Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2025r.

Sąd Rejonowy Toruniu – V Wydział Gospodarczy

w składzie:

przewodniczący: SSR Maciej J. Naworski

protokolant: sekretarz sądowy Irena Serafin

po rozpoznaniu dnia 23 stycznia 2025r.,

w T.

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) w G. ( KRS (...) )

przeciwko A. S. ( (...) )

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda (...) w G. na rzecz pozwanego A. S. kwotę 6.898zł ( sześć tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt osiem złotych z odsetkami w wysokości ustawowych odsetek za opóź-nienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym 3.600zł ( trzy tysiące sześćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VGC 163/23

UZASADNIENIE

(...). w G. domagała się od A. S. 23.928,56zł z odsetka-mi. Przyjęła bowiem od niego zlecenie remontu domu, jednak wykonała tylko część zadania, ponieważ pozwany zerwał umowę. Powinien zaś zapłacić jej 14.228,55zł za materiał, który kupiła dla niego i 9.700zł za wykonane roboty ( k. 4 i 80 ).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, ponieważ zapłacił powódce 36.000zł zaliczki na materiały i zakwestionował sposób jej rozdysponowania. Ponadto, potrącił z dochodzonym roszczenie o zwrot nadpłaconego wynagrodzenia; powódka wykonała bowiem prace o niewielkiej wartości, jej roszczenia zostały zatem zespojone mając na uwadze ogół wpłat pozwanego ( k. 64 – 67 ).

Sąd ustalił, co następuje:

W czerwcu 2021r. A. S. zlecił (...)w G. przeprowadzenie kapitalnego remontu domu za 120.000zł ( z materiałem ) netto; umowa przewidywała, że zamawiający zapłaci zaliczkę na poczet kosztu zakupu materiałów budowlanych.

Bezsporne ( umowa k. 17 – 18, aneks, k. 19 ).

W czerwcu 2021r. A. S. zapłacił (...) sp. z o.o. 36.000zł zaliczki na materiały budowlane.

Dowód: KP, k. 70 u dołu.

(...) w G. kupiła dla A. S. materiały budowlane za 14.228,55zł i złożyła je na terenie budowy.

Bezsporne.

W lipcu 2021r. A. S. i C. sp. z o.o zmienili umowę uzgadniając, że wynagrodzenie wyniesie 131.000zł ( z materiałem ) netto z uwagi na potrzebę wzmocnienia fundamentów budynku.

Bezsporne ( aneks, k. 19 ).

Do sierpnia 2021r. (...). wzmocniła fundamenty i zażądała za to 12.200zł.

Dowód: faktura, k. 72.

Do sierpnia 2021r. (...). zaizolowała fundamenty i zażądała za to 12.960zł.

Dowód: faktura, k. 71.

W sierpniu 2021r. A. S. zapłacił (...). 25.200zł wynagrodzenia.

Dowód: KP, k. 70 u góry.

Do września 2021r. prowadziła na budowie także prace porządkowe i rozbiórkowe.

Bezsporne.

We wrześniu 2021r.(...) ustaliły nowy zakres prac.

Bezsporne ( uzgodnienie, k. 21 ).

We wrześniu 2021r.(...)nie przystąpiła do realizacji nowych uzgodnień a A. S. rozwiązał z nią umowę.

Bezsporne.

We wrześniu 2021r. (...) zażądała od A. S. 45.700zł za wykonanie robót rozbiórkowych a w październiku 2021r. 14.228,56zł za kupiony dla niego materiał.

Bezsporne ( faktury, k. 15 i 16 ).

(...)wykonała dla A. S. prace porządkowe za 1.304,28zł netto, prace rozbiórkowe za 11.211,25zł netto i ociepliła fundamenty za 9.833,25zł netto a więc łącznie roboty za 24.136zł brutto.

Dowód: opinia biegłego, k. 287.

Sąd zważył, co następuje:

I.

Stan faktyczny w znacznej części był bezsporny wobec czego Sąd ustalił go w oparciu o zgodne oświadczenia stron i art. 230 k.p.c.

Sąd dał wiarę świadkom, jednak nie dokonał ustaleń na podstawie ich zeznań, ponieważ nic nie wnosiły; strony w czasie przesłuchania skupiały się bowiem na zupełnie nieistotnych dla rozstrzygnięcia kwestiach. Rozbieżności między świadkami istniały zaś w tym zakresie.

Dokumenty były wiarygodne z formalnego punktu widzenia i nie były kwestionowane.

Sąd ustalił fakty na podstawie opinii biegłego. Ekspertyza, po drugim uzupełnieniu, stanowiła zaś prawidłową podstawę wyroku. W tej wersji była jasna spójna i konkretna a wnioski biegłego logicznie wypływały z przeprowadzonych przez niego obliczeń. S. ją przy tym zaakceptowały ( oświadczenia k., 321 i 323 ).

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie stron, ponieważ dowód ten ma wyłącznie komplementarny charakter ( art. 299 k.p.c. ).

II.

Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań należy poczynić następujące uwagi ogólne.

Po pierwsze, proces cywilny jest de lege lata kontradyktoryjny i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej. W konsekwencji na stronach spoczywa obowiązek przeprowadzenia po-stępowania w tym zwłaszcza postępowania dowodowego.

Po drugie, ciężar dowodu faktów istotnych dla rozstrzygnięcia spoczywa na stronie, która wywodzi z nich skutki prawne ( ei incumbit probatio qui dicit – art. 6 k.c. ).

Po trzecie, oświadczenie woli może być złożone przez każde zachowanie się, które ujawnia ją w dostateczny sposób ( art. 60 k.c. ).

Po czwarte, czynności prawne nie wymagają zachowania żadnej szczególnej formy, jeżeli nie przewiduje tego szczególne unormowanie ( art. 73 § 1 i 2 k.c. ).

Po piąte, oświadczenie dłużnika o zarachowaniu świadczenia na poczet określonego zobowiązania wiąże wierzyciela ( art. 451 § 1 k.c. ).

Po szóste, do umowy o przeprowadzenie remontu budynku stosuje się odpowiednio przepisy o robotach budowalnych ( art. 658 k.c. ).

Po siódme wreszcie, dopóki roboty nie zostaną ukończone inwestor może odstąpić od umowy płacąc umówione wynagrodzenie pomniejszone o to, co przyjmujący zamówienie zaoszczędził nie kończąc prac ( art. 644 w związku z art. 656 § 1 k.c. ). Innymi słowy, inwestor ma obowiązek zapłacić za wykonane roboty a wykonawca może zgłaszać dalsze roszczenia o ile poniósł niepokryte w sten sposób koszty w związku z inwestycją.

III.

1. Pomimo zagmatwanej treści oświadczeń obu stron, sprawa okazała się prosta.

Otóż, pozwany w czasie wykonywania robót remontowych przez pozwanego odstąpił od umowy co wywołało spór o rozliczenie prac, które powódka wykonała do tej chwili. Żądała bowiem łącznie 85.088,56zł w tym 14.288,56zł za zakupione materiały, a pozwany twierdził, że zapłacił jej już 61.200zł, w tym 36.000zł za materiały, co zaspokaja jej pretensje.

Także rozstrzygnięcie nie nastręczało więc trudności.

Było bowiem bezsporne, że powódka kupiła i wydała pozwanemu materiały budowlane za 14.288,56zł a biegły ustalił, że wykonała prace o wartości 24.136,68zł.

Żądanie trafiało więc w próżnię, ponieważ pozwany zapłacił powódce więcej, niż się jej należało.

2. Dla porządku Sąd zaznacza, że po pierwsze, umowa przewidywała zapłatę 36.000zł zaliczki na materiały budowlane ( § 15 pkt. 2 umowy, k. 18 ) a było jasne, że poz-wany zapłacił powódce tę sumę właśnie z przeznaczeniem „na zakup materiałów” ( KP, k. 70 u dołu ). Składając przy spełnieniu świadczenia tej treści oświadczenie dokonał zaś skutecznego zarachowania.

Powódka nie mogła więc samodzielnie zaliczyć wpłaty pozwanego na inne swoje roszczenia.

Przez zapłatę zobowiązanie natomiast wygasa. W rezultacie bezprzedmiotowe było potrącanie i uznanie ( k. 66v. ) przez pozwanego roszczenia powódki w tym zakresie. Polskiemu prawu nie jest znane abstrakcyjne uznanie długu a nie można potrąć zobowiązania, które już wcześniej wygasło. Tym bardziej zbędne było zastanawianie się na skutecznością złożonego w sprzeciwie oświadczenia o potrąceniu.

Powódka kupiła natomiast materiały na budowę pozwanego za14.288,56zł i nie mogła żądać od niego więcej, ponieważ zapłacił jej już 36.000zł.

Z kolei los materiałów po rozwiązaniu umowy był nieistny. Pozwana wydała je bowiem

pozwanemu a zatem na niego przeszło ryzyko wynikające z własności.

3. Po drugie, także rozliczenie robót wypada niekorzystanie dla strony powodowej.

Z opinii wynika, że jej prace były warte 24.136,68zł. Biegły wyliczył przy tym wynagrodzenie proporcjonalnie do umówionego, porównując zakres uzgodnionych i wykonanych robót a zatem we właściwy sposób. Strony określiły bowiem wynagrodzenie ryczałtowo.

W tym miejscu trzeba odnotować, że powódka, w oparciu o osobne porozumienie z pozwanym, wzmocniła fundamenty jego budynku za 12.200zł a pozwany zapłacił jej łącznie 25.200zł „za wykonanie remontu domu”. Zbędne było przy tym ustalanie, czy w grę weszła osobna umowa, czy zmiana dotychczasowej, ponieważ bezsporny był zarówno zakres konsensusu jak i fakt wykonania przez obie strony tego porozumienia zgodnie z jego treścią.

W rezultacie na poczet wynagrodzenia powódki przypada z wymienionej sumy 13.000zł ( 25.200zł minus 12.200zł ).

W świetle opinii roszczenie powódki nie może opiewać na kolejne 47.500zł. Powódce należało się jednak 11.136,68zł ( obliczone przez biegłego 24.136,68zł odjąć 13.000zł z kwoty zapłaconej przez pozwanego w sierpniu 2021r. ).

Trzeba jednak zauważyć, że powódka pobrała od pozwanego 36.000zł zaliczki na materiały a rozliczyła je tylko do kwoty 14.288,56zł. Sama powinna zatem zwrócić mu 21.711,44zł ( 36.000zł pomniejszone o 14.288,56zł ).

Zachowanie stron, wskazuje przy tym, że dokonały kompensaty wzajemnych roszczeń.

Jak była już mowa, oświadczenie woli, w tym w szczególności o potrąceniu, nie wymaga zachowania żadnej szczególnej formy i może być dokonane w dowolny sposób, w tym przez czynności faktyczne a nawet per facta concludetia.

Powódka sama zaś zaliczyła, wbrew oświadczeniu pozwanego, 36.000zł na poczet roszczenia o wynagrodzenie, co pozwany wprawdzie kontestował, jednak ostatecznie sam powoływał się na ten fakt ( oświadczenie k. 67 ).

Trzeba przy tym pamiętać, że oświadczenie powódki było skuteczne ponad 14.288,56zł; do tej wysokości pierwszeństwo miało zadanie pozwanego w zakresie zapłaty za materiały.

W rezultacie roszczenie powódki wygasło. Doszło do tego jednak przed procesem na skutek złożenia przez strony w dorozumiany sposób oświadczeń o kompensacie; pozwany powinien bowiem zapłacić powódce 11.136,68zł wynagrodzenia a powódka oddać pozwanemu 21.711,44zł nierozliczonej zaliczki.

Odmienny wniosek i stwierdzenie, że pozwany powinien uiścić wymienioną poprzednio sumę nie daje się przy tym zaakcentować zarówno w świetle ustalonych faktów jak i ze względów pryncypialnych.

Zresztą, powódka domagała za prace rozbiórkowe 47.500zł i sama zaliczyła na poczet wynagrodzenia za ich wykonanie 36.000zł. Roboty były warte tylko 12.108,15zł ( 11.211,25zł brutto ) wobec czego żądanie nie znajdowało uzasadnienia. Wniosek jest ten sam nawet przy uwzględnieniu, że od 36.000zł należy odjąć wydatek na materiały, ponieważ kosztowały jedynie 14.299,56zł.

IV.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w związku z art. 99 i 98 § 1 ¹ k.p.c. mając na uwadze, że pozwany poza zatrudnieniem pełnomocnika, pokrył koszt stawiennictwa świadków za 281zł i sfinansował do kwoty 3.000zł wynagrodzenie biegłego; koszty obrony zamknęły się zatem w sumie 6.898zł.