Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia (...)r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Piotr Kawecki

Protokolant stażysta Monika Paczkowska

po rozpoznaniu w dniu(...)r. w Toruniu

sprawy z powództwa:

F. M. (1)

przeciwko:

D. M.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

I.  ustala, że z dniem (...) r. wygasł obowiązek alimentacyjny F. M. (1) wobec D. M. ustalony w kwocie (...) zł ((...) złotych) miesięcznie na mocy wyroku z dnia (...) r. w sprawie I C (...) Sądu Okręgowego w Toruniu,

II.  nie obciąża pozwanej kosztami postępowania w sprawie.

Sygn. akt III RC 189/18

UZASADNIENIE

W dniu (...) r. F. M. (1) złożył w tut. Sądzie pozew o ustalenie, że jego obowiązek alimentacyjny względem pozwanej D. M. określony wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia (...) r. w sprawie I C (...) wygasł z dniem (...) r. W uzasadnieniu wskazano m.in., że pozwana zakończyła naukę w Z. (...), zdała egzamin czeladniczy przed Komisją Egzaminacyjną (...) w B. uzyskując tytuł czeladnika w zawodzie fryzjera. Z informacji uzyskanych przez powoda wynika, że pozwana pracowała i w salonie (...) na stanowisku fryzjerka/stylistka. Wcześniej zaś pracowała na stanowisku kelnerki w K. (...) w T.. W ocenie powoda uzyskane przez pozwaną kwalifikacje zawodowe umożliwiają jej podjęcie pracy zarobkowej i samodzielne utrzymanie.

Na rozprawie w dniu (...) r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił, co następuje

D. M., urodzona (...) r. jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego A. M. i F. M. (1).

/okoliczność bezsporna/

Sąd Okręgowy w Toruniu wyrokiem z dnia (...) r. w sprawie I C (...) rozwiązał małżeństwo F. M. (1) i A. M. przez rozwód. W punkcie VI wyroku Sąd zasądził od F. M. (1) na rzecz D. M. alimenty w kwocie po (...) zł miesięcznie

/dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dn. (...). – k. 234 akt I C (...)/

D. M. miała wówczas (...) lat i uczyła się szkole fryzjerskiej. Jej miesięczny koszt utrzymania matka oceniała na kwotę (...) zł miesięcznie.

Matka powódki, A. M., pracowała i otrzymywała wynagrodzenie w wysokości najniższego krajowego wynagrodzenia.

F. M. (1) mieszkał wówczas i pracował w S..

/dowód: akta I C (...) SO w Toruniu/

D. M. ma obecnie (...) lat. Do czerwca (...) r. była uczennicą Z. (...)gdzie uczyła się w zawodzie fryzjera. W ramach nauki miała praktyki w salonie fryzjerskim. W okresie od (...) r. do (...) r., zatrudniona była w firmie (...) na stanowisku fryzjera w celu przygotowania zawodowego. W tym czasie otrzymała łączne wynagrodzenie w wysokości (...) zł brutto.

W dniu (...) r. zdała egzamin czeladniczy w zawodzie fryzjer i uzyskała tytuł czeladnika potwierdzający kwalifikacje w ww. zawodzie.

Od dnia (...) r. do (...) r. była słuchaczką L. D.w formie zaocznej. W dniu (...) r. otrzymała świadectwo jej ukończenia. Na zajęcia uczęszczała regularnie, przystępowała do egzaminów semestralnych w wyznaczonych terminach. W lutym (...) r. zrezygnowała z przystąpienia do egzaminu maturalnego.

Pozwana ukończyła kurs wychowawczy. Może opiekować się dziećmi i przeprowadzać z nimi treningi piłki nożnej. W okresie od kwietnia do lipca (...) r. była asystentem trenera w J. A.na podstawie umowy o wolontariat biorąc udział w treningach dzieci w poniedziałki i środy w godzinach (...). Nie otrzymywała z tego tytułu wynagrodzenia.

Pozwana od lipca (...). do września (...) r. była zatrudniona jako kelnerka w K. (...). Do pracy chodziła (...) razy w miesiącu po (...) godzin. Otrzymała z tego tytułu wynagrodzenie w łącznej kwocie (...) zł brutto.

Pozwana D. M. trenuje jeździectwo. Od poniedziałku do piątku codziennie od godziny(...)do(...)przebywa w Szkole (...). Pomaga w stajni dzięki czemu może bezpłatnie trenować.

Zamierzała podjąć naukę w szkole policealnej S. na kierunku weterynaria, jednak w roku szkolnym 2018/2019 jedynie poprzez gapiostwo i brak zainteresowania terminami zgłoszeń do tej szkoły, nie wzięła udziału w rekrutacji.

Od września (...) r. pozwana podjęła naukę w S. (...) na kierunku administracja w trybie zaocznym.

Nie jest zarejestrowana jako bezrobotna. Jest osobą zdrową, nie ma przeciwwskazań do wykonywania pracy. Pozwana miała możliwość pracy w pubach czy restauracjach – jednakże nie zamierzała podjąć tam zatrudnienia z uwagi na uciążliwość tej pracy. Podobne stanowisko zajęła pozwana w przedmiocie zatrudnienia w firmie N., czy też w innej firmie w charakterze magazyniera – nie chciałaby pracować tam uznając, iż jest to praca dla niej nieodpowiednia.

D. M. posiada(...)zł oszczędności.

Mieszka z matką, z którą prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Z otrzymywanych alimentów przekazuje matce(...) zł miesięcznie tytułem udziału w kosztach utrzymania mieszkania. Pali papierosy, na które wydaje (...) zł miesięcznie. Na odzież przeznacza (...)zł miesięcznie.

/dowód: pismo PUP w T. k. 25

pismo (...) k. 32, 69

pismo Kujawsko-Pomorskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości w B. k. 34

PIT pozwanej za rok (...) k. 38-40

przesłuchanie D. M. k. 41-42v., 79-80

pismo ZUS k. 56

zaświadczenie o zatrudnieniu k. 62

pismo S. k. 67

pismo J. A.k. 75/

Sąd zważył co następuje :

Stan faktyczny w sprawie sąd ustalił w oparciu o dowody z przesłuchania pozwanej, a także z dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy dołączonych przez strony jak tez dokumentów z akt sprawy I C (...) Sądu Okręgowego w Toruniu.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z akt sprawy I C (...) bowiem są to dokumenty urzędowe, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania.

Za wiarygodne Sąd uznał także dowody z dokumentów przedłożonych przez strony bowiem autentyczności tych dokumentów ani prawdziwości zawartych w nich informacji nie kwestionowała żadna ze stron.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania pozwanej, bowiem w przeważającej części były one potwierdzone dowodami z dokumentów zaliczonych w poczet materiału dowodowego, w pozostałej części były logiczne i niekwestionowane przez stronę przeciwną.

Zgodnie z art. 128, art. 129, art. 133 § 1 oraz art. 135 § 1 i 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również ojciec powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem jego dzieci w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywają, oraz innych wydatków niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju.

Natomiast na mocy art. 135 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Na podstawie art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, w tym także ustalenia, że obowiązek alimentacyjny wygasł.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9.11.1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r., Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r., Nr 9, poz. 194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r., Nr 4, str. 113).

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 217/97 (Prokuratura i Prawo z 1998r., Nr 9, poz. 28) wskazano, iż:

„Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 krio). Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym przyjmuje się, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego. Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania, a co najmniej znacznego utrudniania dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby zatem w sprzeczności ze wspomnianym wyżej podstawowym obowiązkiem rodzicielskim.”

Natomiast w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 257/97 (OSNC z 1998r., Nr 4, poz. 70) stwierdzono, że przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8.08.1980r., sygn. akt III CRN 144/80 (OSNC z 1981r., Nr 1, poz. 20) wyjaśnił, że:

„Rodzice nie są obowiązani dostarczać środków utrzymania dziecku, które, będąc już przygotowane należycie do wykonywania przez nie odpowiedniego dla niego zawodu, podejmuje dla podniesienia swych kwalifikacji dalsze kształcenie się, ale w studiach się zaniedbuje, nie robi należytych postępów, nie otrzymuje obowiązujących zaliczeń, nie zdaje w terminie przepisanych egzaminów, a zwłaszcza jeżeli z własnej winy powtarza lata studiów i wskutek tego nie kończy studiów w przewidzianym programem okresie”.

Ponadto w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17.12.1976r., sygn. akt III CRN 280/76 (OSP z 1977r., Nr 11, poz. 196) wskazano m.in., że prawo do dalszego pobierania alimentów przysługuje dziecku pełnoletniemu które już posiada określone kwalifikacje zawodowe a które podjęło studia, o ile wiek dziecka nie przekracza znacznie normalnego wieku osób rozpoczynających studia wyższe.

Analiza ww. przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz orzeczeń Sądu Najwyższego dotyczących obowiązku alimentacyjnego prowadzi do wniosku, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletniego uczącego się dziecka istnieje wówczas gdy wiek dziecka nie odbiega znacząco do wieku osób które podejmują naukę w zwykłym trybie (tj. bez opóźnień organizacyjnych) a ponadto pełnoletnie dziecko wykazuje chęć nauki i jego osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, że brak jest podstaw do dalszego obciążania F. M. (2) obowiązkiem alimentacyjnym wobec jego córki D. M. i doszło do zmiany stosunków określonej w art. 138 kro uzasadniającej ustalenie wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego.

Zdaniem Sądu okoliczność podjęcia przez pozwaną od września dalszej nauki w (...) w trybie zaocznym nie uzasadnia utrzymania wobec niej obowiązku alimentacyjnego. Pozwana w dniu (...)r. zdała egzamin czeladniczy i uzyskała tytuł czeladnika uprawniający ją do wykonywania zawodu fryzjera. Od tego czasu kontynuowała naukę, jednak nie w trybie dziennym, a w trybie zaocznym. Mogła więc podjąć zatrudnienie. Pozwana jednak sama przyznała, że nie szukała pracy, bowiem cały wolny czas spędzała w stajni realizując swoją pasję, jaką jest jeździectwo. Podjęcie dalszej nauki na kierunku administracja – przy deklarowanej chęci dalszego kształcenia się w zawodzie weterynarza – było w ocenie Sądu działaniem pozornym, nastawionym jedynie na chęć trwania obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanej. Zdaniem Sądu posiadany tytuł czeladnika pozwalał pozwanej już od dawna na podjęcie zatrudnienia i uzyskanie środków do samodzielnego utrzymania się. Pozwana miała czas i możliwości podjęcia zatrudnienia podczas nauki w systemie zaocznym w C. w T., z możliwości zarobkowania jednak korzystała w minimalnym zakresie, przedkładając własne przyjemności związane z jeździectwem ponad trud podjęcia choćby dorywczej pracy pozwalającej jej na uzyskanie środków finansowych pozwalających na samodzielne utrzymanie się.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że od ustalenia obowiązku alimentacyjnego F. M. (1) względem jego córki D. M. nastąpiła zmiana okoliczności uzasadniająca ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Z tych powodów na podstawie art. 138 k.r.o. orzeczono jak pkt. 1 sentencji.

Rozstrzygając w przedmiocie kosztów Sąd miał na uwadze, że do tej pory głównym, jedynym stałym źródłem dochodu dla pozwanej były alimenty uzyskiwane od ojca. Pozwana w chwili obecnej nie pracuje i w ocenie Sądu jej sytuacja materialna nie uzasadnia obciążenia jej kosztami postępowania. Pozwana ma wprawdzie niewielkie oszczędności, ale stanowią one jedynie niewiele ponad połowę kwoty otrzymywanych dotąd alimentów. Powód miał interes faktyczny i prawny w uzyskaniu rozstrzygnięcia Sądu zgodnie z żądaniem pozwu. Mając powyższe na uwadze Sąd nie obciążył pozwanej kosztami postępowania na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2018r., poz. 300 ze zm.).