Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Katarzyna Malinowska
Protokolant:	Stażysta Kinga Gabrysiak

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2024 r. w Toruniu

sprawy z powództwa Ł. K.

przeciwko K. S. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  tytułem zwrotu kosztów procesu zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt X C 816/23

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 27 lutego 2024 roku)

Ł. K. prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (...) wniósł do tutejszego Sądu przeciwko K. S. (1) pozew o zapłatę kwoty 4 920 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 lutego 2023 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą od pełnomocnictwa według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że kwota dochodzona niniejszym pozwem stanowi zwrot kosztów szkolenia, które w świetle postanowień umowy z dnia 3 stycznia 2022 roku łączącej Ł. K. i K. S. (2) powinny zostać uiszczone w przypadku naruszenia zakazu podjęcia działalności o charakterze konkurencyjnym w terminie roku od zakończenia współpracy.

W odpowiedzi na pozew K. S. (2) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z uiszczoną opłatą skarbową oraz należnymi odsetkami.

K. S. (2) podniósł zarzut braku legitymacji biernej strony pozwanej, bowiem umowa z dnia 18 listopada 2021 roku, jak i umowa z dnia 3 stycznia 2022 roku zostały zawarte pomiędzy Ł. K. a (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T., zaś on jedynie reprezentował ww. Spółkę jako Prezes. Nadto, zaprzeczył, iż podjął jakąkolwiek działalność konkurencyjną i podniósł, że w pozwie nie wskazano faktów na czym ma polegać owa działalność konkurencyjna.

W toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił, co następuje:

Ł. K. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (...), której przedmiotem jest pośrednictwo w obrocie nieruchomościami. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. (zarejestrowana od dnia 18 sierpnia 2018 roku) prowadzi działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Od dnia 18 sierpnia 2018 roku K. S. (1) pełni funkcję Prezesa ww. Spółki i jest uprawniony do samodzielnego reprezentowania Spółki.

Okoliczności bezsporne , a nadto dowody : - informacja (...), KRS.

W dniu 18 listopada 2021 roku Ł. K. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) (zleceniodawca) zawarł z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. reprezentowaną przez prezesa K. S. (1) (zleceniobiorca) umowę współpracy. Zgodnie z § 1 ww. umowy strony zobowiązały się do współpracy w zakresie stanowiska Managera Oddziału (...) w B. oraz obrotu nieruchomościami. Nadto, strony ustaliły, że zakres czynności zleconych przez zleceniodawcę na rzecz zleceniobiorcy, w skład których wchodziły m.in. nadzorowanie pracowników (agentów) danego oddziału, pomoc pracownikom (agentom) w codziennej pracy, rekrutację pracowników, przyjmowanie ofert sprzedaży i wynajmu nieruchomości. Przedmiotowa umowa została zawarta bezterminowo i obowiązywała od dnia 3 stycznia 2022 roku.

O. , a nadto dowody: - umowa współpracy (k. 14-15), zeznania K. S. (2) (k. 89v),

W dniu 3 stycznia 2022 roku zawarto kolejną umowę, której przedmiotem były wzajemne prawa i obowiązki stron umowy zwartej w dniu 3 stycznia 2022 roku związane z zachowaniem poufności, pozyskiwaniem i podnoszeniem kwalifikacji zawodowych na potrzeby realizacji ww. umowy. We wspomnianej umowie jako zleceniobiorca został wskazany K. S. (1), podano jego danego dane osobowe (adres zamieszkania, PESEL), a obok danych przystawiona została pieczęć firmowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.. Umowa została podpisana przez Ł. K. oraz K. S. (2), który przystawił swoją pieczęć imienną Prezesa Spółki oraz pieczęć firmową (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T..

Dowody: - umowa z dnia 3 stycznia 2022 roku (k. 16 – 20), zeznania K. S. (2) (k. 89v).

W myśl § 11 ust. 2 ww. umowy, jeżeli w czasie trwania współpracy Stron lub w terminie 1 roku od dnia zakończenia tej współpracy Usługodawca podejmie działalność o charakterze konkurencyjnym w stosunku do Usługobiorcy lub współpracę pod jakimkolwiek tytułem z podmiotem trzecim, który prowadzi w stosunku do Usługobiorcy działalność konkurencyjną, Usługodawca będzie zobowiązany do zwrotu Usługobiorcy kosztów szkolenia. Wartość szkolenia została ustalona przez Strony na kwotę 4 920 zł brutto (§10 ust. 2 umowy).

Dowód : - umowa (k. 19).

K. S. (1) osobiście uczestniczył w trzydniowym szkoleniu przeprowadzonym przez Ł. K..

Dowód : - zeznania K. S. (2) (k. 89v).

Ł. K. pismem z dnia 15 grudnia 2022 roku złożył jednostronne oświadczenie woli i wypowiedział (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. umowę współpracy z dnia 18 listopada 2021 roku w trybie natychmiastowym. Przyczyną wypowiedzenia była nierentowność oddziału i jego likwidacja.

Dowody: - wypowiedzenie (k. 42), zeznania Ł. K. (k. 89v).

W dniu 30 stycznia 2023 roku Ł. K. wystawił fakturę VAT (...) Forma nr (...) na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. na kwotę 4 920 zł wskazując jako nazwę towaru lub usługi „pośrednictwo w obrocie nieruchomościami – koszty szkoleniowe”.

Dowód: - faktura (k. 21).

Pismem z dnia 30 stycznia 2023 roku Ł. K. wezwał K. S. (1) do zapłaty kwoty 154 920 zł brutto z tytułu naruszenia postanowień umowy z dnia 3 stycznia 2022 roku oraz kwoty 4 920 zł z tytułu należności stanowiącej zwrot kosztów szkolenia zawodowego.

Dowód: - wezwania do zapłaty (k. 44)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dokumenty oraz zeznania K. S. (1). Sąd nie stwierdził podstaw mogących podważać autentyczność przedłożonych dokumentów. W toku postępowania strony nie zgłaszały zastrzeżeń w tym zakresie. Wobec czego, Sąd uznał za w pełni wiarygodne dokumenty przedłożone do akt sprawy i opierając się na nich poczynił ustalenia faktyczne.

Sąd uznał również za wiarygodne zeznania K. S. (1). Pozwany w sposób jasny i spójny przedstawił przebieg współpracy z powodem, wskazał jakie umowy zostały zawarte, określił jej strony i przedmiot. Zeznania pozwanego korelują zgromadzonymi dowodami z dokumentów. Sąd nie stwierdził podstaw mogących podważać twierdzenia pozwanego i wpływać na ich negatywną ocenę.

Na rozprawie w dniu 27 lutego 2024 roku Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania świadka N. K. wobec uznania, iż ma wykazać fakt nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy oraz fakty bezsporne. Nadto, Sąd pominął dowód z przesłuchania powoda z uwagi na jego nieusprawiedliwione niestawiennictwo. Ł. K. został prawidłowo wezwany do osobistego stawiennictwa na rozprawie w dniu 27 lutego 2024 roku (k. 88) mimo to stawił się na nią osobiście ani nie zgłosił chęci zdalnego udziału.

Sąd zważył, co następuje:

Okoliczności sprawy w zasadniczej części nie były sporne. Istotą niniejszej sprawy było ustalenie czy stroną umowy z dnia 3 stycznia 2022 roku był pozwany K. S. (1) jako osoba fizyczna, czy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. reprezentowaną przez prezesa K. S. (2).

Sąd zobowiązany jest do badania z urzędu legitymacji stron w procesie na każdym etapie sprawy. Legitymacja procesowa bierna lub czynna zawsze wiąże się z materialnoprawną stroną roszczenia będącego przedmiotem postępowania i ma zasadnicze znaczenie dla możliwości uwzględnienie powództwa. Brak legitymacji biernej oznacza, że roszczenie skierowane zostało przeciwko podmiotowi niezobowiązanemu wobec powoda, podmiotowi, którego nie łączy z powodem żaden stosunek prawny, z którego wynika dochodzone roszczenie. Czy innym jest brak legitymacji, a czym innym nie posiadanie w ogóle przymiotu strony postępowania. Bowiem o braku legitymacji można mówić tylko wówczas, gdy podmiot spełnia przymiot bycia stroną. Stwierdzenie braku legitymacji biernej skutkuje oddaleniem powództwa wobec osoby nielegitymowanej (zob. wyrok SA w Warszawie z dnia 7 listopada 2016 roku, VI ACa 885/15, LEX nr 2306310). Wobec powyższego, Sąd zobowiązany był w pierwszej kolejności dokonać oceny zasadności zarzutu braku legitymacji biernej podniesionego przez pozwanego.

Bezspornym jest fakt, iż stronami pierwszej umowy z dnia 18 listopada 2021 roku był Ł. K. oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.. Choć strony nazwały przedmiotową umowę – umową współpracy, to w istocie można ją zakwalifikować jako umowę zlecenia (regulowana w art. 734 k.c. i następne). Natomiast umowa z dnia 3 stycznia 2022 roku z uwagi na swój przedmiot należy uznać za umowę o zachowaniu poufności i zakazie konkurencji. Analiza postanowień obu umów i ich relacji względem siebie wskazuje na wzajemne powiązanie obu umów, przy czym umowę z dnia 3 stycznia 2022 roku należy kwalifikować jako umowę następczą w stosunku do umowy współpracy. Strony w § 1 umowy z dnia 3 stycznia 2022 roku jednoznacznie określiły, iż przedmiotem umowy są wzajemne prawa i obowiązki Stron umowy zlecenia związane z zachowaniem poufności, pozyskiwaniem i podnoszeniem kwalifikacji zawodowych przez usługodawcę na potrzeby realizacji umowy zlecenia oraz wykonywania przez usługodawcę wynikającej z tej umowy obowiązków. Nadto, w § 5 umowy z dnia 18 listopada 2021 roku strony ustaliły, że w zakresie nieuregulowanym umową mają zastosowanie odpowiednie przepisy prawa, Regulamin firmowy oraz umowa o zachowanie poufności. Tak ukształtowane postanowienia umowne, w szczególności sformułowane odesłania świadczą o integralności obu umów i ich wzajemnym systemowym powiązaniu, a w konsekwencji wskazują na tożsamość podmiotową stron umowy.

Z okoliczności sprawy wynika, że celem zawarcia przedmiotowych umów było rozpoczęcie i uregulowanie warunków współpracy pomiędzy Ł. K. a (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. w zakresie prowadzenia oddziału (...) w B.. Przedłożone do akt sprawy dokumenty nie wskazują na to, aby przedmiotowa współpraca miała dotyczyć powoda i pozwanego jako osoby fizycznej. Bowiem strony jednoznacznie określiły w § 1 umowy z dnia 18 listopada 2021 roku, iż to (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. będzie spełniać rolę managera oddziału. Owszem K. S. (1) osobiście podpisał ww. umowy, jednakże zawarł je w imieniu i na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.. Analiza sposobu sformułowania umów, jak również widniejące na niej podpisy świadczą o tym, że pozwany podpisując umowę z dnia 18 listopada 2021 roku oraz umowę z dnia 3 stycznia 2022 roku reprezentował Spółkę i działał jako jej Prezes. Kwestionowana umowa zawiera dane osobowe K. S. (2), lecz obok nich została przystawiona pieczęć firmowa Spółki, zaś w miejscu podpisu znajduje się pieczęć firmowa spółki oraz pieczęć imienna jej prezesa – K. S. (2). Należy podkreślić, że przyjmuje się, iż złożenie przez osoby fizyczne podpisów przy pieczęci firmowej osoby prawnej stanowi dostateczny przejaw działania tych osób w imieniu zastępowanej osoby prawnej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2016 roku, V CSK 406/15). Nadto, zgodnie z twierdzeniami pozwanego zgodną wolą stron było nawiązanie współpracy pomiędzy powodem a Spółką, na skutek czego doszło do zawarcia zarówno pierwszej jak i drugiej umowy.

Należy podkreślić również, że zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepisowi temu odpowiada treść art. 232 k.p.c., wg., którego strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, iż w niniejszej sprawie na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia istnienia po jego stronie zasadności dochodzonego roszczenia, w tym przedstawienia dowodu na potwierdzenie właściwej osoby zobowiązanej. Natomiast na stronie pozwanej - z racji sformułowanego zarzutu, tj. braku legitymacji biernej pozwanej - spoczywał ciężar udowodnienia tej okoliczności, czyli wykazania braku legitymacji biernej i obligował ją do wykazania okoliczności, że nie jest ona osobą, od której powódka może żądać spełnienia żądanego świadczenia.

Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji biernej i należycie wykazał, iż stroną umowy z dnia 3 stycznia 2022 roku była Spółka, zaś on działał w imieniu i na rzecz spółki. Powód natomiast nie sprostał ciężarowi udowodnienia, że skierował swoje żądanie przeciwko właściwemu podmiotowi. Ł. K. poprzestał na zgłoszeniu swoich twierdzeń w pozwie, prezentując w toku postępowania bierną postawę. Nadmienić należy, że pozwany nie złożył pisma przygotowawczego w zakreślonym terminie, a także nie stawił się na wyznaczony termin rozprawy. Wobec czego, Sąd dokonał oceny bazując na zgromadzonym materiale dowodowym z dokumentów oraz twierdzeniach pozwanego.

Podsumowując, Sąd po dokonaniu analizy umów z dnia 18 listopada 2021 roku oraz 3 stycznia 2022 roku (postanowień oraz sposobu złożenia podpisu), przy jednoczesnym uwzględnieniu celu i zgodnego zamiaru stron, uznał, iż stronami umowy z dnia 3 stycznia 2022 roku były Ł. K. oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T.. W ocenie Sądu pozwany K. S. (1) zawierając ww. umowę reprezentował ww. spółkę i działał w charakterze jej prezesa. Powód skierował niniejsze powództwo przeciwko osobie fizycznej - K. S. (1), niebędącemu stronom umowy, z której wywodzi on swoje roszczenie. Pozwany nie posiada legitymacji biernej w niniejszej sprawy, a zatem powództwo należało oddalić w całości (pkt I wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c. Pozwany poniósł koszty procesu w łącznej wysokości 917 zł, na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł (§ 2 pkt 3 Rozporządzenia MS z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Powództwo zostało oddalone w całości, zatem powód jako strona przegrywająca sprawę zobowiązany jest do zwrotu kosztów postępowania na rzecz pozwanego, o czym orzeczono w pkt II wyroku.

Sędzia Katarzyna Malinowska