V GC 296/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2024-02-08
Sygn. akt VGC 296/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 8 lutego 2024r.
Sąd Rejonowy w Toruniu – V Wydział Gospodarczy
w składzie:
przewodniczący: SSR Maciej J. Naworski
protokolant: sekretarz sądowy Justyna Kołakowska
po rozpoznaniu dnia 8 lutego 2024r.,
w T.
na rozprawie
sprawy
z powództwa P. Z. ( NIP (...) )
przeciwko (...) sp. z o.o. w T. ( KRS (...) )
o zapłatę
1. zasądza od pozwanego (...) sp. z o.o. w T. na rzecz powoda P. Z. kwotę 37.101,09zł ( trzydzieści siedem tysięcy sto jeden złotych i dziewięć groszy ) z ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 października 2023r. do dnia zapłaty,
2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.473zł ( pięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt trzy złote ) z odsetkami w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym 3.600zł ( trzy tysiące sześćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt V GC 296/24
UZASADNIENIE
P. Z. żądała od (...) sp. z o.o. w T. 37.101,09zł z tytułu rekompensat za koszt odzyskiwania należności. Pozwana wielokrotnie kupowała bowiem towary od niego i płaciła za nie z opóźnieniem ( k. 10 ).
Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa podnosząc, że pozwany nie poniósł żadnej szkody z tytułu opóźnienia, że były one niewielkie, że powód przyzwalał na nie kontynuując współpracę z pozwaną oraz, że motywy powoda są nacechowane negatywne, ponieważ pozwana podjęła z nim walkę konkurencją a o zapłatę wystąpił on po dwóch latach od zakończenia współpracy; jego roszczenie jest więc sprzeczne z zasadami współżycia społecznego ( k. 160 – 164 ).
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
1. Stan faktyczny był bezsporny wobec czego Sąd ustalił go na podstawie zgodnych oświadczeń stron i art. 230 k.p.c. W szczególności jasne było, że pozwana kupowała od powoda towary nie płaciła za nie w ustalonym terminie ( oświadczenie pozwanej, k. 162 ).
Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie świadków, ponieważ, pomijając art. 458 10 k.p.c., zeznania miały dotyczyć okoliczności bezspornych i nieistotnych ( art. 230 2 § 1 pkt 5 k.p.c. ).
2. Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań należy poczynić następujące uwagi ogólne.
Po pierwsze, de lege lata proces cywilny jest kontradyktoryjny i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej.
Po drugie, przepis art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych ( tekst j. Dz. U. z 2023., poz. 1790, powoływana dalej jako ustawa z dnia 8 marca 2013r. ) stanowi, że wierzycielowi od dnia nabycia uprawnienia do odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych przysługuje od dłużnika bez wezwania rekompensata za koszty odzyskiwania należności w wysokości określonej w powołanym przepisie. W transakcjach handlowych w myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy wierzycielowi należą się zaś od dłużnika bez wezwania odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od dnia wymagalności do dnia zapłaty, jeżeli wierzyciel spełnił swoje świadczenie i nie otrzymał zapłaty w terminie. Zgodnie zaś z art. 4 pkt 1 i art. 2 pkt 1 wymienionej ustawy, transakcją handlowa jest w szczególności umowa sprzedaży zawarta przez przedsiębiorców.
3. Powództwo było oczywiście uzasadnione.
Pozwana w zakresie działalności gospodarczej kupowała bowiem od powoda folię i naruszała terminy płatności; w rezultacie strona powodowa miała prawo żądać od pozwanej nie tylko odsetek za opóźnienie w wysokości, o której mowa w ustawie z dnia 8 marca 2013r., ale także rekompensaty.
Nie ma przy tym wątpliwości, że uprawnienie to powstawało na gruncie każdej umowy sprzedaży z osobna, podobnie, jak w przypadku każdej z nich, opóźnienie rodziło obowiązek uiszczenia odsetek liczonych od każdej zaległej sumy.
4. Z kolei argumenty pozwanej trafiały w próżnię.
Nie było istotne, czy powód poniósł koszty dochodzenia należności, czy nie, ponieważ powołana ostatnio ustawa nie uzależnia roszczenia o rekompensatę od poniesienia określonych wydatków przez wierzyciela ani ich wysokości wprowadzając ryczałt. Bez większego ryzyka można jednak stwierdzić, że każdy przypadek opóźnienia w zapłacie rodzi po stronie wierzyciela potrzebę wykonania określonych czynności biurowych, technicznych i księgowych, które z pewnością rodzą dające się wycenić koszty.
Także czas opóźnienia w świetle przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013r. nie był relewantny; chodziło zresztą o okres od kilku do kilkudziesięciu dni ( zestawienie, k. 6 – 10, którego pozwana nie kwestionowała ).
Z identycznych względów nie imała znaczenia relacja rekompensat do wysokości odse-
tek za opóźnienie, które pozwana zapłaciła powodowi.
Także fakt współpracy stron i tolerowania opóźnień przez powoda nic nie zmienia. Pozwana nie twierdziła bowiem, że powód zrzekł się roszczenia. Tylko zaś zrzeczenie roszczenia niweluje jego byt prawny.
Zwlekanie przez wierzyciela z realizacją uprawnień, aż do upływu terminu przedawnienia, nie rodzi natomiast dla niego żadnych konsekwencji. Nie daje też dłużnikowi żadnych argumentów przeciwko niemu.
Również zarzut nadużycia prawa był nieskuteczny.
Zgodnie z art. 5 k.c. nikt nie może czynić ze swojego prawa użytku sprzecznego z zasadami współżycia społecznego. W świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 4 maja 2023r., C-78/22 powołany przepis nie znajduje jednak zastosowania do rekompensaty.
Nawet jednak, gdyby per inconcessum, prezentować odmienne zapatrywanie, nie zmienia to rozstrzygnięcia. Trzeba bowiem pamiętać, że na zasady współżycia społecznego skuteczne powoływać się może jednak wyłącznie ta strona, która sama ich przestrzega a frustra legis auxilium quaerit, qui in legem committit. Pozwana permanentnie zaś nie płaciła w terminie powodowi. Cum grano salis wypada przy tym stwierdzić, że pozwana nie musiałaby płacić żadnych rekompensat, gdyby zachowała się rzetelnie i w terminie regulowała swoje zobowiązania.
Zresztą dochodzona kwota jest obiektywnie niewielka a w stosunku do wartości zakupionych towarów znikoma. Z uwagi na gospodarczy charakter relacji stron o naruszeniu zasad współżycia społecznego w ogóle więc nie sposób mówić.
5.. W rezultacie Sąd uwzględnił powództwo w całości i orzekł o kosztach na podstawie art. 98 § 1 i 3 w związku z art. 98 §1 1 i 99 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Maciej J. Naworski
Data wytworzenia informacji: