Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2022r.

Sąd Rejonowy w Toruniu – V Wydział Gospodarczy

w składzie SSR Maciej J. Naworski

po rozpoznaniu

dnia 14 września 2022r. w T.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o. w K. ( KRS (...) )

przeciwko E. P. ( NIP (...) )

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego E. P. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w K. kwotę 6.180,24zł ( sześć tysięcy sto osiemdziesiąt złotych i dwadzieścia cztery grosze ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 5.858,29zł od dnia 13 stycznia 2022r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.217zł ( dwa tysiące dwieście siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym 1.800zł ( tysiąc osiemset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VGC 743/22

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. w K. żądała od E. P. 6.180,24zł tytułem ceny i rekompensaty za koszt odzyskiwania należności z odsetkami. Sprzedała jej bowiem i wydała materiały budowlane, za które pozwana nie rozliczyła się w całości ( k. 6 ).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa podnosząc, że jej księgowy wystąpił do powódki o uzgodnienie salda, ponieważ ma względem niej własne, wyższe, roszczenia ( k. 47 ).

Sąd ustalił co następuje:

(...) sp. z o.o. w K. w grudniu 2021r. sprzedała E. P. wełnę mineralną za 6.974,27zł i wydała jej towar.

Bezsporne ( faktura, k 17, dowody WZ, k. 18 – 19 ).

Sąd ustalił co następuje:

1. Stan faktyczny w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia nie budził sporu wobec czego Sąd ustalił go w oparciu o zgodne oświadczenia stron i art. 233 § 2 k.p.c.

Dla porządku więc tylko trzeba odnotować, że dokumenty były wiarygodne; strony ich zresztą nie kwestionowały.

Sąd oddalił wnioski o przeprowadzenie pozostałych dowodów, ponieważ były zbędne ( art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. ).

2. Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań trzeba poczynić następujące uwagi ogólne.

Po pierwsze, proces cywilny jest de lege lata kontradyktoryjny i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej. W konsekwencji na stronach spoczywa obowiązek przeprowadzenia postępowania, w tym zwłaszcza postępowania dowodowego.

Po drugie, ciężar dowodu faktów istotnych dla rozstrzygnięcia spoczywa na stronie, która wywodzi z nich skutki prawne ( ei incumbit probatio qui dicit – art. 6 k.c. ).

Po trzecie, de lege lata podstawą zarzutu potrącenia może być tylko wierzytelność pozwanego z tego samego stosunku prawnego co wierzytelność dochodzona przez powoda, chyba że jest niesporna lub uprawdopodobniona dokumentem, który pochodzi nie tylko od pozwanego ( art. 203 ¹ § 1 k.p.c. ); dodatkowo, w postępowaniu uproszczonym można przedstawić do potrącenia tylko roszczenie, którego można dochodzić w tym postępowaniu ( art. 505 ⁴ § 2 k.p.c. ). W grę wchodzą zatem sprawy o świadczenie, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy złotych ( art. 505 ¹ § 1 k.p.c. ); w tym postępowaniu można przy tym dochodzić tylko jednego roszczenia a kilku, gdy wynikają z tego samego stosunku prawnego lub kilku stosunków prawnych tego samego rodzaju ( art. 505 ³ § 1 i 2 k.p.c. ).

3. Rozstrzygniecie było proste.

Pozwana potwierdziła, że zawarła z powodem opisaną w pozwie umowę sprzedaży i nie uiściła dochodzonej części ceny, wobec czego powinna ją zapłacić ( art. 535 k.c. ) z odsetkami za opóźnienie ( art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013r., o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, tekst j. Dz. U., poz. 893 ) i rekompensatą za koszt odzyskiwania należności ( art. 10 ust. 1 wymienionej ustawy ).

4. Zarzut pozwanej trafiał natomiast w próżnię.

Po pierwsze, fakt, że pozwana wystąpiła do powódki o uzgodnienie salda nie zniweczyło dochodzonego roszczenia. Wygaszenie wzajemnych wierzytelności przez potrącenie wymaga bowiem złożenia drugiej stronie oświadczenia woli o jego dokonaniu ( art. 498 § 2 k.c. ). Zarzutu potrącenia na gruncie prawa materialnego a tym bardziej procesowego nie można natomiast domniemać.

Potwierdzenie salda, będące zresztą instytucją księgową, o której mowa w art. 26 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości ( tekst j. Dz. U. z 2021r., poz. 217 ze zm. ) jest przy tym wstępem do rozliczenia a nie jego zamknięciem.

Pozwana nie podniosła zaś zarzutu potrącenia w procesie i nie powołała się na potrącenie dokonane uprzednio; mail księgowego do powódki z „prośbą o przesłanie rozrachunków na kontach za 2021r.” i „lista nierozliczonych dokumentów” ( k. 50 – 51 ) trudno bowiem uznać zaś uznać za oświadczenie o potrąceniu.

Obrona oparta tylko na powołaniu wymienionych pism była więc nieskuteczna.

Po drugie, nawet gdyby per inconcessum uznać, że odwołanie do księgowej instytucji

uzgodnienia salda stanowi zarzut potrącenia, nie był on skuteczny.

Jak była już mowa, ustawodawca ograniczył możliwość obrony przez potrącenie dopuszczając je tylko w odniesieniu do roszczeń z tego samego stosunku prawnego, bezspornych albo uprawdopodobnionych dokumentami, które nie pochodzą od strony podnoszącej zarzut.

Z niczego nie wynikało zaś, że faktury i dokumenty wyszczególnione na „liście dokumentów nierozliczonych” ( k. 50 ) mają związek z umową sprzedaży zawartą przez strony w grudniu 2021r.; przeciwnie wszystkie pochodzą z wcześniejszego okresu i jest jasne, że takiego związku nie wykazują. W świetle oświadczeń stron jest też oczywiste, że nie są bezsporne; lista pochodzi zaś od pozwanej i jej księgowego, który działa z jej umocowania.

Bez większego ryzyka można postawić tezę, że w odniesieniu do zarzutu potrącenia w postępowaniu uproszczonym obowiązują, mutatis mutandis, te same ograniczenia co w przypadku kumulacji roszczeń w pozwie. Dopuszczalne jest zatem potrącenie jednego roszczenia a większej liczby tylko, gdy wynikają z tego samego stosunku prawnego albo stosunków prawnych tego samego rodzaju.

Pozwana nie złożyła żadnych oświadczeń w tym zakresie co przekreśliło skuteczność jej racji.

Ponadto, sformułowanie zarzutu potrącenia wymaga określenia nie tylko wysokości wierzytelnością przedstawionej do potrącenia ale także jej rodzaju i źródła, z którego się wywodzi ( art. 203 ¹ § 3 k.p.c. ). Abstrahując od innych kwestii, pozwana nie sprecyzowała dlaczego jej zdaniem powódka ma względem niej zobowiązania wymienione na „liście dokumentów nierozliczonych”.

Także więc z tego punktu widzenia jaj argumentacja nie była trafna.

5. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w związku z art. 99 i k.p.c.

6. Sąd rozstrzygnął sprawę na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c. Przeprowadzenie rozprawy nie było potrzebne a strony nie złożyły wniosków w trybie art. 148 ¹ § 3 k.p.c.