II K 435/18 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Toruniu z 2018-08-06
Sygn. akt II K 435/18
UZASADNIENIE
Dnia 5 marca 2018 r. około godziny 17:00 S. K. (1) przyjechał z kolegą P. M. do T.. Około godziny 19:00 udali się oni do kasyna (...) C. przy ul. (...). S. K. (1), około godziny 1:00 wyszedł z kasyna do sklepu w celu zakupu tabletki przeciwbólowej. Po wyjściu ze sklepu, miał on wrócić do kasyna, jednak pomylił drogę i znalazł się na (...).
dowód: zeznania pokrzywdzonego S. K. (1) k. 49-55, 392
Na Bulwarze S. K. został zaczepiony przez nieustalonego mężczyznę o pseudonimie (...), do którego po chwili dołączyło dwoje mężczyzn – I. L. (1) i C. O. (1). (...) zapytał S. K. (1) „dokąd idziesz(...)?”, na co pokrzywdzony odpowiedział „co cię to obchodzi”. Po tej krótkiej wymianie zdań (...) uderzył S. K. pięścią w twarz. Po chwili troje mężczyzn – C. O. (1), I. L. (1) i (...) – uderzali S. K. po twarzy i po całym ciele. W trakcie zadawania ciosów mężczyźni krzyczeli do pokrzywdzonego, by ten dał im pieniądze. W wyniku zadawanych ciosów, S. K. upadł na ziemię, po czym atakujący go mężczyźni zaczęli kopać go i bić po ciele i twarzy. W momencie, w którym pokrzywdzony próbował wstać, podbiegł do niego (...), który złapał go wpół i zaczął go szarpać. Do napastnika dołączyli pozostali mężczyźni, którzy uderzali pokrzywdzonego w głowę. Po jednym z ciosów oddanym przez C. O. (1), pokrzywdzony po raz kolejny upadł, a gdy leżał otrzymał kilka uderzeń w twarz i tułów z pięści i z nogi.
dowód: zeznania pokrzywdzonego S. K. (1) k. 49-55, 392,
częściowo wyjaśnienia oskarżonego I. L. (1) k. 77-79,99-100, 125, 391
częściowo wyjaśnienia oskarżonego C. O. (1) k. 86-90, 96-97,118-119, 391
protokół z oględzin zapisu monitoringu k.41-47,392
protokół z oględzin miejsca zdarzenia k. 62, 110, 392
Podczas próby podniesienia się, pokrzywdzonemu wypadł z kieszeni kurtki telefon komórkowy marki N., który następnie został zabrany przez C. O. (1).
dowód:częściowo wyjaśnienia oskarżonego C. O. (1), k. 86-90, 96-97,118-119,391,
zeznania pokrzywdzonego S. K. (1), k. 49-55, 392,
protokół z oględzin zapisu monitoringu k.41-47, 392
W trakcie szarpaniny, (...) wyciągnął pokrzywdzonemu z kieszeni kurtki pieniądze w wysokości 1000 zł. M. pociągnął pokrzywdzonego za kaptur, a następnie ciągnął go po chodniku w kierunku schodów w dół koryta rzeki, po czym zrzucił pokrzywdzonego na dół, pod pomost.
dowód: zeznania pokrzywdzonego S. K. (1), k. 49-55,392,
częściowo wyjaśnienia oskarżonego I. L. (1) k. 77-79,99-100,125, 391,
częściowo wyjaśnienia oskarżonego C. O. (1) k. 86-90, 96-97,118-119, 391,
protokół z oględzin zapisu monitoringu k.41-47, 392
Pod pomost zeszli także pozostali napastnicy, którzy następnie szarpali tam S. K.. Po chwili pokrzywdzonemu udało się podnieść i gdy ten wstał, (...) przeszukał jego odzież. Mężczyzna wyciągnął z kieszeni kurtki pokrzywdzonego portfel, w którym znajdował się dowód osobisty, prawo jazdy, angielski dokument cudzoziemca i niemiecka karta zdrowia, który następnie wyrzucił w stronę rzeki. Przez następną chwilę napastnicy szarpali jeszcze pokrzywdzonego, po czym udali się w stronę mostu kolejowego.
dowód: zeznania pokrzywdzonego S. K. (1), k. 49-55,392,
częściowo wyjaśnienia oskarżonego I. L. (1) k. 77-79,99-100, 125,391,
protokół z oględzin zapisu monitoringu k.41-47, 392
Na końcu(...) C. O. (1), I. L. (1) i (...) podzielili się zabranymi pokrzywdzonemu pieniędzmi – po 310 zł, mężczyzna o pseudonimie (...) zabrał jeszcze dodatkowo 50 zł.
dowód: częściowo wyjaśnienia oskarżonego I. L. (1) k. 77-79,99-100, 125,391,
częściowo wyjaśnienia oskarżonego C. O. (1) k. 86-90, 96-97,118-119,391,
protokół z przeszukania osoby C. O. (1) k. 8-9,392,
protokół z przeszukania osoby I. L. (1) k. 15-16, 392
Po oddaleniu się napastników, pokrzywdzony wstał i poprosił mijającego go rowerzystę o pomoc i wezwanie Policji i pogotowia ratunkowego.
dowód: zeznania pokrzywdzonego S. K. (1), k. 49-55, 392
O godz. 2:15 C. O. (1) i I. L. (1) zostali zatrzymani przez funkcjonariuszy Policji K. T.-Ś..
dowód: protokół z zatrzymania C. O. (1) k. 4-5, 392,
protokół z zatrzymania I. L. (1) k. 11-12, 392
Badanie urządzeniem elektronicznym wykazało, iż C. O. (1) o godz. 2:22 miał 0,12 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, natomiast I. L. (1) o godz. 2:27 – 0,25 mg/l.
dowód: protokół z badania stanu trzeźwości C. O. (1) urządzeniem elektronicznym k. 7, 392,
protokół z badania stanu trzeźwości I. L. (1) urządzeniem elektronicznym k. 14, 392
C. O. (1) podczas zatrzymania i poddania oględzinom ubrany był w czarną bluzę z napisem na klatce piersiowej „crimecrew”, siwo-czarne spodnie dresowe z kieszeniami oraz napisem „sport” na lewej nogawce, buty za kostkę koloru żółto-czarnego, kurtkę zimową z kapturem na zamek błyskawiczny koloru granatowo-żółtego. Na spodniach, butach i kurtce znajdowały się plamy krwi.
dowód: protokół oględzin C. O. (1) wraz z dokumentacją fotograficzną k. 27-33, 392,
protokół oględzin odzieży C. O. i I. L. wraz z dokumentacją fotograficzną k. 173-174i, 392
I. L. (1) podczas zatrzymania i poddania oględzinom ubrany był w kurtkę z kapturem koloru czerwono-czarnego, czarną bluzę z kominem, spodnie koloru moro – bojówki, buty ciemne z pomarańczowymi sznurówkami. Zarówno na prawym, jak i na lewym bucie znajdowały się plamy krwi .
dowód: protokół oględzin I. L. (1) wraz z dokumentacją fotograficzną – k. 21-26, 392,
protokół oględzin odzieży C. O. i I. L. wraz z dokumentacją fotograficzną k. 173-174i, 392
W wyniku zdarzenia pokrzywdzony doznał obrażeń ciała polegających na wieloodłamowym złamaniu kości nosa z dużym przemieszczeniem odłamów, złamaniu ściany dolnej oczodołu prawego z niewielkim przemieszczeniem odłamów, licznych ranach tłuczonych twarzy (okolica czołowa, obie okolice jarzmowe, okolica grzbietu nosa i ust), zasinieniach twarzy oraz obrzękach obu okolic oczodołowych i nosa, a także otarciu naskórka obu kończyn górnych – tj. naruszenia czynności narządów ciała trwającego powyżej 7 dni.
dowód: dokumentacja medyczna k. 315, 392,
opinia sądowo-lekarska k. 359 – 361, 392
C. O. (1) nie ma objawów choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. Stwierdzono u niego zaburzenia rozwoju osobowości. W chwili czynu nie miał zniesionej ani ograniczonej poczytalności.
dowód: opinia sądowo-psychiatryczna k. 198-200, 392
C. O. (1) nie był dotychczas karany sądownie.
dowód: karta karna oskarżonego C. O. (1) k. 131, 392
I. L. (1) był dotychczas karany sądownie za przestępstwo z art. 292 § 1 kk wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 21 września 2017 r. sygn. akt II 883/17. Sąd w/w wyrokiem wymierzył mu karę grzywny w wysokości 20 stawek dziennych po 10 zł.
dowód: karta karna oskarżonego I. L. (1) k. 187-188, 392
C. O. (1) i I. L. (1) zostali oskarżeni o to, że w dniu 6 marca 2018 r. w T. na (...)działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz wspólnie i w porozumieniu z nieustalonym mężczyzną, dokonali rozboju na osobie S. K. (1) w ten sposób, że po zażądaniu wydania pieniędzy, a następnie doprowadzeniu go do stanu bezbronności bijąc i kopiąc po głowie zabrali w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 1000 złotych, portfel z zawartością dowodu osobistego i telefon komórkowy marki N., mienie łącznej wartości 2200 złotych na szkodę wymienionego, tj. o przestępstwo z art. 280 § 1 kk.
Oskarżony I. L. (1) (k. 77-79, 99-100, 125, 392) częściowo przyznał się do zarzucanego mu czynu. Wskazał on, że uderzył S. K. kilka razy w głowę, jednak nie wyjął mu pieniędzy z kieszeni kurtki. Wyjaśnił, że gdy szedł ul. (...) z C. O. (1), zaczepił ich mężczyzna w wieku ok. 30 paru lat, szczupłej budowy ciała, ubrany w zieloną kurtkę, czapkę zimową, posiadający kastet, który kazał na siebie mówić (...) – nie podał on jednak swojego imienia i nazwiska. Oskarżony podał, że (...) zapytał ich czy widzieli mężczyznę w siwej kurtce. I. L. wyjaśnił, że wraz z O. wskazali mężczyźnie gdzie poszła opisana przez niego osoba. Oskarżony podał, że (...) powiedział, że osoba ta miała go oszukać w kasynie i zapytał go i C. O. czy chcą zarobić trochę pieniędzy. Jak podaje oskarżony, mężczyźni spotkali S. K. na (...). Oskarżony wskazał, że C. O. jako pierwszy uderzył pokrzywdzonego, a następnie (...) podbiegł do niego i uderzył go z kastetu w twarz. Wskazał także, że po chwili w/w mężczyźni złapali i zrzucili pokrzywdzonego ze schodków w kierunku W., w pobliżu tarasu widokowego. Oskarżony wskazał, że pokrzywdzony złapał go za kurtkę, więc żeby się uwolnić uderzył go z pięści w twarz, a gdy ten upadł, odruchowo go kopnął. I. L. podał, że (...) groził mu i C. O., że jeśli nie będą bić pokrzywdzonego, to ich pobije. Oskarżony podał, że wraz z C. O. zaczęli udawać, że biją pokrzywdzonego, jednak (...) kazał im bić go mocniej. I. L. podał, że (...) bił pokrzywdzonego kastetem w twarz i żebra, a także zażądał od pokrzywdzonego pieniędzy, po czym wyjął mu z kieszeni portfel i zobaczywszy, że portfel jest pusty, odrzucił go w kierunku W.. Oskarżony wskazał, że po całym zdarzeniu chcieli wraz z C. O. odejść, ale (...) kazał im pójść z nim dalej (...), żeby rozdzielić pieniądze – każdy z nich wziął po 310 zł, a (...) wziął jeszcze dodatkowe 50 zł.
W ocenie Sądu, należy uznać wyjaśnienia I. L. (1) za wiarygodne jedynie w części. Sąd uznał, że prawdziwe są twierdzenia oskarżonego co do tego, że przedmiotowe zdarzenie miało miejsce oraz co do kwoty pieniędzy, które zabrał po całym zdarzeniu, bowiem znajdują one odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym, przede wszystkim w wyjaśnieniach C. O. (1), a także w protokole z przeszukania oskarżonych. Sąd odmówił jednak wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego I. L. w tej części, w której twierdzi on, że bił pokrzywdzonego, ponieważ bał się mężczyzny o pseudonimie (...). Są on bowiem sprzeczne z pozostałymi jego wyjaśnieniami, a mianowicie z tym, że jak wskazał oskarżony, (...) przed całym zdarzeniem zaproponował jemu i C. O. pieniądze w zamian za pomoc w pobiciu S. K.. Niewiarygodne są także twierdzenia oskarżonego, że uderzył pokrzywdzonego, bo ten złapał go za kurtkę, a także że początkowo jedynie udawał, że bije S. K., bowiem stoją one w sprzeczności z zeznaniami pokrzywdzonego, a także nagraniem z monitoringu miejskiego. W ocenie Sądu przedstawiony przez oskarżonego przebieg zdarzeń miał na celu umniejszenie swojej roli w zdarzeniu i ukazanie siebie jako osoby, która została zastraszona, co znacznie odbiega od wersji wydarzeń ustalonej przez Sąd. Oskarżeni godząc się na propozycję nieznajomego mężczyzny, wiedzieli co będą musieli zrobić, żeby zdobyć pieniądze i z pełną tego świadomością zgodzili się na to. Oskarżony w swoich wyjaśnieniach wskazuje na mężczyznę o pseudonimie (...), jako głównego sprawcę, który zadawał najwięcej ciosów pokrzywdzonemu używając do tego kastetu. Twierdzenia te nie zostały jednak potwierdzone przez pokrzywdzonego, który w swoich zeznaniach nie wskazał, aby były mu zadawane ciosy kastetem. Ponadto, należy stwierdzić, że gdyby oskarżony w istocie uznał, że (...) może być osobą niebezpieczną, jak najprędzej chciałby oddalić się od tego mężczyzny, a tym bardziej nie zgodziłby się na jego propozycję dokonania rozboju na nieznajomej osobie.
Oskarżony C. O. (1) (k. 86-90, 96-97,118-119, 392) przyznał się do zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że dnia 5 marca 2018 r., około godziny 1:00 idąc z I. L. (1) na ul. (...) podszedł do nich mężczyzna, który kazał na siebie mówić (...). Jak podał oskarżony, (...) był w wieku 30 kilku lat, szczupły, ubrany w siwe spodnie dresowe i jasną bluzę. Oskarżony wskazał, że (...) zapytał go i C. O. czy widzieli mężczyznę wychodzącego z kasyna ubranego w białą kurtkę i ciemne dżinsy. C. O. podał, że na (...) zauważył mężczyznę opisanego przez (...). Jak wskazał oskarżony, (...) kazał mu zaatakować owego mężczyznę, grożąc mu, że jeśli tego nie zrobi to pobije go kastetem. Oskarżony wskazał, że z obawy przez pobiciem zaatakował S. K. – szarpał go, uderzał go pięścią w głowę oraz kopał po głowie i ciele. Jak wskazał C. O., (...) zabrał pokrzywdzonemu pieniądze, jednak oskarżony nie wie czy (...) dokonał także zaboru portfela. C. O. podał, że niczego nie żądał od pokrzywdzonego. Oskarżony wskazał, że zabrał telefon, który wypadł pokrzywdzonemu z kieszeni, jednak miał zamiar mu go oddać, gdy spotka go następnym razem. C. O. podał, że po całym zdarzeniu, wszyscy troje udali się w stronę mostu kolejowego i na końcu (...) podzielili się pieniędzmi zabranymi pokrzywdzonemu – po 310 zł.
Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego C. O. (1) za wiarygodne w części. W ocenie Sądu prawdziwe są wyjaśnienia oskarżonego co do tego, że przedmiotowe zdarzenie miało miejsce, a także w większości co do przebiegu tego zdarzenia, a mianowicie zadawanych ciosów przez poszczególnych uczestników zdarzenia, a także co do zaboru pieniędzy przez mężczyznę o pseudonimie (...) oraz zaboru przez oskarżonego telefonu pokrzywdzonego. Wyjaśnienia oskarżonego w tej części bowiem są zgodne z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie, a mianowicie wyjaśnieniami oskarżonego I. L. (1), zeznaniami S. K. (1), a przede wszystkim z nagraniem z monitoringu znajdującego się na (...). Należało także przyznać walor wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w tej części, w której wskazał on, iż podzielił się z pozostałymi mężczyznami pieniędzmi zabranymi pokrzywdzonemu po 310 zł, bowiem korespondują one z dowodami z przeszukania C. O. i I. L., przy których znaleziono kwoty odpowiednio: 317, 20 zł i 330, 76 zł.
W ocenie Sądu nie są jednak wiarygodne wyjaśnienia oskarżonego w tej części, w której twierdzi on, że miał zamiar oddać pokrzywdzonemu zabrany mu telefon. Gdyby oskarżony rzeczywiście nie miał zamiaru przywłaszczenia telefonu, to w ogóle nie zabierałby go albo oddał pokrzywdzonemu niezwłocznie po całym zdarzeniu. Jak wskazał oskarżony, przez zdarzeniem nigdy wcześniej nie widział pokrzywdzonego, nie znał jego imienia i nazwiska, trudno zatem przyjąć, że przewidywał, że wkrótce znów go spotka. Sąd odmówił także waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, iż ten zaatakował pokrzywdzonego, ponieważ bał się, że zostanie pobity przez (...), bowiem twierdzenia te nie znajdują oparcia w pozostałym materiale dowodowym. Przede wszystkim stoją one w sprzeczności z wyjaśnieniami oskarżonego I. L. (1), który wskazał, że (...) zaczepił ich i zaproponował zapłatę w zamian za zaatakowanie S. K.. W ocenie Sądu, należało zatem przyjąć, że przyczyną zachowania oskarżonego była chęć zysku, a nie obawa wyrządzenia krzywdy przez (...). Gdyby w istocie oskarżony bał się w/w mężczyzny to nie przystałby na jego propozycję zaatakowania pokrzywdzonego albo przynajmniej po zaprzestaniu ataków na pokrzywdzonego, niezwłocznie oddaliłby się z miejsca zdarzenia, a nie poszedłby dalej razem z mężczyzną, który miał mu grozić. Sam fakt, iż (...) kazał mu i I. L. bić pokrzywdzonego, nie oznacza jeszcze, że u oskarżonego wystąpiła tak duża obawa przed nowopoznanym mężczyzną, że nie miał innego wyjścia, jak tylko atakować pokrzywdzonego.. Nie są także wiarygodne wyjaśnienia oskarżonego w tej części, w której twierdzi on, że nie żądał od pokrzywdzonego pieniędzy. Twierdzenia są bowiem sprzeczne z zeznaniami pokrzywdzonego, który podał, że wszyscy atakujący go mężczyźni krzyczeli do niego, by ten dał im pieniądze.
Zeznania pokrzywdzonego S. K. (1) (k. 49-55, 392), w ocenie Sądu były wiarygodne w większości. To właśnie głównie na podstawie zeznań pokrzywdzonego Sąd poczynił ustalenia w niniejszej sprawie. Zeznania te co do zasady były spójne i logiczne. Okoliczności ujawnione przez pokrzywdzonego znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w tym również częściowo w wyjaśnieniach oskarżonych. W większości potrafił on wskazać na określone działania podejmowane przez poszczególne osoby. Należy podkreślić, iż pokrzywdzony przed zajściem nie znał oskarżonych. Nie miał zatem z nimi żadnych konfliktów. Brak zatem powodów dla których miałby ich pomawiać o zachowania, które nie miałyby miejsca. Pokrzywdzony w postępowaniu przygotowawczym zeznał, że sprawcy dokonali zaboru pieniędzy w kwocie ok. 1000 zł, jednak na rozprawie podał, że w dniu zdarzenia miał przy sobie 1300 zł. Nie można jednak było przyjąć, iż oskarżeni dokonali zaboru 1300 zł, bowiem twierdzenia pokrzywdzonego w tym zakresie nie znajdują potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym, przede wszystkim w protokole przeszukania oskarżonych – zarówno przy jednym, jak i drugim oskarżonym znaleziono niewiele ponad 300 zł. Jak ustalono, sprawcy dokonali zaboru pieniędzy w kwocie 1000 zł, brak bowiem podstaw do przyjęcia, iż była to kwota wyższa.
Zeznania świadka P. M. (k. 154) w ocenie sądu były w pełni wiarygodne, bowiem korespondowały one z zeznaniami pokrzywdzonego S. K. (1). Okoliczność, iż pokrzywdzony przyjechał ze świadkiem do T. w dniu zdarzenia oraz że udali się do kasyna, nie była sporna.
W toku postępowania przygotowawczego przeprowadzono również oględziny nagrań z monitoringu miejskiego (k. 41-47). Dowód ten miał kluczowe znaczenie dla odtworzenia przebiegu zdarzenia, a przede wszystkim dla ustalenia roli poszczególnych sprawców w zdarzeniu. Jak wynika z oględzin owego nagrania, wszyscy trzej mężczyźni – oskarżeni C. O. (1) i I. L. (1) oraz (...) brali aktywny udział w zdarzeniu – wszyscy bili i kopali pokrzywdzonego po twarzy i ciele. Z przedmiotowego nagrania nie wynika, aby któryś ze sprawców pełnił podrzędną rolę w zdarzeniu. Ze względu na zastosowane parametry rejestracji i zapisu nagrań czytelność utrwalonych na nich osób jest znacznie ograniczona i dlatego nie uzyskano czytelnych detali związanych z wyglądem widocznych na nagraniach osób, a jedynie cechy grupowe elementów odzieży w którą osoby te były ubrane. W związku z powyższym nie można jednoznacznie ustalić, iż na nagraniach poddanych badaniu przez biegłych znajdują się trzej oskarżeni i pokrzywdzony, jednakże oskarżeni nie zaprzeczali, że znajdowali się w miejscu zdarzenia w czasie, którego dotyczyły owe nagrania, dlatego też okoliczność ta nie jest w ocenie Sądu poddana wątpliwościom.
Wykonana w sprawie opinia sądowo – psychiatryczna dotycząca oskarżonego C. O. (1) (k. 198-200) pozwoliła na ustalenie, iż osoba ta miała pełną zdolność do rozpoznania znaczenia swoich czynów i pokierowania postępowaniem w czasie zdarzenia. Opinia ta została sporządzona po jednorazowym badaniu, sporządzona została przed uprawnione podmioty, posiadające wiadomości specjalne o uznanych kwalifikacjach. Opinia ta była jasna i zupełna, w związku z tym Sąd nie znalazł podstaw do jej kwestionowania.
Sąd zważył, co następuje:
Przepis art. 280 § 1 kk penalizuje przestępstwo rozboju, polegające na tym, że sprawca kradnie, używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. Czynność wykonawcza rozboju polega na dokonaniu kradzieży przy lub po zastosowaniu przemocy wobec osoby, groźby jej natychmiastowego użycia albo z doprowadzeniem człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. Zakres pojęcia kradzieży obejmuje wszystkie typy kradzieży wskazane w art. 278. Dla bytu przestępstwa rozboju nie ma znaczenia wartość przedmiotu czynności wykonawczej. Doprowadzenie człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności to zachowania, które nie polegają na użyciu przemocy wobec osoby ( zob.wyrok SN z dnia 26 listopada 1980 r., Rw 410/80, OSNKW 1981, nr 3, poz. 14; wyrok SA w Krakowie z dnia 26 marca 1991 r., II AKz 9/91, KZS 1991, z. 4, poz. 14, źródło LEX). Spowodowanie stanu nieprzytomności może polegać na przykład na odurzeniu pokrzywdzonego, uśpieniu go. Spowodowanie stanu bezbronności polega na tym, że pokrzywdzony, mający do tej pory możliwości obrony lub ucieczki, zostaje ich pozbawiony. Może być to na przykład zabranie wózka inwalidzkiego osobie niepełnosprawnej itp. Użycie przemocy wobec osoby polega zaś na fizycznym i bezpośrednim oddziaływaniu na ciało człowieka, ukierunkowanym na przełamanie lub uniemożliwienie oporu. (Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa wyd. V, źródło LEX).
Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż oskarżeni C. O. (1) i I. L. (1) dokonali rozboju na osobie S. K. (1) w ten sposób, że używając przemocy wobec niego poprzez bicie i kopanie go w okolice głowy i klatki piersiowej, zabrali w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 1000 złotych i telefon komórkowy marki N., mienie łącznej wartości 2200 złotych na szkodę S. K. (1). Powyższe okoliczności wynikały z zeznań pokrzywdzonego, wyjaśnień oskarżonych oraz z nagrania monitoringu miejskiego. Przypisanego czynu oskarżeni dopuścili się działając wspólnie i w porozumieniu. Jak wynikało bowiem z wyjaśnień oskarżonych, przyjęli oni propozycję nieustalonego mężczyzny, który obiecał im pieniądze w zamian za pomoc w dokonaniu rozboju na pokrzywdzonym. Należało zatem w niniejszej sprawie, uznać iż oskarżeni wówczas mieli już zamiar dokonania wspólnie rozboju na pokrzywdzonym. Jak wynika z zebranego materiału dowodowego, oboje oskarżeni zadawali pokrzywdzonemu uderzenia. Sprawcy przeszukali odzież pokrzywdzonego, dokonali zaboru telefonu komórkowego i pieniędzy w wysokości 1000 zł oraz portfela, w którym znajdowały się m.in. dowód osobisty i prawo jazdy pokrzywdzonego. Całość sytuacji, a mianowicie pora nocna, zaatakowanie przypadkowego mężczyzny – a przede wszystkim kierowanie się chęcią zysku, a także następnie podejmowane działania przez obu sprawców świadczą, iż działali oni z zamiarem umyślnym bezpośrednim oraz wspólnie i w porozumieniu. Podkreślić należy, iż współsprawstwo obejmuje sytuacje, w których zachowanie jednego ze współdziałających nie wypełnia nawet części znamion typu czynu zabronionego, lecz „istotnie” przyczynia się do wypełnienia tych znamion przez współdziałających. Przyjmuje się, że "dla przyjęcia współsprawstwa (art. 18 § 1 kk) nie jest konieczne, aby każda z osób działających w porozumieniu realizowała własnoręcznie znamiona czynu zabronionego, czy nawet część tych znamion. Wystarczy natomiast, że osoba taka działa w ramach uzgodnionego podziału ról ułatwiając bezpośredniemu sprawcy realizację wspólnie zamierzonego celu ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 grudnia 2016 r. II AKa 190/16 LEX nr 2295133). Warto zaznaczyć, że porozumienie sprawców może mieć zarówno charakter wyraźny, jak i dorozumiany. Do porozumienia takiego może dojść zarówno przed przystąpieniem do realizacji wspólnego wykonania czynu zabronionego, jak i w trakcie wykonywania tego czynu.
W rezultacie o wspólnym działaniu możemy mówić nie tylko wtedy, gdy każdy ze współsprawców realizuje część znamion czynu zabronionego, ale także wtedy gdy, gdy współdziałający nie realizuje żadnego znamienia czasownikowego uzgodnionego czynu zabronionego, ale wykonane wcześniej przez niego czynności stanowią istotny wkład we wspólne przedsięwzięcie. Nie ma zatem znaczenia, że w niniejszej sprawie to C. O. (1) dokonał zaboru telefonu komórkowego, a nieustalony mężczyzna o pseudonimie (...) dokonał zaboru pieniędzy i portfela, bowiem zarówno C. O. (1), jak i I. L. (1) działali wraz z nieustalonym mężczyzną w ramach uzgodnionego podziału ról, ułatwiając mu osiągnięcie zamierzonego celu.
W tym miejscu należy pochylić się nad kwestią ewentualnej możliwości przypisania oskarżonym odpowiedzialności karnej za typ kwalifikowany przestępstwa rozboju, stypizowany w art. 280 § 2 kk, który polega na tym, że sprawca posługuje się bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działa w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem. Oskarżeni, w szczególności I. L. (1), wskazali, że mężczyzna o pseudonimie (...) uderzał pokrzywdzonego kastetem. Należy jednak wskazać, że okoliczność ta nie została potwierdzona przez samego pokrzywdzonego, brak jest też innych dowodów, które potwierdzałyby twierdzenia oskarżonych w tym zakresie. Co więcej, pokrzywdzony wprost wskazał, że atakujący go mężczyźni nie używali żadnego niebezpiecznego narzędzia ( k.54 akt). Ponadto, wskazać należy, że nie każdy kastet stanowi niebezpieczny przedmiot, o którym mowa w przepisie art. 280 § 2 kk. W takim przypadku decyduje, dokonana in concreto, ocena jego indywidualnych, obiektywnych właściwości (fizycznych cech), które muszą wskazywać na to, że użycie go w „zwykły” sposób stwarza dla życia bądź zdrowia zaatakowanego podobne niebezpieczeństwo jak użycie noża bądź broni palnej ( zob. wyrok SA w Katowicach z dnia 21 listopada 2008 r., II AKa 314/08 , Biul. SAKa 2009, nr 1, poz. 8-9). W niniejszej sprawie ów kastet nie został zabezpieczony, nie można zatem było dokonać oceny jego właściwości. W związku z tym, że co do wskazanej okoliczności wystąpiły niedające się usunąć wątpliwości, należało na podstawie art. 5 § 2 kpk rozstrzygnąć je na korzyść oskarżonych i przyjąć, iż dopuścili się oni rozboju w typie podstawowym z art. 280 § 1 kk.
Sąd dokonał zmiany kwalifikacji prawnej czynu uznając, iż oskarżeni dopuścili się przestępstwa z art. 280 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 275 § 1 w zw. z art. 11 § 2 kk.
Przestępstwo stypizowane w art. 157 § 1 kk polega na spowodowaniu tzw. średniego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Określony w art. 157 § 1 skutek sprawca musi obejmować umyślnością, co wymaga ustalenia, iż chciał on spowodować albo godził się ze spowodowaniem poważniejszego uszczerbku, naruszającego czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia na okres powyżej 7 dni.
Sąd ustalił, iż C. O. (1), I. L. (1) i nieustalony mężczyzna spowodowali u S. K. (1) obrażenia ciała polegające na wieloodłamowym złamaniu kości nosa z dużym przemieszczeniem odłamów, złamaniu ściany dolnej oczodołu prawego z niewielkim przemieszczeniem odłamów, licznych ranach tłuczonych twarzy (okolica czołowa, obie okolice jarzmowe, okolica grzbietu nosa i ust) zaopatrzonych chirurgicznie szwami, zasinieniach twarzy oraz obrzękach obu okolic oczodołowych i nosa, a także otarciu naskórka obu kończyn górnych. Tym samym zrealizowali, wspólnie i w porozumieniu, znamiona powyższego przepisu.
Jak wynika z przepisu art. 275 § 1 kk, przestępstwem jest posługiwanie się dokumentem stwierdzającym tożsamość innej osoby albo jej prawa majątkowe lub kradzież lub przywłaszczenie takiego dokumentu. W niniejszej sprawie należało uznać, iż oskarżeni dopuścili się przestępstwa określonego w art. 275 § 1 kk. Podkreślić należy, że dowód osobisty nie może być przedmiotem rabunku ponieważ nie jest rzeczą ruchomą w rozumieniu art. 278 kk, ale dokumentem stwierdzającym tożsamość. W judykaturze wskazuje się zatem, że art. 275 § 1 kk może pozostawać w zbiegu z art. 280 kk, przy czym również w tej sytuacji musi być ustalony zamiar działania sprawcy obejmujący łącznie zabór mienia i dokumentu w celu przywłaszczenia ( zob. wyrok SA w Lublinie z dnia 14 maja 1992 r., II AKr 99/92, OSA 1993, z. 5, poz. 22). W ocenie Sądu, oskarżeni uczestnicząc w rozboju i dokonując zaboru mienia pokrzywdzonego – w tym portfela, mogli i powinni spodziewać się, że mogą znajdować się w nim nie tylko pieniądze, ale także dokumenty, wobec czego ich czyn wyczerpuje znamiona występku z art. 275 § 1 kk.
Jednocześnie Sąd uznał, iż przestępstwa rozboju, naruszenia czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni oraz kradzieży dokumentu tożsamości pozostają ze sobą w realnym zbiegu.
Na mocy art. 280 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk Sąd wymierzył każdemu z oskarżonych karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kierując się wymiarem kary sąd miał na uwadze dyrektywy wymiary kary z art. 53 kk. Wymierzając karę Sąd wziął pod uwagę okoliczności wpływające zarówno łagodząco, jak i obciążająco na jej wymiar. Niewątpliwie na niekorzyść oskarżonych przemawia stosunkowo drastyczny przebieg zajścia. Pokrzywdzony był bowiem wielokrotnie kopany i uderzany po całym ciele, a na odzieży oskarżonych zabezpieczone zostały ślady krwi. Okolicznością obciążającą w stosunku do I. L. (1) jest również jego uprzednia karalność, natomiast w stosunku do C. O. (1) na jego niekorzyść przemawia fakt, iż kilka miesięcy przed popełnieniem przestępstwa uciekł z P. (...) w T.. Przy wymiarze kary jako okoliczność łagodzącą Sąd miał na uwadze przede wszystkim młody wiek oskarżonych, a także postawę oskarżonych w toku postępowania przygotowawczego i jurysdykcyjnego, kiedy to co do zasady przyznali się do popełnienia zarzucanych im czynów i przeprosili pokrzywdzonego. W ocenie Sądu, wymierzone kary, nie odbiegające w istotnej mierze od dolnej granicy zagrożenia ustawowego, są karami sprawiedliwymi.
Sąd na mocy art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonym okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 6 marca 2018 r. do dnia 22 czerwca 2018 r.
Sąd na podstawie art. 46 § 1 kk, zobowiązał solidarnie oskarżonych do naprawienia szkody poprzez uiszczenie 430 zł tytułem szkody majątkowej oraz 4000 zł tytułem częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Pokrzywdzonemu wyrządzono przestępstwem szkodę na kwotę 2200 zł – dokonano bowiem zaboru 1000 zł, telefonu komórkowego o wartości 1150 zł oraz portfela z zawartością o wartości 50 zł. Pokrzywdzonemu zwrócono telefon komórkowy oraz 620 zł w gotówce, w związku z tym należało orzec obowiązek naprawienia szkody w pozostałej części, tj. 430 zł. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, należy pamiętać, że musi ono mieć charakter kompensacyjny, a więc musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, nie będącą jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. W ocenie Sądu kwota 4000 zł jest kwotą odpowiednią biorąc pod uwagę sposób działania sprawców, a także charakter obrażeń doznanych przez pokrzywdzonego.
Sąd na podstawie art. 618 pkt 11 kpk w zw. art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1058 ze zm.) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. kwotę 720 zł + VAT, zaś na rzecz adw. T. C. kwotę 420 zł + VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu. Koszty te ustalono w oparciu o treść § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2016 r., poz. 1714).
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 ze zm.) orzeczono o zwolnieniu oskarżonych z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, zaś w myśl art. 624 § 1 kpk od wydatków, obciążając nimi Skarb Państwa. Rozstrzygnięcie w tym zakresie podyktowane było w obu wypadkach niekorzystną sytuacją majątkową oskarżonych. Obydwaj przebywali w czasie postępowania w areszcie, co uniemożliwiło im uzyskiwanie jakichkolwiek dochodów. Obaj też nie posiadają żadnego majątku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Data wytworzenia informacji: