Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu V Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Stanisław Dziurlikowski
Protokolant:	sekretarz sądowy Marta Maresz

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2021 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda P. D. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 7.411,26 zł (siedem tysięcy czterysta jedenaście złotych dwadzieścia sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

V GC 2434/18

UZASADNIENIE

P. D. wniósł pozew, w którym domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 61.558,81 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu, strona powodowa wskazała, że w wyniku zdarzenia do jakiego doszło w dniu 16 marca 2018 r. uszkodzeniu uległ należący do poszkodowanego (...) sp. z o.o. w W. pojazd marki M. (...) o nr. Rejestracyjnym (...). Powód wskazywał, że uszkodzony pojazd był ubezpieczony u pozwanego, który odmówił zapłaty odszkodowania.

W dniu 26 października 2018 r. Sąd wydał nakaz zapłaty.

W dniu 7 grudnia 2018 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty domagając się oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że kwestionuje powództwo co do zasady jak i co do wysokości. Pozwany zakwestionował także legitymacje czynną powoda wskazując, że pojazd w dacie powstania szkody stanowił własność (...) sp. z o.o. w W.. Pozwany wskazał ponadto, że przedstawione przez powoda w toku postępowania likwidacyjnego dokumenty, budziły wątpliwości, co do rodzaju i zakresu naprawy wykonanej w pojeździe i nie pozwalały uznać ich za wiarygodne dowody uzasadniające wypłacenie odszkodowania. Pozwany podniósł także, że w toku dodatkowych oględzin pojazdu w celu sprawdzenia danych zawartych w systemach zamontowanych w pojeździe, wystąpiły problemy techniczne związane z odczytem tych danych, sugerujące ingerencję w systemy elektroniczne pojazdu.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

P. D. zawarł z (...) sp. z o.o. umowę leasingu samochodu marki M. (...) o nr. Rejestracyjnym (...). Pozwany (...) S.A. posiadał zawartą z (...) sp. Z o.o. umowę ubezpieczeń komunikacyjnych potwierdzoną polisą nr (...), obejmującą ubezpieczenie AC. W dniu 26 września 2018 r. (...) sp. z o.o. zawarł z P. D. umowę cesji wierzytelności z tytułu szkody z dnia 16 marca 2018 r. w wyniku, której uszkodzony został samochód marki M. (...) o nr. rej. (...). Tym samym powód wykazał swoją legitymację do wytoczenia powództwa.

Dowód: okoliczności bezsporne, umowa cesji: k.129.

P. D. udostępnił swojemu koledze A. P. przedmiotowy samochód, a ten udał się nim do G.. W dniu 17 marca 2018r. A. P. złożył w Komisariacie Policji w G. zawiadomienie, o tym, iż w nocy 16 marca 2018 roku miało dojść do zdarzenia, na skutek którego uszkodzeniu uległ przedmiotowy samochód. Uszkodzenie samochodu miało polegać na wybiciu szyby przez nieznanego sprawcę, a następnie pocięciu tapicerki i uszkodzeniu tablicy wskaźników i wyświetlacza.

Postanowieniem z dnia 8 maja 2018 r. Policja umorzyła dochodzenie z powodu niewykrycia sprawcy.

Dowód: potwierdzenie złożenia zawiadomienia – k. 22, przesłuchanie P. D. k.192v, zawiadomienie k.22-23, postanowienie k.24.

Samochód był ubezpieczony z tytułu polisy OC i AC o serii (...) w okresie od 10 sierpnia 2017 r. do dnia 9 sierpnia 2018 r. Ubezpieczającym był P. D., prowadzący działalność pod nazwą Pity P. D.. Suma ubezpieczenia z tytułu AC wynosiła 256.947,00 złotych. W umowie został wybrany serwisowy wariant naprawy samochodu. §7 OWU umowy ubezpieczenia wskazuje, że zakresem ubezpieczenia AC objęte są szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie pojazdu, jego części i wyposażenia. Negatywne przesłanki do wypłaty odszkodowania zostały określone w §12 OWU. AC nie zostały objęte m.in. szkody spowodowane umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczonego lub osobę uprawnioną do korzystania z pojazdu, czy też powstałe w skutek włamania, gdy nie dokonano zabezpieczenia pojazdu w sposób przewidziany w jego konstrukcji lub nie uruchomiono zabezpieczeń przeciwkradzieżowych.

Dowód: umowa ubezpieczenia k.56-58, OWU k.59-66.

W dniu 21 marca 2018 r. została przeprowadzona kalkulacja naprawy uszkodzonego samochodu przez (...). Koszty naprawy zostały wyliczone na kwotę 47827,59 złotych brutto. W tym dniu także została sporządzona dokumentacja fotograficzna obrazująca zakres szkody.

W dniu 16 kwietnia 2018r. powód poinformował pozwanego ubezpieczyciela, iż pojazd został naprawiony, a w dniu 18 kwietnia 2018r. przedstawiciel pozwanego dokonał oględzin pojazdu i sporządził protokół. W toku oględzin stwierdzono, że szyba drzwi przednich lewych nie jest oryginalna, a szyba drzwi przesuwanych jest porysowana i pochodzi najprawdopodobniej z rynku wtórnego.

Dowód: kalkulacja naprawy k.27-30v, dokumentacja fotograficzna k. 67-82v, protokół – k. 34., dokumentacja fotograficzna k.84-101.

Samochód był naprawiany w serwisie (...). Naprawiający pojazd, K. W., twierdził, iż użył do naprawy części nowych, które dostarczył M. L.. Świadek zeznał, iż M. L. handluje częściami oryginalnymi, które kupuje za granicą. M. L. wystawił fakturę na przedmiotowe części, z której wynika, iż sprzedaż części i wystawienie faktury miało miejsce w dniu 20 kwietnia 2018r.

Dowód: zeznania K. W. k. 153v-154v., faktura – k. 102

W dniu 1 maja 2018 r. została w serwisie (...) została wystawiona faktura VAT za naprawę uszkodzonego pojazdu. Z dokumentu tego wynika, iż usługa została wykonana w dniu 1 maja 2018r. Koszt naprawy został ustalony na kwotę 67.907,92 złotych brutto. Termin zapłaty został ustalony na dzień 30 maja 2018 r.

Dowód: faktura k. 31-33.

Naprawa samochodu przy uwzględnieniu wskazywanych uszkodzeń z uwzględnieniem §19 OWU (...) powinna wynosić 49.442,89 złotych. Naprawa samochodu w wariancie serwisowym powinna wynieść 69.500.97 złotych.

Dowód: pisemna opinia biegłego S. D. k. 246-256, opinia uzupełniająca k.284-292.

Pozwany zlecił firmie (...) dokonanie specjalistycznych odczytów danych auta. Sprawdzenia auta dokonywał M. K.. W toku likwidacji szkody pozwany próbował skontaktować się z powodem w celu dokonania szczegółowych odczytów z danych zawartych w systemach zamontowanych w uszkodzonym pojeździe. Oględziny samochodu były wielokrotnie przekładane z przyczyn dotyczących powoda. Finalnie doszło do sprawdzenia samochodu, jednakże odczytanie danych z auta nie było możliwe. Jak wynika z zeznań świadka M. K., analityka zdarzeń drogowych, technika firmy (...), który przez 10 lat pracował w serwisie (...), niemożliwość odczytania danych z samochodu może pojawić się w trzech przypadkach tj. w wypadku ciężkiego uszkodzenia nadwozia, agresywnego zabezpieczenia kradzieżowego, niemontowanego fabrycznie lub manipulowania w obrębie wiązki zmierzającego do ukrycia okoliczności zdarzenia. Dane te w przypadku ich odzyskania umożliwiłyby pełniejsze ustalenie okoliczności, w których doszło do uszkodzenia pojazdu, co precyzyjnie opisał świadek.

Dowód: dokument k.83-83v, zeznania świadka M. K. k.154v, w zakresie przekładania terminów odczytu danych zeznania świadka P. L. k.227-227v.

Samochód nie miał zakładanego dodatkowego zabezpieczenia kradzieżowego.

Dowód: przesłuchanie P. D. k.193v.

W dniu 21 maja 2018 r. (...) odmówił przyznania odszkodowania. W piśmie pozwany wskazał, że ze względu na brak udostępnienia przedmiotowego samochodu do oględzin, niemożliwe było ustalenie zakresu uszkodzeń, a co za tym idzie wysokości szkody. W dniu 7 sierpnia 2108 r. (...) poinformowało powoda, iż nie może przyznać odszkodowania za uszkodzony pojazd, ponieważ przedłożone dowody, w tym faktura nie potwierdziły, że deklarowana szkoda powstała i wynikające z niej skutki są zgodne ze stanem faktycznym.

Dowód. Pisma z (...) k 35,.41.

Prokuratura Rejonowa w Gdyni nadzorowała postępowanie w sprawie PR 2 Ds. 2051.2018 dotyczące usiłowania doprowadzenia w dniu 16 marca 2018 r. do niekorzystnego rozporządzenia (...) S.A. w celu uzyskania korzyści majątkowej w kwocie 48.334,35 złotych poprzez wprowadzenie w błąd pracownika (...) S.A. co do okoliczności powstania i naprawienia szkody w przedmiotowym samochodzie marki M. (...) o nr. Rejestracyjnym (...). Postępowanie zostało umorzone.

Dowód: pismo z prokuratury k.177.

W dniu 13 sierpnia 2018 r. powód wezwał (...) do zapłaty kwoty 61.558,81 złotych w terminie 7 dni od otrzymania pisma. Wezwanie zostało doręczone pozwanemu w dniu 22 sierpnia 2018 r.

Dowód: wezwanie k.42, potwierdzenie nadania i wydruk z monitoringu paczek k.43.

W dniu 16 sierpnia 2018 r. zgłoszono kradzież samochodu. Wedle zeznań powoda pożyczył on samochód Pani, której skradziono kluczyki i samochód na terenie Bułgarii.

Dowód: druk zgłoszenia szkody kradzieżowej k. 105-106v., zeznania powoda – k. 193

Przed tut. Sądem toczyła się równolegle dwie inne sprawy z powództwa P. D. przeciwko ubezpieczycielowi pod sygnaturami V GC 2166/18 (dotycząca części roszczenia) i V GC 62/20 (dotycząca pozostałej części roszczenia). Sprawy te dotyczyły szkody w innym pojeździe pozwanego marki J. (...). Okoliczności powstania tej szkody były niemal identyczne jak w przypadku niniejszej sprawy. Powód w tamtym przypadku również pożyczył pojazd swojemu koledze, który udał się tym pojazdem do G., do agencji towarzyskiej, przed którą miało dojść do wybicia szyby w samochodzie i dokonania analogicznych jak w niniejszej sprawie zniszczeń.

Jak wynika z zeznań świadka J. T. z raportu Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego wynika, iż P. D. miał łącznie 23 szkody likwidowane z AC na łączną kwotę 460.082zł.

Dowód: dokumenty w aktach spraw V GC 2166/18 i V GC 62/20, zeznania świadka J. T.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zebranego w toku postępowania, w szczególności opierając się na dowodach z dokumentów, i zeznaniach świadków oraz opinii biegłego.

Sąd rozważając całość materiału dowodowego i mając na względzie zasady doświadczenia życiowego doszedł do przekonania, iż brak jest dostatecznych podstaw do uznania, iż do przedmiotowego zdarzenia doszło w okolicznościach wskazywanych przez powoda, brak także należycie wykazanych okoliczności, co do naprawy pojazdu, w szczególności nabycia części na podstawie przedłożonej faktury, a co za tym idzie dowodów świadczących o poniesionych kosztach naprawy pojazdu. Należy w tym miejscu wskazać, iż w myśl art. 6 k.c. i 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, gdyż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Art. 6 k.p.c. reguluje podstawowe reguły dowodowe. Pierwszą - generalnie wymagającą udowodnienia powołanego przez stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych, oraz drugą regułę, która sytuuje ciężar dowodu danego faktu po stronie osoby, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Co prawda powód zgłaszał wnioski dowodowe i przedkładał dokumenty, na potwierdzenie swoich twierdzeń, jednak dowody te nie zyskały w ocenie sądu waloru wiarygodności, który jest niezbędny aby uznać, iż twierdzenia te zostały udowodnione.

Wątpliwości sądu budziło wiele okoliczności przedstawionych w toku postępowania. Przede wszystkim wątpliwości budziły przedstawione w sprawie faktury vat dotyczące zakupu części oraz naprawy uszkodzonego samochodu. Faktura dotycząca zakupu części od M. L. wystawiona została 20 kwietnia 2018r. i wskazano na niej, iż do sprzedaży doszło właśnie w tym dniu. Świadek K. W., który miał dokonywać naprawy pojazdu stanowczo stwierdził, iż otrzymał przedmiotowa fakturę od L. od razu przy kupnie części. Wskazał, iż M. L. zawsze przyjeżdżał i przywoził ze sobą fakturę. Skoro jednak powód zgłaszał naprawienie pojazdu w dniu 16 kwietnia, a oględziny naprawionego pojazdu zostały przeprowadzone przez przedstawiciela (...) w dniu 18 kwietnia, to oczywiste jest, iż dostarczenie i sprzedaż części nie mogła odbyć się w dniu 20 kwietnia. Świadek W. dopiero po okazaniu mu przedmiotowej faktury próbował prostować swoje zeznania wskazując, iż dokładnie nie pamięta kiedy otrzymał fakturę. Tłumaczył również, iż swoją fakturę wystawił później aby nie księgować tych należności wcześniej ze względu na podatek VAT. Z faktury tej wynika jednak, iż naprawa została przeprowadzona w dniu 1 maja 2018r. (data wykonania usługi), co ewidentnie nie może być zgodne ze stanem faktycznym. Okoliczności te zdaniem sądu odbierają walor wiarygodności zarówno przedłożonym dokumentom jak i zeznaniom tego świadka.

Nie bez znaczenia dla przyjętej oceny był fakt, iż w toku likwidacji szkody ubezpieczyciel mając uzasadnione wątpliwości co do zdarzenia podjął czynności sprawdzające zlecając specjalistycznej firmie (...) sp. z o.o. odczytanie danych z urządzeń elektronicznych znajdujących się w samochodzie, co okazało się niemożliwe. Jak wskazywano powyżej z zeznań świadka M. K., które nie budziły żadnych zastrzeżeń sądu i były wiarygodne, niemożliwość odczytania danych z samochodu może pojawić się w trzech przypadkach tj. w wypadku ciężkiego uszkodzenia nadwozia, agresywnego zabezpieczenia kradzieżowego, niemontowanego fabrycznie lub manipulowania w obrębie wiązki zmierzającego do ukrycia okoliczności zdarzenia. Pierwszą przyczynę należy wykluczyć z oczywistych względów albowiem w tym przypadku nie doszło do wypadku i uszkodzenia nadwozia. Drugą przyczynę wykluczył sam powód, który zeznał, iż nie montował w samochodzie żadnych zabezpieczeń. Z powyższego wynika zatem, iż w przedmiotowym samochodzie musiało dojść do ingerencji w dane, zapisywane w systemach komputerowych samochodu, która to ingerencja spowodowała ich wymazanie. Jak wynika z zeznań w/w świadka dane te byłyby niezwykle istotne do stworzenie swoistej rekonstrukcji zdarzenia a także dokonywanej naprawy pojazdu. Fakt wybicia szyby i otwarcia pojazdu jest rejestrowany. Można uzyskać informację jakie drzwi zostały otwarte jako pierwsze, ustalić kolejność zdarzeń, tj. np. wybicia szyby i otwarcia drzwi. Przede wszystkim jednak można by uzyskać informacje odnośnie demontażu foteli, niezbędnego do zmiany tapicerki, a także rozłączania i podłączania różnych modułów elektronicznych, które musiały być przełączane podczas takiej naprawy, informacje odnośnie wymiany poszyć bocznych itp. Bardzo długi okres zwlekania po stronie powoda z umówieniem się na te oględziny i wielokrotne ich przekładanie, a następnie ustalenie, iż dane nie mogą zostać odczytane prawdopodobnie w wyniku ich wymazania budzą poważne wątpliwości sądu co do przebiegu zdarzeni, które ma być podstawą odpowiedzialności ubezpieczyciela, a także co do przebiegu samej naprawy pojazdu.

Sąd nie może nie widzieć innych okoliczności, które budzą wątpliwości w tej sprawie, a które dają podstawę do dokonania całościowej oceny materiału dowodowego a przede wszystkim oceny czy twierdzenia powoda zostały udowodnione. Mianowicie zdarzenie to jest kolejnym mającym miejsce zaledwie po 3 miesiącach od poprzedniego zniszczenia pojazdu powoda w niemal identycznych okolicznościach. W obu przypadkach powód pożycza samochody swoim kolegom, którzy jadą nimi do G., gdzie po pozostawieniu samochodów na parkingu dochodzi do ich zniszczenia, a sprawcy obu zdarzeń działają w identyczny sposób, dokonując analogicznych uszkodzeń. W niniejszej sprawie części do naprawy nowego samochodu nie są nabywane w autoryzowanym serwisie, lecz sprowadzane za granicy przez osobę, z którą aktualnie całkowicie urwał się kontakt i nie można jej przesłuchać. Pozostaje otwarte pytanie dlaczego powód dysponując leasingowanym pojazdem, który ma wykupione ubezpieczenie w wariancie serwisowym nie decyduje się na naprawę w autoryzowanym serwisie, lecz w warsztacie znajomego, przy sprowadzaniu części z za granicy. Faktura na te części wystawiana jest już po dokonaniu naprawy, choć jak początkowo twierdził świadek - osoba dokonująca naprawy, faktura była dostarczana razem z częściami. Ostatecznie wątpliwości budzą również opisane już powyżej okoliczności, iż w samochodzie nie można odczytać danych, które powinny być zapisane w systemach samochodowych, a dokładniejsza analiza przyczyny ich usunięcia, czy też zbadania choćby przez biegłego sądowego dokonanej naprawy jest niemożliwa albowiem samochód skradziono.

Nie jest rolą sądu gospodarczego dokonywanie z urzędu ustaleń faktycznych, co do przebiegu zdarzenia, tym bardziej, iż organy do tego powołane prowadziły stosowne postępowania zakończone ich umorzeniem tak w zakresie nie wykrycia sprawcy zdarzenia jak i usiłowania doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem pozwanego. Niemniej jednak postanowienia te w żaden sposób nie wpływają na postepowanie cywilne w zakresie konieczności dowodzenia twierdzeń, z których wywodzi się skutki prawne, o czym była mowa powyżej. Odpowiedzialność ubezpieczyciela wynika z przepisów prawa i zawartej pomiędzy stronami umowy. Ustalenie tej odpowiedzialności w sytuacji kwestionowania jej przez ubezpieczyciela wymaga zatem udowodnienia okoliczności zdarzenia, a także, tak jak w tym przypadku rzeczywiście poniesionych kosztów naprawy. Zgodnie bowiem z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. W myśl art. 805 § 1 k.c. konieczną przesłanką powstania odpowiedzialności z umowy ubezpieczenia jest zajście przewidzianego w umowie wypadku ubezpieczeniowego. Obowiązek świadczenia ubezpieczyciela powstaje, gdy wypadek ubezpieczeniowy zaistniał wbrew lub niezależnie od woli ubezpieczającego, a w każdym razie bez jego winy. Na ubezpieczającym ciąży obowiązek jednoznacznego i nie budzącego żadnej wątpliwości wykazania okoliczności zaistnienia wypadku ubezpieczeniowego (kradzieży/ włamania do pojazdu bez jego winy- tak SA w Krakowie w wyroku z dnia 30.11.2012r. I ACa 1113/12). Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie - przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 § 2 pkt 1 k.c.).

Wskazać należy, iż strony wiązała umowa ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz umowa Autocasco. Szkoda zaistniała w pojeździe kwalifikowała się do przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela na podstawie umowy Autocasco. Zgodnie z §7 OWU, dotyczących umowy łączącej strony „zakresem AC objęte są szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie pojazdu, jego części lub wyposażenia wskutek zajścia wypadku ubezpieczeniowego w okresie ubezpieczenia z zastrzeżeniem §12. Zgodnie z §3 punkt 89 podpunkt a) za wypadek ubezpieczeniowy w AC rozumie się zdarzenie niezależne od woli ubezpieczonego lub osoby uprawnionej do korzystania z pojazdu, powodującą szkodę objętą zakresem AC. §12 pkt 2 OWU wskazuje, że umową AC nie są objęte szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczonego lub osobę uprawnioną do korzystania z pojazdu, chyba, że w razie rażącego niedbalstwa zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach względom słuszności. Mając na względzie przytoczone przepisy i umowę łączącą strony sąd w okolicznościach tej sprawy uznał, iż powód nie udowodnił w sposób wystarczający swojego roszczenia, tak co do zasady jak też co do jego wysokości i powództwo oddalił.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Powód przegrał sprawę w całości, więc pozwanemu należy się zwrot wszystkich poniesionych kosztów. Na koszty poniesione przez pozwanego złożyły się: opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 5400 zł a także pokryte z zaliczek wydatki na koszty stawiennictwa świadków i koszt opinii biegłego.