Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2024r.

Sąd Rejonowy w Toruniu – V Wydział Gospodarczy

w składzie SSR Maciej J. Naworski

po rozpoznaniu

dnia 11 lipca 2024r. w T.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o. w W. ( KRS (...) )

przeciwko (...) S.A. w W. ( KRS (...) )

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w W. kwotę 7.898,27zł ( siedem tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt osiem złotych i dwadzieścia siedem groszy ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 lutego 2023r . do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.317zł ( dwa tysiące trzysta siedemnaście złotych ) z odsetkami w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym 1.800zł ( tysiąc osiemset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VGC 238/24

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. w W. domagała się od (...) S.A. w W. 8.075,53zł odszkodowania. Kierowca ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przez pozwanego spowodował bowiem wypadek drogowy i uszkodził samochód osobowy. Naprawa kosztowała 27.963,32zł, powódka nabyła roszczenie od poszkodowanego na drodze cesji a pozwana zapłaciła tylko 17.273,33zł odszkodowania ( k. 4 ).

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa, ponieważ po pierwsze, prawidłowo oszacował szkodę i zatrzymał 200zł za „green parts”, po drugie, niektóre czynności powódki były zbędne, a po trzecie, poszkodowany nie podjął współpracy przy usuwaniu szkody i nie naprawił samochodu w warsztacie, który mu polecono ( k. 26 – 28 ).

Sąd ustalił, co następuje:

W 2022r. kierowca ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przez (...) S.A. w W. spowodował kolizję drogową i uszkodził samochód marki F. należący do O..pl sp. z o.o.

Bezsporne.

O..pl sp. z o.o. naprawiła swój samochód za 27.963,32zł brutto.

Bezsporne ( faktura k. 8 ).

Skuteczna naprawa F. należący do O..pl sp. z o.o. po kolizji kosztuje 27.767,77zł brutto.

Dowód: opinia biegłego, k. 133.

O..pl sp. z o.o. przelała roszczenie o odszkodowanie przeciwko (...) S.A. na (...) sp. z o.o. w W..

Bezsporne ( cejsa, k. 13v. ).

(...) S.A. zapłaciła (...) sp. z o.o. 17.273,33zł.

Bezsporne.

O..pl sp. z o.o. w 2022 i 2023r. mogła rozliczyć z urzędem skarbowym połowę podatku od towarów i usług.

Bezsporne.

Sąd zważył, co następuje:

1. Stan faktyczny w znacznej części był bezsporny wobec czego Sąd ustalił go w oparciu o zgodne oświadczenia stron i art. 230 k.p.c.

Dokumenty były wiarygodne z formalnego punktu widzenia i nie były kwestionowane.

Spór dotyczył naprawy samochodu i wysokości szkody a zatem Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego i oparł się na jego wnioskach. Dokonanie tego typu ustaleń wymaga wiadomości specjalistycznych a ekspertyza była jasna, spójna i konkretna zaś wnioski biegłego logicznie wypływały z przeprowadzonych przez niego wywodów i obliczeń. Pozwany ją przy tym zaaprobował a uwagi powódki trafiły w próżnię; ujęcie w kalkulacji „kosztów dodatkowych takich transport” ( k. 161 ), nie jest bowiem uzasadnione. W celu uniknięcia zbędnych powtórzeń ten problem zostanie omówiony poniżej.

Sąd oddalił wiosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sporządzonej w innej sprawie z uwagi na nieprzydatność dla rozstrzygnięcia ( art. 2522 § 1 pkt 2 k.p.c. ). Z tego, że w określonym stanie faktycznym naprawa wymagała określonych czynności nie wynika, że jest tak w każdym przypadku a zwłaszcza, w tym, który jest przedmiotem sprawy.

2. W tym miejscu wypada poczynić następujące uwagi ogólne.

Po pierwsze, de lege lata proces cywilny jest kontradyktoryjny i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej.

Po drugie, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią przy czym umowa zobowiązująca rodzi skutek rozporządzający ( 509 § 1 k.c. ).

Po trzecie, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń kształtuje się identycznie jak ubezpieczonego posiadacza samoistnego pojazdu mechanicznego, z którego ruchem związana jest szkoda ( art. 822 § 1 k.c. ).

Po czwarte, sprawca szkody ponosi odpowiedzialność jedynie za zwykłe następstwa swojego działania lub zaniechania, a zatem takie jego skutki, które pozostają ze szkodą w adekwatnym związku przyczynowym ( art. 361 § 1 k.c. ). Zgodnie przy tym z communis opinio adekwatny z punktu widzenia odpowiedzialności cywilnej związek przyczynowy zachodzi wówczas, jeżeli powstanie szkody stanowi typowy skutek zdarzenia, które ją wywołało.

Po piąte, na gruncie prawa cywilnego obowiązuje zasada pełnego odszkodowania ( art. 361 § 2 k.c. ) a naprawienie szkody polega, według wyboru poszkodowanego na przywróceniu stanu poprzedniego albo na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej ( art. 363 § 1 zd 1 k.c. ). Od ubezpieczyciela można jednak dochodzić wyłącznie świadczenia pieniężnego.

Po szóste, nie wdając się w teoretyczne rozważania wystarczy ograniczyć się do stwierdzenia, że w świetle art. 361 § 2 k.c. szkoda polegać może albo na poniesieniu przez poszkodowanego straty ( damnum emergens ) albo pozbawieniu go spodziewanej korzyści ( lucrum cessans ). W grę wchodzi zatem uszczuplenie majątku poszkodowanego lub utrata zysku, który by osiągnął, gdyby szkody mu nie wyrządzono.

W sprawie nie chodziło o utratę korzyści wobec czego tę problematykę należy pozostawić na marginesie.

Zgodnie z dominującą opinią ustalenie, czy poszkodowany rzeczywiście poniósł stratę oraz określenie jej rozmiaru polega na porównaniu wartości jego majątku w okresie poprzedzającym wyrządzenie mu szkody i po tej dacie. Wynik prostego odejmowania wyraża natomiast wielkość straty. Zastosowanie powyższej metody wymaga ponadto uwzględnienia w rozrachunku także korzyści, które wynikać mogą z powstania szkody ( compensatio lucri cum damno ). W konsekwencji uszkodzenie rzeczy powoduje uszczuplenie majątku poszkodowanego w takim stopniu w jakim jej wartość zmniejszyła się porównaniu z wartością rzeczy nieuszkodzonej.

Z pola widzenia nie może jednak umykać, że umniejszenie majątku poszkodowanego może być także skutkiem poczynienia przez niego wydatków, które stanowią konsekwencje poniesienia szkody. Nie sposób bowiem nie zauważyć, że rzeczy, w tym w sa- mochody, można naprawiać. Z niczego nie wynika zaś, że przywrócenia rzeczy do stanu poprzedniego nie może dokonać sam poszkodowany. Jeżeli zatem rzecz nadaje się do naprawienia, a poszkodowany poniósł w związku z restytucją, której sam dokonał określone koszty, to mieszczą się one pojęciu straty. Obniżają bowiem majątek osoby, która odniosła szkodę.

Po siódme wreszcie, stratę rodzi zgodnie z communis opinio zarówno zmniejszenie aktywów jak zwiększenie pasywów poszkodowanego scil. polegające na zaciągnięciu zobowiązania ( zob. zwłaszcza uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2008r., III CZP 62/08, OSN z 2009r, nr 7 – 8, poz. 106, powoływanej dalej jako uchwała z dnia 10 lipca 2008r., w której Sąd ten uznał, że zaciągnięcie zobowiązanie nawet jeżeli nie jest ono wymagalne stanowi stratę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. ).

3. Spór dotyczył kosztu naprawy samochodu wobec czego rozstrzygniecie wymagało wiadomości specjalnych. Sąd oparł się zatem na wnioskach biegłego, z którymi, jak była już mowa, pozwany się pogodził. Z kolei zarzuty strony powodowej nie były uzasadnione. Koszt przewożenia uszkodzonego samochodu pomiędzy jej placówkami nie mieści się w granicach odpowiedzialności poszkodowanego a co za tym idzie, jego ubezpieczyciela. Wynika bowiem wyłącznie z organizacji jej przedsiębiorstwa i nie jest typowy. Trudno przecież zaaprobować przyjmowanie samochodów do naprawy w innym miejscu, niż to, w którym podlegają reperacji.

Z ekspertyzy wynikało zaś, że naprawa powinna kosztować 27.767,77zł ( 22.575,42zł netto ).

4. Argumenty pozwanego w świetle opinii biegłego były natomiast nieprzekonujące.

Teza, że właściwie określił koszt naprawy nie da się przecież obronić w konfrontacji w wnioskami eksperta.

Także uwagi na temat „green parts” nie przekonują. Z niczego nie wynika bowiem, że ubezpieczyciel sprawcy szkody może zatrzymać część odszkodowania twierdząc, że chodzi o ochronę środowiska.

Wreszcie zarzut, że poszkodowany w czasie likwidacji szkody nie współpracował z pozwanym nie był usprawiedliwiony. Sprowadzał się przy tym do twierdzenia, że skoro nie naprawił on samochodu w warsztacie, który mu polecono, to nie może żądać odszkodowania ponad uznaną przez pozwanego kwotę.

Obowiązek współpracy wierzyciela z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania nie na tym bowiem polega a dalsze uwagi są zbędne; rzecz jest bowiem oczywista. Jak zaś podkreślono, jeżeli poszkodowany zlecił reperację uszkodzonej rzeczy i zaciągnął zobowiązanie do zapłaty za te czynności, to poniósł szkodę w tym rozmiarze; naprawa uszkodzonego przedmiotu stanowi przecież w typowej sytuacji zwykłe następstwo jej popsucia, a należy domniemywać dobrej, nie zaś złej wiary uczestników obrotu ( art. 7 k.c. ). W rezultacie ciężar dowodu, że umówiony przez poszkodowanego koszt naprawy nie mieści się w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody z uwagi na przekroczenie granic typowego związku przyczynowego albo z innych względów, spoczywa na sprawcy szkody i osobach, które za niego odpowiadają.

Pozwany nie przeprowadził jednak dowodu w tym zakresie.

Przedstawił bowiem wyłącznie swoje oświadczenia, z którego wynikało, że rekomenduje poszkodowanemu naprawę w poleconym warsztacie i prosi o nadesłanie kosztorysu ( k. 44v. ) oraz, że koszt naprawy powinien być „celowy i uzasadniony”. Polecany warsztat ( (...) J. C. ) nie był jednak stacją (...) marki F..

Pozwany dysponował też własnym kosztorysem, nie zaś kosztorysem sporządzonym przez serwis (...).

Pomijając więc treść opinii biegłego, trudno mówić o wykazaniu przez pozwanego, że koszt wykonanej reperacji odbiega od typowego.

5. W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki 7.898,27zł ( 22.575,42zł kosztu naprawy netto plus 2.596,18zł połowy podatku od towarów i usług minus 17.273,33zł spełnionego świadczenia ) i oddalił powództwo w pozostałej części na podstawie art. 415 w związku z art. 436 § 2, 822 § 1 i 4 oraz 509 § 1 k.c.

6. Sąd zasądził od pozwanego odsetki za zgodnie z żądaniem, ponieważ go nie kwestionował a było uzasadnione w świetle art. art. 481 § 1 w związku z art. 817 § 1 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( tekst j. Dz. U. z 2023., poz. 2500 ).

7. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w związku art. 99 oraz 98 § 1 ¹ i art. 100 zd. 2 k.p.c. przyjmując, że powódka uległa w znikomej części a celowe koszty dochodzenia roszczenia wyniosły 2.317zł i obejmowały 500zł opłaty od pozwu, 17zł podatku od pełnomocnictwa i 1.800zł wynagrodzenia pełnomocnika.

8. Sąd rozstrzygnął sprawę na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c., ponieważ przeprowadzenie rozprawy nie było potrzebne a strony nie złożyły wniosków w trybie art. 148 ¹ § 3 k.p.c.