Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2025 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący sędzia Andrzej Kurzych

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2025 roku w T. na posiedzeniu niejawnym

sprawy M. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o zasiłek chorobowy

w związku z odwołaniem od decyzji z 24 czerwca 2025 r., nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje M. C. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 maja 2025 roku do 25 czerwca 2025 roku.

sędzia Andrzej Kurzych

IV U 316/25

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. – powołując się na art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2025 r. poz. 501; dalej jako ustawa zasiłkowa) , odmówił ubezpieczonemu M. C. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 maja 2025 r. do 25 czerwca 2025 r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, tj. po dniu 30 kwietnia 2025 r., albowiem miał jednocześnie ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

W odwołaniu ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji
i przyznanie prawa do zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy przypadający
po wypadku przy pracy, a także zasądzenie od ZUS kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 2 kwietnia 2025 r. uległ wypadkowi przy pracy, wykonując obowiązki służbowe na podstawie umowy o pracę zawartej z (...) sp. z o.o. Wypadek ten został uznany zarówno przez pracodawcę, jak i przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych za wypadek przy pracy, w wyniku tego zdarzenia lekarz orzekł czasową niezdolność skarżącego do pracy. Odnosząc się do argumentacji przedstawionej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych skarżący podkreślił, że renta rolnicza z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym została przyznana
w systemie KRUS wyłącznie w odniesieniu do pracy w gospodarstwie rolnym, w chwili zatrudnienia skarżący posiadał ważne orzeczenie lekarza medycyny pracy dopuszczające go do pracy etatowej poza gospodarstwem rolnym. Zdaniem odwołującego stanowisko ZUS stwierdzające, że wykonywana przez niego praca była sprzeczna z jego stanem zdrowia i że wypadek nastąpił w trakcie legalnego zatrudnienia stoi w sprzeczności z obowiązującym prawem oraz orzecznictwem sądów powszechnych, które wielokrotnie wskazywały, że osoba otrzymująca rentę rolniczą z KRUS może podejmować zatrudnienie w innych sektorach, o ile jest do tego zdolna i posiada aktualne orzeczenie lekarskie.

W odpowiedzi na odwołanie organ wniósł o jego oddalenie, podtrzymując ustalenia faktyczne i argumentację prawną zawartą w skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. C. był zatrudniony od 25 marca 2024 r. do 30 kwietnia 2025 r. na podstawie umowy o pracę na stanowisku mechanika urządzeń przemysłowych
w (...) sp. z o.o. w G..

W dniu 2 kwietnia 2025 r. uległ wypadkowi, doznając urazu lewego kolana. W wyniku przeprowadzonego postępowania ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku, stwierdzono, że zaistniała sytuacja była wypadkiem przy pracy. Za okres od 3 do 30 kwietnia 2025 r. płatnik wypłacił ubezpieczonemu zasiłek chorobowy.

Decyzją z dnia 14 maja 2024 r., znak (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, przyznał ubezpieczonemu prawo do renty
z tytułu niezdolności do pracy rolniczej od dnia 1 kwietnia 2024 r. do dnia 30 kwietnia 2026 r.

W związku z utrzymującą się po ustaniu zatrudnienia niezdolnością do pracy spowodowaną chorobą ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., Inspektorat w G. o ustalenie prawa do zasiłku chorobowego za łączny okres od 1 maja do 25 czerwca 2025 r.

Decyzją z dnia 24 czerwca 2025 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za wskazany okres.

(fakty bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Przedstawiony stan faktyczny nie był sporny. Został on ustalony na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwość nie budziła wątpliwości.

Spór dotyczył tego, czy renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy
w gospodarstwie rolnym wyklucza prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Stosownie zaś do art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

Rzecz sprowadzała się do tego, czy przywołane w cytowanym przepisie pojęcie renty z tytułu niezdolności do pracy obejmuje również przysługującą ubezpieczonemu rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy, tj. świadczenie wymienione w art. 18 pkt 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2025 r., poz. 197 ze zm.).

Wykładnia art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej prowadzi do wniosku, że wskazane pojęcie obejmuje wyłącznie rentę z systemu powszechnego, tj. rentę z tytułu niezdolności do pracy wymienioną w art. 3 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r., poz. 1631 ze zm.) lub w art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2025 r., poz. 257 ze zm.). Nic nie wskazuje na to, aby przepis ten dotyczył także renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Wnioski wynikające z wykładni językowej w tym zakresie są jednoznaczne. Chodzi o dwa odrębne pojęcia języka prawnego, zdefiniowane w innych aktach prawnych. Brak więc podstaw do ich utożsamiania na tle art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej (por. K. Stopka [w:] Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Komentarz, wyd. II, LEX/el. 2025, art. 13).

Ponadto art. 13 ust. 1 i 1a ustawy zasiłkowej szczegółowo wymienia okoliczności, które eliminują prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia. Przepis ten zawiera katalog zamknięty. Stanowi on wyjątek od reguły określonej w art. 6 ust. 1 ustawy zasiłkowej (a także art. 7 ustawy zasiłkowej). Oznacza to, że winien on być interpretowany ścieśniająco (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 2014 r., I UK 372/13, LEX nr 1467119), co wyklucza rozciągnięcie pojęcia renty z tytułu niezdolności do pracy także na rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy na skutek dalszych zabiegów interpretacyjnych.

Warto też zauważyć, że art. 13 ust. 1 ustawy zasiłkowej nawiązuje do ubezpieczenia społecznego rolników wskazując w punkcie 5, że prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia społecznego nie ma także osoba, która podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Wyłączenie to zostało jednoznacznie zdefiniowane i nie budzi przez to żadnych wątpliwości. Ustawodawca konstruując je miał więc na uwadze odrębny system ubezpieczenia społecznego rolników, lecz nawiązał do niego wprost tylko w kontekście podlegania ubezpieczeniu społecznym rolników. Trudno więc przyjąć, że w zakresie z punktu 1 wyłącznie prawa do zasiłku chorobowego obejmuje także przysługiwanie ubezpieczonemu prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy.

W końcu zaakcentowania wymaga, iż ustawodawca na skutek nowelizacji, która weszła w życie 1 stycznia 2022 r. dodał do art. 13 ustawy zasiłkowej ust. 1a, który stanowi, że przepis ust. 1 pkt 1 stosuje się odpowiednio do osoby niezdolnej do pracy, która ma ustalone prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej na podstawie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin lub ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Nowelizacja ta, jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, miała na celu wyeliminowanie prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie tylko z systemu powszechnego, lecz również z systemu zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych. Potrzeba ta powstała na tle szerokiego orzecznictwa sądowego, które przyjmowało, że tego rodzaju świadczenia nie mieszczą się w dyspozycji art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z 18 lutego 2013 r., II UK 196/12, OSNP 2013/23-24, poz. 287). W wyniku wskazanej nowelizacji nie wprowadzono jednak do ustawy zasiłkowej wyłączenia, które obejmowałoby prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, choć spójne orzecznictwo sądowe odwołujące się do wyników wykładni językowej art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, a także wzgląd na zasadę równości ubezpieczonych oraz odrębność systemu ubezpieczenia społecznego rolników mogłoby to uzasadniać.

Reasumując powyższe rozważania faktyczne i prawne Sąd przyjął,
że nie ziściły się przesłanki do pozbawienia ubezpieczonego prawa do zasiłku chorobowego
w oparciu o art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, albowiem renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy nie jest tym samym świadczeniem, co renta z tytułu niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy zasiłkowej.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.

sędzia Andrzej Kurzych