Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia Jolanta Sikorska

Protokolant: Starszy Sekretarz Sądowy Małgorzata Kunińska

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2022 r. w Toruniu sprawy z powództwa E. J. przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę;

I.  zasądza od pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki E. J. kwotę 10.000,- zł ( dziesięć tysięcy zł ) tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 stycznia 2020 do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki E. J. kwotę 3.822,- zł ( trzy tysiące osiemset dwadzieścia dwa zł ) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 27 stycznia 2020 do dnia zapłaty;

III.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz powódki E. J. rentę w kwocie 50,- zł ( pięćdziesiąt zł ) miesięcznie, począwszy od grudnia 2018, płatną do 10 dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat do dnia zapłaty;

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4.367,- zł ( cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt siedem zł ) tytułem zwrotu powódce kosztów postępowania.

Sygn. akt X C 457/20

UZASADNIENIE

Powódka E. J. wniosła w dniu 21 lutego 2020 r. pozew przeciwko (...) S.A. w W. ( dalej: ubezpieczyciel) o zapłatę kwoty:

1.  10.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 stycznia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz cierpienia psychiczne będące następstwem wypadku,

2.  3.822 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 stycznia 2020 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania,

3.  50 zł tytułem comiesięcznej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, począwszy od 1 grudnia 2018 r. i na przyszłość, płatnej z góry do 10 – tego każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia którejkolwiek z rat.

Dodatkowo wniesiono o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 20 lipca 2018 r. doszło do zdarzenia- potknięcia się o wystającą płytę chodnikową, w następstwie którego doszło u niej do obrażeń w postaci złamania kości promieniowej- dalszej nasady ręki lewej oraz powierzchniowego urazu stawu kolanowego prawego i miednicy, co stanowi ok. 10% uszczerbek na zdrowiu. Powódka podała, że w związku ze zdarzeniem doznała cierpień zarówno psychicznych (lęki) jak i fizycznych utrzymujących się nadal, spowodowanych bólem oraz koniecznością leczenia. Wskazała, że odpowiedzialnym za utrzymanie podłoża, po którym przemieszczają się piesi w odpowiednim stanie jest Gmina M. T., którego ubezpieczycielem jest pozwany. Wyjaśniła, że pozwany odmówił uznania roszczenia wskazując, że obszar chodnika, który był miejscem zdarzenia jest na gwarancji po wykonanym remoncie przez inwestora - Miejski Zakład (...) sp. z o.o. W jej ocenie te okoliczności nie mają znaczenia, gdyż to ubezpieczony może zwrócić się do inwestora o regres, ona zaś ma uprawnienie do dochodzenia należności od ubezpieczyciela odpowiedzialnego za szkodę. Powódka podała, że kwota3.822 zł odszkodowania to wartość opieki i pomocy wg. stawek dla opiekunów w okresie od 19 sierpnia 2018 r. do 30 listopada 2018 r. (3.382 zł), a także koszt dojazdów do lekarzy i leków. Roszczenie o rentę ma natomiast wynikać z leczenia aktualnie i w przyszłości w poradni ortopedycznej, konieczności rehabilitacji i zakupu leków. Zasadność roszczenia powódka wywodziła z art. 415 i 445 k.c.

W odpowiedzi na pozew wniesiono o oddalenie powództwa i zwrot kosztów procesu. Pozwany zakwestionował swoją odpowiedzialności z uwagi na niewykazanie przez powódkę, że do zdarzenia doszło w okolicznościach skutkujących odpowiedzialnością Gminy M. T., a w konsekwencji pozwanego. Powódka miała nie wykazać niewłaściwego stanu technicznego chodnika o takim nasileniu, by powodował obrażenia prawidłowo i uważnie poruszającej się osoby. Z ostrożności procesowej pozwany zaprzeczył by powódka doznała obrażeń ciała w miejscu, za które odpowiedzialność ponosi Gmina M. T. z uwagi na niewykazanie winy tj. wykazanie, że do wypadku doszło z uwagi na ewentualne zaniedbanie w utrzymaniu nawierzchni miejsca zdarzenia w nienależytym stanie. W ocenie pozwanego wypadek miał charakter nieszczęśliwego wypadku, za który nikt nie ponosi odpowiedzialności. Podkreślono, że bezpośrednio przed zdarzeniem miała miejsce przebudowa chodnika prowadzona przez Miejski Zakład (...) sp. z o.o. i to on winien ewentualną odpowiedzialność ponosić. Z daleko posuniętej ostrożności zakwestionowano wysokość dochodzonych roszczeń i zasadność korzystania z opieki medycznej prywatnej oraz opieki świadczonej przez osoby trzecie.

Stanowiska stron pozostały zasadniczo niezmienne do zakończenia postępowania.

Sąd ustalił, co następuje:

Chodnik na działce (...) w T. na ulicy (...) krzyżującej się z ul. (...) pozostaje w zarządzie Gminy Miasta T. – Miejskim Zarządem Dróg. Podmiot ten posiada ubezpieczenie z zakresu OC w (...) S.A. w W..

fakty bezsporne

W okresie przed zdarzeniem chodnik był przebudowywany przez inwestora Miejski Zakład (...) sp. z o.o. Przebudowa chodnika objęta była gwarancją.

fakty bezsporne oraz dowód: zeznania na piśmie świadka I. M.- k. 142

Powódka w dniu 20 lipca 2018 r. udała się do (...) Szkoły (...) P. B. w T. w celu przeprowadzenia szkolenia z zakresu pierwszej pomocy. Po zakończeniu pracy około godziny 19.00 przemieszczała się chodnikiem na ulicy (...) krzyżującej się z ul. (...). W pewnym momencie potknęła się o wystającą płytę chodnikową i przewróciła się.

dowód: umowa zlecenie – k. 8, oświadczenia z 18 stycznia 2020 r. -k. 9-10, zdjęcia z miejsca zdarzenia – k. 11, wniosek o wypłatę ubezpieczenia z ubezpieczenia grupowego – k. 28 , zeznania świadka K. J. (1) na piśmie – k. 151-153, przesłuchanie powódki na piśmie – k. 145-149, przesłuchanie powódki- protokół elektroniczny z dnia 17 listopada 2022 r. ( od 00:01:51 do 00:39:41) – k. 294-294v

Powódka udała się do szpitala w T. gdzie po wykonanych badaniach zdiagnozowano u niej przezstawowe złamanie części dalszej kości promieniowe lewej i wyrostka kości łokciowej, enzopatię wapniejącą przyczepu dystalnego mięśni pośladkowych, podejrzenie zapalenia kaletki krętarza większego. Powódkę doraźne zaopatrzono unieruchomieniem w szynie gipsowej, a w dniu 28 lipca 2018 r. została przyjęta na Oddział Urazowo-Ortopedyczny, gdzie przebywała do 30 lipca 2018 r. z rozpoznaniem wieloodłamowe złamanie dalszego końca kości promieniowej lewej i wykonano stabilizację złamania drutami K.. Powódka pozostawała w szynie gipsowej przez 6 tygodni, była pod opieką poradni ortopedycznej. Leczenie zakończyło się w kwietniu 2019 r.

dowód: dokumentacja medyczna – k. 12-20, opinia biegłego – k. 233-235, zeznania świadka K. J. (1) na piśmie – k. 151-153, przesłuchanie powódki na piśmie – k. 145-149, przesłuchanie powódki- protokół elektroniczny z dnia 17 listopada 2022 r. ( od 00:01:51 do 00:39:41) – k. 294-294v

Powódka w okresie leczenia przyjmowała leki przeciwbólowe z największą częstotliwością po złamaniu, a wraz z upływem czasu i postępem gojenia częstotliwość ta uległa zmniejszeniu, aż do pobierania leku tylko rano. Koszt zakupu stosowanego leku P. C. wynosił 5 zł ( 60 tabl.). Powódka wymagała pomocy w niektórych czynnościach życia codziennego takich jak ubieranie i rozbieranie się, przygotowanie posiłków, sprzątanie, pranie, robienie zakupów w wymiarze 3 godzin dziennie przez 6 tygodni w okresie przebywania w unieruchomieniu gipsowym, a po jego zdjęciu konieczność opieki zmalała do 1,5 godziny dzienne przez kolejne 6 tygodni. Po zdarzeniu wskazane były zabiegi rehabilitacyjne , a obecnie wskazane są okresowo zabiegi w celu zmniejszenia dolegliwości w wymiarze 2-3 serie rocznie. Powódka ograniczyła swoją działalność zawodową, zaprzestała jeżdżenia samochodem.

dowód: opinia biegłego uzupełniająca – k. 257, przesłuchanie powódki- protokół elektroniczny z dnia 17 listopada 2022 r. ( od 00:01:51 do 00:39:41) – k. 294-294v

Powódka w dniu 29 grudnia 2018 r. ponownie upadła, została zaopatrzona w (...) repozycja zamknięta i unieruchomienie w longecie gipsowej. Hospitalizacja miała miejsce także między 9-11 stycznia 2019 r. z rozpoznaniem: złamanie grzbietowego fragmentu kości promieniowej, zniekształconej po uprzednim złamaniu w lipcu 2018 r., wykonano repozycję i stabilizację drutem K.. Ręka była unieruchomiona w gipsie przez kolejne 6 tygodni.

dowód: opinia biegłego – k. 233-235, pismo do (...) z 25 czerwca 2018 r. – k. 28-31, przesłuchanie powódki- protokół elektroniczny z dnia 17 listopada 2022 r. ( od 00:01:51 do 00:39:41) – k. 294-294v

U powódki występuje deformacja bagnetowa nadgarstka lewego, po stronie grzbietowej i dłoniowej blizny pooperacyjne, ograniczenie ruchomości- zgięcie dłoniowe 10stopni ( w prawej ręce 50stopni), zgięcie grzbietowe 30stopni ( w prawej ręce 60stopni), ograniczenie ruchów rotacyjnych o połowę. Siła chwytu ręki lewej jest u niej słabsza niż ręki prawej. Z powodu przebytego złamania nasadowego obwodowej kości promieniowej lewej wygojonego ze zniekształceniem i ograniczeniem ruchomości powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10% zgodnie z punktem (...) tabeli orzeczniczej (załącznik do rozporządzenia (...) z dnia 18 grudnia 2002 r. poz. 1974, co odpowiada punktowi (...) tabeli (...) Towarzystwa (...). Zdarzenie z grudnia 2018 r. w niewielkim zakresie pogłębiło istniejące zmiany, a z dużym prawdopodobieństwem do złamania w jego efekcie by nie doszło, gdyby nie zniekształcenie powstałe wcześniej. Brak jest rokowań co do poprawy zaistniałych zmian.

dowód: opinia biegłego – k. 233-235, opinia biegłego uzupełniająca – k . 264

Powódka odbyła zabiegi rehabilitacyjne, których koszt wynosił 120 zł. Powódka na leki i maści ( P. C., nimesil, voltaren) miesięcznie wydaje około 50-60 zł ( tubka maści kosztuje około 20-30 zł).

dowód: wykaz kosztów – k. 21, przesłuchanie powódki na piśmie – k. 145-149, przesłuchanie powódki- protokół elektroniczny z dnia 17 listopada 2022 r. ( od 00:01:51 do 00:39:41) – k. 294-294v

Stawka pełnej odpłatności za roboczogodzinę za usługi opiekuńcze wynosiła w 2018 r.: 20 zł w dni robocze, zaś w soboty, niedziele i święta 22 zł.

dowód: informacja – k. 32

Powódka po wypadku udała się do gabinetu psychologicznego, gdzie zgłosiła zły stan emocjonalny, silny lęk związany z obawą ponownego wypadku, lęki przed przebywaniem w zatłoczonych miejscach. Powódka wiązała swoje złe samopoczucie psychiczne z wypadkiem i obawami o zdrowie, na co wpływał też jej dojrzały wiek.

dowód: zaświadczenie – k. 22, przesłuchanie powódki- protokół elektroniczny z dnia 17 listopada 2022 r. ( od 00:01:51 do 00:39:41) – k. 294-294v

Powódka pismem z 19 grudnia 2019 r. zgłosiła szkodę Gminy M. T..

dowód: zgłoszenie szkody- k. 23-25

Pismem z dnia 30 stycznia 2020 r. ubezpieczyciel w zakresie OC Miejskiego Zarządu Dróg w T. wydał decyzję o odmowie wypłaty odszkodowania, wskazując że brak jest zaniedbań po stronie ubezpieczonego, które doprowadziły do szkody i miejsce zdarzenia jest na gwarancji po wykonanym remoncie przez Miejski Zakład (...) sp. z o.o. jako inwestora.

dowód: decyzja z dnia 30 stycznia 2020 r. – k. 25, pismo z dnia 9 stycznia 2020 r. , akta szkody – k. 141

Przed zdarzeniem powódka leczyła się w zakresie niezwiązanym z urazami ręki.

dowód: dokumentacja medyczna – k. 109 -140, 155-173, 176, 183-208

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie ustalony został na podstawie przedłożonej dokumentacji, której autentyczność nie była kwestionowana. Ponadto ustaleń dokonano na podstawie zeznań świadków I. M. i K. J. (1) na piśmie, przesłuchania powódki na piśmie i przesłuchania powódki na rozprawie. W ocenie sądu zeznania świadków należało potraktować jako wiarygodne. Były one jasne, spójne, korelujące z zebranym materiałem dowodowym. Z zeznań świadka I. M. wynikał zasadniczo bezsporny fakt, że chodnik na działce (...), w obszarze którego doszło do wypadku był pod nadzorem Gminy M. T. – Miejskim Zarządem Dróg. Świadek wskazał, że przed wypadkiem miał miejsce remont chodnika przez Miejski Zakład (...) sp. z o.o. Świadek K. J. (2) zbieżnie z dokumentacją medyczną wskazał na dolegliwości powódki po zdarzeniu.

Za prawdziwe i niewątpliwe potraktowano także oświadczenia powódki złożone w toku jej przesłuchania. Powódka opisała przebieg zdarzenia, następstwa wypadku w odniesieniu do jej zdrowia fizycznego i psychicznego, co znalazło potwierdzenie w dokumentacji medycznej. Powódka w sposób przekonywujący opisała zakres pomocy jakiej wymagała ze stron osób trzecich po wypadku i koszty jakie wystąpiły po jej stronie związane z leczeniem.

Z uwagi na konieczność zaczerpnięcia specjalistycznej wiedzy, przeprowadzono dowód z opinii biegłego ortopedy. Ocena dowodu z opinii biegłego podlega specyficznym zasadom, wyrażającym się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez sąd do tych kryteriów oceny stanowi więc wystarczające i należyte uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłych za przekonujące (wyrok SN z 7 kwietnia 2005 r., II CK 572/04, opubl. w LEX nr 151656). Wnioski środka dowodowego w postaci opinii biegłego mają być jasne, kategoryczne i przekonujące dla sądu, jako bezstronnego arbitra w sprawie, dlatego gdy opinia biegłego czyni zadość tym wymogom, co pozwala uznać znaczące dla istoty sprawy okoliczności za wyjaśnione, to nie zachodzi potrzeba dopuszczania dowodu z dalszej opinii biegłych (wyrok SN z 21 listopada 1974 r., II CR 638/74, opubl. w OSP 1975/5/108). Wszystkie te kryteria sporządzona w niniejszej sprawie opinia biegłego spełniała, a więc mogła stanowić podstawę ustaleń faktycznych.

Biegły ocenił, że w związku z wypadkiem w dniu 20 lipca 2018 r. u powódki doszło do trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10% zgodnie z punktem (...) tabeli orzeczniczej (załącznik do rozporządzenia (...) z dnia 18 grudnia 2002 r. poz. 1974, co odpowiada punktowi (...) tabeli (...) Towarzystwa (...).

Strona pozwana wniosła zastrzeżenia do opinii biegłego i podniosła, że skoro powódka upadła ponownie w grudniu 2018 r. to aktualne dolegliwości wynikają z tego waśnie zdarzenia, a nie ze zdarzenia z lipca 2018 r. W odpowiedzi biegły podtrzymał swoje stanowisko w sprawie wskazując, że stan powódki jest efektem zdarzenia z lipca 2018 r., a zdarzenie w grudniu 2018 r. mogło jedynie niewielkim stopniu pogłębić istniejące zmiany, zaznaczając wysokie prawdopodobieństwo, że przy braku zniekształcenia kości, do ponownego złamania by nie doszło. Biegły ocenił, że powódka wymagała pomocy osób trzecich w okresie 6 tyg. po wypadku w wymiarze 3 godzin dziennie, a kolejno w okresie 6 tyg. w wymiarze 1,5 godziny. Uznał, że wizyty w poradni ortopedycznej, przeprowadzone zabiegi rehabilitacyjne były uzasadnione i będą wymagane zachowawczo w przyszłości.

W przedmiotowej sprawie zasadniczo sporna pozostawała większość okoliczności. Pozwany podważał bowiem swoją odpowiedzialność za szkodę co do zasady, wskazując na odpowiedzialność inwestora przebudowującego chodnik, podważał ponadto by do zdarzenia doszło na skutek tak nieprawidłowego stanu technicznego nawierzchni chodnika, że mogłoby to spowodować obrażenia jakich doznała powódka, która winna zachować ostrożność przy poruszaniu się. Dodatkowo pozwany podważał wysokość dochodzonych roszczeń uznając je za niewykazane i zawyżone.

Bezspornym było, iż zarządcą ciągu pieszego, na którym doszło do zdarzenia był Gmina M. T.- Miejski Zarząd Dróg w T.. Zgodnie z dyspozycją art. 20 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ( Dz. U. z 2022 r., poz. 1693) do zarządcy drogi należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o którym mowa w art. 20f pkt 2. W ocenie sądu, wobec treści przepisu, wbrew twierdzeniom pozwanego, to na tym podmiocie ciążyło zobowiązanie do tego, by chodnik, na którym przewróciła się powódka był w należytym stanie, niezagrażającym zdrowiu korzystających. Fakt, że stan chodnika był objęty gwarancją ze strony podmiotu trzeciego, dla powódki jako poszkodowanej nie ma żadnego znaczenia. Wewnętrzne niejako unormowania nie mogły być podstawą do uznania, że to nie gmina jest odpowiedzialna za szkodę. Art. 828 § 1 zd. 1 k.c. stanowi, że jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jak więc wynika, ustawodawca przewidział możliwość regresu wypłaconego odszkodowania, do czego ubezpieczyciel będzie miał prawo.

Z. sądu, mając na względzie ustalenia co do legitymacji biernej pozwanego, powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Okoliczność istnienia podstaw do uwzględnienia roszczeń wysuniętych w sprawie spoczywała na powódce. Obowiązek wskazywania dowodów obciąża przede wszystkim strony i zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu, wynikającą z przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zasadę tę w postępowaniu cywilnym realizuje przepis art. 232 k.p.c., który stanowi, że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Z powyższych regulacji prawnych wynika, że rządząca postępowaniem cywilnym zasada kontradyktoryjności przerzuca ciężar odpowiedzialności za wynik procesu na strony, które są dysponentami tego postępowania i powinny wykazywać inicjatywę w przedstawianiu dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Rzeczą pozwanego było wykazanie zaistnienia faktów niweczących lub tamujących roszczenie powódki.

Problematykę odpowiedzialności odszkodowawczej na gruncie prawa cywilnego regulują w prosty sposób przepisy art. 415 k.c. oraz art. 361 § 1 k.c. W świetle wymienionych unormowań podmioty prawa cywilnego zobowiązane są do podejmowania wszelkich działań z zachowaniem należytej staranności. Oceniać należy ją natomiast z punktu widzenia obiektywnego wzorca zapobiegliwego człowieka, który stawiany w określonych sytuacjach postąpiłby w pewien sposób a oznaczonych czynności zaniechał. Wina, o której mowa w art. 415 k.c. sprowadza się bowiem, pomijając problem umyślnego działania, do naruszenia zasad staranności i odpowiada terminowi niedbalstwa. Sprawca szkody odpowiada przy tym wyłącznie za typowe następstwa swoich zachowań.

Zdaniem sądu powódka wykazała w sposób dostateczny, że działania zarządcy dróg nie były prawidłowe, działał on niedbale, wbrew zasadom staranności i dopuścił do pozostawienia w chodniku wystającej płyty chodnikowej. Powódka na tę okoliczność przedstawiła fotografię z miejsca zdarzenia, na której wyraźnie widać na płaskiej powierzchni uskok powodowany przez płytę. Rację ma powódka, że nie można było wymagać od niej by idąc przed siebie monitorowała jednoczenie bardzo uważnie powierzchnię, na której się poruszała. Nie wymagała tego od niej również pora zdarzenia w okresie letnim ok. 19.00, kiedy widoczność jest dobra. Nie uszło uwadze sądu, że pozwany zasadniczo przyznał w odpowiedzi na pozew na „pewne niedociągnięcia w utrzymaniu miejsca zdarzenia”. Choć pozwany subiektywnie uważał, że te niedociągnięcia nie były na tyle duże, by mogły spowodować obrażenia, to jednak przedmiot niniejszego postępowania przekonuje, że nierówność na chodniku spowodowała u powódki poważny uraz, bez pozytywnych rokowań. Podsumowując, wina zarządcy drogi została wykazana.

Przechodząc dalej, wskazać trzeba, że odpowiedzialność za skutki wypadku winna być oceniana pod kątem z art. 444 §1,§k.c. , 445§1 k.c.

Zgodnie z art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym ( tj. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia) sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Ustawa nie wskazuje żadnych kryteriów, jakie należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, pozostawiając to do oceny sądu. W praktyce powszechnie akceptowany jest pogląd, iż wielkość zadośćuczynienia zależy od oceny całokształtu okoliczności, a zwłaszcza stopnia i czasu trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałości skutków czynu niedozwolonego, prognozy na przyszłość oraz wieku poszkodowanego. Zasadniczym kryterium decydującym o wysokości należnego zadośćuczynienia jest przede wszystkim rozmiar doznanej przez pokrzywdzonego krzywdy, a jej niewymierny charakter sprawia, że ocena w tej mierze winna być dokonywana na podstawie całokształtu okoliczności sprawy. Ustalenie wysokości zadośćuczynienia powinno nastąpić z uwzględnieniem wszystkich czynników rzutujących na rozmiar doznanej krzywdy, takich jak stopień i czas trwania cierpień, długotrwałość choroby i leczenia, rozmiar kalectwa, stopień utraty zdolności do pracy, poczucie nieprzydatności, stan ogólny niezdolności fizycznej, wiek poszkodowanego itp. (zob. wyrok z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. akt I ACa 822/12 Sąd Apelacyjny w Białymstoku). Sąd Najwyższy wyroku z dnia 3 lipca 2013 r. sygn. akt V KK 464/12 podał zaś, że „kryteria oceny wysokości zadośćuczynienia winny być rozważane w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego, zaś przydatność kierowania się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia sumami zasądzonymi z tego tytułu w innych przypadkach jest ograniczona, albowiem porównanie takie może stanowić orientacyjną wskazówkę i nie może naruszać zasady indywidualizacji okoliczności wyznaczających rozmiar krzywdy doznanej przez konkretnego poszkodowanego. Przy określeniu wysokości zadośćuczynienia winno uwzględniać się np. stopień i rodzaj cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas ich trwania, wiek pokrzywdzonego, rodzaj i rozmiar doznanych obrażeń, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Nie budzi także wątpliwości, że z uwagi na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia jego wysokość musi przedstawiać wartość ekonomiczną, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej.” Zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną, co oznacza, iż ma złagodzić odczuwalność doznanej krzywdy, jednak nie powinno być źródłem wzbogacenia.

W ocenie sądu powódce należy się zadośćuczynienie w żądanej przez nią wysokości. Z okoliczności niniejszej sprawy, w szczególności z opinii biegłego, wynika, że w konsekwencji zdarzenia powódka doznała 10 % trwałego uszczerbku na zdrowiu z uwagi na zniekształcenie i ograniczenie ruchomości nadgarstka ręki lewej. Na skutek zdarzenia powódka przeprowadzony miała zabieg stabilizacji złamania drutami K.. Powódka pozostawała w szynie gipsowej przez 6 tygodni. W efekcie zdarzenia potrzebowała pomocy ze strony osób trzecich w czynnościach życia codziennego jak ubieranie i rozbieranie się, przygotowanie posiłków, sprzątanie, pranie, robienie zakupów w wymiarze 3 godzin dziennie przez 6 tygodni w okresie przebywania w unieruchomieniu gipsowym, a po jego zdjęciu w wymiarze 1,5 godziny dzienne przez kolejne 6 tygodni. Po zdarzeniu wskazane były zabiegi rehabilitacyjne, a obecnie wskazane są okresowe zabiegi w celu zmniejszenia dolegliwości w wymiarze 2-3 serie rocznie. Powódka ograniczyła swoją działalność zawodową, zaprzestała kierowania samochodem. Nie można zapominać, iż doznany uraz wiązał się ze znacznymi dolegliwościami bólowymi, które zmniejszały się w procesie leczenia. Nadal jednak w zależności od jej aktywności dolegliwości te mogą występować. Jak wykazała powódka konsekwencje wypadku odbiły się nie tylko na jej zdrowiu fizycznym ale także psychicznym. Powódka zmuszona była do korzystania porad psychologicznych, bowiem odczuwała silne lęki przed możliwością doznania kolejnego urazu, co jest uzasadnione chociażby dojrzałym wiekiem powódki i obawami o stan układu kostnego. Bez wątpienia, następstwa kolizji nie były dla powódki błahe, przyniosły ból i życiowe ograniczenia. Sąd korzystając ze swojej dyskrecjonalnej władzy dokonał zmaterializowania fizycznych i psychicznych następstw wypadku i zasądził na rzecz powódki 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Jak przewiduje art. 444§1 k.p.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Powódka sprostała ciężarowi dowodu tego, że należą się jej koszty związane z koniecznością korzystania z pomocy i opieki osób trzecich w wykonywaniu codziennych czynności. Jasno na ten temat wypowiedział się biegły, który podał, że potrzebowała ona pomocy przez 6 tygodni w okresie przebywania w unieruchomieniu gipsowym w wymiarze 3 godzin, a po jego zdjęciu w wymiarze 1,5 godziny dzienne przez kolejne 6 tygodni. Powódka domagała się zwrotu tych kosztów w zakresie tj. 2 godziny dziennie przez pierwsze 4 tygodnie ( od 20 lipca 2018 r. do 18 sierpnia 2018 r.) i 1 godzina dziennie przez kolejne 15 tygodni ( od 19 sierpnia 2018 r. do 30 listopada 2018 r.). Stawka roboczogodziny z tytułu opieki oznaczona została na 20 zł w dni powszednie i 22 zł w soboty, niedziele i święta. Wprawdzie powódka oznaczając stawki posiłkowała się danymi z miasta Ł., jednak nie było zdaniem sądu podstaw do kwestionowania tych wysokości. Nie było przeszkód by twierdzić, że takie stawki obowiązują w całym kraju. Pozwany podważał wysokość tych stawek, jednak na tę okoliczność nie przedłożył żadnych dowodów. Choć zakres czasowy koniecznej pomocy wskazany przez powódkę i biegłego różnił się, to jednak z uwagi na to, że zdaniem biegłego powódka potrzebowała pomocy w dłuższym godzinnym dziennym wymiarze ( 3 g. a nie 2 g. oraz 1.5 g. a nie 1 g.), matematyczna kalkulacja kosztów opieki wskazanej przez biegłego przekroczyła nawet koszt wyliczony przez powódkę ( biegły: 30 dni x 3 g. x 20 zł + 30 dni x1,5 g x 20 zł + 12 dni x 3g. x 22 zł + 12 dni x 1,5 g. x 22 zł = 3.888 zł). Zasadnym wobec tego było zasądzenie całej dochodzonej przez powódkę kwoty.

Wobec wątpliwości pozwanego Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 22 lipca 2020 r., III CZP 31/19, OSNC Nr 4 z 2021 r., poz. 22, przesądził nie tylko to, że poszkodowany, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może domagać się na podstawie art. 444 § 1 k.c. odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie, ale zauważył także, że z bezpłatnej formy opieki sprawowanej przez członków rodziny korzystają często osoby niezamożne, których nie stać na jej opłacenie i nie ma słusznych podstaw do tego, by pomoc ta prowadziła do zmniejszenia zakresu zobowiązania odszkodowawczego sprawcy szkody. Trudno byłoby bowiem uznać za sprawiedliwe rozwiązanie prowadzące do takiego rezultatu, a przy tym różnicujące sytuację prawną poszkodowanych w zależności od tego, czy korzystali z odpłatnej opieki świadczonej przez osoby zajmujące się tym profesjonalnie, czy też – z powodu braku odpowiednich środków – z opieki swoich bliskich, nie ponosząc na nią wydatków.

W ocenie sądu powódka udowodniła również, że poczyniła wydatki związane z kosztami leczenia w następstwie zdarzenia w kwocie 500 zł. Wykazała, że poniosła koszt w wysokości 120 zł tytułem rehabilitacji. Z zapisów w karcie pacjenta z poradni ortopedycznej wynika, że po zdarzeniu udawała się tam 6 razy, co również powodowało koszty. Powódka bała się jazdy zatłoczonymi środkami transportu miejskiego, wobec czego musiała skorzystać z taksówki. Sąd zawierzył temu, że wydawała ona około 50-60 zł miesięcznie na leki. Nie jest to kwota wygórowana, a jednoczenie wobec odczuwanych długi czas po wypadku, jak też aktualnie bolesności, zasadny jest zwrot tych kosztów. Zasady doświadczenia nie prowadzą do wniosku, że roszczenie jest zawyżone.

Na uwzględnienie zasługiwało również żądanie renty w kwocie 50 zł miesięcznie, począwszy od grudnia 2018 r., płatną do 10 dnia każdego miesiąca. Zgodnie z art. 444§2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Za zasadnością przyznania takiego świadczenia wpływał fakt, że zwiększyły się potrzeby powódki w następstwie urazu. Jak podał biegły rokowania powódki co do poprawy stanu zdrowia, ruchomości ręki, zupełnego ustąpienia dolegliwości bólowych są złe. Z powyższego wynika, że powódka będzie musiała przyjmować leki przeciwbólowe w przypadku nasilenia objawów, smarować rękę maściami, korzystać z zabiegów rehabilitacyjnych w niezbędnym zakresie. To wszystko powoduje bezsprzecznie, że na ten cel będzie musiała pożytkować środki pieniężne. Skoro wcześniej dano wiarę, że powódka miesięcznie wydawała około 50-60 zł na lekarstwa, to taką kwotę będzie wydatkować również w przyszłość. Ta potrzeba w zakresie odpowiedzialności pozwanego, powinna być przez niego zaspokojona.

Reasumując sąd w punkcie I wyroku zasądził kwotę 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia ( 1.000,- zł w związku z każdym 1 % uszczerbku na zdrowiu ), w punkcie II wyroku zasądził 3.822 zł tytułem odszkodowania, w punkcie III wyroku zasądził comiesięczną rentę w wysokości 50 zł od grudnia 2018 r.

O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481§1 i 2 k.p.c. Data od której odsetki ustawowe za opóźnienie są naliczane wynika z art. 817§1 k.c. tj. od dnia następującego po upływie 30 dni, w okresie których ubezpieczyciel winien spełnić świadczenie. Odsetki ustawowe za opóźnienie należą się również w razie uchybienia płatności którejkolwiek z renty do 10 dni każdego miesiąca.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik procesu ( art.98§1-3 k.p.c.). Pozwany przegrał sprawę w całości i był obowiązany do zwrotu powódce całości poniesionych przez nią kosztów ( opłata od pozwu 750 zł, 17 zł opłata od pełnomocnictwa, 3.600 zł zwrot kosztów zastępstwa procesowego). Sąd omyłkowo nie orzekł o wydatkach poniesionych w sprawie przez obie strony : w tym przedmiocie zostanie wydane postanowienie uzupełniające.