Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2023 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu VIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący Sędzia Angelika Kurkiewicz

Protokolant st. sekr.sądowy Wojciech Rydzio

w obecności prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń – Wschód Doroty Pawlikowskiej

po rozpoznaniu dnia 10 października 2023 r.

sprawy

M. G. (1), s. S. i J. z domu M.,

ur. (...) w T.

oskarżonego o to, że:

w dniu 8 sierpnia 2022 r. w T., przy ul. (...) znajdując się na drodze publicznej prowadził pojazd mechaniczny marki A. o nr rej (...) będąc w stanie nietrzeźwości stwierdzonym na podstawie badania urządzeniem elektronicznym (...) o nr(...): I badanie godzina 11:25 – wynik: 1,63 mg/l, II badanie godzina 11:40 – wynik: 1,68 mg/l oraz urządzeniem elektronicznym (...) nr (...) : I badanie godzina 12:38 – wynik: 1,49 mg/l, II badanie godzina 12:39 – wynik: 1,47 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

tj. o czyn z art. 178a § 1 kk

orzeka:

po zastosowaniu art. 4§1 kk

I.  Oskarżonego M. G. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, to jest występku z art. 178a § 1 k.k. i za to na podstawie art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 34 § 1 i 1a pkt 1 k.k. oraz art. 35 § 1 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności zobowiązując go do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na podstawie art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary ograniczenia wolności zalicza oskarżonemu okres zatrzymania od dnia 8 sierpnia 2023 roku od godz. 15,35 do dnia 9 sierpnia 2023 roku do godz. 15,30 przyjmując, iż jeden dzień zatrzymania jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności ;

III.  Na podstawie art. 43a § 2 k.k. zobowiązuje oskarżonego do zapłaty 5 000 (pięciu tysięcy) złotych tytułem świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w W.;

IV.  Na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzeka wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 (czterech) lat;

V.  Na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zalicza oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od 8 sierpnia 2022 roku;

VI.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 300 (trzysta) złotych tytułem opłaty sądowej i obciąża go wydatkami w wysokości 277 (dwustu siedemdziesięciu siedmiu) złotych i 10 (dziesięciu) groszy.

Sygn. akt VIII K 95/23

UZASADNIENIE

Uwaga : Uzasadnienie zostało sporządzone w poprzedniej formie z powodu kłopotów technicznych z użyciem programu ZEUS.

M. G. (1) w dniu 8 sierpnia 2022 r. w T., przy ul. (...) znajdując się na drodze publicznej prowadził pojazd mechaniczny marki A. o nr rej (...) będąc w stanie nietrzeźwości stwierdzonym na podstawie badania urządzeniem elektronicznym (...) o nr (...): I badanie godzina 11:25 – wynik: 1,63 mg/l, II badanie godzina 11:40 – wynik: 1,68 mg/l oraz urządzeniem elektronicznym (...) nr (...) : I badanie godzina 12:38 – wynik: 1,49 mg/l, II badanie godzina 12:39 – wynik: 1,47 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

DOWODY: wyjaśnienia M. G. (1) k. 111;

- zeznania świadka B. J. (1) k. 7-8, 111v.;

- zeznania świadka K. W. k.67-68, 111v.;

- protokół badania stanu trzeźwości k. 2,3;

-wyniki badań krwi k. 38.

M. G. (1) nie ujawnia ostrych objawów choroby psychicznej (urojeń, omamów). Rozpoznaje się u niego jedynie zaburzenia osobowości, ale obecny jego stan psychiczny jest wyrównany. W chwili popełnienia zarzucanego mu czynu miał on zachowaną zarówno zdolność rozumienia znaczenia czynu, jak i pokierowania swoim postępowaniem. Znajdował się pod wpływem działania alkoholu, którego skutki był w stanie przewidzieć. Nie zaszły warunki z art. 31 § 1 i 2 kk.

DOWÓD: opinia sądowo-psychiatryczna k. 62.

Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu. Wskazywał, iż w dniu zdarzenia znajdował się w złym stanie psychicznym z powodu śmierci babci i wuja, a także, iż przejechał samochodem odległość ok. 200 metrów.

Zasadniczo Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, który przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Powyższe okoliczności w świetle zgromadzonego materiału dowodowego pozostają bowiem bezsporne. Podkreślić jednak należy, iż argumentacja podsądnego, która miała tłumaczyć jego zachowanie w dniu 8 sierpnia 2022 roku, nie zasługuje na zrozumienie. M. G. (1) został zatrzymany obywatelsko, gdy przyjechał swym pojazdem na pocztę. W ocenie Sądu powyższa aktywność ww. wobec żałoby, którą miał tego dnia dotkliwie przezywać nie znajduje racjonalnego wytłumaczenia. Nadto zarówno z zeznań B. J. (1), który dokonał obywatelskiego zatrzymania, jak również funkcjonariusza Policji K. W., nie wynika, by oskarżony wspominał okoliczności, na które powoływał się przed sądem. Opis jego postawy przez ww. świadków jawi się w sposób zgoła odmienny – M. G. (1) prezentował agresywną postawę.

Mając na uwadze powyższe Sąd przyznał przymiot prawdziwości wyjaśnieniom oskarżonego co do jego winy i sprawstwa, kwestionując jednocześnie powody, które miały mieć wpływ na decyzję o prowadzeniu pojazdu w stanie upojenia alkoholowego.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków B. J. (1) i K. W.. Ich relacje wzajemnie ze sobą korelują, a także pozostają zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, w tym w szczególności w postaci badań stanu trzeźwości. Brak jest jakichkolwiek podstaw do kwestionowania ww. zeznań.

Sąd uznał za wiarygodną opinię sądowo-psychiatryczną dotyczącą oskarżonego. Ekspertyza była jasna, pełna i nie zawierała wewnętrznych sprzeczności. Odpowiadała również na pytania postanowione w postanowieniu dopuszczającym ten dowód. Również strony nie kwestionowały zawartych w przedmiotowej ekspertyzie wniosków. Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał wskazany dowód za w pełni wiarygodny i przydatny dla poczynienia ustaleń faktycznych.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów, w szczególności w postaci protokołów badania stanu trzeźwości, a także protokołu zatrzymania. Dokumenty te zostały sporządzone we właściwej formie przez podmioty do tego kompetentne. Nadto żadna strona procesu nie podniosła żadnych uwag odnośnie zawartych w nich informacji. Dlatego też Sąd oceniając osobę oskarżonego wziął pod uwagę dane zawarte w tych dokumentach.

Zgodnie z treścią art. 178a § 1 kk przedmiotowego występku dopuszcza się ten to, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. W dacie popełnienia czynu, przestępstwo z art. 178a § 1 kk podlegało alternatywnie grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Już rudymentarna analiza tego przepisu każe stwierdzić, iż ów występek jest typem powszechnym, formalnym (abstrakcyjnego narażenia dla dobra prawnego), który może zostać popełniony jedynie w drodze działania. Przechodząc do wykładni tego przepisu należy wskazać, iż pojęcia stanu nietrzeźwości posiada swoją definicje legalną zawartą w art. 115 § 16 kk, zgodnie z tym przepisem ów stan zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu umyślnie, w zamiarze bezpośrednim. Decydując się na kierowanie samochodem w dniu 8 sierpnia 2022 roku w stanie wręcz upojenia alkoholowego z pewnością zdawał sobie sprawę, iż stężenie alkoholu w jego organizmie osiągało poziom znacznie powyżej określonego w ustawie stanu nietrzeźwości.

Niewątpliwie przedmiotowy czyn oskarżonego charakteryzuje się wysokim stopniem społecznej szkodliwości. Wynika to z faktu, iż jego występek godzi w istotne dobro chronione prawem, jakim jest bezpieczeństwo w komunikacji (a tym samym bezpieczeństwo innych uczestników ruchu drogowego), a co więcej, stężenie alkoholu w organizmie podsądnego było bardzo wysokie. Nadto naruszył on jeden z podstawowych obowiązków dobrego kierowcy (tj. powinność trzeźwości), prowadził pojazd na drodze publicznej, działał bez usprawiedliwiającej go motywacji, a stopień naruszonych jego czynem reguł ostrożności należy ocenić jako bardzo wysoki.

Sąd zważył również, iż zachowanie M. G. (1) było zawinione w świetle normatywnej teorii winy, statuowanej w art. 1 § 3 k.k. W tej materii godzi się zauważyć, iż oskarżony jest osobą dorosła, w pełni ukształtowana społecznie, zdającą sobie sprawę z treści normy sankcjonowanej. Jednocześnie brak jest jakichkolwiek podstaw do stwierdzenia, iż podsądny w chwili czynu miał choćby ograniczoną zdolność rozpoznania jego znaczenia czy pokierowania swoim postępowaniem. Brak również jakichkolwiek okoliczności wskazujących na atypowe upojenie alkoholowe. Sąd zważył także, iż oskarżony nie działał w stanie wyższej konieczności czy jakiejkolwiek innej anormalnej sytuacji motywacyjnej. Tym samym trzeba stwierdzić, iż czyn M. G. (1) był zawiniony, a wobec braku okoliczności limitujących stopień zawinienia, ów poziom winy Sąd określił jako wysoki.

Zgodnie z treścią art. 178 a § 1 kk prowadzenie pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym po drodze publicznej w stanie nietrzeźwości w dacie popełnienia czynu zagrożone było grzywną, karą ograniczenia wolności oraz karą do 2 lat pozbawienia wolności.

Natomiast dyrektywy sądowego wymiaru kary zostały wysłowione przez ustawodawcę w art. 53 kk. Według tego przepisu sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego. Wymierzając karę sąd bierze także pod uwagę pozytywne wyniki przeprowadzonej mediacji pomiędzy pokrzywdzonym a sprawcą albo ugodę pomiędzy nimi osiągniętą w postępowaniu przed sądem lub prokuratorem. Owe zasady sądowego wymiaru kary należy stosując się do dyspozycji art. 56 kk rozciągnąć także na orzeczenie co do innych środków reakcji karnej o charakterze penalnym przewidzianych w kodeksie karnym. Na powyższe reguły rządzące sposobem ustalenia kary właściwej zarówno do osoby jak i czynu sprawcy należy nałożyć także zasadę wynikającą z art. 58 § 1 kk, zgodnie z która w przypadku gdy górna granica ustawowego zagrożenia danego występku nie przekracza 5 lat sąd może zastosować karę pozbawienia wolności tylko w przypadku gdyby inna kara nie mogła przynieść oczekiwanego efektu.

Przekładając powyższe zasady na okoliczności faktyczne niniejszego procesu Sąd zważył, iż to kara ograniczenia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy będzie stanowić adekwatny sposób reakcji organów wymiaru sprawiedliwości na czyn przypisany M. G. (1). W tej mierze należało zważyć na fakt, iż stopień społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu w świetle funkcji retrybutywnej czy wpływania na świadomość prawną społeczeństwa nie powoduje konieczności wymierzenia oskarżonemu najsurowszego rodzaju kary. Dlatego też Sąd uznał, iż wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności byłoby karą niewspółmiernie surową, zwłaszcza, że w ocenie Sądu oskarżony posiada wszelkie przymioty uzasadniające możliwość odbycia przez niego kary ograniczenia wolności w postaci nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. Mając na uwadze stan upojenia alkoholowego w jakim znajdował się oskarżony, Sąd zdecydował się odejść od ustawowego minimum zakreślające wymiar wykonywania kary ograniczenia wolności. Podkreślić należy, iż wykonywanie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie nie wpłynie negatywnie na możliwości podjęcia zatrudnienia przez oskarżonego.

W tym miejscu należy również wskazać, że Sąd zdecydował się zastosowywać wobec oskarżonego stan prawny obowiązujący do dnia 30 września 2023 roku, albowiem według obecnie obowiązując treści art.178a § 1 kk czyn ten zagrożony jest wyłącznie karą pozbawienia wolności do lat 3. Nadto zmieniły się dyrektywy wymiary kary, które kładą nacisk na funkcje penalną prawa karnego. Powyższe okoliczności nakazywały Sądowi zastosowanie wobec oskarżonego przepisów ustawy dla niego względniejszych, co też Sąd uczynił.

W pkt II wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 63 § 1 kk.

Na podstawie art. 43a § 2 kk Sąd orzekł wobec M. G. (1) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5 000 złotych. Zgodnie z brzmieniem w/w przepisu, wymierzenie owego środka karnego co najmniej w takiej właśnie wysokości, jest bowiem obligatoryjne.

Na mocy art. 42 § 2 kk Sąd orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 4 lat. W sytuacji popełnienia przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. wymierzenie tego środka karnego co najmniej na okres 3 lat jest obligatoryjne. Okoliczności niniejszej sprawy spowodowały, że Sąd zdecydował się odejść od minimalnego okresu zakreślonego przez ustawodawcę. Na powyższe wpłynął przede wszystkim stopień znacznego upojenia alkoholowego.

W Pkt V wyroku Sąd na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od 8 sierpnia 2022 roku.

Natomiast rozliczając koszty tego procesu Sąd orzekał na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Nie można bowiem zapominać, iż to bezprawne postępowanie M. G. (1) spowodowało konieczność wszczęcia procesu karnego i poniesieniu w związku z tym wydatków przez Skarb Państwa. Nadto należało zwrócić uwagę, iż czyn oskarżonego był umyślny, popełniony w zamiarze bezpośrednim. Co gorsza brak jest okoliczności limitujących zawinienie oskarżonego. Przeciwko obciążeniu oskarżonego kosztami procesu nie przemawia także jakaś szczególnie ciężka sytuacja materialna sprawcy. Nadto także wydatki poniesione w tym procesie nie mogą zostać uznane za nadmiernie wysokie. Dlatego też w punkcie VI wyroku Sąd Rejonowy działając na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od (...) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 277,10 złotych tytułem wydatków poniesionych przez Skarb Państwa oraz kwotę 300 złotych tytułem opłaty, która wynika z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o opłatach w sprawach karnych.