Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

UZASADNIENIE

M. S. (1) jest bratanicą K. S. (1), który jest wspólnikiem (...)w C.. M. S. (1) i K. S. (1) pozostają w konflikcie od śmierci babci oskarżonej w sierpniu 2021 roku z powodu niepowołania M. S. do spadku po zmarłej.

M. S. (1) od 10 grudnia 2018 r. była zatrudniona w firmie (...). W dniu 7 marca 2022 r. złożyła wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

W dniu 5 maja 2022 r. K. S. (1) wraz z detektywem (...) zwołał konferencję prasową dotyczącą nękania K. S. (1). Po konferencji prasowej M. S. (1) udała się do redaktora (...) na rozmowę. W wyniku tej rozmowy w gazecie oraz na(...) ukazał się artykuł, w którym M. S. (1) podaje, że „jest w szoku do czego posunął się jej wujek” i „robi to po to by oczyścić swoje imię”. W artykule napisano, że zdaniem M. S. (2) jej wujek chce wymóc na niej, by nie zabiegała o spadek po zmarłej babci. M. S. (1) podała, że to ona czuje się nękana bowiem zrobiono z niej narkomankę i straciła pracę. Wskazała, że nie zna ludzi, którzy piszą w Internecie, że jej wujek jest pedofilem.

Dowody: częściowo wyjaśnienia M. S. – k. 63-64v, 132v

- zeznania K. S. (1) – k. 81v.-82v.,

- zeznania D. S. – k. 82v.-83,

- zeznania M. S. (3) – k. 83-83v.,

dowody z dokumentów:

- informacja z KRS – k. 8-13, 133

- wydruk artykułu prasowego – k. 14-17, 70-75, 133

- rozwiązanie umowy o pracę – k. 18, 133

- świadectwo pracy – k. 19-21, 133

- płyta DVD – k. 98, odtworzona k. 132-132v

- wydruk wiadomości – k. 107-119, 133.

M. S. (1) ma 30 lat. Była dotychczas raz karana sądownie – w 2023 r. za przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 190a § 2 kk w zw. z art. 11 § 3 kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 1 roku.

Jest osobą bezrobotną. Nie jest zarejestrowana w urzędzie pracy. Jest panną. Ma na utrzymaniu córkę w wieku 8 lat.

Dowody: dane o karalności k. 100,

- dane osobowe k. 63.

M. S. (1) nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. W swych wyjaśnieniach wskazała, iż słowa, które są w artykule, są jej słowami. Wpis w gazecie zrobiła w obronie swojego dobrego imienia i swojego dziecka. Na konferencji z udziałem detektywa (...) została posądzona o to, że chce wyłudzić wraz z konkubentem pieniądze od K. S. (1). Po tej konferencji zaczepiali ją ludzie na ulicy pytając co się stało i chciała ona zrobić sprostowanie, żeby opinia publiczna poznała jej wersję. Ta sytuacja zmusiła ją do odejścia z pracy. Redaktorowi gazety przekazała, że została zmuszona do tego, żeby zwolnić się z pracy. (wyjaśnienia k. 63v.-64)

Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonej za wiarygodne jedynie częściowo. Na wiarę zasługiwały niewątpliwie w tej części w której przyznała, iż słowa zawarte w artykule w gazecie są jej słowami. Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonej za niewiarygodne w zakresie, w którym nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów i wskazała, że nie miała na celu pomówienia oskarżyciela prywatnego. Przeczą temu sformułowania przez nią użyte. Oskarżona w swoich wypowiedział wskazała, że K. S. (1) chce „oczyścić swoje imię”. Aby oczyścić swoje imię osoba musi najpierw coś zrobić. M. S. (1) nie rozwinęła jednak co takiego zrobił K. S. (1), pozostawiając domysły opinii publicznej. Nadto użyła określenia, że oskarżyciel prywatny chce „wymóc na niej” aby nie ubiegała się o spadek. Zgodnie z definicją słownikową słowo „wymóc” oznacza skłonienie kogoś do czegoś stosując środki nacisku, perswazji, uzyskanie czegoś groźbami czy też wymuszenie. Jest to więc słowo o zdecydowanie negatywnym wydźwięku. Oskarżona udając się na rozmowę z redaktorem miała czas na przemyślenie swoich wypowiedzi i używając tych słów musiała być świadoma, jak zostaną one odebrane przez opinię publiczną. Dlatego też, zdaniem Sądu, owe pomówienie było celem, który przyświecał oskarżonej formułując określone wypowiedzi w rozmowie z redaktorem gazety.

Zeznania K. S. (2) zostały uznane za w pełni wiarygodne. Brak było podstaw do ich kwestionowania jako, że były jasne, pełne, logiczne i znajdowały oparcie w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków D. S. i M. S. (3). Wynikało z nich, że oskarżona i pokrzywdzony są ze sobą skonfliktowani od czasu śmierci babci oskarżonej. Nadto potwierdzili oni, że to oskarżona sama z własnej woli złożyła wypowiedzenie umowy o pracę i nikt jej do tego nie zmuszał.

Sąd uznał również za wiarygodne dowody z dokumentów, w szczególności: informacji o karalności oraz nagrań i wydruków – nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Zgodnie treścią przepisu artykułu 212 § 1 kk kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mająca osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Natomiast jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (art. 212 § 2 kk.). Do znamion czynu z art. 212 kk nie należy wystąpienie określonego skutku, wystarczająca jest bowiem sama tylko możliwość poniesienia przez pokrzywdzonego określonych szkód moralnych, nawet jeśli one nie nastąpią ( zob. Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do artykułów 117-221. Tom I, pod red. prof. Andrzeja Wąska, prof, dr hab. Robert Zawłocki, Wyd. CH Beck, 2010 r., komentarz do art. 212 k.k.). Przypisanie sprawcy popełnienia czynu z art. 212 kk wymaga więc wykazania, że istniała co najmniej możliwość poniżenia osoby pokrzywdzonej lub, że wchodziło w grę niebezpieczeństwo uszczerbku zaufania do niej. Ocena ujemnej treści pomówienia musi być dokonywana w kontekście wymagań lub oczekiwań związanych z zajmowanym stanowiskiem, pełnioną funkcją wykonywanym zawodem albo rodzajem prowadzonej działalności. Tym samym oceny czynu oskarżonej oraz jego możliwych skutków należało dokonywać w kontekście statusu pokrzywdzonego w jego otoczeniu oraz zawodu jaki wykonywał.

Analiza wypowiedzi oskarżonej zamieszczonych w artykule wskazuje, że miały one charakter zniesławiający - powodując u oskarżyciela prywatnego słuszne poczucie krzywdy. Treść wypowiedzi oskarżonej niewątpliwie naraziła K. S. (1) na zdyskredytowanie jako osoby. Oskarżona powiedziała m.in., że „straciła pracę” czym zasugerowała, że to pokrzywdzony stoi za jej zwolnieniem z pracy, podczas gdy to ona złożyła wypowiedzenie umowy o pracę jeszcze przed zwołaniem pierwszej konferencji prasowej przez oskarżyciela prywatnego. Wskazała też, że działania K. S. (1) są podyktowane chęcią oczyszczenia swojego imienia wśród mieszkańców. Wypowiedź ta sugeruje, że zdaniem oskarżonej K. S. (1) ma coś na sumieniu. Nie doprecyzowała ona jednak w artykule, czego to oczyszczenie imienia miałoby dotyczyć pozostawiając domysły opinii publicznej. W swojej wypowiedzi wskazała również, że K. S. (1), chce „wymóc na niej” aby nie ubiegała się o spadek po zmarłej babci. Jak już wcześniej wskazano, słowo „wymóc” jest słowem nacechowanym negatywnie, świadczącym o wymuszeniu czegoś. Takie sformułowania bezsprzecznie mogły spowodować negatywny odbiór osoby pokrzywdzonego przez opinię publiczną. Dodać należy, że w ocenie Sądu, oskarżona używając takich słów w rozmowie z redaktorem gazety właśnie taki efekt chciała uzyskać. Zdaniem Sądu, wbrew twierdzeniom oskarżonej, podstawowym celem jej działania było właśnie zniesławienie pokrzywdzonego. Gdyby chciała jedynie przekazać swoją wersję wydarzeń jej wypowiedzi nie zawierałyby niedomówień, rozwinęłaby kwestię „oczyszczania imienia” czy też okoliczności związane z utratą pracy. Reasumując, w ocenie Sądu, treść wypowiedzi oskarżonej umieszczona w artykule prasowym stanowiła pomówienie K. S. (1) w opinii publicznej i naraziła go na utratę zaufania.

Przestępstwo pomówienia popełnione przez oskarżoną za pomocą środków masowego przekazu, w tym przypadku prasy oraz Internetu, rodziło także możliwość rozpoznania pokrzywdzonego przez nieokreśloną liczbę osób. Zauważyć nadto należy, iż pokrzywdzony jako biznesmen prowadzący od ponad 20 lat działalność gospodarczą w małej miejscowości był osobą łatwo rozpoznawalną przez mieszkańców miasta. Zamieszczenie wypowiedzi oskarżonej w artykule prasowym w sposób oczywisty mogło narazić oskarżyciela prywatnego na utratę zaufania przez kontrahentów i klientów a także położyć się cieniem na jego dotychczasowej dobrej opinii.

Oskarżona zgadzając się na publikację artykułu prasowego zawierającego jej wypowiedzi w gazecie oraz na portalu internetowym, wypełniła tym samym znamię opisane w § 2 artykułu 212 kk. Sąd w pełni podziela bowiem pogląd, iż „Środkami masowego komunikowania będą wszystkie środki, których działanie sprowadza się do masowego przekazywania rozmaitych treści. Czyli do środków tych wypadnie zaliczyć nie tylko prasę drukowaną, przekaz radiowy i telewizyjny lecz także książkę, plakat, film oraz przekaz za pomocą Internetu. (…) Internet jest środkiem masowego komunikowania, o jakim mowa w art. 212 § 2 i 216 § 2 k. k., za pomocą które sprawca może dopuścić się zarówno zniesławienia, jak i znieważenia. ( zob. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt III KK 234/07, LEX nr 444478).

W tym miejscu należy wskazać, że ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2600 ze zm.) która weszła w życie w dniu 1 października 2023 r. zostało zmienionych szereg przepisów kodeksu, w tym art. 53 § 1 kk, dotyczący dyrektyw wymiaru kary. Ustawodawca wyeliminował cel wychowawczy kary, który wcześniej Sąd uwzględniał przy jej wymiarze, kładąc obecnie nacisk na cele kary w zakresie jej społecznego oddziaływania. Dlatego orzekając w niniejszej sprawie, Sąd miał na uwadze treść art. 4 § 1 kk, zgodnie z którym, jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd zastosował przepisy obowiązujące w dacie popełnionego przez oskarżoną czynu.

Za przypisany oskarżonej występek Sąd wymierzył karę 100 stawek dziennych grzywny przyjmując, że jedna dzienna stawka wynosi 10 zł.

W ocenie Sądu orzeczenie wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności jawiłoby się jako nazbyt surowe, z kolei orzeczenie kary ograniczenia wolności w formie prac społecznie użytecznych mogłoby się wiązać z trudnościami na etapie jej wykonywania.

Zdaniem Sądu, grzywna orzeczona w takim rozmiarze stanowi dolegliwość adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości czynu jakiego dopuściła się oskarżona. Przy wymiarze ilości stawek dziennych Sąd wziął również pod uwagę stopień zawinienia oraz cel kary. Wymierzona ilość stawek dziennych grzywny będzie stanowić realną dolegliwość dla oskarżonej i powstrzyma ją przed kolejnymi nagannymi zachowaniami. Przy ustalaniu wysokości jednej stawki Sąd kierował się kryteriami z art. 33 § 3 kk, w szczególności wziął pod uwagę sytuację majątkową oskarżonej.

Orzeczona w ten sposób kara spełni przewidziane ustawowo wymogi w zakresie jej wychowawczego i zapobiegawczego oddziaływania oraz w zakresie kształtowania poczucia sprawiedliwości społecznej

Zgodnie z brzmieniem art. 628 pkt 1 kpk Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela prywatnego kwotę 300 złotych (stanowiącą równowartość uiszczonych zryczałtowanych wydatków postępowania) a w myśl art. 628 pkt 2 kpk oraz § 11 ust. 2 i § 17 pkt 1) kwotę 1168 zł tytułem zwrotu poniesionych przezeń kosztów zastępstwa procesowego.

Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych Sąd obciążył oskarżoną opłatą sądową w wysokości 100 zł. Wysokość wskazanej opłaty nie jest nadmiernie wysoka, biorąc pod uwagę możliwości finansowe oskarżonej i Sąd nie znalazł podstaw do zwolnienia oskarżonej od jej zapłaty na rzecz Skarbu Państwa.