III RC 159/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2024-08-28

Sygn. akt III RC 159/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant p.o.sekr.sąd. Joanna Binkowska

Po rozpoznaniu w dniu 14 sierpnia 2024 r. w Toruniu,

na rozprawie

sprawy z powództwa mał. B. J. działającego przez matkę S. J.

przeciwko P. L.

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego P. L. alimenty na rzecz małoletniego B. J. w miejsce ustalonych w kwocie 470 zł miesięcznie na mocy wyroku z dnia 04.08.2015r. w sprawie (...)Sądu Rejonowego w. T., w kwocie obecnie po 1.000 zł (tysiąc złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 15.02.2023r., płatne z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego S. J., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w T.;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w T.na rzecz adwokata W. L. kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) plus stawka podatku VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej małoletniemu B. J. z urzędu,

V.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

S. J. w dniu 15.02.2023r. działając w imieniu małoletniego B. J. wniosła pozew domagając się – po sprecyzowaniu żądania w piśmie procesowym z dnia 5.06.2023r. (k.23) i piśmie z dnia 28.05.2024r. (k.86-109) – podwyższenia alimentów od pozwanego P. L. z kwoty 470 zł miesięcznie do kwoty 2.000 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu, a także zasądzenia alimentów w kwocie 3.500 zł za czas sprzed wniesienia pozwu tj. od dnia 01.01.2023r. do dnia 14.02.2023r.

W uzasadnieniu wskazano m.in., że ojciec dziecka nie interesuje się synem, nie odwiedza go i nie kontaktuje z nim. Małoletni ma (...)i chodzi do szkoły. Matki dziecka nie stać na wysłanie syna na jakąkolwiek wycieczkę szkolną czy obóz. Aktualnie przekazywane alimenty nie wystarczają na pokrycie potrzeb małoletniego. (k.2-7)

W odpowiedzi na pozew P. L. wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazał m.in., że od 09.08.2022r. jest osobą bezrobotną a od 09.08.2023r. nie posiada prawa do zasiłku. Jego sytuacja finansowa jest ciężka. Nadto pozwany podał, że matka małoletniego otrzymuje oprócz alimentów świadczenie 500+, zasiłek rodzinny, ulgę na dziecko oraz świadczenie „Dobry start”, więc powinna posiadać środki na sfinansowanie wszelkich potrzeb dziecka. (k.30-51)

S ą d u s t a l i ł , c o n a s t ę p u j e

Wyrokiem z dnia 04.08.2015r. wydanym w sprawie(...) Sąd Rejonowy w T. podwyższył alimenty od P. L. dla małoletniego B. J. z kwoty 400 zł miesięcznie do kwoty po 470 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego S. J., poczynając od dnia 04.08.2015r., do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat.

Wówczas matka małoletniego pracowała i zarabiała ok. 1.300 zł netto miesięcznie. Mieszkała wraz z synem i swoją matką. Prowadziła oddzielne gospodarstwo domowe. Dokładała matce do rachunku za prąd ok. 350 zł miesięcznie. Nie miała innych dzieci na utrzymaniu. Otrzymywała zasiłek rodzinny w kwocie 106 zł miesięcznie.

Małoletni miał wówczas (...) i chodził do (...) szkoły podstawowej. Był zdrowy, nie przyjmował leków. Jego miesięczny koszt utrzymania wynosił 800 zł i obejmował m.in.: jedzenie ok. 300 zł, buty ok. 20 zł, odzież ok. 100 zł,

Ojciec małoletniego pracował wówczas w firmie transportowej i zarabiał ok. 1.400 zł netto miesięcznie. Nie miał innych dzieci na utrzymaniu. Mieszkał z żoną. Wspólnie spłacali pożyczkę zaciągniętą na opał w wysokości 300 zł miesięcznie. Był właścicielem samochodu A. rocznik 1986.

(dowód: akta sprawy(...) SR w T.)

Małoletni B. J. urodził się w dniu (...) Obecnie jest uczniem technikum w G., gdzie uczy się w zawodzie mechanika (...).

Matka małoletniego ocenia, że na miesięczne koszty utrzymania małoletniego B. J. składają się:

- żywność ok. 800 zł,

- odzież ok. 250 zł,

- obuwie ok. 200 zł,

- koszty edukacji, przyborów szkolnych i wycieczek ok. 200 zł,

- środki higieniczne i środki czystości 100 zł,

- leki i suplementy 100 zł,

- opieka lekarska ok. 150 zł,

- rozrywka ok. 100 zł,

- koszty dojazdów ok. 200 zł,

- wakacje 250 zł,

- udział w kosztach utrzymania gospodarstwa domowego 500 zł,

to jest łącznie 2.850 zł.

Obecnie nie ma niezaspokojonych potrzeb małoletniego z czasu sprzed wniesienia pozwu, tj. od dnia 01.01.2023r. do dnia 14.02.2023r.

S. J. ma obecnie (...). Nie pracuje. Jest zarejestrowana jako bezrobotna bez prawa do zasiłku.

Orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 22.08.2023r. stwierdzono u niej umiarkowany stopień niepełnosprawności, a orzeczenie wydano do dnia 31.08.2026r. W orzeczeniu wskazano, że może ona wykonywać pracę w warunkach pracy chronionej.

S. J. pracowała jako pracownik fizyczny na (...)oraz przy (...) We wrześniu i październiku 2023r. pomagała kuzynce przez ok. 4 tygodnie przy (...) i zarobiła w ten sposób 1.500 zł. Dodatkowo pomaga swojej matce w prowadzeniu jej gospodarstwa rolnego. Gospodarstwo rolne ma powierzchnię (...), ale hektarów przeliczeniowych jest (...) z uwagi na ziemię niskiej jakości, tj. 4. i 5. klasy.

Oprócz małoletniego B. J. ma na utrzymaniu syna mał. J. J. (1), ur. (...), na którego otrzymuje alimenty w wysokości 650 zł miesięcznie. Koszt utrzymania mał. J. ocenia na kwotę ok. 1.500 zł miesięcznie. Pobiera zasiłek rodzinny na obu synów.

Matka mał. powoda prowadzi gospodarstwo domowe z dwoma synami, swoją matką i siostrą. Miesięczne koszty utrzymania domu oraz przyległego do niego gospodarstwa rolnego obejmują:

- zakup gazu ok. 150 zł,

- wywóz śmieci ok. 250 zł,

- wywóz nieczystości ok. 150 zł,

- koszt dostarczenia wody 450 zł,

- dostarczenie prądu ok. 1.000 zł.

Na poczet świadczeń za dom S. J. przekazuje matce:

- 1.000 zł co 2 miesiące na prąd,

- 200 zł co 2 miesiące na wodę,

- 80 zł co 2 miesiące na gaz,

- 70 zł miesięcznie na wywóz śmieci,

- 50 zł co 4 miesiące na wywóz nieczystości.

(okoliczności bezsporne: k.5,86-109)

(dowód: akta sprawy(...) SR w T.

odpis skrócony aktu urodzenia k.4

zaświadczenie z urzędu pracy k.6

zeznania S. J. k.129v.)

P. L. ma obecnie (...). Przez około rok pracował jako kierowca i zarabiał ok. 2.500-2.600 zł netto miesięcznie i była to praca przez 4-5 godzin dziennie. Następnie przez około pół roku był zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. Od 15.11.2023r. pracuje w Zakładzie (...) w K.. W grudniu 2023 r. zarobił ok. 3.200 zł netto. W styczniu i lutym 2024 r. zarobił w (...) ok. 3.400-3.500 zł netto miesięcznie. Od 29.02.2024 r. posiada umowę o pracę zawartą z Zakładem (...) w K. jako operator i instalator (...) z wynagrodzeniem ok. 3.560 zł netto miesięcznie.

Pozostaje w związku małżeńskim. Jego żona pracuje i zarabia ok. 3.500 zł netto miesięcznie. Wraz z żoną mieszka w domu, który stanowił własność jego ojca. Ojciec pozwanego zmarł 6 lat temu nie pozostawiając testamentu. Formalności dotyczące przepisu nie zostały jeszcze dokonane. Wśród spadkobierców domu jest pozwany i brat ojca. Oprócz małoletniego B. J. nie ma innych dzieci na utrzymaniu.

Koszty utrzymania domu obejmują: woda ok. 40 zł miesięcznie, gaz ok. 80 zł co 2 miesiące, wywóz nieczystości ok. 230 zł co 5 miesięcy, podatek od nieruchomości ok. 200 zł miesięcznie, prąd ok. 300 zł co 2 miesiące. Na opał pozwany używa węgla oraz drewna i na poprzednią zimę zakupił 2 tony węgla w cenie 800 zł za 1 tonę oraz drewno za 600 zł plus 300 zł za transport drewna.

Pozwany jest właścicielem samochodu R. (...) rok produkcji 2000.

Żona pozwanego spłaca pożyczkę zaciągniętą na okres 5 lat na wydatki domowe. Rata wynosi obecnie 474 zł. Pożyczka będzie spłacana jeszcze przez rok.

(okoliczności bezsporne: k.33-36,117-119)

(dowód: pismo PUP w G.-D. k.122

zaświadczenie z urzędu pracy k.37

faktura za prąd k.38

zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.39

zeznanie PIT-37 za rok 2022 k.40-41

zeznanie PIT-37 za rok 2021 k.42-46

dowód wpłaty k.52

zeznania P. L. k.129v.-130)

Powiatowy Urząd Pracy w T. w okresie od czerwca 2023 r. do czerwca 2024r. dysponował następującymi ofertami pracy dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, bez kwalifikacji zawodowych:

- 03.08.2023r. – w D. Polska – praca w O. nad W. – stanowisko sprzedawca,

- 05.09.2023r. – w (...) T. – pracownik myjni samochodowej,

- 08.09.2023r. – w D. Polska – praca w T. – sprzedawca,

- 03.10.2023r. – w D. Polska – praca w Z. – sprzedawca,

- 02.11.2023r. – w D. Polska – praca w D. – sprzedawca,

- 07.12.2023r. – w D. Polska – praca w Z. – sprzedawca,

- 20.12.2023r. – w (...) T. – dozorca.

Wynagrodzenie proponowane przez pracodawców było równe najniższej krajowej obowiązującej w danym okresie, bądź w zależności od doświadczenia zawodowego z systemem premiowania.

(dowód: pismo PUP w T. k.120-127)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na podstawie art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W myśl art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez „zmianę stosunków” rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 oraz art. 135 kro określających wysokość alimentów, tj. zmianę usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów lub zmianę możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

Zgodnie z powołanymi przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem syna B. w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

W myśl art. 137 § 2 kro niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r. Nr 3, poz. 43, glosy aprobujące: T. S. OSP z 1995r., Nr 9, poz. 194, oraz Z. K. „Monitor Prawniczy” z 1995r., Nr 4, str. 113).

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że pozwany tytułem alimentów dla swojego małoletniego syna B. powinien płacić obecnie po 1.000 zł miesięcznie.

Od ustalenia kwoty alimentów w poprzedniej sprawie w 2015r. doszło bowiem do wzrostu usprawiedliwionych potrzeb związanych z utrzymaniem małoletniego, co wynika z upływu 9 lat oraz zwiększenia wydatków na utrzymanie syna.

Aktualnie małoletni B. liczy(...), a zakres jego usprawiedliwionych potrzeb jest określony jego wiekiem.

W zakresie możliwości zarobkowych pozwanego znajduje się płacenie alimentów na rzecz małoletniego syna B. w wysokości po 1.000 zł miesięcznie, oraz ponoszenie wydatków na swoje utrzymanie jako osoby dorosłej.

Pozwany pracuje i osiąga dochód w wysokości ok. 3.560 zł netto miesięcznie. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną, która pracuje i zarabia ok. 3.500 zł netto miesięcznie. Pozwany nie ma innych dzieci na utrzymaniu.

Sąd wziął pod uwagę także sytuację finansową matki małoletniego powoda. S. J. jest zarejestrowana jako bezrobotna bez prawa do zasiłku, ma orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Powiatowy Urząd Pracy w T. wskazał, że w okresie od czerwca 2023r. do czerwca 2024r. dysponował ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.

W zakresie możliwości zarobowych matki małoletniego powoda znajduje się osiąganie dochodu w wysokości wynagrodzenia minimalnego za pracę, który od stycznia 2024r. wynosił 4.242 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 3.222 zł netto miesięcznie, a od lipca 2024r. wynosi 4.300 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 3.261 zł netto miesięcznie. Natomiast w czasie od stycznia 2023r. pensja minimalna w Polsce wynosiła 3.490 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 2.710 zł netto miesięcznie, od lipca do grudnia 2023r. wynosiła 3.600 zł brutto miesięcznie, tj. ok. 2.780 zł netto miesięcznie.

S. J. poza synem B. ma na utrzymaniu młodszego syna J., który ma (...), a na którego otrzymuje alimenty w kwocie 650 zł miesięcznie.

Wskazać należy, że wydatki powyżej w/w kwoty 1.000 zł miesięcznie alimentów przyznanych od ojca małoletniego B. obciążają matkę małoletniego – jako drugiego z rodziców – gdyż obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 138 kro, orzeczono jak w punkcie I sentencji, zasądzając alimenty po 1.000 zł miesięcznie poczynając od dnia wniesienia pozwu, tj. od 15.02.2023 r.

W pozostałej części powództwo zostało oddalone jako niezasadne, przy czym nie przyznano alimentów za czas sprzed wniesienia pozwu albowiem nie ma niezaspokojonych potrzeb małoletniego powoda, o których mowa w art. 137 § 2 kro, z tego okresu czasu, orzekając jak w punkcie II sentencji.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2023r., poz. 1144 ze zm.) w związku z art. 102 kpc w części dotyczącej pozwanego, a na mocy art. 113 ust. 2 i 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w pozostałym zakresie, rozstrzygając jak w punkcie III sentencji.

Wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu ustanowionego dla strony powodowej, będącego adwokatem, przyznano na mocy § 2, § 4, § 8 pkt. 5 oraz § 10 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14.05.2024r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2024 r., poz. 763), rozstrzygając jak w punkcie IV sentencji.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie alimentów został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie V sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Natalia Żurawska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Marek Szcześniak
Data wytworzenia informacji: