Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2025 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Andrzej Kurzych

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2025 roku w T.na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko A. K.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy, rentę, ustalenie odpowiedzialności na przyszłość

I.  zasądza od pozwanego A. K. na rzecz powoda G. K.:

1)  kwotę 37.905,00 zł (trzydzieści siedem tysięcy dziewięćset pięć złotych) tytułem zadośćuczynienie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 8 marca 2019 roku do dnia zapłaty,

2)  kwotę 1.118,98 zł (tysiąc sto osiemnaście złotych dziewięćdziesiąt osiem groszy) tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 30 lipca 2020 roku do dnia zapłaty,

3)  kwotę 10.874,00 zł (dziesięć tysięcy osiemset siedemdziesiąt cztery złote) tytułem skapitalizowanej renty z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 30 lipca 2020 roku do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda:

1)  rentę z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej w kwocie po 1.298,64 zł (jeden tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt cztery grosze) miesięcznie poczynając od lutego 2020 roku, płatną do 10 dnia każdego miesiąca z góry (począwszy od 10 lutego 2020 roku) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat,

2)  rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 192,00 zł (sto dziewięćdziesiąt dwa złote) miesięcznie poczynając od listopada 2024 roku, płatną do 10 dnia każdego miesiąca z góry (począwszy od 10 listopada 2024 roku) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat,

III.  ustala odpowiedzialność pozwanego za szkody, jakie może w przyszłości ponieść powód w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 20 lipca 2018 roku,

IV.  umarza postępowanie w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie za dzień 7 marca 2019 roku,

V.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

VI.  nadaje wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie I. 1) do kwoty 30.000,00 zł (trzydzieści tysięcy złotych) i w punkcie I. 2) do kwoty 1.118,98 zł (tysiąc sto osiemnaście złotych dziewięćdziesiąt osiem groszy) oraz dodatkowo w odniesieniu do tych punktów oraz punktów I. 3) i II. w zakresie kwoty 3.960,32 zł (trzy tysiące dziewięćset sześćdziesiąt złotych trzydzieści dwa grosze),

VII.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.583,52 zł (cztery tysiące pięćset osiemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt dwa grosze) tytułem kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

VIII.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Toruniu:

1)  kwotę 3.394,35 zł (trzy tysiące trzysta dziewięćdziesiąt cztery złote trzydzieści pięć groszy) tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony,

2)  7.055,68 zł (siedem tysięcy pięćdziesiąt pięć złotych sześćdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu wydatków uiszczonych tymczasowo w toku postępowania przez Skarb Państwa, z tym że kwotę 3.000,00 zł (trzy tysiące złotych) należy pobrać z uiszczonej przez pozwanego zaliczki,

IX.  obciąża Skarb Państwa pozostałą częścią kosztów sądowych,

X.  nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Toruniu na rzecz powoda kwotę 100,00 zł (sto złotych) tytułem zbędnie uiszczonej opłaty od wniosku o doręczenie postanowienia wraz z uzasadnieniem.

sędzia Andrzej Kurzych

IV P 241/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 kwietnia 2020r. (data stempla pocztowego) wniesionym do Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie powód G. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. K. w związku w wypadkiem przy pracy w dniu 20 lipca 2018 r.:

- kwoty 37.905,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 7 marca 2019 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,

- kwoty 1.118,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 7 marca 2019 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia,

- kwoty 1.340,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 7 marca 2019r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów do podmiotów medycznych,

- kwoty 11.752,76 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej za okres od dnia 20 lipca 2018 r. do dnia 31 stycznia 2020 r.,

- renty wyrównawczej w wysokości 1.298,64 zł netto płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca poczynając od 1 lutego 2020 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat z tytułu częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,

- renty w wysokości 500,00 zł netto płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca poczynając od dnia wniesienia pozwu wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat z tytułu zwiększonych potrzeb powoda.

Powód ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kosztów opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w dniu 20 lipca 2018 r. podczas pracy na stanowisku tokarza, frezera, wytryskarkowego w Zakładzie (...) w C. został uderzony w głowę przez metalowy element końcowy wrzeciona tokarki (...). Powyższe zdarzenie zakwalifikowane zostało jako wypadek przy pracy, nie stwierdzono nadto aby wyłączą przyczyną wypadku było naruszenie przez powoda przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa bądź wskutek użycia przez powoda alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Powód podnosił, że z uwagi na doznany uraz poddany został hospitalizacji oraz zabiegom operacyjnym polegającym na odgłowieniu fragmentów kostnych okolicy skroniowej prawej oraz usunięciu krwiaka podtwardówkowego. Powód wyjaśnił, że odbywał nadto kontrolę w Poradni (...) na skutek której otrzymał skierowanie na zabieg plastyki czaszki w okolicy skroniowej prawej. Wobec doznanego w dniu zdarzenia szoku pourazowego korzystał z pomocy specjalistów z dziedziny psychiatrii oraz psychologii, a nadto z uwagi na podjęcie procesu leczenia, tj. konieczność odbywania wizyt lekarskich, wykonywania badań specjalistycznych jak i konieczność zakupu leków, poniósł koszt w łącznej wysokości 1.118,98 zł. Oprócz powyższego poniósł też koszty związane z dojazdem do placówek medycznych w łącznej kwocie 1.340,27 zł.

W dalszej części uzasadnienia powód wskazywał, że na skutek zdarzenia z dnia 20 lipca 2018 r., do dnia 31 stycznia 2019 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. W okresie od sierpnia 2018 r. do 18 stycznia 2019 r. otrzymywał zasiłek chorobowy. W okresie od 18 stycznia 2019 r. powód otrzymywał rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w kwocie 2.081,34 zł, zaś od dnia 1 marca 2019 r. do dnia 31 stycznia 2020 r. – w kwocie 2.154,90 zł. Ostatecznie powód wskazał, że od 1 lutego 2020 r. otrzymuje rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w kwocie 1.701,36 zł.

Powód podnosił, że z tytułu wypadku przy pracy przyznano mu jednorazowe odszkodowanie w łącznej kwocie 32.095,00 zł. W ocenie powoda, była to kwota rażąco niska mając na uwadze rozmiar doznanej szkody, wobec czego zawiadomił pozwanego o szkodzie osobowej, ten jednakże odmówił realizacji jego roszczeń.

Powód uzasadniał także swoje żądanie dotyczące renty, skapitalizowanej renty, renty wyrównawczej na przyszłość oraz renty na zwiększone potrzeby, wskazując iż w wyniku zdarzenia z dnia 20 lipca 2018 r. utracił częściowo zdolność do pracy zarobkowej i zmniejszyły się jego widoki powodzenia na przyszłość, albowiem wskutek trwałych uszkodzeń nie może on obecnie pracować na maszynach, a co się z tym wiąże nie może w pełni wykonywać wyuczonego zawodu. Ponadto podnosił, że obecnie zmuszony jest do comiesięcznego zakupu leków oraz do ponoszenia kosztów dojazdów na wizyty lekarskie (k. 3 – 18 akt).

Postanowieniem z dnia 20 maja 2020 r. Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie w sprawie o sygn. (...) uznał się miejscowo niewłaściwym i przekazał sprawę według właściwości Sądowi Rejonowemu w Toruniu, IV Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (k. 130 akt).

Postanowieniem z dnia 24 lipca 2020 r. Sąd Rejonowy w Toruniu, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości (k. 148 akt).

W odpowiedzi na pozew pozwany A. K. uznał powództwo w części żądania powoda o zasądzenie kwoty:

- 1.118,98 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia;

- 1.340,27 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów do podmiotów leczniczych;

- 30.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wyniku zdarzenia z dnia 20 lipca 2018 r.

W pozostałym zakresie pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Uzasadniając swoje stanowisko, pozwany przyznał, że w dniu 20 lipca 2018 r. doszło do zdarzenia z udziałem powoda na skutek którego doznał uszczerbku na zdrowiu. Ponadto wyjaśniał, że w trakcie hospitalizacji powoda deklarował chęć pomocy, w tym finansowej. Pozwany oświadczył, że powód jest w dalszym ciągu jego pracownikiem, wobec czego możliwym jest przywrócenie go do pracy na stanowisko adekwatne dla jego umiejętności i stanu zdrowia. Ostatecznie pozwany podnosił, że powód w okresie od 20 lipca 2018 r. do 17 stycznia 2019 r. otrzymywał zasiłek chorobowy w wysokości 100% swojego wynagrodzenia, a następnie rentę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w wysokości określonej przepisami (k. 156 – 158 akt).

Pismem z dnia 25 września 2020 r. (data stempla pocztowego) powód rozszerzył powództwo w ten sposób, że oprócz zgłoszonego w pozwie roszczenia o zasądzenie zwrotu kosztów leczenia, wniósł także o zasądzenie od pozwanego z tego tytułu kwoty 859,13 zł (k. 241 – 242 akt), a w piśmie z 11 października 2024 r. kwoty 5.289,81 zł ( k. 1150-1151 akt) w obu przypadkach wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu pisma rozszerzającego powództwo do dnia zapłaty. Pozwany wnosił o oddalenie powództwa także w tym zakresie.

Pismem z dnia 19 listopada 2020 r. (data stempla pocztowego) powód zmodyfikował swoje żądanie w zakresie skapitalizowanej renty wyrównawczej za okres od sierpnia 2018 r. do stycznia 2020 r. w ten sposób, że zamiast pierwotnie dochodzonej kwoty 11.756,76 zł, wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 11.782,76 zł. W odniesieniu do żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty zadośćuczynienia, renty z tytułu zwiększonych potrzeb powoda oraz renty z tytułu zmniejszonych widoków powodzenia na przyszłość, powód wskazał, że pismem z dnia 26 lutego 2019r. (doręczonym pozwanemu w dniu 1 marca 2019r.) powód wezwał pozwanego do zapłaty powyższych kwot, jednakże pozwany pismem z dnia 7 marca 2019r. odmówił spełnienia roszczeń powoda. W dniu wydania tej decyzji pozwany mógł spełnić świadczenie, a więc powód zmienił żądanie odsetkowe oznaczając początkową datę odsetkową na 8 marca 2019 r. (k. 476 – 480 akt).

W piśmie procesowym z dnia 4 grudnia 2020 r. (data stempla pocztowego) pozwany podtrzymał swoje stanowisko zawarte w odpowiedzi na pozew w którym uznał on żądanie w zakresie zadośćuczynienia do wysokości 30.000,00 zł oraz zakwestionował żądanie dalszej kwoty 7.905,00 zł, wnosząc o oddalenie żądania w tym zakresie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty. Pozwany zakwestionował także datę naliczania odsetek od żądanego zadośćuczynienia, wskazując że pismem z dnia 26 lutego 2019r. pozwany wezwany został do zapłaty kwoty „200.00,00 tytułem bezspornego zadośćuczynienia za krzywdę wynikającą z uszkodzenia działa”, wobec czego brak jest podstaw do przyjęcia, iż wezwanie to dotyczyło kwoty 200.000,00 zł, natomiast formalnie wezwanie można odczytać co najwyżej jako domaganie się sumy 20.000,00 zł.

Pozwany podtrzymywał uznanie żądania powoda co do udokumentowanych wydatków związanych z leczeniem w kwocie 1.118,98 zł, kwestionując jednakże żądanie zasądzenia odsetek od ww. kwoty od dnia wcześniejszego niż dnia w którym nastąpiło doręczenie pozwu, albowiem powyższe żądanie nie było wcześniej kierowane do pozwanego. Pozwany wniósł także o oddalenie dalszej kwoty wydatków w kwocie 859,13 zł oraz odsetek ustawowych za opóźnienie. Pozwany z ostrożności procesowej wskazał, że nawet gdyby uznać powyższe żądanie za zasadne, to nie powinno być ono ponownie wliczane do kwoty ewentualnej renty na zwiększone potrzeby za te same okresu, w których zostały te wydatki poniesione i zasądzone jako odszkodowanie.

W zakresie żądania powoda dotyczącego odszkodowania za poniesione koszty dojazdów do podmiotów medycznych w kwocie 1.340,27 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 marca 2020r., pozwany zmodyfikował swoje stanowisko zawarte w odpowiedzi na pozew w ten sposób, że wniósł o oddalenie tego żądania, albowiem pozwany na etapie przedprocesowym przekazał W. K. (żonie powoda) kwotę 2.000,00 zł przeznaczoną na ewentualne wydatki pozostające w związku z wypadkiem powoda. Odnosząc się do pozostałych żądań powoda, pozwany konsekwentnie wnosił o oddalenie powództwa w ich zakresie (k. 522 – 538 akt).

Pismem z dnia 25 stycznia 2021r. (data stempla pocztowego) powód rozszerzył powództwo w ten sposób, że wnosił o ustalenie, że pozwany ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 20 lipca 2018r., mogące ujawnić się u powoda w przyszłości (k. 551 – 553 akt).

W odpowiedzi na powyższe pozwany pismem z dnia 25 maja 2021r. (data stempla pocztowego) wniósł o oddalenie żądania powoda o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia z dnia 20 lipca 2018r. mogące ujawnić się u powoda w przyszłości – albowiem powód nie wykazał interesu prawnego w tym ustaleniu. Pozwany odniósł się także do twierdzeń strony powodowej dotyczącej pogorszenia się wzroku z uwagi na wypadek przy pracy, podnosząc, iż nie wykazano związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem, a ewentualnym pogorszeniem wzroku (k. 603 – 612 akt).

W dalszym toku postępowania strony pozostawały przy swoich stanowiskach.

Reasumując, powód w niniejszej sprawie wniósł o zasądzenie:

- kwoty 37.905,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 8 marca 2019 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,

- kwoty 1.118,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 8 marca 2019 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia,

- kwoty 859,13 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 7 października 2020 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia,

- kwoty 5.289,81 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 4 listopada 2024 r. (k. 1209 akt) do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia,

- kwoty 1.340,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 8 marca 2019 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów do podmiotów medycznych,

- kwoty 11.756,76 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej za okres od dnia 20 lipca 2018 r. do dnia 31 stycznia 2020 r.,

- renty wyrównawczej w kwocie 1.298,64 zł netto miesięcznie płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca poczynając od 1 lutego 2020 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat z tytułu częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,

- renty w wysokości 500,00 zł netto miesięcznie płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca poczynając od dnia wniesienia pozwu wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat z tytułu zwiększonych potrzeb powoda,

- ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku, które wystąpią w przyszłości.

Podsumowując stanowisko pozwanego wskazać należy, iż pozwany uznał powództwo:

- o zadośćuczynienie w zakresie kwoty 30.000,00 zł,

- o zwrot kosztów leczenia jedynie w zakresie kwoty 1.118,98 zł (zob. pismo pełnomocnika pozwanego z 4 grudnia 2020 r. – k. 522-538 akt).

W pozostałym zakresie pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 lutego 2018 r. pomiędzy powodem G. K. a pozwanym A. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w W. została zawarta umowa o pracę na czas określony od 2 lutego 2018 r. do 1 listopada 2018 r. Na podstawie powyższej umowy powód zatrudniony został w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku tokarza (...), frezera, obsługiwać miał także wtryskarkę, młynek, piłę oraz prasę. Ustalone wynagrodzenie opiewało na kwotę 18,50 zł brutto/h + premia uznaniowa. Dniem rozpoczęcia pracy był 2 lutego 2018r.

Aneksem do umowy o pracę z dnia 1 marca 2018 r. zmieniono umowę o pracę z dnia 1 lutego 2018 r. w ten sposób, że ustalono wynagrodzenie na kwotę 19,50 zł brutto/h + premia uznaniowa. Kolejnym aneksem do umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2018r. ustalono iż wynagrodzenie opiewać będzie na kwotę 21,00 zł brutto/h + premia uznaniowa.

Orzeczeniem lekarza medycyny pracy z (...). powód został uznany za osobę zdolną do pracy do dnia (...)

W okresie zatrudnienia G. K. otrzymywał wynagrodzenie w kwocie:

- grudzień 2017 r. - 2.124,51 zł,

- styczeń 2018 r. – 2.043,83 zł,

- luty 2018 r. – 2.805,48 zł,

- marzec 2018 r. – 2.845,51 zł,

- kwiecień 2018 r. – 3.170,93 zł,

- maj 2018 r. – 2.996,06 zł,

- czerwiec 2018 r. – 2.555,34 zł,

- lipiec 2018 r. – 3.225,99 zł.

Ostatnio zarabiał średnio około 3.000 zł netto.

(dowody:

⚫

wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – k. 26 akt,

⚫

umowa o pracę – k. 75 akt,

⚫

potwierdzenia transakcji – k. 76 – 83 akt,

⚫

aneks z 1 marca 2018 r. – k. 186 akt,

⚫

aneks z 1 czerwca 2018 r. – k. 183 akt,

orzeczenie – k. 162 akt,

⚫

przesłuchanie pozwanego, protokół rozprawy z 19 stycznia 2021r., k. 549 v. akt)

Powód był osobą spokojną i zrównoważoną. Lubił się ruszać, jeździł na rowerze, motocyklem, samochodem. Odbywał długie spacery. Miał garaż, którym dokonywał drobnych napraw. Jego pasją była akwarystyka. Miał dwa akwaria. Uczestniczył w prowadzeniu domu. Zajmował się sprzątaniem. Miał dobre relacje rodzinne. Powód był honorowym dawcą krwi. Oddawał krew raz na 3 miesiące. Czytał książki. Malował akwarelami. Zajmował się fantastyką i zbierał informacje o mitologii słowiańskiej.

(dowody:

⚫

zeznania świadka W. K. - protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 457v. – 458 akt,

⚫

zeznania świadek B. L. - protokół rozprawy z dnia 29 października 2020 r., k. 459v.-460 akt,

⚫

przesłuchanie powoda - protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 460v. – 461 akt)

W dniu 20 lipca 2018r. G. K. rozpoczął pracę o godzinie 14:00 i miał zakończyć wykonywanie swoich czynności służbowych o godzinie 22:00. Od początku swojej zmiany powód obsługiwał tokarkę (...). Naprzeciwko stanowiska pracy powoda, od godziny 16:00 odbywały się prace naprawcze innej tokarki, która z uwagi na awarię elektryki nie była używana od około 2 tygodni. Naprawę wykonywał elektryk P. S. oraz brygadzista zmiany K. R. (1). Naprawa polegała na wymianie zasilacza w sterowniku (...) w szafie elektrycznej do sterowania urządzenia. Po zakończonych pracach naprawczych P. S. poprosił K. R. (1) o wprowadzenie tokarki w ruch (około 16:10). Obaj mężczyźni stali przy szafce sterowniczej, po prawej stronie otwartych drzwiczek obudowy wrzeciona, tyłem do obsługującego swoją maszynę powoda. Wówczas, od maszyny urwała się metalowa część – element końcowy wrzeciona o wadze ok. 0,4 kg – która, po kilkakrotnych uderzaniach w inne części maszyny, z dużą prędkością uderzyła powoda w bok głowy. Przyczynę oderwania się części było to, że umocowana ona była tylko jedną śrubą, podczas gdy technologia zakładała mocowanie 3 śrubami. P. S. i K. R. (2) zaczęli oglądać maszynę chcąc ustalić co się stało. E. A. (brakarz – pakowacz), która właśnie szła na swoje stanowisko zobaczyła, że powód leży na posadce obok maszyny i z głowy leci mu krew. Zaczęła krzyczeć. Do powoda podbiegł też brygadzista, a elektryk udał się do A. K., aby powiadomić go o wypadku. Pracownicy wezwali karetkę. W czasie oczekiwania na jej przyjazd opatrzyli powodowi głowę opatrunkiem. W pierwszej kolejności przybyli do zakładu funkcjonariusze Policji, którzy przyjęli opiekę na poszkodowanym do czasu przyjazdu karetki. Po przyjeździe karetki funkcjonariusze Policji podjęli czynności mające na celu ustalenie okoliczności zdarzenia, tj. przede wszystkim przesłuchano świadków.

(dowody:

⚫

protokół nr (...)ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy – k. 34 – 35 akt,

⚫

protokół kontroli – k. 218 – 222 akt,

⚫

nagranie płyta Cd – k. 404 akt,

⚫

przesłuchanie powoda - protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 460v. – 461 akt,

⚫

przesłuchanie pozwanego - protokół rozprawy z 19 stycznia 2021 r. – k. 549v. – 550 akt,

⚫

dokumentacja zdjęciowa – k. 298-302 akt)

Zespół ratownictwa medycznego przetransportował poszkodowanego na Szpitalny Oddział Ratunkowy (...) Po przeprowadzeniu wstępnych badań obrazowych, u poszkodowanego rozpoznano złamanie z wgłobieniem kości czaszki okolicy skroniowej prawej i podstawy czaszki, krwiak podtwardówkowy oraz stłuczenie z rozerwaniem kory mózgu okolicy skroniowej prawej. Z uwagi na powyższe, powód poddany został zabiegowi operacyjnemu polegającego na odgłobieniu fragmentów kostnych okolicy skroniowej prawej oraz usunięciu krwiaka podtwardówkowego. W trakcie zabiegu wykonano plastykę rany oraz założono na ranę pooperacyjną szwy warstwowe.

Powód przebywał na oddziale szpitalnym do dnia 1 sierpnia 2018 r. Podczas pobytu w szpitalu poszkodowany był rehabilitowany. Powód został wypisany ze szpitala w stanie ogólnym dobrym, poruszał się samodzielnie, nie stwierdzono wyraźniejszych neurologicznych objawów ubytkowych. Zalecono kontrolę w poradni neurologicznej oraz wdrożenie farmakoterapii, tj. nimesil, gastrostad, zaldiar effervescent. Zakazano prowadzenia pojazdów.

(dowód:

⚫

zlecanie wyjazdu – k. 36 akt,

⚫

karta medyczna czynności ratunkowych – k. 37 akt,

⚫

dokumentacja medyczna – k. 38 – 47 akt,

⚫

notatka urzędowa – k. 258 – 259 akt,

⚫

zeznania świadka W. K. - protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 457v. – 458 akt,

⚫

zeznania świadka B. L. – protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 459v. – 460 akt)

W okresie od 20 lipca do 7 sierpnia 2018 r. działał powołany przez pozwanego zespół powypadkowy. W protokole z 7 sierpnia 2018 r. zdarzenie z dnia 20 lipca 2018 r. zostało uznane za wypadek przy pracy.

(dowody:

⚫

dokumentacja powypadkowa – k. 27-35 akt)

W dniu 3 września 2018 r. G. K. odbył wizytę w poradni neurochirurgicznej. 6 grudnia 2018 r. powód przyjęty został na Oddział Neurochirurgiczny (...) z zaleceniem wykonania leczenia operacyjnego plastyki kości czaszki cementem kostnym (confidence). Zabieg przebiegł bez powikłań. W dniu 10 grudnia 2018r. poszkodowany został wypisany ze szpitala z zaleceniem kontroli w poradni neurochirurgicznej oraz kontynuowania farmakoterapii.

Poszkodowany odbył kolejną wizytę w poradni neurochirurgicznej w dniu 2 stycznia 2019 r. W karcie informacyjnej zapisano, że stan pacjenta jest dobry oraz że pacjent nie wymaga dalszego leczenia w poradni.

(dowód:

⚫

karta informacyjna – poradnia neurochirurgiczna – k. 48 akt,

⚫

karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 49 – 50 akt)

Po opuszczeniu szpitala w sierpniu 2018 r. powód przebywał w miejscu zamieszkania. leżał i odpoczywał. Sam chodził do łazienki, choć sprawiało mu to trudność. W codziennych czynnościach wspomagała go żona W. i dwaj synowie. Odczuwał duże bóle i zawroty głowy. Z tego powodu nie wychodził z mieszkania. Co jakiś czas wyłączał się, był jakby nieobecny. Później okazało się, że były to ataki padaczkowe. Początkowo ataki były w zasadzie codziennie. Potem, po drugiej operacji w grudniu 2018 r. liczba ataków zmalała, lecz wciąż się one zdarzały. Nadal utrzymywały się zawroty głowy. Zaczął samodzielnie wychodzić z domu około połowy 2019 r. Wtedy też zaczął się sam myć.

Przez okres około pół roku po wypadku powód był pod stałą opieką lekarską. Co miesiąc odbywał wizyty lekarskie w G.. Po drugiej operacji powód korzystał z Poradni Neurologicznej w Przychodni (...) w W.. Przychodnia znajduje się 4 km od miejsca zamieszkania powoda. Powód zawożony tam jest samochodem. Zalecano, aby wizyty odbywały się co 3 miesiące oraz w razie potrzeby.

W dniu 12 sierpnia 2020 r. powód przeszedł badanie (...), na podstawie którego orzeczono zmiany zlokalizowane w lewej okolicy skroniowej. W wyniku konsultacji w poradni neurologicznej w dniu 19 października 2020 r. u poszkodowanego rozpoznano padaczkę objawową.

W dniu 20 listopada 2019 r. specjalista z dziedziny chorób oczu wystawił poszkodowanemu skierowanie do poradni specjalistycznej okulistycznej. Z zaświadczenia lekarskiego z dnia 30 czerwca 2021 r. wynika, że u poszkodowanego rozpoznano zanik nerwów wzrokowych obu oczu, stan po trepanacji czaszki po urazie głowy i krwiaku podtwardówkowym.

(dowód:

⚫

dokumentacja medyczna – k. 228-233, 481 – 486, 506-508 akt,

⚫

wynik badania (...) – k. 488 akt,

⚫

zaświadczenie specjalisty neurologa – k. 487 akt,

⚫

skierowanie z dnia 20 listopada 2019 r. wraz z wynikami badań – k. 505 – 508 akt,

⚫

zaświadczenie lekarskie – k. 634 akt,

⚫

dokumentacja medyczna – k. 639 – 642 akt,

⚫

zeznania świadek W. K. - protokół rozprawy z dnia 29 października 2020 r., k. 457v.-459 akt,

⚫

zeznania świadek B. L. - protokół rozprawy z dnia 29 października 2020 r., k. 459v.-460 akt,

⚫

przesłuchanie powoda - protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 460v. – 461 akt)

W dniu 19 lutego 2019 r. powód odbył pierwszą konsultację w poradni zdrowia psychicznego. Podjęcie leczenia psychiatrycznego było konieczne, gdyż powód bardzo przeżywał wypadek, w nocy praktycznie nie spał, cały czas śnił mu się wypadek. Zamykał się w sobie. Nie rozmawiał z żoną i synami. Miał nerwowe, nieadekwatne do sytuacji reakcje. Martwił się o swoją przyszłość. Pierwsza wizyta odbyła się w (...) sp. z o.o. w W.. W rozpoznaniu wstępnym zapisano zespół stresu pourazowego. Poszkodowanemu zalecono dalsze konsultacje psychiatryczne, które odbyły się w dniach 12 marca 2019 r., 9 kwietnia 2019 r., 14 maja 2019 r., 18 czerwca 2019 r., 28 czerwca 2019 r., 23 lipca 2019 r., 17 września 2019 r., 11 października 2019 r., 22 października 2019 r., 17 grudnia 2019 r., 9 sierpnia 2022 r., 18 października 2022 r., 2 grudnia 2022 r., 21 lutego 2023 r., 23 maja 2023 r., 8 września 2023 r. Ponadto w dniach 18 czerwca 2019 r., 17 września 2019 r., 22 października 2019 r., 17 grudnia 2019 r., 3 marca 2020 r., 5 maja 2020 r., 23 czerwca 2020 r., 14 maja 2021 r., 6 sierpnia 2021 r., 22 października 2021 r., 9 sierpnia 2022 r., 18 października 2022 r., 22 listopada 2022 r., 2 grudnia 2022 r., 21 lutego 2023 r., 23 maja 2023 r., 22 sierpnia 2023 r. poszkodowany korzystał z konsultacji psychologicznych. W trakcie leczenia psychiatrycznego stosowane było leczenie farmakologiczne.

(dowód:

⚫

historia choroby (...) – k. 489 – 501, 625 – 630, 776 – 779, 907, 1062-1063v. akt,

⚫

zeznania świadek W. K. - protokół rozprawy z dnia 29 października 2020 r., k. 457v.-459 akt,

⚫

zeznania świadek B. L. - protokół rozprawy z dnia 29 października 2020 r., k. 459v.-460 akt,

⚫

przesłuchanie powoda - protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 460v. – 461 akt)

Po wypadku powód kilka razy dziennie zażywa leki. Są to lekki psychiatryczne, wyciszające, przeciwbólowe, przeciwpadaczkowe. Bezpośrednio po zażyciu leków powód jest spokojniejszy. Wtedy można z nim porozmawiać.

Powód zajmuje się drobnymi pracami domowymi. Potrafi przygotować obiad, ale tylko wtedy, gdy żona W. K. przygotuje niezbędne produkty. Nadal zajmuje się akwarium, lecz z powodu stanu zdrowia jedno akwarium musiał zlikwidować. Jeżeli dobrze się czuje to wychodzi z psem na spacer. Nie chodzi po zakupy. W zasadzie w momencie wypadku zaprzestał kontaktów towarzyskich, lecz jeżeli ktoś do niego przyjdzie, to podtrzymuje rozmowę. Rzadko wyjeżdża do rodziny, choć przed wypadkiem często odwiedzał wraz z żoną jej siostry. Wyjeżdżał też na Mazury do rodziny. Teraz tego całkowicie zaniechał. Wyjeżdża tylko do siostry żony, która mieszka w T.. Korzystają wtedy z pociągu. Nie znosi hałasu, zgromadzeń ludzi. Ma problemy ze snem, lecz z uwagi na zażywanie silnych leków, z czasem się one nieco zmniejszyły. Zdarzają się one raz, dwa razy w tygodniu.

Z uwago na problemy ze wzrokiem nie prowadzi samochodu. Zalecono mu aktywność umysłową. Czasami to realizuje, ale bywają dni, że nic nie robi. Wcześniej czytał książki, po wypadku dalej czyta, lecz czasami ma z tym problem, bo rozmazują mu się litery. Przestał zajmować się motoryzacją. Całą organizację życia przejęła żona powoda.

Po wypadku pozwany zaproponował powodowi podjęcie pracy, lecz nie wskazał stanowiska, na którym miałby pracować. Nie określił też kwot, które powód mógłby zarobić. Według założeń pozwanego, powód miałby pracować na stanowisku kontroli jakości, które pozwany zamierzał dopiero wydzielić, lub na stanowisku obsługi wtryskarki. Powód nie podjął tego tematu. Nie wyobrażał sobie współpracy z synem pozwanego. Odczuwa też silny stres związany z dawanym zakładem. Obecnie, gdy nawet tylko przejeżdża koło zakładu, to pojawia się u niego drżenie ciała. Uznał, że nie jest w stanie wykonywać pracy zarobkowej. Bezpośrednio 2-3 dni po wypadku pozwany wręczył żonie powoda 2.000,00 zł na dojazdy do szpitala.

Zatrudnienie powoda u pozwanego ustało z dniem 1 listopada 2020 r. z upływem okresu na który umowa była zawarta.

(dowody:

⚫

zeznania świadek W. K. - protokół rozprawy z dnia 29 października 2020 r., k. 457v.-459 akt,

⚫

zeznania świadek B. L. - protokół rozprawy z dnia 29 października 2020 r., k. 459v.-460 akt )

⚫

przesłuchanie pozwanego - protokół rozprawy z 29 października 2020 r., k. 549v.-550v. akt,

⚫

świadectwo pracy – k. 513 akt)

W wyniku wypadku poszkodowany od dnia 20 lipca 2018 r. do dnia 31 stycznia 2019 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. Pozwany jako płatnik zasiłku w okresie od sierpnia 2018 r. do stycznia 2019 r. (okres zasiłkowy zakończył się z dniem 17 stycznia 2019 r.) wypłacił powodowi zasiłek chorobowy w kwocie:

- 2.766,00 zł za sierpień 2018 r.,

- 2.679,00 zł za wrzesień 2018 r.,

- 2.766,00 zł za październik 2018 r.,

- 2.679,00 zł za listopad 2018 r.,

- 2.766,00 zł za grudzień 2018 r.,

- 2.766,00 zł za styczeń 2019 r.

(dowód:

⚫

(...) k. 69 – 74 akt,

⚫

potwierdzenie transakcji – k. 63 – 68 akt,

⚫

informacja – k. 176 akt)

Decyzją z dnia 18 lutego 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał powodowi rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 20 lipca 2018 r. Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przysługiwała za okres od 18 stycznia 2019 r. do 31 stycznia 2020 r. i opiewała na kwotę 2.081,34 zł. Należność za okres od 18 do 31 stycznia 2019 r. wynosiła 1.138,20 zł.

Decyzją z dnia 9 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał powodowi od 1 marca 20219 r. rentę z całkowitej tytułu niezdolności do pracy w kwocie 2.154,90 zł netto, zaś decyzją z dnia 2 lutego 2020 r. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w kwocie w kwocie 1.701,36 zł netto (do 31 stycznia 2023 r.). Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 8 maja 2023 r. ustalono, że powód jest częściowo niezdolny do pracy do 31 maja 2026 r.

W dniu 13 maja 2019 r. sporządzona została opinia lekarska w sprawie o ustalenie procentowego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego skutkami wypadku przy pracy w dniu 20 lipca 2018 r. W rozpoznaniu zapisano przebyty uraz czaszkowo-mózgowy, złamanie z wgłobieniem kości czaszki okolicy skroniowej prawej i podstawy czaszki. Krwiak podtwardówkowy. Stłuczenie z rozerwaniem kory mózgu okolicy skroniowej prawej. Leczony operacyjnie – ewakuacja krwiaka, odgłobienie fragmentów kostnych. Zespół psychoorganiczny średnio nasilony. W opinii lekarskiej stwierdzono, że poszkodowany na skutek zdarzenia z dnia 20 lipca 2018r. doznał stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 35%.

Decyzją z dnia 28 maja 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał poszkodowanemu jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy z dnia 20 lipca 2018 r. w kwocie 32.095,00 zł.

(dowód:

(dowód:

⚫

decyzja z 18 lutego 2019 r. – k. 84 – 86 akt,

⚫

decyzja z 9 kwietnia 2019 r. – k. 87 – 88 akt,

⚫

decyzja z 2 lutego 2020 r. – k. 102 akt rentowych,

⚫

decyzja z 28 maja 2019r. – k. 89 akt,

⚫

orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 91 – 92 akt,

⚫

orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 974 akt,

⚫

akta orzecznicze załączone do akt sprawy)

Orzeczeniem Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W. z 9 kwietnia 2016 r. powód został zaliczony do lekkiego stopnia niepełnosprawności na okres od 1 kwietnia 2016 r. do 30 kwietnia 2018 r. z symbolem niepełnosprawności (...) Orzeczeniem z 15 czerwca 2019 r. powoda zaliczono do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na okres do 30 czerwca 2021 r. Następnie Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W. orzeczeniem z 1 grudnia 2021 r. zaliczył powoda do znacznego stopnia niepełnosprawności na okres do 31 grudnia 2023r. Orzeczeniem z dnia 24 stycznia 2024 r. powód ponownie został zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności na okres do 31 stycznia 2027 r.

(dowód:

⚫

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 163-164, 539 – 540, 704 – 705, 1083-1084 akt)

Z uwagi na zdarzenie z dnia 20 lipca 2018 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej w W.postanowieniem z dnia 25 lipca 2018 r. wszczął śledztwo w sprawie niedopełnienia w dniu 20 lipca 2018r. na terenie Zakładu (...) w miejscowości (...) obowiązków wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, a tym samym narażenia pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, wskutek czego pracownik G. K. odniósł ciężkie obrażenia ciała w postaci urazu głowy z pęknięciem czaszki.

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, postanowieniem z dnia 10 grudnia 2018r. umorzono śledztwo w ww. sprawie. W uzasadnieniu wskazano, iż nie udało się ustalić bezpośredniej przyczyny oderwania się metalowego elementu końcowego tokarki.

(dowód:

⚫

postanowienie o wszczęciu śledztwa – k. 284 akt,

⚫

postanowienie o umorzeniu śledztwa – k. 402 – 403 akt)

W dniach 24 i 31 lipca oraz 23 sierpnia 2018 r. w zakładzie pozwanego kontrolę przeprowadziła Państwowa Inspekcja Pracy. Stwierdzono pewne uchybienia. Sformułowano nakaz ich usunięcia. Potwierdzono także, że zdarzenie z 20 lipca 2018 r. zostało uznane za wypadek przy pracy.

(dowody:

⚫

protokół kontroli – k. 410-451 akt)

Powód na początku 2019 r. zlecił kancelarii odszkodowawczej (...) Sp. z o.o. w G. reprezentowanie go w ramach postępowań odszkodowawczych. W związku z powyższym, (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w G. zgłosiło szkodę (...) S.A. Decyzją z dnia 10 stycznia 2019r. zakład ubezpieczeń odmówił przyznania świadczenia powodowi, albowiem na dzień zdarzenia pracodawca powoda nie posiadał ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. W decyzji wskazano, że dopiero od dnia 28 sierpnia 2018 r. polisę nr (...)rozszerzono o klauzulę nr (...)pracodawcy.

Pismem z 26 lutego 2019 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty następujących kwot:

- 200.00,00 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wynikającą z uszkodzenia ciała,

- 500,00 zł tytułem ryczałtu na koszty dojazdów do placówek medycznych,

- 500,00 zł tytułem zaliczki na koszty leczenia,

- 5.000,00 zł tytułem zaliczki z tytułu opieki osób trzecich,

- 500,00 zł tytułem renty na zwiększone potrzeby,

- 500,00 zł tytułem renty na zmniejszone widoki na przyszłość.

Pismo zostało doręczone bezpośrednio pozwanemu 1 marca 2019 r. Pismo przygotował zatrudniony w kancelarii likwidator P. Ż. (1). Wskazując kwotę zadośćuczynienia popełnił pomyłkę w postaci pominięcia jednego zera. Podczas zapisywania liczb stosował system polegający na stawianiu kropki po 3 cyfrach. Jego intencją było, aby w piśmie wskazana była kwota 200.000,00 zł, a nie 20.000,00 zł.

Pismem z dnia 7 marca 2019r. A. K. poinformował powoda, że nie uznaje jego roszczeń.

(dowód:

⚫

decyzja (...) S.A. – k. 95 akt,

⚫

zawiadomienie o szkodzie osobowej wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 93 – 94 akt,

⚫

odpowiedź pozwanego – k. 96 akt,

⚫

przesłuchanie pozwanego - protokół rozprawy z 19 stycznia 2021 r., k. 550 akt,

⚫

zeznania świadka P. Ż. (1) - protokół rozprawy z 28 października 2021 r., k. 690 – 691 akt)

W opinii psychiatryczno-psychologicznej z 10 kwietnia 2021 r. biegła psycholog B. Ł. i psychiatra E. H. ustaliły, że na skutek wypadku z 20 lipca 2018 r. powód doznał ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego.

Fakt ten spowodował u niego regres intelektualny, który aktualnie mieści się na pograniczu otępienia lekkiego i średniego stopnia. Ponadto spowodował u niego chorobę psychiczną pod postacią organicznych zaburzeń nastroju i osobowości, zespołu stresu pourazowego. Stwierdzone u opiniowanego zaburzenia mają charakter trwały i spowodowały trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 60% (punkt 9b tabeli procentowej). Stwierdzone u powoda dysfunkcje psychiczne negatywnie wpływają na jego codzienne funkcjonowanie (udział w życiu domowym, kontakty z bliskimi, zainteresowania, prowadzenie samochodu, itp.). W związku z przebytym wypadkiem powód został objęty terapią psychiatryczną i psychologiczną, która trwa do chwili obecnej. Kontynuowanie powyższych oddziaływań terapeutycznych w długim okresie jest niezbędne, by zmniejszyć negatywne następstwa wypadku w sferze psychicznej, intelektualnej i społecznej. Terapia psychologiczna jest niezbędna zarówno w zakresie treningu funkcji poznawczych, jak i wsparcia psychologicznego w nowej i trudnej dla powoda sytuacji życiowej i zdrowotnej. W aktualnym stanie psychicznym oraz ze względu na stopień nasilenia procesu otępiennego powód utracił zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Niemożliwy jest jego powrót do pracy dotychczasowym zakładzie pracy nie tylko ze względu na stan zdrowia, ale także ze względu na ujawniane symptomy zespołu stresu pourazowego. Rokowania co do przyszłości w zakresie zdrowia psychicznego i sprawności funkcji poznawczych są dla powoda niekorzystne. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że proces organiczny w centralnym układzie nerwowym będzie postępujący pogłębiając deficyty poznawcze, a organiczne zaburzenia osobowości i nastroju będą podlegały nasileniu mimo systematycznej i specjalistycznej terapii i farmakoterapii.

(dowód:

⚫

opinia sądowo-psychiatryczno-psychologiczna – k. 559 – 567v. akt),

W opinii uzupełniającej z 5 grudnia 2021 r. biegłe – autorki opinii z 10 kwietnia 2021 r. wskazały, że sporządzając opinię zastosowały obowiązujące w psychiatrii i psychologii metody badawcze: obserwacja, rozmowa psychologiczna, wywiad od badanego, wywiad od członka rodziny, testy psychologiczne oraz dokonały analizy dostępnej dokumentacji. W ocenie biegłych, zastosowane podczas badania psychiatryczno-psychologicznego metody dostarczyły informacji wystarczających do sformułowania końcowych wniosków. Badania testowe są jedynie narzędziami pomocniczymi i ich ewentualne zastosowanie oraz rodzaj użytych testów należy do kompetencji i decyzji biegłych.

Biegłe podkreśliły, że niezaprzeczalnym jest fakt, że powód doznał urazu czaszkowo-mózgowego będącego następstwem wypadku w miejscu pracy. Zdaniem biegłych powód urazu głowy z wgłobieniem kości czaszki, krwawieniem podtwardówkowym, stłuczeniem mózgu oraz obrzękiem mózgu, Doznane przez niego obrażenia zostały zakwalifikowane jako ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Zatem uraz, którego doznał powód był bardzo poważny. Tego typu ciężkie uszkodzenie prowadzi do poważnych następstw w sferze psychicznej. Biegły sporządzając opinie i formując wnioski końcowe szczegółowej analizy dostępnej dokumentacji medycznej. Informacje zawarte w dokumentacji z (...) w W. są zbieżne z informacjami uzyskanymi przez biegłe w trakcie badania i skutkują tym samym rozpoznaniem klinicznym: zaburzenia psychiczne spowodowane uszkodzeniem lub dysfunkcją mózgu i chorobą somatyczną i zespół stresu pourazowego. Z tego powodu powód przyjmuje leki o charakterze przeciwdepresyjnym, przeciwlękowym oraz leki stabilizujące nastrój.

Zdaniem biegłych, konsekwencją ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego są występujące u badanego organiczne zaburzenia osobowości oraz regres intelektualny. Uraz mózgu obejmował płat skroniowy (rozerwanie tkanki mózgowej, stłuczenie mózgu, obrzęk mózgu, krwawienie), uszkodzenie którego wiąże się z zaburzeniami mowy, pamięci, emocji. Uszkodzenia płata skroniowego powoduje zmiany osobowości związane przede wszystkim z zaburzeniami regulacji emocjonalnej. Występują także zaburzenia mowy pod postacią zmian w szybkości mowy, trudnościami w doborze właściwych słów, nazywaniu przedmiotów. Pojawiają się zaburzenia pamięci krótkoterminowej i długoterminowy (m.in. przeżytych wydarzeń), trudności w planowaniu i wykonywaniu planowanych działań. Uszkodzenie płata skroniowego często powoduje wystąpienie napadów padaczkowych.

Po przeprowadzonym badaniu psychiatryczno-psychologicznym biegłe stwierdziły występowanie symptomów typowych dla uszkodzenia płata skroniowego. Istnieje związek czasowy i przyczynowo-skutkowy między doznanym urazem mózgu a zmianami osobowościowymi i regresem intelektualnym. Obserwuje się u opiniowanego zmianę dotychczasowego wzorca odczuwania i zachowania. Z osoby spokojnej, zrównoważonej emocjonalnie, radzący sobie w różnych sytuacjach trudnych i stresujących zmienił się osoby niestabilną emocjonalnie, o słabszych mechanizmach kontroli nad przeżywanymi emocjami, słabo sobie radzącej z trudnościami i stresem. W takich sytuacjach szybko się dekompensuje, staje się drażliwy, niecierpliwy, impulsywny. Towarzyszy temu obniżenie nastroju, niska samoocena. Są to charakterystyczne cechy dla organicznych zaburzeń osobowości i nastroju opisywanym w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. Badany ponadto ujawnia zaburzenia funkcji poznawczych. Biegłe stwierdziły u niego pewne zaburzenia pamięci, uczenia się nowych informacji czy umiejętności, trudności w koncentracji uwagi, szybką męczliwość aparatu umysłowego, spowolnienie psychoruchowe. Jego funkcje językowe uległy zubożeniu, co w pewnym stopniu utrudnia mu swobodną komunikację z otoczeniem, wyrażanie swoich myśli i potrzeb.

Rokowania co do dalszego przebiegu ujawnianych przez powoda zaburzeń są niepewne. Z wieloletniego doświadczenia klinicznego biegłych wynika, że u większości osób po przebytym ciężkim urazie czaszkowo-mózgowym dochodzi do pogłębienia deficytów osobowościowych i poznawczych w dłuższej perspektywy czasowej. W celu ich zminimalizowania zaleca się systematyczną terapię psychiatryczną (farmakoterapia) oraz psychologiczną (m.in. trening funkcji poznawczych). Nie można wykluczyć, że dzięki intensywnej terapii dojdzie do zatrzymania lub złagodzenia prezentowanych zaburzeń psychicznych i poznawczych. Dlatego zaleca się kontrolne badania funkcji poznawczych po 6 miesiącach terapii w celu oceny dynamiki zmian.

W wyniku przeprowadzonego badania psychiatryczno-psychologicznego powoda biegłe uznały, iż w aktualnym stanie psychicznym oraz ze względu na dysfunkcję poznawcze powód utracił obecnie zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Opiniowany zgodnie z przyznanym umiarkowanym stopniu niepełnosprawności jest niezdolny do pracy albo zdolny do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Praca dla opiniowanego może być jedynie traktowana jako forma rehabilitacji społeczno-zawodowej, a nie jako źródło utrzymania. Opiniowany nie jest w stanie podporządkować rygorom wynikającym ze stosunku pracy. Ma istotnie zmniejszę zdolności przystosowania społecznego zgodnie ze standardami oczekiwanymi dla wieku i wykształcenia. Ma trudności w zakresie systematycznego wypełniania swoich obowiązków, przyjmowania uwag, wskazówek, krytyki, wzbudzania wewnętrznej motywacji do pracy, utrzymania tempa pracy, dyspozycyjności czy funkcjonowania w sytuacjach stresujących, pod presją czasu.

Biegłe nie kwestionują dobrych intencji pracodawców oferującego powodowi inne stanowisko pracy, wymagające od niego mniejszych kompetencji zawodowych dostosowanych do jego możliwości psychofizycznych. Jednakże stoją na stanowisku, iż ujawnione przez niego objawy zespołu stresu pourazowego uniemożliwiają mu powrót do zakładu pracy, w którym uległ wypadkowi. (...) jest szczególnym zaburzeniem, które występuje w następstwie silnej traumy zagrażającej życiu lub zdrowiu i charakteryzuje się zespołem specyficznych objawów psychiatryczno-psychologiczne oraz analiza dokumentacji medycznej z (...) w W. jest jednoznaczna w tym zakresie. Nadal u powoda występują symptomy świadczące o przewlekłej formie (...), takie jak wielokrotne doświadczenie negatywnych emocji poprzez niezamierzone wspomnienia traumatycznego zdarzenia, flash-backi, koszmary senne związane z traumą, unikanie miejsca przypominającego zdarzenie traumatyczne. Powrót do miejsca pracy, będącego jednocześnie miejscem wypadku, będzie wiązał się z wtórną traumatyzacją powoda i pogorszeniem jego stanu zdrowia.

(dowody:

⚫

opinia uzupełniająca z 5 grudnia 2021 r. - k. 708-711 akt,

⚫

ustna opinia uzupełniająca – protokół rozprawy z 7 grudnia 2022 r. – k. 889-892 akt)

W opinii z 23 lipca 20221 r. biegły neurolog Z. R. rozpoznał u powoda stan po urazie czaszko-mózgowym z 20 lipca 2018 r. z następstwami w postaci:

- rany pourazowej powłok czaszki w okolicy skroniowej prawej,

- złamania z wgłobieniem kości czaszki okolicy skroniowej prawej,

- stłuczenia z rozerwaniem kory mózgu w rejonie płata skroniowo-czaszkowego prawego,

- krwiaka podtwardówkowego.

W operacyjnym leczeniu usunięto odłamy kostne, krwiaka podtwardówkowego i zabezpieczono uszkodzenia tkanki mózgowej.

Następstwem wymienionych uszkodzeń była:

- blizna pourazowa okolicy skroniowej prawej,

- padaczka pourazowa w postaci rzadkich napadów wyłączeń świadomości.

Występują także następstwa o charakterze psychiatryczno-psychologicznym i okulistycznym, których ocenę biegły pozostawił biegłym adekwatnych specjalności.

Biegły wskazał, że powód w wyniku wypadku przy pracy doznał uszczerbku na zdrowiu w wysokości 43%. Na ten uszczerbek składało się:

- pourazowe uszkodzenie powłok czaszki - 3% (poz. 1a tabeli),

- złamanie z wgłobieniem kości czaszki okolicy skroniowej – 10% (poz. 2 tabeli),

- ubytek w kościach czaszki uzupełniony implantowaną płytką – 10% (poz. 3b tabeli),

- padaczka pourazowa w postaci rzadkich napadów wyłączeń świadomości jako następstwo uszkodzenia tkanki mózgowej – 20% (8c tabeli).

Według oceny neurologa stwierdzone u powoda dysfunkcje neurologiczne w niedużym stopniu wpływają na jego codzienne funkcjonowanie. Powód winien mieć jednak wstrzymane prawo jazdy. Powód winien być objęty typowym leczeniem przeciwpadaczkowym. Powód nie może wykonywać prac na wysokości, na rusztowaniach, prac wymagających obsługi niebezpiecznych maszyn. Nie może pracować w pobliżu zbiorników wodnych. Natomiast może pracować na poziomie zerowym na stanowisku zgodnym z posiadanymi kwalifikacjami (monter sprzętu radiowo-telewizyjnego, w warsztacie naprawczym na poziomie zerowym lub innych podobnych zgodnie z orzeczeniem lekarza medycyny pracy). Według biegłego, powód jest częściowo niezdolny do pracy na okres dwóch lat. Za korzystne biegły uznał możliwość wykonywania przez powoda pracy przy kontroli jakości w zakładzie pozwanego. Biegły wskazał, że nie jest w stanie przewidzieć jak będzie przebiegała dalsza choroba powoda. Uznał jednak, że w przypadku padaczki leczenie farmakologiczne daje bardzo dobre efekty u 70% leczonych.

(dowód:

⚫

opinia biegłego neurologa Z. R.– k. 587 – 593 akt)

W opinii z 14 lutego 2022 r. biegły okulista rozpoznał u powoda zanik nerwów wzrokowych obu oczu, stan po trepanacji czaszki (lipiec 2018 r.) po urazie głowy w pracy i krwiaku podtwardówkowym. Biegły stwierdził, że obraz okulistyczny potwierdził rozpoznanie zaniku nerwu wzrokowego obu oczu wskutek urazu czaszki i krwiaka podtwardówkowego w 2018 r. Zanik nerwów wzrokowych ma charakter postępujący. Przed wypadkiem powód miał niewielką krótkowzroczność. Po wypadku powstały zaniki nerwów wzrokowych z obniżeniem ostrości wzroku i zmianami w polu widzenia. Zmiany te są skutkiem wypadku.

Według biegłego, procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi 50% (poz. 33 – połowiczne niedowidzenie jednoimienne 25%, poz. 27 Vod=0,5 z kor., Vos=0,7 z kor – 25%).

Powód jest częściowo niezdolny do pracy do stycznia 2023 r. Jego stan narządu wzroku może ulec pogorszeniu. Nie można wykluczyć dalszego postępu zaniku nerwów wzrokowych z obniżeniem ostrości wzroku i powiększania się ubytków w polu widzenia. Nie istnieje możliwość poprawy. Nie może prowadzić samochodu. Może wykonywać pracę w kontroli jakości.

W opinii uzupełniającej z 1 lipca 2022 r. biegły okulista stwierdził, że w aktach sprawy znajdują się dwa wyniki badania pola widzenia z 2019 r. i 2021 r. Oba wskazują na występowanie niedowidzenia połowicznego jednoimiennego. Nie stwierdza się poprawy pola widzenia. Biegły miał na uwadze badania z 2017 r. sporządzone w ramach badania profilaktycznego medycyny pracy. Badanie to wskazuje na to, że powód przed wypadkiem nie mógł mieć upośledzenia widzenia. Dostarczone wyniki badania okulistycznego z 5 lipca 2022 r. wskazują na poprawę ostrości wzroku w prawym oku z 0,5 z korekcją na 0,7 z korekcją. Nie stwierdzono poprawy pola widzenia. Skutkuje to zmianą procentowego uszczerbku na zdrowiu z poz. 27 z 25% na 15%. Łącznie uszczerbek na zdrowiu w związku ze stanem narządu wzroku wynosi 40%.

(dowody:

⚫

opinia biegłego okulisty z 14 lutego 2022 r. – k. 766-769 akt,

⚫

opinia uzupełniająca z 1 lipca 2022 r. – k. 852-853 akt,

⚫

dokumentacja lekarska – k. 732-735, 908-910 akt,

⚫

wyniki badań – k. 851 akt)

W opinii z 16 kwietnia 2022 r. biegły w zakresie neurologii, toksykologii klinicznej i medycyny pracy P. R. stwierdził, że u powoda w wyniku wypadku przy pracy w dniu 20 lipca 2018 r. doszło do powstania istotnych dysfunkcji, takich jak encefalopatia i padaczka pourazowa, osłabienie ostrości wzroku oraz obustronnego dwuskroniowego ograniczenia pola widzenia. W wyniku powstałych urazów powód doznał 100% trwałego uszczerbku na zdrowiu, tj. maksymalną wysokość uszczerbku jest jaka jest przewidziana w „tabeli uszczerbkowej”. Stopień nasienia tych dysfunkcji jest istotny, czyniąc powoda okresowo częściowo niezdolnym do pracy do stycznia 2024 r. Ich szczegółowa ocena leży po stronie adekwatnych biegłych.

Zidentyfikowane dysfunkcje mają istotny wpływ na codzienne funkcjonowanie powoda (udział w życiu domowym, kontakty z bliskimi, zainteresowania). Powód jest niezdolny do prowadzenia samochodu.

Z powodu stwierdzonych uszkodzeń powód podjął stosowne leczenie psychiatryczne, neurologicznej i okulistyczny. Zdaniem biegłego, powód będzie wymagał takiego leczenia także w przyszłości. Obecnie powód wymaga nieznacznej opieki. Wydaje się, że będzie wymagał takiej opieki w przyszłości.

Na skutek doznanych urazów stał się od czasu wypadku całkowicie niezdolny do pracy do stycznia 2020 r., po tym okresie powód jest częściowo okresowo niezdolny do pracy do stycznia 2024 r. Powód może pracować w kontroli jakości, przy usłudze wtryskarki (maszyna z osłonami).

W przyszłości mogą wystąpić dalsze skutki wypadku z 20 lipca 2018 roku w zakresie stanów zdrowia psychicznego i somatycznego powoda, ale biegły nie był w stanie podać bliższych szczegółów co do czasu, jaki i zakres u tych zmian.

Biegły w opinii odniósł się również do opinii biegłych z zakresu psychiatrii i psychologii. Biegły wskazał, że w opiniach tych biegłych nie doszukał się opisu przeprowadzonych obiektywnych testów w zakresie powstałych zaburzeń poznawczych u powoda. Ocena tych biegłych w zakresie funkcji poznawczych wydaje się niekompatybilna z treścią obszernych i szczegółowych zeznań powoda 6 miesięcy wcześniej oraz z zakresem stosowanego leczenia psychiatrycznego. Brak bowiem zaleceń co do leków stosowanych w otępieniu. Opinia tych biegłych wymaga szczegółowego uzupełnienia w tym zakresie. Ponadto wątpliwe by powód z powodu zmian w stanie psychicznym był trwale całkowicie niezdolny do pracy, to jest niezdolny do jakiejkolwiek pracy. Powyższa ocena biegłych stoi w sprzeczności z wydanymi orzeczeniami ZUS oraz zespołów do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności.

(dowody:

⚫

opinia biegłego neurologa i specjalisty medycyny pracy z 16 kwietnia 2022 r. – k. 802-811v. akt)

Biegli psychiatra J. S., neuropsycholog M. P. i psycholog R. B. w opinii z 4 lipca 2023 r. wskazały, że powoda w wyniku wypadku przy pracy w dniu 20 lipca 2018 r. wystąpił 60% uszczerbek na zdrowiu z przyczyn psychiatrycznych – organiczne zaburzenia nastroju, osobowości i funkcji poznawczych. Powód jest całkowicie niezdolny do pracy. Biegłe stwierdziły także niepomyślne rokowania w zakresie możliwości podjęcia i utrzymania zatrudnienia w perspektywie dłuższego czasu.

W badaniu neuropsychologicznym stwierdzono następujące wyniki:

⚫

(...) - wynik na granicy otępienia lekkiego stopnia,

⚫

skala (...) - powód wymaga częściowej asysty w złożonych czynnościach życia codziennego,

⚫

test pamięci słuchowo-werbalnej (...) - wyraźne osłabienie zdolności uczenia się i tworzenia trwałych śladów pamięciowych,

⚫

(...) - wynik poniżej normy w zakresie szybkości psychomotorycznej i sprawności poszukiwania pola wzrokowego,

⚫

(...) – wynik poniżej normy w zakresie szybkości psychomotorycznej, poszukiwania pola wzrokowego, przełączania uwagi i pamięci operacyjnej.

W zakresie stanu psychicznego biegłe wskazały, że powód jest spowolniały psychoruchowo, z ubogą ekspresją mimiczną, nawiązuje adekwatnie logiczny kontakt słowny, udziela ubogich odpowiedzi (wywiad w dużej mierze zebrany od żony), ma trudność w budowaniu dłuższych wypowiedzi czy z przywoływaniem szczegółowych informacji. Ma zachowaną orientację co do własnej osoby, orientację co do czasu niepełną w zakresie dnia miesiąca. Nastrój obniżony, przygaszona, chwilami pusty. Afekt usztywniony, słabo modulowany. W zachowaniu dostosowany, ale napięty, niespokojny. Deklaruje objawy lękowe wskazujące na doświadczenie lęku wolnopłynącego. Nadal doświadcza wtargnięć obrazów związanych z traumą wypadku. Ma problemy z pamięcią epizodyczną oraz prospektywną (zapomina co miał zrobić, powtarza się). Znaczne trudności adaptacyjne. Zaburzenia snu. Okresowo myśli rezygnacyjne. Myśli samobójcze aktualnie neguje.

W opinii uzupełniającej z 15 maja 2024 r. biegłe podtrzymały poprzednią opinię. Wskazały, że problemy natury psychiatrycznej stanowią istotną przyczynę ograniczeń w zakresie codziennego funkcjonowania powoda. Powód aktualnie nie jest w stanie regularnie utrzymywać motywacji do wysiłku umysłowego i fizycznego na poziomie gwarantującym sprawne wykonywanie pracy zawodowej. Zaburzenia występujące u powoda stanowią przyczynę ograniczeń w zakresie zatrudnienia związanego z wysokimi wymaganiami dotyczącymi tempa pracy, ciągłej dyspozycyjności, bieżącej, systematycznej oceny. Padaczka stanowi przeciwwskazanie do pracy na wysokości, przy obsłudze maszyn, niebezpiecznych, pracy zmianowej, przy źródłach ciepła.

Według biegłych, możliwość przekwalifikowania zawodowego z uwagi na stan psychiczny powoda jest znacznie ograniczona.

Oceniając stopień niezdolności do pracy biegli wzięli pod uwagę: 1) biologiczne uszkodzenie struktury i funkcji organizmu, 2) dotychczasowy przebieg procesów chorobowych, 3) ich wpływ na stan czynnościowy organizmu i sprawność psychofizyczną, 4) wiek powoda, 5) możliwość przywrócenia zdolności do wykonywania czynności zawodowych w wyniku leczenia i rehabilitacji, 6) zdolność do przekwalifikowania zawodowego.

Przeciwskazania zdrowotne do zatrudnienia, w ocenie biegłych, uniemożliwiają aktywizację zawodową w ramach otwartego rynku pracy, w standardowych warunkach i wymaganiach pracy zarobkowej. Stąd też proponowana przez biegłych całkowita niezdolność do pracy. Biegłe nie wykluczyły możliwości pracy w warunkach pracy chronionej.

(dowody:

⚫

opinia biegłych psychiatry, psychologa i neuropsychologa z 4 lipca 2023 r. – k. 1006-1009 akt,

⚫

opinia uzupełniająca z 15 maja 2024 r. – k. 1126-1126v. akt)

Powód w trakcie leczenia poniósł następujące koszty związane z zakupem leków i badaniami medycznymi:

l.p.	nr faktury z 2018 r.	data faktury	karta akt sprawy	kwota
	(...)	25.7.2018	k. 99	64,00 zł
	(...)	25.7.2018	k. 100	72,20 zł
	(...)	1.8.2018	k. 101	109,13 zł
	(...)	3.9.2018	k. 102	24,20 zł
	(...)	10.12.2018	k. 103	39,20 zł
	(...)	27.12.2018	k. 104	24,20 zł
			Łącznie	332,93 zł

l.p.	nr faktury z 2019 r.	data faktury	karta akt sprawy	kwota	miejscowość, w której odbyło się badanie
	(...)	29.3.2019	k. 105	46,67 zł
	(...)	16.4.2019	k. 106	12,10 zł
	(...)	23.4.2019	k. 107	56,66 zł
	(...)	9.5.2019	k. 108	24,20 zł
	(...)	9.6.2019	k. 109	101,64 zł
	(...)	28.6.2019	k. 110	61,23 zł
	(...)	26.7.2019	k. 111	180,00 zł	ćwiczenia – W.
	(...)	29.7.2019	k. 112	185,57 zł
	(...)	6.9.2019	k. 113	24,20 zł
	(...)	29.9. (...)	k. 114	93,78 zł
			Łącznie	786,05 zł

Całość kosztów zakupów leków w 2018 r. i 2019 r. opiewała łącznie na kwotę 1.118,98 zł.

l.p.	nr faktury z 2020 r.	data faktury	karta akt sprawy	kwota
	(...)	18.2.2020	k. 243	30,03 zł
	(...)	19.2.2020	k. 244	114,46 zł
	(...)	16.3.2020	k. 245	28,32 zł
	(...)	26.3.2020	k. 246	63,43 zł
	(...)	3.4.2020	k. 247	74,74 zł
	(...)	24.4.2020	k. 248	37,37 zł
	(...)	8.5.2020	k. 249	65,06 zł
	(...)	12.5.2020	k. 250	95,54 zł
	(...)	26.5.2020	k. 251	65,06 zł
	(...)	8.6.2020	k. 252	67,26 zł
	(...)	3.7.2020	k. 253	217,86 zł
	(...)	10.8.2020	k. 509	54,63 zł
	(...)	22.9.2020	k. 510	61,03 zł
	(...)	13.10.2020	k. 511	80,24 zł
	(...)	20.10.2020	k. 512	241,89 zł
			Łącznie	1.296,92 zł

l.p.	nr faktury z 2021 r.	data faktury	karta akt sprawy	kwota	miejscowość, w której odbyło się badanie
	(...)		k. 1152	255,46 zł
	(...)	24.2.2021	k. 1153	175,54 zł
	(...)	29.3.2021	k. 1154	193,96 zł
	(...)	11.5.2021	k. 1155	26,00 zł
	(...)	9.6.2021	k. 1156	81,88 zł
	(...)	11.6.2021	k. 1157	247,54 zł
	Usługa medyczna – paragon nr (...)	26.6.2021	k. 1158	60,00 zł	N.
	Badanie okulistyczne – faktura nr (...)	30.6.2021	k. 1159		W.
	(...)	31.7.2021	k. 1160	29,92 zł
	(...)	5.8.2021	k. 1161	168,19 zł
	(...)	28.8.2021	k. 1162	114,10 zł
	(...)	14.9.2021	k. 1176	48,84 zł
	(...)	12.10.2021	k. 1177	48,84 zł
	(...)		k. 1178	187,11 zł
	(...)	2.11.2021	k. 1179	93,03 zł
	(...)	10.11.2021	k. 1180	48,84 zł
	(...)	23.11.2021	k. 1181	164,10 zł
	(...)		k. 1182	111,12 zł
			Łącznie	2.074,47 zł

l.p.	Nr faktury z 2022 r.	Data faktury	Karta akt sprawy	Kwota
	(...)		k. 1183	42,13 zł
	Badanie okulistyczne – faktura nr (...)	5.7.2022	k. 1184	190,00 zł
	(...)	26.8.2022	k. 1185	29,50 zł
	(...)	5.9.2022	k. 1186	102,17 zł
	(...)	….10.2022	k. 1187	90,55 zł
			Łącznie	454,35 zł

l.p.	Nr faktury z 2023 r.	Data faktury	Karta akt sprawy	Kwota
	(...)	25.5.2023	k. 1188	90,98 zł
	(...)	13.6.2023	k. 1189	283,67 zł
	(...)	22.8.2023	k. 1190	79,78 zł
	(...)	1.12.2023	k. 1191	142,55 zł
	(...)	10.12.2023	k. 1192	83,99 zł
	(...)		k. 1193	207,51 zł
			Łącznie	888,48 zł

l.p.	Nr faktury z 2024 r.	Data faktury	Karta akt sprawy	Kwota
	(...)	…1.2024	k. 1194	140,43 zł
	(...)	4.1.2024	k. 1195	137,98 zł
	(...)	…1.2024	k. 1196	144,90 zł
	(...)	2.2.2024	k. 1197	115,88 zł
	(...)	27.2.2024	k. 1198	127,67 zł
	(...)	19.3.2024	k. 1199	25,04 zł
	(...)	17.4.2024	k. 1200	112,32 zł
	(...)	19.4.2024	k. 1201	48,99 zł
	(...)	14.5.2024	k. 1202	270,20 zł
	(...)		k. 1203	120,34 zł
	(...)		k. 1204	160,09 zł
	(...)	29.8.2024	k. 1163	254,13 zł
	(...)	25.9.2024	k. 1164	150,98 zł
	(...)	9.10.2024	k. 1165	63,56 zł
			Łącznie	1.871,51 zł

Całość kosztów zakupu leków w latach 2020-2024 opiewała łącznie na kwotę 6.585,73 zł.

koszty zakupu paliwa w 2018-2019 r., l.p.	data	karta akt sprawy	kwota
	25.7.2018 r.	k.115	240,03 zł
	3.9.2018 r.	k. 116	50,00 zł
	16.11.2018 r.	k. 117	50,06 zł
	30.11.2018 r.	k. 118	100,01 zł
	7.12.2018 r.	k. 119	99,98 zł
	6.3. 2019 r.	k. 120	100,01 zł
	26.4.2019 r.	k. 121	100,01 zł
	13.5.2019 r.	k. 122	100,06 zł
	5.6.2019 r.	k. 123	100,03 zł
	10.7.2019 r.	k. 124	100,00 zł
	28.7.2019 r.	k. 125	100,08 zł
	16.8.2019 r.	k. 126	100,00 zł
	7.9.2019 r.	k. 127	100,00 zł
		Łącznie	1.340,36 zł

l.p. 2022	Wizyty lekarskie - miejscowość	Rodzaj	Data	Karta akt sprawy	Ilość kilometrów
	W.	psychiatra / psycholog	9.8.2022 r.	k. 907	8 km
	W.	psychiatra / psycholog	18.10.2022 r.	k. 907	8 km
	G.	okulista	23.9.2022 r.	k. 908	ok. 70 km

l.p. 2023	Wizyty lekarskie - miejscowość	Rodzaj	Data	Karta akt sprawy	Ilość kilometrów
	W.	psychiatra / psycholog	21.2.2023	k. 1170
	W.	psychiatra / psycholog	23.5.2023	k. 1171	8
	W.	psycholog	22.8.2023	k. 1171	8
	W.	psychiatra	8.9.2023	k. 1172	8
	W.	psychiatra	17.10.2023	k. 1172	8
	W.	psychiatra	21.11.2023	k. 1172-1173	8

l.p. 2024	Wizyty lekarskie - miejscowość	Rodzaj	Data	Karta akt sprawy	Ilość kilometrów
	G.	okulista	8.10.2024	k. 1166	70
	W.	psychiatra	23.1.2024 r.	k. 1173	8
	W.	psychiatra	23.2.2024 r.	k. 1173	8
	W.	psychiatra/ psycholog	25.6.2024 r.	k. 1174	8
	W.	psychiatra/ psycholog	24.9.2024 r.	k. 1174	8

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie został ustalony na podstawie dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, oraz na podstawie zeznań świadków P. Ż. (1), W. K., B. L. i przesłuchania stron procesowych, tj. powoda G. K. i pozwanego A. K..

Sąd uznał zeznania wymienionych świadków i stron procesowych za wiarygodne. P. Ż. (2) wypowiadał się odnośnie okoliczności sporządzenia pisma z 26 lutego 2019 r. Z uwagi na upływ czasu i zmianę zatrudnienia siłą rzeczy jego wypowiedzi nie były stanowcze. Pozwoliły one jednak na ustalenie istotnej z punktu widzenia niniejszej sprawy praktyki sporządzania tego rodzaju pism.

Zeznania W. K., B. L. i powoda były ze sobą zgodne, a przez to wiarygodne. Dotyczyło to w szczególności przebiegu wydarzeń w dniu wypadku, tj. 20 lipca 2018 r., zarobków uzyskiwanych przez powoda, jego stanu zdrowia przed i po wypadku. Korespondowały one też ze zgromadzoną dokumentacją. Wątpliwości nie budziły także zeznania pozwanego. Pozwany również relacjonował kwestie dotyczące zarobków powoda, przebiegu wydarzeń w dniu 20 lipca 2018 r. i w dniach następnych, a także przedstawiał zasady ewentualnego zatrudnienia powoda w jego zakładzie. Pozwany wypowiadał się w sposób spójny i konsekwentny.

Między zeznaniami W. K. i pozwanego ujawniała się rozbieżność dotycząca kwoty, która pozwany wręczył żonie powoda 2 – 3 po wypadku na pokrycie kosztów podróży do szpitala. Pozwany twierdził, że była to kwota 1.600,00 zł, zaś świadek 2.000,00 zł. Sąd ostatecznie uznał, że była to kwota 2.000,00 zł, jako że świadek w tym zakresie wypowiadała się w sposób stanowczy, w przeciwieństwie do pozwanego, którego wypowiedzi były chwiejne.

Wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka E. A. został przez powoda cofnięty.

Istotne znacznie w niniejszej sprawie miały opinie biegłych:

⚫

opinia biegłego psychiatry E. H. i psycholog B. Ł. z 10 kwietnia 2021 r. – k. 559-567 akt

⚫

opinia uzupełniająca biegłego psychiatry E. H. i psycholog B. Ł. z 5 grudnia 2021 r. – k. 708 -711 akt,

⚫

ustna opinia uzupełniająca biegłego psychiatry E. H. i psycholog B. Ł. z 7 grudnia 2022 r. – k. 889-892 akt,

⚫

opinia biegłego neurologa Z. R. z 23 lipca 2021 r. – k. 587-593 akt,

⚫

opinia biegłego okulisty W. N. z 14 lutego 2022 r. – k. 766-769 akt,

⚫

opinia uzupełniająca biegłego okulisty W. N. z 1 lipca 2022 r. – k. 852-853 akt,

⚫

opinia biegłego neurologa, lekarza medycyny pracy P. R. z 16 kwietnia 2022 r. – k. 802-811 akt,

⚫

opinia biegłego psychiatry J. S., psychologa R. B. i neuropsychologa M. P. z 4 lipca 2023 r. – k. 1006 akt,

⚫

opinia uzupełniająca biegłego psychiatry J. S., psychologa R. B. i neuropsychologa M. P. z 15 maja 2024 r. – k. 1121-1122 akt.

Mimo szeregu zarzutów strony procesowych, zwłaszcza pozwanego, Sąd uznał wymienione opinie za przekonywujące. Biegli przeprowadzili dokładne badania przedmiotowe i podmiotowe oraz sformułowali jednoznaczne wnioski końcowe, które wyczerpująco umotywowali. Z opinii biegłych, które dotyczyły stanu psychicznego powoda jednoznacznie wynikało, że powód jest osobą całkowicie niezdolną do pracy oraz występują niepomyślne rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia i możliwości podjęcia pracy. Z opinii neurologicznych z kolei wynikało, że powód jest częściowo niezdolny do pracy, może wykonywać pracę zawodową w ograniczonym zakresie, stwierdzone dysfunkcje wpływają na jego codzienne funkcjonowanie (biegły Z. R. przyjął, że w niewielkim zakresie, zaś biegły P. R., że w istotny sposób) oraz, że powód będzie w przyszłości wymagał dalszego leczenia i opieki. W końcu z opinii biegłego okulisty wynikało, że powód jest częściowo niezdolny do pracy, zaś występujące u niego schorzenie okulistyczne (zanik nerwów wzrokowych) ma charakter postępujący. Sumą wskazanych opinii jest zatem konkluzja, że powód jest osobą całkowicie niezdolną do pracy, zaś prognozy dotyczące jego zdrowia na przyszłość są niekorzystne.

Prezentowana przez strony kontestacja opinii biegłych była wieloaspektowa. Ich drobiazgowa analiza nie była jednak potrzebna. Nie dość, że prowadziłaby one do znacznego rozrostu tej części rozważań, to ponadto badanie wszystkich negowanych ustaleń biegłych było zbędne. Kwestiami pierwszoplanowymi było zagadnienie zakresu niezdolności do pracy powoda oraz prognozy na przyszłość. Rzeczywiście w odniesieniu do pierwszej kwestii występowały rozbieżności między opiniami neurologicznymi a psychiatrycznymi oraz między stanowiskiem biegłych – autorów opinii psychiatrycznych a ustaleniami orzeczników ZUS. W ocenie Sądu, rozbieżności wymienione jako pierwsze miały charakter pozorny. Biegli wypowiadali się wyłącznie w zakresie swoich specjalizacji, a więc nietrafna była teza, że ustalona przez biegłego neurologa częściowa niezdolność do pracy wyklucza całkowitą niezdolność do pracy z uwagi na stan psychiczny powoda (i odwrotnie). Gdy chodzi zaś o sprzeczność między opiniami biegłych a orzeczeniami lekarzy orzeczników ZUS wskazać należy, iż ani orzeczeniami lekarzy orzeczników ZUS, ani wydawanymi na ich podstawie decyzjami ZUS Sąd w niniejszej sprawie nie był związany. Rozstrzygając o rencie uzupełniającej sąd nie jest bowiem związany decyzją organu rentowego stwierdzającego stopień „niezdolności do pracy” poszkodowanego. Ustalenie stopnia utraty przez powoda zdolności do pracy zarobkowej oraz realnych możliwości wykorzystania zachowanej częściowej zdolności do zarobkowania dokonuje sąd samodzielnie - na podstawie zaprezentowanych dowodów (także medycznych) (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2015 r., I PK 243/14, OSNP 2017/6, poz. 67 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 3 kwietnia 2013 r., III APa 2/13, LEX nr 1312073). Nie było zatem przeszkód ustalenia w niniejszej sprawie, że powód był całkowicie niezdolny do pracy, mimo że od lutego 2020 r. powodowi przysługuje renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Na rozprawie w dniu 25 października 2024 r. (k. 1208 v. akt) Sąd na podstawie art. 286 a contrario k.p.c. pominął wniosek powoda do dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego neurologa oraz wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego okulisty i biegłych, który sporządzili opinię z 4 lipca 2023 r. i 15 maja 2024 r. W ocenie Sądu, wszystkie istotne dla sprawy okoliczności o charakterze medycznym zostały dostatecznie wyjaśnione, a zatem nie było potrzeby dalszej weryfikacji opinii biegłych.

Powód w przedmiotowej sprawie wnosił o zasądzenie na jego rzecz cywilnoprawych świadczeń uzupełniających z tytułu wypadku przy pracy oraz ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku z 20 lipca 2018 r., które wystąpią w przyszłości. Poza sporem było, że zdarzenie z 20 lipca 2018 r. było wypadkiem przy pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2025 r., poz. 257 ze zm.; dalej jako ustawa wypadkowa), który stanowi, że za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. W tym zakresie nie było sporu między stronami. Sam ten fakt nie uzasadniał sam przez się roszczeń powoda, albowiem pracownik może zgłaszać roszczenia uzupełniające, jeżeli wypadek przy pracy będzie jednocześnie spełniał przesłanki czynu niedozwolonego w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Chodzić będzie przede wszystkim o czyny niedozwolone opisane dyspozycjami art. 415 k.c. lub 435 § 1 k.c.

Skuteczność roszczeń uzupełniających jest zatem uzależniona od wykazania przez pracownika wszystkich przesłanek cywilnoprawnej odpowiedzialności odszkodowawczej, to jest:

1) ciążącej na pracodawcy odpowiedzialność z tytułu czynu niedozwolonego,

2) poniesionej szkodę (np. uszczerbek na zdrowiu),

3) związku przyczynowego między zdarzeniem będącym wypadkiem przy pracy a powstaniem szkody i jej rozmiarem, co wpływa na wysokość należnego odszkodowania (np. wyrok Sądu Najwyższego z 5 lipca 2005 r., I PK 293/04, Pr.Pracy 2005/11, poz. 35).

Zasada odpowiedzialności.

Odpowiedzialność pozwanego za wypadek przy pracy powoda wynikała z art. 435 § 1 k.c., a więc oparta była na zasadzie ryzyka. Przepis art. 435 § 1 k.c. stanowi, że prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Niewątpliwie przedsiębiorstwo pozwanego jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody w rozumieniu art. 435 k.c. Było to przedsiębiorstwo produkcyjne, które zajmowało się przetwórstwem tworzyw sztucznych i obróbką metali metodą skrawania (zob. zeznania pozwanego - k. 549v. akt). W procesie technologicznym wykorzystuje się różne maszyny, w tym tokarkę (...), przy której powód pracował w dniu wypadku. Bez tych maszyn zakład nie mógłby funkcjonować. Z pewnością przedsiębiorstwo pozwanego przetwarza energię elementarną w inną energię za pomocą całej gamy urządzeń wykorzystywanych w procesie produkcyjnym.

Do wypadku doszło podczas wykonywania przez powoda pracy na skutek uderzania w głowę metalowym elementem. Ów element oderwał się od stojąc opodal maszyny, która była uruchamiana po wykonaniu remontu. Do urazu doszło zatem na skutek ruchu przedsiębiorstwa spowodowanego użyciem sił przyrody.

Roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia.

Powództwo o zapłatę zadośćuczynienia w kwocie 37.905,00 zł zasługiwało na uwzględnienie w całości, o czym orzeczono w punkcie I. 1) sentencji wyroku. Nadmienić należy, że pozwany uznał powództwo w zakresie kwoty 30.000,00 zł, a więc spór dotyczył jedynie kwoty 7.905,00. Sąd zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c. co do zasady jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodziła, co będzie jasno wynikało z dalszych rozważań.

Zgodnie z art. 445 § 1 k.c. w wypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zgodnie z ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, zadośćuczynienie stanowi sposób naprawienia szkody niemajątkowej na osobie, wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych. Inaczej niż przy odszkodowaniu, w przypadku zadośćuczynienia, ustawodawca nie wprowadza jasnych kryteriów ustalania jego wysokości. Wskazuje jedynie ogólnikowo, iż suma przyznana z tego tytułu winna być odpowiednia.

W judykaturze i piśmiennictwie podkreśla się, że zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny i jako takie musi mieć odczuwalną wartość ekonomiczną, jednocześnie nie może być nadmierne. Wskazuje się na potrzebę poszukiwania obiektywnych i sprawdzalnych kryteriów oceny jego wysokości, choć przy uwzględnieniu indywidualnej sytuacji stron (tak m.in. SN w wyroku z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00, LEX). Do podstawowych kryteriów oceny w tym zakresie zalicza się stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody (tak m.in. SN w wyroku z dnia 4 czerwca 1968 r., I PR 175/68, OSNCP 1968, Nr 2, poz. 37; w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 8 grudnia 1973 r., III CZP 37/73, OSNCP 1974, Nr 9, poz. 145; w wyroku z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00, LEX; w wyroku z dnia 19 sierpnia 1980 r., IV CR 238/80, OSNCP 1981, Nr 5, poz. 81; w wyroku z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/03, OSNC 2004 r., Nr 4, poz. 40). Przy ustalaniu zadośćuczynienia nie można więc mieć na uwadze wyłącznie procentowego uszczerbku na zdrowiu. Nie odzwierciedla on bowiem psychicznych konsekwencji doznanego urazu. Konieczne jest również uwzględnienia stosunków majątkowych społeczeństwa i poszkodowanego, tak, aby miało ono dla niego odczuwalną wartość.

Zważyć przy tym należy, iż doznanej przez poszkodowanego krzywdy nigdy nie można wprost, według całkowicie obiektywnego i sprawdzalnego kryterium przeliczyć na wysokość zadośćuczynienia. Charakter szkody niemajątkowej decyduje, bowiem o jej niewymierności (por. wyrok SN z dnia 9 lutego 2000 r., III CKN 582/98, LEX.), zaś pojęcie „odpowiedniej sumy zadośćuczynienia” użyte w art. 445 § 1 k.c. ma charakter niedookreślony (por. wyrok SN z dnia 28 września 2001 r., III CKN 427/00, LEX). W konsekwencji w judykaturze za ugruntowane uznać należy stanowisko, że procentowo określony uszczerbek służy tylko jako pomocniczy środek ustalania rozmiaru odpowiedniego zadośćuczynienia, a należne poszkodowanemu zadośćuczynienie nie może być mechanicznie mierzone przy zastosowaniu stwierdzonego procentu uszczerbku na zdrowiu (por.m.in. wyrok SA w Krakowie z dnia 17 lutego 2016 r., I ACa 1621/15, LEX; wyrok SN z dnia 18 listopada 1998 r., II CKN 353/98, LEX). Jak wyjaśnił przy tym Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 czerwca 2005 r. (I CK 7/05, LEX) mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie nieznajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 k.c. Dlatego też w orzecznictwie wskazuje się, że oceniając wysokość należnej sumy zadośćuczynienia Sąd korzysta z daleko idącej swobody (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lipca 2000 r., II CKN 1119/98, LEX).

Żądana przez powoda kwota zadośćuczynienia, wobec ustalonych skutków zdrowotnych wypadku przy pracy w dniu 20 lipca 2018 r., z pewnością nie było wygórowana. Powód doznał bardzo poważnego urazu, który wręcz zagrażał jego życiu. Ustalony przez biegłych uszczerbek na zdrowiu miał wartość maksymalną, tj. 100%. Zakres dysfunkcji, które spowodowane były wypadkiem przy pracy był bardzo szeroki. Ujawniały się one w płaszczyźnie neurologicznej (rana pourazowa powłok czaszki w okolicy skroniowej prawej, złamanie z wgłobieniem kości czaszki okolicy skroniowej prawej, stłuczenie z rozerwaniem kory mózgu w rejonie płata skroniowo-czaszkowego prawego, krwiak podtwardówkowy, czego następstwem była blizna pourazowa okolicy skroniowej prawej i padaczka pourazowa w postaci rzadkich napadów wyłączeń świadomości), psychiatrycznej (regres intelektualny, który mieści się na pograniczu otępienia lekkiego i średniego stopnia oraz choroba psychiczna pod postacią organicznych zaburzeń nastroju i osobowości i zespołu stresu pourazowego) i okulistycznej (zanik nerwów wzrokowych obu oczu, z obniżeniem ostrości wzroku i zmianami w polu widzenia). Schorzenia psychiatryczne i okulistyczne mają charakter postępujący. Powód w lipcu i grudniu 2018 r. przeszedł dwie poważne operacje neurochirurgiczne. Odbywał częste wizyty lekarskie, rozpoczął leczenie psychiatryczne. Zażywał leki. Przez kilka miesięcy był osobą niesamodzielną, musiał korzystać z pomocy rodziny, nie wychodził z domu. Zaczął opuszczać samodzielnie miejsce zamieszkania dopiero około połowy 2019 r. Stan zdrowia spowodował, że nie był w stanie realizować swoich pasji oraz odwiedzać rodziny. W końcu przestał pracować zawodowo, gdyż od stycznia 2019 r. przeszedł na rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Sąd uznał zatem, że żądana przez powoda kwota zadośćuczynienia 37.905,00 zł odpowiada poniesionej przez niego krzywdzie. Jak już wskazano, kwota ta, w kontekście skutków zdrowotnych wypadku z 20 lipca 2018 r., nie była znacząca. Powoda wskazywał, że wstępnie oszacował tę kwotę na 70.000,00 zł, lecz zredukował ją o kwotę jednorazowego odszkodowania z ubezpieczenia wypadkowego, tj. o kwotę 32.095,00 zł. Zabieg ten doprowadził do nieadekwatnego obniżenia kwoty zadośćuczynienia, co będzie miało istotne znaczenie w kontekście dalszych rozważań. Już teraz należy jednak stwierdzić, że kwota jednorazowego odszkodowania nie podlega mechanicznemu odliczeniu od kwoty zadośćuczynienia, lecz jedynie uwzględnieniu, o ile nie zostanie odliczona od odszkodowania z art. 444 § 1 k.c. Z uwagi na niską wartość żądanego zadośćuczynienia oraz rozliczenie jednorazowego odszkodowania z odszkodowaniem z art. 444 § 1 k.c., które prowadziło prawie do wyczerpania jednorazowego odszkodowania, brak było podstaw, aby uwzględniać, w jeszcze szerszym zakresie niż to uczynił powód, w kwocie zadośćuczynienia świadczenie wypłacone przez Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. Aktualnie nie budzi wątpliwości, że termin, od którego naliczane powinny być odsetki w związku z przyznaniem zadośćuczynienia może kształtować się w różny sposób, w zależności od okoliczności sprawy. Może być to przykładowo zarówno dzień poprzedzający wyrokowanie o zadośćuczynieniu (upływ wyznaczonego terminu wezwania do zapłaty), jak i dzień wyrokowania, przy czym odsetki mogą być zasądzone od dnia poprzedzającego wydanie wyroku, jeżeli zostanie wykazane, że w tym dniu zadośćuczynienie w oznaczonym rozmiarze rzeczywiście się powodowi należało. Jeżeli zaś sąd ustali, że zadośćuczynienie w rozmiarze odpowiadającym sumie dochodzonej przez powoda należy się dopiero od dnia wyrokowania, odsetki od zasądzonego w takim przypadku zadośćuczynienia mogą się należeć dopiero od dnia wyrokowania (zob. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2020 r., II CSK 236/20, Lex nr 3096728; postanowienie Sądu Najwyższego z 15 lipca 2020 r., II PK 245/18, OSNP 2021/6, poz. 58).

Sąd ustalił początkową datę odsetkową, zgodnie z żądaniem powoda, na 8 marca 2019 r. Wymagalność roszczenia o zadośćuczynienie została erygowana wezwaniem do zapłaty z 26 lutego 2019 r., w którym powód zażądał od pozwanego zapłaty tytułem zadośćuczynienia kwoty 200.000,00 zł. Pismo to zostało pozwanemu doręczone w dniu 1 marca 2019 r., zaś pozwany odpowiedział na nie negatywnie pismem z 7 marca 2019 r. Oznacza to, że już wtedy pozwany wiedział jakie roszczenie powód zgłasza tytułem zadośćuczynienia i mógł już wtedy je zaspokoić. Od dnia 8 marca 2019 r. pozostawał zatem w opóźnieniu.

W sprawie sporne było, czy powód za pośrednictwem kancelarii odszkodowawczej wezwał powoda do zapłaty kwoty 200 tys. zł, czy kwoty 20 tys. zł. Zagadnienie to ujawniło się na skutek tego, iż w piśmie z 26 lutego 2019 r. żądana kwota zadośćuczynienia została określona jako „200.00,00 zł”. Pozwany w związku z tym podnosił, że powód wezwał go do zapłaty zaledwie kwoty 20 tys. zł. Wskazywał, że nie miał obowiązku domyślania się jakiej kwoty powód żąda, zwłaszcza że był on reprezentowany przez profesjonalną kancelarię odszkodowawczą.

Nie budziło jednak żadnych wątpliwości, że zgłoszone w piśmie z 26 lutego 2019 r. żądanie zapłaty zadośćuczynienia opiewało na kwotę 200 tys. zł. Pismo z 26 lutego 2019 r. stanowiło wezwanie do zapłaty, o którym mowa w art. 455 k.c. („Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.”). Dominuje stanowisko, że wezwanie to stanowi składane dłużnikowi oświadczenie woli wierzyciela, ewentualnie oświadczeniem podobnym do oświadczenia woli (zob. A. Rzetecka-Gil [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, LEX/el. 2011, art. 455, t. 12; A. Lutkiewicz-Rucińska [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. II, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, Warszawa 2024, art. 455, t. 4). Oznacza to, że wezwanie to należy interpretować zgodnie z regułami wykładni oświadczeń woli, o których mowa w art. 65 § 1 k.c. (czy to wprost, czy to odpowiednio).

W myśl art. 65 § 1 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W myśl uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego z 29 czerwca 1995 r., III CZP 66/95 (OSNC 1995/12, poz. 168) zgodnie z kombinowaną metodą wykładni, priorytetową regułą interpretacyjną oświadczeń woli składanych indywidualnie adresatom, stanowi rzeczywista wola stron. Zastosowanie tej reguły wymaga wyjaśnienia, jak strony rzeczywiście zrozumiały złożone oświadczenie woli, a w szczególności, jaki sens łączyły z użytym w oświadczeniu woli zwrotem lub wyrażeniem. W razie ustalenia, że były to te same treści myślowe, pojmowany zgodnie sens oświadczenia woli trzeba uznać za wiążący. Sens świadczenia woli ujętego w formie pisemnej, czyli wyrażonego w dokumencie, ustala się przyjmując za podstawę wykładni przede wszystkim tekst dokumentu. W procesie jego interpretacji podstawowa rola przypada językowym regułom znaczeniowym. Wykładni poszczególnych wyrażeń dokonuje się z uwzględnieniem kontekstu, w tym także związków treściowych występujących między zawartymi w tekście postanowieniami. Uwzględnieniu podlegają również okoliczności, w jakich oświadczenie woli zostało złożone, jeżeli dokument obejmuje takie informacje, a także cel oświadczenia woli wskazany w tekście lub zrekonstruowany na podstawie zawartych w nim postanowień.

Mając na uwadze te wskazania podnieść należy, że zastosowany w piśmie z 26 lutego 2019 r. zapis – „200.00,00 zł” wskazuje, że doszło do omyłki pisarskiej. Nikt przecież nie praktykuje takiej formy zapisy kwoty 20 tys. zł. Zwyczajowo kwota ta jest zapisywana przy wykorzystaniu jednej z następujących formuł: „20.000,00 zł”, „20000,00 zł”, ewentualnie „20 000,00 zł”. Jasno to też wynikało z zeznań świadka P. Ż. (1). Świadek także wskazywał, że doszło do zwykłej omyłki pisarskiej. W swojej praktyce stosował on zapis kwot, polegający na tym, że po trzech cyfrach stawiał kropkę. Ponadto wobec charakteru wypadku i skali jego skutków kwota zadośćuczynienia również powinna być wysoka, a takich warunków, w ocenie tego świadka, kwota 20 tys. zł nie spełniała. Pozwany także sobie z tego z pewnością zdawał sprawę, choć w czasie zeznań temu zaprzeczał. W ocenie sądu, nie były to jednak negacje szczere. Wskazywał na to choćby sam sposób składania zeznań, który w tej części był nieco inny (mniej przekonywujący) niż w zakresie pozostałych wypowiedzi pozwanego. Należało zatem przyjąć, że powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 200 tys. zł tytułem zadośćuczynienia, a zatem roszczenie stało się wymagalne z dniem 8 marca 2019 r. (jeden dzień po udzieleniu przez pozwanego odpowiedzi powodowi).

Sąd przyjął, iż zadośćuczynienie w żądanej przez powoda kwocie było należne już w marcu 2019 r. Skala cierpień powoda spowodowanych uraz z dnia 20 lipca 2018 r. była wówczas na tyle duża, że z pewnością kwota 37.905,00 zł odpowiadała doznanej przez niego krzywdzie.

Z uwagi na to, że pozwany uznał roszczenie o zadośćuczynienie co do kwoty 30.000,00 zł wyrokowi w tej części został nadany zgodnie z art. 333 § 1 pkt k.p.c. rygor natychmiastowej wykonalności (punkt VI. sentencji wyroku).

Roszczenie o zapłatę kosztów leczenia i zwrot kosztów dojazdu.

1) Uwagi wstępne

Roszczenie powoda w zakresie zwrotu kosztów leczenia i dojazdu do placówek medycznych było kilkuelementowe. Obejmowało ono:

- kwotę 1.118,98 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 8 marca 2019 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia,

- kwotę 859,13 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 7 października 2020 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia,

- kwotę 5.289,81 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 4 listopada 2024 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia,

- kwotę 1.340,27 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 8 marca 2019 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów do podmiotów medycznych.

Fakt poniesienia przez powoda wskazanych kosztów był właściwie udokumentowany rachunkami i fakturami. Zostały one szczegółowo wymienione w części dotyczącej ustaleń faktycznych. Nie były one zresztą przedmiotem kontrowersji między stronami.

Omawiane żądanie miało swoje oparcie w art. 444 § 1 zd. 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Nie budzi wątpliwości, że owe koszty obejmują koszty zakupu leków i dojazdów do placówek medycznych.

2) Roszczenie uznane.

Roszczenie podlegało uwzględnieniu tylko w tej części, która została uznana przez pozwanego, tj. w odniesieniu do kwoty 1.118,98 zł. Sąd zasądził na rzecz powoda wskazaną kwotę w punkcie I. 2) sentencji wyroku, nadając jednocześnie wyrokowi co do tej kwoty rygor natychmiastowej wykonalności (punkt VI. sentencji wyroku). Z pewnością uznanie powództwa w tej części nie było sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego oraz nie zmierzało też do obejścia prawa. Fakt, iż w zakresie uznanej części powództwa, mogłoby ono ostatecznie okazać się niezasadne nie świadczy o tym, że uznanie powództwa było sprzeczne z prawem. Przepis art. 213 § 2 k.p.c. nie stanowi bowiem podstawy do badania i ustalania, czy będące przedmiotem uznania roszczenie rzeczywiście przysługuje stronie powodowej (zob. T. Żyznowski [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1–366, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2021, art. 213, t. 1).

Odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie uznanej przez pozwanego kwoty podlegały zasądzeniu na podstawie art. 481 § 1 k.c. od dnia 30 lipca 2020 r. Powód domagał się odsetek ustawowych za opóźnienie od wskazanej kwoty początkowo od 7 marca 2019 r., a następnie od 8 marca 2019 r. zakładając zapewne, że funkcję wezwania do zapłaty pełniło w odniesieniu do tego roszczenia pismo z 26 lutego 2019 r. Pozwany trafnie jednak podniósł, że po pierwsze, cześć wydatków składających się na kwotę 1.118,98 zł poczynionych została po dniu 8 marca 2019 r., a ponadto w piśmie z 26 lutego 2019 r. nie zostało zgłoszone tego rodzaju roszczenie. Oznacza to, że funkcję wezwania do zapłaty w rozumieniu art. 455 k.c. pełnił dopiero pozew. On zaś został doręczony pozwanemu w dniu 29 lipca 2020 r. (k. 154 akt). Tym samym powodowi należały się odsetki ustawowe za opóźnienie od 30 lipca 2020 r., zaś roszczenie odsetkowe co do okresu wcześniejszego podlegało oddaleniu (punkt V. sentencji wyroku).

3) Odwołanie uznania.

Pozwany początkowo w odpowiedzi na pozew uznał powództwo także w zakresie kwoty 1.340,27 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów do podmiotów medycznych. Następnie w piśmie z 4 grudnia 2020 r. pozwany odwołał uznanie (k. 526-527 akt) podnosząc, że z zeznań W. K. wynikało, że pozwany przekazał jej kwotę 2.000,00 zł drugiego lub trzeciego dnia po wypadku. Żądana przez powoda kwota podlega zatem zaliczeniu na wręczoną już żonie powoda kwotę.

Dopuszczalność odwołania uznania powództwa oraz warunki jego skuteczności budziła pewne wątpliwości. Obecnie kwestia ta wydaje się być wyklarowana. Uznanie powództwa jest czynnością procesową, której procesowe skutki nie następują bezpośrednio z chwilą złożenia stosownego oświadczenia woli, lecz dopiero z chwilą wydania wyroku; sąd jest wprawdzie związany uznaniem powództwa, ale jego skutek w postaci wydania wyroku z uznania nie następuje bezwarunkowo, lecz po uprzedniej kontroli, czy uznanie nie prowadzi do konsekwencji określonych w art. 213 § 2 in fine k.p.c. W związku z tym, czynność ta może podlegać odwołaniu do chwili wydania wyroku (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z 4 września 2002 r., I CK 1/02, LEX nr 75261 i z dnia 3 lutego 2016 r., V CSK 312/15, LEX nr 2004220). Konsekwencją procesowego charakteru uznania powództwa jest możność jego odwołania, która nie jest ograniczona do przypadków uchylenia się od skutków oświadczenia woli na tle przepisów prawa materialnego (art. 84 i n.k.c.) (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 1971 r., II PR 58/71, LEX nr 602648, z 24 marca 2009 r., I PK 194/08, OSNP 2010/23-24, poz. 281 i z 3 lutego 2016 r., V CSK 312/15, LEX nr 2004220). Przyczyną zmiany stanowiska procesowego przez odwołanie uznania może być zatem także powzięcie wiedzy o nowych okolicznościach faktycznych, rzutujących na zasadność żądania, względnie rewizja ocen prawnych, które uprzednio stały u podstaw oświadczenia o uznaniu powództwa (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 9 lutego 2024 r., II CSKP 947/22, OSNC 2024/7-8, poz. 80).

W świetle tych wyjaśnień uznać należało, że cofnięcie uznania było skuteczne. Pozwany racjonalnie je uzasadnił. Żona powoda W. K. rzeczywiście przyznała, że przyjęła od pozwanego kwotę 2.000,00 zł, która przeznaczona była na pokrycie kosztów przejazdów. Ta okoliczność mogła stanowić podstawę do zmiany stanowiska strony pozwanej w omawianym zakresie.

4) Odszkodowanie z art. 444 § 1 k.c. i zadośćuczynienie z art. 445 § 1 k.c. a jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia społecznego.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2018 r., sygn. akt I PK 169/17 otrzymane przez poszkodowanego w wypadku przy pracy jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia społecznego, które zostało w całości zużyte na pokrycie kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała, obniża wysokość odszkodowania dochodzonego uzupełniająco od pracodawcy (art. 444 § 1 zdanie pierwsze k.c.), ale nie wpływa na ocenę wysokości „odpowiedniej sumy” zasądzanej tytułem zadośćuczynienia (art. 445 § 1 k.c.). Tak więc w pierwszej kolejności jednorazowe odszkodowanie należy uwzględnić przy ustaleniu wysokości odszkodowania, gdy zostało ono przeznaczone na pokrycie kosztów wynikłych z wypadku. Uwzględnienie to może być sprowadzone do prostego odliczenia otrzymanego jednorazowego odszkodowania od wysokości poniesionej szkody. Należy więc ustalić zgodnie z art. 444 § 1 zdanie pierwsze k.c. „wszelkie koszty wynikłe z uszkodzenia ciała (rozstroju zdrowia)” i ocenić, w jakim zakresie zostały one zaspokojone jednorazowym odszkodowaniem. Taki sposób ustalenia odszkodowania jest utrwalony w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W szczególności w wyroku z dnia 7 czerwca 1976 r., IV CR 147/76 (OSNCP 1977/5-6, poz. 89), Sąd Najwyższy przyjął, że odszkodowanie należne według prawa cywilnego oblicza się - w sytuacji, gdy zostały wypłacone świadczenia związane z wypadkiem przy pracy, poszkodowany zaś przyczynił się do powstania szkody - w ten sposób, że obliczone według prawa cywilnego odszkodowanie zmniejsza się o sumy wypłacone na podstawie przepisów o wypadkach przy pracy, a od kwoty w taki sposób określonej odejmuje się kwotę odpowiadającą stopniowi przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody.

Natomiast, co do zasady, nie ma podstaw do obniżenia zadośćuczynienia należnego poszkodowanemu (art. 445 § 1 k.c.) o otrzymane z ubezpieczenia społecznego jednorazowe odszkodowanie, jeżeli zostało ono zużyte na pokrycie kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała, co spowodowało zmniejszenie odszkodowania (art. 444 § 1 k.c.), ponieważ taka przede wszystkim jest funkcja jednorazowego odszkodowania (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 22 czerwca 2005 r., I PK 253/04, OSNP 2006/5-6, poz. 73). Zgodnie z tym wyrokiem, otrzymane przez poszkodowanego świadczenie odszkodowawcze z ubezpieczenia społecznego (jednorazowe odszkodowanie) należy uwzględniać przy ocenie wysokości świadczeń uzupełniających, gdyż służy ono pokryciu kosztów i wydatków spowodowanych wypadkiem, a także rekompensuje doznaną krzywdę. Otrzymane przez poszkodowanego świadczenie z ubezpieczenia społecznego należy także uwzględniać przy ocenie wysokości zadośćuczynienia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 1969 r., I PR 224/69, OSNCP 1970/6, poz. 111). Nie ma jednak przesłanek do takiego uwzględnienia, jeżeli wypłacone z ubezpieczenia społecznego jednorazowe odszkodowanie zostało w całości zużytkowane na pokrycie kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała (pokrycie szkody majątkowej), a przez to w całości uwzględnione przy umniejszeniu należnego odszkodowania z art. 444 k.c. W każdym razie, w takiej sytuacji otrzymanie jednorazowego odszkodowania powinno mieć bardzo niewielki wpływ na ocenę wysokości „odpowiedniej sumy” należnej z tytułu zadośćuczynienia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2017 r., I PK 272/16, LEX nr 2358813).

Podsumowując, jednorazowe odszkodowanie należne ubezpieczonemu z ustawy wypadkowej nie podlega prostemu odliczeniu od zadośćuczynienia pieniężnego przysługującego poszkodowanemu na podstawie prawa cywilnego. Odszkodowanie to powinno być natomiast wzięte pod uwagę przy określaniu wysokości zadośćuczynienia, jeżeli nie zostało w całości zużyte na pokrycie kosztów i wydatków związanych z uszczerbkiem na zdrowiu (czyli szkody majątkowej), co nie jest jednoznaczne z mechanicznym zmniejszeniem sumy zadośćuczynienia o kwotę wypłaconą tytułem jednorazowego odszkodowania (zob. wyroki Sądu Najwyższego z 17 lipca 2019 r., I PK 68/18, OSNP 2020/7, poz. 66 i z 25 kwietnia 2023 r., I PSKP 30/22, LEX nr 3572288).

Z przedstawionych rozważań wynika prosty algorytm. Koszty, który są objęte odszkodowaniem z art. 444 § 1 k.c. podlegają odliczeniu od kwoty jednorazowego odszkodowania z ustawy wypadkowej aż do jego wyczerpania. Jeżeli operacja ta nie spowoduje wyczerpania kwoty jednorazowego odszkodowania, pozostała jego cześć podlega uwzględnieniu przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia.

Powód uzyskał jednorazowe odszkodowanie w kwocie 32.095,00 zł. Domagała się natomiast odszkodowania z art. 444 § 1 k.c. w łącznej kwocie 7.489,21 zł (bez części uznanej). Oznacza to, że powództwo o zapłatę tej kwoty podlegało oddaleniu na podstawie art. 444 § 1 k.c. (a contrario), jako że szkoda ta została pokryta jednorazowym odszkodowaniem z ustawy wypadkowej (punkt V. sentencji wyroku).

Renta.

Omawiane w tym miejscu roszczenie powoda obejmowało trzy pozycje:



rentę skapitalizowaną w kwocie 11.756,76 zł za okres od 20 lipca do 31 stycznia 2020 r.,



rentę wyrównawczą w kwocie 1.298,64 zł miesięcznie z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej poczynając od lutego 2020 r.,



rentę w kwocie 500,00 zł miesięcznie z tytułu zwiększonych potrzeb powoda poczynając od dnia wniesienia pozwu.

Roszczenie to miało oparcie w art. 444 § 2 k.c., który stanowi, że jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Z konstrukcyjnego punktu widzenia renta uzupełniająca, o której mowa w art. 442 § 2 k.c., jest jedna. Można ją przyznać w razie spełnienia się co najmniej jednej z trzech przesłanek: całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia się potrzeb poszkodowanego lub zmniejszenia się jego widoków powodzenia na przyszłość. Mimo to, współcześnie kształtuje się praktyka orzekania o poszczególnych aspektach renty z art. 442 § 2 k.c. w odrębnych punktach wyroku, z której to praktyki skorzystał również orzekający w niniejszej sprawie Sąd. Nie zmienia to jednak konkluzji, że zasadniczo odszkodowanemu przysługuje jedna renta, na którą składać się mogą maksymalnie trzy kwoty składowe, mające na celu odpowiednią kompensację każdego z ww. trzech typów uszczerbków.

Renta z art. 444 § 2 k.c. nie ma charakteru alimentacyjnego, lecz odszkodowawczy, w związku z czym przysługuje ona poszkodowanemu wyłącznie wówczas, gdy poniósł on szkodę majątkową powiązaną adekwatnym związkiem przyczynowo skutkowym z wypadkiem . Podstawą wyliczenia szkody w przypadku utraty możliwości zarobkowania jest ustalenie (w ramach metody deferencyjnej) przypuszczalnych dochodów netto, które osiągnąłby poszkodowany, gdyby nie uległ wypadkowi, i zestawienie ich z dochodem uzyskiwanym lub możliwym do uzyskania przez poszkodowanego, który częściowo lub całkowicie utracił zdolność do zarobkowania. Ów dochód uzyskiwany przez poszkodowanego częstokroć odpowiada kwocie renty z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy. Dochód zaś, który jest możliwy do uzyskania to zwykle dochód, który poszkodowany mógłby uzyskać, gdyby podjął pracę (działalność zarobkową) w zakresie tych możliwości zarobkowania, które, mimo wypadku przy pracy, mu pozostały. Należy bowiem mieć przy tym na uwadze, że poszkodowany jest obowiązany wykorzystać zachowaną zdolność do zarobkowania, jeżeli utracił tę zdolność tylko częściowo. Ciąży więc na nim obowiązek minimalizowania szkody w granicach swoich możliwości ( art. 361 i 362 k.c.). Dlatego przy ustalaniu wysokości renty należy uwzględnić wielkość potencjalnych zarobków, które poszkodowany mógłby uzyskać, gdyby podjął zarobkowanie w rozmiarze wyznaczonym przez jego ograniczone możliwości (por. np. orzeczenia Sądu Najwyższego: z 5 marca 1965 r., II PR 50/65, OSNCP 1965/11, poz. 195; z 4 października 2007 r., I PK 125/07, LEX nr 447246).

Przed przystąpieniem do dalszych rozważań należy poczynić kilka wstępnych ustaleń.

Jak już wcześniej wskazano, z opinii biegłych psychiatrów, psychologów i neuropsychologa wynikało, że powód jest osobą całkowicie niezdolną do pracy, bez możliwości podjęcia jakiejkolwiek pracy w warunkach otwartego rynku pracy. Ponadto wykluczone jest podjęcie przez powoda pracy w zakładzie pozwanego, bez względu na charakter stanowiska, które zaproponowałby pozwany powodowi. Stoi temu na przeszkodzie zespół stresu pourazowego (...), którym powód jest nieustająco dotknięty od daty wypadku.

Założenia te prowadzą do konkluzji, iż kwota przysługującej powodowi renty wyrównawczej z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej odpowiada „czystej” różnicy między hipotetyczną kwotą zarobków, a kwotą renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS. Tego mechanizmu indemnizacyjnego nie komplikują kwestie związane z „wyceną” zachowanych możliwości zarobkowych, albowiem takowych możliwości powód nie posiada.

W przedmiotowej sprawie w zasadzie nie było sporu co do tego, że kwota miesięcznych zarobków netto powoda przed wypadkiem wynosiła 3.000,00 zł. Kwota ta nie odpowiadała wprawdzie precyzyjnie średniej ustalanej z zarobków powoda z 2018 r. (zob. k. 76 – 83 akt; średnia z ostatnich 4 miesięcy - 2.987,08 zł), lecz na taką właśnie kwotę wskazywał nie tylko powód, ale także sam pozwany w swych zeznaniach. Zgodnie twierdzili oni, że powód średnio zarabiał około 3.000,00 zł netto (wynagrodzenie zasadnicze, premia, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych). Taką też kwotę Sąd przyjął jako podstawę dalszych wyliczeń. Nadmienić należy, że ustalając wysokość hipotetycznych zarobków należy uwzględnić wszelkie dochody dotychczas uzyskiwane, również nieregularnie (np. dorywczo, z prac zleconych, okresowe premie, świadczenia w naturze), a także te dochody, których uzyskanie w przyszłości było wysoce prawdopodobne (bardzo realne).

Oczywiście Sąd miał na uwadze, że w dalszych latach wynagrodzenie powoda ulegałoby zmianie. Wynika to choćby z wyższych kwot minimalnego wynagrodzenia za pracę, a także z prawdopodobnych podwyżek wynagrodzenia za pracę będących efektem procesów inflacyjnych. Konstruując swoje roszczenie powód nie wziął pod uwagę tych okoliczności, niezależnie od tego pozwany też nie podnosił kwestii zwiększania się kwoty renty. Zgodnie z zasadą związania żądaniem – art. 321 § 1 k.p.c., Sąd przyjmował zatem, że wynagrodzenie powoda przez cały okres sporny miało stałą wartość – 3.000,00 zł netto, podobnie stałą wartość miała przysługująca powodowi od lutego 2020 r. renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

1)  Renta skapitalizowana.

Skapitalizowana renta odpowiadała różnicy między hipotetycznymi zarobkami powoda w okresie od sierpnia 2018 r. do 31 stycznia 2020 r. a wypłaconym powodowi zasiłkiem chorobowym za okres od 1 sierpnia 2018 r. do 18 stycznia 2019 r. i rentą z tytułu niezdolności do pracy za okres od 19 stycznia 2019 r. do 31 stycznia 2020 r.

Odnotować należy, że powód w pozwie wskazywał datę 20 lipca 2018 r. jako początkową datę okresu, który obejmuje renta skapitalizowana, lecz do wyliczeń brał pod uwagę okres od 1 sierpnia 2018 r. Ponadto powód nie uwzględnił, iż pozwany wypłacił zasiłek chorobowy za cały styczeń 2019 r., tj. kwotę 2.766,00 zł, podczas gdy powodowi od 18 stycznia 2019 r. przysługiwała już renta z tytułu niezdolności do pracy. Z tego tytułu za okres od 18 do 31 stycznia 2019 r. ZUS wypłacił powodowi kwotę 1.138,20 zł.

Okres od sierpnia do grudnia 2018 r.



zarobki hipotetyczne - 15.000,00 zł,



zasiłek chorobowy wypłacony za wskazany okres – 13.656,00 zł,



różnica - 1.344,00 zł.

Okres od 1 stycznia do 28 lutego 2019 r.



zarobki hipotetyczne – 6.000,00 zł,



zasiłek chorobowy za styczeń 2019 r. – 2.766,00 zł,



renta za okres od 18 stycznia do 28 lutego 2019 r. – 3.000,10 zł



łącznie zasiłek chorobowy + renta - 5.766,10 zł



różnica - 233,90 zł.

Okres od 1 marca 2019 r. do 31 stycznia 2020 r.



różnica za 1 miesiąc: 3.000,00 zł – 2.154,90 zł = 845,10 zł,



845,10 zł x 11 miesięcy = 9.296,10 zł.

Łączna różnica za okres od 1 sierpnia 2018 r. do 31 stycznia 2020 r. – 10.874,00 zł.

Wskazana kwota podlegała zasądzeniu na rzecz powoda na podstawie art. 444 § 2 k.c., o czym orzeczono w punkcie I. 3) sentencji wyroku. W pozostałym zakresie powództwo o zasądzenie renty skapitalizowanej podlegało oddaleniu (punkt V. sentencji wyroku).

Odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzono od 30 lipca 2020 r., tj. od następnego dnia po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu. Powód domagał się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu. Żądanie to nie miało jednak oparcia w art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 455 k.c., albowiem przed doręczenie pozwu roszczenie o zapłatę renty skapitalizowanej nie było wymagalne. Skoro miało ono charakter retrospektywny, to jego wymagalność należało ustalać na zasadach obowiązujących w przypadku odszkodowania.

2)  Renta wyrównawcza z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej.

Roszczenie o zapłatę renty wyrównawczej obejmowało okres od 1 lutego 2020 r. na przyszłość. Odpowiadała ona różnicy między hipotetycznymi zarobkami powoda, tj. 3.000,00 zł netto, a kwotą renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Od 1 lutego 2020 r. renta opiewała na kwotę 1.701,36 zł (zob. k. 102 akt rentowych). Różnica wynosiła zatem 1.298,64 zł. Taka też kwota została ustalona jako miesięczna rata rentowa poczynając od lutego 2020 r., o czym orzeczono w punkcie II. 1) sentencji wyroku.

3)  Renta z tytułu zwiększonych potrzeb.

Renta z tytułu zwiększonych potrzeb ma na celu kompensatę szkody przyszłej. Szkoda ta wyraża się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie, np. konieczność stałych zabiegów, rehabilitacji, specjalnego odżywiania. Ma ona więc charakter prospektywny, a więc stanowi ona wyjątek od zasady, że kompensacji podlega tylko szkoda istniejąca w chwili wyrokowania.

W literaturze w związku z tym podkreśla się, że w zakresie stosunku uprawnień rentowych do zwrotu kosztów przysługującego na mocy art. 444 § 1 zd. 1 k.c., a także wyłożenia z góry sumy na koszty leczenia lub przystosowania do nowego zawodu z § 1 zd. 2, przyjąć należy ich rozłączność. W drugim przypadku chodzi wyłącznie o koszty już poniesione, renta zaś jest ustalana na przyszłość. Od strony przedmiotowej nie ma różnic między rentą i roszczeniem o zwrot kosztów w tym sensie, że oba typy uprawnień służą wynagrodzeniu wydatków takiego samego rodzaju. Wskazuje się także, że w judykaturze spotkać można wypowiedzi, z których wynika dopuszczalność dochodzenia „zaległych” – acz niewymierzonych w wyroku lub ugodzie – świadczeń rentowych za okres sprzed chwili orzekania. Podnosi się, że jest to zapatrywanie błędne, ponieważ art. 444 § 2 k.c. nie stosuje się do czasu przeszłego, a jedynie do szkód przyszłych względem momentu orzekania. Rozliczenie przeszłości – w przypadku, gdy dochodzi do ustalenia renty – może dokonać się w zakresie kosztów na podstawie art. 444 § 1 zd. 1 k.c. W zakresie zaś pozostałym, to znaczy korzyści utraconych z niedoszłej eksploatacji zdolności do pracy zarobkowej i w ramach realizacji widoków powodzenia – na podstawie art. 361 k.c. (ze wszystkimi rygorami metody dyferencyjnej) ((zob. M. Kaliński (zob. M. Kaliński, Szkoda na osobie i jej naprawienie, Warszawa 2021, Legalis, III. § 3 III.).

Ponadto podnosi się, że zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem, Sąd, ustalając wysokość renty z tytułu zwiększonych potrzeb, nie jest zobowiązany do drobiazgowej dokładności. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2011 r., sygn. akt II CSK 682/10, LEX nr 951296). Wynika to m.in. stąd, iż zgodnie z art. 444 § 2 k.c. renta winna znamionować się odpowiedniością, co wskazuje na pewną swobodę w procesie jej ustalenia.

Powyższe rozważania prowadzą do klarowanego (choć nieco uproszczonego) wniosku, iż renta z art. 444 § 2 k.c. winna być zasądzona na okres od dnia wyrokowania na przyszłość, zaś szkody powstałe w okresie wcześniejszym winny być kompensowane odszkodowaniem z art. 444 § 1 k.c. Sentencja wyroku wskazuje, że Sąd rozpoznający niniejszą sprawę nie w pełni dostosował się do tej reguły, skoro renta z tytułu utraty zwiększonych potrzeb została zasądzona od listopada 2024 r., a więc także za okres przed dniem zamknięcia rozprawy. Zagadnienie to było przedmiotem analizy w procesie wyrokowania. Sądu uznał jednak, że zastosowana formuła na gruncie niniejszej sprawy zapewnia pełną indemnizację, co jasno będzie wynikać z dalszych rozważań.

Wracając na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że powód domagał się renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie 500,00 zł miesięcznie poczynając od dnia wniesienia pozwu. Twierdził, że na kwotę tę składają się koszty zakupów leków oraz dojazdy do placówek medycznych. Jednocześnie powód domagał się odszkodowania, którego celem było pokrycie szkód powstałych w związku z zakupem leków, badań, rehabilitacji i dojazdów do placówek medycznych za okres do października 2024 r. (ostatnia faktura za zakup leków nosi datę 9 października 2024 r.).

Analiza poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych z uwzględnieniem przedstawionych rozważań prawnych prowadziła do następujących wniosków.

Po pierwsze, powód w ramach renty z tytułu zwiększonych potrzeb i odszkodowania domagał się w istocie kompensacji tej samej szkody (kwestia ta była podnoszona przez pozwanego). W obu przypadkach chodziło o koszty leczenia i dojazdów do placówek medycznych. Z uwagi na prospektywny charakter renty z tytułu zwiększonych potrzeb, wyrównanie tej szkody mogło nastąpić wyłącznie w ramach odszkodowania z art. 444 § 1 k.c. Szczegółowe rozważania w tej mierze zostały przedstawione wcześniej. Wynika z nich, że szkoda ta została już skompensowana jednorazowym odszkodowaniem z ZUS. W konsekwencji powództwo o zasądzenie renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres do października 2024 r. podlegało oddaleniu.

Po drugie, ustalając zwiększone potrzeby powoda Sąd miał na uwadze przede wszystkim stan rzeczy z 2024 r., jako że on jest najbardziej aktualny (odpowiada on obecnym potrzebom powoda i obowiązującym cenom). Analiza danych z wcześniejszych lat nie pozwala na ustalenie reguły, która byłaby adekwatna dla całego okresu od 2018 do 2024 r. Dostrzegalna jest znaczna zmienność danych, co zapewne było spowodowane tym, iż znaczna część tego okresu przypadła na okres pandemii Covid-19, a także wysoką inflacją w poprzednich latach. Poza sporem było, iż w okresie od stycznia do października 2024 r. powód wydał na leki 1.872,51 zł. Średnia miesięczna wynosiła 187,25 zł. Pozwany wyliczył średnią na kwotę 156,04 zł (k. 1212 akt), lecz pominął fakt, iż stanowiące podstawę wyliczeń dane pochodzą z okresu 10 miesięcy, a nie miesięcy 12. Sąd miał też na uwadze dojazdy powoda do placówek medycznych. Trafnie pozwany podnosi, że nie były one zbyt częste. Wypadały co kilka miesięcy, średnio co 3 miesiące. Były to z reguły wyjazdy przychodni w W. (w obie strony 8 km). Co dwa lata powód wyjeżdżał do G. na badanie wzroku (w obie strony około 70 km). Należało założyć, że będą one kontynuowane. Koszty dojazdów nie były zatem znaczące. Wynosiły one średnio kilka złotych miesięcznie. Resumując, Sąd przyjął, że rata rentowa wynosi miesięcznie 192,00 zł. Kwota ta, w ocenie Sądu, spełnia warunek odpowiedniości renty.

Po trzecie, renta został zasądzona od listopada 2024 r., jako że powód do października 2024 r. przedstawił koszty, które podlegały kompensacie na podstawie art. 444 § 1 k.c. Z uwagi na dynamikę procesu od listopada 2024 r. brakowało w tym zakresie danych, lecz z pewnością zwiększone potrzeby powoda nadal się utrzymywały. Aby więc nie pozbawić powoda pełnego naprawienia szkody, Sąd zasądził rentę za okres od listopada 2024 r. Nie stanowi to wielkiego wyłomu od zasady jej prospektywności, skoro rozprawa została zamknięta 10 lutego 2025 r. (zob. k. 1232 akt).

Roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

Powód w niniejszej sprawie wniósł o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za szkody, jakie w przyszłości może on ponieść w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 20 lipca 2018 r.

Podstawą prawną tego żądania jest art. 189 k.p.c. Powód był zatem obowiązany wykazać interes prawny, który jest materialnoprawną przesłanką powództwa opartego na tym przepisie. Interes prawny występuje wówczas, gdy istnieje niepewność prawa lub stosunku prawnego zarówno z przyczyn faktycznych, jak i prawnych, którą jest w stanie usunąć sądowy wyrok ustalający. W orzecznictwie przyjęto, że nie zachodzi z reguły interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c., gdy zainteresowany może osiągnąć w pełni ochronę swych praw na innej drodze, zwłaszcza w drodze powództwa o zasądzenie świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych (tak np. Sąd Najwyższy w wyroku z 22 listopada 2002 r., IV CKN 1519/00, LEX nr 78333 i z 4 stycznia 2008 r., III CSK 204/07, M.Spół. 2008/3, poz. 51).

W sprawie o naprawienie szkody wynikającej z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia nawet zasądzenie świadczenia odszkodowawczego nie wyłącza ustalenia w sentencji wyroku odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia. Nie wszystkie szkody na osobie powstają równocześnie ze zdarzeniem, które wywołało uszkodzenie ciała. Szkoda taka może mieć charakter rozwojowy i następstwa tego zdarzenia mogą ujawnić się nawet wiele lat po jego zaistnieniu. Następstw tych, zależnych od indywidualnych właściwości organizmu, przebiegu leczenia i rehabilitacji, rozwoju nauk medycznych czy innych czynników, nie sposób przewidzieć. Poszkodowany występując z powództwem o świadczenie nie jest w stanie określić wszystkich skutków zdarzenia, które mogą pojawić się w przyszłości. Ustalenie w sentencji wyroku odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia wywołującego szkodę na osobie pozwala wyeliminować lub przynajmniej złagodzić trudności dowodowe mogące powstać w kolejnym procesie odszkodowawczym z uwagi na upływ czasu pomiędzy wystąpieniem zdarzenia szkodzącego a dochodzeniem naprawienia szkody. Oznacza to, że powód w procesie o naprawienie szkody na osobie ma co do zasady interes prawny pozwalający na skorzystanie z powództwa o ustalenie także wówczas, gdy jednocześnie żąda zasądzenia świadczenia. Pogląd taki zachowuje aktualność również pod rządem art. 442 ¹ § 3 k.c., który wyeliminował niebezpieczeństwo upływu terminu przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody na osobie wcześniej, niż szkoda ta się ujawniła (zob. uchwałę Sądu Najwyższego z 24 lutego 2009 r., III CZP 2/09, OSNC 2009/12, poz. 168 i wyrok z 11 marca 2010 r., IV CSK 410/09, LEX nr 678021).

W rozpatrywanej sprawie żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki związane z wypadkiem przy pracy z 20 lipca 2018 r., jakie mogą ujawnić się w przyszłości, było zasadne i podlegało uwzględnieniu (punkt III. sentencji wyroku). Powód już na stałe będzie zmagać się z konsekwencjami doznanego urazu. Wobec niepewnych rokowań co do jego przyszłego stanu zdrowia, co jasno i zgodnie wynika z opinii biegłych, prawdopodobnym jest, że konieczne będzie ponoszenie kosztów leczenia bądź rehabilitacji, których nie da się ustalić obecnie, w szczególności co do ich wysokości. Szczególnie niepokojąca w tym zakresie jest sformułowana przez biegłego okulistę prognoza dotycząca stanu narządu wzroku powoda. Powód ma więc interes prawny w tym, by te niemożliwe obecnie do zidentyfikowania i precyzyjnego określenia, lecz mogące wystąpić w przyszłości, skutki wypadku przy pracy powiązać z odpowiedzialnością pozwanego za ten wypadek. Ułatwi to bowiem powodowi dochodzenie dodatkowych roszczeń w przyszłości i ograniczy zakres ewentualnego postępowania dowodowego, bowiem nie będzie potrzebne już ustalanie zasady odpowiedzialności.

Koszty procesu

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., w myśl którego w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Sąd uznał, że w niniejszej sprawie uzasadnione było stosunkowe rozdzielenie kosztów między stronami.

Ostateczna wartość przedmiotu sporu opiewała na kwotę 79.980,00 zł (zadośćuczynienie 37.905 zł, odszkodowanie - 1118,98 zł + 859,13 zł + 5.289,81 zł + 1.340,27 zł, renta skapitalizowana 11.782,76 zł, renta wyrównawcza - 15.583,68 zł, renta z tytułu zwiększonych potrzeb – 6.000,00 zł, ustalenie odpowiedzialności na przyszłość – 100,00 zł). Powód wygrał sprawę w zakresie Powód wygrał sprawę w zakresie zadośćuczynienia, odszkodowania w zakresie kwoty 1.118,98 zł, renty skapitalizowanej w zakresie kwoty 10.874,00 zł, renta wyrównawczej w całości, renty z tytułu zwiększonych potrzeb (od listopada 2024 r. w zakresie kwoty 192 zł) i w zakresie powództwa o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przeszłość. Łącznie wygrał zatem sprawę co do kwoty 67.885,66 zł, a więc w 84,88%.

Koszty zastępstwa procesowego

Obie strony były reprezentowane przez fachowego pełnomocnika. Stawka minimalna wynagrodzenia adwokata wynosiła w niniejszej sprawie 2.700,00 zł (§ 2 pkt 6 w związku z § 9 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie; Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.). Powód wnosił o zasądzenie kosztów wynagrodzenia adwokata w wysokości podwójnej stawki minimalnej (łącznie 5.400,00 zł), co znajdowało uzasadnienie w znacznym nakładzie pracy, której niniejsza sprawa wymagała oraz wysokim stopniu jej skomplikowania (§ 15 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie). Powodowi przyznano zatem koszty zastępstwa procesowego w kwocie 4.583,52 zł, o czym orzeczono w punkcie VII. sentencji wyroku.

Wskazana w wyroku kwota jest jednak nieprawidłowa. Na skutek zwykłej omyłki nie doszło do zredukowania ustalonych kosztów zastępstwa procesowego powoda o koszty zastępstwa procesowego pozwanego w zakresie, w jakim wygrał on sprawę. Przyjmując, iż wynagrodzenie radcy prawnego pozwanego z uwagi na te same okoliczności również winno odpowiadać podwójnej stawce minimalnej, czyli 5.400,00 zł (§ 2 pkt 6 w związku z § 9 ust. 1 pkt 5 i § 15 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. z 2023 r., poz. 1935 ze zm.) na rzecz pozwanego winna być zasądzona kwota 816,48 zł. Po odjęciu tej kwoty od kwoty kosztów należnych powodowi, ostatecznie na rzecz powoda winna być zasądzona tytułem kosztów zastępstwa procesowego kwota 3.767,04 zł. Z uwagi na oczywistość wskazanej omyłki, Sąd w tym zakresie wyda postanowienie prostujące.

Koszty sądowe.

O kosztach należnych Skarbowi Państwa, w tym wydatkach poniesionych tymczasowo w toku postępowania przez Skarb Państwa, orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 w związku z art. 13 ust. 1 pkt 5, art. 83 ust. 2, art. 96 ust. 1 pkt 4 i art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2024 r., poz. 959 ze zm.). Oznaczało to konieczność pobrania od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa w zakresie opłaty kwoty 3.394,35 zł (pełna opłata – 3.999,00 zł x 84,88%), a w zakresie wydatków kwoty 7.055,68 zł (punkt VIII. sentencji wyroku).

Poniesione w sprawie wydatki wyczerpywały się w kosztach opinii biegłych. Łączny koszt wynagrodzenia biegłych wynosił 10.079,74 zł. Na kwotę tę składały się wynagrodzenia biegłych ustalone:



postanowieniem z 16 kwietnia 2021 r. (k. 570 akt) - 2 x 1.094,78 zł (wypłacone ze Skarbu Państwa),



postanowieniem z 4 sierpnia 2021 r. (k. 647 akt) - 821,34 zł (wypłacone ze Skarbu Państwa),



postanowieniem z 16 grudnia 2021 r. (k. 716 akt) - 2 x 453,46 zł (wypłacone ze Skarbu Państwa),



postanowieniem z 23 lutego 2022 r. (k. 783 akt) - 865,71 zł (wypłacone ze Skarbu Państwa),



postanowieniem z 12 maja 2022 r. (k. 818 akt) - 2.933,72 zł (wypłacone z zaliczki pozwanego do kwoty 1500,00 zł - k. 680 akt i ze Skarbu Państwa w kwocie 1.433,72 zł),



postanowieniem z 19 lipca 2022 r. (k. 856 akt) - 228,15 zł (wypłacone ze Skarbu Państwa),



postanowieniem z 20 października 2022 r. (k. 896 akt) - 2 x 129,56 zł (wypłacone ze Skarbu Państwa),



postanowieniem z 7 sierpnia 2023 r. (k. 1019 akt) - 323,80 zł, 1.049,49 zł i 501,93 zł (pozwany uiścił zaliczkę w kwocie 3.000,00 zł – k. 945 akt, lecz mimo to koszty te zostały wypłacone ze Skarbu Państwa).

Zgodnie z procentowym udziałem strony w wyniku sprawy, przypadające na pozwanego wydatki opiewały na kwotę 8.555,68 zł. W formie zaliczki pozwany zapłacił już kwotę 1.500,00. Tym samym do pobrania pozostała kwota 7.055,68 zł. Pozwany uiścił także zaliczkę w kwocie 3.000,00 zł, lecz w toku procesu nie została ona przekierowana na wynagrodzenie biegłych. Kwota ta została w związku z tym w wyroku przeznaczona na pokrycie wydatków, które, zgodnie z wynikiem sprawy, obciążyły pozwanego.

Pozostałą częścią wydatków Sąd obciążył Skarb Państwa, jako że powód korzystał ze zwolnienia od kosztów sądowych (postanowienie na k. 148 akt).

Opłata skarbowa

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa nie stanowiła celowych kosztów procesu, albowiem w sprawach dotyczących zatrudnienia ustawa z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2023 r., poz. 2111 ze zm.) ustanawia zwolnienie przedmiotowe (art. 2 § 1 pkt 1 lit. f).

Uwagi końcowe

Powód cofnął pozew w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie za dzień 7 marca 2019 r. Dlatego Sąd w tym zakresie umorzył postępowanie na podstawie art. 355 k.c. (punkt IV. sentencji wyroku).

Na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c. Sąd nadał wyrokowi w punkcie I. i II. rygor natychmiastowej wykonalności także w zakresie jednomiesięcznego wynagrodzenia, a więc co do kwoty 3.960,32 zł (k. 198 akt).

W punkcie X. wyroku nakazano zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa kwotę 100,00 zł, która została uiszczona przez powoda jako opłata od wniosku o wydanie uzasadnienia postanowienia z 20 maja 2020 r. (k. 130 akt). Opłata ta została uiszczona mimo złożonego przez powoda wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Wniosek powoda o zwolnienie od kosztów sądowych został uwzględniony postanowieniem z 24 lipca 2020 r. (k. 148 akt). W realiach sprawy należało uznać, że zwolnienie to miało moc wsteczną, co skutkowało przyjęciem, iż opłata ta został zbędnie uiszczona (art. 80 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

sędzia Andrzej Kurzych