III RC 594/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2023-06-06
Sygn. akt III RC 594/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 czerwca 2023 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:
Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki
Protokolant sekr. sądowy Anna Sosnowska
po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2023 r. w Toruniu
sprawy z powództwa głównego C. P.
przeciwko małoletniej P. P. (1) działającej przez matkę A. P.
o obniżenie alimentów
oraz z powództwa wzajemnego małoletniej P. P. (1) działającej przez matkę A. P.
przeciwko C. P.
o podwyższenie alimentów
I. umarza postępowanie w zakresie powództwa głównego,
II. zasądza od pozwanego wzajemnego C. P. alimenty na rzecz małoletniej P. P. (1) w miejsce ustalonych w kwocie 850 zł miesięcznie na mocy wyroku z dnia 28.02.2013r. w sprawie (...), w kwocie obecnie po 1100 zł (tysiąc sto złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 19.11.2021r., płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej A. P., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,
III. w pozostałej części powództwo wzajemne oddala,
IV. nie obciąża C. P. obowiązkiem zwrotu części kosztów procesu na rzecz małoletniej P. P. (1) działającej przez matkę A. P.,
V. nieuiszczoną częścią kosztów sądowych obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu,
VI. wyrokowi w punkcie II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt III RC 594/21
UZASADNIENIE
W dniu 30 czerwca 2021r. powód C. P. złożył pozew o obniżenie, od dnia złożenia pozwu, zasądzonej od niego na rzecz małoletniej pozwanej P. P. (1) działającej przez matkę A. P., renty alimentacyjnej, określonej wyrokiem (...)z dnia 28 lutego 2013r. w sprawie (...), z kwoty 850 zł miesięcznie do kwoty 425 zł miesięcznie, płatnej do 15 – go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w opóźnieniu oraz o rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu C. P. wskazał, że od czasu zasądzenia alimentów uległa zmianie jego sytuacja faktyczna - obecnie jest emerytowanym wojskowym, a jego uposażenie emerytalne stanowi kwota 60% wielkości jego uposażenia z ostatniego stanowiska starszego szeregowego – wynosząca 2.200 zł netto. Pozwany wskazał, że pomimo chęci do dalszego odbywania służby wojskowej nie spełnił kryteriów zdrowotnych do dalszego pełnienia obowiązków służby, a jego kontrakt do pełnienia zawodowej służby wojskowej nie został mu przedłużony. Powód wskazał, że z uwagi na chorobę (...) o nazwie K., nie jest w stanie nie tylko pełnić dalej służby wojskowej, ale nie może także wykonywać dozwolonej w odpowiednim zakresie pracy na emeryturze wojskowej. Pozwany wskazał, że na jego średnie miesięczne wydatki składają się: koszty wyżywienia – 600 zł, opłat za media – 500 zł, koszty zakupu odzieży i obuwia – 200 zł, koszty zakupu art. higienicznych – 100 zł, koszty utrzymania auta i dojazdów do lekarzy i na rehabilitację – 100 zł, koszty samego leczenia i rehabilitacji - 266 zł - łącznie więc 1766 zł miesięcznie. Powód wskazał, że w tych okolicznościach nie jest w stanie partycypować w kosztach utrzymania małoletniej córki w kwocie ustalonej w wyroku rozwodowym (k. 2 -13 akt).
W dniu 19.11. 2021r. małoletnia powódka działająca przez matkę A. P. złożyła odpowiedź na pozew oraz wniosła powództwo wzajemne domagając się oddalenia powództwa C. P. w całości, zasądzenia od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych w związku z oddalonym powództwem o obniżenie alimentów, podwyższenia alimentów na rzecz małoletniej powódki wzajemnej P. P. (1) orzeczonej wyrokiem (...) 28.02.2013r. w sprawie o sygn. (...) z kwoty 850 zł do kwoty po 1600 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu wzajemnego oraz o zasądzenie od C. P. na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu związanych z powództwem wzajemnym. W zakresie powództwa głównego strona powodowa wskazała, że żądanie pozwu wniesionego przez C. P. nie zostało nawet w minimalnej części wykazane, a zdaniem małoletniej pozwanej/powódki wzajemnej przyczyną zwolnienia z dniem 31 maja 2012r. C. P. z zawodowej służby wojskowej i przeniesienia do rezerwy był upływ okresu pełnienia służby określonego w kontrakcie oraz nie zawarcie nowego kontraktu. Zdaniem pozwanej/powódki wzajemnej C. P. nie utracił zdolności zarobkowania, a z faktu, że występuje u niego choroba (...) – schorzenia z istoty swojej przewlekłego - i z faktu, iż C. P. ma skierowanie na (...) – nie wynika, że jest on osobą niezdolną do wykonywania służby wojskowej lub pracy poza wojskiem. W zakresie powództwa wzajemnego pozwana/powódka wzajemna wskazała, że: od daty zasądzenia na jej rzecz alimentów upłynęło ponad 8 lat, w tym okresie zakres jej usprawiedliwionych potrzeb uległ znacznemu zwiększeniu, małoletnia od urodzenia - z powodu wcześniactwa objęta jest specjalistyczną opieka medyczną, a deficyty rozwojowe wynikające z wcześniactwa są podstawą do zaliczenia jej do osób niepełnosprawnych; pozostaje nadal pod opieką (...), dodatkowo pod opieką (...), nadto jest rehabilitowana – cierpi na schorzenia w każdym z tych zakresów, pozostaje pod opieką lekarską, przyjmuje zalecane jej leki, korzysta z rehabilitacji. Istotna różnica w zakresie potrzeb małoletniej w porównaniu z okresem orzekania o alimentach dotyczy także sfery jej edukacji – małoletnia uczęszcza do (...), wymaga systematycznej, stałej, fachowej i niestety kosztownej pomocy w nauce - bez niej nie jest w stanie podołać obowiązkowi szkolnemu, wysokie są koszty zapewnienia pobierania nauki – zakupu komputera, monitora, niezbędnego wyposażenia do szkoły. Zdaniem pozwanej/ powódki wzajemnej koszt zaspokajania jedynie części jej usprawiedliwionych potrzeb wynosi ok. 3207 zł; w jej utrzymaniu – pomimo otrzymywania zasiłku pielęgnacyjnego i pomocy osobom niepełnosprawnym w łącznej kwocie 315,84 zł miesięcznie – muszą pomagać jej rodzice jej matki, którzy wielkim poświeceniem czynią to. A. P. wskazała, że jej możliwości zaspokajania potrzeb małoletniej P. P. (1) zmniejszają jej zobowiązania kredytowe w łącznej kwocie ponad 930 zł miesięcznie; zarzuciła również C. P. to, że nie czyni osobistych starań o wychowanie małoletniej P. P. (1) (k. 35-95 akt).
W odpowiedzi na pozew wzajemny C. P. podtrzymał pozew o obniżenie alimentów na rzecz jego małoletniej córki, wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego w całości oraz o ustalenie, że każda ze stron procesu ponosi jego koszty we własnym zakresie. C. P. zakwestionował część wykazywanych przez A. P. kosztów zaspokajania usprawiedliwionych jej potrzeb, wskazał także że jego możliwości majątkowe i zarobkowe od daty rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów – z przyczyn zdrowotnych, niezależnych od niego – uległy zmniejszeniu (k. 114-116 akt).
Pismem z dnia 15 marca 2023r. powód/ pozwany wzajemny C. P. cofnął powództwo o zmniejszenie obowiązku alimentacyjnego od dnia złożenia pozwu do końca lutego 2023r. wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie oraz wniósł o nieobciążanie żadnej ze stron procesu ani w całości ani w części - dalszymi poza opłatą od pozwu, kosztami procesu. C. P. wskazał, że alimenty w dotychczasowej wysokości zostały już wyegzekwowane przez komornika i spożytkowane przez małoletnią, a nadto jego uposażenie emerytalne podwyższono do kwoty 2800 zł netto miesięcznie – zatem nie domaga się już zmniejszenia swego obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniej P. P. (1), niemniej wnosi, by na zasadzie art. 102 kpc nie obciążać go obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz małoletniej P. P. (1).
Na rozprawie w dniu 31 maja 2023r. C. P. podtrzymał swe stanowisko co do cofnięcia pozwu w zakresie obniżenia alimentów na rzecz małoletniej P. P. (1), uznał żądanie pozwu w zakresie podwyższenia na jej rzecz alimentów do kwoty 1.000 zł miesięcznie od daty wyroku; wniósł o nieobciążanie go obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz małoletniej P. P. (1). Małoletnia pozwana/ powódka wzajemna wyraziła zgodę na cofnięcie pozwu przez C. P., w zakresie powództwa wzajemnego wniosła jak w pozwie wzajemnym, wniosła także o zasądzenie na jej rzecz od C. P. zwrotu kosztów procesu. (k. 264-268v akt).
S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e
Małoletnia P. P. (1) urodziła się (...) w T., jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego A. P. i C. P..
dowód: odpis zupełny aktu urodzenia k. 14 akt (...)
Wyrokiem (...)w sprawie o sygn. akt małżeństwo A. P. i C. P. zostało rozwiązane przez rozwód; wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią zostało powierzone zostało matce i ograniczone ojcu do współdecydowania o najważniejszych sprawach dziecka dotyczących zdrowia, nauki, kierunku kształcenia i kontaktów osobistych; ustalone zostały kontakty C. P. z córką – w co drugą sobotę miesiąca w godzinach od 11.00 do 14.00;
zasądzone zostały od C. P. na rzecz małoletniej P. P. (1) alimenty w kwocie 850 zł miesięcznie, płatne z góry do rąk matki dziecka do dnia 15 – tego każdego miesiąca poczynając od dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. W toku postępowania o rozwód strony procesu zawarły ugodę w przedmiocie podziału majątku wspólnego, w myśl której odrębna własność lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w T. o wartości 165.000 zł przyznana została na wyłączną własność A. P. ze spłatą na rzecz C. P. kwoty 38.000 zł.; jednocześnie A. P. zwolniła C. P. z obowiązku spłaty kredytu zaciągniętego przez nich na zakup tego mieszkania. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się z dniem 21 marca 2013r.
Dowody: akta (...) w T.:
Wyrok z dnia 28.02.2013r. – k. 158
Ugoda sądowa – k.157-157v
Małoletnia P. P. (1) w dacie prawomocności wyroku rozwodowego miała niespełna 5 lat, z racji wcześniactwa była osobą niepełnosprawną. Orzeczeniem Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 24.04.2012r. P. P. (1) została zaliczona do osób niepełnosprawnych od urodzenia. Małoletnia wymagała leczenia (...) (średnio 20 zł miesięcznie oraz specjalne (...) w cenie 1500 zł, które wystarczały na około 2 lata), (...) (ok. 10 zł miesięcznie), (...)(ok. 35 zł miesięcznie) (...) (75 zł miesięcznie) oraz stałej pomocy (...) (560 zł miesięcznie). W. dla niej leki na (...) kosztowały 300 zł miesięcznie. Łączne wydatki na leczenie małoletniej P. P. (1) wynosiły prawie 1.100 zł miesięcznie. Małoletnia uczęszczała do przedszkola, za które opłata wynosiła 410 zł miesięcznie.
Dowody: akta (...). w T. :
dokumentacja lekarska – k. 15 – 54, 59
orzeczenie o niepełnosprawności – k. 55,
umowa z przedszkolem – k. 62,
faktury za leczenie – k. 63-70,
zeznania A. P. – k. 153-154v
A. P. pracowała w dacie prawomocności wyroku rozwodowego jako kasjerka w firmie (...) sp. z o.o. w T., gdzie zarabiała ok. 1400 zł netto miesięcznie.
Dowody: akta (...) w T.:
- zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach – k. 71-73,
- zeznania A. P. – k. 153-154v
Pozwany C. P. w dacie prawomocności wyroku rozwodowego był zawodowym żołnierzem, pracował w jednostce wojskowej w W. do której dojeżdżał z T. pociągiem. Pozwany zarabiał wówczas ok. 2.500 zł netto miesięcznie. Orzeczeniem (...) W. z dnia 16.10.2012r. C. P. został uznany za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa – orzeczenie to spowodowało, że nie mógł już wyjeżdżać na zagraniczne misje wojskowe i uzyskiwać w ten sposób kilkakrotnie wyższych, niż w kraju, dochodów.
Dowody: akta (...)w T.:
- orzeczenie komisji wojskowej – k. 117
- zeznania C. P. – k. 154v-156
Obecnie małoletnia P. P. (1) ma niespełna 15 lat, jest uczennicą (...) Szkoły Podstawowej nr (...) w T., do której dojeżdża środkami komunikacji miejskiej, uiszczając opłaty za bilet w kwocie 49 zł miesięcznie. Wyprawka do szkoły wyniosła ok. 500 zł, niemniej małoletnia otrzymuje świadczenie pieniężne tzw. (...) w kwocie 300 zł rocznie; matka małoletniej opłaca składki szkolne w kwocie ok. 100 zł rocznie. Małoletnia P. P. (1) jest uczennicą zmotywowaną, systematyczną i ambitną, jest zawsze przygotowana do zajęć, w naukę wkłada dużo pracy, niemniej wymaga systematycznej, nieprzerwanej pomocy w edukacji, bez niej nie byłaby w stanie podołać obowiązkowi szkolnemu. Matka małoletniej na co dzień poświęca córce bardzo dużo czasu, jednak ze względów zawodowych, pracy w systemie zmianowym nie jest w stanie poświęcać jej każdego popołudnia – w nauce pomagała niegdyś małoletniej L. Z. – koszt tej pomocy wynosił wówczas ok. 800 zł miesięcznie; obecnie P. P. (1) zmuszona jest do korzystania z pomocy korepetytorów z (...) (dwa razy w tygodniu, w razie potrzeby spowodowanej nadchodzącym testem częściej, przy koszcie 50 zł za godzinę) i – od stycznia 2023r. z (...) ( dwa razy w tygodniu po 1 godzinie – stawka 90 zł za godzinę) – miesięczny koszt tej pomocy świadczonej na rzecz małoletniej wynosi odpowiednio ok. 500- 550 zł i ok. 640 zł miesięcznie. W okresie pandemii koronawirusa A. P. musiała zakupić dla małoletniej komputer, drukarkę, by małoletnia mogła uczestniczyć w lekcjach przeprowadzanych „zdalnie”. Orzeczeniem Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 4.10.2022r. P. P. (1) została zaliczona do osób niepełnosprawnych od urodzenia. W myśl tego orzeczenia małoletnia wymaga konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające jej funkcjonowanie oraz wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki oraz wymaga konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Małoletnia P. P. (1) pozostaje nadal pod opieką (...) (gdzie koszt wizyty raz w roku wynosi 250 zł i raz na ok. 2 lata konieczna jest wymiana (...)za kwotę ok. 1800 zł)(...) (obecnie wizyty w ramach NFZ), (...), dodatkowo pod opieką (...) (obecnie wizyty zawieszone z uwagi na brak środków na powyższe),(...) (konieczność wykupu (...)za kwotę ok.460 zł dwa razy w roku, koszt wizyty dwa razy w roku po 240 zł za wizytę, stwierdzenie(...) konieczność wyjazdów do (...) do P., przyjmowania leków na (...) – ok. 100 zł miesięcznie), (...) (odbyte 2 wizyty po 300 zł za każdą, konieczność trzeciej wizyty (...), nadto jest rehabilitowana (rehabilitacja indywidualna, której koszt wynosi ok. 100 zł za godzinę, rehabilitacja na basenie to koszt ok. 500 zł miesięcznie) – cierpi na schorzenia w każdym z tych zakresów, pozostaje pod opieką lekarską, przyjmuje zalecane jej leki (koszt ich wykupu ok. 200 zł miesięcznie).
Małoletnia powódka mieszka wraz z matką i jej rodzicami w trzypokojowym mieszkaniu należącym do rodziców A. P., położonym przy ul. (...) w T., za które to mieszkanie opłat czynszowych w kwocie 730 zł dokonują rodzice A. Z. B. wraz z mężem. Z. B. mając świadomość wysokich kosztów zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małoletniej jej wnuczki – pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego, złego stanu zdrowia - podjęła zatrudnienie w charakterze (...) tylko po tylko, by osiągane w ten sposób zarobki przeznaczać na potrzeby małoletniej P. P. (1). Z. B. wspiera swoją wnuczkę przeznaczając na jej utrzymanie kwoty od 1500 zł do 2000 zł miesięcznie. A. P. ponosi jedynie koszt dostarczania internetu do tego mieszkania – na potrzeby małoletniej powódki – w kwocie ok. 62 zł miesięcznie. Na wyżywienie małoletniej powódki A. P. przeznacza ok. 300 zł miesięcznie, na odzież i obuwie ok. 300 – 700 zł miesięcznie – tu koszt jest uzależniony od tego, czy musi zakupić specjalistyczne (...), których koszt wynosi ok. 400 zł. Małoletnia ma starego, schorowanego psa, którego koszt utrzymania wynosi ok. 200 zł miesięcznie.
Dowody: orzeczenie o niepełnosprawności – k. 46, 222
Zaświadczenia lekarskie – k. 47, 51,53-57, 59, 145-153, 155
Faktury – k. 48-50, 52, 58,60-65,68-85,
Informacje ze szkoły – k. 66-67, 154, 223, 226, 257-258
Zeznania świadka L. Z. – k. 156-158,
Zeznania świadka Z. B. – k. 158-160,
Zeznania świadka J. W. – k. 249-250,
Oświadczenie M. Z. – k. 225
A. P. zatrudniona jest w (...) sp. z o.o. na stanowisku (...), jej zarobki wynoszą ok. 2300 – 2400 zł netto miesięcznie. Na małoletnią powódkę otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny z tytułu jej niepełnosprawności w kwocie 215, 84 zł miesięcznie, otrzymuje świadczenie wychowawcze w kwocie 500 zł i raz do roku świadczenie „dobry start” w kwocie 300 zł. A. P. jest właścicielką dwupokojowego mieszkania przy ul. (...) w T., jest tam zameldowana. Mieszkanie to było przez A. P. wynajmowane za kwoty ok. 700 – 800 zł miesięcznie, niemniej od 3 – 4 lat stoi ono puste, albowiem A. P. nie stać na przeprowadzenie remontu mieszkania po tym, gdy zostało ono zniszczone przez poprzednich najemców. Matka małoletniej powódki spłaca kredyt zaciągnięty wraz z pozwanym na zakup mieszkania przy ul. (...) w T., będzie go spłacała do roku 2041, rata kredytu wynosi 650 zł. A. P. spłaca jeszcze kredyty konsumpcyjne – wzięty w kwocie 5.000 zł z przeznaczeniem na uroczystość Komunii Św. małoletniej – tu rata miesięczna wynosi 120 zł, oraz kredyt zaciągnięty w kwocie 35.000 zł z okresem spłaty do 2027r., z przeznaczeniem na remont, wyposażenie pokoju córki, zakup laptopa i drukarki – tu rata miesięczna wynosi 450 zł. A. P. ponosi koszt abonamentu telefonicznego własnego i córki – jego koszt to 167 zł miesięcznie.
Dowody:
zaświadczenie o dochodach – k. 86,
decyzja w sprawie przyznania zasiłku pielęgnacyjnego – k. 87-88,
harmonogram spłat kredytu – k. 89-95,
zeznania świadka L. Z. – k. 156-158,
zeznania świadka Z. B. – k. 158-160,
zeznania świadka J. W. – k. 249-250,
zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu za rok podatkowy 2022 – k. 193-197,
zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu za rok podatkowy 2021 – k. 204-207,
zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu za rok podatkowy 2020 – k. 213-216,
Pozwany C. P. ma obecnie 41 lat i od 2021r. jest emerytowanym wojskowym. C. P. zmuszony był przejść na emeryturę, gdyż z uwagi na stan zdrowia nie był w stanie być już zawodowym żołnierzem – nie przeszedł egzaminów sprawnościowych. Obecnie, po podwyżce powód/pozwany wzajemny otrzymuje ok. 3000 zł netto emerytury. W 2022r. C. P. osiągnął dochód w wysokości ok. 21.000 zł. C. P. cierpi na chorobę (...) jest po wykonanej w czerwcu 2022r. (...)oczekuje na operację (...) która przewidziana jest na październik 2023r. W listopadzie 2022r. C. P. doznał (...), cierpi na problemy (...). Na powyższe schorzenia C. P. polecono branie specjalnych zastrzyków co pół roku – ich koszt to 3.200 zł rocznie. Po operacji (...) pozwany przechodził intensywną rehabilitację, zmuszony był wynająć specjalistyczne łóżko i materac za kwotę 150 zł miesięcznie. Obecnie powód/pozwany wzajemny jest rehabilitowany, choć z mniejszą już częstotliwością niż bezpośrednio po operacji – raz w miesiącu ma zajęcia z fizjoterapeutą, których koszt wynosi 150 zł, 4 razy w miesiącu chodzi na basen – koszt powyższego to 60 zł miesięcznie, wykonuje ćwiczenia w domu, chodzi na zalecane spacery. C. P. pozostaje pod opieką ortopedy, stara się chodzić do niego w ramach NFZ, niemniej co ok. 6 miesięcy odbywa wizytę prywatnie – jej koszt to 200 zł. Koszt wykupu zalecanych lekarstw, środków przeciwbólowych to ok. 100 - 200 zł miesięcznie. Obecnie powód/pozwany wzajemny nie może wykonywać ciężkich prac, nie może podnosić czy nosić ciężkich przedmiotów, powinien prowadzić oszczędny tryb życia. Krótko po operacji (...), C. P. z okazji 40 urodzin wyjechał na 7 dniową wycieczkę na Dominikanę. Wyjazd ten był w całości ufundowany przez rodziców jego żony. W 2019r. C. P. ożenił się ponownie, obecnie mieszka wraz z W. P. w B.. W 2018r. W. P. kupiła za 385.000 zł mieszkanie o pow. 59 metrów kwadratowych, zaciągnęła na ten cel kredyt hipoteczny w kwocie 340.000 zł z okresem spłaty 28 lat; rata kredytu wynosi obecnie 2.800 zł miesięcznie; C. P. dołożył się kwotą ok. 50.000 zł uzyskaną dzięki pracy w wojsku. W. P. opłaca czynsz w kwocie 390-400 zł miesięcznie, zużycie prądu to koszt ok. 100 zł miesięcznie, zużycie gazu i koszty z tym związane są zmienne, od 290 zł miesięcznie w okresie zimowym po 100-120 zł miesięcznie w okresie letnim, podatek od nieruchomości wynosi 150 zł rocznie. Koszt wyżywienia małżonków P. wynosi ok. 1500 zł miesięcznie. W. P. prowadzi obecnie jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie koordynacji usług (...), osiąga dochód ok. 5000 zł netto miesięcznie. C. P. wraz z żoną są współwłaścicielami samochodu osobowego marki K. (...), rocznik 2007, nabyli je 6 lat temu za kwotę 13.000 zł. Na paliwo małżonkowie P. wydają ok. 400 zł miesięcznie. W. P. posiada także samochód osobowy, nabyty w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Powód/pozwany wzajemny utrzymuje kontakt z małoletnią córką, odwiedza ją średnio raz w miesiącu, obecnie w (...) toczy się postępowanie o pozbawienie C. P. władzy rodzicielskiej nad małoletnią.
Dowody:
zeznania świadka W. P. – k. 250v- 252,
zeznania C. P. – k. 267v- 268v,
akta sprawy I. N. (...) Sądu Rejonowego (...)
rozkaz personalny – k. 10,
kontrakt na pełnienie zawodowej służby wojskowej -k. 11,
dokumentacja lekarska – k. 12-13, 169, 181-182,233-235, 240-241, 243-248,
dokumentacja wojskowa – k. 106-109,
informacja o dochodach uzyskanych od organu rentowego – k. 170-171,
zawiadomienie o zmianie wysokości raty kredytu – k. 172,
informacje o dochodzie za 2020r.- 173-176,
zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2022 – k.177-179,
faktura – k. 180, 183-184,
potwierdzenia przelewów – k. 185-188,
rachunki, paragony – k. 227-230, 232, 238, 242,
decyzja w sprawie podatku od nieruchomości – k. 231,
umowa użyczenia sprzętu medycznego – k. 236-237
S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e
Powyższy stan faktyczny ustalono na zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.
Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.
Sąd zeznał za wiarygodne zeznania świadków strony pozwanej/powódki wzajemnej - L. Z., Z. B., J. W. zostały one potwierdzone dokumentami dotyczącymi tak leczenia jak i kształcenia małoletniej P. P. (1) oraz zeznaniami A. P.. Za wiarygodne uznał też Sąd zeznania W. P. – zostały one potwierdzone w zakresie stanu zdrowia powoda/pozwanego wzajemnie, dokumentami lekarskimi i zeznaniami C. P., w zakresie osiąganego dochodu – dokumentami składanymi do Urzędu Skarbowego.
Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron postępowania na okoliczność aktualnej sytuacji materialnej każdego z rodziców małoletniej P. P. (1), ich dochodów, źródeł utrzymania oraz bieżących wydatków, jak też usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, bowiem zeznania te były potwierdzone dokumentacją dołączoną do akt sprawy – dotyczącą głównie kosztów usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki – kosztów leczenia, edukacji; nadto strony wzajemnie wyjaśniały swoje wątpliwości.
C. P. – w związku z uzyskaniem informacji o podwyżce jego emerytury wojskowej cofnął powództwo o obniżenie alimentów należnych małoletniej P. P. (1), zrzekł się roszczenia, nadto małoletnia pozwana/powódka wzajemna działająca przez matkę A. P. wyraziła na to zgodę, dlatego Sąd na mocy art. 203§1 kpc w zw. z art. 355 kpc umorzył postępowanie w zakresie powództwa głównego orzekając jak w punkcie I wyroku.
Mając na uwadze ustalony stan faktyczny na podstawie zebranego i powyżej ocenionego materiału dowodowego Sąd uznał, że powództwo wzajemne małoletniej P. P. (1) zasługuje na częściowe uwzględnienie.
Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przepis art. 135 § 1 k.r.o. wskazuje przy tym, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie natomiast z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Małoletnie dziecko winno mieć zaspokojone usprawiedliwione potrzeby, czyli takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu itp. Katalog owych potrzeb jest sprawą indywidualną. W przypadku obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci zakres wzajemnych uprawnień i obowiązków alimentacyjnych wyznacza przede wszystkim dyrektywa zaspokajania przez te osoby potrzeb ekonomicznych zgodnie z zasadą równej stopy życiowej. Usprawiedliwione potrzeby ich dziecka nie mogą być określane na poziomie elementarnym, lecz takim, jaki odpowiada stopie życiowej rodziców. Usprawiedliwione potrzeby dotyczą środków utrzymania i wychowania. Potrzeby utrzymania mają charakter konsumpcyjny. Ich zaspokojenie bowiem polega na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia, pielęgnacji w chorobie, itp. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie. Z art. 128 k.r.o. płynie dyrektywa, by realizować zaspokajanie potrzeb w zakresie wychowania adekwatnie do wieku dziecka, jego uzdolnień, rodzaju szkoły i profilu klasy, do której uczęszcza, itp., a zatem dostarczyć mu tego wszystkiego, co jest potrzebne do jego fizycznego i umysłowego rozwoju, a więc zapewnienie pielęgnacji i pieczy, odpowiedniego wykształcenia, przygotowania do życia w społeczeństwie, rozwijania zainteresowań kulturalnych i uzdolnień. Przez zmianę stosunków rozumie się zmianę usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo zmianę w zakresie możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu (por.: uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54). Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. W sprawie nie ulegało wątpliwości, że małoletnia P. P. (1) nie ma majątku, który przynosiłby dochód przeznaczony na jej utrzymanie.
A zatem obowiązek utrzymania małoletniej powódki spoczywa na jej rodzicach, z uwzględnieniem ich możliwości zarobkowych i majątkowych. Oznacza to, że również C. P. powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem córki P. P. (1) w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leczenia i rehabilitacji, edukacji, części opłat mieszkaniowych za mieszkanie w którym przebywa oraz innych wydatków niezbędnych do jej prawidłowego rozwoju i wychowania.
Ponadto, jak wyjaśnił to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 czerwca 1965r. (I CZ 135/64, niepublikowanym, zawartym w bazie orzeczeń (...) pod numerem (...)) dłuższy upływ czasu, a przez to i wzrost potrzeb dziecka wynikający z jego starszego wieku, stwarza podstawę do podwyższenia alimentów. Małoletnia powódka jest obecnie uczennicą szkoły podstawowej, jej koszt utrzymania wzrósł w sposób oczywisty w porównaniu do kosztów utrzymania dziecka niespełna pięcioletniego. Wydatki ponoszone przez A. P. na zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej P. P. (1), w szczególności na leczenie i rehabilitację córki oraz w sferze jej potrzeb edukacyjnych są znaczne, sprawiają, że koszt ich zaspokajania jest znaczny, oscylujący wokół kwoty 3200 zł, a okresowo nawet i wyższy – w tym zakresie doszło do istotnej zmiany stosunków od daty rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów.
Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że pozwany tytułem alimentów dla małoletniej, powinien płacić po 1100 zł miesięcznie. W ocenie Sądu nie ulegało w sprawie wątpliwości, że od czasu wyroku w przedmiocie alimentów nastąpiła istotna zmiana okoliczności w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, bowiem z powodu znacznego upływu czasu od daty ustalenia alimentów małoletnia powódka – w związku z problemami zdrowotnymi, podjęciem edukacji, koniecznością dokształcania, rozwojem zainteresowań, wymaga alimentacji na znacznie wyższym poziomie niż dotychczas.
Usprawiedliwione potrzeby małoletniej nie są obecnie zaspokajane bieżącymi alimentami ze strony pozwanego C. P.. W zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego znajduje się – w ocenie Sądu - jedynie płacenie alimentów w wysokości po 1100 zł miesięcznie, albowiem wysokość jego świadczenia emerytalnego nie pozwala na zasadzenie wyższych alimentów.
Określając wysokość alimentów Sąd brał pod uwagę zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn niezasługujących na usprawiedliwienie. Chodzi tu o przypadki, w których osoba zobowiązana np. nie wykonuje wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje w niepełnym wymiarze godzin, bądź też pracuje dorywczo. Pozwany w związku ze stanem swego zdrowia zmuszony był przejść na emeryturę, a z uwagi na obecny stan swego zdrowia nie jest w stanie podjąć obecnie dodatkowego zatrudnienia w jakimkolwiek zakresie.
Sąd miał na jednak na uwadze, że przy zasądzaniu alimentów od osób zobowiązanych do alimentacji, granicą której nie można przekroczyć, jest granica niedostatku". Oznacza to, że obowiązek alimentacyjny osób zobowiązanych nie obejmuje kwot niezbędnych do pokrycia usprawiedliwionych potrzeb samego zobowiązanego, by nie wpędzić go w stan niedostatku. W ocenie Sądu, określenie alimentów na poziomie kwoty 1100 zł miesięcznie nie spowoduje, że C. P. popadnie w niedostatek.
Koszty utrzymania i wychowania małoletniej P. P. (1), winny być rozłożone na obydwoje rodziców. Jednakże A. P., przy której dziecko pozostaje na co dzień, otacza je opieką i zajmuje się jego sprawami, w tym procesem leczenia, kształcenia, rozwoju, a zatem znaczącą część swojego obowiązku alimentacyjnego realizuje poprzez osobiste starania o małoletnie dziecko. Nadto matka małoletniej ma mniejsze możliwości zarobkowe - z racji obowiązków związanych z pieczą nad córką, jak również z racji niższych - niż obecna emerytura pozwanego - zarobków. A. P. ma jednak możliwości, by uzyskiwać dodatkowy dochód choćby w wynajmu stanowiącego jej własność mieszkania, Biorąc pod uwagę zasady doświadczenia życiowego, obecne ceny najmu lokali mieszkalnych, uzyskiwaną przez A. P. kwotę miesięcznego czynszu najmu sprzed kilku lat, mogłaby ona uzyskiwać miesięcznie kwotę znacznie przekraczającą 1000 zł.
Sąd oddalił powództwo ponad kwotę 1100,-zł , bowiem uznał, że wyższa ich kwota nie leży w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych C. P.. A. P. i małoletnia powódka winny mieć świadomość tego, że jeśli możliwości zarobkowe rodziców dziecka na to nie pozwalają, to nie wszystkie, także usprawiedliwione potrzeby dziecka zostaną zaspokojone. W ocenie Sądu zasądzona od pozwanego kwota alimentów oraz alimentacja małoletniej powódki przez A. P. pozwoli na zaspokojenie większości usprawiedliwionych potrzeb małoletniej. Ustalając wysokość alimentów Sąd miał na względzie, że A. P. obecnie w zdecydowanie większym zakresie niż powód/pozwany wzajemny realizuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniej powódki. Dochody osiągane obecnie przez matkę małoletniej są jednak wyższe niż były w momencie ostatniego ustalania wysokości alimentów, tę okoliczność Sąd również brał pod uwagę, mając na względzie, że emerytura uzyskiwana przez C. P. jest obecnie o ok. 500 zł wyższa od jego wynagrodzenia z okresu służby wojskowej w dacie prawomocności orzeczenia w zakresie alimentów.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w punkcie II sentencji.
W pozostałej części powództwo wzajemne oddalono jako niezasadne, orzekając jak w punkcie III sentencji.
Sąd nie obciążał C. P. obowiązkiem zwrotu części kosztów procesu na rzecz małoletniej P. P. (1) działającej przez matkę A. P. kierując się zasadą słuszności, w oparciu o art. 102 kpc. C. P. przekonująco uzasadnił, iż składając pozew w zakresie obniżenia alimentów otrzymywał emeryturę w kwocie niższej niż obecnie, dowiedziawszy się zaś o jej podwyższeniu uznał, że nie ma podstaw do obniżenia alimentów. W ocenie Sądu powyższe oraz fakt, iż C. P. uznał żądanie pozwu do kwoty 1000 zł (od daty wyroku), jest osobą schorowaną, która znaczną część dochodu wydatkuje na własne leczenie i rehabilitację, fakt iż próbuje odnowić kontakt i relacje z małoletnia córką – dawały w ocenie Sądu podstawy do nie obciążania go tymi kosztami.
O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obciążając nimi Skarb Państwa.
Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi z urzędu w trybie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Piotr Kawecki
Data wytworzenia informacji: