Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

Sygn. akt X C 1545/15

(...)

Powód Spółdzielnia Mieszkaniowa Na (...) z siedzibą w T., dnia 10 marca 2015 r., wniosła powództwo o solidarną zapłatę kwoty 3.577,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 1 kwietnia 2015 r. oraz kosztami procesu, przeciwko pozwanym M. R. i E. R.. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że M. R. na podstawie notarialnej umowy darowizny nabył własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w T. przy ul. (...), w którym zgodnie z informacjami zamieszczonymi w kartotece lokalu, zamieszkiwał wspólnie z żoną E. R. i małoletnimi dziećmi. Z tego tytułu, że pozwany był właścicielem lokalu, a pozwana pełnoletnią osobą zamieszkującą lokal, na podstawie Statutu Spółdzielni, byli oni solidarnie zobowiązani do comiesięcznego regulowania kwot wynikłych z opłat eksploatacyjnych. Zgodnie z treścią pozwu od października 2014 r. do marca 2015 r. pozwani nie wywiązywali się z tego obowiązku, a powstałe zadłużenie osiągnęło kwotę, o której zasądzenie wnosi powód.

Tutejszy Sąd dnia 11 maja 2015 r. wydał nakaz zapłaty, w którym orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W dniu 1 czerwca 2015 r. pozwana E. R. wniosła sprzeciw, zaskarżając w całości wydany nakaz zapłaty. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że jej mąż M. R., właściciel lokalu, zmarł 20 kwietnia 2015 r., a ona nie nabyła po nim spadku. Pozwana podała, że w okresie, w którym powstały zaległości z tytułu opłat eksploatacyjnych tj. od 15 października 2014 r. do marca 2015 r. nie mieszała wraz z dziećmi w lokalu na ulicy (...), a więc nie może ponosić solidarnej odpowiedzialności za opłaty związane z korzystaniem z lokalu mieszkalnego. Pozwana wraz z dziećmi, początkowo- do 16 grudnia 2014 r. mieszkała u swojej siostry A. P., a następnie wynajęła lokal na ulicy (...) w T. i przeprowadziła się tam. Pozwana zakwestionowała również wysokość dochodzonego przez powoda roszczenia, twierdząc, że nie uwzględnia ono ewentualnych wpłat dokonywanych przez pozwanego jak również dokonywanych potraceń z tytuły rozliczeń za zużycie wody.

Wobec potwierdzenia przez Sąd, że pozwany M. R. zmarł w dniu 20 kwietnia 2015r, postanowieniem z dnia 9 lipca 2015 r. zawieszono względem niego postępowanie na mocy art. 174§1pkt1 kpc oraz uchylono nakaz zapłaty w części, tj. wobec pozwanego.

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanej E. R., powódka oświadczyła, że nie kwestionuje twierdzeń pozwanej, że nie zamieszkiwała ona lokalu przy ulicy (...) i w całości przyznała ten fakt. W związku jednak z ujawnieniem faktu śmierci pozwanego M. R., powódka podtrzymała swoje roszczenia o zapłatę wobec pozwanej, uznając za jego podstawę odpowiedzialność pozwanej za długi spadkowe męża.

Na rozprawie strona pozwana potrzymała swoje stanowisko oraz oświadczyła, że z jej inicjatywy toczy się przed Sądem Rejonowym w Toruniu XI Wydział Cywilny postępowaniem, którego przedmiotem jest odrzucenie spadku po zmarłym M. R..

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 26 marca 2009 r. na podstawie umowy darowizny (Repertorium A nr 2235/2009) sporządzonej przez notariusza T. C., M. R. będący w tym czasie kawalerem, nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego znajdującego się na ulicy (...) w T., które weszło do jego majątku osobistego.

Okoliczność bezsporna i dowód:

- umowa darowizny z dnia 26 marca 2009 r. – k. 8-9 akt

W mieszkaniu tym, do dnia 15 października 2014 r. mieszkali M. R., jako właściciel i jego żona E. R., oraz ich małoletnie dzieci. Pozwani do 15 października 2014 r. na czas regulowali zobowiązania wynikające z opłat eksploatacyjnych wobec Spółdzielni.

Okoliczność bezsporna i dowód:

- zestawienie obrotów i sald R. M. za rok 2014 – k. 12

Dnia 15 października 2014 r. E. R. wyprowadziła się wraz z dziećmi z lokalu na ulicy (...) w T.. Początkowo zamieszkiwała u siostry A. P.. W dniu 16 grudnia 2014 r. zawarła umowę najmu lokalu mieszkalnego na ulicy (...) w T., gdzie mieszkała wraz z dziećmi do 22 maja 2015 r.

Okoliczność bezsporna i dowód:

- umowa najmu z dnia 16 grudnia 2014 r. – k. 37-40 akt

- zestawienie opłat wnoszonych na rzecz wynajmującego- k. 41 akt

- rozwiązanie umowy najmu z dnia 16 grudnia 2014 r.- k. 30 akt

Od momentu wyprowadzenia się z mieszkania E. R., pozwany M. R. zaprzestał regulowania należności z tytuły korzystania z lokalu, co doprowadziło do powstania zaległości w kwocie 3.577,14 zł.

Okoliczność bezsporna i dowód:

- zestawienie obrotów i sald R. M. za rok 2014 – k. 12

- zestawienie obrotów i sald R. M. za rok 2015 – k. 11

Dnia 20 kwietnia 2015 r. pozwany M. R. zmarł.

Okoliczność bezsporna i dowód:

- odpis skrócony aktu zgonu – k. 54 akt

Pozwana E. R., po śmierci męża złożyła w Sądzie Rejonowym Cywilnym wniosek o wszczęcie postępowania, którego celem jest odrzucenie spadku przez nią i jej dzieci po M. R.. Sprawa jest w toku.

Okoliczność niezaprzeczona

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów dołączonych do akt sprawy. Sąd uznał dowody z dokumentów za wiarygodne, bowiem żadna ze stron nie zakwestionowała ich wiarygodności i autentyczności, co więcej powód przyznał, że nie podważa dokumentów przedłożonych przez pozwaną. Pozwana E. R. wnosiła o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków na okoliczność niezamieszkiwania przez nią i dzieci w lokalu na ulicy (...) w T., jednak ze względu na przyznanie tej okoliczności za bezsporną przez stronę powodową, Sąd na podstawie art. 229 k.p.c. uznał, że nie było takiej potrzeby, ponieważ przyznanie nie budziło wątpliwości. Powód wnosił o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania pozwanej w charakterze strony, na okoliczność czy złożyła oświadczenie przed sądem lub notariuszem o odrzuceniu spadku po zmarłym mężu M. R., czy takie oświadczenie złożyły także dzieci zmarłego oraz czy toczy się lub toczyło się postępowanie sądowe o stwierdzenie praw do spadku po zmarłym M. R.. Sąd nie dopuścił dowodu z przesłuchania strony, ponieważ nie zostały spełnione przesłanki z art. 299 k.p.c., zgodnie z którymi sąd może dopuścić dowód z przesłuchania stron jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd odebrał natomiast od pozwanej oświadczenie, w którym podała, że złożyła wniosek w XI Wydziale Nieprocesowym Sądu Rejonowego w Toruniu celem odrzucenia spadku przez nią i przez dzieci, sprawa jest w toku, z uwagi na konieczność wyznaczenia kuratorów dla małoletnich dzieci, a sygn. tych spraw to I. R. 853/15, R. (...).

Okolicznością bezsporną w sprawie jest fakt, że pozwany M. R. posiadał tytuł prawny w formie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na ulicy (...) w T.. Za bezsporny należy uznać również fakt, że pozwany zmarł 20 kwietnia 2015 r., a więc po wniesieniu pozwu, co skutkowało zawieszeniem postępowania co do jego osoby i uchyleniem nakazu zapłaty w tej części.

Sporny pozostawał w sprawie fakt, czy pozwana E. R. winna odpowiadać za należności na rzecz Spółdzielni, czy to z racji zamieszkiwania z pozwanym w lokalu, czy to z racji dziedziczenia po nim.

W pozwie powód dochodził roszczenia od pozwanej uzasadniając to faktem, że pozwana E. R., jako osoba pełnoletnia, nie posiadająca żadnego tytułu prawnego do lokalu, zamieszkiwała wraz z mężem w okresie powstania zadłużenia i z tego powodu jest za nie solidarnie odpowiedzialna.

Na podstawie art. 6 k.c. oraz 232 k.p.c. ciężar dowodu spoczywa na stronie, która z określonych faktów wywodzi skutki prawne. Na stronie powodowej spoczywał więc obowiązek wykazania, że pozwana E. R. w okresie powstawania zadłużenia z tytułu opłat eksploatacyjnych, zamieszkiwała w lokalu na ulicy (...) w T.. Obowiązkiem z kolei pozwanej było wykazanie, że w okresie tym nie zamieszkiwała w tym lokalu. W ocenie Sądu, podniesione przez pozwaną zarzuty w sprzeciwie od nakazu zapłaty, były zasadne. Pozwana udowodniła, że w okresie objętym pozwem nie zamieszkiwała w lokalu wraz z dziećmi, nie posiadała również żadnego innego tytułu prawnego do lokalu, na podstawie którego byłaby zobowiązana do zapłaty zaległych należności na rzecz powoda. Powód, w odpowiedzi na sprzeciw, po zapoznaniu się z dokumentami załączonymi do sprzeciwu, przyznał fakty wskazane przez pozwaną i nie zakwestionował przedłożonych przez nią dokumentów. Tym samym okoliczność ta w toku sprawy stała się bezsporna.

Powód, potwierdzając, że jego roszczenia z tego tytułu są nieuprawnione, wskazał jednak nową podstawę, na której -jego zdaniem, pozwana jest zobowiązana do zapłaty. Stwierdził bowiem, że w związku ze śmiercią męża, jest ona odpowiedzialna za jego długi spadkowe i podtrzymał powództwo wobec niej w całości. Sąd uznając, że zmiana podstawy faktycznej powództwa przez powoda była dopuszczalna na podstawie art. 505 ⁴§1, nie uznał w tym zakresie roszczenia za udowodnione. Mimo tego, że powód, który z faktu śmierci pozwanego, wywodził wskazany skutek prawny, nie przedłożył jednak żadnych dowodów na poparcie faktu, że pozwana nabyła spadek. A ciężar dowodu w tym zakresie niewątpliwie spoczywał na powodzie. Natomiast pozwana na rozprawie zaprzeczyła, jakoby była spadkobiercą M. R. i oświadczyła, że toczy się postępowanie sądowe w celu odrzucenia spadku przez nią i małoletnie dzieci.

W związku z tym, że pozwany M. R. zmarł po wniesieniu pozwu, postępowanie względem jego osoby zostało zawieszone z urzędu, a nakaz zapłaty w tej części uchylony. Postępowanie może być podjęte zgodnie z art. 180 § 1 pkt.1 kpc z chwilą zgłoszenia się lub wskazania następców prawnych zmarłego albo z chwilą ustanowienia we właściwej drodze kuratora spadku.

W stosunku do pozwanej E. R., przeprowadzone w sprawie postępowanie wykazało, że nie była ona zobowiązana do solidarnej zapłaty dochodzonej kwoty z tytułu zamieszkiwania w lokalu na ul. (...), ponieważ tam faktycznie nie zamieszkiwała. Zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z2013 r. poz.1222) za opłaty eksploatacyjne, odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu. W przedmiotowej sprawie E. R. nie wypełniła żadnej z ustawowych przesłanek, które obligowałyby ją do zapłaty. W czasie trwania postępowania nie była również zobowiązana do zapłaty z tytułu spadkobrania po mężu, ponieważ, nie nabyła spadku, a co więcej podjęła czynności zmierzające do jego odrzucenia przez nią i małoletnie dzieci. Sąd nie mógł więc rozstrzygnąć co do konieczności zapłaty za zobowiązania M. R., na podstawie spadkobrania. Jeśli okaże się, że pozwana lub inna osoba nabyła spadek, to w sprawie, po wykazaniu tego faktu, zostanie podjęte postępowanie zawieszone względem pozwanego, którego stroną będą spadkobiercy zmarłego.

Po uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, Sąd uznał roszczenie powoda za nieudowodnione i bezzasadne, oraz oddalił je po myśli z art. 4 ust.6 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych a contrario.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 §1 k.p.c. w myśl zasady odpowiedzialności strony za wynik procesu, zasądzając od powoda na rzecz pozwanych kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.