II W 221/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2019-07-12

Sygn. akt: IIW 221/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Angelika Kurkiewicz

Protokolant stażystka Agnieszka Olkiewicz

w obecności oskarżyciela publicznego ---

po rozpoznaniu dnia 31 października 2018r., 28 czerwca 2019 r.

sprawy

N. W. (1), c. T. i D. z domu R.,

ur. (...) w B.

obwinionej o to, że:

będąc właścicielem firmy i zleceniodawcą w T., w okresie od 01.02.2018 r. do 17.04.2018 r. nie wypłaciła minimalnego wynagrodzenia za pracę za styczeń 2018 r. zleceniobiorcom:

- D. M. za 168 godz. pracy, w kwocie 2301,60 zł brutto,

- I. H. za 168 godz. pracy, w kwocie 2301,60 zł brutto,

- S. O. (1) za 164 godz. pracy, w kwocie 2246,80 zł brutto,

tj. o wykroczenie z art. 8e ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r., poz. 847) w zw. z art. 8a ust. 6 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r., poz. 847)

orzeka:

I.  Obwinioną N. W. (1) uniewinnia od popełnienia zarzucanego jej czynu;

II.  Kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa

Sygn. akt II W 221/18

UZASADNIENIE

N. W. (1) prowadzi własną działalność gospodarczą (...) z siedzibą w T. przy ul. (...).

W dniu 30 listopada 2017 roku N. W. (2) zawarła umowę zlecenia z trzema obywatelami (...) tj. D. M., I. H., S. O. (2). Umowy te były zawarte na czas oznaczony tj. od 1 grudnia 2017 roku do 29 kwietnia 2018 roku. Jedynie umowa z S. O. (2) była zawarta do 23 kwietnia 2018 roku. Umowy te zostały sporządzone zarówno w języku polskim, jak i w języku ojczystym w/w cudzoziemców, zaś treści tychże umów była tożsama. Przedmiotem tych umów było wykonywanie obowiązków związanych ze stanowiskiem ślusarza, zaś miejscem wykonywania zlecenia był (...) S.A S. ul. (...) , (...)-(...) S..

(dowód : umowy zlecenie wraz z tłumaczeniami k. 6-9, 56-73;

protokół kontroli k. 3-5;

wyjaśnienia N. W. (1) k.102, nagranie z rozprawy z dnia 31

października 2018r. 00: 05:10 – 00: 36:15 ,płyta k. 156)

§2 ust.3 tychże umów stanowił, iż umowa może zostać rozwiązana przez każdą ze stron z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia. W przypadku zaś niezachowania przez zleceniobiorcę dwutygodniowego terminu wypowiedzenia nastąpi obciążenie karą umowną w wysokości 50 zł netto za każdy dzień niezachowania dwutygodniowego okresu wypowiedzenia. Zaś §2 ust. 4 stanowił, że zleceniodawca może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym w przypadku stwierdzenia naruszenia przez zleceniobiorcę obowiązków wynikających z zawartej umowy, w szczególności m.in. naruszenia przez zleceniobiorcę obowiązków wynikających z postanowień o czasie wykonywania czynności w ramach zawartej umowy. W § 6 ustalono, iż w przypadku nie wykonania zlecenia w terminie lub wykonania nienależycie zleceniodawca ma prawo pomniejszenia wynagrodzenia lub wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym. Nadto § 6 ust. 2 stanowił, że w przypadku rozwiązania umowy z przyczyn określonych w ust. 1 oraz §2 pkt 4 umowy, zleceniobiorca traci prawo do wynagrodzenia za świadczone usługi w ramach zlecenia, które w pierwszej kolejności mogą zostać zarachowane na poczet odszkodowania należnego klientowi zleceniodawcy z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, na co zleceniobiorca wyraża bezwarunkową zgodę. W myśl § 6 ust. 3 strony zgodnie postanawiają, że w przypadkach, o których mowa w ust.1 i 2 zleceniobiorca nie będzie uprawniony do dochodzenia odszkodowania z jakiejkolwiek tytułu. Zgodnie z § 9 ust. 1 w przypadku rozwiązania umowy z winy zleceniobiorcy przed upływem 3 miesięcy od jej zawarcia, zleceniobiorca zostanie obciążony kosztami związanymi z przygotowaniem do realizacji przedmiotu umowy tj. m.in. odzieżą roboczą oraz innych kosztów operacyjnych w wysokości 200 zł, zaś zapłata powyższej kwoty następuje poprzez potrącenie z należnego zleceniobiorcy wynagrodzenia, na co zleceniobiorca wyraża zgodę.

(dowód : umowy zlecenie wraz z tłumaczeniami k. 6-9, 56-73;

protokół kontroli k. 3-5;

wyjaśnienia N. W. (1) k.102, nagranie z rozprawy z dnia 31

października 2018r. 00: 05:10 – 00: 36:15 ,płyta k. 156)

W części dotyczącej wynagrodzenia, w §3 ustalono, iż z tytułu wykonania zlecenia, zleceniodawca zapłaci zleceniobiorcy wynagrodzenie pieniężne liczone jak iloczyn stawki 13,00 zł/h brutto za faktycznie wypracowane godziny. Od stycznia 2018 roku stawka ta wynosiła 13,70 zł brutto.

(dowód : umowy zlecenie wraz z tłumaczeniami k. 6-9, 56-73;

wyjaśnienia N. W. (1) k.102, nagranie z rozprawy z dnia 31

października 2018r. 00: 05:10 – 00: 36:15 ,płyta k. 156;

protokół kontroli k. 3-5)

W ramach zawartej umowy N. W. (1) zapewniała obywatelom (...) mieszkanie i pokrywała koszty jego utrzymania, ubrania roboczo - ochronne w tym buty, koszulę, kurtkę. Nadto pokrywała koszty badań lekarskich oraz załatwiała wszelkie formalności związane z możliwością wykonywania pracy przez obcokrajowców na terenie(...). Często obcokrajowcy otrzymywali również zaliczki na poczet wynagrodzenia.

(dowód : umowy zlecenie wraz z tłumaczeniami k. 6-9, 56-73;

protokół kontroli k. 3-5;

wyjaśnienia N. W. (1) k.102, nagranie z rozprawy z dnia 31

października 2018r. 00: 05:10 – 00: 36:15 ,płyta k. 156;

faktury, potwierdzenia transakcji i kosztów k. 105-109)

W styczniu 2018 roku D. M., I. H., S. O. (1) otrzymali wynagrodzenie za przepracowanie 168 godzin w grudniu 2017 roku.

(dowód : protokół kontroli k. 3-5;

wyjaśnienia N. W. (1) k.102, nagranie z rozprawy z dnia 31

października 2018r. 00: 05:10 – 00: 36:15 ,płyta k. 156;

ewidencja przepracowanych godzin za styczeń 2018r. k. 10)

W dniu 9 styczniu 2018 roku D. M., I. H. i S. O. (1), bez wypowiedzenia zawartej umowy, nie stawili się do pracy. Zadzwonili do N. W. (1) przepraszając i jednoczenie informując, że muszą wrócić na (...) z uwagi na chore na serce dziecko. Wówczas N. W. (1) przyjęła to ze zrozumieniem i jednocześnie przeprosiła swoich kontrahentów za zaistniałą sytuację. W dniu 11 stycznia 2018 roku D. M., I. H. i S. O. (1) zadzwonili do N. W. (1) z zapytaniem czy może ich przyjąć z powrotem do pracy, albowiem przemyśleli sytuację i muszą zarobić na leczenie dziecka. N. W. (1) zgodziła się, jednakże uprzedziła ich, że następnym razem jak sytuacja się powtórzy to ona dotrzyma wszystkich punktów umowy. Odpowiedzieli, że są oni tego świadomi i zapewnili, że to się już nie powtórzy. Wówczas N. W. (1) przyjęła ich ponownie do pracy. Jednakże w dniu 31 stycznia 2018 roku D. M., I. H. i S. O. (1), bez wypowiedzenia zawartej umowy ponownie porzucili pracę, nie informując jej o tym. O fakcie porzucenia pracy przez w/w dowiedziała od kierownika zakładu, gdzie mieli wykonywać swoje zlecenie.

Wobec powyższego N. W. (1) nie wypłaciła zleceniobiorcom : D. M., I. H. i S. O. (3) wynagrodzenia za pracę za styczeń 2018 roku uznając, iż w świetle zawartej z nimi umowy zlecenia i przysługujących jej z tego tytułu roszczeń, takie wynagrodzenie im się nie należy.

(dowód : protokół kontroli k. 3-5;

wyjaśnienia N. W. (1) k.102, nagranie z rozprawy z dnia 31

października 2018r. 00: 05:10 – 00: 36:15 ,płyta k. 156)

Obwiniona N. W. (1) w toku całego postępowania nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu tj. wykroczenia z art. 8 e ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017r., poz. 847 ze zm). Wyjaśniła, iż w/w obcokrajowcy dopuścili się rażącego naruszenia postanowień wiążących ich umów albowiem po raz drugi w dniu 31 stycznia porzucili swoją pracę, bez zachowania dwutygodniowego okresu wypowiedzenie i nawet bez powiadomienia jej o tym fakcie. W swoich wyjaśnieniach powołała się na „zasadę swobody umów” oraz „pacta sunt servanta”, a także wskazała konkretne paragrafy zawartej z nimi umowy, a przytoczonej w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia. Obwiniona podkreśliła, iż w/w cudzoziemcy mieli świadomość treści i skutków prawnych zawartej umowy albowiem treść tej umowy była nie tylko w języku polskim, ale i w ich języku ojczystym. Ponadto treść umowy, ze szczególnym naciskiem na kwestie dotyczące kar umownych były im szczegółowo wyjaśnione. N. W. (1) podkreśliła, iż zachowanie tychże obcokrajowców spowodowało ryzyko utraty istotnego dla niej kontrahenta oraz powstanie po ich stronie roszczenia o zapłatę kar umownych.

Na rozprawie obwiniona uzupełniła swoje wyjaśnienia wskazując, iż obcokrajowcy pierwszy raz porzucili pracę 9 stycznia 2018 roku, bez wypowiedzenia umowy. Zadzwonili wówczas, że muszą wyjechać z uwagi na chore na serce dziecko, które jest na Ukrainie. Wówczas ona na ich prośbę zapłaciła im wcześniej wynagrodzenie za grudzień. W dniu 11 stycznia 2018 roku zadzwonili do obwinionej z prośbą, aby ponownie ich przyjęła albowiem muszą zarobić na leczenie dziecka. Obwiniona z uwagę na ich sytuację zgodziła się, jednakże uprzedziła ich, iż następnym razem jak sytuacja się powtórzy to ona dotrzyma wszystkich punktów zawartej umowy. Powiedzieli, że są tego świadomi i taka sytuacja się więcej nie powtórzy. W związku z powyższym wrócili do pracy, po czym 31 stycznia 2018 roku ponownie porzucili pracę nie informując jej o tym. Dowiedziała się o tym od kierownika zakładu, gdzie mieli oni wykonywać swoje zlecenie. Nie odbierali od niej telefonów. W dniu 15 lutego 2018 roku zadzwonili do niej, że chcą wypłatę. Wówczas obwiniona poinformowała ich, że zastosuje artkuły wynikające z zawartej umowy i nie zapłaci im za styczeń. Pokrzywdzeni skontaktowali się później jeszcze przez prawnika w sprawie wypłaty wynagrodzenia, jednakże po udzieleniu odpowiedzi przez pełnomocnika obwinionej kontakt z tymi obcokrajowcami się urwał. Obwiniona wskazała, iż mogli oni normalnie wypowiedzieć umowę, albowiem ona potrzebuje dwóch tygodni żeby ewentualnie zaleźć inną osobę na ich miejsce. N. W. (1) wskazała, iż po tej sytuacji jej zlecenia od kontrahentów przyhamowały prawdopodobnie na skutek zachowania tych 3 obcokrajowców. Podkreśliła jednocześnie, iż oprócz roszczeń kontrahentów z tytułu kar umownych poniosła ona również koszty związane z zakwaterowaniem i utrzymaniem mieszkania dla tych 3 obcokrajowców, koszty ubrań roboczo-ochronnych, jak i badań lekarskich. Obwiniona podkreśliła, iż obcokrajowcy wymienienie w zarzucie, mieli zapewnioną minimalną stawkę godzinową tj. do grudnia 2017r - 13zł, zaś od stycznia 2018r. - 13,70 zł.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom obwinionej N. W. (1) albowiem korespondują one z zebranym w sprawie materiałem dowodowym w postaci dokumentów i nie budzą one wątpliwości Sądu.

Sąd nie przesłuchał w przedmiotowej sprawie pokrzywdzonych tj. D. M., I. H. i S. O. (1) albowiem mimo podjętych czynności nie udało się ustalić ich aktualnego miejsca pobytu na terenie (...).

Sąd dał także wiarę wszelkim innym przeprowadzonym w sprawie dowodom z dokumentów, a zawnioskowanym we wniosku o ukaranie i dołączonym do akt sprawy. Dokumenty te zostały pozyskane, sporządzone i przeprowadzone zgodnie z wymogami procedury , a żadna ze stron nie zakwestionowała ich rzetelności ani prawdziwości. Również Sąd dał wiarę dokumentom przedłożonym przez obwinioną w toku postepowania sądowego. Sąd nie miał podstaw aby podważyć ich wiarygodność.

Mają na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd doszedł do przekonania, iż obwiniona N. W. (1) swoim zachowaniem nie wyczerpała znamion zarzucanego jej czynu tj. wykroczenia z art. 8 e w zw. z art. 8 a ust.6 ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę ( Dz.U. 2017. 847).

Art. 8 e cytowanej wyżej ustawy stanowi, iż kto będąc przedsiębiorcą albo działając w imieniu przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenie za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niżej niż obowiązująca wysokość minimalnej stawki godzinowej podlega karze grzywny. Zaś art. 8 a ust. 6 tejże ustawy stwierdza, iż w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się co najmniej raz w miesiącu.

W świetle zebranego materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, iż w umowach zlecenia zawartych pomiędzy obwinioną i w/w obcokrajowcami było zagwarantowane wynagrodzenie w wysokości minimalnej stawki godzinowej. Jak wynikało z wyjaśnień obwinionej oraz protokołu kontroli, pomimo „porzucenia pracy” przez pokrzywdzonych po raz pierwszy w dniu 9 stycznia 2018 roku, wszelkie należne im dotychczasowe wynagrodzenie było przez obwinioną wypłacone. Obwiniona pomimo ich zachowania, dała im kolejną szansę na pracę, uprzedzając ich o ewentualnych krokach jakie będą podjęte w przypadku kolejnego „porzucenia pracy”. Ponadto treść umowy była doręczona pokrzywdzonym w ich ojczystym języku i mieli oni świadomość treści i skutków prawnych poszczególnych zapisów tejże umowy. Sąd nie neguje, iż po stronie obwinionej powstały roszczenia będące skutkiem „porzucenia” pracy przez pokrzywdzonych, co wynika nie tylko z umowy, ale także z przedłożonych przez obwinioną dokumentów. Należy mieć na uwadze, iż żaden przepis cytowanego w/w rozporządzenia nie zakazuje zleceniodawcy potrącania należnych mu roszczeń. Tym bardziej, że kodeks cywilny, który stosuje w przypadku umów zlecenia, pozwala na dokonywania stosownych potrąceń w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez stronę. Jednakże kwestia czy roszczenia obwinionej były zasadne, a jeżeli tak to w jakiej wysokości, w ocenie Sądu, winny być przedmiotem oceny w procesie cywilnym, a nie karnym.

Tym samym, w ocenie Sądu, obwiniona nie wypełniła znamion wykroczenia albowiem wymienieni w zarzucie pokrzywdzeni mieli zagwarantowaną wypłatę najniższego wynagrodzenia. Faktycznie nie doszło wprawdzie do wypłaty tychże wynagrodzeń na skutek niewykonania czy też nienależytego wykonana przez pokrzywdzonych umowy zlecenia. Natomiast zasadność tych potrąceń albowiem niektóre zapisy umowy zlecenia mogą budzić wątpliwości, jak i ich wysokość winna być oceniona przez właściwy rzeczowo i miejscowo sąd cywilny, a nie karny.

Mając na uwadze, iż w ocenie Sądu obwiniona swoich zachowaniem nie wypełniła znamion zarzucanego jej czynu, Sąd uniewinnił ją od stawianego zarzutu.

Na podstawie art. 118§2 kpw kosztami postępowania obciążono Skarb Państwa.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Rafalska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Angelika Kurkiewicz
Data wytworzenia informacji: