X C 164/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2017-07-18
Sygn. akt: X C 164/17 upr.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 lipca 2017 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
SSR Beata Kasprzyk |
Protokolant: |
stażysta Natalia Żurawska |
po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2017 r. w Toruniu
sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w B.
przeciwko M. J.
o zapłatę
I. oddala powództwo;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1817 zł (tysiąc osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
X C 164/17
UZASADNIENIE
Pozwem , który wpłynął do tut. sądu 21 listopada 2016r. strona powodowa (...) S.A. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. J. (1) kwoty 8.092,54 złotych z odsetkami umownymi równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od tej kwoty zł oraz kosztami procesu.
W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwana zobowiązała się poprzez podpisanie weksla z 14 lipca 2014r. do zapłaty 14 czerwca 2016r. kwoty wskazanej w wekslu .
Pozwany wpłacił na konto powoda 1520zł jednak zaprzestał spłacania roszczeń.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości .
Podniosła zarzut nieważności stosunku podstawowego, stanowiącego podstawę wierzytelności wekslowej , braku istnienia wierzytelności wekslowej , braku legitymacji czynnej powoda , braku wykazania wysokości odsetek naliczonych przez powoda , braku udowodnienia wysokości roszczenia co do wysokości , jak i co do zasady , wypełnienia weksla na kwotę nieodpowiadającą rzeczywistemu zadłużeniu pozwanej , zamieszczenie w umowie klauzul niedozwolonych , braku wymagalności roszczenia .
W odpowiedzi na ww. pismo strona powodowa podtrzymała żądanie w całości .
Wskazała , że doszło do przejścia uprawnień wskutek podziału i przeniesienia części majątku na powodową spółkę . Wskazano także , że dochodzona kwota została wyliczona zgodnie z umową pożyczki .
W odpowiedzi na ww. pismo strona pozwana podniosła , że została objęta przymusową składką na rzecz ubezpieczyciela w kwocie 6.507,00zł co przy kwocie przewidzianej do wypłaty – 3500,00zł jest sumą rażąco wygórowaną . Umowa ta ( między pożyczkodawcą a ubezpieczycielem ) ma charakter pozorny zmierzający do obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych .
Podniosła także , że postanowienia umowy w zakresie ubezpieczenia zawierają niedozwolone postanowienia umowne .
Podtrzymała również zastrzeżenia co do niewykazania na jakiej podstawie określono kwotę stanowiącą wartość przedmiotu sporu , jak i tego jakie konkretne kwoty i z jakiego tytułu składają się na sumę wekslową .
Ponadto podtrzymała zastrzeżenia co do braku legitymacji czynnej .
Sąd ustalił, co następuje:
14 lipca 2014r. roku pozwana M. J. (2) zawarła umowę pożyczki gotówkowej z (...) sp. z o. o. Pożyczkodawca udzielił pożyczki w kwocie
10556,00zł . Całkowita kwota pożyczki została ustalona na 3500zł . Koszt ubezpieczenia na kwotę 6507zł . Opłata przygotowawcza to 549zł . Całkowity koszt pożyczki ustalono na kwotę 8164zł , zaś całkowitą kwotę do zapłaty na 11.664zł .
W §7 pozwana wyraziła zgodę na objęcie jej ochroną ubezpieczeniową w ramach umowy ubezpieczenia .
W § 12.7 wskazano , że pożyczkodawca może przenieść wszelkie przysługujące mu z tytułu umowy wierzytelności na Bank ( działający na podstawie ustawy Prawo Bankowe ) , na co pożyczkobiorca wyraziła zgodę .
Dowód: umowa pożyczki – k. 66-70
Harmonogram spłat – k. 71,
Wyciąg z umowy ubezpieczenia – k. 72-73
Deklaracja wekslowa – k.74,
Pozwana początkowo spłacała pożyczkę, następnie przestała ją spłacać.
Pozwana spłaciła na poczet rat pożyczki łącznie kwotę 1520,00 zł
Dowody:
- kartoteka spłat – k.76-77
W okresie od września 2014r. do marca 2015r. (...)
sp . z o.o. dokonała podziału poprzez wydzielenie i przeniesienie majątku
na (...) sp. z o.o.
Kolejne przekształcenie polegało na przejęciu całego majątku (...) sp. z o.o. na (...) S.A.
odpisy KRS k. 14-20
Pismem z dnia 13 kwietnia 2016r. roku strona powodowa wezwała pozwaną do zapłaty zaległych rat pożyczki wymagalnych w dniach 13 marca 2016r. w łącznej wysokości 238zł .
Dowód: pismo powoda – k. 78
Sąd zważył co następuje:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez stronę powodową. Dowody z dokumentów uznane zostały za wiarygodne, bowiem ich wiarygodność nie wzbudzała wątpliwości Sądu, a ich autentyczności nie podważała strona pozwana.
Bezsporne w sprawie było to, że pozwaną z pierwotnym wierzycielem łączyła umowa pożyczki.
Spór dotyczył zasadności dochodzonego roszczenia wobec zakwestionowania roszczenia przez pozwaną w całości i podniesienia wielu zarzutów , głównie :
- braku legitymacji procesowej czynnej powódki
- zamieszczenia w umowie niedozwolonych klauzul umownych
- braku istnienia wierzytelności oraz wysokości przedmiotowej wierzytelności .
Strona powodowa dochodziła kwoty żądanej pozwem na podstawie weksla . Mimo jego abstrakcyjnego charakteru możliwe jest badanie ważności , czy też wadliwości stosunku podstawowego , będącego podstawą wystawienia weksla . Strona pozwana trafnie wskazała na możliwości badania stosunku podstawowego, a więc umowy pożyczki . Czego zresztą strona powodowa nie kwestionowała . Nie ma więc potrzeby uzasadniania przez sąd tego stanowiska.
Mając na uwadze prawa konsumenta kontrola weksla ma istotne znaczenie zwłaszcza w sytuacji stwierdzenia klauzuli niedozwolonej w umowie.
Wysokość kosztów ubezpieczenia umowy pożyczki : 6507zł w porównaniu do kwoty pożyczki : 3500zł pozostaje w rażącej dysproporcji . Kwota z tytułu składki ubezpieczeniowej stanowiła prawie dwukrotność kwoty pożyczki .
Strona powodowa jako przedsiębiorca , posługujący się wzorcami umownymi co skutkuje koniecznością ustalenia ważności postanowień umownych .
Art. 385 1§1 k.c. stanowi , że postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie , nie wiążą go , jeżeli kształtują jego prawa
i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami , rażąco naruszając jego interesy ( niedozwolone postanowienia
umowne ) . W ocenie sądu postanowienia umowy w zakresie ubezpieczenia nie zostały uzgodnione indywidualnie , zaś wysokość składki rażąco narusza interesy pozwanej .
Stanowi istotnie próbę obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych .
Zgodnie z orzecznictwem SN ocena , czy dane postanowienie wzorca umowy , kształtując prawa i obowiązki konsumenta „ rażąco” narusza jego interesy uzależniona jest od tego , czy wynikająca z tego postanowienia nierównowaga praw i obowiązków stron jest istotna , znacząca ( por. wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 15.01.2016r. I CSK 125/15 , L. orzeczenie do art. 385 1§1 k.c. ) .
Dysproporcja kwot między otrzymaną przez pozwaną , a kwotą , którą musi zwrócić jest tak rażąca , że nie ma żadnych wątpliwości , w ocenie sądu – co do istnienia braku równości obowiązków stron .
Po pierwsze jednak strona powodowa nie wykazała , że środki stanowiące składkę , wynikającą z umowy zostały ubezpieczycielowi przekazane , mimo , iż strona pozwana ten fakt kwestionowała .
Zaznaczyć należy, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stale zwraca uwagę na generowanie dodatkowych kosztów stosowane przez podmioty udzielające pożyczek, gdyż koszty te nie odzwierciedlają faktycznie poniesionych kosztów obsługi pożyczki.
To na powodzie zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c. spoczywał ciężar udowodnienia zasadności roszczenia. Nie uczynił zadość powyższemu obowiązkowi , w zakresie przelania składki ubezpieczeniowej Mimo , że strona pozwana w odpowiedzi na pozew wskazała , że ta kwestia nie została w żaden sposób udowodniona .
Na stronach spoczywa odpowiedzialność za wynik postępowania dowodowego. To one są gospodarzami procesu i to do nich należy inicjatywa dowodowa. Strona, w szczególności powód, wnosząc pozew, nie może przerzucać tej inicjatywy na przeciwnika procesowego, a tym bardziej na Sąd.
Zgodnie z treścią art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Szczegółowo regulacje dotyczące kredytu konsumenckiego określa Ustawa o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011r ( Dz.U, Nr 126 , poz 715 ) .
Art. 3 w.w ustawy określa co stanowi umowę o kredyt konsumencki , umowa pożyczki , jest również tego rodzaju umową . Jej przepisy ( w brzmieniu obowiązującym w momencie zawarcia ) mają więc zastosowanie do umowy łączącej strony .
Pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy pożyczki .
Sąd dokonuje ustaleń w zakresie istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania .
Konsekwencją braku legitymacji procesowej czynnej t. j uprawnienia strony powodowej do wszczęcia i prowadzenia procesu - jest oddalenie powództwa .
Strona powodowa wskazała , że (...) S.A. wstąpiła ww wszystkie prawa przysługujące (...) sp. z o.o , która wstąpiła w prawa (...) sp z o.o.
Strona pozwana podniosła , że fakt ten nie został wykazany .
W ocenie sądu należy w tej kwestii przyznać rację stronie pozwanej .
Z dołączonych dokumentów wynika bowiem , że (...) sp. z o.o została przejęta przez
(...) S.A. , a nie przez (...) S.A .
Jednocześnie w ocenie sądu zapis w umowie pożyczki w §12.7 ( dotyczący cesji ) nie wyklucza możliwości zawarcia umowy cesji z innym podmiotem niż bank .
Nie zmienia to braku wykazania procesu przekształcania pierwotnego wierzyciela, ,który przedstawiałby etap po przejęciu uprawnień przez (...) S.A . Co za tym idzie wątpliwe wydaje się zawarcie umowy cesji z 18 grudnia 2014r.( k. 10 ) .
Strona powodowa nie wykazała również precyzyjnie wysokości dochodzonego roszczenia w zakresie kwotowym , co do poszczególnych elementów należności głównej oraz skapitalizowanych odsetek
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na pismo z 13 kwietnia 2016r. z wezwaniem do zapłaty w łącznej wysokości 238zł . Z karty klienta ( dołączonej przez stronę powodowa w piśmie z 22.05.2017r) na dzień 12 maja 2017r. wynika, że spłacono kwotę 5.164zł .
W tej sytuacji w ocenie sądu należy mieć wątpliwości , czy dochodzona wierzytelność istnieje , a jeśli odpowiedź byłaby twierdząca , to w jakiej wysokości .
Mając powyższe na uwadze na podstawie powołanych przepisów powództwo zostało oddalone, o czym orzeczono w punkcie I wyroku.
O kosztach procesu orzeczono w myśl art. 98 k.p.c. Pozwana wygrała proces w całości, ponosząc koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1817 zł. Powódka jako przegrywająca winna zwrócić całość kosztów pozwanej.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Beata Kasprzyk
Data wytworzenia informacji: