Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy (...) III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Barbara Trokowska-Stempnik

Protokolant st. sekr. sądowy Alina Pokorska

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2024 r. (...)

sprawy z powództwa: A. S., działającego przez matkę J. S. (1)

przeciwko: R. S.

o: podwyższenie alimentów

I.  podwyższa alimenty od pozwanego R. S. na rzecz małoletniego A. S. z kwoty po 500 zł (pięćset złotych) miesięcznie, ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego (...) z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie (...), do kwoty po 1200 zł (tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, płatnej do rąk matki małoletniego powoda, tj. J. S. (1), poczynając od dnia 9 listopada 2023 roku do dnia 15. każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  nie obciąża małoletniego powoda A. S. kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa,

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi w sprawie,

V.  nie obciąża małoletniego powoda obowiązkiem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego,

VI.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 859/23

Uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego (...) z dnia 27 marca 2024 roku

w sprawie o sygnaturze akt III RC 859/23

Pozwem z dnia 8 listopada 2023 roku małoletni powód – A. S., działając przez matkę J. S. (1), domagał się podwyższenia alimentów od pozwanego – R. S. z kwoty 500 złotych zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego (...) z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. akt (...), do kwoty 1200 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego, do 15. dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia wniesienia pozwu. Ponadto, wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów procesu.

W uzasadnieniu wytoczonego powództwa wskazano, że od 2017 r. upłynęło(...) lat – wzrosły uzasadnione potrzeby małoletniego, wydatki związane z utrzymaniem domu, a także nastąpił ogólny wzrost cen wszelkich dóbr w związku z panującą inflacją. Małoletni od kwietnia 2021 r. pozostaje pod opieką lekarza (...) – stwierdzono u niego (...), przyjmuje stałe leki. W konsultacjach (...) małoletni uczestniczy prywatnie, gdyż dostęp do świadczeń refundowanych przez NFZ jest bardzo utrudniony – terminy wizyt są bardzo odległe. Od 3. roku życia małoletni pozostaje pod opieką lekarza okulisty – rozpoznano u niego zaburzenia refrakcji i akomodacji – krótkowzroczność wysoką i astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, różnowzroczność, obecnie jego wada wynosi w lewym oku – (...), a w prawym – (...) Od początku wykrycia wady małoletni nosi okulary, w celu zahamowania wady, chociaż w niewielkim zakresie, lekarz okulista zalecił zakup specjalistycznych szkieł, których koszt jest znacznie wyższy od standardowych. Małoletni objęty jest także opieką dermatologa. Obecnie małoletni ma (...) lat i uczęszcza do (...) klasy (...) Liceum Ogólnokształcącego w T.. Matka małoletniego wskazała, że średni miesięczny koszty utrzymania syna wynosi ok. 2011,09 zł, na który składają się m.in.: wyżywienie – ok. 492,49 zł, koszty utrzymania mieszkania (czynsz, prąd, internet) – 330,27 zł, środki czystości i higieny – ok. 120 zł, wydatki szkolne – 467,50 zł, koszty leczenia – 91 zł, zainteresowania i hobby – 150 zł, inne wydatki – 300 zł, paliwo – 59,83 zł. Do kosztów tych należy doliczyć koszty leczenia ((...)), wydatki szkolne, zakup obuwia i odzieży oraz inne wydatki, np. zakup mebli, finansowanie wakacji, wycieczek małoletniego. J. S. (1) pracuje w (...) (...) jako główny specjalista pracy socjalnej, z wynagrodzeniem 5131,47 zł miesięcznie. Dodatkowo podjęła zatrudnienie jako (...) w Sądzie Rejonowym (...) i z tego tytułu w 2022 r. osiągnęła dochód w wysokości 9630,60 zł, w 2023 r. do września jej dochód z tego tytułu wyniósł 9190,15 zł.

Pozwany złożył odpowiedź na pozew, w której domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, że roszczenie strony powodowej jest bezzasadne, albowiem koszty utrzymania małoletniego powoda zostały zawyżone, zaś pozwany z uwagi na własne koszty utrzymania i uzyskiwane dochody nie ma możliwości płacenia wyższych alimentów na syna. Pozwany podkreślił, że załączone przez stronę powodową dokumenty nie obejmują tylko uzasadnionych i usprawiedliwionych kosztów utrzymania powoda, m.in. na rachunkach znajduje się alkohol czy markowe buty i odzież za wysoką cenę. Ponadto, aktualnie małoletni jedynie sporadycznie pozostaje w kontakcie z psychologiem, zatem koszty psychologa są jedynie hipotetyczne. Pozwany prowadzi gospodarstwo rolne – w 2023 r. uzyskał roczny dochód w wysokości 106.939,63 zł, co w przeliczeniu na 1 miesiąc daje kwotę 8.911,63 zł. Na koszty utrzymania pozwanego składają się: internet – 45,90 zł miesięcznie, prąd – 800 zł miesięcznie, woda – 25 zł co dwa miesiące, wywóz nieczystości – 25 zł miesięcznie, śmieci – 39 zł miesięcznie, paliwo – 500 zł miesięcznie, fryzjer – 30 zł miesięcznie, środki czystości – 50 zł miesięcznie, prywatne wizyty lekarskie – 600 zł rocznie, dojazdy na wizyty – 200 zł miesięcznie, rachunek za telefon ( w tym telefon syna) – 140 zł miesięcznie, odzież – 150 zł miesięcznie, rozrywka (basen) – 50 zł miesięcznie, witaminy i leki – 500 zł miesięcznie, kosmetyki – 100 zł miesięcznie, wyżywienie – 600 zł miesięcznie, ubezpieczenie samochodu – 842 zł rocznie, przeglądy samochodów – 200 zł rocznie, rata kredytu – 22.026,30 zł rocznie, alimenty – 550 zł miesięcznie, obowiązkowe ubezpieczenie nieruchomości – 1392 zł rocznie, podatek rolny 2238 zł co kwartał, składka na spółki wodne - 608,80 zł rocznie, KRUS – 756 zł co kwartał. Na koszty prowadzonego przez pozwanego gospodarstwa składają się: koszt dzierżawy gruntów 12,5 ha w kwocie 22.500 zł, koszt opału – ok. 18.000 zł rocznie, koszt ubezpieczeń załącznika – ok. 16.261,77 zł.

Na rozprawie w dniu 20 marca 2024 r. matka małoletniego powoda zmodyfikowała żądanie pozwu i wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kwoty 1600 zł miesięcznie tytułem alimentów.

Sąd ustalił, co następuje:

A. S. urodził się w dniu (...) w C.. Jest dzieckiem J. S. (1) i R. S..

Dowód: akt urodzenia A. S., k. 6 akt (...) SO (...).

J. S. (1) i R. S. zawarli związek małżeński w dniu 21 września 2022 r. Z ich związku małżeńskiego pochodzi dwoje dzieci – małoletni powód A. S. i J. S. (2) urodzony (...)

Sąd Okręgowy (...) na mocy wyroku z dnia 9 czerwca 2017 r. wydanego w sprawie (...) rozwiązał małżeństwo J. S. (1) i R. S. przez rozwód bez orzekania o winie. W punkcie V wyroku, Sąd tytułem udziału R. S. w kosztach utrzymania dzieci zasądził od niego na rzecz małoletniego J. S. (2) alimenty w kwocie po 650 zł miesięcznie, zaś na rzecz małoletniego A. S. alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie, tj. łącznie po 1150 zł miesięcznie, płatne z góry do rak matki dzieci J. S. (1) do dnia 15. każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności każdej z rat, począwszy od uprawomocnienia się wyroku.

Ww. wyrok uprawomocnił się 30 czerwca 2017 r.

Wówczas małoletni A. S. miał (...) lat i uczęszczał do (...) Szkoły Podstawowej w T.. Nie korzystał ze wsparcia psychologicznego ani psychiatrycznego. Nosił okulary. Małoletni mieszkał razem z matką, ale w tygodniu codziennie widywał się z ojcem po szkole, a także spędzał z nim co drugi weekend.

J. S. (1) pracowała wówczas w (...) w S., gdzie zarabiała ok. 2500 zł miesięcznie. Natomiast pozwany R. S. zajmował się rolnictwem, dzierżawił całe gospodarstwo. Jego dochody wynosiły co najwyżej 2000 zł miesięcznie.

Dowód: akta (...) SO (...).

Obecnie małoletni A. S. ma (...) lat i uczęszcza do (...) klasy (...) Liceum Ogólnokształcącego w T..

Od(...) roku życia małoletni pozostaje pod opieką lekarza okulisty – rozpoznano u niego zaburzenia refrakcji i akomodacji – krótkowzroczność wysoką i astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, różnowzroczność, obecnie jego wada wynosi w lewym oku – (...), a w prawym – (...). Od początku wykrycia wady małoletni nosi okulary.

Z uwagi na (...), małoletni od kwietnia 2021 r. korzystał ze wsparcia psychologicznego. Na wizyty uczęszczał prywatnie, ze względu na zbyt długi czas oczekiwania na wizytę w ramach NFZ. W okresie od 10 maja 2021 r. do 15 września 2022 r. odbył 23 wizyty u psychologa i psychoterapeuty w Centrum (...) w T.. Obecnie wizyty odbywa sporadycznie, w miarę potrzeby.

Na miesięczne utrzymanie małoletniego jego matka przeznacza 600 zł na wyżywienie, 360 zł na udział w kosztach utrzymania mieszkania, 240 zł na dwie wizyty u fizjoterapeuty w miesiącu, 110 zł na obuwie, 200 zł na odzież, 470 zł na wydatki szkolne, bilet miesięczny, podręczniki, 100 zł na leki, 500 zł na leczenie, 300 zł na rozrywkę, 60 zł na paliwo, 350 zł na wycieczki szkolne i wakacje. W ubiegłym roku koszt okularów dla małoletniego wyniósł 1700 zł. Łącznie na utrzymanie małoletniego powoda jego matka przeznacza ok. 3100 zł miesięcznie.

Obecnie małoletni nie spotyka się z ojcem.

Dowód: faktury, potwierdzenia przelewów, paragon k. 18-86v,118-122, 133-136, 140-144, polisy ubezpieczenia k. 137-139, zaświadczenia lekarskie k. 87-89, zestawienie rachunków k. 90, dokumentacja medyczna k. 91-93, 117, 123-132, przesłuchanie J. S. (1) k. 150v.

Matka małoletniego powoda J. S. (1) ma (...) lat. Pracuje w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) jako główny specjalista pracy socjalnej, z wynagrodzeniem 5131,47 zł miesięcznie. Dodatkowo podjęła zatrudnienie jako (...) w Sądzie Rejonowym (...) i z tego tytułu w 2022 r. osiągnęła dochód w wysokości 9630,60 zł, w 2023 r. do września jej dochód z tego tytułu wyniósł 9190,15 zł.

Choruje na nadciśnienie tętnicze.

Razem z małoletnim mieszka w mieszkaniu stanowiącym jej własność.

Dowód: zaświadczenie o zarobkach k. 12, zeznanie PIT-R za 2022 k. 13, potwierdzenia przelewów k. 14-17v, dokumentacja medyczna k. 145-148, przesłuchanie J. S. (1) k. 150v.

R. S. ma (...) lat i od 2003 r. jest rolnikiem. Gospodarstwo przejął po śmierci ojca, wcześniej pracował jako kierownik w masarni.

Dzierżawi od swojej matki 12,5 ha. W 2023 r. pozwany zaciągnął kredyt w wysokości 100.000 zł z przeznaczeniem na obsianie ziemi w obecnym roku. Obowiązkowe ubezpieczenie kredytu wyniosło 22.000 zł. Dochody pozwanego, po odliczeniu wszystkich kosztów związanych z prowadzoną przez niego działalnością, wynoszą ok. 4000 zł miesięcznie. W obecnym roku pozwany nie otrzymał jeszcze dopłat unijnych, które od zeszłego roku są pomniejszone, a żeby je otrzymać musi wykazać innowację ekologiczną i ponieść dodatkowe koszty. W ubiegłym roku dofinansowanie wyniosło 500 zł do jednego hektara. Przy poprzednich żniwach pomagał mu syn J., któremu pozwany zapłacił za pomoc 2000 zł. Pozwany uprawia ok. 17 ha pszenicy, ok. 10 ha rzepaku i ok. 10 ha buraków. Ilość jaką pozwany może zasiać wynika z obowiązujących go umów. Tona pszenicy kosztuje 700-70 zł, w ubiegłym roku 1100 zł, a dwa lata temu 1700 zł. Tona rzepaku kosztuje 1700 zł, w ubiegłym roku 1700 zł, a dwa lata temu 4800 zł.

W 2023 r. pozwany z prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego uzyskał roczny dochód w wysokości 106.939,63 zł, co w przeliczeniu na 1 miesiąc daje kwotę 8.911,63 zł.

Na koszty utrzymania pozwanego składają się: internet – 45,90 zł miesięcznie, prąd – 800 zł miesięcznie, woda – 25 zł co dwa miesiące, wywóz nieczystości – 25 zł miesięcznie, śmieci – 39 zł miesięcznie, paliwo – 500 zł miesięcznie, fryzjer – 30 zł miesięcznie, środki czystości – 50 zł miesięcznie, prywatne wizyty lekarskie – 600 zł rocznie, dojazdy na wizyty – 200 zł miesięcznie, rachunek za telefon (w tym telefon syna) – 140 zł miesięcznie, odzież – 150 zł miesięcznie, rozrywka (basen) – 50 zł miesięcznie, witaminy i leki – 500 zł miesięcznie, kosmetyki – 100 zł miesięcznie, wyżywienie – 600 zł miesięcznie, ubezpieczenie samochodu – 842 zł rocznie, przeglądy samochodów – 200 zł rocznie, rata kredytu – 22.026,30 zł rocznie, alimenty – 550 zł miesięcznie, obowiązkowe ubezpieczenie nieruchomości – 1392 zł rocznie, podatek rolny 2238 zł co kwartał, składka na spółki wodne - 608,80 zł rocznie, KRUS – 756 zł co kwartał. Na koszty prowadzonego przez pozwanego gospodarstwa składają się: koszt dzierżawy gruntów 12,5 ha w kwocie 22.500 zł, koszt opału – ok. 18.000 zł rocznie, koszt ubezpieczeń załącznika – ok. 16.261,77 zł.

Pozwany leczy się głównie stomatologicznie oraz na kolano. Choruje na nadciśnienie tętnicze. Pali papierosy.

Posiada samochód osobowy, rocznik 1999. Utrzymuje samochód swojego syna J., rocznik samochodu to 2007.

Matka pozwanego otrzymuje emeryturę z KRUS-u.

Dowód: podsumowanie sprzedaży k. 104-105, przesłuchanie R. S. k. 150-151.

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, dokumentów z akt spray (...) Sądu Okręgowego (...) oraz z przesłuchania matki małoletniego powoda – J. S. (1) i pozwanego R. S..

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności.

Zgodnie z art. 230 k.p.c. uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materialne procesowym.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne zeznania matki małoletniego powoda w zakresie dotyczącym wydatków związanych z utrzymaniem małoletniego powoda, oraz pozwanego w tej części, w której wyjaśniał specyfikę swojej działalności. Były one bowiem rzeczowe, dokładne i logiczne. Sąd miał jednak na uwadze, że każda ze stron oceniała sytuację w sposób subiektywny i starała się przedstawić ją w sposób jak najbardziej korzystny w kontekście toczącego się procesu. W ocenie Sądu jednak zeznania pozwanego w części, w której podnosił, że żyje skromnie i nie ma pieniędzy, były niewiarygodne. Sąd dokonał matematycznego obliczenia wszystkich wydatków wskazywanych przez pozwanego i okazało się, że jego miesięczne koszty utrzymania wynoszą 11.907 zł (uwzględniając wszystkie wskazywane koszty). Tymczasem zarówno z zeznań R. S., jak i z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, że jego miesięczny dochód do kwota niespełna 9000 zł. Zdaniem Sądu oznacza to, że strona pozwana zawyżyła swoje wydatki, aby wykazać wyjątkowo trudną sytuację majątkową, która jednak nie występuje w rzeczywistości.

W sprawie ustalono, że pozwany jest ojcem małoletniego powoda, jego ustawowym obowiązkiem jest zatem współuczestniczenie w kosztach utrzymania syna, jeżeli ten nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Matka małoletniego powoda wniosła pozew przeciwko R. S., w którym domagała się zasądzenia od pozwanego R. S. na rzecz małoletniego powoda A. S. alimentów z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty, po sprecyzowaniu na rozprawie w dniu 20 marca 2024 r., 1.600 zł miesięcznie.

Przepis art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W treści art. 135 k.r.o uregulowano, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zgodnie z w/w przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem małoletniego syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, wydatków dotyczących stanu zdrowia, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywa (zużycie prądu, gazu, wody, ogrzewanie, wywóz nieczystości), oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, analiza zgromadzonego materiału procesowego wskazuje, że powództwo matki małoletniego powoda zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Sąd wziął pod uwagę, iż małoletni powód ma obecnie 17 lat, a zakres jego usprawiedliwionych potrzeb wyznaczony jest jego wiekiem. Do łożenia na jego utrzymanie zobowiązana jest zarówno matka, jak i ojciec, zaś uzasadnione są koszty utrzymania małoletniego w zakresie wskazywanym przez J. S. (1) – w tym m.in. koszty wyżywienia, odzieży i obuwia, podstawowego leczenia, rozrywki.

Ponadto, jak wyjaśnił to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 czerwca 1965r. (I CZ 135/64, niepublikowanym, zawartym w bazie orzeczeń (...) pod numerem (...)) dłuższy upływ czasu, a przez to i wzrost potrzeb dziecka wynikający z jego starszego wieku, stwarza podstawę do podwyższenia alimentów. Małoletni powód ma obecnie już (...) lat, uczęszcza do liceum ogólnokształcącego, ma większe niż dotychczas potrzeby żywnościowe, powinien dbać o stan swego zdrowia, rozwój pasji i zainteresowań, co powoduje zwiększenie kosztów jego utrzymania.

Potrzeby małoletniego powoda nie są obecnie zaspokajane bieżącymi alimentami ze strony pozwanego R. S.. Biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda oraz zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego Sąd uznał, iż kwota po 1200 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz małoletniego będzie adekwatna do jego usprawiedliwionych potrzeb oraz możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego.

Należy też wskazać, że wysokość alimentów nie zależy wyłącznie od wysokości usprawiedliwionych potrzeb dziecka ale też od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

R. S. prowadzi gospodarstwo rolne - dzierżawi od swojej matki 12,5 ha. Uprawia ok. 17 ha pszenicy, ok. 10 ha rzepaku i ok. 10 ha buraków. Dochody pozwanego, po odliczeniu kosztów związanych z prowadzeniem działalności, wynoszą ok. 4000 zł miesięcznie. Natomiast w 2023 r. pozwany z prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego uzyskał roczny dochód w wysokości 106.939,63 zł, co w przeliczeniu na 1 miesiąc daje kwotę 8.911,63 zł.

Ponadto pozwany uprawniony jest do korzystania z dopłat unijnych, które żeby otrzymać musi wykazać innowację ekologiczną. W ubiegłym roku dofinansowanie otrzymane przez pozwanego wyniosło 500 zł do jednego hektara.

Pozwany jest mężczyzną w sile wieku, a jego obecnie uzyskiwane zarobki są zdecydowanie wyższe niż w dacie ustalania jego obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniego powoda.

Zadłużenia pieniężne pozwanego nie mogą wpłynąć na możliwości alimentacyjne R. S., gdyż powstały one wskutek zobowiązań pozwanego – z ich uregulowaniem winien się pozwany liczyć. Małoletni powód nie ma wygórowanych, rozbudowanych potrzeb – plasują się one raczej na podstawowym poziomie, dotyczą głównie potrzeb egzystencjalnych – wyżywienia, ubioru, edukacji, zdrowia, rozwoju nielicznych zainteresowań.

Sąd wziął także pod uwagę, iż pozwany nie utrzymuje obecnie kontaktu z synem, a oprócz regularnego przekazywania na syna alimentów, nie partycypuje w dodatkowych kosztach utrzymania syna.

Analizując możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego R. S. – w ocenie Sądu zapewniają mu możliwość alimentacji małoletniego powoda w większym zakresie niż czynił to obecnie. Zdaniem Sądu kwota podwyższonych alimentów na rzecz małoletniego syna w zakresie obecnie zasądzonych alimentów w kwocie 1200 zł miesięcznie - leży jak najbardziej w zakresie jego możliwości zarobkowych, pozwoli pozwanemu również na utrzymanie własne.

W pozostałym zakresie alimentacja małoletniego spoczywać powinna na matce małoletniego J. S. (1), której zarobki od daty ustalenia wysokości renty alimentacyjnej również wzrosły. Sąd brał pod uwagę fakt, iż to na J. S. (1) spoczywa ciężar osobistych starań o utrzymanie i wychowanie małoletniego i poprzez to spełnia ona również swój obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego powoda. Bez wątpienia zakres osobistych starań J. S. (1) o utrzymanie i wychowanie małoletniego A. S. jest dużo większy niż starań o powyższe przez pozwanego.

Inne potrzeby małoletniego powoda, wykraczające poza zakres jego usprawiedliwionych potrzeb, np. wyjazdy wakacyjne, zajęcia dodatkowe - matka powoda ma możliwość opłacania ze świadczenia wychowawczego 800+.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

W świetle przepisu art. 135 § 3 pkt. 3 k.r.o. świadczenie wychowawcze z programu 800+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Przy czym w ocenie Sądu przepis ten należy interpretować w ten sposób, że świadczenie wychowawcze 800+ dla dziecka na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 800 zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Ponadto nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ono tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych). A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko, nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka.

Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że ustalając obowiązek alimentacyjny Sąd nie może pominąć faktu otrzymywania przez rodzica na dziecko 800 zł na potrzeby dziecka, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone. Gdyby więc finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 800+, nie miałoby być na co przeznaczone tzn. w zakresie potrzeb dziecka, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 800+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego).

Dlatego Sąd orzekając w sprawie wziął pod uwagę, że J. S. (1) otrzymuje kwotę 800 zł na rzecz syna na częściowe pokrycie dodatkowych wydatków związanych z wychowywaniem syna, w tym zaspokojenie jego potrzeb życiowych (ponad te usprawiedliwione), ale nie uwzględniał tej kwoty jako dochodu matki małoletniego podczas ustalania jej zakresu świadczenia alimentacyjnego na rzecz syna.

Wobec powyższego dodatkowe potrzeby w zakresie rozrywki, wyjazdów wakacyjnych czy zainteresowań, a także koszty dodatkowych w razie potrzeby zajęć powinny być, zdaniem Sądu, zaspokojone ze świadczenia wychowawczego, którego celem jest właśnie zaspokajanie potrzeb małoletniego syna.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 128, 133 § 1 i 135 i 138 k.r.o. orzeczono jak w punkcie I sentencji zasądzając od pozwanego R. S. alimenty na rzecz małoletniego A. S. w kwocie 1200 zł miesięcznie, poczynając od dnia 9 listopada 2023 r., tj. od dnia wniesienia pozwu, w miejsce ustalonych w kwocie 500 zł miesięcznie na mocy wyroku z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie (...) Sądu Okręgowego (...).

W pozostałej części powództwo jako bezzasadne zostało oddalone, o czym orzeczono w punkcie II sentencji wyroku.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd nie obciążył małoletniego powoda kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa na mocy art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Uwzględniając obciążenie pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym w podwyższonej wysokości, oraz fakt jego zobowiązań finansowych Sąd odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi w sprawie, o czym orzeczono w oparciu o art. 102 k.p.c. w punkcie (...) sentencji wyroku.

W punkcie V sentencji wyroku Sąd nie obciążył małoletniego powoda obowiązkiem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie punktu I wyroku został nadany z urzędu, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c, o czym orzeczono w punkcie VI sentencji wyroku.

Sygn. akt III RC 859/23

Uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego (...) z dnia 27 marca 2024 roku

w sprawie o sygnaturze akt III RC 859/23

Pozwem z dnia 8 listopada 2023 roku małoletni powód – A. S., działając przez matkę J. S. (1), domagał się podwyższenia alimentów od pozwanego – R. S. z kwoty 500 złotych zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego (...) z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. akt (...), do kwoty 1200 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego, do 15. dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia wniesienia pozwu. Ponadto, wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów procesu.

W uzasadnieniu wytoczonego powództwa wskazano, że od 2017 r. upłynęło (...)lat – wzrosły uzasadnione potrzeby małoletniego, wydatki związane z utrzymaniem domu, a także nastąpił ogólny wzrost cen wszelkich dóbr w związku z panującą inflacją. Małoletni od kwietnia 2021 r. pozostaje pod opieką lekarza (...) – stwierdzono u niego zaburzenia (...), przyjmuje stałe leki. W konsultacjach (...) małoletni uczestniczy prywatnie, gdyż dostęp do świadczeń refundowanych przez NFZ jest bardzo utrudniony – terminy wizyt są bardzo odległe. Od (...) roku życia małoletni pozostaje pod opieką lekarza okulisty – rozpoznano u niego zaburzenia refrakcji i akomodacji – krótkowzroczność wysoką i astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, różnowzroczność, obecnie jego wada wynosi w lewym oku – (...), a w prawym – (...) Od początku wykrycia wady małoletni nosi okulary, w celu zahamowania wady, chociaż w niewielkim zakresie, lekarz okulista zalecił zakup specjalistycznych szkieł, których koszt jest znacznie wyższy od standardowych. Małoletni objęty jest także opieką dermatologa. Obecnie małoletni ma(...) lat i uczęszcza do (...) klasy (...)Liceum Ogólnokształcącego w T.. Matka małoletniego wskazała, że średni miesięczny koszty utrzymania syna wynosi ok. 2011,09 zł, na który składają się m.in.: wyżywienie – ok. 492,49 zł, koszty utrzymania mieszkania (czynsz, prąd, internet) – 330,27 zł, środki czystości i higieny – ok. 120 zł, wydatki szkolne – 467,50 zł, koszty leczenia – 91 zł, zainteresowania i hobby – 150 zł, inne wydatki – 300 zł, paliwo – 59,83 zł. Do kosztów tych należy doliczyć koszty leczenia ((...)), wydatki szkolne, zakup obuwia i odzieży oraz inne wydatki, np. zakup mebli, finansowanie wakacji, wycieczek małoletniego. J. S. (1) pracuje w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) jako główny specjalista pracy socjalnej, z wynagrodzeniem 5131,47 zł miesięcznie. Dodatkowo podjęła zatrudnienie jako (...) w Sądzie Rejonowym (...) i z tego tytułu w 2022 r. osiągnęła dochód w wysokości 9630,60 zł, w 2023 r. do września jej dochód z tego tytułu wyniósł 9190,15 zł.

Pozwany złożył odpowiedź na pozew, w której domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, że roszczenie strony powodowej jest bezzasadne, albowiem koszty utrzymania małoletniego powoda zostały zawyżone, zaś pozwany z uwagi na własne koszty utrzymania i uzyskiwane dochody nie ma możliwości płacenia wyższych alimentów na syna. Pozwany podkreślił, że załączone przez stronę powodową dokumenty nie obejmują tylko uzasadnionych i usprawiedliwionych kosztów utrzymania powoda, m.in. na rachunkach znajduje się alkohol czy markowe buty i odzież za wysoką cenę. Ponadto, aktualnie małoletni jedynie sporadycznie pozostaje w kontakcie z psychologiem, zatem koszty psychologa są jedynie hipotetyczne. Pozwany prowadzi gospodarstwo rolne – w 2023 r. uzyskał roczny dochód w wysokości 106.939,63 zł, co w przeliczeniu na 1 miesiąc daje kwotę 8.911,63 zł. Na koszty utrzymania pozwanego składają się: internet – 45,90 zł miesięcznie, prąd – 800 zł miesięcznie, woda – 25 zł co dwa miesiące, wywóz nieczystości – 25 zł miesięcznie, śmieci – 39 zł miesięcznie, paliwo – 500 zł miesięcznie, fryzjer – 30 zł miesięcznie, środki czystości – 50 zł miesięcznie, prywatne wizyty lekarskie – 600 zł rocznie, dojazdy na wizyty – 200 zł miesięcznie, rachunek za telefon ( w tym telefon syna) – 140 zł miesięcznie, odzież – 150 zł miesięcznie, rozrywka (basen) – 50 zł miesięcznie, witaminy i leki – 500 zł miesięcznie, kosmetyki – 100 zł miesięcznie, wyżywienie – 600 zł miesięcznie, ubezpieczenie samochodu – 842 zł rocznie, przeglądy samochodów – 200 zł rocznie, rata kredytu – 22.026,30 zł rocznie, alimenty – 550 zł miesięcznie, obowiązkowe ubezpieczenie nieruchomości – 1392 zł rocznie, podatek rolny 2238 zł co kwartał, składka na spółki wodne - 608,80 zł rocznie, KRUS – 756 zł co kwartał. Na koszty prowadzonego przez pozwanego gospodarstwa składają się: koszt dzierżawy gruntów 12,5 ha w kwocie 22.500 zł, koszt opału – ok. 18.000 zł rocznie, koszt ubezpieczeń załącznika – ok. 16.261,77 zł.

Na rozprawie w dniu 20 marca 2024 r. matka małoletniego powoda zmodyfikowała żądanie pozwu i wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kwoty 1600 zł miesięcznie tytułem alimentów.

Sąd ustalił, co następuje:

A. S. urodził się w dniu (...) w C.. Jest dzieckiem J. S. (1) i R. S..

Dowód: akt urodzenia A. S., k. 6 akt (...) SO (...).

J. S. (1) i R. S. zawarli związek małżeński w dniu 21 września 2022 r. Z ich związku małżeńskiego pochodzi dwoje dzieci – małoletni powód A. S. i J. S. (2) urodzony (...)

Sąd Okręgowy (...) na mocy wyroku z dnia 9 czerwca 2017 r. wydanego w sprawie (...) rozwiązał małżeństwo J. S. (1) i R. S. przez rozwód bez orzekania o winie. W punkcie V wyroku, Sąd tytułem udziału R. S. w kosztach utrzymania dzieci zasądził od niego na rzecz małoletniego J. S. (2) alimenty w kwocie po 650 zł miesięcznie, zaś na rzecz małoletniego A. S. alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie, tj. łącznie po 1150 zł miesięcznie, płatne z góry do rak matki dzieci J. S. (1) do dnia 15. każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności każdej z rat, począwszy od uprawomocnienia się wyroku.

Ww. wyrok uprawomocnił się 30 czerwca 2017 r.

Wówczas małoletni A. S. miał (...) lat i uczęszczał do (...) Szkoły Podstawowej w T.. Nie korzystał ze wsparcia psychologicznego ani psychiatrycznego. Nosił okulary. Małoletni mieszkał razem z matką, ale w tygodniu codziennie widywał się z ojcem po szkole, a także spędzał z nim co drugi weekend.

J. S. (1) pracowała wówczas w (...) w S., gdzie zarabiała ok. 2500 zł miesięcznie. Natomiast pozwany R. S. zajmował się rolnictwem, dzierżawił całe gospodarstwo. Jego dochody wynosiły co najwyżej 2000 zł miesięcznie.

Dowód: akta (...) SO (...).

Obecnie małoletni A. S. ma (...) lat i uczęszcza do (...) klasy (...) Liceum Ogólnokształcącego w T..

Od (...) roku życia małoletni pozostaje pod opieką lekarza okulisty – rozpoznano u niego zaburzenia refrakcji i akomodacji – krótkowzroczność wysoką i astygmatyzm krótkowzroczny obu oczu, różnowzroczność, obecnie jego wada wynosi w lewym oku – (...), a w prawym – (...) Od początku wykrycia wady małoletni nosi okulary.

Z uwagi na stany depresyjne i samookaleczanie się, małoletni od kwietnia 2021 r. korzystał ze wsparcia psychologicznego. Na wizyty uczęszczał prywatnie, ze względu na zbyt długi czas oczekiwania na wizytę w ramach NFZ. W okresie od 10 maja 2021 r. do 15 września 2022 r. odbył 23 wizyty u psychologa i psychoterapeuty w Centrum (...) w T.. Obecnie wizyty odbywa sporadycznie, w miarę potrzeby.

Na miesięczne utrzymanie małoletniego jego matka przeznacza 600 zł na wyżywienie, 360 zł na udział w kosztach utrzymania mieszkania, 240 zł na dwie wizyty u fizjoterapeuty w miesiącu, 110 zł na obuwie, 200 zł na odzież, 470 zł na wydatki szkolne, bilet miesięczny, podręczniki, 100 zł na leki, 500 zł na leczenie, 300 zł na rozrywkę, 60 zł na paliwo, 350 zł na wycieczki szkolne i wakacje. W ubiegłym roku koszt okularów dla małoletniego wyniósł 1700 zł. Łącznie na utrzymanie małoletniego powoda jego matka przeznacza ok. 3100 zł miesięcznie.

Obecnie małoletni nie spotyka się z ojcem.

Dowód: faktury, potwierdzenia przelewów, paragon k. 18-86v,118-122, 133-136, 140-144, polisy ubezpieczenia k. 137-139, zaświadczenia lekarskie k. 87-89, zestawienie rachunków k. 90, dokumentacja medyczna k. 91-93, 117, 123-132, przesłuchanie J. S. (1) k. 150v.

Matka małoletniego powoda J. S. (1) ma (...) lat. Pracuje w Gminnym Ośrodku Pomocy (...) jako główny specjalista pracy socjalnej, z wynagrodzeniem 5131,47 zł miesięcznie. Dodatkowo podjęła zatrudnienie jako kurator społeczny w Sądzie Rejonowym w Chełmnie i z tego tytułu w 2022 r. osiągnęła dochód w wysokości 9630,60 zł, w 2023 r. do września jej dochód z tego tytułu wyniósł 9190,15 zł.

Choruje na nadciśnienie tętnicze.

Razem z małoletnim mieszka w mieszkaniu stanowiącym jej własność.

Dowód: zaświadczenie o zarobkach k. 12, zeznanie PIT-R za 2022 k. 13, potwierdzenia przelewów k. 14-17v, dokumentacja medyczna k. 145-148, przesłuchanie J. S. (1) k. 150v.

R. S. ma (...) lat i od 2003 r. jest rolnikiem. Gospodarstwo przejął po śmierci ojca, wcześniej pracował jako kierownik w masarni.

Dzierżawi od swojej matki 12,5 ha. W 2023 r. pozwany zaciągnął kredyt w wysokości 100.000 zł z przeznaczeniem na obsianie ziemi w obecnym roku. Obowiązkowe ubezpieczenie kredytu wyniosło 22.000 zł. Dochody pozwanego, po odliczeniu wszystkich kosztów związanych z prowadzoną przez niego działalnością, wynoszą ok. 4000 zł miesięcznie. W obecnym roku pozwany nie otrzymał jeszcze dopłat unijnych, które od zeszłego roku są pomniejszone, a żeby je otrzymać musi wykazać innowację ekologiczną i ponieść dodatkowe koszty. W ubiegłym roku dofinansowanie wyniosło 500 zł do jednego hektara. Przy poprzednich żniwach pomagał mu syn J., któremu pozwany zapłacił za pomoc 2000 zł. Pozwany uprawia ok. 17 ha pszenicy, ok. 10 ha rzepaku i ok. 10 ha buraków. Ilość jaką pozwany może zasiać wynika z obowiązujących go umów. Tona pszenicy kosztuje 700-70 zł, w ubiegłym roku 1100 zł, a dwa lata temu 1700 zł. Tona rzepaku kosztuje 1700 zł, w ubiegłym roku 1700 zł, a dwa lata temu 4800 zł.

W 2023 r. pozwany z prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego uzyskał roczny dochód w wysokości 106.939,63 zł, co w przeliczeniu na 1 miesiąc daje kwotę 8.911,63 zł.

Na koszty utrzymania pozwanego składają się: internet – 45,90 zł miesięcznie, prąd – 800 zł miesięcznie, woda – 25 zł co dwa miesiące, wywóz nieczystości – 25 zł miesięcznie, śmieci – 39 zł miesięcznie, paliwo – 500 zł miesięcznie, fryzjer – 30 zł miesięcznie, środki czystości – 50 zł miesięcznie, prywatne wizyty lekarskie – 600 zł rocznie, dojazdy na wizyty – 200 zł miesięcznie, rachunek za telefon (w tym telefon syna) – 140 zł miesięcznie, odzież – 150 zł miesięcznie, rozrywka (basen) – 50 zł miesięcznie, witaminy i leki – 500 zł miesięcznie, kosmetyki – 100 zł miesięcznie, wyżywienie – 600 zł miesięcznie, ubezpieczenie samochodu – 842 zł rocznie, przeglądy samochodów – 200 zł rocznie, rata kredytu – 22.026,30 zł rocznie, alimenty – 550 zł miesięcznie, obowiązkowe ubezpieczenie nieruchomości – 1392 zł rocznie, podatek rolny 2238 zł co kwartał, składka na spółki wodne - 608,80 zł rocznie, KRUS – 756 zł co kwartał. Na koszty prowadzonego przez pozwanego gospodarstwa składają się: koszt dzierżawy gruntów 12,5 ha w kwocie 22.500 zł, koszt opału – ok. 18.000 zł rocznie, koszt ubezpieczeń załącznika – ok. 16.261,77 zł.

Pozwany leczy się głównie stomatologicznie oraz na kolano. Choruje na nadciśnienie tętnicze. Pali papierosy.

Posiada samochód osobowy, rocznik 1999. Utrzymuje samochód swojego syna J., rocznik samochodu to 2007.

Matka pozwanego otrzymuje emeryturę z KRUS-u.

Dowód: podsumowanie sprzedaży k. 104-105, przesłuchanie R. S. k. 150-151.

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, dokumentów z akt spray IC 617/17 Sądu Okręgowego (...) oraz z przesłuchania matki małoletniego powoda – J. S. (1) i pozwanego R. S..

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności.

Zgodnie z art. 230 k.p.c. uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materialne procesowym.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne zeznania matki małoletniego powoda w zakresie dotyczącym wydatków związanych z utrzymaniem małoletniego powoda, oraz pozwanego w tej części, w której wyjaśniał specyfikę swojej działalności. Były one bowiem rzeczowe, dokładne i logiczne. Sąd miał jednak na uwadze, że każda ze stron oceniała sytuację w sposób subiektywny i starała się przedstawić ją w sposób jak najbardziej korzystny w kontekście toczącego się procesu. W ocenie Sądu jednak zeznania pozwanego w części, w której podnosił, że żyje skromnie i nie ma pieniędzy, były niewiarygodne. Sąd dokonał matematycznego obliczenia wszystkich wydatków wskazywanych przez pozwanego i okazało się, że jego miesięczne koszty utrzymania wynoszą 11.907 zł (uwzględniając wszystkie wskazywane koszty). Tymczasem zarówno z zeznań R. S., jak i z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, że jego miesięczny dochód do kwota niespełna 9000 zł. Zdaniem Sądu oznacza to, że strona pozwana zawyżyła swoje wydatki, aby wykazać wyjątkowo trudną sytuację majątkową, która jednak nie występuje w rzeczywistości.

W sprawie ustalono, że pozwany jest ojcem małoletniego powoda, jego ustawowym obowiązkiem jest zatem współuczestniczenie w kosztach utrzymania syna, jeżeli ten nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Matka małoletniego powoda wniosła pozew przeciwko R. S., w którym domagała się zasądzenia od pozwanego R. S. na rzecz małoletniego powoda A. S. alimentów z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty, po sprecyzowaniu na rozprawie w dniu 20 marca 2024 r., 1.600 zł miesięcznie.

Przepis art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W treści art. 135 k.r.o uregulowano, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zgodnie z w/w przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem małoletniego syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, wydatków dotyczących stanu zdrowia, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywa (zużycie prądu, gazu, wody, ogrzewanie, wywóz nieczystości), oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, analiza zgromadzonego materiału procesowego wskazuje, że powództwo matki małoletniego powoda zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Sąd wziął pod uwagę, iż małoletni powód ma obecnie (...)lat, a zakres jego usprawiedliwionych potrzeb wyznaczony jest jego wiekiem. Do łożenia na jego utrzymanie zobowiązana jest zarówno matka, jak i ojciec, zaś uzasadnione są koszty utrzymania małoletniego w zakresie wskazywanym przez J. S. (1) – w tym m.in. koszty wyżywienia, odzieży i obuwia, podstawowego leczenia, rozrywki.

Ponadto, jak wyjaśnił to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 czerwca 1965r. (I CZ 135/64, niepublikowanym, zawartym w bazie orzeczeń (...) pod numerem (...)) dłuższy upływ czasu, a przez to i wzrost potrzeb dziecka wynikający z jego starszego wieku, stwarza podstawę do podwyższenia alimentów. Małoletni powód ma obecnie już (...)lat, uczęszcza do liceum ogólnokształcącego, ma większe niż dotychczas potrzeby żywnościowe, powinien dbać o stan swego zdrowia, rozwój pasji i zainteresowań, co powoduje zwiększenie kosztów jego utrzymania.

Potrzeby małoletniego powoda nie są obecnie zaspokajane bieżącymi alimentami ze strony pozwanego R. S.. Biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda oraz zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego Sąd uznał, iż kwota po 1200 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz małoletniego będzie adekwatna do jego usprawiedliwionych potrzeb oraz możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego.

Należy też wskazać, że wysokość alimentów nie zależy wyłącznie od wysokości usprawiedliwionych potrzeb dziecka ale też od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

R. S. prowadzi gospodarstwo rolne - dzierżawi od swojej matki 12,5 ha. Uprawia ok. 17 ha pszenicy, ok. 10 ha rzepaku i ok. 10 ha buraków. Dochody pozwanego, po odliczeniu kosztów związanych z prowadzeniem działalności, wynoszą ok. 4000 zł miesięcznie. Natomiast w 2023 r. pozwany z prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego uzyskał roczny dochód w wysokości 106.939,63 zł, co w przeliczeniu na 1 miesiąc daje kwotę 8.911,63 zł.

Ponadto pozwany uprawniony jest do korzystania z dopłat unijnych, które żeby otrzymać musi wykazać innowację ekologiczną. W ubiegłym roku dofinansowanie otrzymane przez pozwanego wyniosło 500 zł do jednego hektara.

Pozwany jest mężczyzną w sile wieku, a jego obecnie uzyskiwane zarobki są zdecydowanie wyższe niż w dacie ustalania jego obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniego powoda.

Zadłużenia pieniężne pozwanego nie mogą wpłynąć na możliwości alimentacyjne R. S., gdyż powstały one wskutek zobowiązań pozwanego – z ich uregulowaniem winien się pozwany liczyć. Małoletni powód nie ma wygórowanych, rozbudowanych potrzeb – plasują się one raczej na podstawowym poziomie, dotyczą głównie potrzeb egzystencjalnych – wyżywienia, ubioru, edukacji, zdrowia, rozwoju nielicznych zainteresowań.

Sąd wziął także pod uwagę, iż pozwany nie utrzymuje obecnie kontaktu z synem, a oprócz regularnego przekazywania na syna alimentów, nie partycypuje w dodatkowych kosztach utrzymania syna.

Analizując możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego R. S. – w ocenie Sądu zapewniają mu możliwość alimentacji małoletniego powoda w większym zakresie niż czynił to obecnie. Zdaniem Sądu kwota podwyższonych alimentów na rzecz małoletniego syna w zakresie obecnie zasądzonych alimentów w kwocie 1200 zł miesięcznie - leży jak najbardziej w zakresie jego możliwości zarobkowych, pozwoli pozwanemu również na utrzymanie własne.

W pozostałym zakresie alimentacja małoletniego spoczywać powinna na matce małoletniego J. S. (1), której zarobki od daty ustalenia wysokości renty alimentacyjnej również wzrosły. Sąd brał pod uwagę fakt, iż to na J. S. (1) spoczywa ciężar osobistych starań o utrzymanie i wychowanie małoletniego i poprzez to spełnia ona również swój obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego powoda. Bez wątpienia zakres osobistych starań J. S. (1) o utrzymanie i wychowanie małoletniego A. S. jest dużo większy niż starań o powyższe przez pozwanego.

Inne potrzeby małoletniego powoda, wykraczające poza zakres jego usprawiedliwionych potrzeb, np. wyjazdy wakacyjne, zajęcia dodatkowe - matka powoda ma możliwość opłacania ze świadczenia wychowawczego 800+.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

W świetle przepisu art. 135 § 3 pkt. 3 k.r.o. świadczenie wychowawcze z programu 800+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Przy czym w ocenie Sądu przepis ten należy interpretować w ten sposób, że świadczenie wychowawcze 800+ dla dziecka na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 800 zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Ponadto nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ono tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych). A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko, nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka.

Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że ustalając obowiązek alimentacyjny Sąd nie może pominąć faktu otrzymywania przez rodzica na dziecko 800 zł na potrzeby dziecka, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone. Gdyby więc finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 800+, nie miałoby być na co przeznaczone tzn. w zakresie potrzeb dziecka, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 800+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego).

Dlatego Sąd orzekając w sprawie wziął pod uwagę, że J. S. (1) otrzymuje kwotę 800 zł na rzecz syna na częściowe pokrycie dodatkowych wydatków związanych z wychowywaniem syna, w tym zaspokojenie jego potrzeb życiowych (ponad te usprawiedliwione), ale nie uwzględniał tej kwoty jako dochodu matki małoletniego podczas ustalania jej zakresu świadczenia alimentacyjnego na rzecz syna.

Wobec powyższego dodatkowe potrzeby w zakresie rozrywki, wyjazdów wakacyjnych czy zainteresowań, a także koszty dodatkowych w razie potrzeby zajęć powinny być, zdaniem Sądu, zaspokojone ze świadczenia wychowawczego, którego celem jest właśnie zaspokajanie potrzeb małoletniego syna.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 128, 133 § 1 i 135 i 138 k.r.o. orzeczono jak w punkcie I sentencji zasądzając od pozwanego R. S. alimenty na rzecz małoletniego A. S. w kwocie 1200 zł miesięcznie, poczynając od dnia 9 listopada 2023 r., tj. od dnia wniesienia pozwu, w miejsce ustalonych w kwocie 500 zł miesięcznie na mocy wyroku z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie (...) Sądu Okręgowego (...).

W pozostałej części powództwo jako bezzasadne zostało oddalone, o czym orzeczono w punkcie II sentencji wyroku.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd nie obciążył małoletniego powoda kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa na mocy art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Uwzględniając obciążenie pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym w podwyższonej wysokości, oraz fakt jego zobowiązań finansowych Sąd odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi w sprawie, o czym orzeczono w oparciu o art. 102 k.p.c. w punkcie (...) sentencji wyroku.

W punkcie V sentencji wyroku Sąd nie obciążył małoletniego powoda obowiązkiem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie punktu I wyroku został nadany z urzędu, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c, o czym orzeczono w punkcie VI sentencji wyroku.

Sędzia

Barbara Trokowska-Stempnik