Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2025 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Beata Szymańska

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2025 roku w T.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko Ł. P.

o zwrot kosztów związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników

I.  zasądza od pozwanego Ł. P. na rzecz powódki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kwotę 220,19 zł (dwieście dwadzieścia złotych 19/100) tytułem zwrotu kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracownika wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 marca 2023 roku do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.700,00 zł (dwa tysiące siedemset złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Asesor sądowy Beata Szymańska

IV P 230/24 Pm

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 lutego 2024 roku (data stempla pocztowego) powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od pozwanego Ł. P. kwoty 21 971,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 marca 2023 roku do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że strony w dniu 4 października 2019 roku zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku uczeń na maszynistę pojazdów trakcyjnych w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 2 250 zł brutto. Jednocześnie, powód w dniu 4 października 2019 roku zawarł z pozwanym umowę na szkolenie w celu uzyskania przez niego uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych (dalej „umowa szkoleniowa”). Pozwany podał, że w preambule do umowy szkoleniowej, pozwany oświadczył m.in., że:

- jest zainteresowany podniesieniem kwalifikacji zawodowych i uzyskaniem uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych,

- w związku z czasochłonnością szkolenia na licencję i szkolenia na świadectwo, w celu zapewnienia sobie środków niezbędnych na utrzymanie decyduje się na odbycie w/w szkoleń w ramach stosunku pracy z powodem i zgadza się, że jego wynagrodzenie z umowy o pracę stanowi część nakładów Powoda na uzyskanie przez niego uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych.

Powódka podała, że w związku z tak przyjętymi ustaleniami, Strony w § (...) umowy szkoleniowej oświadczyły, że pozwany zobowiązany będzie przez okres około 18 miesięcy uczestniczyć w kursie obejmującym naukę w Ośrodku szkolenia – (...) sp. z o.o. w T. w ramach szkolenia na licencję, a następnie po jego ukończeniu naukę w ramach szkolenia na świadectwo, a powód zobowiązał się do pokrycie w całości kosztów uczestnictwa pozwanego w tychże kursach (§ (...)umowy szkoleniowej), co powód uczynił. Równocześnie, jak wskazał powód, pozwany zobowiązał się do przepracowania u Powoda okresu minimum 3 lat po zakończeniu szkolenia. Natomiast w razie rozwiązania stosunku pracy z pozwanym przed upływem terminu 3 lat od zakończenia szkolenia, pozwany zobowiązany był do zwrotu kosztów poniesionych przez Powoda, o których mowa w § (...) umowy szkoleniowej, pomniejszonych proporcjonalnie do okresu przepracowanego przez Pozwanego po ukończeniu szkolenia (§ (...) umowy.

Dalej powódka wyjaśniła, że teoretyczne szkolenie na licencję maszynisty oraz teoretyczne szkolenie na świadectwo maszynisty, a także egzaminy przeprowadzane były przez (...) sp. z o.o. w ramach umów łączących ją z powodem. Wszystkie niezbędne szkolenia praktyczne przeprowadzane zaś były przez powoda. I tak w okresie od 27 listopada 2019 roku do 23 stycznia 2020 roku pozwany w ramach szkoleń odbył kilka staży stanowiskowych prowadzonych przez brygadzistów powoda. Natomiast od dnia 26 stycznia 2020 roku do dnia 28 lutego 2021 roku pozwany jako kandydat na maszynistę pojazdów trakcyjnych odbył trzy szkolenia praktyczne organizowane przez powoda, a prowadzone przez jego pracowników (maszynistów).

Powódka podniosła, że wykonując swoje zobowiązania z łączącej go z pozwanym umowy szkoleniowej poniósł nakładu na szkolenie pozwanego, na które składają się:

- koszt szkolenia na licencję maszynisty w wysokości 7 800,00 PLN,

- koszt szkolenia na świadectwo maszynisty w wysokości 7 200,00 PLN,

- koszty niezbędnych badań lekarskich w wysokości 793,74 PLN,

- koszt wynagrodzenia brutto pozwanego wypłaconego pozwanemu w okresie pracy u pozwanego w okresie szkolenia na licencję i szkolenia na świadectwo + ZUS w wysokości 58 308,74 PLN (na co składają się uwzględnione w tymże wynagrodzeniu koszty poniesione przez powoda na wynagrodzenie jego pracowników przeprowadzających szkolenia praktyczne dla pozwanego, w tym wynagrodzenie brutto dla brygadzistów przeprowadzających staże stanowiskowe w okresie od 27 listopada 2019 r. do 23 stycznia 2020 r. w wysokości 7 315,30 PLN oraz maszynistów w okresie od 26 stycznia 2020 r. do 28 lutego 2021 r. w wysokości 56 883,91 PLN).

Kolejno powódka wskazała, że w dniu 16 marca 2021 roku pozwany pomyślnie zdał egzamin i zdobył uprawnienia maszynisty pojazdów trakcyjnych, zaś w dniu 25 listopada 2022 roku złożył pisemne oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 4 października 2019 roku.

Powódka podała, iż w związku z tym, że stosunek pracy ustał z dniem 28 lutego 2023 roku, a zatem przed upływem wymaganego 3-letniego okresu od daty ukończenia szkolenia, jest zobowiązany do uregulowania na rzecz powoda zobowiązań wynikających z poniesionych przez powoda kosztów szkolenia w wysokości 27 388,14 PLN, wyliczonych proporcjonalnie do okresu wykonywania przez pozwanego swoich obowiązków jako maszynisty pojazdów trakcyjnych. Powód zaznaczył przy tym, że pozwany uregulował część zobowiązania w dniu 21 kwietnia 2023 roku, dokonując zapłaty na rzecz powoda kwoty 5 417 PLN, a zatem w dalszym ciągu do dopłaty pozostaje kwota 21 971,14 PLN.

Powódka podniosła przy tym, że nie ulega wątpliwości, iż koszt szkolenia kandydata na maszynistę znacząco przewyższa koszty, jakie standardowo ponoszą inni przedsiębiorcy w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych swoich pracowników. Zdaniem powoda, szkolenie kandydatów jest długotrwałe, albowiem trwa prawie 2 lata i co do zasady nie da się go przejść w inny sposób niż poprzez zatrudnienie u przewoźnika kolejowego. Zaznaczył przy tym, że czynności, które wykonują w tym czasie kandydaci w głównej mierze opierają się na realizacji programu szkolenia. Tak wysokie koszty, w ocenie powoda, nie mogą więc stanowić uszczerbku dla interesów ekonomicznych powoda. Jeżeli więc szkolenie pozwanego miało na celu uzyskanie uprawnień do wykonywania zawodu maszynisty, to ponosi on jego koszty w wysokości i w sposób określony umową szkoleniową zawartą na podstawie art. 22c ustawy o transporcie kolejowym.

(pozew k. 6-14v)

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Na wstępie pozwany wskazał, że nigdy nie uchylał się od obowiązku zapłaty faktycznie poniesionych kosztów na szkolenie maszynisty ustalonych proporcjonalnie do przepracowanego przez niego okresu zatrudnienia. Dlatego w dniu 21 kwietnia 2023 roku dokonał przelewu na konto powódki kwoty 5 417 zł.

Pozwany podniósł, że zapisy umowy o podnoszenie kwalifikacji zawodowych z dnia 3 października 2019 roku pozostają w sprzeczności z przepisami kodeksu pracy i kodeksu cywilnego, a nadto powódka dokonuje ich błędnej wykładni.

Powód podał po pierwsze, iż wskazana w przepisie § (...) umowy szkoleniowej wysokość kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez powódkę, którą strony określiły na około 70 000,00 zł nie jest dla pozwanego wiążąca. Pozwany powinien bowiem być zobowiązany do zwrotu wyłącznie tych kosztów, które powódka rzeczywiście poniosła w związku z podnoszeniem przez pozwanego kwalifikacji zawodowych. Oprócz tego, koszty te powinny być także udowodnione, czego powódka nigdy nie zrobiła. Powódka, zdaniem pozwanego, wprowadziła go w błąd w momencie podpisywania umowy oraz co do żądanych kosztów, których faktycznie nie poniosła. Dlatego, w ocenie pozwanego, ustalona przez strony kwota 70 000,00 zł mogła stanowić co najwyżej prognozę wysokości takich kosztów. Domaganie się zaś kosztów innych niż rzeczywiście poniesione staje w jawnej sprzeczności z przepisem art. 103 in fine Kodeksu pracy (dalej k.p.), który zezwala jedynie na domaganie się przez pracodawcę zwrotu „poniesionych” dodatkowych świadczeń.

Powód dalej wskazał, że przepis § (...)umowy szkoleniowej wprost wskazuje jakich dodatkowych świadczeń powódka udzielała pozwanemu w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. Natomiast z treści umowy jednoznacznie wynika, że do w/w świadczeń dodatkowych, wbrew przepisom powszechnie obowiązującego prawa, powódka zaliczyła również uzyskane w okresie podnoszenia kwalifikacji wynagrodzenie pozwanego oraz część składek ZUS, przypadających na powoda. Powód podał, iż jak wskazuje się w literaturze, w żadnym przypadku pracodawca nie może przewidzieć w umowie obowiązku zwrotu kosztów poniesionych z tytułu wynagrodzenia za urlopy szkoleniowe lub zwolnienia z całości lub części dnia pracy. Postanowienie takie byłoby niezgodne z art. 103(4) § 2 KP, gdyż byłoby mniej korzystne dla pracownika niż przepisy komentowanego Rozdziału.

Pozwany podał, że rzeczywiste koszty poniesione przez powódkę na ponoszenie kwalifikacji zawodowych pozwanego (bez uwzględnienia wynagrodzenia i składek ZUS zapłaconych przez pracodawcę w okresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych) wyniosły 15 000,00 zł. Kwota ta wynika z podzielenia kwoty wynagrodzenia zapłaconego przez powódkę spółce (...). za przeprowadzenie szkolenia na licencję maszynisty i szkolenia na świadectwo maszynisty, czyli 285 000,00 zł przez liczbę uczestników szkolenia, czyli 19 osób (285 000,00 zł / 19 = 15 000,00 zł). Pozwany wskazał zaś, że powódka nie poniosła innych kosztów związanych bezpośrednio ze szkoleniem pozwanego, a związanym z nadzorem maszynisty szkolącego, czy ze szkoleniami na warsztatach. Pozwany podał, że zgodnie z przepisami art. 103(1) k.p. - 103(6) k.p. do kosztów szkolenia nie mogą być wliczone wynagrodzenie, jakie pozwany uzyskał, czy inne należności, które otrzymał w ramach stosunku pracy. Pozwany wyjaśnił dalej, że kwota 15 000 zł podzielona na 36 miesięcy daje kwotę 416,66 zł. Pozwany wskazał, że przepracował 23 miesięcy dla powódki. Kwota 417 zł pomnożona przez 13 miesięcy daje kwotę 5 416,58 zł i taką kwotę pozwany zapłacił powódce.

Również koszty niezbędnych badań lekarskich, zdaniem pozwanego, choć ujęte w umowie nie mogą być zawarte w tych kosztach ryczałtowych, albowiem zgodnie z art. 229 § 6 k.p., badania, o których mowa w § (...) (badania wstępne, okresowe, przy pracach narażających na nowotwory, zwłóknienia) są przeprowadzane na koszt pracodawcy. Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy. Pozwany wskazał, że rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie wymagań zdrowotnych, badań lekarskich i psychologicznych oraz oceny zdolności fizycznej i psychicznej osób ubiegających się o świadectwo maszynisty albo o zachowanie jego ważności z dnia 3 kwietnia 2015 r. nie zmienia podmiotu, który ma ponosić koszty badań wobec uregulowań kodeksu pracy. Pozwany podał, że po zakończeniu kursu uzyskania uprawnień maszynisty, przez kilkanaście miesięcy pracował dla powódki, a więc to powódka jako pracodawca była zobligowana ponosić te koszty.

(odpowiedź na pozew k. 135-140v)

W dalszym toku procesu, strony podtrzymały zajęte stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 października 2019 roku powódka zawarła z Ł. P. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku uczeń na maszynistę pojazdów trakcyjnych w pełnym wymiarze czasu pracy za miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie 2 250,00 zł brutto.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: umowa o pracę z dnia 4 października 2019 roku k. 29-30)

Jednocześnie, powódka zawarła w dniu 4 października 2019 roku z pozwanym umowę na szkolenie w celu uzyskania przez niego uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych.

W preambule do umowy szkoleniowej, pozwany oświadczył, że:

- jest zainteresowany podniesieniem kwalifikacji zawodowych i uzyskaniem uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych,

- w związku z czasochłonnością szkolenia na licencję i szkolenia na świadectwo, w celu zapewnienia sobie środków niezbędnych na utrzymanie decyduje się na odbycie w/w szkoleń w ramach stosunku pracy z powodem i zgadza się, że jego wynagrodzenie z umowy o pracę stanowi część nakładów Powoda na uzyskanie przez niego uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych.

Powódka oświadczyła zaś, że jest gotowa ponieść nakłady na szkolenie pozwanego.

W § (...)strony uzgodniły, że pozwany celem uzyskania uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych: (1) od dnia 7 października 2019 roku rozpocznie naukę w Ośrodku Szkolenia – (...) sp. z o.o. w T. w ramach Szkolenia na licencję maszynisty, a następnie niezwłocznie po ukończenia Szkolenia na Licencję (lecz nie później niż w terminie 20 dni od tego zdarzenia) (2) rozpocznie naukę w ramach Szkolenia na Świadectwo. Strony postanowiły, że łączny czas trwania Szkolenia na Licencję i Szkolenia na Świadectwo wynosi 18 miesięcy (§ (...).

W § (...) strony ustaliły, że szacunkowe nakłady (…), które poniesie A. na uzyskanie przez Kandydata uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych, na które składają się:

- opłata za naukę w ośrodku szkolenia, o którym mowa w ust. (...) wraz z opłatą za wymagane egzaminy,

- należycie udokumentowane i uzgodnione z A. koszty dojazdów Kandydata na zajęcia według zasad jak przy podróżach służbowych na terenie kraju,

- koszty zakwaterowania i wyżywienia Kandydata uprzednio uzgodnione z A. według zasad jak przy podróżach służbowych na terenie kraju,

- koszty niezbędnych badań lekarskich,

- koszty organizacji zajęć warsztatowych,

- koszty wynagrodzenia brutto kandydata wypłaconego Kandydatowi w okresie pracy w A. w czasie Szkolenia na Licencję i Szkolenia na Świadectwo.

Strony wskazały przy tym, że szacują wymienione koszty na kwotę około: 70 000 zł.

Zgodnie z § (...)umowy pozwany, po ukończeniu Szkolenia na Licencję oraz Szkolenia na Świadectwo i uzyskaniu uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych, zobowiązał się do przepracowania w A. okresu 3 lat. W przypadku rozwiązania stosunku pracy z Kandydatem przez A. bez wypowiedzenia z winy Kandydata lub rozwiązania umowy o pracę przez Kandydata za wypowiedzeniem z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 94(3) k.p. lub rozwiązania umowy o pracę przez Kandydata bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 k.p. lub art. 94(3) k.p., mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach – przed upływem 3 lat, o których mowa w § (...)– powód zobowiązał się na żądanie A. do zwrotu nakładów poniesionych przez A. w celu uzyskania przez Kandydata uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych, o których mowa w § (...) w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po zakończeniu szkoleń i uzyskaniu przez Kandydata uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych.

(dowód: umowa szkoleniowa k. 31-34)

W dniu 3 października 2019 roku powódka zawarła z (...) sp. z o.o. umowę na realizację usług w postaci:

- przeprowadzenia szkolenia na licencję maszynisty,

- przeprowadzenia egzaminu dla absolwentów szkolenia na licencję maszynisty zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 10 lutego 2014 r. oraz programem szkolenia zatwierdzonym przez Prezesa UTK, obejmującym 298 godzin szkoleni,

- zapewnienia noclegów oraz całodobowego wyżywienia dla uczestników kursu.

Zgodnie z załącznikiem nr (...)do umowy w/w usług miały zostać zrealizowane dla 19 kandydatów, w tym także pozwanego. Ogólną wartość umowy strony określił na łączną kwotę 148 200,00 zł.

(dowód: umowa z dnia 3 października 2019 roku wraz z załącznikiem k. 25-28

W dniu 26 czerwca 2020 roku powódka zawarła z (...) sp. z o.o. kolejną umowę na realizacje usług w postaci:

- przeprowadzenia szkolenia teoretycznego na świadectwo maszynisty,

- przeprowadzenia egzaminu dla absolwentów szkolenia na świadectwo maszynisty zgodnie z programem szkolenia, stanowiącym załącznik nr (...) do umowy,

- zapewnienia noclegów oraz całodobowego wyżywienia dla uczestników kursu w trakcie trwania kursu.

Zgodnie z załącznikiem nr (...) do umowy w/w usługi miały zostać zrealizowane dla 19 kandydatów, w tym także pozwanego. Ogólną wartość umowy strony określił na łączną kwotę 136 800 zł.

(dowód: umowa z dnia 26 czerwca 2020 roku wraz z załącznikami k. 35-74)

Głównym zadaniem kandydata na maszynistę w trakcie zatrudnienia na stanowisku ucznia na maszynistę pojazdów trakcyjnych było realizowanie celów szkolenia, stawianie się w wyznaczonych miejscach, wykonywanie poleceń osób szkolących, uczestnictwo w badaniach lekarskich i poddawanie się egzaminom. Taki pracownik miał zdobywać wiedzę i nie mógł samodzielnie tj. bez nadzoru wykonywać żadnych czynności pracowniczych.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, częściowo zeznania świadka zeznania świadka A. S. e-protokół 00:08:14 – 00:24:48 k. 216v-217)

Szkolenie na licencję obejmowało łącznie 298 godzin szkolenia praktycznego i teoretycznego.

Szkolenie na świadectwo obejmowało:

- część I - staż stanowiskowy i szkolenie praktyczne – łącznie 800 godzin szkoleniowych,

- część II - szkolenie teoretyczne – łącznie 280 godzin szkoleniowych,

- część III – prowadzenie pojazdu kolejowego pod nadzorem – łącznie 1200 godzin szkoleniowych.

(dowód: umowa szkoleniowa k. 31-34, załącznik nr (...) do umowy z dnia 26 czerwca 2020 roku - program szkolenia kandydatów ubiegających się o uzyskanie świadectwa maszynisty k. 40-73, zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. J. (1) e-protokół 00:58:00 – 01:11:30 k. 202-203, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

Szkolenia teoretyczne w ramach szkolenia na licencję i świadectwo było organizowane i prowadzone przez (...) sp. z o.o. w ramach łączących ją z powódka umów z dnia 3 października 2019 roku oraz 26 czerwca 2020 roku. Szkolenia teoretyczne odbywały się w zamiejscowym ośrodku wymienionej spółki.

Pozwany odbył szkolenie teoretyczne zarówno na licencję, jak i na świadectwo maszynisty.

(dowód: zaświadczenie o ukończeniu kursu k. 110, zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, zeznania świadka P. G. e-protokół 02:03:05 – 02:24:42 k. 205-206, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

Wszystkie szkolenia praktyczne prowadzone zaś były w całości przez pracowników powódki w ramach ich obowiązków pracowniczych.

Część I szkolenia na świadectwo tj. staż stanowiskowy i szkolenie praktyczne odbywały się na warsztacie przy czynnościach rewidenta taboru, bez prowadzenia pociągu.

Cześć III szkolenia na świadectwo obejmowała zaś czynności manewrowe i prowadzenie pociągu pod nadzorem maszynisty.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. J. (1) e-protokół 00:58:00 – 01:11:30 k. 202-203, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, zeznania świadka P. G. e-protokół 02:03:05 – 02:24:42 k. 205-206, zeznania świadka A. S. e-protokół 00:08:14 – 00:24:48 k. 216v-217, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

W ramach części III szkolenia na świadectwo maszynisty, każdy z kandydatów był przypisany do jednego maszynisty. Maszynista-opiekun podczas szkolenia sprawował nadzór nad kandydatem w trakcie prowadzenia przez niego pociągu. Kandydat na maszynistę nie mógł bowiem sam uruchomić ani prowadzić pociągu.

Czynności podejmowane przez maszynistów w ramach szkolenia kandydatów stanowiły dodatkowe zajęcie dla maszynistów, ale odbywały się w ramach ich normalnego czasu pracy. Z tego tytułu maszyniści nie mieli wydłużonego czasu pracy, ani nie otrzymywali żadnych dodatków do wynagrodzenia.

Gdyby nie było kandydata na maszynistę, maszynista sam prowadziłby pociąg w ramach swojego normalnego czasu pracy.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. J. (1) e-protokół 00:58:00 – 01:11:30 k. 202-203, zeznania świadka P. G. e-protokół 02:03:05 – 02:24:42 k. 205-206, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

Po zakończonym szkoleniu i zdaniu przez kandydata na maszynistę egzaminu, maszynista, który był opiekunem kandydata otrzymywał od pozwanego gratyfikację w wysokości 1000 zł.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. J. (1) e-protokół 00:58:00 – 01:11:30 k. 202-203, zeznania świadka A. S. e-protokół 00:08:14 – 00:24:48 k. 216v-217)

Kursy podczas których jeździł kandydat na maszynistę stanowiły regularne kursy pociągów, za które płacił Urząd Marszałkowski. Pasażerowie kupowali na te kursy bilety.

Część przewozów jest przez powódkę realizowana także na zasadach przewozów komercyjnych.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. J. (1) e-protokół 00:58:00 – 01:11:30 k. 202-203, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, zeznania świadka P. G. e-protokół 02:03:05 – 02:24:42 k. 205-206)

W ramach szkoleń praktycznych kandydaci na maszynistów, w tym powód, odbywali także zajęcia warsztatowe. Warsztat stanowi oddzielną bazę i mieści się w (...). Są tam brygadziści, kierownik, dyrektor oddziału technicznego. Na danej zmianie w warsztacie pracowało zwykle kilku brygadzistów. Kandydaci na maszynistów byli podzieleni na 2-3 grupy (by nie utrudniać funkcjonowania warsztatu) i na bieżąco przydzielania do poszczególnych brygad w celu zapoznania się z różnymi zakresami wiedzy. W ramach czynności warsztatowych kandydaci pod nadzorem brygadzistów zapoznawali się m. in. z budową i bieżącym utrzymanie pojazdów kolejowych.

Brygadziści podczas szkolenia wykonywali swoje normalne dotychczasowe obowiązki pracownicze (tak jak miało to miejsce w czasie, kiedy nie były przeprowadzane szkolenia). W ramach szkolenia brygadzista podczas swojej pracy musiał dodatkowo tłumaczyć kandydatom, co robi i jak to się robi. Nie stanowiło to jednak znacznego obciążenia dla brygadzistów.

Zdarzało się również, że to kandydat wykonywał jakąś czynność jak np. dolewanie oleju, czy dokręcenia śruby, a brygadzista to nadzorował.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. D. e-protokół 01:11:30 – 01:23:24 k. 203 – 203v, zeznania świadka A. J. (2) e-protokół 01:26:44 – 01:34:11 k. 203v-204, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, zeznania świadka P. G. e-protokół 02:03:05 – 02:24:42 k. 205-206, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

Brygadziści przeprowadzali szkolenia warsztatowe w ramach swojego normalnego czasu pracy i podstawowego wynagrodzenia. Nie otrzymywali z tego tytułu żadnych dodatkowych świadczeń.

(dowód: zeznania świadka A. J. (2) e-protokół 01:26:44 – 01:34:11 k. 203v-204, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

Obowiązki szkoleniowe nie utrudniały pracownikom powoda (maszynistom i brygadzistom) wykonywania ich obowiązków pracowniczych.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, zeznania świadka P. G. e-protokół 02:03:05 – 02:24:42 k. 205-206, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

W związku ze szkoleniami praktycznymi powodowa spółka nie zatrudniła żadnych dodatkowych pracowników.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. D. e-protokół 01:11:30 – 01:23:24 k. 203 – 203v, zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

Pozwany w ramach zatrudnienia na stanowisku ucznia na maszynistę pojazdów trakcyjnych odbył przewidziane w programie szkolenia praktyczne.

(dowód: Dzienniczek Przygotowania Zawodowego Pozwanego k. 76-94)

Harmonogram pracy kandydatów na szkolenia maszynistów zgodnie z programem szkolenia był sporządzany przez pracownika powoda A. J. (1). Harmonogram był sporządzany około 1 -1,5 tygodnia. Sporządzanie harmonogramu nie kolidowało z innymi obowiązkami A. J. (1), albowiem wskazana czynność była też wykonywana przez innych pracowników pod jego nadzorem.

(dowód: zeznania świadka A. J. (1) e-protokół 00:58:00 – 01:11:30 k. 202-203).

Powódka w związku ze szkoleniem pozwanego na stanowisko maszynisty pojazdów trakcyjnych poniosła koszty związane z realizacją umów z (...) sp. z o.o. w wysokości:

- 7 800 zł z tytułu kosztów szkolenia teoretycznego pozwanego na licencję maszynisty (148 200 / 19 uczestników szkolenia),

- 7 200 zł z tytułu kosztów szkolenia teoretycznego pozwanego na świadectwo maszynisty (136 800 / 19 uczestników szkolenia).

(okoliczność bezsporna, nadto faktury i potwierdzenia transakcji k. 104-109)

Powódka poniosła także koszt badania lekarskiego pozwanego, niezbędnego do otrzymania świadectwa maszynisty, a przeprowadzonego przez lekarza uprawnionego dla ubiegających się o otrzymanie świadectwa maszynisty albo zachowania jego ważności, w wysokości 183,98 zł.

(dowód: faktura VAT z dnia 4 października 2019 roku k. 98-101, potwierdzenie transakcji k. 103)

Powódka poniosła nadto koszt badania lekarskiego pozwanego przez lekarza uprawnionego dla ubiegających się o licencję maszynisty albo jej ważności, w wysokości 609,76 zł netto.

(dowód: faktura VAT z dnia (...)roku k. 102, potwierdzenie transakcji k. 103)

Miesięczne wynagrodzenie zasadnicze brutto maszynistów szkolących pozwanego wynosiło:

- w odniesieniu do 8 maszynistów - 5 650 zł (w odniesieniu do 8 maszynistów),

- w odniesieniu do 2 maszynistów – 4100 zł, a od października 2020 roku – 4400 zł.

Miesięczne wynagrodzenie zasadnicze brutto brygadzistów szkolących pozwanego wynosiło:

- w odniesieniu do 1 brygadzisty – 4 100 zł,

- w odniesieniu do 2 brygadzistów – 5000 zł.

(dowód: zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia k. 161)

Łączne wynagrodzenie za pracę wypłacone maszynistom za czas, w którym przeprowadzali z pozwanym szkolenia praktyczne wynosiło 56 883,91.

(dowód: wykaz maszynistów przeprowadzających szkolenia praktyczne z pozwanym k. 95-97)

W dniu 16 marca 2021 roku pozwany pomyślnie zdał egzamin i zdobył uprawnienia pojazdów trakcyjnych.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: zaświadczenie k. 111)

W związku z tym, w dniu 24 marca 2021 roku strony zawarły aneks do umowy o pracę z dnia 4 października 2019 roku, na mocy którego zmieniły od dnia 1 kwietnia 2021 roku stanowisko powoda na maszynistę pojazdów trakcyjnych, a jego wynagrodzenie ustaliły na kwotę 4 300 zł brutto.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: aneks do umowy k. 75)

W dniu 25 listopada 2022 roku pozwany złożył powódce pisemne oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 4 października 2019 roku. Okres wypowiedzenia upłynął wraz z końcem lutego 2023 roku.

(okoliczności bezsporne, nadto dowód: wypowiedzenie umowy o pracę k. 112, świadectwo pracy k. 113-114)

Pismem z dnia 28 lutego 2023 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 27 388,13 zł tytułem zwrotu kosztów szkolenia, o których mowa w § (...) umowy z dnia 4 października 2019 r. w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Pismo zostało przez pozwanego odebrane w tym samym dniu.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 115)

Pismem z dnia 2 marca 2023 roku pozwany zwrócił się do powódki o szczegółowe wyliczenie kwoty wskazanej w wezwaniu do zapłaty tj. 27 388,14 zł oraz przedłożenie faktur i rachunków faktycznie poniesionych na szkolenie.

(dowód pismo z dnia 2 marca 2023 roku k. 143)

Pismem z dnia 11 kwietnia 2023 roku powódka przedstawiła pozwanemu szczegółowe wyliczenie kwoty wskazanej w wezwaniu do zapłaty oraz załączyła faktury związane z poniesionymi kosztami.

(dowód: pismo wraz z potwierdzeniem odbioru i załącznikami k. 116-119, k. 144-149)

Pozwany w dniu 21 kwietnia 2023 roku dokonał zapłaty na rzecz powoda kwoty 5 417,00 zł tytułem nakładów poniesionych przez powódkę w związku ze szkoleniem powoda na stanowisko maszynisty.

(okoliczność bezsporna)

Przed podpisaniem umów o pracę i umów szkoleniowych, z kandydatami na maszynistów były omawiane warunki szkolenia, w tym koszty.

(dowód: zeznania świadka M. C. e-protokół 00:12:23 – 00:53:43 k. 200v-202, zeznania świadka A. S. e-protokół 00:08:14 – 00:24:48 k. 216v-217)

Zapisy umowy szkoleniowej dotyczące tego, iż wynagrodzenie za pracę kandydatów na maszynistów jest również kosztem szkolenia nie zostały szczegółowo omówione. Kandydaci nie otrzymali wcześniej umowy o pracę oraz umowy szkoleniowej. Mieli możliwość zapoznania się z ich treścią dopiero w dniu zawierania przedmiotowych umów.

(dowód: zeznania świadka R. R. e-protokół 01:38:18 – 02:03:05 k. 204 – 205, częściowo także zeznania świadka P. G. e-protokół 02:03:05 – 02:24:42 k. 205-206, przesłuchanie pozwanego e-protokół 00:36:44 – 01:17:54 k. 217v-219)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujące się w aktach sądowych, których prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia ich mocy dowodowej.

Znaczną część okoliczności faktycznych Sąd ustalił także na podstawie korespondujących ze sobą zeznań świadków: M. C., A. S., A. J. (1), A. D., A. J. (2), R. R. i P. G.. Zeznania wymienionych świadków w całości zasługiwały na uwzględnienie, albowiem były nie tylko spójnie zewnętrznie, lecz ponadto nie zawierały żadnych wewnętrznych sprzeczności, były logiczne, konsekwentne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego.

Sąd zwraca jednak uwagę, iż zeznania świadków w części, w której stanowiły przypuszczenia lub opinie, nie mogły stanowić podstawy ustaleń faktycznych niniejszej sprawy. I tak na przykład zeznania świadka M. C., w części, w której świadek spekulował, że kandydatom mogła być przydzielona dodatkowa odzież, czy wyposażenie, lecz nie wskazywał, czy rzeczywiście miało to miejsce i czy jakieś koszty z tego tytułu były przez spółkę ponoszone, nie mogły być uwzględnione przez Sąd w ustalaniu okoliczności faktycznych niniejszej sprawy.

Stan faktyczny Sąd ustalał również w oparciu o dowód z przesłuchania powoda. Jego oświadczenia, jako korelujące z pozostałym materiałem dowodowym, Sąd co do zasady poczytał za wiarygodne. Sąd również jednak zważył, że część oświadczeń powoda miała formę opinii np. w odniesieniu do przydatności zawodowej pracowników zatrudnionych jak powód na stanowisku ucznia na maszynistę pojazdów trakcyjnych.

Sąd na podstawie przepisu art. 235(2) § 1 pkt 5 k.p.c. postanowił pominąć dowód z opinii biegłego z zakresu oceny kosztów szkoleń w kolejnictwie. Nie ma bowiem racji powódka, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 października 2022 roku, sygn. akt II PSKP 10/22 niejako przesądził, że w każdej sprawie odnoszącej się do kwestii rzeczywiście ponoszonych kosztów przeprowadzanych szkoleń przez przewoźników – koniecznym jest zasięgnięcie opinii biegłego z zakresu oceny kosztów szkoleń w kolejnictwie z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 10 lutego 2014 r. w sprawie licencji maszynisty (Dz. U. z 2014 r. poz. 211 z późn. zm.), które ustala obligatoryjny czas 298 godzin tego szkolenia, w tym 240 godzin wykładów i 58 godzin zajęć praktycznych, oraz rozporządzenia tegoż Ministra z tej samej daty (Dz. U. z 2014 r. poz. 212 z późn. zm.), które przewiduje łącznie 2.000 godzin zajęć teoretycznych i szkolenia praktycznego.

Wymienione orzeczenie zapadło na gruncie specyficznych okoliczności faktycznych, odmiennych od realiów niniejszej sprawy. Otóż na kanwie sprawy rozpoznawanej przez Sąd Najwyższy, zostało ustalone, że zarówno szkolenia teoretyczne, jak i praktyczne w ramach szkoleń na licencję i świadectwo maszynisty były prowadzone przez powodową spółkę. Co istotne wykłady w ramach części teoretycznej były prowadzone przez dedykowanych pracowników spółki, albowiem powód organizował i przeprowadzał szkolenia na licencje maszynisty i świadectwo maszynisty jako podmiot uprawniony do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o takie uprawnienia zawodowe. Szkolenia te były przy tym organizowane nie tylko dla pracowników powoda, a także dla innych osób "spoza spółki". Zasady organizowania przez powoda szkoleń na licencję i świadectwo maszynisty były przy tym szczegółowo uregulowane Decyzją członka zarządu ds. handlowych P. S.A. z dnia 11 grudnia 2013 r., a załącznik nr (...)do tej decyzji określał stawki za poszczególne rodzaje usług szkoleniowych, w tym korzystanie ze środków trwałych jak np. korzystanie z sali wykładowej, urządzeń biurowych, czy skryptu.

Na gruncie tak ustalonych okoliczności faktycznych, w których ewidentnie w związku ze szkoleniem pracownika zaistniały określone wydatki ze strony pracodawcy, stanowisko Sądu Najwyższego o konieczności dopuszczenia dowodu z opinii biegłego w celu określenia sumy rzeczywiście poniesionych kosztów z tego tytułu, jawi się jako w pełni uzasadnione.

Z okoliczności faktycznych rozpoznawanej sprawy wynika zaś jednoznacznie, że szkolenia teoretyczne na licencję i świadectwo maszynisty były prowadzone przez podmiot zewnętrzny, a wysokość kosztów poniesionych przez powódkę z tego tytułu pozostaje między stronami bezsporna. Co istotne pozwany nie tylko nie kwestionował wielkości tych nakładów, ale nadto uiścił na rzecz powódki wyliczone przez nią koszty tych szkoleń w odniesieniu do okresu zatrudnienia pozwanego. Poza sporem w niniejszej sprawie jest również fakt poniesienia przez pozwaną kosztów badań lekarskich w związku ze szkoleniem powoda na licencję i świadectwo maszynisty (choć sporna pozostaje ocena zasadności tych kosztów, a to zostanie omówione w dalszej części uzasadnienia).

Za sporną między stronami w realiach niniejszej sprawy można zatem uznać jedynie kwestię kosztów poniesionych przez powódkę w ramach organizacji szkolenia praktycznego pozwanego. Zauważyć przy tym należy, że powódka nie deklarowała poniesienia jakichkolwiek kosztów z tytułu zakupu np. środków trwałych, czy też odzieży ochronnej. Zebrany materiał dowodowy również nie daje podstaw do uznania, iż powódka dokonała jakichkolwiek nakładów w tym zakresie. Powódka w ramach wytoczonego powództwa, jako koszty szkoleń praktycznych dla kandydatów na maszynistów, w tym powoda, wskazuje wyłącznie koszty wynagrodzeń dla jej pracowników w związku z prowadzeniem przez nich szkoleń praktycznych. Zamiennie, powódka koszty te interpretuje jako koszty wynagrodzenia brutto pozwanego wypłaconego mu w okresie pracy u pozwanego podczas szkolenia na licencję i szkolenie na świadectwo powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne. Wobec sporu co do możliwości domagania się tego typu kosztów co do zasady, Sąd w pierwszej kolejności rozstrzygał kwestię dopuszczalności zobowiązania pracownika do zwrotu świadczeń z tego tytułu w ogólności. Kwestia ta została przez Sąd rozstrzygnięta negatywnie (o czym szerzej w ramach uzasadnienia prawnego), dlatego też Sąd meriti nie dostrzegł potrzeby ustalania wielkości tych kosztów w oparciu o wiadomości specjalne.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż ocena prawna roszczenia należy do wyłącznej kompetencji Sądu. Jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 kwietnia 2021 roku, I CSKP 65/21, dowód z opinii biegłego sądowego zasadniczo nie służy ustalaniu okoliczności faktycznych, lecz ich ocenie przez pryzmat wiadomości specjalnych. Do dokonywania wszelkich ustaleń w procesie powołany jest sąd, a nie biegły. Biegły nie zastępuje również sądu w ocenie prawnej roszczenia (wyrok SN z 30.04.2021 r., I CSKP 65/21, LEX nr 3220070).

Z uwagi na powyższe, Sąd Rejonowy doszedł do konstatacji, iż dopuszczenie dowodu z opinii wymienionego biegłego zmierzałoby jedynie do przedłużania postępowania w niniejszej sprawie.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w minimalnym zakresie.

Osią sporu w niniejszej sprawie było to, czy powódka może domagać się od pozwanego określonych w umowie szkoleniowej z dnia 4 października 2019 roku kosztów poniesionych na podnoszenie jego kwalifikacji zawodowych, w tym także wypłaconego mu wynagrodzenia za czas odbywania szkoleń.

Zgodnie bowiem z zawartą przez strony w dniu 4 października 2019 roku umową pozwany zobowiązał się uczestniczyć przez okres 18 miesięcy w kursie obejmującym naukę w Ośrodku szkolenia – (...) sp. z o.o. w T. w ramach szkolenia na licencję, a następnie po jego ukończeniu naukę w ramach szkolenia na świadectwo, zaś powódka zobowiązała się do pokrycia w całości kosztów uczestnictwa pozwanego w tychże kursach. Wymaga przy tym podkreślenia, iż pozwany na mocy tej umowy zobowiązał się również do wykonywania obowiązków pracowniczych i przepracowania u pracodawcy 3 lat po zakończeniu szkolenia, a w przypadku, m.in. rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem przez pracownika w terminie przed upływem 3 lat po zakończeniu szkolenia, zobowiązał się do zwrotu poniesionych przez pracodawcę z powyższego tytułu kosztów pomniejszonych proporcjonalnie do okresu przepracowanego przez pozwanego po ukończeniu szkolenia.

W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, że umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych pozwanego z dnia 4 października 2019 roku co do zasady była ważna i wiążąca dla stron.

Rozważania prawne w niniejszej sprawie należy rozpocząć od przytoczenia przepisów kodeksu pracy regulujących kwestię podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników.

Zgodnie z przepisem art. 103 ¹ k.p. przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą (§ (...)), a pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługują:

- urlop szkoleniowy (§(...)

- zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania (§ (...)

Przy czym za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia (§ (...).

Po myśli art. 103 ³ k.p., pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie.

Stosownie zaś do treści przepisu art. 103 ^{( 4)} k.p. pracodawca zawiera z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron, przy czym umowę zawiera się na piśmie (§ (...). Co ważne, umowa, o której mowa w § (...)nie może zawierać postanowień mniej korzystnych dla pracownika niż przepisy niniejszego rozdziału (§ (...)).

Art. 103 ⁵ k.p. stanowi z kolei, że pracownik podnoszący kwalifikacje zawodowe:

1) który bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji,

2) z którym pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie, o której mowa w art. 103 ^4, nie dłuższym niż 3 lata,

3) który w okresie wskazanym w pkt (...) rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 94 ³,

4) który w okresie wskazanym w pkt(...) rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 94 ³, mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach

- jest obowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na ten cel z tytułu dodatkowych świadczeń, w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia.

Powódka jako podstawę prawną zgłoszonego roszczenia wskazywała natomiast wyłącznie przepis art. 22c ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 697). Po myśli tego przepisu przewoźnik kolejowy i zarządca mogą zawrzeć z kandydatem na maszynistę umowę zobowiązującą tego kandydata do zwrotu części albo całości kosztów poniesionych na jego szkolenie, jeżeli rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego wiążącego kandydata na maszynistę z odpowiednio przewoźnikiem kolejowym albo zarządcą nastąpiło przed ustalonym w tej umowie terminem, z przyczyny leżącej po stronie tego kandydata (ust. (...), a przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku szkolenia maszynisty ubiegającego się o uzyskanie kolejnego świadectwa maszynisty (ust. (...).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowany jest pogląd, iż art. 22c ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 602) - dalej u.t.k.) nie stanowi lex specialis względem przepisów Rozdziału III Kodeksu pracy (art. 102-103 ⁶ , pt. Kwalifikacje zawodowe pracowników). Ustawodawca w komentowanym przepisie wprowadził możliwość zobowiązania kandydata na maszynistę do zwrotu całości albo części kosztów poniesionych na jego szkolenie, jeżeli rozwiązanie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego wiążącego kandydata na maszynistę z przewoźnikiem lub zarządcą infrastruktury nastąpiło przed ustalonym w tej umowie terminem z przyczyn leżących po stronie kandydata. We wskazanej normie prawnej należy zwrócić uwagę na kilka kwestii. Po pierwsze, należy ustalić, jaki stosunek prawny łączy strony umowy o podnoszenie kwalifikacji. Jeżeli umowa o podnoszenie kwalifikacji została zawarta na podstawie nawiązanego między stronami stosunku pracy (jak w tym przypadku), wówczas jej postanowienia nie mogą być mniej korzystne dla pracownika, niż postanowienia Rozdziału III Kodeksu pracy (art. 103(4) ust. 2 k.p.). W takiej sytuacji postanowienia umowy podnoszenia kwalifikacji zawodowych, zawartej przez pracodawcę z pracownikiem w świetle art. 22c u.t.k., z uwagi na ogólny charakter określenia jej kształtu, muszą być zgodne w szczególności z normą wynikającą z treści art. 103(5) k.p. oraz z pozostałymi regulacjami Rozdziału III Kodeksu pracy. Warto zaznaczyć także, że przepisy Rozdziału III Kodeksu pracy, a konkretniej art. 103(1)-103(6) k.p. zostały dodane do regulacji prawnych prawa pracy art. 1 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 105, poz. 655) i zaczęły obowiązywać od dnia 16 lipca 2010 r., tj. ponad 10 lat od daty wejścia w życie art. 22c u.t.k. Z powyższego wynika zatem, że regulacje z art. 22c u.t.k. oraz przepisy art. 103(1)-103(6) k.p. stanowią (łącznie) podstawę do zawarcia przez pracodawcę z pracownikiem (kandydatem do zdobycia licencji maszynisty czy świadectwa maszynisty) umowy podnoszenia kwalifikacji zawodowych (por. wyrok SN z 10.05.2023 r., I PSKP 36/22, LEX nr 3565857).

Sąd meriti w pełni podziela powyższe stanowisko, co oznacza, że ocena zasadności wytoczonego powództwa wymaga wzięcia pod uwagę również regulacji zawartej w przepisach art. 103(1) k.p. i n.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż pozwany co do zasady nie uchylał się od obowiązku zwrotu kosztów poniesionych przez powódkę z tytułu jego szkolenia na licencję i świadectwo maszynisty i nie kwestionował powództwa co do zasady. Pozwany negował jednak wysokość dochodzonych kosztów, podnosząc, iż powinien być zobowiązany do zwrotu jedynie tych nakładów, które powódka rzeczywiście poniosła.

Sąd Rejonowy w pełni podziela stanowisko pozwanego. Jak bowiem trafnie wskazał m. in. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 13 grudnia 2017 roku w sprawie III APa 19/17 zestawienie przepisów 103 ⁴ § 2 KP i art. 103 ⁵KP, oznacza, iż skoro w ustawie Kodeks pracy mowa jest o obowiązku zwrotu przez pracownika kosztów poniesionych przez pracodawcę, to zapis umowny nie może nakładać na pracownika obowiązku zwrotu kosztów, które w rzeczywistości nie zostały przez pracodawcę poniesione, a jedynie ustalono ich wysokość w umowie. Gdyby bowiem na pracowniku rozwiązującym umowę o pracę przed upływem terminu wynikającego z umowy ciążył obowiązek zwrotu kwoty wskazanej w umowie kwoty, oznaczonej jako koszty poniesionych szkoleń (w dowolnej wysokości koszty szkoleń, rzekomo poniesionych przez pracodawcę), zapis taki nie chroniłby pracodawcy przed ponoszeniem kosztów przeszkolenia pracownika, z którego nie miałby korzyści (co oczywiście było zamysłem ustawodawcy), ale de facto sprowadzałby się do nałożenia na pracownika sankcji za wcześniejsze (przed upływem 3 lat) rozwiązanie umowy o pracy, przy jednoczesnym bezzasadnym wzbogaceniu pracodawcy kosztem pracownika. Zapis taki, jako mniej korzystny dla pracownika niż regulacja ustawowa, uznać należy za nieważny (por. wyrok SA w Gdańsku z 13.12.2017 r., III APa 19/17, LEX nr 2427754).

Zgodzić się przy tym należy z Sądem Rejonowym w Toruniu, który w uzasadnieniu wyroku z dnia 2 kwietnia 2019 roku, (...) wskazał, iż „analizując tę normę nie sposób nie zauważyć, że roszczenia pracodawcy wobec pracownika wynikające z umowy o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych nie mogą wykraczać poza roszczenie o zwrot kosztów poniesionych przez pracodawcę w tytułu świadczeń dodatkowych, o których mowa w art. 103 ^{( 3)} k.p., w sytuacjach enumeratywnie wyliczonych w art. 103(5) pkt 1-4 k.p. Istotnym jest zatem określenie katalogu świadczeń dodatkowych, jaki został przewidziany w umowach zawartych przez strony. Katalog świadczeń dodatkowych, o których mowa w art. 103 ^{( 3)} k.p. jest katalogiem otwartym i możliwe jest przyznanie różnych świadczeń, poczynając od tych wprost wymienionych w przywołanym przepisie, tj. opłata za kształcenie, koszty przejazdu, zakwaterowania, czy podręczników, a kończąc na takich świadczeniach, jak pokrywanie opłat za egzaminy poprawkowe, zakup literatury niezbędnej do zajęć, czy wyżywienia. Katalog konkretnych świadczeń i ich wysokość powinny zostać określone w umowie zawartej na podstawie art. 103 ^{( 4)} k.p. (por. Ł.Prasołek (w:) K.Walczak (red.), Kodeks pracy. Komentarz. 2017, Legalis) (por. wyrok SR w Toruniu z 2.04.2019 r., (...), LEX nr 2679708).

W umowie szkoleniowej z dnia 4 października 2019 roku, strony zgodnie ustaliły, że na nakłady, które poniesie A. w celu uzyskania przez Kandydata uprawnień do samodzielnego prowadzenia pojazdów szynowych na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych, składają się:

- opłata za naukę w ośrodku szkolenia, o którym mowa w ust. 1 wraz z opłatą za wymagane egzaminy,

- należycie udokumentowane i uzgodnione z A. koszty dojazdów Kandydata na zajęcia według zasad jak przy podróżach służbowych na terenie kraju,

- koszty zakwaterowania i wyżywienia Kandydata uprzednio uzgodnione z A. według zasad jak przy podróżach służbowych na terenie kraju,

- koszty niezbędnych badań lekarskich,

- koszty organizacji zajęć warsztatowych,

- koszty wynagrodzenia brutto kandydata wypłaconego Kandydatowi w okresie pracy w A. w czasie Szkolenia na Licencję i Szkolenia na Świadectwo.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że powyższe wyliczenie ma charakter zamknięty, toteż na mocy zawartej umowy szkoleniowej, powódka mogłaby domagać się od pozwanego jedynie tych wydatków, które zostały poniesione z tytułu wyżej wymienionych świadczeń.

Przechodząc zaś do szczegółowej oceny poszczególnych kosztów określonych przez strony w kontekście powołanych regulacji prawnych, wskazać należy, iż bezsprzecznie świadczeniami dodatkowymi, o których mowa w art. 103 ³ k.p. i art. 103 ⁵ k.p. były opłaty za naukę w ośrodku szkolenia (...) wraz z opłatą egzaminy. Pozwany zresztą tego nie kwestionował i zapłacił na rzecz powódki koszty poniesione z tego tytułu obniżone proporcjonalnie do swojego okresu zatrudnienia.

Powódka w niniejszej sprawie domagała się jednak zwrotu także innych kosztów, określonych w umowie, a mianowicie:

- kosztów niezbędnych badań lekarskich w wysokości 793,74 PLN,

- kosztu wynagrodzenia brutto pozwanego wypłaconego pozwanemu w okresie pracy u pozwanego w okresie szkolenia na licencję i szkolenia na świadectwo + ZUS w wysokości 58 308,74 PLN (na co składają się uwzględnione w tymże wynagrodzeniu koszty poniesione przez powoda na wynagrodzenie jego pracowników przeprowadzających szkolenia praktyczne dla pozwanego, w tym wynagrodzenie brutto dla brygadzistów przeprowadzających staże stanowiskowe w okresie od 27 listopada 2019 r. do 23 stycznia 2020 r. w wysokości 7 315,30 PLN oraz maszynistów w okresie od 26 stycznia 2020 r. do 28 lutego 2021 r. w wysokości 56 883,91 PLN).

Odnosząc się zatem do możliwości żądania zwrotu wynagrodzenia pozwanego za okres szkolenia na licencję i szkolenia na świadectwo, w tym ZUS, wskazać należy, iż koszty te w świetle przepisów art. 103 ¹ k.p. - 103 ⁶ k.p. nie mogą podlegać zwrotowi, co wynika wprost z regulacji przepisu art. 103(5) k.p. Przepis ten stanowi bowiem, że pracownik jest zobowiązany jedynie do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę z tytułu dodatkowych świadczeń.

Stanowisko takie znajduje przy tym potwierdzenie w piśmiennictwie i judykaturze. W komentarzu do Kodeksu pracy pod red. K. Walczaka wskazano, iż postanowienie zobowiązujące pracownika do zwrotu kosztów wynagrodzenia pracownika za czas szkolenia byłoby niezgodne z art. 103 ^{( 4)} § 2 k.p., gdyż byłoby mniej korzystne dla pracownika niż przepisy Kodeksu pracy (por. Ł. Prasołek, (w:) K.Walczak (red.), Kodeks pracy. Komentarz. 2017, Legalis). Również w Komentarzu Kodeks Pracy pod redakcją profesora K. Barana podano, że wymiar kosztów, których zwrotu może się domagać pracodawca, z jednej strony ograniczony jest do wartości dodatkowych świadczeń, które zostały przyznane pracownikowi na podnoszenie kwalifikacji zawodowych zgodnie z treścią umowy szkoleniowej; pracodawca nie może więc się domagać zwrotu wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi za okres zwolnień z pracy udzielanych w celu udziału w zajęciach obowiązkowych oraz wynagrodzenia wypłaconego za okres urlopu szkoleniowego (por. M. Włodarczyk [w:] Kodeks pracy. Komentarz. Tom II. Art. 94-304(5), wyd. VI, red. K. W. Baran, Warszawa 2022, art. 103(5). Analogicznie kwestia ta została ujęta w komentarzu do Kodeksu pracy pod red. L. Florka. Wyjaśniono w nim, iż w umowie o podnoszenie przez pracownika kwalifikacji zawodowych nie mogą zostać przewidziane inne sytuacje od wymienionych w art. 103 ^{( 5)} k.p., w których pracownik będzie zobowiązany do zwrotu w całości lub w części poniesionych przez pracodawcę kosztów świadczeń dodatkowych, o których mowa w art. 103 ^{( 3)} k.p. Pracownik nie może także zostać zobowiązany do zwrotu w całości lub w części wynagrodzenia, które otrzymał za czas zwolnień od pracy i urlopu szkoleniowego (por. D. Dzienisiuk, J. Skoczyński [w:] Kodeks pracy. Komentarz, wyd. VII, red. L. Florek, Warszawa 2017, art. 103(5).

W związku z powyższym, należy zgodzić się z pozwanym, iż zapisy umowy szkoleniowej, w części, w której dotyczą obowiązku zwrotu przez pozwanego wypłaconego mu wynagrodzenia brutto w okresie pracy w A. w czasie Szkolenia na Licencję i Szkolenia na Świadectwo na podstawie art. 103 (4) § 2 k.p.c w zw. z art. 18 k.p. i 58 k.c. w zw. z art. 300 k.p. są nieważne.

W konsekwencji, Sąd rozważał zasadność wskazywanej przez powódkę w ramach spisu kosztów kwoty 58 308,74 PLN w kontekście alternatywnie określonej przez nią ich podstawy, a mianowicie nakładów poniesionych na wynagrodzenie jej pracowników przeprowadzających szkolenia praktyczne dla pozwanego, w tym wynagrodzenie brutto dla brygadzistów przeprowadzających staże stanowiskowe w okresie od 27 listopada 2019 r. do 23 stycznia 2020 r. w wysokości 7 315,30 zł oraz maszynistów w okresie od 26 stycznia 2020 r. do 28 lutego 2021 r. w wysokości 56 883,91 zł.

Po pierwsze należy zaznaczyć, iż w ramach umowy szkoleniowej z dnia 4 października 2019 roku strony wśród nakładów ponoszonych przez powódkę w ramach szkolenia pozwanego, ujęły koszty organizacji zajęć warsztatowych. Co do zasady zatem, w świetle tego zapisu, powódka mogłaby, zdaniem Sądu Rejonowego, w ramach poniesionych kosztów organizacji zajęć warsztatowych domagać się od pozwanego zwrotu kosztów wynagrodzeń pracowników prowadzących zajęcia warsztatowe. Nie może jednak schodzić z pola widzenia fakt, że muszą to być koszty, które faktycznie zostały przez powódkę poniesione. Chodzi bowiem o rzeczywiste wydatki organizacji zajęć warsztatowych. Jednocześnie, mają to być koszty dodatkowe, a zatem wykraczające poza normalny, dotychczasowy tryb pracy u powódki. Należy przy tym zaznaczyć, iż to na powódce spoczywa ciężar wykazania (art. 6 k.c.), iż wydatki z danego tytułu rzeczywiście, faktycznie zostały poniesione. Przy czym nie chodzi o wykazanie ich wysokości (która może i powinna być wykazania za pomocą opinii biegłego), lecz o udowodnienie ich podstawy, warunkującej w ogóle możliwość domagania się ich zwrotu. Innymi słowy, powódka powinna wykazać, iż poniosła jakiekolwiek dodatkowe i rzeczywiste koszty dochodzone w danego tytułu. Po wykazaniu tej okoliczności jest bowiem dopiero możliwe rozważenie zasadności dopuszczenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność określenia wysokości tych kosztów.

Zdaniem Sądu Rejonowego powódka w niniejszym procesie nie wykazała, iż ponosiła jakiekolwiek dodatkowe i rzeczywiste koszty organizacji zajęć warsztatowych.

Jak bowiem wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, wszystkie zajęcia praktyczne, w których uczestniczył pozwany, nie były prowadzone przez podmiot zewnętrzny, ale przez pracowników powoda. Co przy tym szczególnie istotne, zarówno maszyniści, jak i brygadziści prowadzili szkolenia niejako "przy okazji" swoich standardowych obowiązków pracowniczych i nie otrzymywali z tego tytułu żadnego dodatkowego wynagrodzenia. Szkolili kandydatów na maszynistów w swoim normalnym czasie pracy i nie wykonywali żadnej pracy w godzinach ponadnormatywnych. Nie były to osoby dedykowane do prowadzenia zajęć praktycznych z kandydatami na maszynistów, ale dotychczasowi pracownicy powódki, którzy jednocześnie wykonując swoją pracę, nauczali osoby szkolące się na stanowisko maszynisty. Brygadziści głównie prezentowali kandydatom rodzaj i sposób wykonywania swoich obowiązków pracowniczych, ewentualnie zlecali drobne prace osobom szkolącym się, a sami nadzorowali ich przebieg. Z zeznań świadków wynika przy tym, iż nie stanowiło to w zasadzie żadnego obciążenia dla brygadzistów, a tym bardziej nie uniemożliwiało tudzież utrudniało wykonywanie ich własnych czynności w ramach stosunku pracy. Zasadniczym zadaniem maszynisty, przeprowadzającym szkolenie praktyczne, był zaś nadzór nad kandydatem prowadzącym w jego obecności pociąg. Odbywało się to w jego standardowych godzinach pracy i w ramach przysługującego mu wynagrodzenia zasadniczego. Jak przy tym wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, gdyby nie było osoby szkolącej, maszynista sam prowadziłby pociąg. Nie budzi zatem wątpliwości, iż maszyniści również nie wykonywali żadnej dodatkowej pracy, choć w jej ramach ich obowiązki w trakcie szkolenia ulegały pewnej modyfikacji. Maszyniści z powyższego tytułu nie otrzymywali też żadnego ponadnormatywnego wynagrodzenia za pracę.

Powyższe oznacza, że powódka z tytułu organizacji zajęć warsztatowych nie poniosła żadnych dodatkowych kosztów związanych z wynagradzaniem jej pracowników. Sporne koszty powódka poniosłaby bowiem w takiej samej wysokości niezależnie od tego czy brygadziści i maszyniści prowadziliby szkolenia praktyczne, a pozwany brałby w nich udział czy też nie.

Sąd zważył przy tym, że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynikało, iż powódka przyznawała maszynistom, którzy byli opiekunami poszczególnych kandydatów gratyfikacje w wysokości 1000 zł po pomyślnym zdaniu egzaminu przez danego szkolącego się. Zdaniem Sądu Rejonowego nie było jednak podstaw do uznania, iż powódka faktycznie poniosła taki koszt w odniesieniu do szkolenia pozwanego. Sama powódka w toku procesu nie podnosiła bowiem takiej okoliczności, a mianowicie nie wskazywała, iż maszynista – opiekun powoda otrzymał jakiekolwiek dodatkowe świadczenia gratyfikacyjne, a nadto nie zgłaszała żadnych wniosków dowodowych na tę okoliczność, w tym nie wnosiła chociażby o przesłuchanie tej osoby w charakterze świadka. Postępowanie dowodowe nie ujawniło zaś, że maszynista – opiekun powoda rzeczywiście otrzymał w/w świadczenie. Z samego zaś faktu, iż taka była praktyka, nie można jednoznacznie wywieść, że w tym konkretnym przypadku, również została przyznana wymieniona gratyfikacja.

W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, iż w umowie szkoleniowej z dnia 4 października 2019 roku w ramach nakładów, które miała ponieść powódka w związku ze szkoleniem pozwanego była mowa o „kosztach organizacji zajęć warsztatowych”. Literalne brzmienie tego zapisu wskazuje na to, że strony w ramach ciążących na powódce kosztów świadczeń dodatkowych przyznanych pozwanemu, ujęły wyłącznie koszty związane z przeprowadzeniem szkoleń warsztatowych, a zatem z wyłączeniem szkolenia praktycznego polegającej na prowadzeniu pojazdu szynowego pod nadzorem (część III szkolenia na świadectwo). Stosownie do przepisu art. 65 k.c. (znajdującego zastosowanie w niniejszej sprawie w zw. z art. 300 k.p.) oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje (§(...)) W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu (§ (...). Nie budzi wątpliwości, iż umowa szkoleniowa była przygotowywana przez powódkę, a zatem podmiot posiadający szczegółową wiedzę co do poszczególnych etapów szkolenia i ich utartych określeń. Trudno zatem uznać, że powódka omyłkowo posłużyła się wskazaną formułą, a w istocie miała na myśli koszty wszystkich zajęć praktycznych odbywanych przez pozwanego. Za taką tezą przemawia również fakt, iż powódka szacunkową wysokość tych kosztów określiła na kwotę 70000 zł, mając świadomość, iż samo wynagrodzenia powoda za okres szkolenia, powiększone o należne składki, będzie opiewać na sumę ponad 50 000 zł. To z kolei sugeruje, że intencją powódki w ramach nakładów związanych ze szkoleniem pozwanego było ujęcie i pokrycie jedynie drobnych kosztów związanych z organizacją zajęć warsztatowych, a nie zaś kosztów wynagrodzeń wszystkich pracowników przeprowadzających zarówno zajęcia warsztatowe, jak i szkolenia praktyczne polegające na prowadzeniu pojazdu szynowego pod nadzorem. Niejako potwierdza to również fakt, iż powódka w ramach niniejszego procesu koszty wymienionych wynagrodzeń wskazuje jako alternatywną podstawę kwoty 58 308,74 (której głównym tytułem są koszty wynagrodzenia wypłaconego powodowi w trakcie odbywanych szkoleń).

Jeśli zaś chodzi o roszczenia powódki dotyczące opłat za badanie na licencję maszynisty pozwanego w wysokości 609,75zł i badanie na świadectwo maszynisty w kwocie 183,98 zł, to zdaniem Sądu Rejonowego, tylko opłata za badanie na licencję maszynisty jawiła się jako zasadny, rzeczywisty i dodatkowy koszt poniesiony przez powódkę w ramach szkolenia pozwanego.

Koszty świadectwa maszynisty ponosi zaś sam pracodawca co wynika jednoznacznie z art. 22b 7f pkt 2 ustawy o transporcie kolejowym. Przepis ten stanowi bowiem, iż przewoźnicy kolejowi oraz zarządcy są obowiązani do pokrywania kosztów badań lekarskich i psychologicznych, o których mowa w pkt (...) (tj. badań lekarskich i psychologicznych w celu uzyskania świadectwa maszynisty lub zachowania jego ważności). Wskazany koszt nie stanowi zatem dodatkowego świadczenia w rozumieniu przepisu art. 103 ³ k.p. i art. 103 ⁵ k.p, toteż brak jest podstaw do domagania się zwrotu kosztów z tego tytułu.

Reasumując, zdaniem Sądu Rejonowego, z powołanych wyżej względów roszczenie powódki jawi się jako uzasadnione wyłącznie w odniesieniu do poniesionych przez nią kosztów szkolenia teoretycznego na licencję i świadectwo maszynisty oraz kosztów badania na licencję maszynisty. W zakresie pozostałych kosztów tj. wydatków z tytułu badania na świadectwo maszynisty, wynagrodzenia powoda za czas szkolenia, ewentualnie wynagrodzenia pracowników pozwanej przeprowadzających szkolenia praktyczne jest zaś bezzasadne.

Sąd wyliczył, iż wysokość dodatkowych świadczeń poniesionych przez powódkę na szkolenie pozwanego z tytułu szkoleń teoretycznych prowadzonych przez spółkę (...) wynosi sumarycznie 15 000 zł (7 800 zł + 7 200 zł), zaś z tytułu kosztów badania na licencję maszynisty wynosi 609,75 zł.

Pozwany po ukończeniu szkoleń na licencję i świadectwo maszynisty przepracował u powódki 23 miesiące (od dnia 1 kwietnia 2021 roku do 28 lutego 2023 roku). Wobec tego, iż zawarta między stronami umowa, zobowiązywała go do przepracowania u powódki 36 miesięcy, powinien zwrócić poniesione przez powódkę wyżej wymienione koszty za okres pozostałych 13 miesięcy.

Z tytułu kosztów szkoleń teoretycznych kwota przypadająca do zwrotu wynosi zatem 5616,66 zł (15 000 zł / 36 x 13). Pozwany jeszcze przed wszczęciem postępowania uiścił jednak na rzecz powódki 5 417 zł z tego tytułu, toteż Sąd nie mógł uwzględnić żądania powódki w tym zakresie.

Z tytułu kosztów badania lekarskiego na licencję maszynisty kwota przypadająca do zwrotu wynosi zaś 220,19 zł (609,75 zł / 36 x 13).

W związku z powyższym, Sąd uwzględnił roszczenie powódki w zakresie kwoty 220,19 zł, o czym orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł od dnia następującego po upływie 7 dni od dniu doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty, co znajduje oparcie w przepisach art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 455 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

W pkt II sentencji wyroku, Sąd zaś oddalił powództwo w pozostałym zakresie tj. w części wykraczającej ponad zasądzoną kwotę 220,19 zł.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w pkt III sentencji wyroku na podstawie przepisu art. 100 k.p.c., przyjmując, że pozwany uległ tylko co do nieznacznej części swojego żądania (pozwany przegrał bowiem spór w zaledwie 1 %) i należy mu się w całości zwrot wszystkich kosztów od powoda. Na koszty przez niego poniesione złożyło się wynagrodzenie jednego pełnomocnika procesowego. Jego wysokość Sąd ustalił w oparciu o art. § 2 pkt 5 w zw. § 9 ust 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935 z późn. zm.).

Asesor sądowy Beata Szymańska