Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2020r.

Sąd Rejonowy w Toruniu – V Wydział Gospodarczy

w składzie:

przewodniczący: SSR Maciej J. Naworski

protokolant: st.sekr. sądowy Irena Serafin

po rozpoznaniu dnia 6 sierpnia 2020r.

w T.

na rozprawie

z powództwa M. K. ( NIP (...) )

przeciwko M. J. ( (...) )

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego M. J. na rzecz powoda M. K. kwotę 70.000zł ( siedemdziesiąt tysięcy złotych ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 września 2016r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9617 zł (dziewięć tysięcy sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym 8100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 2.000zł ( dwa tysiące złotych ), od uiszczenia których powódka została zwolniona.

Sygn. akt VGC 2373/18

UZASADNIENIE

M. K. żądała od M. J. 70.000zł tytułem reszty ceny sprzedaży, podnosząc, że pozwana kupiła od niej określone rzeczy stanowiące wyposażenie lokalu gastronomicznego za 75.000zł jednak uiściła tylko 5.000zł tytułem pierwszej raty. Powództwo jest zatem uzasadnione ( k. 5 – 6 ).

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa. Przyznał, że zawarł z powodem umowę sprzedaży na opisanych w pozwie i uiścił pierwsza ratę ceny, jednak umowę rozwiązał do czego uprawniło go podstawie § 5 ( k. 232 ).

Sąd rozstrzygnął sprawę na posiedzeniu niejawnym; Sąd Okręgowy w Toruniu uchylił jednak wyrok przyjmując, że sprawę należy rozstrzygnąć na rozprawie. Sąd wyznaczył zatem rozprawę, na której strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje.

17 sierpnia 2016r. M. K. sprzedała M. J. określone rzeczy stanowiące wyposażenie lokalu gastronomicznego za 75.000zł; przed zawarciem umowy otrzymała od kupującej 5.000zł tytułem pierwszej raty ceny sprzedaży; druga rata była płatna 31 sierpnia 2016r.

Bezsporne ( umowa, k. 12, oświadczeni pozwanego, k. 232 ).

M. K. i M. J. postanowiły, że umowa sprzedaży może zostać rozwiązana wyłącznie za porozumieniem albo w sytuacji, gdy któraś ze stron nie wywiąże się z jej postanowień.

Bezsporne ( umowa, § 5, k. 12v ).

M. J. nie zapłaciła M. K. 70.000zł i 20 września 2016r. złożyła jej oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli na skutek błędu i rozwiązaniu umowy na podstawie § 5 umowy.

Bezsporne ( oświadczenie, k. 234v ).

W grudniu 2016r. M. J. pozwała M. K. o 5.000zł tytułem zwrotu pierwszej raty ceny uiszczonej na podstawie umowy sprzedaży twierdząc, że od umowy odstąpiła powołując się na oświadczenie z września 2016r.; sprawę jednak przegrała.

Dowody: pozew, k. 6 – 10 akt VGC 321/17,

pismo M. J. z 20 września 2016r., k. 20 akt VGC 321/17,

wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu k. 97 i 200 – 204,

wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu k. 122 i 127 – 129.

Sąd Okręgowy w Toruniu ustalił, że oświadczenie M. J. z dnia 20 września 2016r., zarówno w zakresie błędu, jak i rozwiązania umowy na podstawie § 5 było bezskuteczne a umowa stron z dnia 17 sierpnia 2016r. obowiązuje.

Dowód, wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu, uzasadnienie, k. 129v.

Sąd zważył, co następuje.

1. Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań należy poczynić następujące uwagi ogólne.

Po pierwsze, de lege lata proces cywilny jest kontradyktoryjny i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej.

Po drugie, ciężar dowodu określonego faktu, spoczywa na osobie, która wywodzi z niego skutki prawne ( art. 6 k.c. ). Nie są jednak obowiązującemu prawu nieznane wyjątki od tej reguły.

Po trzecie, prawomocny wyrok korzysta z powagi rzeczy osądzonej ( art. 366 k.p.c. ) i wiążę strony oraz inne sądy ( art. 365 § 1 k.p.c. ). Związanie, o którym mowa, dotyczy treści orzeczenia i nie obejmuje, co do zasady, jego uzasadnienia. Problem jest jednak skomplikowany a zakres związania budzi poważne kontrowersje w jurysprudencji ( por. np. sprzeczne wyroki Sądu Najwyższego z 12 lipca 2002r., (...), (...), Lex 74492 i z 23 maja 2002r. (...), (...), Lex 55501 ). Nie wdając się w tym miejscu w teoretyczne rozważania na ten temat wystarczy ograniczyć się do stwierdzenia, że wprawdzie wiążąca jest wyłącznie sentencja wyroku, jednak nie sposób rozpatrywać jej w oderwaniu od faktów, na kanwie których została sformułowana i roszczeń, których dotyczyła. Wyrok nie powstaje bowiem w próżni lecz jest immanentnie związany z przedmiotem orzekania. Sąd w kolejnym procesie tych samych stron nie może zatem dokonać innych ustaleń faktycznych niż we wcześniejszej sprawie w zakresie faktów, które stały się podstawą uprzedniego rozstrzygnięcia ( por. zwłaszcza wyrok Sądu Najwyższego z 4 lutego 2011r., III CSK 161/10, Lex 785884 ).

2. Powyższe kwestie miały zasadnicze znaczenie z punktu widzenia procesu. Otóż w poprzedniej sprawie stron Sąd Okręgowy w Toruniu prawomocnie przesądził, że oświadczenie M. J. z dnia 20 września 2016r., zarówno w zakresie błędu, jak i rozwiązania umowy na podstawie § 5 umowy było bezskuteczne a umowa stron z dnia 17 sierpnia 2016r. obowiązuje.

Dopóki zatem w obrocie funkcjonuje wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu wydany w sprawie VGC 321/17, który został zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu, żaden Sąd, niezależnie od przytaczanej przez strony argumentacji, nie może dokonać odmiennego ustalenia. Problem dopuszczalności wzruszenia tamtego orzeczenia nie należy zaś do przedmiotu procesu.

Rozstrzygniecie było więc oczywiste; Sąd meriti musiał bowiem przyjąć, że umowa obowiązuje.

W takim zaś razie pozwana powinna zapłacić powódce drugą ratę ceny ( art. 535 k.c. ).

Sąd zasądził od pozwanej odsetki za opóźnienie na podstawie art. 481 § 1 k.c., zgodnie z żądaniem, ponieważ termin zapłaty drugiej raty ceny został przez strony określony na 31 sierpnia 2016r. a pozwana nie spełniła świadczenia.

3. Dla porządku Sąd zaznacza, że po pierwsze, oddalił wnioski dowodowe obu stron, ponieważ w świetle art. 366 i 365 § 1 k.p.c. niedopuszczane było dokonanie ustaleń faktycznych odmiennych niż w pierwszym procesie stron wobec czego przeprowadzenie postępowania dowodowego było zbędne.

Po drugie, nic zmiana to, że w poprzedniej sprawie konfiguracja stron była odwrócona skoro przedmiotem oceny Sądu Rejonowego w Toruniu a następnie Sądu Okręgowego w Toruniu była umowa z dnia 17 sierpnia 2016r i oświadczenie M. J. z dnia 20 września 2016r.

4. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w związku z art. 99 k.p.c. uwzględniając koszty postępowania apelacyjnego.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( tekst j. Dz. U. z 2020r., poz. 755 ze zm ). Sąd nakazał pobrać od pozwanej część opłaty od pozwu, od uiszczenia której uprzednio zwolnił powódkę.