Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2023 roku

Sąd Rejonowy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu

w składzie: Przewodniczący: Sędzia Alina Kordus-Krajewska

Protokolant: stażysta Karolina Grudzińska

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2023 roku

sprawy z powództwa M. P.

przeciwko S. R.

o zapłatę

I  Oddala powództwo,

II  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1350 zł (tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

III  Opłatą od pozwu obciąża Skarb Państwa.

Sędzia Alina Kordus-Krajewska

IVP 35/23

UZASADNIENIE

Powód M. P. w lutym 2023r. wniósł pozew przeciwko S. R. o zapłatę w postępowaniu upominawczym kwoty 7719,96zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi :

-od kwoty 1394,61 od dnia 11 lutego 2019r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 1394,61 od dnia 11 marca 2019r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 1394,61 od dnia 11 kwietnia 2019r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 1394,61 od dnia 11 maja 2019r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 1394,61 od dnia 1 czerwca 2019r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 594,27zł od dnia 11 lutego 2019r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 42,18zł od dnia 11 marca 2019r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 110,46zł od dnia 11 kwietnia 2019r. do dnia zapłaty.

Wniesiono także o zasądzenie kosztów procesu z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się nakazu do dnia zapłaty

W przypadku wniesienia sprzeciwu wniesiono o wyznaczenie rozprawy i wydanie wyroku zgodnego z żądaniem.

W uzasadnieniu pozwu wskazano ,że powód był pracownikiem pozwanego od dnia 1 kwietnia 2017r. do dnia 30 maja 2019r. Był zatrudniony na stanowisku kierowcy brygadzisty w wymiarze pełnego etatu w wymiarze pełnego etatu. Wynagrodzenie zostało ustalone na poziomie najniższej krajowej. Strona pozwana uregulowała zobowiązania jedynie w części.

Na roszenia powoda składa się wynagrodzenie za pracę za miesiące styczeń, luty, marzec, kwiecień i maj 2019r. oraz wynagrodzenie za prace w godzinach nadliczbowych za styczeń , luty i marzec 2019r.

Wskazano także ,że powód pismem z dnia 29 grudnia 2022r. wystąpił z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, jednak wobec postawy pozwanego do porozumienia nie doszło. Powyższe działania skutkowały zawieszeniem biegu przedawnienia dochodzonych roszczeń.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

Podniesiono zarzuty nieistnienia zobowiązania, nieudowodnienia przez pozwanego wysokości roszczeń pieniężnych, przedawnienia dochodzonych roszczeń.

W piśmie z dnia 5 kwietnia 2023r. powód wniósł o nieuwzględnianie zarzutu przedawnienia z uwagi na zasady współżycia społecznego.

Pozwany nie zgodził się z tym stanowiskiem powoda w piśmie z dnia 24 kwietnia 2023r.

Sąd ustalił co następuje:

Powód M. P. ukończył w 2004r. Technikum Mechaniczne w T. . w okresie od 1.06.2004r. do dnia 17 września 2005r. był zatrudniony w Spółce (...) jako konserwator sieci, od 2 listopada 2006r. do 11 maja 2007r. pracował w A. T. jako pracownik wsparcia technicznego. Od dnia 1 czerwca 2007r. do dnia 31 maja 2009r. był zatrudniony przez W. Ż. jako kierowca. W latach 2010 do 2013r.powod prowadził działalność gospodarczą.

Powód był pracownikiem J. R. prowadzącej działalność pod nazwą (...)Toru w okresie od dnia 15 października 2016r. do dnia 31 marca 2017r.. Był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowca-brygadzista-pracownik oczyszczania miasta. Powód był przez pewien czas w związku z J. R. córką pozwanego.

Powód zawarł z pozwanym umowę o pracę na czas określony od dnia 1 kwietnia 2017r. do dnia 30 czerwca 2017r. a potem od dnia 1 lipca 2017r. na czas nieokreślony. Był zatrudniony na stanowisku kierowcy -brygadzisty w wymiarze pełnego etatu w wymiarze pełnego etatu. Wynagrodzenie zostało ustalone na poziomie najniższej krajowej.

Powód wypowiedział umowę o pracę pismem z dnia 23 kwietnia 2019r. umowa rozwiązała się 31 maja 2019r.

Podczas zatrudnienia powód jeździł w delegacje z pracownikiem J. F.. Ich praca polegała na montowaniu oznakowania pionowego , małej architektury w różnych częściach Polski. Powód po pracy wracał do domu lub nocował w hotelach, hostelach lub gospodarstwa agroturystycznych. Pozwany rozliczał się z powodem z tytułu kosztów podróży.

Powód za pracę w okresie od stycznia do maja 2019r. otrzymywał wynagrodzenia przelewem w wysokości 855,39zł za miesiąc pracy. Niższe wynagrodzenie powód otrzymywał już także pod koniec 2018r.

Dowód: umowy o pracę k. 11-12, wypowiedzenie , historia rachunku k.14-15, godziny pracy k.16-20 , listy płac , ewidencja czasu pracy k.43-49 , dokumentacja z telefonu k.79, przesłuchanie powoda -protokół elektroniczny z dnia 26 kwietnia 2023r. od 00:17:17, przesłuchanie pozwanego -protokół elektroniczny z dnia 26 kwietnia 2023r. od 00:57:01, świadectwa pracy w aktach osobowych powoda

Między stronami jest spór w zakresie odpowiedzialności powoda dotyczącego zadłużenia działalności prowadzonej przez pozwanego.

Przed Sądem Okręgowym w Toruniu zostało w lutym 2023r. wszczęte postępowanie przez pozwanego przeciwko powodowi. Pozwany domaga się zapłaty długu w wysokości 82.000zł. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 852/23.

Dowód: przesłuchanie pozwanego -protokół elektroniczny z dnia 26 kwietnia 2023r. od 00:57:01,

Powód po rozwiązaniu umowy o pracę pracował w innej firmie . Nie rozmawiał z pozwanym o wynagrodzeniu poza sporem o zwrot narzędzi w 2019r.

Powód w latach 2019-2023 chorował na przeziębienia. W 2021r. miał kwarantannę z powodu C.. Tata powoda miał zawał w grudniu 2021r. , obecnie jest na emeryturze.

Powód prowadzi gospodarstwo domowe z partnerką. Został ojcem w kwietniu 2019r. i listopadzie 2020r. W lutym 2022r. partnerka powoda wróciła do pracy.

Powód spotkał starszą córkę pozwanego w lutym 2022r., która żądała rozliczenia się z ojcem.

W marcu 2022r. powód ustanowił pełnomocnika procesowego.

W dniu 30 grudnia 2022r. pełnomocnik powoda złożył sprawę o zawezwanie do próby ugodowej. Pozwany nie zgodził się na ugodę i podniósł zarzut przedawnienia i nieistnienia roszczeń.

Dowód: pełnomocnictwo k.8, przesłuchanie powoda -protokół elektroniczny z dnia 26 kwietnia 2023r. od 00:17:17, przesłuchanie pozwanego -protokół elektroniczny z dnia 26 kwietnia 2023r. od 00:57:01, wniosek i odpowiedź na wniosek w aktach sprawy IV Po 97/22,

Sąd zważył co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o przesłuchanie stron oraz dowody z dokumentów.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda i pozwanego w zakresie w jakim były spójne, zgodne z zasadami logiki i doświadczenia zawodowego. Sąd zwrócił uwagę, że złożona przez pozwanego ewidencja czasu pracy i listy płac dotyczyły połowy etatu, lecz pozwany nie tylko nie złożył dokumentów na zmianę wymiaru czasu pracy jak i sam przyznał, że strony łączyła umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie było kwestionowane, przez pozwanego, że powód jeździł w delegacje. Jak wynika ze złożonych poleceń wyjazdów służbowych ( k.79) powód otrzymywał diety. Wskazane tam godziny podróży miały miejsce od rana do czasami późnych godzin wieczornych.

W sprawie został podniesiony zarzut przedawnienia i w ocenie sądu należało ten zarzut rozpoznać w pierwszej kolejności co wynika także z art. 220 kpc. Sąd mając powyższe na uwadze pominął dowód z przesłuchania świadka J. F., który został zawnioskowany na okoliczność pracy powoda w godzinach nadliczbowych, wysokości wynagrodzenia za pracę.

Sąd ocenił, że roszczenie o zapłatę wynagrodzeń od stycznia 2019 r. do maja 2019 i wynagrodzeń za pracę w godzinach nadliczbowych za okres za okres od stycznia 2019 r. do marca 2019 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie uległo przedawnieniu zgodnie z art. 291 § 1 k.p..

W myśl przywołanego przepisu roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. W dniu 30 grudnia 2022r. pełnomocnik powoda złożył sprawę o zawezwanie do próby ugodowej. Pozwany nie zgodził się na ugodę i podniósł zarzut przedawnienia i nieistnienia roszczeń. Pozew został wniesiony w dniu 16 lutego 2023 r.

Wymagalność roszczeń wskazana w pozwie to 11 luty 2019r., 11 marca 2019r., 11 kwietnia 2019r., 11 maja 2019r. i 1 czerwca 2019. Były to zatem terminy miesięczne wymagalności roszczeń .

Przy przyjęciu wypłaty wynagrodzenia za maj w dniu 10 czerwca 2022r. i nawet przy założeniu 4 miesięcznego okresu rozliczeniowego dla wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych wskazanego w akt 129 §1 kp, to zarówno zawezwanie do próby ugodowej jak i pozew były złożone wiele miesięcy po upływie trzyletniego terminu przedawnienia.

Hipotezą normy art. 291 §1 k.p. objęte są wszystkie roszczenia ze stosunku pracy w rozumieniu art. 22 § 1 k.p., zarówno te, które są kompleksowo uregulowane w przepisach prawa pracy, jak i te, do których w kwestiach nieunormowanych tymi przepisami stosuje się - z mocy odesłania zawartego w art. 300 k.p. - przepisy kodeksu cywilnego ( wyrok Sądu Najwyższego z 19 kwietnia 2013r. III PK 43/12. OSNP 2014/7 poz. 98).

Zamieszczona w kodeksie pracy regulacja prawna przedawnienia ma charakter wyłączny, a więc nie ma potrzeby ani możliwości do sięgania w tym zakresie do przepisów' kodeksu cywilnego na podstawie art. 300 k.p. Nie ma zatem uzasadnienia do stosowania na gruncie przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy art. 117 i nast. k.c. ( wyrok Sądu Najwyższego z 10 kwietnia 2013r., II PK 272/12, OSNP 2014/1/7, postanowienie Sądu Najwyższego z 16 maja 2019r., I PK 138/18 LEX nr 2657447, postanowienie Sądu Najwyższego z 2 kwietnia 2019r. I PK 92/18. LEX nr 2649710).

Bieg przedawnienia nie został w tej sprawie przerwany na skutek złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Zgodnie z art. 295 § 1 pkt. l k.p. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed właściwym organem powołanym do rozstrzygania sporów lub egzekwowania roszczeń przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej został złożony po upływie terminów przedawnienia roszczeń.

Mając powyższe regulacje prawne na uwadze, wniosek pozwanego, iż roszczenie zgłoszone przez powoda uległo przedawnieniu, jest trafny.

Powód podnosił, że zgłoszony zarzut przedawnienia stanowi nadużycie prawa przez pozwanego w rozumieniu art. 5 kc . W sprawie nie ma zastosowania art. 5 kc mając na uwadze art. 300 kp. Zgodnie z tym przepisem w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego , jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.

W sprawie zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego może być rozważony na podstawie art. 8 k.p. W myśl tego przepisu nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Sąd w oparciu o ten przepis może zatem dokonać oceny , w jakim zakresie, w konkretnym stanie faktycznym, działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie jego prawa i nie korzysta z ochrony prawnej (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 lipca 2009 r., I PK 48/09, LEX nr 529757; z dnia 24 listopada 2010 r., I PK 78/10, LEX nr 725005; z dnia 12 stycznia 2011 r., II PK 89/10, LEX nr 737386; z dnia 2 października 2012 r., II PK 56/12, LEX nr 1243024 , wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2011 r., I PK 135/10, M.P.Pr. 2011/9, s.475-478 )

Przepis art. 8 k.p., nie zawiera wytycznych określonych przykładami w jakich sytuacjach sąd powszechny miałby uwzględnić albo nie uwzględnić zarzutu sprzeczności żądania pozwu z tym przepisem. Stosowanie art. 8 k.p. podobnie jak art. 5 k.c. ocenia się na podstawie okoliczności konkretnej sprawy (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2003 r., I PK 558/02, OSNP 2004/ 16/283 i wyrok Sądu Najwyższego z 7 listopada 2003 r., V CK 399/02, Legalis).

Przykłady takich zachowań można znaleźć w doktrynie i orzecznictwie np. przypadki nadużycia zaufania – gdy dłużnik wcześniej wywołał swoim postępowaniem u wierzyciela uzasadnione oczekiwanie spełnienia świadczenia (zob. wyrok Sąd Najwyższy z 27 czerwca 2001 r., II CKN 604/00, OSN 2002/3/32). W wyrokach z dnia 12 grudnia 2007 r. (V CSK 334/07, Legalis) oraz z dnia 2 kwietnia 2003 r. (I CKN 204/01, Legalis) Sąd Najwyższy wskazał, że tymi okolicznościami są: charakter dochodzonego roszczenia, przyczyna opóźnienia oraz czy opóźnienie z wniesieniem powództwa nie było nadmierne (por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 3 marca 2011 r., II AKa 19/11, Prok. i Pr. 2011/11/46). W wyroku z 13 czerwca 2013 r. (I PK 29/13, Legalis) Przy ocenie, czy podniesienie zarzutu przedawnienia nie stanowi nadużycia prawa należy także uwzględnić charakter uszczerbku, jakiego doznał poszkodowany oraz zachowanie obydwu stron stosunku. Wskazuje się również, że za uznaniem podniesienia zarzutu przedawnienia za nadużycie prawa może przemawiać także zachowanie zobowiązanego, polegające na wywołaniu uprawnionego przekonania o dobrowolnym zadośćuczynieniu roszczeniu (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 25 listopada 2010 r., III CSK 16/10, Legalis). Należy wyjaśnić, że ocena czy w konkretnym przypadku ma zastosowanie norma art. 8 k.p., mieści się w granicach swobodnego uznania sędziowskiego.(por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 9 lipca 1970 r., III PRN 39/70, OSNCP 1971 Nr 3, poz. 53; PiP 1972 nr 10, s. 170, z glosą K. Piaseckiego; z dnia 15 września 1999 r., III CKN 339/98, OSNC 2000 Nr 3, poz. 58; OSP 2000 Nr 4, poz. 66, z glosą A. Szpunara; z dnia 4 lipca 2002 r., I CKN 837/00, LexPolonica nr 376352 oraz z dnia 30 października 2003 r., IV CK 151/02, LexPolonica nr 1630441), które oczywiście nie może być dowolne i nieuzasadnione okolicznościami danej sprawy. Podobnie wskazano w najnowszym orzecznictwie. Stosowanie art. 8 k.p. stanowi wyjątek, co nie znaczy, że może być oderwane od sprawy (podstawy jej rozstrzygnięcia), gdyż stosowanie klauzul generalnych z tego przepisu wymaga całościowej oceny przedmiotu sprawy. ( por. postanowienie z dnia 13 kwietnia 2022 r. II PSK 290/21)

W ocenie sądu wyłącznie okoliczność , że sprawa dotyczy wynagrodzenia nie stanowi dostatecznego argumentu do podniesienia przesłanek z art. 8 kp.

Sąd w sprawie miał na uwadze, że roszczenia pracownicze poza ustaleniem wypadku przy pracy podlegają przedawnieniu co wymaga podjęcia działań w zakreślonych terminach wskazanych w akt 291 kp.

Powód uważał, że nie dostawał pełnego wynagrodzenia już od 2018r. jednak przez okres ponad 3 lat od roku 2019r., i ponad 4 lat od roku 2018 nie podjął żadnych kroków aby wystąpić z pozwem czy zawezwaniem do próby ugodowej.

Pozwany nie podejmował żadnych działań, które dawałby powodowi przekonanie, że pozwany zapłaci wynagrodzenie, które usprawiedliwiałoby przekroczenie terminu przedawnienia.

Nie istniały przeszkody faktyczne , poza krótkimi okresami choroby ani przeszkody prawne do wniesienia pozwu. Powód podawał, że nie miał wiedzy i wiadomości co może zrobić dopóki nie ustanowił pełnomocnika. Ten argument nie jest dla sądu przekonujący. Powód nie jest osobą nieporadną , bez doświadczenia zawodowego , która nie wie, że o wynagrodzenie może wystąpić do sądu. Powód ma średnie wykształcenie, wieloletnie doświadczenie zarówno jako pracownik jak i osoba prowadząca działalność gospodarczą. Ponadto brak znajomości przepisów nie stanowi usprawiedliwienia dla niepodjęcia żadnych kroków , podjęcia starań o wyjaśnienia swojej sytuacji prawnej, zasięgnięcia wiedzy chociażby w Inspekcji Pracy.

Sąd zwrócił uwagę, że strony mają wzajemnie spory finansowe , których wynikiem są pozwy w Sądzie Rejonowym i Sądzie Okręgowym w Toruniu. Można rozważać czy powód nie chciał występować z pozwem z uwagi na spodziewaną możliwość wystąpienia z roszczeniem przez pozwanego, jednakże taka okoliczność nie stanowiłaby usprawiedliwienia dla przekroczenia terminu do wniesienia pozwu.

W ocenie Sądu konsekwencją spotkania z córką pozwanego w lutym 2022r. było ustanowienie przez powoda pełnomocnika w marcu 2022r. Nie zostało wyjaśnione jaka strategia procesowa uniemożliwiała złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej czy pozwu bezpośrednio po ustanowieniu pełnomocnika, a dopiero 9 miesięcy później. Pełnomocnik powoda sprzeciwiał się na rozprawie odniesieniu się przez powoda do kwestii przedawnienia( k.81v).

W pozwie podano , że działania powoda skutkowały zawieszeniem terminy przedawnienia. W sprawie roszczeń powoda nie nastąpiło zawieszenie terminów przedawnienia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd ocenił, że nie ma podstaw do uwzględnienia przesłanek z art. 8 kp.

W punkcie II wyroku Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1350 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z art. 98 § 1 i 3 kpc i § 9 ust. 1 pkt.2 w zw. z § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Kosztami opłaty sądowej od pozwu, od której powód był zwolniony z mocy ustawy ( art. 96§1 pkt 4 u.k.s.c.) obciążono Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu.

Sędzia Alina Kordus-Krajewska