III RC 504/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2019-12-27
Sygn. akt III RC 504/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 grudnia 2019 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:
Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki
Protokolant sekr. sądowy Anna Sosnowska
po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2019 r. w Toruniu
sprawy z powództwa małoletniej P. S. działającej przez matkę K. B.
przeciwko R. M.
o podwyższenie alimentów
I. zasądza od pozwanego R. M. alimenty na rzecz małoletniej P. S. w miejsce ustalonych w kwocie 350 zł miesięcznie na mocy ugody zawartej w dniu 5 czerwca 2008r. w sprawie III RC 384/08 Sądu Rejonowego w Toruniu, w kwocie obecnie po 800 zł (osiemset złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 17 lipca 2019r., płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej – K. B., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;
II. w pozostałej części powództwo oddala;
III. kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu;
IV. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt III RC 504/19
UZASADNIENIE
K. B. działając w imieniu małoletniej P. S. w dniu 17 lipca 2019r. wniosła pozew przeciwko R. M. domagając się podwyższenia na jej rzecz alimentów z kwoty 350 zł miesięcznie do kwoty po 900 zł miesięcznie. K. B. wskazała, iż od ugoda w zakresie alimentów zawarta została ponad (...) lat temu i w tym okresie czasu znacząco wzrosły koszty zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki. Małoletnia jest obecnie uczennicą szkoły podstawowej, cierpi na atopowe zapalenie skóry i alergie, rozwija swe pasje sportowe – okoliczności te sprawiają, iż koszt utrzymania małoletniej powódki znacząco wzrósł. Strona powodowa wskazała także, że od ostatniego rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów znacząco wzrosły możliwości zarobkowe pozwanego. (k. 3-13 akt).
Pozwany R. M. na rozprawie w dniu 16 grudnia 2019 r. wniósł o oddalenie powództwa. (k. 37)
S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e
Małoletnia P. S. urodziła się (...) i jest dzieckiem pochodzącym ze związku nieformalnego R. M. i K. B. (ówcześnie S.).
dowód: odpis zupełny aktu urodzenia k. 3 akt III RC 384/08 SR w Toruniu
Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Toruniu w dniu 5 czerwca 2008 r. w sprawie III RC 384/08 R. M. zobowiązał się do płacenia alimentów na rzecz mał. P. S. w kwocie po 350 zł miesięcznie.
Małoletnia miała wówczas około (...) miesięcy i pozostawała pod opieką matki, będąc jej jedynym dzieckiem. Koszt utrzymania małoletniej powódki wynosił ok. 300-400 zł miesięcznie. Matka małoletniej powódki – K. B. była wówczas zatrudniona w firmie (...) w T. z wynagrodzeniem (...) zł miesięcznie. Wraz z córką mieszkała w mieszkaniu swojej matki.
Pozwany prowadził wówczas własną działalność gospodarczą i osiągał dochód ok. (...)zł miesięcznie. Oprócz małoletniej powódki miał na utrzymaniu jeszcze dziecko w wieku(...) lat, na które płacił alimenty w kwocie po 350 zł miesięcznie. Mieszkał wraz z rodzicami.
dowód: akta sprawy III RC 384/08 SR w Toruniu k. 2, 8-17
Obecnie małoletnia P. S. ma (...) lat, jest uczennicą (...) klasy szkoły podstawowej. Na wyprawkę do szkoły jej matka wydała 500 zł i dodatkowo zapłaciła 40 zł składki jednorazowej na potrzeby klasowe. W trakcie roku szkolnego koniecznym jest zakup artykułów szkolnych, materiałów na zajęcia plastyczne, techniczne – ich koszt to ok. 50 zł miesięcznie. Małoletnia jada obiady w szkole, których koszt to ok. 80-90 zł miesięcznie.
P. S. jeździ na organizowane przez szkołę wycieczki klasowe. Średnio w roku szkolnym są 3 wyjazdy, w tym roku były zorganizowane już dwa takie wyjazdy – do W. i B., każda wycieczka klasowa to koszt ok. 200 zł; w obecnym roku szkolnym planowana jest także trzecia wycieczka.
Małoletnia powódka choruje na atopowe zapalenie skóry, egzemę oraz różne alergie. Atopowe zapalenie skóry jest schorzeniem przewlekłym, wymagającym stałej pielęgnacji i okresowego stosowania leków. Miesięczny koszt leczenia to ok. 120-150 zł, do tego dochodzą koszty ponoszone na zakup kosmetyków do mycia, maści, balsamów, leków antyalergicznych. Małoletnia co do zasady leczona jest w ramach NFZ, jednak zdarzają się wcale nie rzadko sytuacje, kiedy korzysta z prywatnych wizyt lekarskich. P. S. korzysta z prywatnych zabiegów dentystycznych – wizyta u stomatologa w marcu 2019r. kosztowała 300 zł. W lutym 2019r. małoletnia miała przeprowadzane badania alergiczne, ich koszt wyniósł 900 zł.
Na wyżywienie córki K. B. przeznacza ok. 500 zł miesięcznie (łącznie z kosztem obiadów szkolnych), na odzież, obuwie i artykuły sportowe wydaje ok. 200-250 zł miesięcznie. Pasją małoletniej powódki jest sport - uczęszcza ona raz w tygodniu na zajęcia akrobatyki, których koszt to 150 zł miesięcznie; P. S. lubi jeździć na łyżwach, rolkach, rowerze. W ubiegłym roku małoletnia dzięki pomocy rodziny otrzymała rower.
Dwa lata temu małoletnia była na wyjeździe wakacyjnym, którego koszt wyniósł łącznie 2.000 zł. Z kwoty tej pozwany zapłacił 500 zł. Małoletnia chciałaby wyjeżdżać na wakacje, jeździć na zimowiska, jednak w 2019 roku K. B. nie stać było i obecnie nie jest na wykupienie dla córki tych form wypoczynku. Małoletnia chciałaby móc przynajmniej raz w miesiącu wyjść do kina, co wiąże się z wydatkiem ok. 50 zł miesięcznie. Koszt abonamentu telefonicznego małoletniej to 40 zł miesięcznie.
Pozwany R. M. płaci alimenty na rzecz córki, od 2019r. przekazuje na jej rzecz dobrowolnie wyższą kwotę - po 600 zł miesięcznie.
K. B. ma obecnie (...) lata. Zatrudniona jest w firmie (...) jako pracownik biurowy na pół etatu z wynagrodzeniem (...)zł brutto miesięcznie.
Od krótkiego okresu czasu K. B. mieszka wraz z córką oraz niespełna (...) synem w mieszkaniu swej matki. Opłaty za mieszkanie obejmują: czynsz 400 zł miesięcznie, prąd ok. 75 zł miesięcznie, internet 50 zł miesięcznie. W opłatach czynszowych ujęte są zaliczki za wodę i ogrzewanie, z racji krótkiego okresu zamieszkiwania w tym lokalu, matka małoletniej powódki nie zna dokładnych opłat za wodę i ogrzewanie.
Wraz z mężem jest współwłaścicielką samochodu O. (...) o wartości ok. (...)zł. Obecnie trwa sprawa o podział majątku. Obecnie K. B. – z powodu kłopotów proceduralnych nie otrzymuje świadczenia wychowawczego na żadne z małoletnich dzieci, niemniej do otrzymywania ich jest uprawniona. K. B. zmuszona jest korzystać z pomocy finansowej swojej matki.
(dowód: dokumentacja medyczna małoletniej k. 5
faktury i rachunki k. 6-13
umowa o pracę k. 35-36
zeznania K. B. k. 37v.-38v.)
R. M. ma obecnie (...) lat. Z zawodu jest kucharzem. Ok. 4 lata temu zamknął działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu punktu dystrybucji gazu. Obecnie dzierżawi (...) ha ziemi i uprawia kukurydzę. Otrzymuje z tego tytułu dochód w wysokości ok. (...)zł netto rocznie, czyli ok. (...)zł netto miesięcznie.
Pozwany półtora roku temu założył wraz ze wspólnikiem spółkę transportową, która do chwili obecnej przyniosła straty w wysokości ok. 20.000 zł. Kapitał spółki to 5.000 zł. Spółka ta dzierżawi samochód za kwotę 10.000 zł. By minimalizować koszty działalności spółki, przez okres półtora roku pozwany był kierowcą dzierżawionego pojazdu, umiejętnie, z powodzeniem, łączył tę działalność z działalnością rolniczą. R. M. ma ok. 20.000 zł zaległości względem ZUS; ma zobowiązania wobec Skarbu Państwa, nie zna jednak ich wysokości.
Od 13 lat jest właścicielem domu jednorodzinnego w T., który jest obciążony kredytem hipotecznym w wysokości 120.000 zł. Miesięczna rata z tego tytułu wynosi 700 zł. Wartość nieruchomości - domu oraz otaczającej go działki to ok. 350.000 zł.
R. M. na utrzymanie domu wydaje ok. 1.000 zł miesięcznie, z czego większość to koszt opału. W okresie grzewczym zużywa 8 ton węgla po 800 zł za tonę. Za prąd płaci ok. 125 zł miesięcznie. Na odzież, higienę i wyżywienie własne wydaje ok. 600 zł miesięcznie. Oprócz małoletniej powódki pozwany ma na utrzymaniu (...)syna, na którego płaci alimenty w wysokości 600 zł miesięcznie.
R. M. pozostaje obecnie w związku partnerskim. W wakacje (...). pozwany wyjechał do Chorwacji, w (...) był na wycieczce na B.. Koszt tych wyjazdów to odpowiednio kwoty ok. 1500 zł i ok. 5000 zł.
(dowód: zeznania R. M. k. 38v.-39)
S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e
Powyższy stan faktyczny ustalono na zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.
Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.
Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron postępowania na okoliczność aktualnej sytuacji materialnej każdego z rodziców małoletniej P., ich dochodów, źródeł utrzymania oraz bieżących wydatków, jak też usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, bowiem zeznania te były potwierdzone dokumentacją dołączoną do akt sprawy – dotyczącą głównie kosztów usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki – kosztów leczenia, ubioru, wyżywienia; nadto strony wzajemnie wyjaśniały swoje wątpliwości.
Mając na uwadze ustalony stan faktyczny na podstawie zebranego i powyżej ocenionego materiału dowodowego Sąd uznał, ze powództwo małoletniej P. S. zasługuje na częściowe uwzględnienie.
Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przepis art. 135 § 1 k.r.o. wskazuje przy tym, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie natomiast z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Małoletnie dziecko winno mieć zaspokojone usprawiedliwione potrzeby, czyli takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu itp. Katalog owych potrzeb jest sprawą indywidualną. W przypadku obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci zakres wzajemnych uprawnień i obowiązków alimentacyjnych wyznacza przede wszystkim dyrektywa zaspokajania przez te osoby potrzeb ekonomicznych zgodnie z zasadą równej stopy życiowej. Usprawiedliwione potrzeby ich dziecka nie mogą być określane na poziomie elementarnym, lecz takim, jaki odpowiada stopie życiowej rodziców. Usprawiedliwione potrzeby dotyczą środków utrzymania i wychowania. Potrzeby utrzymania mają charakter konsumpcyjny. Ich zaspokojenie bowiem polega na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia, pielęgnacji w chorobie, itp. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie. Z art. 128 k.r.o. płynie dyrektywa, by realizować zaspokajanie potrzeb w zakresie wychowania adekwatnie do wieku dziecka, jego uzdolnień, rodzaju szkoły i profilu klasy, do której uczęszcza, itp., a zatem dostarczyć mu tego wszystkiego, co jest potrzebne do jego fizycznego i umysłowego rozwoju, a więc zapewnienie pielęgnacji i pieczy, odpowiedniego wykształcenia, przygotowania do życia w społeczeństwie, rozwijania zainteresowań kulturalnych i uzdolnień. Przez zmianę stosunków rozumie się zmianę usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo zmianę w zakresie możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu (por.: uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54). Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.
W sprawie nie ulegało wątpliwości, że małoletnia P. S. nie ma majątku, który przynosiłby dochód przeznaczony na jej utrzymanie.
A zatem obowiązek utrzymania małoletniej powódki spoczywa na jej rodzicach, z uwzględnieniem ich możliwości zarobkowych. Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem córki P. w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, części opłat mieszkaniowych za mieszkanie w którym przebywa oraz innych wydatków niezbędnych do jej prawidłowego rozwoju i wychowania.
Ponadto, jak wyjaśnił to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 czerwca 1965r. (I CZ 135/64, niepublikowanym, zawartym w bazie orzeczeń SIP LEX pod numerem 5811) dłuższy upływ czasu, a przez to i wzrost potrzeb dziecka wynikający z jego starszego wieku, stwarza podstawę do podwyższenia alimentów. Małoletnia powódka jest obecnie uczennicą szkoły podstawowej, jej koszt utrzymania wzrósł w sposób oczywisty w porównaniu do kosztów utrzymania dziecka kilkumiesięcznego. Zdaje się, że zależność tę rozumie i sam pozwany, skoro od około roku dobrowolnie alimentował ją kwotą 600 zł miesięcznie. W ocenie Sądu, miesięczny, średni koszt zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki wynosi ok. 1550-1650 zł i składają się na niego opłaty za:
- czynsz i wliczone weń opłaty za ogrzewanie i wodę – 133 zł (400 zł : 3 osoby),
- prąd 25 zł (75 zł miesięcznie : 3 osoby),
- internet 17 zł ( 50 zł : 3 osoby),
- 150 zł szeroko rozumiane leczenie (wizyty lekarskie, koszt zakupu leków, kosmetyków do mycia, balsamów, maści),
- 500 zł jedzenie (wliczając koszt obiadów w szkole),
-200 – 250 zł ubiór (obuwie, ubiór, art. sportowe do szkoły, na zajęcia dodatkowe),
- 42 zł wyprawka szkolna ( 500 zł rocznie : 12 m-cy),
- 3 zł składka szkolna (40 zł rocznie : 12 m-cy),
- 50 zł bieżące artykuły szkolne,
- 50 zł wycieczki szkolne ( 3 razy w roku za ok. 200 zł : 12 m-cy),
- 150 zł akrobatyka,
- 40 zł telefon,
- 50 zł kultura (kino, książki),
- 166 zł wyjazdy wakacyjne ( 2000 zł rocznie : 12 m-cy)
Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że pozwany tytułem alimentów dla jego młodszego dziecka, tj. córki P. S., powinien płacić po 800 zł miesięcznie.
W ocenie Sądu nie ulegało w sprawie wątpliwości, że od czasu zawarcia ugody w przedmiocie alimentów nastąpiła istotna zmiana okoliczności w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, bowiem z powodu znacznego upływu czasu od daty ustalenia alimentów małoletnia powódka – w związku z problemami zdrowotnymi, podjęciem edukacji, rozwojem zainteresowań, pasją sportową, wymaga alimentacji na znacznie wyższym poziomie niż dotychczas.
Jej potrzeby nie są obecnie zaspokojone bieżącymi alimentami ze strony pozwanego R. M.. W zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego znajduje się płacenie alimentów w wysokości po 800 zł miesięcznie, albowiem jego stałe dochody – już tylko z działalności związanej z uprawą kukurydzy, są obecnie wyższe niż w momencie ostatniego ustalania wysokości alimentów.
Określając wysokość alimentów Sąd brał pod uwagę jednak także zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn niezasługujących na usprawiedliwienie. Chodzi tu o przypadki, w których osoba zobowiązana np. nie wykonuje wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje w niepełnym wymiarze godzin, bądź też pracuje dorywczo. Pozwany z wykształcenia jest kucharzem, w przeszłości prowadził działalność gospodarczą związaną z prowadzeniem punktu dystrybucji gazu, obecnie prowadzi działalność rolną i jest wspólnikiem w spółce w branży transportowej, decydując się na zawiązanie tej spółki liczyć musiał się z ryzykiem ekonomicznym, gospodarczym jej prowadzenia. Jak wynika z zeznań pozwanego przez ostatnie półtora roku poświęcał swój czas i zaangażowanie w pracę na rzecz tej spółki pracując jako kierowca pojazdu, nie osiągając przy tym żadnego dochodu. Pracę tę z powodzeniem łączył z prowadzoną jednocześnie działalnością rolną. Uznać więc należało, że w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego istnieje szeroki zakres wykonywania pracy zarobkowej – od niego tylko zależało, czy mając możliwość świadczenia pracy zamierzał działać na rzecz i korzyść spółki, czy małoletniej powódki. W sytuacji, gdyby środki ze stałej pracy nie pozwoliły pozwanemu na partycypowanie w kosztach utrzymania i wychowania dziecka w wysokości realnie odpowiadającej jego udziałowi wynikającego z przepisów prawa, winien spożytkować i pozostały czas i doświadczenie, aby uzyskać dodatkowe środki na alimentację dziecka.
Pozwany nie może uwolnić się od obowiązku łożenia na małoletnie dziecko godziwych alimentów, powołując się na to, że stanowią one nadmierny ciężar. Rodzic powinien podjąć wszelkie możliwe działania, tak aby sprostać ciążącemu na nim względem małoletniego dziecka obowiązkowi zaspokojenia jego usprawiedliwionych potrzeb. Zasady współżycia społecznego, jak i regulacje prawne stawiają wobec osoby zobowiązanej do alimentacji wymaganie zachowania należytej staranności przy realizacji zobowiązania. W piśmiennictwie zwraca się nawet uwagę, że od osoby zobowiązanej alimentacyjnie powinno się wymagać się maksymalnej, szczególnej staranności przy wypełnianiu obowiązku alimentacyjnego. Rodzic nie może uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka tylko na tej podstawie, że jego wykonywanie stanowiłoby dla niego nadmierny ciężar. Może być zwolniony od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Trzeba pamiętać, że osoba zobowiązana alimentacyjnie winna przy wszelkich swoich działaniach mieć świadomość ciążącego na niej obowiązku alimentacyjnego i ze wszech miar starać się go zrealizować i mieć go na względzie przy podejmowaniu decyzji życiowych. Przepis art. 135 § 1 k.r.o. nie pozwala na wyznaczenie zakresu obowiązku alimentacyjnego wyłącznie na podstawie kwoty aktualnie osiąganych przez zobowiązanego alimentacyjnie dochodów, lecz nakazuje czynić to, uwzględniając jego możliwości zarobkowe, czyli kwoty, jakie zarabiałaby, gdyby owe możliwości wykorzystywał w pełni. Istotne jest bowiem, że przy ocenie, czy dana osoba może zostać obciążona obowiązkiem alimentacyjnym, bierze się pod uwagę nie tyle jej aktualną sytuację majątkową i zarobkową, lecz właśnie to, jakie ma ona w tej mierze możliwości. Osoba zobowiązana alimentacyjnie powinna w pełni wykorzystywać swe siły, kwalifikacje, uzdolnienia w celu uzyskania dochodów niezbędnych do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Jeżeli zaś tego nie czyni i w celu uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych lub wskutek innych zawinionych przyczyn nie podejmuje pracy odpowiedniej do przygotowania zawodowego, warunków zdrowotnych oraz realiów, jego możliwości zarobkowe ocenia się według zarobków, jakie osiągnęłaby, gdyby podjęła stosowne zatrudnienie. Podobnie jest wtedy, gdy wysokość zarobków zobowiązanego z podanych wyżej przyczyn rażąco odbiega od realnie istniejących możliwości zarobkowych. Przy ocenie, czy i w jakim rozmiarze, dana osoba może zostać obciążona obowiązkiem alimentacyjnym, istotna jest bowiem nie tyle jej aktualna sytuacja majątkowa i zarobkowa, lecz właśnie to, jaka ta sytuacja mogłaby być, gdyby wykorzystano wszelkie sposoby na osiągnięcie możliwie wysokiego pułapu zarobków i posiadanego majątku. Orzecznictwo SN jest zgodne co do tego, że możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktyczne osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych. W uzasadnieniu uchwały siedmiu sędziów SN z dnia 26 maja 1995 r., SN podkreślił, że: „ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipotetyczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania wyższego wynagrodzenia. (...) Poza całokształtem okoliczności faktycznych, które w sprawie o alimenty sąd obowiązany jest wziąć pod uwagę, istnieje pewna sfera ocen, które odnoszą się do przypuszczenia, domysłu, a nie do faktów jako okoliczności rzeczywistych". Pozwany wykonywał dla spółki pracę w charakterze kierowcy pojazdu ciężarowego. Podejmując zatrudnienie w tym zawodzie – miał w ocenie Sądu – biorąc pod uwagę doświadczenie życiowe i sytuację na obecnym rynku pracy – gdzie kierowcy pojazdów są pracownikami poszukiwanymi na rynku pracy – możliwość podjęcia zatrudnienia na poziomie nawet około 5.000 zł netto.
Sytuacja finansowa pozwanego – pomimo zadłużenia wobec ZUS i Skarbu Państwa, ponoszonych kosztów utrzymania domu, spłaty kredytu, dotychczasowej alimentacji córki i syna kwotami po 600 zł miesięcznie, utrzymania własnego, nie może być na tyle zła, skoro stać go było na coroczne, nie najtańsze wcale wyjazdy zagraniczne (wyjazd w 2019r. za kwotę 5.000 zł). Pozwany jest zdrowym mężczyzną w sile wieku, nie ma więc przeciwskazań do podjęcia zatrudnienia mogącego przynosić mu dodatkowy lub wyższy niż dotychczas dochód.
Sąd miał na jednak na uwadze, że przy zasądzaniu alimentów od osób zobowiązanych do alimentacji, granicą, której nie można przekroczyć, jest granica niedostatku". Oznacza to, że obowiązek alimentacyjny osób zobowiązanych nie obejmuje kwot niezbędnych do pokrycia usprawiedliwionych potrzeb samego zobowiązanego, by nie wpędzić go w stan niedostatku. W ocenie Sądu, określenie alimentów na poziomie kwoty 800 zł miesięcznie nie spowoduje, by pozwany popadł w niedostatek. Pamiętać należy tu także o tym, iż sam pozwany od dłuższego już czasu przekazywał na utrzymanie małoletniej kwotę nieznacznie tylko niższą od obecnie ustalonej wyrokiem Sądu.
Koszty utrzymania i wychowania małoletniego dziecka stron, P. S., winny być rozłożone na obydwoje rodziców. Jednakże K. B., przy której dziecko pozostaje na co dzień, otacza je opieką i zajmuje się jego sprawami, w tym procesem leczenia, kształcenia, rozwoju, a zatem pewną część swojego obowiązku alimentacyjnego realizuje poprzez osobiste starania o małoletnie dziecko. Nadto matka małoletniej powódki ma zdecydowanie mniejsze możliwości zarobkowe - z racji obowiązków związanych z pieczą nad dwojgiem małoletnich dzieci, jak również z racji niższego wykształcenia i mniejszego doświadczenia zawodowego.
Sąd oddalił powództwo ponad kwotę 800,-zł , bowiem uznał, że wyższa ich kwota nie leży w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. K. B. i małoletnia powódka winny mieć świadomość tego, że jeśli możliwości zarobkowe rodziców dziecka na to nie pozwalają, to nie wszystkie, także usprawiedliwione potrzeby dziecka zostaną zaspokojone. W ocenie Sądu zasądzona od pozwanego kwota alimentów oraz alimentacja małoletniej powódki przez K. B. pozwoli na zaspokojenie większości usprawiedliwionych potrzeb małoletniej P. S.. Ustalając wysokość alimentów Sąd miał na względzie, że K. B. obecnie w zdecydowanie większym zakresie niż pozwany realizuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniej powódki, a podobnie jak i pozwany ma na utrzymaniu także drugie swoje dziecko. Dochody osiągane obecnie przez matkę małoletniej powódki są niewiele wyższe niż były w momencie ostatniego ustalania wysokości alimentów, tę okoliczność Sąd również brał pod uwagę, niemniej miał na względzie i to, że obecnie matka małoletniej powódki zatrudniona jest na ½ etatu i to bynajmniej nie z powodów dotyczących małoletniej powódki, a z powodów związanych z adaptacją młodszego jej dziecka w przedszkolu.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji.
W pozostałej części powództwo oddalono jako niezasadne, orzekając jak w punkcie II sentencji.
O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2019r., poz. 785) , obciążając nimi Skarb Państwa.
Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi z urzędu w trybie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Piotr Kawecki
Data wytworzenia informacji: