II K 1763/22 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Toruniu z 2024-06-08
II K 1763/22
UZASADNIENIE
Apteka (...) w T. w okresie od 23 lutego 2017 r. do 18 sierpnia 2017 r. dokonała sprzedaży na rzecz (...) (...) m.in. w oparciu o faktury VAT:
1. nr (...) z dnia 23 lutego 2017 r. na kwotę 52470,42 zł - dot. (...) 45mg [45 op.];
2. nr (...) z dnia 24 lutego 2017 r. na kwotę 43894,33 zł - dot. (...) I. [30 kaps./50 op.]; (...) 0,5mg [60 tabL/5 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./4 op.]; (...) 0,06/0,6ml [27 op.]; (...) 0,08/0,8ml [16 op.]; (...) 3mg [100 kaps./15 op.]; (...) 180mg [120 tabl./2 op.]; (...) 360mg [120 tabl./l0 op.]; (...) [50 pasków/118 op.]; (...) 0,075g [28 tabl./45 op.]; (...) 0,075g [84 tabL/5 op.]; (...) 0,06mg [6 op.], przy czym (...) 0,06/0,6ml i (...) 0,08/0,8ml znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...)na dzień 15 stycznia 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 10 stycznia 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...) (Dz.Urz.MZ.2017.2 z dnia 11.01.2017r.);
3. nr (...) z dnia 24 lutego 2017 r. na kwotę 30065,00 zł - dot. (...) 0,015g [28 tabl./106 op.]; (...) 0,02g [28 tabL/105 op.], przy czym znajdowały się one w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...)na dzień 15 stycznia 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 10 stycznia 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.2 z dnia 11.01.2017r.);;
4. nr (...) z dnia 28 lutego 2017 r. na kwotę 17490,14 zł- dot. (...) 45mg [15 op.];
5. nr (...) z dnia 09 marca 2017 r. na kwotę 28500,00 zł-dot. (...) 0,015g [28 tabl./lOO op.]; (...) 0,02g [28 tabl./lOO op.], przy czym znajdowały się one w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...)na dzień 15 stycznia 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 10 stycznia 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.2 z dnia 11.01.2017r.);
6. nr (...) z dnia 14 marca 2017 r. na kwotę 43563,92 zł-dot. (...) I. [30 kaps./55 op.]; (...) 0,06/0,6ml [32 op.]; (...) 0,08/0,8ml [30 op.]; (...) 45mg [23 op.], przy czym (...) 0,06/0,6ml i (...) 0,08/0,8ml znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)na dzień 15 stycznia 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 10 stycznia 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.2 z dnia 11.01.2017r.);
7. nr (...) z dnia 22 marca 2017 r. na kwotę 37223,80 zł-dot. (...) I. [30 kaps./30 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./4 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./5 op.]; (...) 45mg [20 op.]; (...) 0,4mg [30 op.]; (...) 360mg [120 tabl./12 op.];
8. nr (...) z dnia 30 marca 2017 r. na kwotę 37223,80 zł-dot. (...) I. [30 kaps./lO op.]; (...) 0,75mg [60 tabL/2 op.]; (...) 0,06/0,6ml [15 op.] (...) 0,08/0,8ml [12 op.]; (...) 45mg [16 op.]; (...) 3mg [100 kaps./lO op.]; (...) 180mg [120 tabl./l op.]; (...) 360mg [120 tabl./2 op.]; (...) [50 pasków/82 op.]; (...) 0,075g [28 tabl./30 op.]; (...) 0,075g [84 tabl./l op.]; (...) 0,015g [28 tabl./10 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./5 op.], przy czym (...) 0,06/0,6ml i (...) 0,08/0,8ml, (...) 0,015g [28 tabl.]; (...) 0,02g [28 tabl.], znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)na dzień 15 marca 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)(Dz.Urz.MZ.2017.21 z dnia 8 marca 2017r.);
9. nr (...) z dnia 07 kwietnia 2017 r. na kwotę 37052,41 zł-dot. (...) I. [30 kaps./30 op.]; (...) 5mg [30 kaps./32 op.]; (...) I. [30 kaps./120 op.];
10. nr (...) z dnia 11 kwietnia 2017 r. na kwotę 37681,72 zł - dot. (...) 45mg [26 op.]; (...) 180mg [120 tabl./l op.]; (...) 360mg [360 tabl./5 op.]; (...) 0,06mg [60 op.];
11. nr (...) z dnia 12 kwietnia 2017 r. na kwotę 40262,07 zł-dot. (...) 3mg [30 kaps./23 op.]; (...) 0,75mg [60 tabL/7 op.]; (...) 0,06/0,6ml [24 op.]; (...) 0,08/0,8ml [19 op.]; (...) 0,015g [28 tabL/115 op.], przy czym (...) 0,06/0,6ml i (...) 0,08/0,8ml, (...) 0,015g [28 tabl.], znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...) na dzień 15 marca 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.21 z dnia 8 marca 2017r.);
12. nr (...) z dnia 18 kwietnia 2017 r. na kwotę 41210,46 zł-dot. (...) 3mg [30 kaps./25 op.]; (...) 5mg [30 kaps./15 op.]; (...) 45mg [20 op.];
13. nr (...) z dnia 20 kwietnia 2017 r. na kwotę 41897,75 zł-dot. (...) I. [30 kaps./38 op.]; (...) 3mg [30 kaps./5 op.]; (...) 5mg [30 kaps./4 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./3 op.]; (...) 0,75mg [60 tabL/1 op.]; (...) 3mg [100 kaps./5 op.]; (...) 0,4mg [20 op.]; (...) 180mg [120 tabL/2 op.]; (...) 360mg [120 tabL/9 op.]; (...) [50 pasków/77 op.]; (...) 0,5mg [30 tabl./17 op.]; (...) I. [30 tabl./66 op.]; (...) 0,02g [28 tabL/66 op.], przy czym (...) 0,015g, znajdował się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) na dzień 15 marca 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.21 z dnia 8 marca 2017r.);
14. nr (...) z dnia 27 kwietnia 2017 r. na kwotę 44118,63 zł —dot. (...) I. [30 kaps./15 op.]; (...) 45mg [26 op.]; (...) 0,4mg [8 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./17 op.]; (...) I. [30 kaps./15 op.]; (...) 5mg [30 tabl./33 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./l 1 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./34 op.], przy czym (...) 0,015g [28 tabl.] i (...) 0,02g [28 tabl.] oraz (...) 5mg [30 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...) na dzień 15 marca 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...) (Dz.Urz.MZ.2017.21 z dnia 8 marca 2017r.);;
15. nr (...) z dnia 08 maja 2017 r. na kwotę 40405,30 zł - dot. (...) I. [30 kaps./31 op.]; (...) 45mg [20 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./28 op.]; (...) I. [30 kaps./35 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./l8 op.]; (...) 0,02g [28 tabL/35 op.], przy czym (...) 0,015g [28 tabl.] i (...) 0,02g [28 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...)na dzień 15 marca 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.21 z dnia 8 marca 2017r.); ;
16. nr (...) z dnia 15 maja 2017 r. na kwotę 46875,10 zł-dot. AD V AG RAF 3 mg [30 kaps./20 op.]; (...) 5mg [30 kaps./26 op.]; (...) 45mg [9 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./98 op.], przy czym (...) 0,015g [28 tabl.] i (...) 0,02g [28 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) na dzień 15 maja 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.56 z dnia 11 maja 2017r.);
17. nr (...) z dnia 18 maja 2017 r. na kwotę 46712,42 zł-dot. (...) I. [30 kaps./70 op.]; (...) 45mg [19 op.]; (...) I. [30 kaps./135 op.];
18. nr (...) z dnia 24 maja 2017 r. na kwotę 43397,71 zł-dot. (...) I. [30 kaps./25 op.]; (...) 3mg [30 kaps./22 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./7 op.]; (...) 45mg [15 op.]; (...) 0,4mg [25 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./20 op.]; (...) 5mg [30 tabl./20 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./38 op.], przy czym (...) 0,02g [28 tabl.] i (...) 5mg [30 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) na dzień 15 maja 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)(Dz.Urz.MZ.2017.56 z dnia 11 maja 2017r.);
19. nr (...) z dnia 30 maja 2017 r. na kwotę [brak danych] - dot. (...) 3mg [30 kaps./lO op.]; (...) 5mg [30 kaps./31 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./2 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./8 op.]; (...) 0,06/0,6ml [37 op.]; (...) 0,08/0,8ml [26 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./29 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./26 op.], przy czym (...) 0,06/0,6ml i (...) 0,08/0,8ml, (...) 0,015g [28 tabl.]; (...) 0,02g [28 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)na dzień 15 maja 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.56 z dnia 11 maja 2017r.);
20. nr (...) z dnia 31 maja 2017 r. na kwotę 30432,35 zł-dot. (...) I. [30 kaps./20 op.]; (...) 3mg [30 kaps./7 op.]; (...) 5mg [30 kaps./5 op.]; (...) 45mg [17 op.]; (...) 360mg [120 tabl./l op.]; (...) 0,06mg [2 op.]; (...) 5mg [30 tabl./7 op.], przy czym (...) 0,06/0,6ml i (...) 0,08/0,8ml, (...) 0,015g [28 tabl.]; (...) 0,02g [28 tabl.] oraz (...) 5mg [30 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)na dzień 15 maja 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.56 z dnia 11 maj 2017r.);
21. nr (...) z dnia 06 czerwca 2017 r. na kwotę 26008,74 zł-dot. (...) I. [30 kaps./25 op.]; (...) 3mg [30 kaps./9 op.]; (...) 5mg [30 kaps./7 op.]; (...) 0,075g [28 tabl./40 op.]; (...) 0,075g [84 tabl./12 op.]; (...) I. [30 kaps./4 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./60 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./34 op.], (...) 0,015g [28 tabl.]; (...) 0,02g [28 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)na dzień 15 maja 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)(Dz.Urz.MZ.2017.56 z dnia 11 maj 2017r.);
22. nr (...) z dnia 08 czerwca 2017 r. na kwotę 47690,20 zł - dot. (...) 3mg [30 kaps./30 op.]; (...) 5mg [30 kaps./17 op.]; (...) 45mg [23 op.];
23. nr (...) z dnia 14 czerwca 2017 r. na kwotę 50968,34 zł - dot. (...) 0,5mg [30 kaps./15 op.]; (...) I. [30 kaps./45 op.]; (...) 3mg [30 kaps./l op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./8 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./7 op.]; (...) 45mg [22 op.]; (...) 180mg [120 tabl./l op.]; (...) 360mg [120 tabL/4 op.];
24. nr (...) z dnia 23 czerwca 2017 r. na kwotę 52695,64 zł-dot. (...) 0,5mg [30 kaps./7 op.]; (...) I. [30 kaps./29 op.]; (...) 3mg [30 kaps./30 op.]; (...) 45mg [25 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./15 op.]; (...) I. [30 kaps./32 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./35 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./20 op.], przy czym (...) 0,015g [28 tabl.]; (...) 0,02g [28 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) na dzień 15 maja 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...) (Dz.Urz.MZ.2017.56 z dnia 11 maja 2017r.);
25. nr (...) z dnia 30 czerwca 2017 r. na kwotę 10279,76 zł - dot. (...) 0,5mg [60 tabl./2 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./3 op.]; (...) 0,4mg [38 op.]; (...) 360mg [120 tabl./2 op.]; (...) 0,075g [28 tabl./40 op.]; (...) 0,075g [84 tabl./12 op.];
26. nr (...) z dnia 07 lipca 2017 r. na kwotę 63875,37 zł-dot. (...) 0,5mg [30 kaps./2 op.]; (...) I. [30 kaps./48 op.]; (...) 3mg [30 kaps./23 op.]; (...) 45mg [28 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./25 op.]; (...) I. [30 kaps./25 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./72 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./18 op.], przy czym (...) 0,015g [28 tabl.]; (...) 0,02g [28 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)na dzień 15 maja 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...) (Dz.Urz.MZ.2017.56 z dnia 11 maja 2017r.);
27. nr (...) z dnia 13 lipca2017 r. na kwotę 43454,76 zł-dot. (...) I. [30 kaps./3 op.]; (...) 5mg [30 kaps./5 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./6 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./5 op.]; (...) 45mg [23 op.]; (...) 0,4mg [15 op.]; (...) 360mg [120 tabL/2 op.];
28. nr (...) z dnia 20 lipca2017 r. na kwotę 59307,60 zł-dot. (...) 0,5mg [30 kaps./17 op.]; (...) I. [30 kaps./30 op.]; (...) 5mg [30 kaps./23 op.]; (...) 45mg [27 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./22 op.]; (...) I. [30 kaps./30 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./30 op.], przy czym (...) 0,02g [28 tabl.] znajdował się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) na dzień 15 lipca 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.75 z dnia 10 lipca 2017r.);
29. nr (...) z dnia 27 lipca2017 r. na kwotę 31967,12 zł-dot. (...) 0,5mg [30 kaps./lO op.]; (...) I. [30 kaps./30 op.]; (...) 3mg [30 kaps./28 op.]; (...) 0,025g [30 tabl./5 op.]; (...) 0,05g [30 tabl./35 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./3 op.]; (...) 0,75mg [60 tabI./3 op.]; (...) 0,4mg [12 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./20 op.]; (...) I. [30 kaps./20 op.]; (...) 0,06mg [3 op.];
30. nr (...) z dnia 04 sierpnia 2017 r. na kwotę 46563,35 zł-dot. (...) 0,5mg [30 kaps./5 op.]; (...) I. [30 kaps./38 op.]; (...) 3mg [30 kaps./25 op.]; (...) 5mg [30 kaps./13 op.]; (...) 3mg [100 kaps./2 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./27 op.]; (...) I. [30 kaps./50 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./72 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./48 op.], przy czym (...) 0,015g [28 tabl.]; (...) 0,02g [28 tabl.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...)na dzień 15 lipca 2017r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2017r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2017.75 z dnia 10 lipca 2017r.);
31. nr (...) z dnia 04 sierpnia2017 r. na kwotę 37418,50 zł-dot. (...) 0,025g [30 tabl./6 op.]; (...) 0,05g [30 tabl./43 op.]; (...) 45mg [27 op.];
32. nr (...) z dnia 10 sierpnia 2017 r. na kwotę 51579,89 zł - dot. (...) 0,5mg [30 kaps./lO op.]; (...) I. [30 kaps./15 op.]; (...) 3mg [30 kaps./lO op.]; (...) 5mg [30 kaps./l 1 op.]; (...) 0,025g [30 tabl./5 op.]; (...) 0,05g [30 tabl./30 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./4 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./3 op.]; (...) 45mg [20 op.]; (...) 0,4mg [15 op.]; (...) 360mg [120 tabl./l op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./lO op.]; (...) I. [30 kaps./20 op.];
33. nr (...) z dnia 18 sierpnia 2017 r. na kwotę 27875,11 zł - dot. (...) 0,025g [30 tabl./l op.]; (...) 0,5mg [60 tabI./2 op.]; (...) 45mg [16 op.]; (...) 0,4mg [10 op.]; (...) 0,06mg [9 op.].
Ponadto, Apteka (...) w T. w okresie od 21 lutego 2018 r. do 27 kwietnia 2018 r. dokonała sprzedaży na rzecz (...) (...) w oparciu o faktury VAT:
1. nr (...) z dnia 21 lutego 2018 r. na kwotę 54042,45 zł - dot. (...) 22,5mg [20 op.]; (...) 45mg [37 op.];
2. nr (...) z dnia 21 lutego 2018 r. na kwotę 31476,61 zł - dot. (...) I. [30 kaps./50 op.]; (...) 5mg [30 kaps./25 op.]; (...) 0,5mg [60 tabl./4 op.]; (...) I. [30 kaps./60 op.];
3. nr (...) z dnia 28 lutego 2018 r. na kwotę 25410,64 zł- dot. (...) I. [30 kaps./42 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./5 op.]; (...) I. [30 kaps./lOl op.]; (...) 0,04g [112 kaps./l op.];
4. nr (...) z dnia 28 lutego 2018 r. na kwotę 34169,63 zł - dot. (...) 22,5mg [19 op.]; (...) 45mg [20 op.];
5. nr (...) z dnia 06 marca 2018 r. na kwotę 16000,00 zł —dot. (...) 0,04g [112 kaps./2 op.];
6. nr (...) z dnia 17 marca 2018 r. na kwotę 54415,74 zł - dot. (...) 22,5mg [15 op.]; (...) 45mg
[40 op.];
7. nr (...) z dnia 17 marca 2018 r. na kwotę 60194,53 zł-dot. (...) I. [30 kaps./75 op.]; (...) 5mg [30 kaps./36 op.]; (...).m. [3 op.]; (...).m. [3 op.]; (...) 0,5mg [30 kaps./30 op.]; (...) I. [30 kaps./l 10 op.]; (...) 0,04g [112 kaps./2 op.], przy czym (...).m. i (...).m. znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) na dzień 15 marca 2018r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 7 marca 2018r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2018.15 z dnia 7 marca 2018r.);
8. nr (...) z dnia 12 kwietnia 2018 r. na kwotę 59258,70 zł - dot. (...) 22,5mg [23 op.]; (...) 45mg [40 op.];
9. nr (...) zdnia 12 kwietnia 2018 r. na kwotę 86812,64 zł-dot. (...) I. [30 kaps./55 op.]; (...) 5mg [30 kaps./40 op.]; (...) 0,5g [50 tabl./130 op.]; (...) 0,5mg [60 tabL/5 op.]; (...) 0,75mg [60 tabl./4 op.]; (...) I. [30 kaps./60 op.]; (...) 0,04g [112 kaps./3 op.];
10. nr (...) z dnia 26 kwietnia 2018 r. na kwotę 108007,44 zł-dot. (...) I. [30 kaps./lO op.]; (...) 3mg [30 kaps./55 op.]; (...) 5mg [30 kaps./4l op.]; (...) 0,5g [50 tabl./80 op.]; (...) 22,5mg [15 op.]; (...) 45mg [15 op.]; (...) 0,4mg [32 op.]; (...) I. [30 kaps./90 op.]; (...) 0,015g [28 tabl./60 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./60 op.], przy czym (...) 0,015g [28 tabl./60 op.]; (...) 0,02g [28 tabl./60 op.] znajdowały się w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...) na dzień 15 marca 2018r., stanowiącego załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 7 marca 2018r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) (Dz.Urz.MZ.2018.15 z dnia 7 marca 2018r.);
11. nr (...) z dnia 27 kwietnia 2018 r. na kwotę 4688,24 zł-dot. (...) 22,5mg [4 op.]; (...) 45mg [2 op.];
Zgodnie z informacją zawartą w piśmie (...)w B. z dnia 4 stycznia 2022r., zawierającą specyfikację leków będących przedmiotem w/w sprzedaży, były one lekami przeciwzakrzepowymi, a także stosowanymi w profilaktyce i leczeniu odrzucenia przeszczepów, w leczeniu nadreaktywnego pęcherza czy wreszcie w leczeniu nowotworów. Jak wskazano powyżej, część z leków, które były przedmiotem zapotrzebowania, a następnie zostały zbyte na rzecz (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. znajdowała się w okresie objętym zarzutami w wykazach produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium(...), publikowanych przez (...). Dotyczyło to (...) 60mg/0,6ml, (...) 80mg/0,8ml, (...) 15mg, (...) 20mg, (...) 11 400 j.m. AXa/0,6ml, (...) 15 200 j.m. AXa/0,8ml, (...) 5 mg.
Dowód: pismo (...) w B. z dnia 4 stycznia 2022r., k.1907-1910
Apteka (...) w T., będąca apteką ogólnodostępną, zarządzana była przez(...) (...)((...): (...)). Podmiot ten został zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców (...)w dniu 10 kwietnia 2014r. Jego siedziba początkowo mieściła się w O. przy ul. (...) (...), a od 26 kwietnia 2018r. w B. przy ul. (...). Oskarżona J. H. (1) była (...)w tej spółce w okresie od 5 października 2017r. do 31 października 2018r. Oskarżona G. A. (1) była(...) tej (...) w okresie od 20 października 2014r. do 31 października 2018r. (...) reprezentującym spółkę w okresie objętym zarzutami była (...) ((...): (...)). Podmiot ten został z kolei zarejestrowany w dniu 26 lutego 2014 roku. Również w przypadku tej spółki początkowo jej siedziba mieściła się w O. przy ul. (...) (...), a w dniu 11 czerwca 2018 r. siedziba spółki (...) Sp. z o.o. została przeniesiona do B. i mieściła się pod tym samym adresem co siedziba (...) Jedynym wspólnikiem (...)pierwotnie był P. Z. (1). W dniu 19 listopada 2014 r. wspólnikiem został J. S., zaś w dniu 9 października 2017r. oskarżona J. H. (1), posiadając 90% udziałów w spółce. (...)w okresie od 26 lutego 2014 r. do 2 października 2018r. była oskarżona G. A. (1). Działając jako(...) faktycznie zarządzała również (...), której komplementariuszem była (...)W ramach swoich obowiązków oskarżona kontrolowała działalność apteki, w tym dokumentacji księgowej (...) Oskarżona M. Ł. (1) była natomiast w okresie objętym zarzutami kierownikiem Apteki (...). Zajmowała się ona bieżącą działalnością m.in. wystawianiem faktur. Oskarżona J. H. (1) jako wspólnik nie była pracownikiem apteki i nie posiadała określonych obowiązków, jednak faktycznie zajmowała się sprawami związanymi z działalnością spółki np. dostarczała leki z danego punktu aptecznego do innego.
Dowód: odpisy pełne (...) Sp.z o.o. k. 555-561,(...) k. 529-535, faktury VAT wystawione przez M. Ł. (1), wyjaśnienia oskarżonej G. A. (1) k. 1864-1867, 2819-2820, 2889v-2890, wyjaśniania J. H. (1) k. 2889, wyjaśnienia M. Ł. (1) k. 2889.
Apteka (...) w T. sprzedawała w ramach prowadzonej działalności produkty lecznicze wielu podmiotom, nie tylko klientom indywidualnym. Realizowała również tzw. zapotrzebowania zgłaszane przez podmioty lecznicze. Pracownicy Apteki realizowali je poprzez ich kompletowanie, a następnie przygotowanie do odbioru lub do wysyłki do podmiotu zamawiającego. Zajmowała się tym głównie, na polecenie pozostałych oskarżonych, (...)- oskarżona M. Ł. (1), a czasami inni pracownicy. Zamówienia były weryfikowane jedynie pod kątem dostępności w zasobach apteki leków we wskazanej w zapotrzebowaniu ilości. Następowało to zazwyczaj podczas kontaktu telefonicznego ze strony zamawiającego, który chciał się upewnić, że zapotrzebowanie zostanie szybko zrealizowane. Czasem odbywało się to bez uprzedniego kontaktu. (...) nie obowiązywała żadna procedura weryfikacji podmiotu zamawiającego. Po wpłynięciu zapotrzebowania było ono po prostu realizowane. W przypadku braku leków z zamówienia, w celu jego realizacji dochodziło do tzw. przesunięć stanów magazynowych, czyli sprowadzenia leku z innej apteki, ewentualnie zamawiano brakujące produkty w hurtowni.
Wobec wyjaśnień oskarżonych złożonych na rozprawie pod koniec procesu stan faktyczny sprawy przestał budzić wątpliwości w tym sensie, że wyżej opisana sprzedaż nie była kwestionowana przez oskarżone. Także podział obowiązków czy ról w w/w procederze był bezsporny. M. Ł. (1) wykonywała polecenia pozostałych oskarżonech. Potwierdziły to zeznania pracowników apteki (M. P. k.1306-1310, 2841, D. K. k.1313-1316, k. 2834, B. J. k. 1323-1326, k. 2834v-2835, M. Ł. (2) k.1329-1331, k.2835-2835v., P. W. (...)- (...), 2840). Wobec powyższego zeznania innych świadków zeszły na dalszy plan.
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonych w zakresie dotyczącym ról jakie każda z nich odgrywała w zarzucanym im procederze. Co prawda od początku procesu oskarżone przyjęły swoistą taktykę procesową, w efekcie której postanowiły bronić się wspólnie i przyjmując jedną linię obrony (dotyczy to zwłaszcza M. Ł. (1)), jednak okoliczności samej wspólnej działalności sprawczej zasługiwały na uwzględnienie, zwłaszcza w kontekście korespondującego z wyjaśnieniami pozostałego materiału dowodowego. W pozostałym zakresie Sąd odmówił wiary wyjaśnieniom oskarżonych. Oskarżone kwestionowały nielegalność dokonywanej sprzedaży, uwypuklając, że zapotrzebowania na sprzedawane leki były formalnie zgodne z prawem (podpisane przez wymagane do tego osoby), a ca za tym idzie one miały (bezwzględny) obowiązek ich realizacji. Dodatkowo w wyjaśnieniach kwestionowana była świadomość oskarżonych co do braku potrzeb kupujących leki podmiotów w zakresie asortymentu i jego ilości, a także to, że w ramach apteki wartość sprzedaży była na tyle znaczna, że powinno to wzbudzić ich wątpliwości co do detalicznego charakteru sprzedaży.
Podmiotami, które zgłaszały Aptece (...) w T. takie zapotrzebowania były m.in. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz (...) (...)prowadziła(...)w C. oraz (...) w W.. W ramach działalności pierwszego z tych punktów przyjmowane były pacjentki przez dr. J. Z. (k. 2841v-2842, 1594-1595, 1959-1960). W gabinecie tym świadczone były usługi ginekologiczne raz w tygodniu, przez kilka godzin. Z jej wiarygodnych zeznań wynika, że z pewnością leki sprzedawane przez w/w aptekę nie służyły zaopatrzeniu gabinetu. To samo wynika z wiarygodnych zeznań E. H. (k. 2844, 1944-1945) wynajmującej lokal P.. Prezes P. M. F. (1) (k. 2867v-2868, 1596-1598, 1924-1925, 1933-1935, 1978-1981) złożyła wykrętne zeznania, próbując przekonać, że cały proceder był legalny. Odpowiedzialność zrzucała na inne osoby, przedstawiając swoją rolę jako de facto wykonawcę poleceń. Uważała, że prowadzenie przychodni i hurtowni „pod jednym” numerem NIP nie powinno budzić wątpliwości bo był zgodne z prawem. Zeznała jednak, że przychodnie nie zajmują się sprzedażą leków pacjentom, co wydaje się oczywiste. Potrzebują je wyłącznie na pomoc doraźną. Częściowo zeznania te polegały na prawdzie, natomiast opinie świadka nie znalazły uznania Sądu. W tym miejscu należy odnieść się do zeznań I. F. (k. 2877v-2878, 1745-1746). Podpisywała ona jako lekarz zapotrzebowania na leki, aczkolwiek szczerze zeznała, że sprowadzało się do często po prostu do przybicia pieczątki, bez żadnej kontroli. W toku zeznań świadek zorientowała się, że jej działania wzbudziły wątpliwości Sądu. Zaczęła się zasłaniać niepamięcią, a także próbowała wytłumaczyć znaczną ilość leków zamawianych przez przychodnię. Z jednej strony zeznała, że generalnie lekarze przy wizycie wypisują receptę, a nie dają czy sprzedają pacjentowi lek, a z drugiej, że przy wizytach domowych należało mieć leki ze sobą wobec obsługi pacjentów w zaawansowanej geriatrii czy przy niewydolności oddechowej, co miało tłumaczyć duże zamówienia. W efekcie stwierdziła, że 80% jej własnej praktyki to wizyty domowe. Zeznania te wzbudziły wątpliwości Sądu. Wynikały z próby wytłumaczenia swoich zaniedbań w zakresie kontroli zapotrzebowani. W okoliczności, że przychodnia i hurtownia działały pod jednym NIPem spółki nie widziała nic podejrzanego. aczkolwiek przyznała, że leki zamawiane przez przychodnie były przesuwane następnie do hurtowni, co należało uznać za prawdę. (...) prowadziła natomiast (...)w O.. Zapotrzebowania podpisywał dyrektor przychodni - lekarz H. F. (k. 2842-2483, 1742-1743, 2253-2254), który, jak wynika z jego zeznań, był praktycznie figurantem, nic nie wiedział o działalności przychodni. Zasłaniał się zaufaniem do E. B. jako prezesa. Ta z kolei (k. 585) zasłoniła się niepamięcią. Twierdził co prawda, że zakup leków z apteki na drugim końcu Polski wzbudziłby jego podejrzenia ale uznał, że wszystko było zgodne z prawem. Okazało się, jednak, że nie było, a działalność lekarza nie była przedmiotem niniejszego postępowania. Z zeznań tych jednak wynika, że proceder był zakamuflowany podpisem lekarza, który podpisywał praktycznie wszystko, co mu podsunięto. Nie bywał nawet w przychodni.
Działalność niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, takich jak prowadzone przez kontrahentów (...) polega na udzielaniu pacjentom ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych, które miały charakter świadczeń doraźnych, obejmujących świadczenia z zakresu podstawowej lub specjalistycznej opieki zdrowotnej oraz z zakresu rehabilitacji leczniczej, udzielane w warunkach niewymagających ich udzielenia w trybie stacjonarnych czy całodobowych. Taki zakres działalności charakteryzuje się znacznie węższym zakresem świadczeń udzielanych pacjentowi niż w placówkach świadczących usługi stacjonarnie czy całodobowo. W konsekwencji oznacza to również ograniczone kompetencje co do podawania pacjentowi określonych rodzajów produktów leczniczych, które determinowane są rodzajem prowadzonej działalności leczniczej i udzielanych świadczeń. Leki zamawiane w (...) w ramach tzw. zapotrzebowania przez wskazane powyżej podmioty w swojej ilości i przeznaczeniu zdecydowanie wykraczały poza rozmiary i zakres świadczonych przez te podmioty świadczeń. Wynika to także z zeznań świadków z ramienia inspektoratu farmaceutycznego. Przychodnie zamawiały leki jeszcze w czasie gdy lokale, w których miały być prowadzone nie były gotowe do użytku. Ponadto, podawanie niektórych z zamawianych leków w takich gabinetach było wręcz niedozwolone, co wynikało z załączników do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2011r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, które mogą być doraźnie dostarczane w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnych oraz wykazu produktów leczniczych wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych ratujących życie (Dz.U. Nr 18, poz.94). W ocenie Sądu, powyższe ustalenia prowadzą do wniosku, że(...)sprzedawała leki hurtowo, w ramach tzw. odwróconego łańcucha dystrybucji. Co istotne, oprócz działalności gabinetów leczniczych, podmioty (...). i(...) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmowały się również sprzedażą hurtową wyrobów leczniczych, co wynikało jednoznacznie z danych dotyczących przedmiotu ich działalności, a ujawnionych w publicznym rejestrze, jakim jest (...). W drugim przypadku hurtownia i przychodnia nie były zarejestrowane pod jednym numerem NIP.
Dowód: odpisy zupełne (...)k. 496-502,(...)k..518-528, zeznania świadka M. W. k. 543-544, k. 2833v.- (...), świadka B. S. k. 468-469, k. 2832-2833
Zeznania pozostałych świadków nie miały większego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Na wiarę zasługiwały dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Nie budziły wątpliwości w swej treści i formie, nie były również kwestionowane przez strony.
Częstotliwość transakcji, ilość i różnorodność, jak również przeznaczenie produktów medycznych opisanych powyżej wskazuje, że sprzedaż dokonywana przez Aptekę (...) miała w rzeczywistości charakter sprzedaży hurtowej. Pomimo, iż formalnie odbywała się ona w ramach zgłoszonego przez podmiot leczniczy zapotrzebowania, na co zezwalają przepisy, to nie sposób uznać, aby podmioty lecznicze, które je zgłaszały, w ramach udzielanych świadczeń zdrowotnych o charakterze ambulatoryjnym zużywały tak ogromne ilości produktów leczniczych i to w znacznej części wykraczających poza zakres świadczonych usług. Jedynie dla przypomnienia wskazać wypada, że gabinety świadczyły usługi w zakresie minimalnym, co czyniło zużycie takiej ilości środków zwyczajnie niemożliwym. W tym miejscu podkreślenia wymaga, że głównym przedmiotem działalności takich przychodni jest udzielanie świadczeń pacjentowi i zaopatrzenia go w receptę na lek, którego potrzebuje.
Wraz z wnioskiem dowodowym z 16 sierpnia 2023r. obrońca przedłożył do akt sprawy dokumenty dotyczące postępowania dyscyplinarnego toczącego się przeciwko oskarżonej M. Ł.. Z dokumentów tych w istocie wynika, że przedmiotem tego postępowania było przewinienie dyscyplinarne dotyczące m.in. braku odmowy realizacji zapotrzebowań podmiotu (...) w okresie od stycznia 2017r do grudnia 2017r. Zarzut aktu oskarżenia odnoszący się do sprzedaży leków do tego podmiotu dotyczy natomiast okresu od 23 lutego 2017 do 18 sierpnia 2017r. Podstawą umorzenia postępowania dyscyplinarnego był brak danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu zabronionego. Trzeba jednak zauważyć, że z przedłożonych dokumentów nie wynika, jakie czynności przeprowadzono w sprawie - poza przesłuchaniem obwinionej, która nie złożyła obciążających siebie zeznań. Nie jest również wiadomo, jakich zapotrzebowań dotyczyła analiza organu i czy są to te same zapotrzebowania, które stanowią przedmiot niniejszej sprawy. Ponadto, od czasu orzekania przez(...) (...) (...)w B. minęło kilka lat. Przez ten czas, w toku postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuratora przeprowadzono szereg czynności dowodowych istotnych dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych sprawy, które pozwoliły na wniesienie aktu oskarżenia. Umorzenie postępowania dyscyplinarnego wobec kierowniczki apteki nie jest wiążące dla organów postępowania karnego. Na marginesie można zaznaczyć, iż wskazana w postanowieniu o umorzeniu postępowania dyscyplinarnego podstawa nie wyklucza zaistnienia przestępstwa, a wskazuje jedynie na brak dowodów uzasadniających popełnienie deliktu dyscyplinarnego i brak możliwości przesłuchania świadków. Organ w treści uzasadnienia wskazał ponadto, że obwiniona powinna doskonale znać sens, cel i charakter zapotrzebowań, że powinna zwrócić uwagę na ilość sprzedawanych w ich ramach leków, tym bardziej, że były one składane przez podmioty znacznie oddalone od apteki. Mając to na uwadze, Sąd uznał, że przedłożone przez obrońcę dokumenty nie mają znaczenia dla ustalenia odpowiedzialności karnej.
Całokształt wyżej opisanych okoliczności zadecydował o ocenie Sądu, że oskarżone dopuściły się popełnienia zarzucanych im czynów. Sprawa nie była oczywista i brak było jednego tzw. niezbitego dowodu, który samodzielnie przesądziłby o sprawstwie i winie oskarżonych. Dopiero analiza całokształtu materiału dowodowego ocenianego zgodnie z zasadami logiki, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego doprowadziła Sąd do przekonania o wypełnieniu znamion przestępstw. Zasada swobodnej oceny dowodów skodyfikowana w art. 7 kpk chroni wolność wewnętrznego przekonania organu procesowego w kwestii oceny dowodów i wyciągania z nich racjonalnych wniosków, a tym samym wolność od schematycznych skrępowań w tym zakresie (M. Cieślak, Polska procedura karna..., s. 361, J. Kosonoga [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz do art. 1-166, red. R. A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2017, art. 7.).
Według ustaleń Sądu oskarżone G. A. (1), J. H. (1) oraz M. Ł. (1) dopuściły się zarzucanych im czynów w okresie od 23 lutego 2017 r. do 18 sierpnia 2017 r. oraz w okresie od 21 lutego 2018 r. do 27 kwietnia 2018 r., a więc ich przestępne zachowania ustały, gdy obowiązywało jeszcze uprzednie brzmienie przepisu art. 126b ustawy Prawo farmaceutyczne. Tym samym znajduje do ich sytuacji prawnej zastosowanie art. 4 § 1 k.k., a sąd był zobligowany do wybrania względniejszego dla oskarżonych reżimu prawnego.
Przepis art. 126b ustawy Prawo farmaceutyczne w brzmieniu obowiązującym od 12 lipca 2015 r. do 5 czerwca 2019 r. stanowił, że kto, narusza zakaz zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej lub punktu aptecznego do hurtowni farmaceutycznej, innej apteki ogólnodostępnej lub innego punktu aptecznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Z kolei w świetle aktualnego brzmienia powołanego przepisu, który został zmieniony z dniem 6 czerwca 2019 r.:
1. kto zbywa produkt leczniczy z naruszeniem warunków określonych w art. 86a ust. 1-4 lub z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 87 ust. 5a, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
2. Tej samej karze podlega, kto nabywa produkt leczniczy z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 78b lub w art. 87 ust. 5.
3. Tej samej karze podlega, kto nabywa lub zbywa, wywozi poza terytorium(...), przewozi, przechowuje produkt leczniczy uzyskany za pomocą czynu, o którym mowa w ust. 1 lub 2.
4. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1-3, jest mienie znacznej wartości, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
5. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1-4, jest produkt leczniczy zamieszczony w wykazie, o którym mowa w art. 37av ust. 14, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
W ocenie Sądu ustawą względniejszą jest in concreto (po przeprowadzeniu kompletnej oceny wszelkich skutków zastosowania konkurujących ze sobą ustaw) - ustawa Prawo farmaceutyczne w brzmieniu obowiązującym od 12 lipca 2015 r. do 5 czerwca 2019 r., bowiem przewiduje dla danego oskarżonych łagodniejsze konsekwencje, stąd też ustawa w tym brzmieniu znajduje zastosowane do prawnokranej oceny zachowania oskarżonych.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w świetle dyspozycji przepisu art. 126b ustawy Prawo farmaceutyczne (w brzmieniu od 12 lipca 2015 r. do 5 czerwca 2019 r.) penalizowane było m.in. naruszenie zakazu zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej.
Należy jednak wyraźnie podkreślić, iż ustawodawca w żadnym miejscu nie przesądził o tym, że ma to być wyłącznie „bezpośrednie” zbycie produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej. W konsekwencji zabronione zachowania na gruncie przedmiotowego przepisu mogły przebierać różne formy, które skutkują jednoczesnym naruszeniem zakazu administracyjnoprawnego wynikającego z przepisu art. 86a ustawy Prawo farmaceutyczne (w brzmieniu od 12 lipca 2015 r. do 5 czerwca 2019 r.), zgodnie z którym, zakazane jest zbywanie produktów leczniczych przez aptekę ogólnodostępną lub punkt apteczny hurtowni farmaceutycznej, innej aptece ogólnodostępnej lub innemu punktowi aptecznemu.
W ugruntowanym w tym zakresie orzecznictwie sądów administracyjnych wielokrotnie podkreślano, że „Przepis art. 86a p.f. w brzmieniu obowiązującym od 12 lipca 2015 r. do 6 czerwca 2019 r. jednoznacznie ustanawiał zakaz zbycia produktów leczniczych (…) Przepis ten nie przewidywał żadnych wyjątków od zakazu zbywania produktów leczniczych przez apteki ogólnodostępne, ze względu na rodzaj produktu leczniczego, jego ilość, czy też jakąkolwiek okoliczność dotyczącą zbycia produktu leczniczego.” (Wyrok NSA z 4.03.2021 r., (...) 744/20, LEX nr 3158569). Zaznaczano także, iż „Ustanowienie w art. 86a ustawy z 2001 r. Prawo farmaceutyczne wprost zakazu tzw. ‘odwróconej dystrybucji’ nie można odczytywać jako normatywnej zmiany jakościowej, w stosunku do poprzedniego stanu prawnego. Wprowadzenie art. 86a stawy z 2001 r. Prawo farmaceutyczne zasadnie jest traktowane jako zmiana w istocie o charakterze klaryfikacyjnym i redakcyjnym.” (Wyrok NSA z 2.10.2019 r., (...), LEX nr 2739349).
Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości na gruncie przepisu art. 126b ustawy Prawo farmaceutyczne (w brzmieniu od 12 lipca 2015 r. do 5 czerwca 2019 r.) penalizowane były również takie zachowania, które polegały na zbyciu produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej z wykorzystaniem innym ogniw łańcucha dystrybucji leków, które pozornie miały legalizować podejmowane działania, stanowiące naruszenie zakazu wynikającego z powołanego wyżej przepisu art. 86a ustawy Prawo farmaceutyczne (w brzmieniu od 12 lipca 2015 r. do 5 czerwca 2019 r.).
Z taką sytuacją mamy do czynienia na gruncie przedmiotowej sprawy, bowiem oskarżone z naruszeniem warunków określonych w art. 86a ustawy Prawo farmaceutyczne, pozorując sprzedaż do podmiotu leczniczego, sprzedały w istocie produkty lecznicze podmiotom: (...) w W. oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. prowadzącym hurtownie farmaceutyczne.
W żadnym stopniu nie ekskulpuje oskarżonych fakt, iż w świetle ustawy Prawo farmaceutyczne dopuszczalne było zbywanie produktów leczniczych przez aptekę ogólnodostępną do podmiotu leczniczego na podstawie zapotrzebowania. Należy bowiem wyraźnie podkreślić, że rzeczywiście, takie zachowanie pozostawało poza reżimem odpowiedzialności karnej, ale tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy podmiot wykonujący działalność leczniczą nabywał produkty wyłącznie w celu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a nie w celu dalszej odsprzedaży tych produktów do hurtowni farmaceutycznych.
Nie sposób uznać, że oskarżona G. A. (1) będąc prezeską zarządu podmiotu (...) sp. z o.o., będącego komplementariuszem podmiotu(...)z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., jak również oskarżona J. H. (1) będąc udziałowczynią podmiotu (...) sp. z o.o., będącego(...)podmiotu (...) sp. z o.o. (...). z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., podobnie jak M. Ł. (1) będąc kierowniczką APTEKI (...) w T., zarządzanej przez podmiot (...) sp. z o.o. (...)z siedzibą w B. nie miały świadomości, że sprzedaż produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do podmiotu leczniczego ma jedynie stwarzać pozory zgodnej z przepisami ustawy Prawo farmaceutyczne transakcji, podczas gdy w rzeczywistości produkty lecznicze miały docelowo trafiać do hurtowni farmaceutycznej.
Niewątpliwie oskarżone podjęły próbę ukrycia swoich nagannych zachowań i zabezpieczenia przed ewentualnym ich wykryciem przez organy ścigania, pozorując legalne transakcje, które w rzeczywistości polegały na zbyciu produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej. Według linii obrony oskarżone prezentowały tezę, że skoro apteka ogólnodostępna była uprawniona do zbycia produktów podmiotowi prowadzącemu działalność leczniczą, to nie jest możliwe pociągnięcie ich z tego tytułu do odpowiedzialności karnej. Wszak zapotrzebowanie musiało zostać zrealizowane – apteka byłą niejako ślepym wykonawcą takowego. Taka interpretacja jest jednak niedopuszczalna, bowiem sprowadza się jedynie do fragmentarycznego ujęcia łańcucha dystrybucji, w ramach którego podmiot leczniczy występował jedynie iluzorycznie, jako ogniwo umożliwiające prowadzenie dalszych transakcji – zbycia produktów leczniczych do hurtowni farmaceutycznej.
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia jednak wątpliwości w zakresie tego, że w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego oskarżone co najmniej przewidywały i godziły się z możliwością zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej.
Przemawia za tym po pierwsze znaczne ukierunkowanie działalności apteki ogólnodostępnej na prowadzenie transakcji z określonymi, oddalonymi znacznie od apteki podmiotami leczniczymi, które obejmowały znaczne ilości produktów leczniczych zamiast dystrybuowania ich bezpośrednio do pacjenta.
Przeciętny obywatel o właściwościach, doświadczeniu zawodowym i cechach podobnych do oskarżonych, a zatem zajmujący kierownicze stanowisko w strukturze podmiotu działającego na rynku farmaceutycznym, który prowadzi dystrybucję leków, niewątpliwie zwrócić musiał uwagę na to, że skoro głównym zadaniem apteki ogólnodostępnej jest bezpośrednie zapatrywanie pacjentów w produkty lecznicze, to sprzedaż tak znacznych ilości produktów leczniczych (w tym również zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) do podmiotów wykonujących działalność leczniczą, niewątpliwie skutkować będzie działaniem w ramach tzw. „odwróconego łańcucha dystrybucji leków” penalizowanego na gruncie przepisu art. 126b ustawy Prawo farmaceutyczne. Tym bardziej, że w czasie popełnienia przypisanych oskarżonym przestępstw powszechnie znany był już problem działalności tzw. „mafii lekowej” i wywozu produktów leczniczych za granicę. Świadczy o tym też pojawiający się w sprawie wątek bliżej nieokreślonej „opinii prawnej”, która miała przekonywać, że mimo wszystko proceder jest legalny, co w istocie nie było prawdą, o czym też niżej.
W tym zakresie wieloletnie doświadczenie przemawia na niekorzyść oskarżonych, bowiem wyraźnie wskazuje natężenie złej woli przejawiające się w chęci ukrycia ich nagannych zachowań poprzez pozorną legalizację podejmowanych działań. Oskarżone niewątpliwie były świadome tego, że prowadzenie bezpośredniej sprzedaży produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej zostałaby niezwłocznie zdemaskowane przez organy ścigania bądź organy inspekcji farmaceutycznej, dlatego zdecydowały się na skorzystanie z pośredniego ogniwa w łańcuchu dystrybucji, jakim były podmioty lecznicze. Jak już wcześniej zostało podkreślone, oskarżone nie mogą uwolnić się od ponoszenia odpowiedzialności karnej w wyniku prostej konstatacji wskazującej, że realizowały zapotrzebowania wystawiane na rzecz podmiotów leczniczych. Utrzymywanie tego stanowiska przez oskarżone stanowi wyłącznie realizację przyjętej przez nie linii obrony, która jednak jest nieudolna w konfrontacji ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.
Bogate doświadczenie zawodowe oskarżonych świadczy o tym, że nie można usprawiedliwić w jakimkolwiek stopniu ich zachowania, bowiem niewątpliwie oskarżone wiedziały o tym w jakich ilościach zasadniczo podmioty lecznicze wystawiają i realizują zapotrzebowania na produkty lecznicze (jakie są rzeczywiste potrzeby podmiotów leczniczych). Sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego i logiki byłoby przyjęcie, że u osób zajmujących kierownicze stanowiska nie wzbudziło zastrzeżeń pozyskiwanie przez podmioty lecznicze tak znacznych ilości produktów leczniczych – tym bardziej, że apteka odnosiła wymierne korzyści ze sprzedaży tych leków (pozorując sprzedaż do podmiotu leczniczego, sprzedano prowadzącemu hurtownię farmaceutyczną podmiotowi (...) (...) w W. produkty lecznicze o łącznej wartości co najmniej 1 290 161,71 zł netto oraz prowadzącemu hurtownię farmaceutyczną podmiotowi (...) sp. z o.o. (...) w P. produkty lecznicze o łącznej wartości 534 476,62 zł netto). Przy takich ilościach sprzedawanych produktów leczniczych z całą stanowczością można stwierdzić, iż byli to nieprzypadkowi kontrahenci apteki ogólnodostępnej. Podkreślić też należy, że transakcje te przeprowadzała pojedyncza apteka, na przestrzeni w sumie ledwie 8 miesięcy i to w latach 2017/2018, co stawia w odpowiednim świetle sumaryczną wartość transakcji, na którą trzeba spojrzeć z perspektywy cen sprzed sześciu lat, które z pewnością były zdecydowanie niższe niż obecnie. Warto zauważyć, że w ciągu ledwie dwóch miesięcy 2018 roku apteka sprzedała (...) produkty lecznicze za ponad pół miliona złotych (z podziałem na dni otwarcia apteki to blisko 10 000 złotych dziennie), a w 2017 roku (...)miesięcznie sprzedawała produkty lecznicze za ponad 200 tysięcy złotych. Z pewnością nie były to transakcje niezauważalne dla kierownictwa apteki, a więc oskarżonych. Powinny (i w ocenie Sądu wzbudziły) wątpliwości oskarżonych, tyle, że bez wyciągnięcia z nich odpowiednich wniosków. W tym miejscu należy odnieść się do zeznań zawnioskowanego na koniec postępowania przez obronę świadka P. Z. (2) (k. 2888-2889), która pracowała w B. w aptekach prowadzonych przez (...). Zeznała na temat ilości sprzedawanych tam leków. Podkreśliła, że w aptece prowadzonej przy szpitalu (...) w B. sprzedawano bardzo duże ilości leków z uwagi na jej umiejscowienie. Wydaje się, że zeznania świadka miały przekonać Sąd do przyjętej przez oskarżone (zwerbalizowaną głównie przez G. A.) linii obrony sprowadzającej się do wykazania, że ilość i wartość sprzedawanych leków objętych zarzutami była na tyle niewielka w stosunku do całości obrotów wszystkich aptek, że nie miała praw wzbudzić wątpliwości oskarżonych. W efekcie zeznania te nie przekonały Sąd co do podnoszonej okoliczności. Podkreślić należy, że w sprawie chodziło o jedną aptekę i to prowadzoną w T..
O tym, że oskarżone co najmniej przewidywały i godziły się z możliwością zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej świadczy po pierwsze duża ilość produktów leczniczych zbywanych zaledwie przez kilka miesięcy z apteki ogólnodostępnej do podmiotów leczniczych, jako ogniw umożliwiających prowadzenie dalszych transakcji – zbycia tych produktów do hurtowni farmaceutycznych. Oskarżone, mając wieloletnie doświadczenie zawodowe, niewątpliwie wiedziały o tym, jakiej ilości produktów leczniczych rzeczywiście potrzebują podmioty lecznicze w celu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a jaka ilość jest potrzebna w celu dalszej odsprzedaży tych produktów do hurtowni farmaceutycznych.
Nie budziłoby to wątpliwości, gdyby oskarżone zajmowały kierownicze stanowiska w hurtowni farmaceutycznej, które zgodnie z przepisem art. 72 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, mogą prowadzić obrót hurtowy produktami leczniczymi. Warto podkreślić, że zgodnie z przepisem art. 72 ust. 3 ustawy Prawo farmaceutyczne, obrotem hurtowym jest wszelkie działanie polegające na zaopatrywaniu się, przechowywaniu, dostarczaniu lub eksportowaniu produktów leczniczych lub produktów leczniczych weterynaryjnych, będących własnością podmiotu dokonującego tych czynności albo innego uprawnionego podmiotu, posiadających pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub pozwolenie, o którym mowa w art. 3 ust. 2, prowadzone z wytwórcami lub importerami w zakresie wytwarzanych lub importowanych przez nich produktów leczniczych, lub z przedsiębiorcami zajmującymi się obrotem hurtowym, lub z aptekami lub zakładami leczniczymi dla zwierząt, lub z innymi upoważnionymi podmiotami, z wyłączeniem bezpośredniego zaopatrywania ludności. Natomiast apteki ogólnodostępne w świetle przepisu art. 68 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, prowadzą obrót detaliczny produktami leczniczymi. Trudno uznać, nawet przyjmując dobre wyniki sprzedaży apteki (...) w T. w latach 2017/2018, że obrót wartości niewiele mniej niż 2 000 000 złotych był obrotem detalicznym. Jednocześnie zgodnie z przepisem art. 87 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, apteki ogólnodostępne są przeznaczone m.in. do zaopatrywania ludności w produkty lecznicze, leki apteczne, leki recepturowe, wyroby medyczne i inne artykuły. Nie do handlu hurtowego produktami leczniczymi.
Przywołanie powyższych regulacji z ustawy Prawo farmaceutyczne jednoznacznie pozwala stwierdzić, że osoby zajmujące kierownicze stanowiska musiały zdawać sobie sprawę z tego, że zasadniczym przeznaczeniem apteki ogólnodostępnej jest zapatrywanie ludności – a zatem prowadzenie dystrybucji leków bezpośrednio w kierunku do pacjenta, a nie prowadzenie działalności noszącej znamiona obrotu hurtowego, bowiem sprzedaż produktów leczniczych o łącznej wartości przekraczającej niemalże 1,5 miliona złotych do podmiotów profesjonalnych działających na rynku farmaceutycznym niewątpliwe wykracza poza zakres zasadniczego zadania apteki, jakim jest prowadzenie obrotu detalicznego. Warto jednocześnie przypomnieć, że w świetle przepisu art. 65 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, obrót produktami leczniczymi może być prowadzony tylko na zasadach określonych w ustawie. Nie sposób zatem przyjąć, że osoby zajmujące kierownicze stanowiska były nieświadome tego, że sprzedaż tak dużych ilości produktów leczniczych nosi znamiona obrotu hurtowego i należy do zadań hurtowni farmaceutycznych, a nie aptek ogólnodostępnych.
Nie sposób przyjąć, że oskarżone były przekonane o swoim działaniu zgodnym z prawem sprzedając do podmiotów leczniczych tak znaczne ilości produktów leczniczych, bowiem nie jest możliwe, aby taka ilość leków została dystrybuowana do pacjentów korzystających z usług tych podmiotów. Jak powszechnie wiadomo, podmioty lecznicze udzielają doraźnej pomocy pacjentom, a leki w zakałach opieki zdrowotnej podawane są pacjentom wyjątkowo, bowiem zasadą jest wykupywanie ich przez pacjentów właśnie w aptekach ogólnodostępnych po odbytej konsultacji z lekarzem. Należy podkreślić, że zakłady opieki zdrowotnej są odrębnymi podmiotami od szpitali, które przyjmują pacjentów w razie takiej potrzeby na dłuższy czas, wdrażając jednocześnie odpowiednie leczenie, aplikując leki. Po drugie należy zauważyć, że podmioty lecznicze nie miały nawet faktycznych możliwości przechowywania tak znacznych ilości produktów leczniczych.
Ponadto warto zwrócić uwagę na fakt, iż apteka ogólnodostępna, która realizowała zapotrzebowania podmiotów leczniczych nie była najbliższą czy nawet w miarę bliską jeśli chodzi o odległość apteką ogólnodostępną dla podmiotów leczniczych wystawiających przedmiotowe zapotrzebowania. Świadczy to o tym, że te podmioty (jak i apteka) miały uzasadniony interes, aby zaopatrywać się w produkty lecznicze w znacznych ilościach w tej konkretnej aptece, gdzie oskarżona G. A. (1) będąc prezeską zarządu podmiotu (...), będącego komplementariuszem podmiotu (...) (...) z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., jak również oskarżona J. H. (1) będąc udziałowczynią podmiotu (...), będącego komplementariuszem podmiotu (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., oskarżona M. Ł. (1) będąc kierowniczką APTEKI (...) w T., zarządzanej przez podmiot (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w B., co najmniej przewidywały i godziły się z możliwością zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej. Jeżeli podmioty lecznicze byłyby rzeczywiście zainteresowane nabywaniem produktów leczniczych w celu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a nie w celu dalszej odsprzedaży tych produktów do hurtowni farmaceutycznych, to w ich interesie byłoby nabyć przedmiotowe produkty z apteki, która znajdowała się najbliżej miejsca prowadzenia działalności albo chociaż w dalszych okolicach, co znacznie zredukowałoby np. koszty transportu produktów leczniczych, który musi się odbywać w specjalnych warunkach określonych przepisami prawa.
Należy ponadto podkreślić, że zakłady opieki zdrowotnej mogły nabywać produkty od hurtowni farmaceutycznych. W konsekwencji, jeśli potrzebowałyby tak znacznych ilości produktów leczniczych, to niewątpliwie zasadne byłoby się zwrócenie w tym celu do podmiotu prowadzącego obrót hurtowy, a nie do apteki ogólnodostępnej, której zasadniczym zadaniem jest prowadzenie obrotu detalicznego i bezpośrednia dystrybucja produktów leczniczych do pacjenta. Trudno uznać, że w przeciwieństwie do przedmiotowej apteki żadna bliżej usytuowana apteka czy hurtownia w Polsce nie dysponowała tymi lekami.
Oskarżone o tym doskonale wiedziały, stąd też zabezpieczając się przed zdemaskowaniem tej nielegalnej działalności doszło do prób pozyskania opinii prawnych od osoby (prawnika) świadczącego usługi na rzecz tego podmiotu, która z kolei miała potwierdzać prawidłowość działań polegających na dystrybucji leków z apteki ogólnodostępnej do podmiotu leczniczego. To było celem tych zabiegów. Należy jednak podkreślić, że mimo iż przedmiotowa opinia (efekt konsultacji) nie zostały dołączone do akt sprawy, to trudno byłoby im nadać walor wiarygodności, Po pierwsze dlatego, że ewentualna opinia została sporządzona w konkretnym interesie i przez osobę, która w nim działała (vide chociażby zeznania M. F.), a po drugie dlatego, że gdyby intencją oskarżonych rzeczywiście było wyjaśnienie wątpliwości, czy zgodne z prawem jest zbywanie znacznych ilości produktów leczniczych do podmiotów leczniczych, to zwróciłyby się z takim zapytaniem do (...), które są wyspecjalizowanymi w tym zakresie organami. Oskarżone jednak doskonale zdawały sobie sprawę z tego, że organy inspekcji farmaceutycznej w przedmiotowych działaniach dopatrywałyby się działania w ramach tzw. „odwróconego łańcucha dystrybucji leków”, bowiem jak podkreślił (...) co następnie umieszczono w jednym z wystąpień pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli „obecnie powszechnym i jednocześnie najtrudniejszym do zweryfikowania modelem jest wyprowadzanie leków z aptek przez zazwyczaj fikcyjne(...), które obecnie otwierane są na tym samym numerze NIP co hurtownie. Poprzez takie przychodnie leki kupowane są z aptek, a następnie przesuwane jedynie papierowo za pomocą dokumentu wewnętrznego (tzw. przesunięcia międzymagazynowego/MM). Z uwagi na bardzo dużą ilość widniejącą na dokumentach, dane produkty nie mogły być przechowywane w przychodniach. Ogromne ilości produktów leczniczych sprzedawane do przychodni na podstawie zapotrzebowań, stanowią o tym, iż jest to w pełni zaplanowane i świadome działalnie, mające na celu zysk ze sprzedaży poza granice kraju, gdyż przychodnia wykazująca karty zaledwie kilku pacjentów nie jest w stanie wykorzystać kilkuset opakowań jednego leku miesięcznie”. (Wystąpienie pokontrolne: (...).410.007.02.2017, P/17/110, https://bip.nik.gov.pl/kontrole/P/17/110/ (...)/, s. 10-11.).
Warto wskazać, że zgodnie z ugruntowanym w tym zakresie orzecznictwem sądów administracyjnych „Skoro art. 78 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo farmaceutyczne nakazuje przedsiębiorcy prowadzącemu hurtownię farmaceutyczną zakup produktów leczniczych wyłącznie od przedsiębiorcy zajmującego się wytwarzaniem lub prowadzącego obrót hurtowy, to sprzeczne z tym przepisem (sprzeczne z ustawą) będą zachowania zmierzające do obejścia przewidzianego w ustawie katalogu kontrahentów przedsiębiorcy prowadzącego hurtownię farmaceutyczną, od których może on zakupić produkty lecznicze.” (Wyrok NSA z 21.05.2014 r., II GSK 374/13, LEX nr 1579366). Jak już wcześniej zostało wskazane, oskarżone niewątpliwie były świadome tego, że prowadzenie bezpośredniej sprzedaży produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej zostałaby niezwłocznie zdemaskowane, dlatego zdecydowały się na skorzystanie z pośredniego ogniwa w łańcuchu dystrybucji, jakim były podmioty lecznicze.
Co istotne, produkty lecznicze, które zostały w zbyte podmiotom wykonującym działalność leczniczą, powinny zostać wykorzystane w celu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W świetle logiki i zasad doświadczenia życiowego, takie ilości produktów leczniczych nie mogły być dyspensowane z podmiotu leczniczego bezpośrednio do pacjentów, a nawet wątpliwe jest, czy mogły być w takich ilościach magazynowane w zakładach opieki zdrowotnej, co oskarżone co najmniej przewidywały i godziły się z taką możliwością, bowiem odnosiły z tego tytułu realne korzyści w postaci zysku ze sprzedaży oraz łatwości takiej sprzedaży produktów leczniczych w znacznych ilościach, a nie poszczególnym pacjentom na podstawie recepty.
Zbycie produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej za pośrednictwem podmiotu leczniczego było wówczas ułatwione nie tylko z uwagi możliwe przesunięcia międzymagazynowe między podmiotem leczniczym a hurtownią farmaceutyczną, które działały pod jednym NIP-em, ale również z uwagi na brak przepisów o charakterze materialnoprawnym, które expressis verbis zakazywałby sprzedaży produktów leczniczych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą do hurtowni farmaceutycznych. Jak już podkreślono, oskarżone o tym wiedziały, dlatego też wykorzystały podmiot leczniczy (i odwrotnie), który miał stwarzać pozory legalnej transakcji. Oskarżone nie zwróciły jednak uwagi na to, iż tak znaczne ilości produktów leczniczych, które zostały zbyte z apteki ogólnodostępnej w przeciągu okresów kilkumiesięcznych do podmiotów leczniczych nie mogły być skonsumowane przez pacjentów, co jak wielokrotnie zaznaczono świadczy o tym, że oskarżone co najmniej przewidywały i godziły się z możliwością zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej. Producenci leków narzucali limity sprzedaży leków do hurtowni farmaceutycznych. Te z kolei miały interes mieć na stanie jak największe ilości leków, a w zakresie limitowanych był z tym problem. Wiadome jest Sądowi, że firmy farmaceutyczne obracające hurtowo lekami „odwdzięczały” się aptekom sprzedającym im leki w różnych formach, działaniami marketingowymi, sprzedażą innych leków z upustami cenowymi, także w kontekście cen urzędowych i umownych na leki, darmowym transportem itp. Stąd odwrócony łańcuch dystrybucji leków. Reczą oczywistą było wówczas, że leki sprowadzone i sprzedawane w Polsce miały w wielu wypadkach wyższe ceny zagranicą, co także stanowiło motyw działań hurtowników farmaceutycznych.
Co więcej, nie sposób przyjąć, iż nie wzbudziło zastrzeżeń oskarżonych to jakie produkty były sprzedawane do podmiotów leczniczych. Osoby posiadające wieloletnie doświadczenie zawodowe powinny przecież dołożyć należytej staranności i zwrócić uwagę na to, czy produkty lecznicze wskazywane na zapotrzebowaniu są adekwatne do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez ten podmiot. Nie dość, że produkty lecznicze były sprzedawane do podmiotów leczniczych w ilościach wielokrotnie przekraczających potrzeby tego pomiotu, to też obejmowały produkty lecznicze, które nigdy nie były i nie mogły być wykorzystane przez te podmioty w ramach udzielanych świadczeń. Także okoliczność, że podpis lekarza na zapotrzebowaniu nie stanowił wyrazu rzeczywistej potrzeby danego leku i jego ilości dla danego podmiotu, czy kontroli na tym, a był niejako pozorowanym wymogiem formalnym nie mogło być tajemnicą dla funkcjonujących od lat na rynku farmaceutycznym oskarżonych. Nie kryli tego nawet przesłuchani w sprawie lekarze „przystawiający pieczątki” pod zapotrzebowaniami.
Należy również podkreślić, że w świetle przepisu art. 95 ust. 1b ustawy Prawo farmaceutyczne apteki były zobligowane do przekazywania informacji do(...) (...) o przeprowadzonych transakcjach, stanach magazynowych i przesunięciach magazynowych. Ponadto były obowiązane do przedstawienia innych informacji dotyczących dostępności produktu leczniczego na żądanie ministra właściwego do spraw zdrowia lub organów Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej, w terminie 2 dni roboczych od momentu otrzymania żądania, w zakresie w nim określonym (art. 95 ust. 1b ustawy Prawo farmaceutyczne). Zmiany wprowadzone w ustawie Prawo farmaceutyczne nakładające m.in. wskazane wyżej obowiązki na podmioty profesjonalne występujące na rynku farmaceutycznym, były podyktowane koniecznością uściślenia łańcucha dystrybucji leków i monitorowania obrotu produktami leczniczymi. To właśnie w oparciu o dane przekazywane przez apteki do(...) przygotowywał raporty w zakresie braku dostępności leków. Warto znaczyć, iż zgodnie z art. 37av ust. 14 ustawy Prawo farmaceutyczne, Minister właściwy do spraw zdrowia na podstawie informacji przekazywanych przez (...), gromadzonych w (...) (...) (...) lub innych informacji dotyczących dostępności produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, uwzględniając dynamikę obrotu, ogłasza co najmniej raz na 2 miesiące, w drodze obwieszczenia, wykaz produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...). Pierwsze obwieszczenie w tym zakresie zostało ogłoszone przez ministra już w 2015 r. Nie ulega zatem wątpliwości, że oskarżone działając na rynku farmaceutycznym zdawały sobie sprawę z tego, że w(...)występuje problem z dostępnością leków (deficytowych), co było m.in. konsekwencją prowadzenia tzw. „odwróconego łańcucha dystrybucji leków” i zbywania leków za granicę. Należy wyraźnie podkreślić, że wśród zbywanych przez aptekę ogólnodostępną leków były również te, które znalazły się w wykazach produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium (...) W świetle tego, że na podmiotach profesjonalnych ciążył obowiązek raportowania deficytowych ilości leków, należy podkreślić, że zbywanie takich właśnie produktów na rzecz podmiotów leczniczych w znacznych ilościach również świadczy o tym, że oskarżone co najmniej przewidywały i godziły się z możliwością zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej.
Należy podkreślić, że działanie w ramach „odwróconego łańcucha dystrybucji leków” wymagało zaangażowania każdej z oskarżonych. W takim układzie personalnym, gdzie oskarżona G. A. (1) była prezeską zarządu podmiotu(...), będącego komplementariuszem podmiotu (...) z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., oskarżona J. H. (1) była udziałowczynią podmiotu (...) sp. z o.o., będącego komplementariuszem podmiotu(...)z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., natomiast M. Ł. (1) była kierowniczką APTEKI (...) w T., zarządzanej przez podmiot (...) z siedzibą w B., konieczne było działanie wspólnie i w porozumieniu przez oskarżoną G. A. (1) oraz oskarżoną J. H. (1), bowiem uwzględniając ich wpływ i poziom decyzyjności w ramach działalności apteki ogólnodostępnej, przy sprzeciwie jednej z nich nie byłoby możliwe zbycie tak dużych ilości produktów leczniczych na rzecz podmiotów leczniczych, które występowały jedynie iluzorycznie, jako ogniwo umożliwiające prowadzenie dalszych transakcji – zbycia produktów leczniczych do hurtowni farmaceutycznej.
W orzecznictwie wskazuje się, że „Dla przyjęcia współsprawstwa nie jest konieczne własnoręczne realizowanie znamion czynu zabronionego, jednakże za współsprawcę może uznany ten, którego zachowanie dopełniło zachowanie innych uczestników postępowania w stopniu, który zgodnie z porozumieniem i podziałem ról współdecydował o popełnieniu przestępstwa. Współsprawstwo nie może polegać na biernej obserwacji zachowań innej osoby realizującej znamiona typu czynu zabronionego (choćby towarzyszyła temu świadomość karygodności tego zachowania) ani na zachowaniu, które następuje już po dokonaniu czynu zabronionego przez sprawcę głównego.” (Wyrok SA w Warszawie z 15.06.2023 r., II AKa 410/21, LEX nr 3624161.). Oskarżona G. A. (1) oraz oskarżona J. H. (1) były osobami zajmującymi kierownicze stanowiska i wydającymi wiążące polecenia w zakresie działań prowadzonej przez nie apteki, a podejmowane przez nie działania wymagały ścisłej współpracy i chociażby dorozumianej aprobaty w zakresie podejmowanych czynności. W świetle powyższego, co również potwierdza zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym wyjaśnienia oskarżonych, nie ma wątpliwości co do tego, że oskarżona G. A. (1) oraz oskarżona J. H. (1) działały wspólnie i w porozumieniu.
Nie budzi również wątpliwości fakt kierowania przez oskarżoną G. A. (1) oraz oskarżoną J. H. (1) kierowniczką apteki (...). W orzecznictwie przyjmuje się, że „Kierowanie polega na faktycznym panowaniu nad realizacją czynu zabronionego przez sprawcę wykonującego czyn. Od decyzji osoby kierującej popełnieniem czynu przez inną osobę zależy rozpoczęcie i prowadzenie bezprawnego procederu przestępczego. Taki sprawca musi kierować wykonaniem całości znamion czynu zabronionego przez inną osobę, która powinna je zrealizować. Posiada on władztwo nad bezpośrednim wykonawcą czynu zabronionego. Jego zachowanie charakteryzuje się wolą realizacji takiego czynu przez inną osobę lub osoby oraz świadomością, że panuje nad przebiegiem całego procederu przestępczego.” (Wyrok SA w Katowicach z 2.08.2021 r., II AKa 107/19, LEX nr 3602596.). Kierownik apteki – oskarżona M. Ł. (1) niewątpliwie zdawała sobie sprawę z ciążącej na niej obowiązków i jako osoba posiadająca w tym zakresie wykształcenie kierunkowe wiedziała, że zasadniczym zadaniem apteki jest bezpośrednie zaopatrywanie ludności. Jej udział w tym przestępnym procederze był jednak niezbędny do zbycia znacznych ilości produktów leczniczych na rzecz podmiotów leczniczych, które występowały jedynie iluzorycznie, jako ogniwo umożliwiające prowadzenie dalszych transakcji – zbycia tych produktów do hurtowni farmaceutycznej. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, w tym wyjaśnień oskarżonych, M. Ł. (1) niewątpliwe wykonywała polecenia przełożonych (które w każdym momencie mogły zmienić wydane dyspozycje), niemniej jednak, nie zmienia to faktu, iż jako kierownik apteki przewidywała i godziła się z możliwością zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej za pośrednictwem podmiotów leczniczych, które wystawiały zapotrzebowanie na produkty lecznicze.
W zakresie strony podmiotowej w przypadku przestępstwa stypizowanego w przepisie art. 126b ustawy Prawo farmaceutyczne, występuje zamiar ewentualny co do tego, że zbycie następuje na rzecz hurtowni farmaceutycznej (w tym zakresie wystarczy bowiem przewidywanie i godzenie się z taką ewentualnością).
W przedmiotowej sprawie, jak już wielokrotnie podkreślono oskarżone co najmniej przewidywały i godziły się z możliwością zbycia produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej za pośrednictwem podmiotów leczniczych, które wystawiały zapotrzebowanie na produkty lecznicze.
Sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego jest utrzymywanie stanowiska, zgodnie z którym oskarżone nie miały świadomości, że produkty lecznicze w rzeczywistości trafiają z apteki ogólnodostępnej do hurtowni farmaceutycznej i dalej. Należy bowiem podkreślić, że oskarżone prowadząc działalność na rynku farmaceutycznym musiały mieć świadomość występowania szczególnych regulacji w zakresie obrotu produktami leczniczymi, który jest ściśle reglamentowany. Nie można bowiem działalności w zakresie dystrybucji produktów leczniczych stawiać na równi z dystrybucją innych niereglamentowanych towarów, gdzie na osobach zajmujących kierownicze stanowiska nie ciąży wówczas szereg dodatkowych obowiązków wynikających z ustawy.
Zarówno oskarżona G. A. (1) będąc prezeską zarządu podmiotu(...), będącego komplementariuszem podmiotu(...) z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., jak również oskarżona J. H. (1) będąc udziałowczynią podmiotu(...), będącego komplementariuszem podmiotu (...)z siedzibą w B. i zarządzającego APTEKĄ (...) w T., podobnie jak M. Ł. (1) będąc kierowniczką APTEKI (...) w T., zarządzanej przez podmiot(...)z siedzibą w B. musiały działając na rynku farmaceutycznym spełniać szereg wymagań stawianych przez ustawę Prawo farmaceutyczne, bowiem w przeciwnym razie nie mogłyby przedmiotowej działalności prowadzić zajmując wskazane wyżej stanowiska. Z jednej strony były one odpowiedzialne za działania podejmowane w ramach podmiotu jakim była apteka ogólnodostępna, a z drugiej strony czerpały korzyści z prowadzonej przez ten podmiot działalności. To właśnie na oskarżonych spoczywał obowiązek dołożenia należytej staranności, aby czynić zadość wymogom ustawy Prawo farmaceutyczne, w tym podejmować działania zgodne z przepisami Prawo farmaceutyczne, a zatem niedopuszczalne jest przerzucanie odpowiedzialności na inne osoby z powołaniem się na nieznajomość regulacji ustawy Prawo farmaceutyczne, która wyznacza podstawowe zasady prowadzenia działalności przez podmioty na rynku farmaceutyczny.
Mając na uwadze powyższe Sąd – uznając oskarżone za winne popełnienia zarzucanych im czynów – potraktował zarzucone działania jako ciąg przestępstw. Odstępy czasu pomiędzy przypisanymi przestępstwami były odpowiednio krótkie w świetle art. 91§1 kk, a wykorzystana sposobność do ich popełnienia taka sama. Poszczególne czyny stanowiły z kolei tzw. czyn ciągły, co wydaje się oczywiste. Z pewnością oskarżone działały w wykonaniu tego samego, z góry powziętego zamiaru. W efekcie podstawa wymiaru kary był również art. 91§1 kk (w czasie popełniania przestępstw nie funkcjonował jeszcze art. 57b kk). Sąd więc mógł wymierzyć oskarżonym kary pozbawienia wolności do 3 lat pozbawienia wolności (lub kary łagodniejszego rodzaju). W okolicznościach sprawy kary łagodniejszego rodzaju nie spełniłyby zdaniem Sądu swoich celów będąc nieadekwatnymi do stopnia społecznej szkodliwości czynów.
Na surowszą odpowiedzialność karną zasługiwały oskarżone G. A. i J. H. chociażby z racji dopuszczenia się przestępstw w formie tzw. sprawstwa kierowniczego. Stąd Sąd wymierzył im kary po 8 miesięcy pozbawienia wolności, a M. Ł. 5 miesięcy pozbawienia wolności. Są to i tak kary w dolnych granicach zagrożenia. Niewątpliwie okolicznością łagodzącą była uprzednia niekaralność oskarżonych, ocenia również z perspektywy ich wieku. Inaczej bowiem Sąd ocenia niekaralność osób, które lewie co osiągnęły wiek pozwalający na pociągnięcie ich do odpowiedzialności karnej, a inaczej osób w sile wieku. Z drugiej strony okolicznością obciążająca była wielkość przestępczego procederu. Należy pamiętać, że penalizowane jest każde pojedyncze zachowanie wypełniające znamiona art. 126b ustawy prawo farmaceutyczne. W efekcie kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonych jawią się jako sprawiedliwe i adekwatne do społecznej szkodliwości popełnionych przestępstw.
Zważywszy przede wszystkim na uprzednią niekaralność oskarżonych Sąd stanął na stanowisku, że wszystkie zasługują na dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania kar pozbawienia wolności. Wydaje się, że proceder, za który oskarżone zostały skazane był złym, aczkolwiek tylko incydentem w ich życiu. Zachodzi więc co do nich pozytywna prognoza kryminologiczna. Warunkowe zawieszenie wykonania kar będzie wystarczające dla osiągniecia wobec nich celów kary, a w szczególności zapobieżeniu popełnienia przestępstwa w przyszłości, a więc powrotowi do przestępstwa. Okresy próby zweryfikują pokładane nadzieje. Sąd zróżnicował okresy prób uznając, że wspomniana weryfikacja wymaga więcej czasu w stosunku do sprawczyń kierowniczych. Obowiązek z art. 70§1 pkt 1 kk pomoże realnie kontrolować przebieg prób, a jego wykonywanie będzie uświadamiać oskarżonym konsekwencje ich przestępczej działalności w przeszłości.
Aby urealnić dolegliwość kar pozbawienia wolności orzeczonych z warunkowym zawieszeniem ich wykonania orzeczono obok nich grzywny. Wszak w ten sposób wymierzone kary pozbawienia wolności nie stanowią realniej dolegliwości, co jest podstawą kary. Na wymiar grzywien wpływ miały przytoczone wyżej okoliczności, a także możliwości zarobkowe sprawczyń. Musiał być on odpowiedni nie tylko z punktu widzenia dolegliwości aby również uzmysłowić oskarżonym nieopłacalność wchodzenia w konflikt z prawem.
Dolegliwość kary wyraża się w pozbawieniu sprawcy określonych dóbr osobistych (np. wolności) lub materialnych (np. majątku) bądź też w pozbawieniu pewnych praw, a zatem w odebraniu lub uniemożliwieniu korzystania z tych praw w przyszłości (np. zakaz wykonywania zawodu, zakaz prowadzenia pojazdów). Wyrazem tej dolegliwości w niniejszym przypadku jest właśnie pozbawienie oskarżonych części majątku i to takiej części aby było to odczuwalne, a nie symboliczne.
Za zbędne jednak w kontekście konsekwencji pranych (dolegliwości) wyroku Sąd uznał orzeczenie wobec oskarżonych środków karnych w postaci zakazów prowadzenia działalności farmaceutycznej. Byłaby to niepotrzebna w kontekście całości wyroku dolegliwość dla oskarżonych. Samo skazanie w tym kształcie odpowiednio uzmysłowi oskarżonym, że działalność, w tym farmaceutyczna, powinna być prowadzona z odpowiednią dbałością o jej legalność. Wydaje się zresztą, że już sam fakt postawienia w stan oskarżenia i toczący się proces spełnił tę funkcję. U podstaw decyzji Sądu o nieorzekaniu zakazu legła również okoliczność, że mieliśmy do czynienia z przestępstwami popełnionym dawno, bo 6-7 lat temu, a oskarżone nie były karane sądownie ani przed ani po ich popełnieniu. Wzgląd na prawidłowy obrót produktami leczniczymi nie wymagał wykluczenia z niego oskarżonych.
O kosztach procesu orzeczono w myśl art. 627 kpk oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 i art. 3 ust. 2 Ustawy o opłatach w sprawach karnych. Na wydatki złożyły się także koszty podróży do sądu dwóch świadków.
ZARZĄDZENIE
1) (...),
2) (...)
(...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Data wytworzenia informacji: