Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2025 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek

Protokolant: sekretarz sądowy Paulina Pietrzyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2025 r. w Toruniu sprawy

z powództwa Banku (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko M. S. (1)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej M. S. (1) na rzecz powoda Banku (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 61.776,13 zł (sześćdziesiąt jeden tysięcy siedemset siedemdziesiąt sześć złotych trzynaście groszy) wraz z dalszymi odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 56.753,85 zł (pięćdziesiąt sześć tysięcy siedemset pięćdziesiąt trzy złote osiemdziesiąt pięć groszy) od dnia 15 stycznia 2024 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej M. S. (1) powoda Banku (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 7.733 zł (siedem tysięcy siedemset trzydzieści trzy złote) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek

Sygn. akt X C 1068/24

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 6 czerwca 2024 r. powód Bank (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. S. (1) kwoty 56.753,85 zł wraz z dalszymi odsetkami umownymi za opóźnienie w zmiennej wysokości odpowiadającej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, która na dzień wniesienia pozwu wynosiła 22,50% od dnia 15 stycznia 2024 r. do dnia zapłaty, a także kwoty 3.501,08 zł z tytułu odsetek umownych, naliczonej od należności głównej wg stałej stopy procentowej w wysokości 6,20 % od dnia 5 listopada 2023 r. do dnia 4 grudnia 2023 r., a także kwoty 1.521,20 zł z tytułu odsetek za opóźnienie w płatności (odsetki przeterminowane) naliczone od należności głównej za okres od dnia 21 czerwca 2023 r. do dnia 14 stycznia 2024 r. według zmiennej stopy procentowej odpowiadającej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że przysługuje mu wobec pozwanej wymagalna wierzytelność pieniężna wynikająca z umowy pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 25 czerwca 2020 r., ewidencjonowanej na rachunku nr (...). Pożyczka została udzielona w łącznej kwocie 126.699,89 zł.

W związku z trudnościami z terminową spłatą umowy według harmonogramu i powstałym z tego powodu zadłużenia pozwana z powodem zawarła w dniu 22 marca 2023 r. aneks nr (...) do umowy pożyczki gotówkowej nr (...) w wyniku, której pozwana uznała dług istniejący w dacie zawarcia aneksu w kwocie 58.777,07 zł. Pozwana nie wywiązała się z warunków łączącej strony umowy wobec powyższego powód wezwał stronę pozwaną do zapłaty długu w trybie art. 75c ustawy Prawo bankowe, a następnie wypowiedział umowę.

Na dochodzoną pozwem kwotę składa się: 56.753,85 zł z tytułu niespłaconej należności głównej wymagalnej na 5 grudnia 2023 r., 3.501,08 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych od należności głównej od 17 grudnia 2022 r. do dnia 4 grudnia 2023 r., a także w 1.521,20 zł z tytułu odsetek przeterminowanych naliczonych od należności głównej za okres od 21 czerwca 2023 r. do dnia 14 stycznia 2024 r.

Niniejsze postępowanie na zasadzie z art. 505 ³⁷ k.p.c. stanowi kontynuację elektronicznego postępowania upominawczego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny pod sygnaturą VI Nc-e 99596/24, wszczętego w dniu 22 stycznia 2024 r., umorzonego postanowieniem z dnia 6 marca 2024 r. na skutek sprzeciwu wniesionego przez stronę pozwaną.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 2 września 2024 r. Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Nakaz zapłaty został doręczony stronie pozwanej w dniu 1 października 2024 r.

W sprzeciwie z dnia 11 października 2024 r. od ww. nakazu zapłaty pozwana M. S. (1) – reprezentowana przez radcę prawnego - wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu.

Pozwana zakwestionowała okoliczność skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu, zarzucając brak wymagalności roszczenia powoda. Pozwana zarzuciła, że powód nie przedstawił dowodu doręczenia stronie pozwanej oświadczenia o wypowiedzeniu umowy oraz poprzedzającego je wezwania do zapłaty. Dowodem na okoliczność doręczenia pozwanej wskazanej przesyłki mogłoby być jedynie własnoręcznie przez pozwaną lub domownika pozwanej podpisane potwierdzenie odbioru, czego powód nie załączył jako dowodu na skuteczne dostarczenie korespondencji bankowej.

Strona pozwana zakwestionowała również wyliczenia powoda, wskazując, że Bank naliczał od strony pozwanej opłaty mające charakter niezgodny z zasadami współżycia społecznego. Bank naliczał odsetki od kosztów kredytu, a nie tylko kapitałowej kwoty kredytu. Niezależnie od powyższego, podniosła również zarzut niezgodności z zasadami współżycia społecznego kosztów pozaodsetkowych kredytu. W związku z przedmiotową umową kredytu kredytobiorca został obciążony kosztami, zgodnie z postanowieniami umowy, w wysokości 15.549,89 zł tytułem prowizji. Zdaniem pozwanej powyższe postanowienia umowne powinny podlegać badaniu pod kątem ich abuzywności.

Ponadto pozwana wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z oświadczenia pozwanej z dnia 11 października 2024 r. nadanego do powoda w trybie art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim.

Strona pozwana podniosła, że skorzystała z sankcji kredytu darmowego, która ma skutek wsteczny i wobec tego przysługuje jej zwrot kwot stanowiących równowartość odsetek naliczonych od kredytowanych kosztów kredytu i ustalenie nowych harmonogramów spłat przy ustaleniu, że rata odsetkowa naliczana jest wyłącznie od całkowitej kwoty kredytu. W zakresie skorzystania z sankcji kredytu darmowego pozwana zarzuciła, że powód naruszył art. 30 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy o kredycie konsumenckim oraz art. 69 ustawy Prawo bankowe poprzez naliczanie odsetek od kredytowanych kosztów kredytu. Nadto Bank naruszył art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim poprzez błędne wskazanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania oraz całkowitej kwoty do zapłaty. Nadto w umowie nie wskazano całkowitego kosztu kredytu. Do sprzeciwu dołączono dokument „oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego” z dnia 11 października 2024 r., w którym jako adresata wskazano powoda, nie złożono dowodu nadania ani odbioru.

Postanowieniem z dnia 12 listopada 2024 r. na podstawie art. 505 § 3 k.p.c. stwierdzono, że na skutek wniesienia sprzeciwu z dnia 11 października 2024 r. nakaz zapłaty z dnia 2 września 2024 r. wydany w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydziale Cywilnym w niniejszej sprawie utracił moc w całości.

Zarządzeniem z dnia 27 stycznia 2025 r. zwrócono fizycznie pismo przygotowawcze pełnomocnika powoda z dnia 20 grudnia 2024 r., albowiem zostało złożone z uchybieniem terminu wyznaczonego na jego złożenie oraz zwrócono pismo przygotowawcze pełnomocnika pozwanej z dnia 8 stycznia 2025 r., albowiem zostało złożone bez zarządzenia Przewodniczącego.

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 28 lutego 2019 r. M. S. (1) zawarła z Bankiem (...) Spółką akcyjną z siedzibą w W. umowę dostępu do usług przez kanały bankowości elektronicznej. Zgodnie z § 3 ust. 1 oświadczenia związane z czynnościami określonymi w § 1 ust. 2 pkt 1 lub ust. 3, w tym czynnościami bankowymi, spełniają wymóg formy pisemnej zgodnie z art. 7 ustawy Prawo bankowe.

Dowód:



umowa dostępu do usług przez kanały bankowości elektronicznej, k. 16-17.

W dniu 25 czerwca 2020 r. M. S. (1) zawarła z Bankiem (...) Spółką akcyjną z siedzibą w W., za pośrednictwem bankowości elektronicznej, umowę pożyczki gotówkowej nr (...), wskazując jako swój adres W., ul. (...).

Według § 5 ust. 1 umowy całkowita kwota pożyczki (kwota pożyczki bez kredytowanych kosztów pożyczki) wynosiła 111.150 zł. Jednocześnie w § 5 ust. 2 wskazano, że kwota do wypłaty na podstawie umowy, która stanowi podstawę do obliczenia oprocentowania wynosi 126.699,89 zł. Wskazano przy tym, że ww. kwota obejmuje całkowitą kwotę pożyczki – z § 5 ust. 1 umowy oraz kredytowaną prowizję wymienioną w § 6 ust. 2 umowy. Zgodnie z tym ostatnim postanowieniem prowizja za udzielenie pożyczki wynosiła 15.549,89 zł. Zgodnie z § 6 ust 2 umowy prowizja jest liczona od całkowitej kwoty pożyczki i pobierana przez doliczenie jej do kwoty pożyczki, zwiększając tym samym wysokość kwoty pożyczki do spłaty, a następnie poprzez potrącenie jej od wypłacanej kwoty pożyczki z rachunku wskazanego w umowie.

Wobec tego, zgodnie z § 6 ust. 8 umowy całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę wynosiła 148.563,10 zł (całkowita kwota do zapłaty jest sumą całkowitą kwoty pożyczki oraz całkowitego kosztu pożyczki).

Okres kredytowania wynosił 60 miesięcy, począwszy od sierpnia 2020 r. (§ 5 ust. 3 - 4 umowy). Spłata pożyczki miała nastąpić w równych miesięcznych ratach, płatnych 17 dnia każdego miesiąca w kwotach po 2.461,26 zł, przy czym nie dotyczy raty wyrównującej (§ 5 ust. 5 - 6 umowy).

Pożyczka została oprocentowana według stałej stopy oprocentowania, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 6,20 % w stosunku rocznym (§ 5 ust. 8 umowy).

Zgodnie z § 5 ust. 7 umowy roczna rzeczywista stopa oprocentowania (RRSO) wynosiła 12,49 %. W formularzu informacyjnym wskazano reprezentatywny przykład: Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wynosi: 12,49%, całkowita kwota kredytu (bez kredytowanych kosztów): 111.150,00 PLN, całkowita kwota do zapłaty: 14.8563,10 PLN, oprocentowanie stałe: 6,200 % , całkowity koszt kredytu: 37413,10 PLN (w tym: prowizja: 13,99 % (15.549,89 PLN), odsetki: 21.863,21 PLN, usługi dodatkowe 0,00 PLN w tym: ubezpieczenie: 0,00 PLN, 0 PLN - opłata za Konto (...), w przypadku zaksięgowania na koncie min. 1.000 PLN wpływów zewnętrznych i min. 1 płatności kartą do konta/ B.w miesiącu; w przeciwnym wypadku miesięczna opłata za prowadzenie konta wynosi 8 PLN); 60 miesięcznych rat równych w wysokości: 2.461,26 PLN. Kalkulacja została dokonana na dzień: 2020-06-25. Założenia przyjęte do obliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania: Wyliczenia w oparciu o parametry i koszty Pożyczki przy założeniu jej terminowej spłaty. RRSO dla oprocentowania została wyliczona przy założeniu, że Pożyczkobiorca w całym okresie obowiązywania umowy kredytu spełni zobowiązanie do comiesięcznego przekazywania na wskazany w umowie rachunek kwoty wynagrodzenia za pracę lub dochodu netto osiąganego z innego tytułu.

W przypadku niespłacenia raty w terminie Bank pobiera od kwoty zaległej raty pożyczki odsetki od zadłużenia przeterminowanego. Oprocentowanie dla zadłużenia przeterminowanego zgodnie z § 5 ust. 9 niniejszej umowy jest zmienne i odpowiada wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, zgodnie z treścią art. 481 § 2 ¹ k.c. (odsetki maksymalne za opóźnienie) i na dzień zawarcia umowy wynosiło 11,20 % w stosunku rocznym. Bank pobiera odsetki według zmiennej stopy procentowej określonej w cenniku usług obowiązującym w dniu powstania zadłużenia przeterminowanego.

W § 13 umowy pożyczkobiorca oświadczył, że przed zawarciem umowy otrzymał „Formularz Informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego”, zgodnie z wzorcem z ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r., a także otrzymał od Banku informacje niezbędne do podjęcia świadomej i swobodnej decyzji w zakresie zobowiązania kredytowego, uzyskał od Banku wyjaśnienia do zgłaszanych wątpliwości oraz ma świadomość ryzyka związanego z zaciąganym zobowiązaniem kredytowym.

Stosownie do § 15 ust. 1 umowy Bank, nie wcześniej niż 5 dnia od wystąpienia zadłużenia przeterminowanego do dnia jego spłaty w okresach każdych kolejnych 30 dni zadłużenia przeterminowanego może: wysłać maksymalnie 6 wiadomości sms, 2 listy monitujące, 2 wezwania do zapłaty (z zachowaniem co najmniej dwutygodniowego odstępu pomiędzy wysłaniem każdego z wezwań), wykonać 10 telefonów, przy czym rodzaj, kolejność i częstotliwość działań monitujących będzie adekwatna do możliwości komunikacji z pożyczkobiorcą, postawy pożyczkobiorcy dotyczącej warunków spłaty zadłużenia oraz historii jego dotychczasowej współpracy z Bankiem.

Zgodnie z § 16 ust. 7 umowy w sprawach nieuregulowanych w umowie zastosowanie mają obowiązujące przepisy prawa. Umowa może zostać rozwiązana przez każdą ze stron na warunkach i w trybie przewidzianym w regulaminie.

Dowód:



umowa pożyczki gotówkowej z dnia 25 czerwca 2020 r. wraz z załącznikami, k. 8-12;



plik „Regulamin” - Formularz Informacyjny Dotyczący Kredytu Konsumenckiego – na płycie CD k. 25;

W dniu 24 marca 2023 r. M. S. (1) zawarła z Bankiem (...) Spółką akcyjną z siedzibą w W. aneks wprowadzający zmiany do wyszczególnionych warunków umowy pożyczki nr (...) (...)z dnia 25 czerwca 2020 r., wskazując jako swój adres korespondencyjny T., ul. (...).

Według § 1 ust. 1 aneks zmienia warunki spłaty zobowiązania pożyczkobiorcy wobec Banku z tytułu umowy pożyczki nr (...) (...)wg salda na dzień 22 marca 2023 r., które wynosi łącznie 58.777,07 zł i obejmuje: należność główną 57.716,42 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej 948,37 zł, odsetki od zadłużenia przeterminowanego naliczone od należności główniej 112,28 zł, co pożyczkobiorca potwierdził.

Stosownie do § 1 ust. 2 od dnia zawarcia niniejszego aneksu Bank naliczać będzie w okresach miesięcznych odsetki od pozostającej do spłaty kwoty z tytułu należności głównej według stałej stopy procentowej w wysokości 6,20 % w stosunku rocznym. W czasie trwania umowy, gdy roczne oprocentowanie będzie wyższe niż stopa odsetek maksymalnych określonych w art. 359 § 2 ¹ k.c., Bank w okresie przekroczenia do naliczania należnych odsetek zastosuje stopę odsetek maksymalnych. Odsetki od salda należności głównej naliczane są za każdy dzień, a płatne po spłacie całej należności głównej, o której mowa w ust. 1 pkt a oraz opłat i prowizji, zgodnie z ustalonym w aneksie harmonogramem spłat, o którym mowa w ust. 3 przy założeniu, że miesiąc liczy 30 dni, a rok 360 dni.

Spłata zobowiązania z tytułu umowy od daty zawarcia aneksu nastąpi w 48 miesięcznych ratach płatnych 20 dnia każdego miesiąca, z zastrzeżeniem ust.4, w tym: 12 rat w wysokości 450,00 zł, 35 rat w wysokości 1.700,00 zł, przy czym 48 ostatnia rata wyrównująca zadłużenie, płatna do dnia 20.03.2027 r. Pierwsza rata z tytułu umowy od dnia obowiązywania aneksu płatna była dnia 20 kwietnia 2023 r. Niniejsze raty będą zaliczane w pierwszej kolejności na poczet spłaty należności głównej (kapitału), opłat i prowizji, a następnie na odsetki, a na końcu na koszty wraz z ostatnią ratą wyrównującą (§ 1 ust. 3 - 6 aneksu).

W okresie obowiązywania niniejszej umowy pożyczki od dnia zawarcia aneksu, w przypadku opóźnienia się pożyczkobiorcy ze spłatą należnych rat Bank od niespłaconej w terminie raty kapitałowej naliczać będzie odsetki od zadłużenia przeterminowanego, które pożyczkobiorca ma obowiązek regulować na bieżąco z ratą następną po miesiącu, w którym dane odsetki się naliczyły. Wysokość stopy procentowej, według której Bank nalicza odsetki od zadłużenia przeterminowanego określona jest w umowie i cenniku produktu, która na dzień podpisania aneksu wynosi 24,50 % w stosunku rocznym. W przypadku opóźnień w spłacie rat, o których mowa w ust. 3 naliczone odsetki od zadłużenia przeterminowanego spłacane są przed wymagalnymi ratami (§ 1 ust. 8 aneksu).

M. S. (1) oświadczyła, że zapoznała się i zaakceptowała warunki aneksu do umowy w dniu 24 marca 2023 r. (pod § 5 aneksu).

Dowód:



aneks do umowy pożyczki nr (...) (...) z dnia 24 marca 2023 r. – k. 13-15.

Pismem z dnia 28 sierpnia 2023 r. Bank (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. wezwał M. S. (1) do zapłaty zaległości w kwocie 1.308,95 zł w terminie 14 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania. Bank poinformował m.in. o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Przedmiotowe wezwanie wysłano na adres korespondencyjny kredytobiorcy: T., ul. (...).

M. S. (1) nie odebrała kierowanej do niej przesyłki (awiza w dniach 5 września 2023 r. i kolejno 13 września 2023 r.). Zwrot korespondencji do adresata nastąpił 20 września 2023 r.

M. S. (1) nie spłaciła wymagalnego zadłużenia w wyznaczonym terminie.

Pismem z dnia 12 października 2023 r. Bank (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. wypowiedział M. S. (1) umowę pożyczki, wskazując, że termin wypowiedzenia wynosi 30 dni i liczy się od dnia doręczenia tego wypowiedzenia. W związku z wypowiedzeniem Bank wezwał w okresie biegu wypowiedzenia do spłaty całości zadłużenia.

M. S. (1) nie odebrała kierowanej do niej przesyłki (awiza w dniach 19 października 2023 r. i kolejno 27 października 2023 r.). Zwrot korespondencji do adresata nastąpił 3 listopada 2023 r.

Dowód:



ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 28 sierpnia 2023 r., k. 18;



wydruk śledzenia przesyłki, k. 19;



wypowiedzenie umowy z dnia 12 października 2023 r., k. 20;



wydruk śledzenia przesyłki, k. 21.

M. S. (1) na 15 stycznia 2024 r. posiadała niespłacone zobowiązanie w wysokości 56.753,85 zł z tytułu kapitału (należności głównej). Nadto odsetki umowne naliczone od należności głównej od 17 grudnia 2022 r. do 4 grudnia 2023 r. wynosiły 3.388,80 zł, odsetki przeterminowane przeniesione aneksem na odsetki zwykłe w dniu 22 marca 2023 r. wyniosły 112,28 zł, a odsetki przeterminowane naliczone od należności głównej za okres od 21 czerwca 2023 r. do 14 stycznia 2024 r. wyniosły 1.521,20 zł.

Dowód:



wyciąg z ksiąg bankowych Banku (...) S.A. w W., k. 7,



wyciągi – na płycie CD, k. 25.

W dniu 11 października 2024 r., tj. w dacie nadania sprzeciwu od nakazu zapłaty, M. S. (1) podpisała oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim. M. S. (1) w złożonym oświadczeniu zarzuciła naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, nie wskazując w tym oświadczeniu, które z nich zostały naruszone. Wniosła o zwrot kwot uiszczonych przez nią tytułem odsetek i innych kosztów kredytu oraz ustalenie nowego harmonogramu spłat obejmującego jedynie zwrot kwoty rzeczywiście jej udostępnionej, powiększonej o koszty należne podmiotom trzecim.

Do ww. oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego do akt sprawy nie złożono dowodu jego nadania lub doręczenia na adres powoda.

Dowód:



oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego z dnia 11 października 2024 r., k. 56.

Powyższy stan faktyczny sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów oraz innych dokumentów określonych w art. 308 k.p.c. zgromadzonych w sprawie. Dowody w sprawie zostały złożone przez strony. Wiarygodność przedłożonych dokumentów nie budziła też wątpliwości Sądu, który dał im wiarę w całości.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie co do zasady i co do wysokości.

Powód Bank (...) S.A. z siedzibą w W. opierał żądanie pozwu na fakcie zawarcia z pozwaną umowy pożyczki gotówkowej oraz aneksu do umowy pożyczki numer (...) (...). Pomimo formalnego nazwania przedmiotowej umowy „umową pożyczki gotówkowej” w istocie była to umowa kredytu konsumenckiego.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2019 r., poz. 2357 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z uwagi na to, że pozwana zawarła ww. umowę pożyczki jako konsument miały do niej zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2018 r., poz. 993 ze zm.) – dalej: „u.k.k.”. Stosownie do treści art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 przedmiotowej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności między innymi umowę pożyczki.

W sprawie nie ulega wątpliwości, że strony łączyła umowa pożyczki wraz z aneksem do niniejszej umowy podlegająca reżimowi ustawy o kredycie konsumenckim.

Strony zawarły umowę za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość. Jednocześnie umowa złożona do akt sprawy została przez strony zawarta w sposób dopuszczalny w świetle przepisów ustawy o kredycie konsumenckim oraz ustawy Prawo bankowe.

Pierwszym z zarzutów przedstawionych przez pozwaną był zarzut braku wymagalności roszczenia powoda. Pozwana podniosła, że Bank nie przedłożył żadnego dowodu mającego świadczyć o tym, że pozwana miała szansę zapoznać się z korespondencją Banku, co stawia w uzasadnioną wątpliwość poprawność przeprowadzenia całej procedury upominawczej związanej z uprawnieniem do wypowiedzenia umowy w myśl art. 75c prawa bankowego oraz samego faktu wymagalności roszczenia.

W sprawie należało odnotować, że pozwana nie zaprzeczyła, że w spłacie zobowiązania popadła w opóźnienie i nie spłacała regularnie rat kredytu. W związku z tym pozwana zawarła z powodem w dniu 22 marca 2023 r. aneks nr (...) do umowy pożyczki gotówkowej nr (...), w wyniku, której uznała dług istniejący w dacie zawarcia aneksu w kwocie 58.777,07 zł i zobowiązała się do spłaty długu według zmienionego harmonogramu. Pomimo zawarcia aneksu pozwana również nie wywiązała się z warunków umowy. Nie dokonywała regularnych wpłat na poczet spłaty zobowiązania z tytułu aneksu zmieniającego umowę, co doprowadziło do powstania zadłużenia przeterminowanego.

Zgodnie z art. 75c ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Zgodnie z art. 75 ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni.

W sprawie nie wykazano by oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało złożone z naruszeniem art. 75 ust. 1 i 2 i art. 75c ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe.

Pojęcie skuteczności wypowiedzenia umowy jest szerokie. Obejmuje wszystkie czynniki, które powinny ziścić się oraz działania, których powód musiał dopełnić, żeby doprowadzić do złożenia pozwanym oświadczenia o rozwiązaniu umowy, które skutkowało wymagalnością ich zobowiązania będącego podstawą wystawienia wyciągu z ksiąg bankowych. Przyjmowane jest w orzecznictwie, że wypowiedzenie umowy jest prawno-kształtującym oświadczeniem, bardzo istotnym i dotkliwym dla kredytobiorcy, bo jego wykonanie może doprowadzić do zakończenia tego stosunku przed pierwotnie ustalonym okresem spłaty kredytu a zatem nie może być dokonane w sposób nagły, zaskakujący, nawet jeżeli istnieją podstawy do jego podjęcia, zgodnie z treścią umowy kredytowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015 r., V CSK 698/14).

Ze zgromadzonego w sprawie materiału wynika, że pozwana M. S. (1) podała w aneksie do umowy pożyczki adres do korespondencji w T. przy ulicy (...). Jednocześnie, jak wynika z akt sprawy na przedmiotowy adres zostały wysłane do pozwanej ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 28 sierpnia 2023 r. (k. 18-19), a kolejno wypowiedzenie umowy z dnia 12 października 2023 r. (k. 20-21). Należy przy tym stwierdzić, że był to i jest aktualny adres pozwanej albowiem na ten adres została również doręczona korespondencja sądowa w sprawie.

Zgodnie z art. 61 § 1 k.c. wystarczające jest by oświadczenie woli dotarło do adresata w taki sposób, że miał możliwość zapoznania się z jego treścią, bez względu na to czy rzeczywiście to nastąpiło. Przepis art. 61 § 1 k.c. określa chwilę skutecznego złożenia oświadczenia woli składanego innej osobie. Następuje to, jak tylko dotrze ono do tej osoby, w taki sposób, że mogła się z nim zapoznać. W ocenie Sądu wobec złożenia do akt wyżej opisanych dokumentów wraz z elektronicznymi wydrukami co do historii śledzenia przesyłki dostępnymi również pod adresem (...), strona powodowa w sposób wystarczający wykazała, że pozwany do którego były kierowane ww. dokumenty mógł się z nimi zapoznać. Dla określenia skutku z art. 61 k.c. nie jest bowiem konieczne – wyłącznie – odebranie kierowanej do strony korespondencji.

Kolejno, z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że powód sprostał wymogowi określonemu w przepisie art. 75c ust. 1 prawa bankowego. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że po powstaniu zaległości Bank prawidłowo poprzedził wypowiedzenie umowy wezwaniem do zapłaty zaległości, zachowując ustawowym termin 14 dni roboczych, które połączył z informacją kierowaną do pozwanej o możliwości restrukturyzacji zadłużenia stosownie do przepisu art. 75c ust. 2 prawa bankowego (por. k. 18-19). Wobec dalszego braku zapłaty wymagalnych zobowiązań, Bank wypowiedział umowę zachowując termin ustawowy 30 dni (k. 20-21).

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że wypowiedzenie umowy pożyczki złożone pozwanej było prawidłowe i skuteczne, szczególnie, że korespondencja dla pozwanej była kierowana na adres wskazany w aneksie nr (...) zmieniającym niniejszą umowę. Wobec doręczenia wypowiedzenia w dniu 3 listopada 2023 r. (skutek po drugim awizo z dnia 27 października 2023 r.) skutek wypowiedzenia w postaci rozwiązania umowy i wymagalności roszczenia nastąpił na dzień 5 grudnia 2023 r.

Kolejnym zarzutem był zarzut niezgodności z zasadami współżycia społecznego pozaodsetkowych kosztów pożyczki.

Ponieważ sprawa dotyczy umowy kredytu konsumenckiego, Sąd zobligowany był z urzędu skontrolować treść postanowień umowy pożyczki w świetle regulacji art. 385 ¹ k.c., a więc sprawdzić, czy w umowie nie zawarto niedozwolonych postanowień umownych (klauzul abuzywnych). Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, sąd krajowy zobowiązany jest do zbadania z urzędu, czy dane warunki umowy wchodzące w zakres stosowania Dyrektywy 93/13 mają nieuczciwy charakter (por. wyrok z dnia 21 kwietnia 2016 r. R. i R., C-377/14, EU:C:2016:283, pkt 52, z dnia 21 grudnia 2016 r., G. N. i in., C-154/15).

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.c., postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Sąd, będąc uprawnionym, a także zobowiązanym do przeprowadzenia kontroli postanowień umowy pod kątem ich potencjalnej abuzywności, nie stwierdził, by jakikolwiek zapis umowy miał charakter niedozwolony.

Wskazać zatem należy, że wynagrodzenie prowizyjne (prowizja), stanowiące wynagrodzenie z tytułu udzielenia pożyczki, przewidziane w umowie pożyczki, do której mają zastosowanie przepisy ustawy o kredycie konsumenckim, nie jest świadczeniem głównym w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c. (por. uchwała SN 27 października 2021 r., III CZP 43/20).

W świetle powyższych rozważań, Sąd uznał, że przedmiotowa umowa nie naruszała w żaden sposób ustawy, w tym w szczególności pozaodsetkowe koszty kredytu były racjonalne i mieściły się w limicie określonym w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim. Pozaodsetkowe koszty kredytu w sprawie sprowadzały się bowiem do kwoty 15.549,89 zł, a zatem przy kwocie całkowitej pożyczki 111.150,00 zł i okresie kredytowania 60 miesięcy, były racjonalne i proporcjonalne. Nie jest to kwota wygórowana i w ocenie Sądu prawidłowo odzwierciedla koszty przygotowania, udzielenia, wypłaty, obsługi pożyczki i przedsiębiorstwa powoda. Jest w ocenie sądu oczywiste i nie wymaga dowodzenia, że powód jako podmiot trudniący się działalnością finansową, w tym udzielaniem pożyczek musi dysponować przedsiębiorstwem, sprzętem i pracownikami umożliwiającymi funkcjonowanie. W sprzeciwie, również poprzez wnioski dowodowe, pozwana zarzuciła, że nie wskazano jej przyczyn zastrzeżenia i wysokości prowizji, ani jakie usługi zostały jej zapewnione w zamian za prowizję.

Po pierwsze jednak należy uznać – że zgodne z doświadczeniem życiowym jest zastrzeżenie prowizji jako należne kredytodawcy wynagrodzenie za przygotowanie, udzielenie i wypłatę kredytu oraz jego obsługę w czasie trwania umowy. Wysokość prowizji uzależniona jest od całkowitej kwoty kredytu, czasu trwania umowy oraz ryzyka kredytowego. W § 6 ust. 2 umowy podane zostały nadto podstawy ustalania wysokości prowizji, jak i przyczyny jej naliczenia. Poza tym zamieszczanie w umowach pożyczek postanowień traktujących o prowizjach jest zupełnie normalnym w warunkach rynku zabiegiem. Nadto, jest oczywiste, że w przypadku, gdy spłata pożyczki jest rozłożona na długi czas, koszty związane z jej obsługą rosną.

W świetle powyższego nie ma żadnych podstaw aby uznać, że postanowienia umowy obejmujące prowizję naruszały czy to art. 385 ¹ k.c., a jej naliczenie w żaden sposób nie naruszało zasad współżycia społecznego.

Pozwana zarzuciła że w związku z przedmiotową umową Bank naliczał odsetki od kwoty prowizji, a nie tylko kwoty udzielonego kredytu, co stanowiło naruszenie art. 69 ustawy Prawo bankowe. Zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie.

Podkreślić należy, że zgodnie z dominującym w literaturze poglądem, dopuszczalnym jest finansowanie kosztów kredytu udzielonego przez bank oraz naliczanie odsetek od kwoty przeznaczonej na ten cel. Brak jest podstaw do przyjęcia w przepisach ustawy o kredycie konsumenckim odmiennych zasad pobierania odsetek od wykorzystanego kredytu, zależnych w szczególności od tego, czy celem kredytowania są koszty udzielanego kredytu (J. Gil, M. Szlaszyński, Problematyka odsetek od kredytowanych kosztów bankowego kredytu konsumenckiego, „Monitor Prawa Bankowego” z 2022 r., nr 6, s. 59-74).

W świetle powołanych powyżej przepisów należy wskazać, że obowiązujące przepisy nie wprowadzają zakazu naliczania odsetek od kredytowanego kosztu kredytu. Wynika to z treści art. 5 pkt 7 u.k.k., w którym expressis verbis mowa jest o „kredytowanych kosztach kredytu”. Ustawa nie zakazuje kredytowania takich kosztów, a jedynie wyłącza je z zakresu pojęcia całkowitej kwoty kredytu (por. wyrok SO w Warszawie z dn. 31 marca 2023 r., V Ca 3217/22). Potwierdza to także wyrok z dnia 30 stycznia 2019 r., I NSK 9/18, w którym Sąd Najwyższy wskazał, że w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne prezentowanie tej samej kwoty (np. opłaty przygotowawczej, prowizji itp.) zarówno w ramach całkowitej kwoty kredytu, jak i w kosztach kredytu, i to nawet wówczas, gdy składniki kosztów kredytu są kredytowane przez kredytodawcę. Za taką tezą, jak podniósł Sąd Najwyższy, przemawia wyraźna treść art. 5 pkt 7 u.k.k. Z tezy tej wynikają zatem dwa istotne wnioski - po pierwsze, składniki kosztu kredytu mogą być kredytowane przez kredytodawcę, a po drugie, prowizja - nawet jeśli jest kredytowana - nie może być wykazywana w umowie zarówno w całkowitej kwocie kredytu, jak też w kosztach kredytu. Istota omawianego w tym miejscu zagadnienia została wyjaśniona w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2016 r., C-377/14. Sprowadza się ona do tego, że włączenie jakiejkolwiek kwoty, należącej do całkowitego kosztu kredytu, do całkowitej kwoty kredytu może mieć wpływ na obliczenie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania i w konsekwencji może wpłynąć na prawidłowość informacji, które kredytodawca powinien wskazać w danej umowie o kredyt.

Również w literaturze wskazuje się, że dopuszczalne jest finansowanie kosztów kredytu, udzielonego przez bank, oraz naliczanie odsetek od kwoty, przeznaczonej na ten cel. Pojęcie „wypłaconej kwoty”, o której mowa w art. 5 pkt 10 u.k.k., obejmuje także część kapitału kredytu przeznaczoną na sfinansowanie koszów związanych z tym kredytem. Przemawia za tym wykładnia językowa omawianego przepisu - przepis ten nie wymaga, aby wypłata nastąpiła do rąk konsumenta. Wypłata może być również dokonana w celu pokrycia zobowiązań konsumenta (w tym zobowiązań do zapłacenia kosztów związanych z kredytem). Wniosek ten potwierdza również wykładnia systemowa - na tle przepisów o kredycie bankowym przyjmuje się, że odsetki nalicza się od całości kapitału kredytu, niezależnie od sposobu wypłacenia tego kapitału (zob. T. Czech [w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2023, art. 5).

Należy zauważyć, ze wyrażenie „wypłacona kwota” różni się w sposób istotny od sformułowania „udostępnia”, którym ustawodawca posługuje w art. 5 pkt 7 u.k.k., definiując całkowitą kwotę kredytu. Prowadzi to do wniosku, że nie są to pojęcia tożsame w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim, a co za tym idzie, że należy nadawać im odmienne znaczenie.

W tym stanie rzeczy strona pozwana w żaden sposób nie wykazała by naliczanie odsetek od pozaodsetkowych kosztów kredytu stanowiło naruszenie przepisów prawa w tym art. 69 ustawy Prawo bankowe.

Pozwana podniosła zarzut braku wykazania roszczenia co do zasady oraz co do wysokości stwierdzając, że powód przedstawił jedynie dokumenty prywatne oraz wydruki komputerowe wygenerowane na potrzeby niniejszego postępowania. Zgodnie z art. 309 k.p.c. sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami dowodowymi niż wymienione w artykułach poprzedzających określi sąd zgodnie z ich charakterem, stosując odpowiednio przepisy o dowodach. W orzecznictwie panuje pogląd, zgodnie z którym w kodeksie postępowania cywilnego nie zawarto zamkniętego katalogu środków dowodowych i dopuszczalne jest skorzystanie z każdego źródła informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jeśli tylko nie jest to sprzeczne z przepisami prawa. Art. 309 k.p.c. może mieć zastosowanie także do niepodpisanych wydruków komputerowych (por. wyrok SA w Szczecinie z 22.05.2018 r., I ACa 62/18).

Podkreślić przy tym należy, że dokumenty złożone przez stronę powodową dotyczące wyciągów z ksiąg bankowych stanowią dowód tego co zostało w nich stwierdzone. Kserokopie, czy wydruki, a także zapisy na nośnikach informacji (jak np. płyty CD) chociaż bezspornie nie są ani dokumentami ani nawet ich odpisami (kopiami), i to także w znaczeniu, w jakim obecnie obowiązujący (od dnia 8 września 2016 r.) przepis art. 243 ¹ k.p.c. nakazuje stosować przepisy Kodeksu postępowania cywilnego do dokumentów, zawierających tekst, umożliwiających ustalenie ich wystawców, a zatem do wszelkich dokumentów tekstowych, a nie tylko do dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 244 k.p.c. lub dokumentów prywatnych w rozumieniu art. 245 k.p.c., to jednak nie można całkowicie odmówić im jakiegokolwiek znaczenia dowodowego (procesowego). Wziąć zwłaszcza trzeba pod uwagę, że wraz ze zmianą przepisów o dokumentach, z dniem 8 września 2016 r. zmienione zostało także brzmienie art. 308 k.p.c. i aktualnie zgodnie z tym przepisem dowody z innych dokumentów niż wymienione w art. 243 ¹ k.p.c., w szczególności zawierających zapis obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku, sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów. W świetle tego przepisu stwierdzić należy, że oprócz dokumentów, zawierających tekst i umożliwiających ustalenie ich wystawców (czyli dokumentów tekstowych), obecnie Kodeks postępowania cywilnego zna także inne rodzaje dokumentów, zawierających w szczególności zapis obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku.

W ocenie Sądu z wyciągu ksiąg bankowych z dnia 15 stycznia 2024 r. (k. 7), potwierdzonego wyciągami z rachunku bankowego (na płycie CD – k. 25), a także z aneksu do umowy pożyczki nr (...) (...) z dnia 24 marca 2023 r. (k. 14-15), mających charakter dokumentów prywatnych w sprawie zostało wykazane, że pozwana uznała dług istniejący w dacie zawarcia aneksu w kwocie 58.777,07 zł. Natomiast na dzień 15 stycznia 2024 r. nie spłaciła kapitału pożyczki w kwocie 56.753,85 zł, a także należnych od tej kwoty odsetek umownych w wysokości 3.501,08 zł naliczonych od należności głównej od dnia 17 grudnia 2022 r. do dnia 4 grudnia 2023 r., a także dalszych odsetek za opóźnienie oraz odsetek przeterminowanych w kwocie 1.521,20 zł naliczonych od należności głównej za okres od dnia 21 czerwca 2023 r. do dnia 14 stycznia 2024 r. Pozwana w żaden wiarygodny sposób nie zakwestionowała wysokości dochodzonego pozwem zobowiązania, nie wykazała również by spłaciła wymagalne na datę pozwu zobowiązanie w jakiejkolwiek części.

W tym stanie rzeczy Sąd co do zasady uwzględnił powództwo co do kwot 56.753,85 zł jako kwoty niespłaconego kapitału oraz kwoty 5.022,28 zł tytułem skapitalizowanych – na dzień wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym – odsetek umownych naliczonych przez powoda od wymagalnego i niespłaconego kapitału do dnia 14 marca 2024 r.

W zakresie dochodzonych odsetek za opóźnienie od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości 56.753,85 zł, to Sąd zgodnie z żądaniem pozwu zasądził dalsze odsetki umowne w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od przedmiotowej kwoty od daty wytoczenia powództwa tj. od dnia 15 stycznia 2024 r. do dnia zapłaty. Dochodzenie odsetek w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie było dopuszczalne w świetle art. 481 § 1 i 2 ¹ k.c. w związku z §5 ust. 9 umowy, w którym dla zobowiązania przeterminowanego strony przewidziały odsetki maksymalne za opóźnienie.

Ostatnim zarzutem pozwanej jest naruszenie, jej zdaniem, przez powoda obowiązków wskazanych w art. 45 ust. 1 u.k.k., tj. art. 30 ust. 1 pkt 6 i 7 u.k.k. w związku z art. 69 ust. 1 prawa bankowego.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 u.k.k. w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.

Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1 wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy (art. 45 ust. 5 u.k.k.).

Przepis art. 45 u.k.k. stanowi implementację art. 23 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz. U. UE L z dnia 22 maja 2008 r.), który nakazuje stosowanie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji, mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych zgodnie z tą dyrektywą.

Należy stwierdzić, ze sankcja kredytu darmowego w ogólności polega na uprawnieniu konsumenta do spłaty kredytu bez odsetek i innych kosztów w sytuacji gdy pożyczkodawca naruszy obowiązki informacyjne wobec konsumenta określone ww. przepisach ustawy. Przepis art. 45 u.k.k. po pierwsze, sankcjonuje naruszenie przez kredytodawcę obowiązków informacyjnych wobec konsumenta dotyczących formy i treści dokumentu umowy w związku z zawarciem przez strony umowy o kredyt konsumencki (art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1–8, 10, 11, 14–17 i art. 31–33). Po drugie, sankcji podlega naruszenie ograniczeń, które zapewniają konsumentowi ochronę przed nadmiernym obciążeniem finansowym w związku z umową o kredyt konsumencki (art. 33a, art. 36a–36c).

Należy zaznaczyć, że art. 45 u.k.k. jest przepisem o charakterze sankcyjnym, wysoce restrykcyjnym wobec kredytodawców i dlatego nie może być poddany wykładni rozszerzającej. Celem sankcji kredytu darmowego jest pozbawienie kredytodawcy prawa do pobierania odsetek i innych opłat określonych w umowie z tytułu udzielonego kredytu za naruszenie obowiązków informacyjnych. Sankcja ta w daleko idący sposób modyfikuje treść stosunku prawnego łączącego kredytodawcę z konsumentem na niekorzyść tego pierwszego. Co do zasady zatem przepisy sankcjonujące dane postępowanie powinny być możliwie ściśle interpretowane nie pozwalając na pojawienie się obszarów niepewności prawnej.

W pierwszej kolejności należało zbadać, czy oświadczenie pozwanej o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego było złożone w terminie.

Zgodnie z przepisem art. 45 ust. 5 u.k.k. uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy. Ustawodawca nie sprecyzował, co rozumie pod pojęciem „wykonania” umowy, co doprowadziło do powstania różnych interpretacji tego terminu w orzecznictwie sądów powszechnych.

Zgodnie z jedną z koncepcji użyty w art. 45 ust. 5 u.k.k., od którego zaczyna biec roczny termin na wygaśnięcie uprawnienia konsumenta do złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego, oznacza dzień wykonania umowy przez pożyczkodawcę, czyli dzień przekazania kwoty pożyczki. Przemawiać ma za tym fakt, że w przeciwnym wypadku unicestwiony byłby cel tego przepisu. Ma on za zadanie ograniczyć uprawnienie konsumenta krótkim terminem prekluzyjnym, tak aby ustabilizować stosunek prawny i aby pożyczkodawca nie pozostawał w nieskończoność w niepewności co do zakresu swojej wierzytelności. Gdyby zaś wygaśnięcie uprawnienia zależało od wykonania umowy przez pożyczkobiorcę (konsumenta), mógłby on przez jej celowe niewykonywanie odwlekać upływ tego terminu. Niedopuszczalne jest, aby jedna ze stron stosunku prawnego mogła według własnej woli regulować rozpoczęcie biegu (wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 13 czerwca 2018 roku, sygn. XIV C 1375/17, LEX nr 2515155).

W sprawie nie jest sporne, że termin na złożenie oświadczenia przez pozwaną w świetle powyższego stanowiska niewątpliwie upłynął albowiem umowa została zawarta 25 czerwca 2020 r. i w tym dniu nastąpiła wypłata środków.

Niemniej Sąd orzekający w sprawie nie podziela powyższego stanowiska o tym, że termin materialnoprawny na złożenie oświadczenia z art. 45 u.k.k. rozpoczyna bieg w dniu wypłaty środków przez kredytodawcę.

Zdaniem Sądu moment, od którego zaczyna biec roczny termin na wygaśnięcie uprawnienia konsumenta do złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego, oznacza przede wszystkim stan, w którym wszelkie zobowiązania obu stron umowy o kredyt konsumencki zostały w pełni wykonane, nie można odnosić tego wyłącznie do wykonania zobowiązania po stronie kredytodawcy. Nie ma przy tym znaczenia, czy zostały one wykonane w terminie, dobrowolnie, czy też przymusowo, np. w drodze egzekucji komorniczej. Należy przy tym zaznaczyć, że chodzi tutaj o zobowiązania określone treścią umowy o kredyt konsumencki bez uwzględnienia skutków sankcji kredytu darmowego (por. wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 28.09.2017 r., sygn. akt I C 531/17 i wyrok Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 07.07.2017 r., sygn. akt X C 615/17).

Przez wykonanie umowy należy bowiem rozumieć sytuację, w której należycie wypełniono wszystkie obowiązki w ramach stosunku kredytu konsumenckiego w tym obowiązki powstające z mocy ustawy (np. odnośnie do zapłaty odsetek za opóźnienie na podstawie art. 481 § 1 k.c.). Chodzi o obowiązki dotyczące świadczenia głównego i świadczeń ubocznych, po stronie konsumenta oraz kredytodawcy, wykonane dobrowolnie lub przymusowo. W szczególności umowa nie jest wykonana, gdy kredytobiorca nie zwrócił całości bądź części wypłaconego kredytu lub nie zapłacił naliczonych odsetek albo innych należności ubocznych. W takiej sytuacji nie rozpoczął się jeszcze bieg terminu określonego w art. 45 ust. 1 u.k.k., a zatem kredytobiorca nie może złożyć oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego (zob. T. Czech [w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2023, art. 45, s. 696).

Zatem w ocenie Sądu, zwrot „wykonanie umowy”, użyty w art. 45 ust. 5 u.k.k., od którego zaczyna biec roczny termin na wygaśnięcie uprawnienia konsumenta do złożenia oświadczenia o sankcji kredytu darmowego oznacza stan, w którym wszelkie zobowiązania obu stron umowy o kredyt konsumencki zostały w pełni wykonane.

W świetle powyższego co do zasady termin na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego należałoby wiązać z wypowiedzeniem umowy pożyczki przez Bank. Co prawda, w doktrynie i orzecznictwie eksponowany jest pogląd, że wypowiedzenie umowy nie powoduje wygaśnięcia uprawnienia z art. 45 u.k.k. (tak np.: T. Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, Wyd. 2, Warszawa 2018, s. 512, uwaga nr 53; Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 1 lipca 2019 r., V ACa 118/18, Legalis nr 2243278), ale przyjęcie takiego stanowiska, zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, jest sprzeczne z celem wprowadzonego w art. 45 ust. 5 u.k.k. ograniczenia czasowego do skorzystania z sankcji kredytu darmowego. Gdyby bowiem przyjąć, że brak spłaty zobowiązania wobec kredytodawcy po skutecznym wypowiedzeniu umowy oznacza, że konsument nadal nie wykonał umowy, a zatem jego prawo do skorzystania z art. 45 u.k.k. nie wygasło, to mógłby on przez dalsze niewykonywanie umowy w ten sposób przesuwać termin wygaśnięcia tego uprawnienia na czas w istocie nieoznaczony (por. wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 16 marca 2021 r. I C 1571/20).

W sprawie wypowiedzenie umowy było skuteczne na dzień 4 grudnia 2023 r. wobec tego na dzień 14 października 2024 r. co do zasady termin ten nie upłynął.

Niemniej w sprawie nie można było pominąć, że pozwana odnowiła spłatę zobowiązania w dniu 24 marca 2023 r. podpisując aneks wprowadzający zmiany do wyszczególnionych warunków umowy pożyczki nr (...) (...). Sąd uznał, że pozwana, zanim złożyła oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, de facto potwierdziła prawidłowość zawartej umowy pożyczki.

Ponadto w sprawie pozwana nie wykazała również, aby niniejsze oświadczenie zostało doręczone kredytodawcy. Nie przedłożyła żadnego dowodu nadania przesyłki ani potwierdzenia jej doręczenia do Banku. Zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c. to na pozwanej spoczywał ciężar udowodnienia, czy niniejsze oświadczenie zostało doręczone kredytodawcy. Nie uczyniła zadość powyższemu obowiązkowi. Nie przedłożyła żadnego dokumentu na okoliczność potwierdzenia doręczenia niniejszego oświadczenia do Banku.

Jednocześnie dołączenie przedmiotowego oświadczenia do sprzeciwu i doręczenie go poprzez Sąd pełnomocnikowi powoda nie pozwala na uznanie, że pozwana złożyła skuteczne oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. W ocenie Sądu art. 91 k.p.c. nie daje podstaw do przypisania pełnomocnikowi procesowemu prawa przyjmowania w imieniu mocodawcy materialnoprawnych oświadczeń kształtujących (wyrok SN z 12 października 2007 r., V CSK 171/07). Jednocześnie wykładnia celowościowa ustawowego zakresu pełnomocnictwa procesowego sprzeciwia się przypisaniu rozszerzonych uprawnień. Tym samym, przesłanie pełnomocnikowi powoda odpisu przedmiotowego oświadczenia z 11 października 2024 r. wraz ze sprzeciwem nie mogło być skuteczne w świetle art. 45 u.k.k.

Nadto w sprawie Sąd odnotował, że w oświadczeniu z dnia 11 października 2024 r. o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego strona pozwana w istocie jedynie stwierdziła, że korzysta z sankcji kredytu darmowego z uwagi na naruszenie w umowie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, bez skonkretyzowania ich w okolicznościach niniejszej sprawy, które w zasadzie uniemożliwiały ich skuteczną weryfikację. Natomiast zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 6-7 u.k.k. pozwana powołała dopiero w sprzeciwie, nie wspominając o nich w oświadczeniu skierowanym do powoda o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego.

Zdaniem Sądu natomiast niezbędnym elementem oświadczenia woli o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, powinno być wskazanie okoliczności uzasadniających - według właściwych przepisów prawa materialnego lub treści stosunku prawnego - skorzystanie przez stronę z tego uprawnienia. Konsument składający powyższe oświadczenie nie może poprzestać na złożeniu blankietowego oświadczenia o skorzystaniu z uprawnienia wynikającego z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim albowiem takie oświadczenie nie umożliwia jego merytorycznej weryfikacji. W art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim wyliczono bowiem w sposób zupełny podstawy skorzystania z sankcji kredytu darmowego. Wobec tego konsument winien w złożonym oświadczeniu jednoznacznie wskazać przyczynę złożenia przedmiotowego oświadczenia tak aby w pierwszej kolejności umożliwić kredytodawcy weryfikację złożonego oświadczenia w toku postępowania reklamacyjnego, a następnie dopiero w toku postępowania sądowego.

W sprawie natomiast nie ulega wątpliwości, że pozwana podpisała dokument „oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego” jedynie na potrzeby niniejszego procesu nie wykazując jednak ani podstaw do złożenia przedmiotowego oświadczenia.

Podkreślić bowiem należy, że nawet przy przyjęciu, że oświadczenie pozwanej zostało złożone w terminie, a także dotarło adresata i przy przyjęciu jego dopuszczalności i skutecznego doręczenia Bankowi, to w ocenie Sądu brak było w przedmiotowej sprawie podstaw do skorzystania z sankcji kredytu darmowego. Wskazać przy tym należy, że pozwana dopiero w sprzeciwie od nakazu zapłaty sprecyzowała podstawy skorzystania z sankcji kredytu darmowego, które jednak w świetle przepisów ustawy o kredycie konsumenckim i zawartej między stronami umowy nie stanowiły zasadnej podstawy do skorzystania z uprawnienia z art. 45 u.k.k.

Ponownie wskazać, że zgodnie z art. 45 ust. 1 u.k.k. w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.

Należy przy tym podkreślić, że badaniu podlegała zgodność zapisów umowy z przepisami umowy o kredycie konsumenckim obowiązującymi na dzień jej zawarcia, a więc na 25 czerwca 2020 r. wraz z późniejszym aneksem do umowy z dnia 24 marca 2023 r.

Główny zarzut strony pozwanej sprowadzał się do art. 30 ust. 1 pkt 6-7 u.k.k. poprzez to, że powód wadliwie wyliczył i wskazał całkowitą kwotę do zapłaty oraz rzeczywistą roczną stopę oprocentowania kredytu, a nadto naliczał odsetki nie tylko od całkowitej kwoty kredytu, jak również od kwoty kredytowanych kosztów kredytu. Zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k., umowa o kredyt konsumencki powinna określać m.in. rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia.

Całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta to suma całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu (art. 5 pkt 8 u.k.k.).

Całkowity koszt kredytu to wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach - z wyjątkiem jednak kosztów opłat notarialnych, ponoszonych przez konsumenta (art. 5 pkt 6 u.k.k.).

Z kolei całkowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt (art. 5 pkt 7 u.k.k.).

W umowie łączącej strony w § 5 ust. 1 wskazano, że całkowita kwota pożyczki wynosi 111.150,00 zł i jest to kwota, która nie obejmuje kredytowanych przez Bank kosztów pożyczki, kwota ta odpowiadała kwocie udostępnionego powodowi środków pieniężnych wobec tego została podana w sposób prawidłowy.

Z kolei w § 6 ust. 7 umowy wskazano, ile wynosi całkowity koszt pożyczki tj. 37.413,10 zł, na który składają się naliczone łączne odsetki umowne (21.863,21 zł) oraz prowizja (15.549,89 zł). Kwota łącznych odsetek umownych i kredytowanych prowizji wchodzi wobec tego w zakres całkowitej kwoty do zapłaty, ale nie w zakres całkowitej kwoty kredytu. Wobec tego również strona powodowa w umowie w sposób prawidłowy wskazała kwotę całkowitych kosztów pożyczki.

Jako całkowitą kwotę do zapłaty w § 6 ust. 8 umowy wskazano kwotę 148.563,10 zł, stanowiącą sumę całkowitej kwoty pożyczki (111.150,00 zł) i całkowitego kosztu pożyczki (37.413,10 zł) - a więc w sposób ściśle odpowiadający definicji z art. 5 pkt 8 u.k.k.

Zgodnie z art. 5 ust. 12 u.k.k., rzeczywista roczna stopa oprocentowania to całkowity koszt kredytu, ponoszony przez konsumenta, wyrażony, jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym.

Zgodnie z art. 5 ust. 10 u.k.k., stopa oprocentowania kredytu to stopa oprocentowania wyrażona, jako stałe lub zmienne oprocentowanie, stosowane do wypłaconej kwoty na podstawie umowy o kredyt w stosunku rocznym. W art. 5 pkt 10 u.k.k. pojęcie „stopy oprocentowania kredytu” ustawodawca zdefiniował w ten sposób, że ograniczył jego zakres do oprocentowania stosowanego do wypłaconej kwoty na podstawie umowy o kredyt w stosunku rocznym. Pojęcie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania jest szersze niż pojęcie stopy oprocentowania kredytu, gdyż odwołuje się do pojęcia całkowitego kosztu kredytu, ponoszonego przez konsumenta, i oznacza go, jako określoną wartość procentową całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym (art. 5 pkt 12 u.k.k.).

W tym stanie sprawy należy ponownie wskazać, bez powtarzania argumentacji przedstawionej powyżej, że wbrew zarzutom strony pozwanej dopuszczalnym jest finansowanie kosztów kredytu udzielonego przez bank oraz naliczanie odsetek od kwoty przeznaczonej na ten cel. Brak jest podstaw do przyjęcia w przepisach ustawy o kredycie konsumenckim odmiennych zasad pobierania odsetek od wykorzystanego kredytu, zależnych w szczególności od tego, czy celem kredytowania są koszty udzielanego kredytu (J. Gil, M. Szlaszyński, Problematyka odsetek od kredytowanych kosztów bankowego kredytu konsumenckiego, „Monitor Prawa Bankowego” z 2022 r., nr 6, s. 59-74).

Z tych też względów, należy uznać, że powód prawidłowo obliczył RRSO i nie doszło w tym zakresie do naruszenia obowiązku informacyjnego, a ponadto niezasadne jest twierdzenie, aby powód w sposób dowolny kształtował wysokość kosztów pożyczki. RRSO nie jest tożsame ze stopą oprocentowania pożyczki, jak również nie stanowi elementu stosunku prawnego nawiązanego umową pożyczki. Wysokość oprocentowania pożyczki określana jest bowiem przez wysokość stopy oprocentowania pożyczki wskazaną w umowie pożyczki zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 6 u.k.k., nie zaś przez wysokość RRSO, której podania wymaga art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k.

Rzeczywista roczna stopa oprocentowania to całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. Zgodnie z treścią art. 5 pkt 7 u.k.k., całkowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy kredytowej.

W sprawie całkowita kwota do zapłaty wynosiła 148.563,10 zł i składały się na nią – całkowita kwota pożyczki w wysokości 111.150,00 zł oraz całkowity koszt pożyczki w wysokości 37.413,10 zł. Jak przesądzono już wcześniej, powód w sposób prawidłowy poinformował pozwaną o ww. kwotach jako całkowitej kwocie pożyczki oraz całkowitym koszcie pożyczki w świetle ustawy o kredycie konsumenckim. Pozwana miała zatem pełną świadomość jego istnienia, zarówno co do zasady jak i co do wysokości. Z powyższego wynika, że skoro całkowity koszt pożyczki został przez powoda prawidłowo wskazany to RRSO również jest prawidłowe. Podkreślić przy tym należy, że zasady obliczania i założenia odnoszące się wprost do zawartej umowy przyjęte do obliczenia RRSO zostały zresztą wprost określone w umowie w § 5 ust. 7 oraz w Formularzu informacyjnym i RRSO zostało obliczone zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 4 do ustawy o kredycie konsumenckim. Jednocześnie w § 6 ust 2 umowy pozwana została jasno poinformowana o kwocie od której Bank nalicza odsetki tj. również od kredytowanych kosztów kredytu. Jak wynika z § 5 ust. 7 umowy oraz Formularza informacyjnego do wyliczeń kwot oraz RRSO przyjęto podane w nim dane, a zatem – skoro w całkowitym koszcie pożyczki uwzględniono odsetki od pozaodsetkowych kosztów kredytu – to zostały one uwzględnione także na potrzeby podania RRSO. Ustawa nie nakłada natomiast obowiązku powielania treści wzoru matematycznego stanowiącego załącznik do ustawy albo jego opisu – są one określone w akcie prawnym prawa powszechnie obowiązującego, więc dostęp do nich ma każdy kredytobiorca bez potrzeby udzielania informacji przez bank. Dlatego należało uznać, że zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 6-7 u.k.k. jest nieuzasadniony.

W ocenie Sądu, nie sposób twierdzić, że przyjmując określony sposób wyliczenia i oznaczenia RRSO, strona powodowa miała na celu wprowadzenie w błąd kredytobiorcy, poprzez zastosowanie mechanizmu jednoznacznie sprzecznego w przepisami prawa i nieznajdującego jakiegokolwiek umocowania w systemie norm dotyczących udzielania kredytów. Przeciwnie, była to wówczas obowiązująca praktyka na rynku kredytowym.

Warto przy tym wskazać, że w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 13 lutego 2025 r. sygn. C-472/23 (ECLI:EU:C:2025:89) wskazano, że obliczenia RRSO dokonuje się przy założeniu, że umowa o kredyt będzie obowiązywać przez uzgodniony okres, w konsekwencji obowiązek podania RRSO jest spełniony, jeżeli RRSO wskazane w danej umowie odpowiada RRSO obliczonemu zgodnie z dyrektywą 2008/48. Punktem odniesienia jest tu całkowity koszt kredytu, który obejmuje również koszty, jakie konsument jest zobowiązany ponieść na podstawie postanowień potencjalnie abuzywnych. Tym samym, Trybunał oddzielił wyraźnie skutki dyrektywy 93/13 i dyrektywy 2008/48, przez co wyłączył, że ewentualne stwierdzenie abuzywności postanowień dotyczących kredytowania kosztów pozaodsetkowych miałoby wpływ na ostateczną wysokość RRSO.

W pkt 31 i 32 wyroku Trybunał wyraźnie przyjął, że naruszenie obowiązku wskazania RRSO w umowie o kredyt w sposób jasny i zwięzły to nie tylko zaniżenie RRSO, ale również jego zawyżenie. Z perspektywy ochrony konsumenta obie okoliczności nie muszą być oceniane jednolicie, Trybunał jednak postawił na konieczność zapewnienia konsumentowi informacji prawdziwych, pozwalających konsumentowi rzetelnie ocenić zakres jego zobowiązania z umowy kredytu. Niemniej według Trybunału okoliczność, że w umowie o kredyt wskazano RRSO, które okazuje się zawyżone ze względu na to, że niektóre warunki tej umowy zostały następnie uznane za nieuczciwe w rozumieniu art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13, a tym samym za niewiążące dla konsumenta, nie stanowi sama w sobie naruszenia obowiązku informacyjnego ustanowionego w tym przepisie dyrektywy 2008/48.

W sprawie strona pozwana w żadnej mierze nie wykazała aby kwestia RRSO miała jakikolwiek wpływ na ocenę zaciągniętego przez nią zobowiązania. W sprawie należy podkreślić, że pozwana spłacała raty kredytu zgodnie z harmonogramem spłaty i nie kwestionowała sposobu zaliczania spłat i naliczania odsetek, ani nie wypowiedziała umowy pożyczki. Nadto w późniejszym czasie pozwana zawarła aneks zmieniający warunki niniejszej umowy i również nie wniosła żadnych zastrzeżeń.

Podkreślić należy, że w § 13 niniejszej umowy pozwana oświadczyła, że przed zawarciem umowy otrzymała Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego. Poprzez podpisanie umowy pozwana potwierdziła otrzymanie dokumentów, zapoznanie się z nimi przed zawarciem umowy i ich akceptację oraz potwierdziła, że jest związana ich treścią. Z materiału zgromadzonego w sprawie wynika nadto, że podlegająca ocenie umowa nie przewiduje innych opłat niż prowizja oraz odsetki kapitałowe. Pozwanej udostępniono formularz informacyjny ze wszelkimi danymi niezbędnymi, by spełniony był obowiązek informacyjny, natomiast sama umowa zawiera wszelkie informacje o wysokości prowizji oraz o zasadach jej ustalania. Natomiast w aneksie do umowy pozwana M. S. (1) oświadczyła, że zapoznała się i zaakceptowała warunki aneksu do umowy w dniu 24 marca 2023 r. (pod § 5 aneksu).

Sumując, w sprawie nie zaktualizowała się żadna z podstaw uzasadniających stwierdzenie, że umowa zawarta przez pozwaną z powodem narusza art. 30 ust. 1 pkt 6 i 7 u.k.k. i przez to uzasadnia skorzystanie z sankcji kredytu darmowego, co z skutkowało uwzględnieniem powództwa w całości. Pozwana nie wykazała, by kwestionowane postanowienia umowne miały istotny wpływ na ocenę jej – jako konsumenta, co do zaciągniętego zobowiązania, a powód nie sprostał obowiązkowi informacyjnemu. Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, należało stwierdzić, że pozwana w umowie pożyczki z dnia 25 czerwca 2020 r. oraz w aneksie do niniejszej umowy z dnia 24 marca 2023 r. otrzymała wszelkie niezbędne informacje dotyczące zaciągniętej pożyczki.

Sąd zaznacza, że z art. 23 dyrektywy 2008/48 w związku z jej motywem 47 wynika, że o ile wybór systemu sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych zgodnie z tą dyrektywą pozostaje w gestii państw członkowskich, o tyle przewidziane w ten sposób sankcje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Oznacza to, że sankcje powinny być odpowiednio surowe w stosunku do wagi naruszeń, które są przez nie karane, zwłaszcza z zapewnieniem rzeczywiście odstraszającego skutku i przy poszanowaniu ogólnej zasady proporcjonalności. Trudno natomiast w świetle okoliczności przedmiotowej sprawy oraz zarzucanych przez powódkę naruszeń (niezależnie od braku zasadności tychże zarzutów) uznać, że sankcja kredytu darmowego byłaby odpowiednią sankcją.

W ocenie Sądu argumentacja strony pozwanej zaprezentowana w sprzeciwie zmierzała jedynie do uchylenia się od płatności za zobowiązanie, które pozwana zaciągnęła we własnym imieniu i na własną rzecz, podnosząc zarzuty ogólne, bez odniesienia się zarówno do meritum umowy i aneksu jak i swojej sytuacji życiowej i dotyczącej zawarcia przedmiotowej umowy z późniejszym aneksem do niniejszej umowy.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że roszczenie powodowego Banku zasługiwało na uwzględnienie w całości, o czym orzeczono jak w pkt I wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 § 1, § 1 ¹ k.p.c. oraz 99 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Strona pozwana przegrała proces w całości, wobec czego jest obowiązana zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu w całości. Sąd zasądził od pozwanej M. S. (1) na rzecz powoda Banku (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. zwrot kosztów procesu w wysokości 7.733 zł, na którą to kwotę składały się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 2.316 zł, koszty zastępstwa procesowego ustalone na podstawie zastosowanego odpowiednio § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1166 oraz z 2023 r. poz. 1860.) w kwocie 5.400 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Kwota 7.733 zł tytułem zwrotu kosztów procesu została od pozwanej na rzecz powoda zasądzona wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, zgodnie z brzmieniem art. 98 § 1 ¹ k.p.c., zgodnie z którym od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek