Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

POSTANOWIENIE

Dnia 23 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy (...) III Wydział Rodzinny i Nieletnich, w składzie:

PrzewodniczącySędzia Natalia Bonowicz

P.. sekr. sąd. B. Z.

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2024 r. (...)

na rozprawie sprawy

z urzędu

przy uczestnictwie Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń – Wschód w T., B. W., T. W. reprezentowanego przez kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika E. R., J. J. i T. J.

o pozbawienie B. W. i T. W. władzy rodzicielskiej nad małoletnimi: E. W. i K. W. (1)

postanawia

1.  Pozbawić B. W., ur. (...) w T., władzy rodzicielskiej nad jej małoletnimi dziećmi:

- E. W., ur. (...) w T., synem T.,

zamieszkałym w S. przy ul. (...),

- K. W. (1), ur. (...) w T., córką T., przebywającą w P. Opiekuńczo – Wychowawczej (...) przy ul. (...). F. S. 5A w A.,

2.  Pozbawić T. W., ur. (...) w T., władzy rodzicielskiej nad jego małoletnimi dziećmi:

- E. W., ur. (...) w T., synem B.,

zamieszkałym w S. przy ul. (...),

- K. W. (1), ur. (...) w T., córką B., przebywającą w P. Opiekuńczo – Wychowawczej (...) przy ul. (...). F. S. 5A w A.,

3.  Przyznać kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika T. E. R. wynagrodzenie za sprawowanie funkcji kuratora w wysokości 240,00 zł (dwieście czterdzieści złotych), które nakazać wypłacić ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego (...);

4.  kosztami sądowymi obciążyć Skarb Państwa.

Sędzia Natalia Bonowicz

Sygn. akt: III Nsm 2205/23

UZASADNIENIE

Pismem datowanym na 5 grudnia 2023 roku (k. 4) Dyrektor (...) Centrum Pomocy (...) w T. wniósł o pozbawienie B. W. i T. W. władzy rodzicielskiej nad ich małoletnimi dziećmi: E. W. i K. W. (1) oraz o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu T. W.. W uzasadnieniu w/w pisma wskazano, że postanowieniem Sądu Rejonowego (...) z dnia 04 maja 2023 r. małoletni E. W. został umieszczony w rodzinie zastępczej zawodowej u J. J. i T. J. zaś małoletnia K. W. (1) postanowieniem Sądu Rejonowego (...) z dnia 05 stycznia 2023r. została umieszczona w pieczy zastępczej instytucjonalnej. W uzasadnieniu w/w pisma zaznaczono, że małżeństwo rodziców małoletnich zostało rozwiązane przez rozwód dnia 14 kwietnia 2016 r. Dodano, że ojciec dzieci przebywa za granicą i od lat nie utrzymuje z nimi kontaktu zaś matka małoletnich realizowała kontakty z dziećmi w siedzibie (...) ostatni kontakt z synem miała w kwietniu 2023 r., zaś z córką w marcu 2023 r. W uzasadnieniu pisma (...) wskazał nadto, że matka małoletnich nie podjęła starań w kierunku przejęcia opieki nad nimi, że jest niewydolna wychowawczo i nadużywa alkoholu. Podano, że małoletni E. posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego a z uwagi na traumatyczne doświadczenia realizuje on terapię w szpitalu psychiatrycznym na oddziale dziennym dla dzieci i młodzieży. Z pisma (...) wynika również, że małoletnia K. jest zaś dzieckiem z niepełnosprawnością w stopniu lekkim, że przyjmuje leki i jest pod kontrolą lekarza psychiatry i terapeuty. Rodzice małoletnich zaś nie łożą dobrowolnie środków na utrzymanie dzieci i nie ponoszą żadnych kosztów związanych z odpłatnością za pobyt w pieczy zastępczej.

W związku z powyższym pismem, postanowieniem z 19 grudnia 2023 roku (k. 13) Sąd wszczął na podstawie art. 570 k.p.c. z urzędu postępowanie o pozbawienie B. W. i T. W. władzy rodzicielskiej nad ich małoletnimi dziećmi: E. W., urodzonym (...), przebywającym w rodzinie zastępczej zawodowej u J. J. i T. J. i K. W. (1), urodzoną (...), przebywającą w P. Opiekuńczo-Wychowawczej (...) w A..

Zarządzeniem z dnia 16 stycznia 2024 r. (k. 30) na podstawie art. 510 § 2 k.p.c. ustanowiono kuratora w osobie pracownika Sądu Rejonowego (...), do zastępowania w Sądzie Rejonowym (...) uczestnika postępowania T. W..

Pismem z dnia 28 marca 2024 r. (k. 66) Prokurator Prokuratury Rejonowej Toruń-Wschód w T. zgłosił swój udział w postępowaniu.

W toku postępowania uczestniczka B. W. wniosła o rozstrzygnięcie zgodnie z uznaniem Sądu.

Prokurator wniósł o pozbawienie uczestników władzy rodzicielskiej nad małoletnimi: E. W. i K. W. (1).

Uczestnicy J. J. i T. J. wnieśli o rozstrzygnięcie zgodnie z uznaniem Sądu.

Sąd ustalił, co następuje:

B. W. i T. W. są rodzicami E. W., urodzonego (...) i K. W. (1), urodzonej (...).

Fakty bezsporne, a nadto dowody:

- akty urodzenia (k. 5-6).

Postanowieniem z dnia 4 maja 2023 r. wydanym w sprawie I. N. 874/23 Sąd Rejonowy (...) na mocy art. 569 § 2 k.p.c. w trybie zarządzeń nagłych umieścił małoletniego E. W. w zawodowej rodzinie zastępczej u J. T. J..

Fakty bezsporne, a nadto dowody:

- postanowienie Sądu Rejonowego (...) z 4 maja 2023 roku wydane w prawie I. N. 874/23 (k. 6 akt sprawy prowadzonej przez Sąd Rejonowy (...) pod sygnaturą III Nsm 874/23).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2023 r. wydanym w sprawie I. N. 874/23 Sąd Rejonowy (...) zmienił postanowienie z dnia 3 listopada 2022 r. w sprawie I. N. 675/22 w ten sposób, że umieścił małoletniego E. W. w pieczy zastępczej – zawodowej rodzinie zastępczej u J. J. i T. J..

Fakty bezsporne, a nadto dowody:

- postanowienie Sądu Rejonowego (...) z 7 sierpnia 2023 roku wydane w prawie I. N. 874/23 (k 50 akt sprawy prowadzonej przez Sąd Rejonowy (...) pod sygnaturą III Nsm 874/23).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 5 października 2023 r. wydanym w sprawie I. N. (...) Sąd Rejonowy (...) zmienił postanowienie z dnia 3 listopada 2022 r. w sprawie I. N. 675/22 w ten sposób, że w miejsce umieszczenia małoletniej K. W. (1) w spokrewnionej rodzinie zastępczej u K. W. (2) i D. W. umieścił małoletnią w instytucjonalnej pieczy zastępczej – placówce opiekuńczo-wychowawczej.

Fakty bezsporne, a nadto dowody:

- postanowienie Sądu Rejonowego (...) z 5 października 2023 roku wydane w prawie I. N. (...) (k 58 akt sprawy prowadzonej przez Sąd Rejonowy (...) pod sygnaturą III Nsm 1060/23).

Małoletni E. W. od maja 2023 r. przebywa w rodzinie zastępczej u T. J. i J. J..

Małoletni E. obecnie jest uczniem 4 klasy szkoły podstawowej.

Uczestnicy postępowania nie utrzymują kontaktu małoletnim, nie wykazują jakiegokolwiek zainteresowania jego sprawami ani nie biorą udziału w kosztach jego utrzymania. Nigdy nie przysłali mu nadto żadnego prezentu.

Rodzice małoletniego nie podjęli żadnych starań o umożliwienie im kontaktów z synem.

J. J. w styczniu 2024 r. przypadkiem spotkała uczestniczkę B. W. w sklepie. Namawiała ją wówczas aby ta złożyła wniosek o umożliwienie jej kontaktów z małoletnim E.. Uczestniczka do tej pory nie złożyła w (...) takiego wniosku.

Rodzice zastępczy małoletniego E.: J. J. i T. J. nie mają żadnego kontaktu z rodzicami biologicznymi małoletniego E..

Małoletni E. nie wspomina rodziców. Twierdzi, że dom rodziny zastępczej jest jego domem.

Dowody:

- sprawozdanie z wywiadu środowiskowego (k. 29)

- przesłuchanie J. J. (k. 70 v.-71)

- przesłuchanie T. J. (k. 71)

Małoletnia K. W. (1) na mocy skierowania z dnia 18 lipca 2023 r. została umieszczona w P. Opiekuńczo-Wychowawczej (...) w A.. Małoletnia przebywa w w/w placówce od końca sierpnia 2023 r.

K. W. (1) jest uczennicą pierwszej klasy szkoły branżowej w Zespole Szkół nr (...) w A..

Małoletnia ma problemy natury psychicznej. Zdarzają jej się drobne samookaleczenia. Pozostaje pod opieką lekarza psychiatry i systematycznie przyjmuje leki.

Matka małoletniej kontaktuje się z córką telefonicznie, jednak po każdym kontakcie telefonicznym z matką, małoletnia ma obniżony nastrój. Uczestniczka B. W. obarcza małoletnią swoimi problemami i wywołuje w niej poczucie winy. Po kontakcie z matką małoletnia jest smutna, martwi się sytuacją matki i tym, że nie może jej pomóc.

Rodzice małoletniej K. W. (1) nie utrzymują kontaktu z placówką, nie dzwonią, nie wyrażają zainteresowania sytuacją szkolną, zdrowotną oraz bytową swojej córki. Od momentu umieszczenia małoletniej w placówce uczestniczka postępowania tylko raz była na widzeniu z córką. Rodzice małoletniej nie biorą udziału w kosztach utrzymania małoletniej.

Jedyną osobą, która interesuje się sprawami małoletniej jest żona brata małoletniej, która była ustanowiona dla niej rodziną zastępczą.

Dowody:

- skierowanie (k. 10)

- sprawozdanie z wywiadu środowiskowego (k. 39)

B. W. pracuje jako pracownik sprzątający. Mieszka wraz z 19-letnim synem, który jest chory psychicznie i z uwagi na ten fakt nie ma możliwości przejęcia pieczy nad dziećmi.

B. wojciechowska od 24 kwietnia 2014 r. została objęta wsparciem asystenta rodziny bowiem przejawiała bardzo niskie kompetencje opiekuńczo-wychowawcze. W marcu 2023 r. uczestniczka postępowania zrezygnowała ze współpracy z asystentem rodziny.

W ocenie pracowników (...) B. W. nie potrafiła sprawować funkcji opiekuńczo-wychowawczej wobec swoich dzieci, co przejawia się w obecnym zachowaniu jej synów - D. i K., którzy pomimo osiągnięcia pełnoletności nadal sprawiają problemy wychowawcze: nie ukończyli szkoły, nie podjęli zatrudnienia i są osobami zdemoralizowanymi.

B. W. widywana jest w stanie wskazującym na spożywanie alkoholu. Pracownicy (...) wielokrotnie motywowali ją do podejmowania działań mających na celu wyjście z nałogu. Uczestniczka nie podjęła żadnych kroków w tym kierunku i przestała kontaktować się z (...).

W ostatnim roku uczestniczka B. W. nie wykonywała władzy rodzicielskiej.

W kwietniu 2024 r. uczestniczka została poinformowana, że małoletnia K. trafiła do szpitala psychiatrycznego i musi ona wyrazić zgodę na jej pobyt w szpitalu. Uczestniczka pojechała do szpitala aby podpisać w/w zgodę a przy okazji wizyty w szpitalu widziała się z córką.

Dowody:

- pismo (...) w L. (k. 11)

- częściowo zeznania B. W. (k. 70v.)

Aktualne miejsce pobytu T. W. jest nieznane.

Dowody:

- pismo kuratora procesowego (k. 69)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie Sąd ustalił w oparciu o znajdujące się w aktach dokumenty, których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu i uczestniczki. Sąd oparł się także na dokumentach znajdujących się w aktach spraw prowadzonych w tut. Sądzie pod sygnaturami (...), I. N. 874/23 oraz I. N. 675/22.

Sąd dał wiarę zeznaniom uczestniczki B. W. jedynie w zakresie w jakim znalazły one odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, że w sprawie zostały spełnione wskazane w art. 111 § 1 i 1a k.r.o. przesłanki do pozbawienia B. W. i T. W. władzy rodzicielskiej nad ich małoletnimi dziećmi: E. W. i K. W. (1).

Zgodnie z art. 111 § 1 k.r.o. jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców. Z kolei z art. 111 § 1a k.r.o. wynika, że sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny zastosowania art. 109 § 2 pkt 5, a w szczególności gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.

W ocenie Sądu uczestniczka B. W. rażąco zaniedbuje swoje obowiązki względem małoletnich E. i K. rodzeństwa W.. Wskazana przesłanka sprowadza się do zawinionego naruszenia obowiązków rodzicielskich. Zaniedbanie obowiązków musi być przy tym rażące, czyli osiągnąć pewien poważny sposób natężenia, który może mieć taki charakter także wtedy, gdy trwa długotrwale. Należy także zaznaczyć, że w postanowieniu z 19 czerwca 1997 roku wydanym w sprawie III CKN 122/97 Sąd Najwyższy wskazał, że pozbawienie władzy rodzicielskiej jest najsurowszym środkiem ingerencji sądu, który można zastosować dopiero wówczas, gdy stosowane dotychczas łagodniejsze środki okazały się nieskuteczne lub gdy w okolicznościach danego wypadku jest oczywiste, że stosowanie łagodniejszych środków jest niecelowe. Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni ten pogląd podziela.

Z art. 95 § 1 k.r.o. wynika, że władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy w pierwszej kolejności wskazać, że B. W. nie sprawuje osobistej pieczy nad małoletnimi E. W. i K. W. (1) od roku. Uczestniczka B. W. przez cały czas, przez który małoletni pozostają w pieczy zastępczej, nie podjęła starań, które miałyby na celu przejęcie pieczy nad dziećmi.

Uczestniczka postępowania nie ma kontaktu z placówkami edukacyjnymi małoletnich, nie partycypuje w kosztach ich utrzymania, nie daje im jakichkolwiek prezentów. Jak sama przyznała na rozprawie – od roku nie wykonuje ona władzy rodzicielskiej w stosunku do obojga małoletnich.

Co prawda B. W. utrzymuje sporadyczny kontakt z małoletnią K., jednak kontakty te źle wpływają na małoletnią. Matka w rozmowach obarcza córkę swoimi problemami, wywołuje w niej poczucie winy. Po rozmowie z matką małoletnia ma obniżony nastrój. W świetle problemów z jakimi boryka się małoletnia, będąca pod stałą opieką psychiatry, matka swoim zachowaniem działa na szkodę córki.

B. W. od prawie roku nie miała jakiegokolwiek kontaktu z małoletnim E. - nie dzwoni do niego, nie pisze listów. Mimo sugestii rodziny zastępczej, B. W. nie złożyła też wniosku do (...) o ustalenie kontaktów z synem. Zdaniem Sądu, uczestniczka praktycznie porzuciła małoletniego.

Uczestniczka postępowania na rozprawie tłumaczyła, że z uwagi na pracę nie ma możliwości utrzymywania osobistych kontaktów z synem. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie utrzymywaniu kontaktu telefonicznego czy listownego. Nie stanowi dla Sądu przekonywującego argumentu, że uczestniczka nie zna numeru telefonu syna. Gdyby faktycznie zależało jej na utrzymaniu kontaktu ze swoim dzieckiem, to skontaktowałaby się z (...) w T. celem jego uzyskania.

W ocenie Sądu całokształt wskazanych powyżej okoliczności pozwala na przyjęcie, że B. W. w sposób rażący zaniedbuje swoje obowiązki wobec małoletnich, co przemawia za pozbawieniem jej władzy rodzicielskiej w oparciu o art. 111 § 1 k.r.o.

Zdaniem Sądu zachowanie uczestniczki postępowania pozwala na przyjęcie, że została spełniona także fakultatywna przesłanka pozbawienia jej władzy rodzicielskiej, którą przewiduje cytowany na wstępie art. 111 § 1a k.r.o.

Uczestniczka nie podjęła żadnych konstruktywnych działań zmierzających do przejęcia pieczy nad dziećmi. Na rozprawie sama zaś wskazała, że mieszka z pełnoletnim, chorym psychicznie synem, i nie ma możliwości aby dzieci ponownie z nią zamieszkały.

W ocenie Sądu skoro od momentu umieszczenia małoletnich w pieczy zastępczej nie zostały przez uczestniczkę podjęte działania, które mogłyby doprowadzić do ustania przyczyn umieszczenia ich w pieczy zastępczej, to są podstawy do przyjęcia, że nie dojdzie w tym zakresie do jakichkolwiek pozytywnych zmian w przyszłości. Z tego względu w ocenie Sądu została spełniona także przesłanka do pozbawienia B. K. władzy rodzicielskiej nad małoletnimi o której mowa w art. 111 § 1a k.r.o.

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że pozbawienie władzy rodzicielskiej nie ma charakteru definitywnego w tym sensie, że jeżeli ustaną przyczyny, które legły u podstaw pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może ją przewrócić w oparciu o art. 111
§ 2 k.r.o. Jeżeli więc uczestniczce B. W. rzeczywiście zależy na tym, żeby dzieci do niej powróciły, a władza rodzicielska została jej przywrócona, może ona podejmować działania zgodne z dobrem jej dzieci, których celem będzie zapewnienie im jak najlepszych warunków oraz troska o ich życie, zdrowie i wychowanie. Na marginesie należy wskazać, że pozbawienie władzy rodzicielskiej nie wpływa na prawo uczestniczki do kontaktu z małoletnimi.

Co do ojca małoletnich, T. W., Sąd nie miał żadnych wątpliwości iż należy go pozbawić władzy rodzicielskiej. Uczestnik postępowania trwale nie interesuje się dziećmi i nie ma z nimi jakiegokolwiek kontaktu. Nie jest wiadome gdzie obecnie przebywa i gdyby zaszła potrzeba uzyskania z nim kontaktu odnośnie spraw dzieci, to byłoby to niemożliwe. Powyższe, zdaniem Sądu, przemawia za pozbawieniem uczestnika władzy rodzicielskiej w oparciu o art. 111 § 1 k.r.o.

Odnośnie uczestnika T. W. została spełniona także fakultatywna przesłanka pozbawienia go władzy rodzicielskiej, którą przewiduje art. 111 § 1a k.r.o. Od kiedy małoletnie zostały umieszczone w pieczy, uczestnik postępowania nie podjął bowiem żadnych znanych sądowi działań, które mogłyby doprowadzić do ustania przyczyn umieszczenia małoletnich w pieczy zastępczej.

Z uwagi na powyższe Sąd w punkcie pierwszym postanowienia pozbawił B. W. władzy rodzicielskiej nad jej małoletnimi dziećmi E. W. i K. W. (1), zaś w punkcie drugim postanowienia pozbawił T. W. władzy rodzicielskiej nad jego małoletnimi dziećmi E. W. i K. W. (1). Podstawę prawną tych rozstrzygnięć stanowił art. 111 § 1 i 1a k.r.o.

W punkcie trzecim postanowienia Sąd w oparciu o art. 102 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. obciążył kosztami sądowymi Skarb Państwa – Sąd Rejonowy (...).

Sędzia Natalia Bonowicz