III RC 471/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2023-06-15
Sygn. akt III RC 471/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 czerwca 2023 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:
Przewodniczący sędzia Lidia Lenartowicz
Protokolant sekr. sądowy Katarzyna Zemełko
po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2023 r. w Toruniu.
sprawy z powództwa: małoletniej M. K. działającej przez matkę N. B.
przeciwko: P. K.
o: podwyższenie alimentów
oraz z powództwa P. K.
przeciwko małoletniej M. K. działającej przez matkę N. B.
przeciwko P. K.
o obniżenie alimentów
1. oddala w całości powództwo P. K. o obniżenie alimentów na rzecz mał. M. K.,
2. podwyższa rentę alimentacyjną od P. K. na rzecz mał. M.
K. z kwoty po 1400 zł miesięcznie ustalonej ugodą zawartą
przed Sądem Rejonowym (...)w dniu 19 kwietnia 2021r. w
sprawie o sygn. (...) do kwoty po 1650 zł (tysiąc sześćset pięćdziesiąt złotych) płatną do rąk matki małoletniej N. B., począwszy od dnia 24.06.2022 r. do dnia 10 każdego m-ca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności każdej z rat,
3. oddala powództwo w pozostałej części odnośnie podwyższenia alimentów od P. K. na rzecz mał. M. K.,
4. nie obciąża mał. M. K. kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa,
5. nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi w sprawie,
6. znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego,
7. wyrokowi w pkt 2 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt III RC 471/22
UZASADNIENIE
W dniu 24 czerwca 2022r. N. B. działająca w imieniu małoletniej M. K. wniosła przeciwko P. K. pozew o podwyższenie alimentów od pozwanego na rzecz małoletniej M. K. ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym(...) w dniu 19 kwietnia 2021r., sygn. akt (...) z kwoty po 1.400 zł miesięcznie do kwoty po 2.200 zł miesięcznie, płatnych z góry do rąk matki powódki, do dnia 10-tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. W pkt. 5 powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W pozwie powódka zawarła również wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez zobowiązanie pozwanego do uiszczania na rzecz małoletniej M. K. kwoty po 2.200 zł miesięcznie, płatnej do dnia 10-tego każdego miesiąca, do rąk matki powoda wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.
W uzasadnieniu pozwu i wniosku powódka wskazała m.in., że małoletnia M. K. urodziła się ze specjalnymi potrzebami i niepewnymi rokowaniami. W połowie listopada 2020r. matka małoletniej wraz z małoletnią wyprowadziła się z domu zajmowanego wspólnie z pozwanym. Od tego czasu pozwany nie uczestniczy w zajęciach dodatkowych małoletniej i nie jest zaangażowany w terapię córki, kontaktuje się z córką jedynie telefonicznie. Podczas wspólnego zamieszkiwania rodziców małoletniej razem, prowadzili oni wspólny rachunek bankowy przeznaczony na wydatki gospodarstwa domowego. Powódka partycypowała w kwocie 1.450 zł miesięcznie, zaś pozwany w kwocie 2.500 zł miesięcznie. N. B. wskazała, że od ostatniego ustalenia wysokości renty alimentacyjnej upłynął ponad rok i w tym czasie nastąpiło istotne zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej związane przede wszystkim z rozwojem fizycznym dziecka, wzrosła inflacja, pogorszyła się sytuacja finansowa matki dziecka, zwiększyły koszty rehabilitacji i koszty ortodonty oraz zwiększyły się możliwości finansowe pozwanego. Małoletnia cierpi na (...) – przyjmuje stałe leki i antybiotyki co 2 tygodnie. W związku z częstymi infekcjami występującymi u małoletniej, matka dziecka zmuszona jest do opieki nad córką, co wypływa na wysokość jej wynagrodzenia. Obecnie małoletnia uczęszcza 2 razy w miesiącu na(...), zaś jej potrzeby wymagają częstotliwości raz w tygodniu. Małoletnia wymaga także regularnej fizjoterapii co najmniej raz w miesiącu, zaś limit NFZ nie obejmuje takiej częstotliwości. Małoletnia uczęszcza na zajęcia z tańca, chciałaby także pojechać na półkolonie, co wiąże się z kosztem 495 zł (2 razy w roku nabywa odzież, a z okazji występów wymagany jest specjalny strój, co wiąże się z kosztem 100 zł). Koszt przedszkola do którego uczęszcza małoletnia wzrósł z kwoty 480 zł do kwoty 550 zł miesięcznie. Małoletnia pozostaje na lekkostrawnej diecie, więc jej koszty utrzymania wzrosły o 60%. Z uwagi na rozpoczęcie edukacji szkolnej w zerówce małoletnia będzie potrzebowała biurko, krzesło i komputer. Matkę małoletniej powódki obciążają koszty kredytu z powodu zbyt wysokiego kosztu najmu. Natomiast pozwany w ostatnim czasie zbył samochód marki F. (...) za kwotę 50.000 zł.
N. B. wskazała, że na wydatki związane z zaspokojeniem usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki składają się:
- przedszkole - 550 zł (w 2020r. - 480 zł),
- szkoła tańca – 275,50 zł (w 2020r. - 100 zł),
- leki stałe – 216,88 zł,
- czynsz, fundusz remontowy i gmina – 648 zł (w 2020r. – 334 zł),
- energia – 198 zł, (w 2020r. – 198 zł),
- media – 50 zł (w 2020r. – 50 zł),
- woda – 89 zł (w 2020r. – 50 zł),
- odzież – 50 zł (w (...). – 50 zł),
- choroby – 300 zł (w 2020r. – 150 zł),
- wyżywienie – 750 zł (w 2020r. – 400 zł),
- ubezpieczenie mał. – 74 zł,
- kredyt, ubezpieczenie i wynajem – 1.717,40 zł (w (...). – 1.000 zł),
- rehabilitacja – 520 zł,
- psycholog – 600 zł,
- ortodonta – 300 zł.
Dodatkowo, małoletnia potrzebuje biurka - 1.200 zł, krzesła – 800 zł, komputera – 3.200 zł, drukarki – 500 zł, wyprawki szkolnej – 500 zł, rehabilitacji – 6.000 zł, psychologa – 7.200 zł, ortodonty – 3.600 zł.
W odpowiedzi na pozew z dnia 16 sierpnia 2022r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o oddalenie wniosku o zabezpieczenie powództwa.
W uzasadnieniu pozwany wskazał, że jego wynagrodzenie wynosi obecnie 4.043,34 zł miesięcznie i jest to jego jedyny dochód. Jego sytuacja finansowa jest niestabilna, ponosi także koszty budowy domu. Natomiast kwota uzyskana ze sprzedaży samochodu została w całości przeznaczona na budowę i wykończenie domu oraz uregulowanie rachunku za energię elektryczną. Pozwany jest właścicielem mieszkania położonego w T., które do dnia dzisiejszego nie zostało sprzedane z powodu braku chętnych. Pozwany wskazał, iż małoletnia powódka jest ogólnie zdrowym dzieckiem i uczęszcza do standardowej placówki przedszkolnej, a jej zachowanie i motoryka nie odbiega w żaden sposób od jej rówieśników. W ocenie pozwanego wskazana przez matkę małoletniej kwota utrzymania córki jest zawyżona i nie odpowiada usprawiedliwionym potrzebom (...) dziecka, a wskazywane przez matkę małoletniej wydatki są niższe niż wskazywane w 2020r. Matka małoletniej bez wiedzy ojca zdecydowała, że małoletnia będzie uczęszczać do przedszkola prywatnego. Ojciec małoletniej wskazał, że małoletnia od dłuższego czasu nie korzysta z rehabilitacji prywatnej, a cotygodniowe wizyty u psychologa nie stanowią zalecenia psychologa. Natomiast wizyty u ortodonty nie są zasadne, gdyż małoletnia ma jeszcze zęby mleczne. Również w ocenie pozwanego zbędny jest zakup komputera, biurka i krzesła. Ponadto pozwany spędza z córką ok. 12 dni w miesiącu, podczas których chodzi z córką na wizyty lekarskie, półkolonie. Dodatkowo matka małoletniej pobiera na córkę świadczenie wychowawcze 500+.
W dniu 25 sierpnia 2022r. P. K. wniósł o obniżenie alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym (...) w dniu 19.04.2021r. w sprawie (...) z kwoty po 1.400 zł miesięcznie do kwoty po 900 zł miesięcznie. Ponadto wniósł o udzielenie zabezpieczenia swojego roszczenia na czas trwania procesu poprzez obniżenie alimentów płatnych od P. K. na rzecz małoletniej M. K. z kwoty po 1.400 zł miesięcznie do kwoty po 900 zł miesięcznie.
W uzasadnieniu P. K. wskazał, że od dnia zawarcia ugody sadowej uległy zmianie możliwości zarobkowi i wynagrodzenie ojca małoletniej. Obecnie jego wynagrodzenie wynosi 4.043,34 zł miesięcznie. W związku z problemami związanymi z płynnością finansową, P. K. zmuszony był do sprzedaży samochodu marki F. (...) za kwotę 50.000 zł. Posiada mieszkanie położone w T., które do tej pory nie zostało sprzedane z uwagi na brak chętnych. Natomiast od ustalenia wysokości renty alimentacyjnej, zwiększeniu uległo wynagrodzenie matki dziecka co najmniej o ok. 760 zł.
Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt (...). Zarządzeniem z dnia 06.09.2022r. tut. Sąd połączył sprawę (...) ze sprawą o sygn. (...) celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.
W odpowiedzi na pozew P. K., matka małoletniej wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia.
Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2022r. Sąd Rejonowy (...) oddalił wniosek małoletniej M. K. reprezentowanej przez matkę N. B. oraz wniosek P. K. o udzielenie zabezpieczenia.
Na rozprawie w dniu 6 czerwca 2023r. strony podtrzymały swoje stanowiska.
Sąd ustalił co następuje:
Małoletnia M. K. urodziła się (...) i pochodzi ze związku nieformalnego N. B. i P. K..
Strony zamieszkiwały wspólnie do połowy listopada 2020r.
Obowiązek alimentacyjny P. K. wobec jego małoletniej córki M. K. został ustalony w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym (...) w dniu 19.04.2021r. w sprawie (...)na kwotę 1.400 zł miesięcznie, poczynając od 01.05.2021r., płatną z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej powódki N. B., z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności.
Wówczas małoletnia M. K. miała (...)lat. Urodziła się jako wcześniak, pozostawała pod opieką lekarza (...). W czasie pandemii wizyty odbywały się jedynie prywatnie. Na leki małoletniej, matka dziecka przeznaczała 100-250 zł miesięcznie, na wizyty lekarskie ok. 200 zł. Małoletnia chodziła do prywatnego przedszkola, którego koszt wynosił 480 zł miesięcznie oraz do 3-4 razy w miesiącu do psychologa z powodu straty (...), koszt jednej wizyty wynosił 140 zł. Małoletnia chodziła na (...), którego koszt wynosił ok. 100 zł miesięcznie, na basen, którego koszt wynosił 100 zł miesięcznie oraz na jazdę konną. Na odzież dla małoletniej jej matka przeznaczała 200-400 zł, na wyżywienie 800 zł. Małoletnia nie korzystała ze specjalistycznej diety. Łączny koszt utrzymania córki N. B. oceniała na ok. 5.000 zł miesięcznie.
Małoletnia regularnie widywała się z ojcem co 2 tygodnie, który zabierał córkę w góry i nad morze, kupował jej zabawki i odzież.
Matka małoletniej otrzymywała wówczas wynagrodzenie w wysokości 2.300 zł miesięcznie. Na wynajem mieszkania przeznaczała 1.100 zł z tytułu wynajmu oraz 300 zł tytułem czynszu do spółdzielni.
P. K. na swoim utrzymaniu posiadał jedynie małoletnią M. K.. Jego wynagrodzenie wynosiło 4.000 zł miesięcznie. Wcześniej przez 6-7 miesięcy miał wypłacane świadczenie przez spółkę w wysokości 15.000 zł. Pozwany posiadał mieszkanie i razem z rodzicami budował dom w T. na działce stanowiącą ich współwłasność. Był właścicielem samochodu.
/dowód: akta (...)/
Obecnie małoletnia M. K. ma (...) lat. Uczęszcza do zerówki w prywatnym przedszkolu, za które opłata wynosi 550 zł miesięcznie. W ramach tej opłaty ma zapewnione wyżywienie oraz zajęcia dodatkowe. Matka małoletniej we wrześniu 2022r. wydała ok. 200 zł na zakup podręczników dla córki. Od 1 września 2023r. małoletnia rozpocznie naukę w pierwszej klasie szkoły podstawowej.
Małoletnia M. uczęszcza na dodatkowe płatne zajęcia na basenie oraz na (...). Zajęcia na basenie kosztują 240 zł miesięcznie. Małoletnia uczęszcza na nie nieregularnie, gdyż obywają się one w czwartki. W tygodniu, w którym wypada jej kontakt z ojcem, ten nie wozi córki na zajęcia. Zajęcia crossfitu kosztują 100 zł miesięcznie. Od maja 2022r. małoletnia zaprzestała chodzić na zajęcia dodatkowe z (...).
Na wyżywienie dla małoletniej N. B. przeznacza ok. 700 zł miesięcznie. Małoletnia ma zaleconą dietę bogatą w białko. Na odzież i obuwie dla małoletniej wydaje ok. 200 zł miesięcznie.
Małoletnia M. od 2022r. choruje na (...). Jest pod opieka (...). Przyjmuje leki na stałe. Ponadto od urodzenia małoletnia jest pod opieką gastrologa. Przyjmuje leki na stałe w kwocie ok. 70 zł miesięcznie. Ze względu na (...)pozostaje pod opieką (...). Co 4-5 miesięcy małoletnia uczęszcza na prywatne wizyty do dentysty. Dostała skierowanie do poradni ortodontycznej ze względu na wadę zgryzu z zaleceniem leczenia prywatnego. Małoletnia M. jest również pod opieką (...). Wizyty odbywają się w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, raz w tygodniu - w środy. Ponadto od połowy 2022r. małoletnia ma zdiagnozowaną (...). Obecnie wymaga rehabilitacji. Matka małoletniej nie jest w stanie opłacić zajęć z rehabilantem, gdyż ich koszt wynosiłby ok. 500 zł miesięcznie. Małoletnia posiada prywatne ubezpieczenie w ramach pracy swojej matki, którego koszt wynosi ok. 160 zł miesięcznie. W ramach pakietu odbywa prywatne wizyty u lekarzy specjalistów - była m.in. u dermatologa.
Matka małoletniej oceniła miesięczny koszt utrzymania córki na kwotę ok. 6.000 zł.
N. B. ma obecnie(...) lat i od 9 marca 2015r. pracuje w (...) Sp. z o.o. z wynagrodzeniem w wysokości ok. 4.800 zł miesięcznie. W czerwcu 2022r. jej wynagrodzenie wyniosło 4.288,53 zł, w lipcu 2022r. – 4.928,81 zł, w sierpniu 2022r. – 4.548,39 zł, we wrześniu 2022r. – 4.768,77 zł, w październiku 2022r. – 5.163,30 zł w listopadzie 2022r. – 4.976,97 zł. W 2020r. osiągnęła dochód w łącznej wysokości 41.210,03 zł, a w 2021r. – 50.660,95 zł. N. B. korzysta z samochodu służbowego marki O. (...), rocznik 2015. Ponosi wyłącznie koszt zakupu benzyny w wysokości ok. 250-280 zł.
Mieszka wraz z małoletnią w G.. Mieszkanie stanowi jej własność - składa się z trzech pokoi. W związku z zakupem nieruchomości w drugiej połowie 2021r. matka małoletniej obciążona jest kredytem hipotecznym w wysokości 230.000 zł. Okres spłaty kredytu trwa od 07.06.2021r. do 11.06.2051r., rata kredytu wynosi 2.006,31 zł miesięcznie. Wkład własny wynosił ok. 60.000 zł, który N. B. otrzymała od swojej matki. Na opłaty związane z utrzymaniem mieszkania składają się: czynsz do spółdzielni – 648 zł miesięcznie, opłata za prąd – 230 zł co dwa miesiące, opłata za wodę – 85 zł miesięcznie, opłata za media – 100 zł miesięcznie. Mieszkanie ogrzewane jest węglem, w ubiegłym roku N. B. dostała dofinansowanie do zakupu węgla w kwocie 3.000 zł.
N. B. ma również kredyt konsumencki zaciągnięty na zakup pralki. Kredyt zaciągnęła w grudniu 2022r. na okres 12 miesięcy. Pralka kosztowała 1700 zł, spłaca ją w ratach po ok. 150 zł miesięcznie.
Matka małoletniej nie ma innego majątku poza mieszkaniem. Swój koszt utrzymania N. B. ocenia na kwotę 2.500 zł miesięcznie. Matka małoletniej powódki korzysta z pomocy finansowej swojej matki w kwotach po ok. 100 zł.
N. B. otrzymuje świadczenie wychowawcze z programu 500+ na rzecz małoletniej córki.
P. K. ma obecnie (...) lat. W 2020r. osiągnął łączny dochód w wysokości 205.368 zł, w 2021r. - 159.021 zł, w 2022r. – 58.850 zł. Obecnie pracuje w firmie (...).PL (...). z o.o. w której, od września 2017r. jest prezesem zarządu, z tego tytułu osiąga wynagrodzenie w wysokości 4.147,34 zł netto miesięcznie. Firma zatrudnia(...) pracowników, wynajmuje lokal na prowadzenie działalności przy ul. (...) za kwotę 4.100 zł miesięcznie. Pozwany w firmie posiada 90% udziałów. Firma posiada (...) firmowych samochodów, częściowo wziętych w leasing. Zysk spółki w 2020r. wyniósł 120.562,24 zł, w 2021r. – 834.879,03 zł. W związku z pandemią spółka otrzymała dofinansowanie w wysokości ok. 100.000 zł. Uchwałą nr 3 Zgromadzenia Wspólników (...).PL (...). z o.o. z dnia 30 czerwca 2022r. podjęto uchwałę o podziale zysku za rok 2021 w wysokości 834.879,03 zł z przeznaczeniem jego całości na kapitał zapasowy.
Pozwany - powód wzajemny od lipca 2022r. mieszka w T., w domu wybudowanym wspólnie z rodzicami, stanowiącym współwłasność jego i jego rodziców. Dom ma powierzchnię 160 m 2 i znajduje się na działce o powierzchni powyżej 1 hektara. Na działce znajduje się także drugi, mniejszy domek należący do rodziców P. K.. Dom zajmowany przez pozwanego – powoda wzajemnego jest ogrzewany pompą ciepła, za którą opłata wynosi ok. 3.000 zł za dwa miesiące, opłata za wodę wynosi ok. 200 zł co dwa miesiące, opłata za media i tv ok. 150 zł.
Pozwany - powód wzajemny mieszka razem z partnerką – B. D., z którą tworzy związek od lutego 2020r. Partnerka pozwanego pracuje w firmie (...) jako koordynator zamówień z wynagrodzeniem w wysokości ok. 5.000-6.000 zł miesięcznie. Partnerka pozwanego - powoda wzajemnego posiada (...) córkę, na którą otrzymuje alimenty w wysokości po 1.000 zł miesięcznie.
Pozwany – powód wzajemny jest właścicielem mieszkania położonego w T. pry ul. (...), które od września lub października 2022r. wynajmuje za kwotę 2.150 zł miesięcznie. Opłaca składkę do Urzędu Skarbowego w wysokości 180 zł. Korzysta z samochodu służbowego A. (...) rocznik 2020r., za który nie płaci. Posiada motocykl rocznik 2020r. Jego oszczędności wynoszą ok. 13.000 zł.
Swój miesięczny koszt utrzymania P. K. ocenił na ok. 2.000-2.500 zł.
P. K. widuje się z córką dwa dni w tygodniu i w co drugi weekend, spędza z córką połowę wakacji i połowę ferii. Małoletnia posiada w domu ojca swój pokój, wyposażony w niezbędne rzeczy. W czasie pobytu córki u niego, ponosi koszty utrzymania małoletniej, kupuje jej także prezenty, odzież, zapewnia rozrywkę. Pozwany – powód wzajemny nie ma innych osób na utrzymaniu. Małoletnia M. jest jego jedynym dzieckiem.
Dowód:
- umowa o korzystanie z samochodu służbowego k. 10-12v,
- faktury, potwierdzenia przelewów, paragony k. 13, 16-22, 26-28, 95-118, 138, 156,
178-180, 195-197, 275-276, 308-309, 317-318, 423, 438,
- informacja ze szkoły dot. mał. – k. 14-14v,
- zaświadczenia o zarobkach matki mał. k. 15, 234, 381-382, 390-390v, 394-394v,
- harmonogram spłat kredytu k. 23, 165, 181,
- lista operacji bankowych k. 47-47v, 310-316,
- orzeczenie o niepełnosprawności mał. k. 48,
- zeznania PIT-37 pozwanego k. 49-53, 237-243, 292-302,
- zaświadczenie o zarobkach pozwanego k. 54, 236,
- wiadomości tekstowe k. 55-56, 69-88, 89, 91, 128, 140, 258-273, 303-304, 362-
368, 391-393v, 424, 462,
- wykaz spotkań pozwanego z mał. k. 61-62, 282-285,
- dokumentacja fotograficzna k. 63-68, 90, 277-281,
- umowa wakacje 2022 k. 92-94,
- lista operacji bankowych pozwanego k. 119-121,
- informacja dodatkowa za 2020r. k. 129-137,
- oświadczenie o wykorzystywaniu samochodu służbowego k. 138,
- zaświadczenia k. 139, 233-234,
- dokumentacja medyczna mał. k. 142-155, 174-176, 193-194,
- zeznania PIT-37 matki mał. powódki k. 157-164, 189-192, 227-230, 386-389,
- informacja z KRS k. 248-250,
- uchwała k. 253,
- rejestr połączeń k. 274,
- dokumenty dot. rachunku bankowego k. 304v-307,
- opinia (...) k. 322-337,
- porozumienie zmieniające umowę o pracę k. 355,
- płyta CD k. 377,
- wydruki internetowe k. 425-428, 431-437, 460-461, 465-467,
- dokumentacja medyczna – k. 472-519,
- przesłuchanie N. B. k. 440-443v,
- przesłuchanie P. K. k. 443v-446, 520v-521v
Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie zeznań N. B. i P. K. oraz dokumentów urzędowych przedłożonych przez strony.
Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron na okoliczność ustalenia uzasadnionych kosztów utrzymania małoletniej M. K., sytuacji materialnej i rodzinnej stron oraz możliwości zarobkowych P. K..
Sąd przeprowadził ponadto dowód z dokumentów urzędowych przedłożonych przez strony, przyznając im tym samym walor wiarygodności.
Przechodząc do rozważań prawnych należy stwierdzić, iż podstawę rozstrzygnięcia sądu odnośnie obniżenia lub podwyższenia obowiązku alimentacyjnego powoda P. K. względem małoletniej M. K. stanowią art. 133 § 1 kriop, art. 135 kriop i 138 kriop.
Zgodnie z treścią art.133 § 1 kriop – rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać. Obowiązek alimentacyjny powstaje niezależnie od tego, czy dziecko pochodzi z małżeństwa czy też ze związku nieformalnego.
Natomiast art. 135 kriop stanowi zaś, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica o utrzymanie i wychowanie dziecka. (uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 1974 r., III CZP 41/74, OSN CP 1975, nr 5, poz.76).
Do zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego będącego w niedostatku należy zaliczyć tylko takie potrzeby (materialne i niematerialne), których zaspokojenie jest konieczne do godziwej egzystencji uprawnionego.
Najszerszy zakres usprawiedliwionych potrzeb przysługuje dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przyjmuje się, że zakres ten powinien być ustalony w ten sposób, aby w razie zaspokojenia potrzeb stopa życiowa dziecka była taka sama, jak stopa życiowa rodziców.
Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, iż rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich sami żyją. (uzasadnienie do IV uchwały SN z dnia 16 grudnia 1987 r.).
Natomiast zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego” należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych,
Tak więc w uzasadnionych wypadkach możliwości zarobkowe zobowiązanego obejmują także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn nie zasługujących na usprawiedliwienie.
Chodzi tu o wypadki, w których osoba zobowiązana nie wykonuje wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje w niepełnym wymiarze godzin, bądź też pracuje dorywczo.
(uzasadnienie tezy IV uchwały z dnia 16 grudnia 1987 r.)
Stosownie do treści art. 138 kriop, zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego można żądać na wypadek zwiększenia się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub zmniejszenia się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.
W ramach prowadzonego postępowania dowodowego sąd ustala, kiedy po raz ostatni ustalono obowiązek alimentacyjny oraz jakie okoliczności faktyczne spowodowały zmianę w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych i możliwości zarobkowych zobowiązanego.
W przedmiotowej sprawie obowiązek alimentacyjny P. K. względem małoletniej M. K. został po raz ostatni ustalony w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Toruniu w dniu 19 kwietnia 2021r. w sprawie (...) na kwotę 1.400 zł miesięcznie.
Wówczas małoletnia M. K. miała (...) lat. Łączny koszt utrzymania córki N. B. oceniała na ok. 5.000 zł miesięcznie. Matka małoletniej otrzymywała wówczas wynagrodzenie w wysokości 2.300 zł miesięcznie. Na wynajem mieszkania przeznaczała 1.100 zł z tytułu wynajmu oraz 300 zł tytułem czynszu do spółdzielni. Wynagrodzenie P. K. wynosiło 4.000 zł miesięcznie, wcześniej przez 6-7 miesięcy miał wypłacane świadczenie przez spółkę w wysokości 15.000 zł.
W przedmiotowej sprawie sąd był zobowiązany do rozpoznania i rozstrzygnięcia powództwa N. B. o podwyższenie alimentów od P. K. na rzecz małoletniej M. K. oraz powództwa wzajemnego P. K. o obniżenie alimentów na rzecz małoletniej M. K..
W ramach postępowania dowodowego przeprowadzonego w przedmiotowej sprawie sąd musiał ustalić czy od ustalenia wysokości alimentów w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym (...) z dnia 19 kwietnia 2021r. do chwili obecnej wzrosły uzasadnione koszty utrzymania małoletniej M. K. oraz w jaki sposób przedstawia się obecnie sytuacja materialna rodziców małoletniej, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości zarobkowych
P. K..
Analiza materiału dowodowego nie pozostawia najmniejszych wątpliwości co do tego, że potrzeby małoletniej powódki wzrosły na przestrzeni ostatnich lat.
W chwili obecnej małoletnia M. K. ma (...) lat i od września br. (...)szkoły podstawowej. Małoletnia uczęszcza na różne zajęcia dodatkowe – na basen, którego koszt wynosi 240 zł miesięcznie, na (...), którego koszt wynosi 100 zł miesięcznie. Małoletnia ma problemy zdrowotne, pozostaje pod opieką (...). W ramach wizyt kontrolnych małoletnia uczęszcza do dentysty co ok. 4-5 miesięcy, ma planowane leczenie ortodontyczne.
W dacie ustalenia wysokości renty alimentacyjnej należnej od P. K. na rzecz małoletniej M. K., tj. w dniu 19.04.2021r. matka małoletniej N. B. otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 2.300 zł miesięcznie, a P. K. w wysokości 4.000 zł miesięcznie oraz przez 6-7 miesięcy otrzymywał świadczenie ze spółki w wysokości 15.000 zł. Obecnie N. B. otrzymuje wynagrodzenie w wysokości ok. 4.800 zł miesięcznie, natomiast P. K. w wysokości 4.147,34 zł miesięcznie.
Na podstawie przeprowadzonego w przedmiotowej sprawie postępowania dowodowego sąd uznał, iż wzrósł miesięczny koszt utrzymania małoletniej M. K.. Rodzice małoletniej powinni jednak partycypować w miesięcznych kosztach utrzymania małoletniej – stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż do ustalenia wysokości należnych dziecku alimentów kodeks rodzinny i opiekuńczy nie przewiduje równej partycypacji finansowej obojga rodziców w ponoszeniu kosztów utrzymania dziecka. Zakres świadczeń alimentacyjnych polega również na osobistych staraniach o wychowanie małoletniej, których nie można sprowadzić do kwoty pieniężnej.
Sąd przy tym wziął pod uwagę, iż wychowanie, utrzymanie i opieka nad małoletnią spoczywa wyłącznie na matce – ojciec dziecka widuje się z małoletnią ok. 12 dni w miesiącu. To matka zapewnia dziecku potrzeby edukacyjne, w tym koszty związane z zakupem podręczników, przyborów szkolnych.
Analiza sytuacji materialnej, rodzinnej i zawodowej pozwanego – powoda wzajemnego prowadzi do wniosku, że możliwości zarobkowe przekraczają stopień, w jakim ten obecnie partycypuje w kosztach utrzymania córki. Zwrócić przy tym należy uwagę, iż w art. 135 k.r.o., ustawodawca nie bez powodu posługuje się właśnie pojęciem „możliwości”, a nie rzeczywistym stanem majątkowym i zarobkowym zobowiązanego, co sprawia, że sąd orzekający o obowiązku alimentacyjnym ma obowiązek badać, jakie są rzeczywiste możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego, a nie opierać rozstrzygnięcia na ustaleniu rzeczywiście aktualnie uzyskiwanych dochodów (zob. A. Kawałko, H. Witczak [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2021, art. 135.).
Pozwany – powód wzajemny jest mężczyzną w sile wieku, zdrowym, ma (...) lat. jest prezesem zarządu w firmie (...).PL (...). z o.o., w której posiada 90% udziałów. W 2020r. pozwany – powód wzajemny osiągnął dochód w łącznej wysokości 205.368 zł, w 2021r. – 159.021 zł, w 2022r. – 58.850 zł. P. K. mieszka w domu, którego jest współwłaścicielem, który wybudował wspólnie ze swoimi rodzicami. Ponadto, posiada na własność mieszkanie położone w T., które wynajmuje za kwotę 2.150 zł miesięcznie. Pozostaje w związku z partnerskim z B. D., która ma na swoim utrzymaniu małoletnie dziecko na które otrzymuje 1.000 zł miesięcznie alimentów. Partnerka pozwanego – powoda wzajemnego zarabia ok. 5.000-6.000 zł miesięcznie. Pozwany – powód wzajemny nie posiada innych osób na swoim utrzymaniu.
Mając powyższe okoliczności na względzie w pkt. 1. wyroku na mocy art. 133 § 1 kro, art. 135 kro i art. 138 kro – a contrario oddalono w całości powództwo P. K. o obniżenie alimentów na rzecz małoletniej M. K.. W ocenie sądu alimenty na małoletnią w łącznej kwocie po 1.650 zł miesięcznie pozostają w możliwościach finansowych P. K. i powinny stanowić jego udział w kosztach dziecka.
Mając powyższe na uwadze, w punkcie 2. wyroku, na podstawie art. 133, art. 135 i art. 138 k.r.o., sąd podwyższył z dniem 24 czerwca 2022 r. alimenty od pozwanego P. K. na rzecz małoletniej powódki – pozwanej wzajemnej M. K., których wysokość po raz ostatni została określona w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym (...) z dnia 19 kwietnia 2021 r., sygn. akt (...), w kwocie po 1.400 złotych miesięcznie, do kwoty po 1.650 zł miesięcznie, płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca z góry do rąk matki małoletniej N. B., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.
W punkcie 3. wyroku, sąd oddalił powództwo odnośnie podwyższenia alimentów w pozostałej części jako bezzasadne.
W punkcie 4. wyroku, z uwagi na charakter sprawy, nie obciążono małoletniej M. K. kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa.
W punkcie 5. wyroku, nie obciążono pozwanego kosztami sądowymi, dostrzegając w realiach niniejszej sprawy szczególnie uzasadniony wypadek po stronie przegrywającego proces.
W punkcie 6. zniesiono wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego w sprawie.
W punkcie 7. wyroku, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., sąd nadał wyrokowi w punkcie 2 rygor natychmiastowej wykonalności.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Lidia Lenartowicz
Data wytworzenia informacji: