Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant st.sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2023 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich O. i N. rodzeństwa E. działających przez matkę S. E.

przeciwko P. E.

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego P. E. alimenty na rzecz małoletnich O. i N. rodzeństwa E. w miejsce ustalonych w kwocie po 300 zł miesięcznie dla każdego z małoletnich na mocy wyroku z dnia 08.06.2021r. w sprawie (...)Sądu Okręgowego w Toruniu, w kwocie obecnie po 600 zł (sześćset złotych) miesięcznie dla każdego z małoletnich, to jest łącznie 1.200 zł (tysiąc dwieście złotych) poczynając od dnia 06.10.2022r., płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletnich S. E., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu,

IV.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu na rzecz radcy prawnego A. K. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) plus stawka podatku VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej P. E. z urzędu,

V.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,

VI.  uchyla postanowienie z dnia 09.06.2023r. o zabezpieczeniu powództwa.

Sygn. akt III RC 891/22

UZASADNIENIE

S. E. działając w imieniu małoletnich O. i N. rodzeństwa E. w dniu 6 października 2022r. wniosła pozew przeciwko P. E. domagając się podwyższenia alimentów z kwoty po 300 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, do kwoty po 800 zł miesięcznie dla każdego z małoletnich, tj. łącznie 1.600 zł miesięcznie, wskazując w uzasadnieniu m.in., iż w trakcie postępowania rozwodowego strony ustaliły, że pozwany będzie płacił 300 zł miesięcznie na jedno dziecko, tj. 600 zł miesięcznie na dwoje dzieci, a w razie potrzeby będzie łożył dodatkowe pieniądze, np. na zakup obuwia i odzieży czy wycieczki szkolne, a z czego pozwany się nie wywiązuje. Od czasu rozwodu małoletni otrzymali jedynie po 50 zł na urodziny. Łączny miesięczny koszt utrzymania małoletnich wynosi ok. 2.500 zł. Matka małoletnich pracuje jako (...) z wynagrodzeniem w kwocie ok. 1.785 zł miesięcznie, otrzymuje zasiłek rodzinny w łącznej kwocie 248 zł miesięcznie, oraz alimenty na małoletnich i świadczenie wychowawcze na dzieci. (k. 3-12,16)

Pozwany P. E. w piśmie procesowym z dnia 17 lipca 2023r. uznał powództwo do kwoty 500 zł miesięcznie na rzecz małoletniej N. E. i do kwoty 500 zł miesięcznie na rzecz małoletniego O. E., tj. do łącznej kwoty 1.000 zł miesięcznie, a w pozostałej części wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazał m.in., że kwestionuje przedstawione przez stronę powodową koszty utrzymania małoletnich. Aktualnie pozwany pozostaje bez zatrudnienia, podejmuje się jedynie prac dorywczych i jest w trakcie diagnozy oraz leczenia, co ogranicza jego możliwości zarobkowe. (k.182-194)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Małoletni O. E. urodzony w dniu (...) i małoletnia N. E. urodzona w dniu (...), są dziećmi pochodzącym ze związku małżeńskiego S. E. oraz P. E..

(dowód: odpisy skrócone aktów urodzenia k.6-7)

Wyrokiem z dnia 8 czerwca 2021r. Sąd Okręgowy w Toruniu rozwiązał związek małżeński rodziców małoletnich, oraz nałożył na obie strony obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletnich O. i N. rodzeństwa E., a tytułem udziału w tych kosztach ojca zasądził od pozwanego alimenty w kwocie po 300 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, tj. łącznie 600 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletnich S. E., do dnia 15-go każdego miesiąca z góry, począwszy od uprawomocnienia się wyroku.

Wówczas łączny koszt utrzymania małoletnich wynosił 1.500-2.000 zł miesięcznie. Matka małoletnich pracowała w (...) na pół etatu jako (...) i zarabiała ok. 1.600 zł miesięcznie. Razem z małoletnimi O. i N. rodzeństwem E. mieszkała w swoim mieszkaniu za który płaciła 550 zł miesięcznie czynszu, ok. 370 zł za ok. półtora miesiąca za gaz, ok. 140-180 zł miesięcznie za prąd (co 2-3 miesiące przychodził rachunek do dopłaty kwoty 90 zł), ok. 115 zł co dwa miesiące za wodę, 80 zł miesięcznie za pakiet telewizji z internetem.

Pozwany pracował jako brukarz na podstawie umowy o dzieło i zarabiał 2.200 zł miesięcznie. Wynajmował kawalerkę za kwotę 850 zł miesięcznie.

(dowód: akta sprawy I C 785/21 SO w Toruniu k.3-11,28-34)

Obecnie małoletni O. E. ma 17 lat. Małoletni uczęszcza na siłownię za którą opłata wynosi 40 zł miesięcznie oraz na zajęcia krav magi za które opłata wynosi 100 zł miesięcznie. Obecnie małoletnia N. E. ma 16 lat. Małoletnia uczęszcza na siłownię za którą opłata wynosi 40 zł miesięcznie. Oboje małoletni posiadają bilety miesięczne (...) na wszystkie linie za łączną kwotę 98 zł miesięcznie. Na koszty utrzymania każdego z małoletnich składają się: czynsz – 152,80 zł, energia elektryczna – 38,11 zł, wyżywienie – 600 zł, gaz – 86,05 zł, woda – 60,83 zł, artykuły chemiczne, środki czystości, kosmetyki – 50 zł, odzież i bielizna – 150 zł, obuwie – 100 zł, internet – 23,33 zł, siłownia – 40 zł. Łączny koszt utrzymania małoletnich wynosi ok. 2.500 zł miesięcznie.

Na rzecz małoletnich ich matka pobiera świadczenia wychowawcze po 500 zł miesięcznie z programu 500+ oraz zasiłek rodzinny w wysokości 124 zł miesięcznie dla każdego z małoletnich. Na początku roku szkolonego na każdego z małoletnich otrzymuje 300 zł tzw. wyprawki szkolnej z programu 300+.

S. E. razem z dziećmi O. i N. mieszka w mieszkaniu za które opłaty wynoszą: czynsz – 557 zł, energia elektryczna – 114,34 zł, gaz – 258,15 zł, woda – 182,51 zł. Otrzymuje dodatek mieszkaniowy w kwocie 470 zł miesięcznie. S. E. ma 36 lat i obecnie pracuje w magazynie w firmie (...) na podstawie umowy zlecenie i zarabia ok. 1.700 zł miesięcznie. Wcześniej, od listopada 2023r. pracowała w sklepie (...) na pół etatu, gdzie zarabiała ok. 1.400 zł miesięcznie. Zdarza się, że czasami dorabia (...), np. ostatnio przez ok. 6 godzin (...), za co otrzymała 280 zł.

Pozostaje w związku partnerskim z A. L. z którym nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego, partner nocuje u niej przez ok. 5-6 nocy w miesiącu. Zdarza się , że matka małoletnich pożycza od partnera pieniądze a które później oddaje i obecnie ma u niego zadłużenie w wysokości 400 zł.

S. E. nie jest właścicielką nieruchomości, nie posiada oszczędności. Oprócz małoletnich O. i N. rodzeństwa E. nie posiada innych dzieci.

(okoliczności bezsporne k.3-7,16,23-29,62-79,93-96,104-115,198-200, 208,217-219,225-226,231-236,238,)

(dowód: faktury i potwierdzenia zakupów k.8-12,30-34,103,116-127,209, 228-230

umowa o pracę k.97-99

umowa o świadczenie usług k.100-102

zeznanie PIT-37 za 2022r. k.204-207

zaświadczenie o zatrudnieniu i dochodach k.237

zeznania S. E. k.254-255)

P. E. obecnie ma (...) lat. Pozostaje w związku narzeczeńskim z Z. G., która ma dwójkę małoletnich dzieci: A. G. ur. (...) oraz M. G. ur. (...) Narzeczona pozwanego otrzymuje alimenty w kwocie po 250 zł miesięcznie na każde dziecko. Pozwany mieszka w domu należącym do matki jego narzeczonej, razem z narzeczoną i jej dwójką dzieci oraz matką narzeczonej. Pozwany wraz z narzeczoną i jej dziećmi prowadzą wspólne gospodarstwo domowe.

Pozwany nie posiada zawodu, zarejestrowany jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy. Wykonuje prace dorywcze w postaci lekkich prac budowlanych, z czego osiąga dochód w wysokości ok. 1.200-1.500 zł miesięcznie. W przeszłości pracował zazwyczaj wykonując prace fizyczne na budowach, a także jako (...) lub pracownik produkcji. Ostatni raz pracę na pełen etat wykonywał w firmie (...), gdzie w okresie letnim pracował po 6, 8 a nawet 10 godzin dziennie. W kwietniu i maju 2022r. jego dochód wynosił ok. 3.000 zł miesięcznie, od czerwca do sierpnia 2022r. po ok. 3.000-3.300 zł miesięcznie, w październiku 2022r. wyniósł ok. 2.500 zł. W okresie zimowym nie było pracy w w/w firmie i pozwany wówczas dorabiał przy innych pracach, jak np. (...), z czego otrzymywał ok. 1.000-1.500 zł miesięcznie. Łącznie w firmie (...) pozwany pracował przez 4 i pół roku. Przestał pracować w w/w firmie ponieważ dwa razy zemdlał w pracy. Stwierdzono u niego (...) zaczął przyjmować leki na które wydaje łącznie ok. 100 zł miesięcznie. Pozwany cierpi także na bóle (...)

Narzeczona pozwanego pracuje w sklepie (...) na pół etatu i zarabia 1.400 zł miesięcznie. Otrzymuje na każde dziecko świadczenie wychowawcze po 500 zł miesięcznie z programu 500+ oraz zasiłek rodzinny w łącznej kwocie 240 zł miesięcznie.

P. E. nie jest właścicielem nieruchomości ani samochodu, nie posiada oszczędności. Oprócz małoletnich O. i N. E. nie posiada innych dzieci.

(okoliczności bezsporne k.47-50,65-88,182-183,187,201-203,208,210-216,220,227,251-253)

(dowód: zaświadczenie z (...) k.51,188

świadectwo pracy k.52,90-91,185-186

umowa o pracę k.53,89,92,184

dokumentacja medyczna k.189-194,221

zeznania świadka Z. G. k.222-223

fotografie k. 240

nagrania na płycie CD k.239

zeznania P. E. k.255-256)

Postanowieniem z dnia 9 czerwca 2023r. Sąd Rejonowy w Toruniu zobowiązał pozwanego P. E. do płacenia alimentów na rzecz małoletnich O. i N. rodzeństwa E. w kwocie 600 zł miesięcznie dla każdego z małoletnich, to jest łącznie 1.200 zł miesięcznie, poczynając od dnia 01 czerwca 2023r., płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletnich S. E., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat – tymczasowo do chwili prawomocnego zakończenia niniejszej sprawy, tytułem udzielenia zabezpieczenia powództwa.

(dowód: postanowienie k.175)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na zeznań świadka i stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na podstawie art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W myśl art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez „zmianę stosunków” rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów, tj. zmianę usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów lub zmianę możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

Zgodnie z powołanymi przepisami art. 133 § 1 i art. 135 kro kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z ich rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem swoich dzieci w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, podręczników i przyborów szkolnych, oraz innych wydatków niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r. Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące: T. S. OSP z 1995r., Nr 9, poz. 194, oraz Z. K. „Monitor Prawniczy” z 1995r., Nr 4, str. 113).

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że pozwany tytułem alimentów dla swoich małoletnich dzieci powinien płacić obecnie po 600 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich.

Od ustalenia kwoty alimentów w poprzedniej sprawie w 2021r., tj. w sprawie o rozwód, doszło bowiem do wzrostu usprawiedliwionych potrzeb związanych z utrzymaniem małoletnich, co wynika z upływu ok. 2,5 roku oraz zwiększenia wydatków na utrzymanie dzieci.

Aktualnie małoletni O. liczy(...) lat, a małoletnia N. liczy (...) lat i zakres ich usprawiedliwionych potrzeb jest określony ich wiekiem.

Natomiast w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego znajduje się płacenie alimentów dla każdego z małoletnich w wysokości po 600 zł miesięcznie, a ponadto ponoszenie wydatków na swoje utrzymanie jako osoby dorosłej.

W ocenie sądu pozwany jest w stanie uzyskiwać wynagrodzenie za pracę co najmniej na poziomie pensji minimalnej, która w 2022r. wynosiła 3.010 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 2.360 zł netto miesięcznie.

Natomiast w czasie od stycznia do czerwca 2023 r. pensja minimalna w Polsce wynosiła 3.490 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 2.710 zł netto miesięcznie, a od lipca 2023r. wynosi 3.600 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 2.780 zł miesięcznie.

Zjawisko bezrobocia i przejściowy brak pracy nie oznacza, że pozwany nie posiada możliwości zarobkowych. Faktem powszechnie znanym jest okoliczność, że urzędy pracy dysponują ofertami pracy dla mężczyzn nawet nie posiadających kwalifikacji zawodowych, a oferowane wynagrodzenie za pracę na cały etat nie może być niższe niż najniższe wynagrodzenie za pracę. W toku niniejszej sprawy nie zostało wykazane że pozwany jest osobą niezdolną do wykonywania pracy.

Z w/w kwoty co najmniej 2.780 zł netto miesięcznie pozwany jest w stanie płacić po 600 zł miesięcznie alimentów na rzecz każdego z małoletnich, tj. łącznie 1.200 zł miesięcznie, a także ponosić koszty swojego utrzymania.

Wskazać należy, że wydatki powyżej w/w łącznej kwoty 1.200 zł miesięcznie alimentów przyznanych od ojca małoletnich obciążają matkę małoletnich – tj. S. E. jako drugiego z rodziców – gdyż obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej.

Z tych względów, na podstawie art. 138 kro, orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając powództwo o podwyższenie alimentów w pozostałej części jako niezasadne.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2023r., poz. 1144 ze zm.) w związku z art. 102 kpc w części dotyczącej pozwanego, a na mocy art. 113 ust. 2 i 4 w/w ustawy w pozostałym zakresie, rozstrzygając jak w punkcie III sentencji.

W postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 7.01.2021 r. (I CSK 598/20, opublikowanym na stronie internetowej Sądu Najwyższego www.sn.pl, oraz zawartym w L. pod numerem (...)) wskazano, że po uwzględnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23.04.2020 r. (SK 66/19, Dz.U. z 2020 r. poz. 769): „Analiza statusu adwokatów i radców prawnych oraz ich roli w postępowaniu, w którym występują jako podmioty powołane i zobowiązane do zastępstwa prawnego, prowadzi do uznania, że różnicowanie ich wynagrodzenia, tj. obniżenie pełnomocnikom z urzędu wynagrodzenia, które otrzymaliby, gdyby występowali w sprawie jako pełnomocnicy z wyboru, nie ma konstytucyjnego uzasadnienia.”

Z tego względu wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu ustanowionego dla pozwanego – będącego radcą prawnym – zostało przyznane na mocy § 4 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1935) w związku z § 2, § 3 i § 4 ust. 1, 2 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (jt. Dz.U. z 2023 r., poz. 2437).

W rezultacie, w punkcie IV zasądzono od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu na rzecz radcy prawnego kwotę 180 zł plus stawka podatku VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie alimentów został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie V sentencji.

Ponieważ doszło do zakończenia postępowania w pierwszej instancji i zasądzenia alimentów w wyroku, to w trybie art. 359 § 1 kpc, uchylono jako zbędne, postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia powództwa, orzekając jak w punkcie VI sentencji.