Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2025 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek

Protokolant: sekretarz sądowy Julia Ogórek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 września 2025 r. w Toruniu sprawy

z powództwa A. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie co do kwoty 2.943 zł (dwa tysiące dziewięćset czterdzieści trzy złote);

II.  zasądza od pozwanego (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda A. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kwotę 7.995 zł (siedem tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt pięć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 4 kwietnia 2025 r. do dnia zapłaty;

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  zasądza od pozwanego (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda A. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kwotę 3.475,98 zł (trzy tysiące czterysta siedemdziesiąt pięć złotych dziewięćdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt X C 584/25 upr

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 kwietnia 2025 r. powód A. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 12.312,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 4 kwietnia 2025 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Z uzasadnienia i dokumentów załączonych do pozwu wynikało, że w dniu 28 listopada 2024 r. doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzony został pojazd należący do poszkodowanego W. S., tj. pojazd marki (...) serii (...) numerze rejestracyjnym (...). Sprawca szkody posiadał polisę OC wykupioną w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. W wyniku zdarzenia uszkodzony pojazd nie nadawał się do dalszej jazdy, a obecna na miejscu zdarzenia Policja zatrzymała dowód rejestracyjny pojazdu.

Powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) z dnia 13 lutego 2025 r. za najem pojazdu zastępczego opiewającą na kwotę 12.312,30 zł brutto, obejmującą najem pojazdu przez 77 dni (od 28 listopada 2024 r. do 13 lutego 2025 r.) po stawce 130 zł netto za dobę, tj. 159,90 zł brutto za dobę. Poszkodowanemu jako pojazd zastępczy wynajęto samochód marki T. (...).

Powód podniósł, że w dniu 4 marca 2025 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 8.494,80 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przez 77 dni, tj. w odniesieniu do 2 pierwszych dni wynajmu po stawce 130 zł netto za dobę (tj. 159,90 zł brutto) oraz co do pozostałego okresu wynajmu (75 dni) po stawce 109 zł brutto za dobę, wskazując, że od trzeciego dnia najmu poszkodowany otrzymał rabat od stawki dobowej najmu pojazdu – do kwoty 109 zł brutto za dobę. Warunkiem przyznania rabatu miało być uznanie przez pozwanego ubezpieczyciela całego okresu najmu pojazdu zastępczego, czego pozwany nie uczynił, w związku z czym powód anulował rabat w okresie nieuznanym przez pozwanego i w dniu 3 kwietnia 2025 r. wezwał go do zapłaty kwoty z faktury, tj. kwoty 12.312,30 zł.

Do momentu wniesienia pozwu, pozwany zakład ubezpieczeń nie wypłacił powodowi żadnej kwoty z tytułu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego. Powód nabył roszczenie wobec pozwanego na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 13 lutego 2025 r. Powodowa spółka zaznaczyła, że poszkodowany nie może ponosić negatywnych skutków związanych z czasem naprawy pojazdu w sytuacji, w której zlecił naprawę autoryzowanemu serwisowi naprawczemu.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 6 maja 2025 r. sygn. akt X Nc 944/25 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie pozwany (...) S.A. w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu strona pozwana potwierdziła przyjęcie odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 28 listopada 2024 r. i wskazała, że w dniu 9 maja 2025 r. wydała decyzję o wypłaceniu odszkodowania w kwocie 2.943 zł brutto, uznając za zasadny najem pojazdu zastępczego przez 27 dni po stawce 109 zł.

Pozwany skonkretyzował uznany przez siebie okres najmu – 7 dni od dnia zgłoszenia szkody do dnia oględzin pojazdu (29.11-06.12.2024 r.), 13 dni oczekiwania na weryfikację kosztorysu (10-23.12.2024 r.), 4 dni technologicznego czasu naprawy pojazdu, 2 dni w ramach przypadających weekendów oraz 1 dzień organizacyjny.

Pozwany wskazał, że sporna kwota 9.369,30 zł dotyczy kosztów najmu pojazdu w zakresie stawki i okresu jego najmu. Pozwany zakwestionował zarówno długość trwania najmu, jaki i stawkę, wskazując na jej nierynkowy charakter oraz fakt nieskorzystania przez powoda z propozycji najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela, co w konsekwencji przełożyło się na nieuzasadnione zwiększenie rozmiaru szkody. Zakład ubezpieczeń dodał, że nie może być on obarczany odpowiedzialnością za opieszałe działania naprawcze po stronie warsztatu mechanicznego. Strona pozwana podkreśliła, że poszkodowany otrzymał informację o bezgotówkowym najmie samochodu za pośrednictwem ubezpieczyciela, za stawkę znacznie niższą niż ta, w oparciu o którą powód dochodzi zapłaty. Pozwany zakwestionował ponadto koszty podstawienia i odbioru pojazdu oraz podniósł, że uznany przez niego za zasadny okres najmu auta zastępczego został przyjęty adekwatnie do okoliczności sprawy.

W piśmie z dnia 3 lipca 2025 r. powód cofnął pozew w zakresie żądania zasądzenia od pozwanego części kwoty roszczenia głównego w wysokości 2.943 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od tej kwoty w związku z dokonaniem przez pozwanego w dniu 12 maja 2025 r. zapłaty tej kwoty, a także zrzekł się roszczenia w tym zakresie. Powód podtrzymał żądanie zasądzenia pozostałej części kwoty i kosztów procesu.

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 28 listopada 2024 r. doszło do zdarzenia drogowego, w którym uszkodzeniu uległ pojazd marki (...) serii (...) numerze rejestracyjnym (...), kierowany i użytkowany przez poszkodowanego W. S., a którego właścicielem jest R. S.. Sprawca szkody miał wykupioną polisę OC w (...) S.A. w S.. Obecna na miejscu zdarzenia Policja zatrzymała dowód rejestracyjny uszkodzonego pojazdu.

Pojazd został odholowany do (...) Sp. z o.o. w L.. Szkoda została zgłoszona w dniu 29 listopada 2024 r. przez pełnomocnika poszkodowanego.

(...) S.A. w S. przyjęła odpowiedzialność za szkodę.

Bezsporne

W dniu 28 listopada 2024 r. W. S. zawarł z A. (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. umowę najmu pojazdu zastępczego z OC sprawcy wypadku. Z treści umowy wynika, że wynajęto pojazd marki T. (...) według stawki 150 zł netto za pierwsze 14 dni, oraz od 14 dnia 130 zł netto. Łącznie najem trwał 77 dni.

Uszkodzenia pojazdu kwalifikowały pojazd do naprawy w ramach szkody częściowej. Wobec tego naprawa pojazdu została zlecona autoryzowanemu serwisowi naprawy pojazdów marki B. w L., zgodnie z wyborem W. S..

W dniach 29 listopada 2024 r. i 4 grudnia 2024 r. zakład ubezpieczeń informował poszkodowanego oraz jego pełnomocnika w toku postępowania likwidacyjnego o akceptowalnych stawkach zakładu ubezpieczeń.

Dowód:

- umowa najmu pojazdu z dnia 28.11.2024 r., k. 12,

- oświadczenie W. S. z dnia 13.02.2025 r., k. 14,

-zeznania świadka I. S., k. 50,

- akta szkody na płycie CD, k. 32.

W dniu od 6 grudnia 2024 r. zostały wykonane oględziny pojazdu. Tego samego dnia ubezpieczyciel przesłał informację o zakwalifikowaniu szkody jako częściowej.

W dniu 9 grudnia 2024 r. uszkodzony pojazd został odholowany do warsztatu naprawczego.

W dniu 10 grudnia 2025 r. warsztat naprawczy sporządził kalkulację naprawy i rozpoczął naprawę.

W dniu 19 grudnia 2025 r. warsztat naprawczy sporządził nową kalkulację naprawy.

W zakresie uzgodnień zakresu i kosztów naprawy autoryzowany serwis naprawy kontaktowała się bezpośrednio z zakładem ubezpieczeń w celu ustalenia zakresu i kosztów naprawy. Autoryzowany warsztat naprawy stale współpracuje z zakładem ubezpieczeń w ramach sieci naprawczej zakładu ubezpieczeń, wówczas dla poszkodowanego naprawa jest rozliczana w sposób bezgotówkowy, płatność następuje bezpośrednio do ASO.

Rzeczywista naprawa pojazdu w autoryzowanym serwisie trwała do 12 lutego 2025 r. Poszkodowany nie miał wpływu na długość naprawy, zarówno on, jak i prokurent A. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kontaktowali się z warsztatem naprawczym w przedmiocie czasu trwania naprawy.

W dniu 13 lutego 2025 r. poszkodowany zwrócił pojazd zastępczy i odebrał pojazd z naprawy.

Dowód:

- umowa najmu pojazdu z dnia 28.11.2024 r., k. 12,

- oświadczenie W. S. z dnia 13.02.2025 r., k. 14,

-zeznania świadka I. S., k. 50,

- akta szkody na płycie CD, k. 32.

W dniu 13 lutego 2025 r. W. S. zawarł z A. (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. umowę przelewu praw do odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego jako zapłatę za wykonaną usługę najmu pojazdu zastępczego zgodnie z umową z dnia 28 listopada 2024 r.

Dowód:

- umowa przelewu praw do odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, k. 11.

A. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wystawiła na rzecz W. S. fakturę VAT nr (...) z dnia 13 lutego 2025 r. za najem pojazdu zastępczego opiewającą na kwotę 12.312,30 zł brutto, obejmującą najem pojazdu przez 77 dni (od 28 listopada 2024 r. do 13 lutego 2025 r.) za stawkę 130 zł netto za dobę.

Dowód:

- faktura VAT (...), k. 13.

Za pośrednictwem wiadomości e-mail z dnia 4 marca 2025 r. A. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. zgłosiła roszczenie o zapłatę kwoty 8.494,80 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przez 77 dni, tj. w odniesieniu do 2 pierwszych dni wynajmu po stawce 130 zł netto za dobę (tj. 159,90 zł brutto) oraz co do pozostałego okresu wynajmu (75 dni) po stawce 109 zł brutto za dobę, wskazując, że od trzeciego dnia najmu poszkodowany otrzymał rabat od stawki dobowej najmu pojazdu – do kwoty 109 zł brutto za dobę. Warunkiem przyznania rabatu miało być uznanie przez pozwanego ubezpieczyciela całego okresu najmu pojazdu zastępczego.

Wobec braku wydania przez ubezpieczyciela decyzji o przyznaniu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego, poprzez wiadomość e-mail z dnia 3 kwietnia 2025 r., A. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wezwała zakład ubezpieczeń do niezwłocznej zapłaty kwoty 12.312,30 zł zgodnie z fakturą za wykonaną naprawę. Spółka wskazała, że brak zapłaty spowoduje skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego.

(...) S.A. w S. w dniu 9 maja 2025 r. wydała decyzję, w której przyznała tytułem zwrotu kosztów za wynajem pojazdu zastępczego kwotę 2.943 zł.

Dowód:

- wiadomość z wezwaniem do zapłaty z dnia 04.03.2025 r., k. 15,

- wiadomość z wezwaniem do zapłaty z dnia 03.04.2025 r., k. 16.

- decyzja z dnia 09.05.2025 r. – akta szkody na płycie CD, k. 32.

Stan faktyczny w sprawie w dużej mierze pozostawał między stronami niesporny, albowiem sporna jest w istocie jedynie kwota należnego odszkodowania. Ustalając stan faktyczny sprawy, Sąd uwzględnił zgromadzone w sprawie dokumenty, w tym znajdujące się szczególnie ww. dokumenty z akt szkody. Autentyczność i wiarygodność żadnego z dokumentów złożonych do akt sprawy nie była przez strony kwestionowana, a również Sąd nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności i mocy dowodowej.

Ustalając stan faktyczny, Sąd miał na względzie również zeznania świadka I. S. – prokurenta powodowej spółki. Zeznania te Sąd ocenił jako wiarygodne, albowiem znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

W pierwszej kolejności należało odnotować, że w pkt I wyroku Sąd na podstawie art. 355 w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie co do kwoty 2.943 zł, gdyż powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew w tym zakresie oraz zrzekł się roszczenia, jako że pozwany już po wniesieniu pozwu dokonał zapłaty wskazanej kwoty na rzecz powoda.

W sprawie niesporna jest zasada odpowiedzialności pozwanego zakładu ubezpieczeń za skutki wypadku komunikacyjnego, w którym uszkodzony został samochód marki B. (...) o nr rejestracyjnym (...).

Odpowiedzialność bezpośredniego sprawcy szkody wynika z art. 436 § 2 k.c., natomiast odpowiedzialność pozwanej spółki ma charakter akcesoryjny na podstawie zawartej ze sprawcą zdarzenia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (art. 822 § 1 i 4 k.c.). Odpowiedzialność swoją strona pozwana uznała już w postępowaniu likwidacyjnym, w którym przyznała poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 5.812,11 zł brutto.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenia mienia, a odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej (OC) może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Zakres odpowiedzialności pozwanej spółki jako ubezpieczyciela określa art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, zgodnie z którym odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Przy czym stosownie do treści art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odnośnie do roszczenia odszkodowawczego w zakresie wydatków na najem pojazdu zastępczego, w orzecznictwie nie jest sporne, że wydatki z tego tytułu, jako koszty niwelujące niemożność korzystania z pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego w wypadku, stanowią część szkody podlegającą naprawieniu. Warunkiem jest, aby poniesione w tym celu wydatki były celowe i ekonomicznie uzasadnione, pozwalając na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się usunąć w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika (por. uchwały Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11; z 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13, z 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17).

W sprawie nie było spornym, że co do zasady najem pojazdu zastępczego był uzasadniony potrzebami poszkodowanego. Spór w sprawie sprowadzał się do stawki dobowej za wynajem pojazdu zastępczego oraz długości okresu wynajmu.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do samego okresu trwania wynajmu pojazdu zastępczego, należy zauważyć, że pozwany ostatecznie uznał jedynie 27 dni z 77 dni. Sąd natomiast w okolicznościach sprawy uznaje okres 77 dni za w pełni uzasadniony.

Strona pozwana w żaden sposób nie udowodniła swoich twierdzeń o przyjętym okresie najmu, nie powołała w sprzeciwie na ten fakt żadnych twierdzeń co do stanu faktycznego oraz nie przedstawiła adekwatnych dowodów.

W ww. okresie 77 dni uszkodzony pojazd nie był użytkowany przez poszkodowanego, ponieważ był on w naprawie w serwisie (...). Z zeznań świadka I. S. wynika, że powodowa spółka kontaktowała się z warsztatem naprawczym i otrzymała informację, iż warsztat oczekuje na sprowadzenie jednej z brakujących części, bez której pojazd nie nadawał się do jazdy. Zatem okres, który nie został uznany przez pozwane towarzystwo ubezpieczeń, był okresem oczekiwania m.in. na części do uszkodzonego auta. Ponadto na czas naprawy pojazdu wpłynął również wypadający wówczas okres świąteczny i noworoczny. Z zeznań świadka wynika również, że poszkodowany kontaktował się z warsztatem naprawczym w celu ponaglenia działań w naprawie uszkodzonego pojazdu, ale nie miał żadnych innych możliwości działania, aby przyspieszyć i usprawnić proces naprawy. Poszkodowany, zgodnie z fakturą za naprawę, odebrał naprawione auto w dniu 13 lutego 2025 r., w tym samym dniu zwrócił wynajmowany pojazd marki T. (...). Nie ma więc podstaw do negowania 77 dni wynajmu pojazdu zastępczego. Był to konieczny koszt, który bezpośrednio związany był ze szkodą powstałą w zdarzeniu komunikacyjnym z dnia 28 listopada 2024 r.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany podniósł, że nie może on zostać obarczony odpowiedzialnością za opieszałe działania naprawcze po stronie warsztatu. Wobec zlecenia koniecznej naprawy autoryzowanemu serwisowi naprawy, zarzut opieszałości warsztatu naprawczego nie mógł się natomiast ostać, bowiem pozostaje on bez znaczenia dla możliwości ograniczenia obowiązku odszkodowawczego na podstawie art. 362 k.c. wobec poszkodowanego. Znaczenie w sprawie miałyby jedynie okoliczności, za które odpowiada sam poszkodowany. Jest zaś oczywiste, że nie odpowiada on za organizację pracy warsztatu naprawczego. Wbrew często prezentowanemu poglądowi, przedłużenie czasu naprawy na skutek zaniedbań warsztatu naprawy nie prowadzi do zerwania związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem, za którego skutki pozwany odpowiada (wypadkiem komunikacyjnym) i najmem pojazdu zastępczego. Poszkodowany nadal korzysta z takiego pojazdu, dlatego że jego samochód został uszkodzony w wypadku i właśnie dlatego oddał go do warsztatu naprawczego. Potrzeba korzystania z pojazdu zastępczego pozostaje normalnym następstwem wypadku przez cały okres naprawy. Jeżeli naprawa przedłuża się na skutek okoliczności, za które odpowiada zakład naprawczy, może wchodzić w grę jego odpowiedzialność za powstałą szkodę (art. 471 k.c.). Nie zwalnia to jednak z odpowiedzialności sprawcy wypadku ani jego ubezpieczyciela. W świetle powyższego Sąd uznał, że nie sposób czynić zarzutu poszkodowanemu, że naprawa w profesjonalnym, autoryzowanym warsztacie naprawczym w stosunku do modelowego (teoretycznego) okresu naprawy przedłużyła się, albowiem w żadnym przypadku nie było to skutkiem działania poszkodowanego.

W tym stanie sprawy nie było podstaw do przeprowadzania dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej na okoliczność ustalenia uzasadnionego okresu wynajmu pojazdu zastępczego. Okres technologicznej naprawy w istocie nie był sporny, a zasadność i celowość najmu jest uzasadniona faktem, że pojazd pozostawał w autoryzowanym serwisie naprawy, a poszkodowany – nawet próbując ponaglać warsztat – nie miał żadnego wpływu na długość naprawy. Podkreślenia wymaga przy tym, że autoryzowany warsztat naprawy współpracuje bezpośrednio z pozwanym, tym samym pozwany swe zarzuty powinien odnosić bezpośrednio do warsztatu, który wykonuje naprawy pojazdów w szkodach na jego zlecenie, a nie wobec poszkodowanego, który jest zależny zarówno od pozwanego jak i warsztatu.

Odnośnie do stawki za wynajem pojazdu zastępczego, Sąd odnotował, że w pierwszej kolejności zakład ubezpieczeń nie może co do zasady kwestionować ekonomicznego uzasadnienia najmu, jeśli warunki wynajmu pojazdu zastępczego w powodowej spółce nie przekraczały kosztów zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r. III CZP 20/17).

Sąd podziela stanowisko, że zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela wyznacza wskazana przez zakład ubezpieczeń stawka dobowa dla klasy uszkodzonego pojazdu poszkodowanego, a poszkodowany nie ma co do zasady obowiązku korzystania z pojazdu zastępczego dokładnie tej samej klasy, co pojazd uszkodzony – nie ma co do zasady przeszkód, by korzystał z auta klasy niższej lub wyższej. Istotne jest przy tym, aby koszty wynajmu pojazdu zastępczego nie przekraczały kosztów zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu. Ponownie bowiem należy przypomnieć, że za celowe i ekonomicznie uzasadnione mogą być – co do zasady – uznane wydatki poniesione na najęcie pojazdu zastępczego tego samego typu co uszkodzony i na czas niezbędny do naprawy albo zakupu nowego pojazdu (por. uchwały Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11; z 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13, z 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17).

W świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r. III CZP 20/17, koniecznym warunkiem rozważenia zasadności kosztów poniesionych ponad te, które wskazał ubezpieczyciel jest złożenie propozycji najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela. Aby możliwe było uznanie oferty pozwanego za prawidłowo złożoną propozycje najmu pojazdu zastępczego, oświadczenie ubezpieczyciela musi zawierać pewne elementy, które pozwolą jego adresatowi podjąć działania w celu minimalizacji szkody. Zakład ubezpieczeń powinien wskazywać konkretne warunki najmu pojazdu zastępczego, tak, aby umożliwić poszkodowanemu ocenę, czy zawarcie umowy w ramach oferty ubezpieczyciela byłoby korzystniejsze, a także czy warunki najmu odpowiadają jego oczekiwaniom.

Powód zastosował stawkę najmu 130 zł netto za dobę. Powód w dniu 4 marca 2025 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 8.494,80 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przez 77 dni, tj. w odniesieniu do 2 pierwszych dni wynajmu po stawce 130 zł netto za dobę (tj. 159,90 zł brutto) oraz co do pozostałego okresu wynajmu (75 dni) po stawce 109 zł brutto za dobę, wskazując, że od trzeciego dnia najmu poszkodowany otrzymał rabat od stawki dobowej najmu pojazdu – do kwoty 109 zł brutto za dobę, która to stawka co odpowiadała stawkom z zasad wynajmu pojazdu przedstawionych przez ubezpieczyciela. Warunkiem przyznania rabatu miało być uznanie przez pozwanego ubezpieczyciela całego okresu najmu pojazdu zastępczego, czego pozwany nie uczynił, w związku z czym powód anulował rabat w okresie nieuznanym przez pozwanego i w dniu 3 kwietnia 2025 r. wezwał go do zapłaty kwoty z faktury, tj. kwoty 12.312,30 zł.

Sąd uznał, że w zakresie stawki najmu pojazdu zastępczego, zakład ubezpieczeń wykazał zasadność zastosowania własnej stawki co do pierwszych 27 dni najmu. W tym zakresie wprawdzie po terminie ustawowym wynikającym z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, niemniej pozwany zakład ubezpieczeń wypłacił należne odszkodowanie.

Sąd odnotował bowiem, że reprezentanci powoda, działający w toku postępowania likwidacyjnego jako pełnomocnicy poszkodowanego, od początku procesu likwidacji szkody nie przekazywali oferty najmu poszkodowanemu i wystawili pierwszą fakturę, akceptując stawkę pozwanego, uznając, że pozwany zakład ubezpieczeń przedstawił realną ofertę najmu pojazdu zastępczego. Dopiero po zwłoce pozwanego w wydaniu decyzji o wypłacie odszkodowania, powód wniósł pozew i dokonał zmiany stawki, co nie mogło zostać usprawiedliwione. Jeżeli ubezpieczyciel oferował pojazd, a poszkodowany – reprezentowany przez powoda – nie zainteresował się zaoferowanym najmem, to wypłacenie przez pozwanego odszkodowania za okres 27 dni najmu pojazdu według swojej stawki (109 zł brutto) było prawidłowe, zwłaszcza że pozwany od wypłaconej kwoty (2.943 zł) zapłacił również odsetki, co wynika z pisma pozwanego z dnia 12 maja 2025 r. (akta szkody na płycie CD) oraz z pisma powoda zawierającego częściowe cofnięcie pozwu. Ubezpieczyciel faktycznie miał zwłokę w wydaniu decyzji w ustawowym terminie, nie rodziło to jednak prawnego uprawnienia po stronie powoda do zmiany stawki.

Sumując należy stwierdzić, że skoro przedstawiciele poszkodowanego przyjęli za realną ofertę ubezpieczyciela, dokonując weryfikacji swojej stawki rynkowej do stawki ubezpieczyciela, to skoro obowiązek minimalizacji szkody powinien być utrzymany w rozsądnych granicach, to brak jakiegokolwiek zainteresowania poszkodowanego ofertą zakładu ubezpieczeń nie może spowodować, że ewentualna opieszałość (w sprawie sprowadzająca się do okresu 2 miesięcy) w wypłacie odszkodowania pozwalała na zwiększenie stawki najmu pojazdu zastępczego.

Odnośnie do stawki najmu pojazdu za pozostałe 50 dni, które nie zostały uznane przez pozwany zakład ubezpieczeń Sąd zastosował stawkę powodowej spółki w wysokości 130 zł netto za dobę albowiem, pozwany zakład ubezpieczeń nie wykazał w toku procesu aby w tym zakresie przedstawił poszkodowanemu realną ofertę najmu pojazdu zastępczego.

Jak wyżej wskazano powód w pierwszej kolejności przyjął stawkę pozwanego zakładu ubezpieczeń, który to nie tylko zwlekał z rozliczeniem kosztów naprawy, a nadto w wydanej decyzji oraz w toku procesu zakwestionował zasadny okres najmu pojazdu związany z konieczną naprawą w autoryzowanym warsztacie naprawy. Skoro natomiast, pomimo nieskorzystania z oferty pozwanego, powód w pierwszej kolejności przyjął stawki odpowiadające stawkom ubezpieczyciela, to nie sposób przyjąć, by poszkodowany oraz powód nie współpracował z ubezpieczycielem co do minimalizacji rozmiaru szkody. Pozwany nie chciał jednak uznać całego okresu najmu, co oznacza, że w istocie nie złożył za ten okres realnej oferty najmu pojazdu zastępczego.

W tym zakresie w ocenie Sądu sam fakt przekazania poszkodowanemu i powodowi w toku procesu likwidacji szkody, informacji, że ubezpieczyciel współpracuje z firmami trudniącymi się wynajmem pojazdów i że zweryfikuje stawkę do kwoty jaką wskaże w informacji, w okolicznościach niniejszej sprawy, nie jest ofertą wystarczającą do przyjęcia, że ubezpieczyciel w tej spornej części zwolnił się z obowiązku naprawienia szkody.

Oferta przedstawiona przez ubezpieczyciela musi być rzeczywista, realna, nie zaś abstrakcyjna i obliczona tylko na wywołanie skutku w postaci zwolnienia się z odpowiedzialności. Pozwany takiego dowodu w niniejszej sprawie nie przedstawił co do powyższego okresu 50 dni. Podkreślić natomiast należy, że poszkodowany od początku w sprawie kwestionował zasadność celowości najmu pojazdu zastępczego, w istocie odnosząc się jedynie do hipotetycznego okresu naprawy pojazdu, który nie ma realnego związku z okolicznościami niniejszej sprawy. Dlatego też w toku procesu ww. stanowisko zostało uznane za nieuzasadnione. Wobec tego nie można za wiarygodne uznać, że pozwany zakład ubezpieczeń wynająłby poszkodowanemu pojazd zastępczy w toku procesu likwidacji szkody, skoro sam – w toku procesu - ubezpieczyciel temu w istocie przeczy. W sprawie jest to o tyle istotne, że zakład ubezpieczeń zakwestionował zasadność najmu, pomimo, że poszkodowany korzystał z naprawy w autoryzowanym serwisie naprawy, który bezpośrednio współpracuje z pozwanym zakładem ubezpieczeń. Tym samym, ograniczenie odszkodowania stanowiłoby nieuzasadnione przerzucenie odpowiedzialności na poszkodowanego, za opieszałość pośrednio zakładu ubezpieczeń, który deklarował pomoc w likwidacji szkody.

Powyższe zostało potwierdzone przez stanowisko strony powodowej w sprawie. Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że strona powodowa była chciała rozliczyć najem po stawkach zakładu ubezpieczeń i na taką też kwotę sporządziła pierwsze wezwanie do zapłaty, dopiero na skutek wpierw braku wydania decyzji oraz dalej zakwestionowania uprawnienia do odszkodowania co do zasady, strona powodowa rozliczyła najem według własnych stawek rynkowych i podtrzymywała w procesie dotychczasowe stanowisko.

Podkreślić przy tym należy, że stawka najmu zastosowana przez stronę powodową do rozliczenia najmu miała charakter rynkowy. Mając na względzie, że zakład ubezpieczeń stosował stawkę 90 zł brutto, która nie jest stawką rynkową, jako że ze stawki rynkowej może skorzystać każdy zainteresowany, a nie tylko dany zakład ubezpieczeń, to stawkę powoda tj. 130 zł netto za każdy dzień należy uznać za w pełni odpowiadającą warunkom rynkowym i realnym cenom, a wobec tego usprawiedliwioną w okolicznościach niniejszej sprawy.

Należne odszkodowanie z tytułu kosztów wynajmu auta zastępczego wyniosło 10.938 zł (130 zł x 50 x 1,23 + 109 zł x 27). Pozwany dotychczas wypłacił tytułem odszkodowania kwotę 2.943 zł, w związku z tym do wysokości należnego odszkodowania brakuje kwoty 7.995 zł. Taką też kwotę Sąd zasądził na rzecz powoda w pkt II wyroku.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Zgodnie z tym ostatnim przepisem ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W dniu 4 marca 2025 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 8.494,80 zł w związku z wykonaną usługą najmu auta zastępczego, dlatego też należało uznać, że pozwany pozostawał w opóźnieniu od dnia 4 kwietnia 2025 r., w związku z czym powód miał prawo domagać się zasądzenia od pozwanego odsetek ustawowych za opóźnienie od tej daty. Na etapie likwidacji szkody pozwany dysponował wszelkimi danymi istotnymi dla ustalenia prawidłowej wysokości odszkodowania, zatem nie było żadnych podstaw, aby rozstrzygnąć odmiennie od żądania pozwu.

W pkt III wyroku, z przyczyn omówionych powyżej, Sąd oddalił powództwo w pozostałej części, tj. co do kwoty 1.374,30 zł. Kwota ta to iloraz liczby dni najmu pojazdu uznanych przez pozwanego (27 dni) oraz różnicy między stawką dobową powoda i ubezpieczyciela, której Sąd nie uwzględnił w sprawie (159,90 zł brutto – 109 zł brutto = 50,90 zł brutto; 27x50,90 zł = 1.374,30 zł).

O kosztach procesu, wobec jedynie częściowego uwzględnienia żądań pozwu, Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. oraz art. 100 k.p.c. biorąc pod uwagę wygranie sprawy przez powoda w 88,84 % - żądał kwoty 12.312,30 zł, otrzymał od pozwanego kwotę 2.943 zł jako spełnienie świadczenia, a na jego rzecz zasądzono od pozwanego kwotę 7.995 zł (kwota 10.938 zł to 88,84 % kwoty 12.312,30 zł).

Koszty poniesione przez powoda wyniosły łącznie 4.367 zł, na co składają się: kwota 750 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa i kwota 3.600 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz. U. z 2023 r. poz. 1935 ze zm.). Zatem 88,84% ze wskazanej kwoty wynosi 3.879,64 zł (wysokość kosztów należnych stronie powodowej).

Natomiast koszty poniesione przez pozwanego wyniosły łącznie 3.617 zł, na co składają się: kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa oraz kwota 3.600 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz. U. z 2023 r. poz. 1935 ze zm.). Pozwany wygrał sprawę w 11,16%, stąd należna mu kwota wynosi 403,66 zł.

Sąd dokonał kompensacji kosztów i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.475,98 zł (3.879,64 zł – 403,66 zł = 3.475,98 zł) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, o czym orzekł w punkcie IV wyroku.