Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 czerwca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca:

Sędzia Magdalena Glinkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2023 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w K.

przeciwko M. C.,

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego M. C. na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w K. 3.915 zł (trzy tysiące dziewięćset piętnaście złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 26 marca 2022 r. do dnia zapłaty;

II. w pozostałej części powództwo oddala;

III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 650,37 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych trzydzieści siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1916/22

UZASADNIENIE

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa wniosła pozew przeciwko M. C. o zapłatę kwoty 6.415,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 marca 2022 roku do dnia zapłaty. Wniosła również o zasądzenie kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż strony zawarły w dniu 21 stycznia 2022 r. umowę najmu pojazdu R. (...) na okres od 21 stycznia 2022 r. do 26 stycznia 2022 r., która za zgodą wynajmującego została przedłużona na czas nieoznaczony. Pozwany używał przedmiotu najmu do 18 lutego 2022 r. Czynsz najmu miał być uregulowany przez ubezpieczyciela w ramach likwidacji szkody OC. Ubezpieczyciel w części nie wypłacił odszkodowania pozwanemu i wypłata na rzecz powoda nie została dokonana w terminie 30 dni od zakończenia umowy najmu, powód zgodnie z umową najmu obciążył pozwanego czynszem najmu za okres trwania umowy. W trakcie użytkowania pojazdu doszło do jego uszkodzenia przez pozwanego. Wobec czego powód obciążył pozwanego opłatą administracyjną za szkodę powstałą w trakcie najmu i nierozliczoną w ciężar polisy OC sprawcy w kwocie 2.500,00 zł zgodnie z załącznikiem nr 1 do regulaminu. W związku z powyższym, powód wystawił pozwanemu dwie faktury opiewające łącznie na kwotę 6.415,00 zł, wskazując jako termin płatności dzień 25 marca 2022r. Pozwany nie zapłacił należności wynikających z faktur.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniając w całości powództwo. Od tego nakazu został wniesiony przez pozwanego sprzeciw.

W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Złożył również wniosek o zawiadomienie o toczącym się postępowaniu spółki TU (...) i wezwanie jej do wzięcia udziału w sprawie. Wskazał, że Towarzystwo (...) nie wypłaciło odszkodowania i nie zakończyło postepowania likwidacyjnego. Podniósł, że koszty związane z korzystaniem przez niego z samochodu zastępczego winny zostać pokryte przez ubezpieczyciela w ramach odpowiedzialności OC za zdarzenie szkodowe z dnia 20 stycznia 2022 r. Ubezpieczyciel przekazał pozwanemu, że prolonguje wypłatę odszkodowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania wykroczeniowego, które zawisło przed Sądem Rejonowym w Toruniu.

Sąd zawiadomił o toczącym się postępowaniu TU (...) (...)

Powód w piśmie przygotowawczym podtrzymał swoje stanowisko w sprawie oraz wskazał, iż nie jest on legitymowany do dochodzenia roszczeń od ubezpieczyciela.

Sąd ustalił, co następuje:

M. C. w dniu 21 stycznia 2022 r. zawarł z (...) Sp. z o.o. Sp. k. umowę najmu pojazdu zastępczego marki R. (...) nr rej. (...). Umowa została zawarta na okres od 21 stycznia 2022 roku do 26 stycznia 2022 r. Umowa uległa przedłużeniu na czas nieoznaczony, a M. C. korzystał z pojazdu do dnia 18 lutego 2022 r. Do umowy został dołączony regulamin wypożyczalni samochodów.

Bezsporne, a nadto dowód: umowa najmu pojazdu samochodowego k. 13, regulamin wypożyczalni k. 14-15, protokół wydania i zwrotu samochodu k. 16

M. C. w dniu 21 stycznia 2022 r. upoważnił (...) Sp. z o.o. Sp. k. do odbioru odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela – S.T.U. (...) (...) M. C. w upoważnieniu tym zobowiązał się do zapłaty należności z tytułu najmu pojazdu w przypadku, gdy Ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania w całości lub w części, przyznane odszkodowanie będzie niższe niż rzeczywiste koszty wynajmu pojazdu, wypłata nie zostanie dokonana na rzecz spółki w terminie 30 dni od dnia zakończenia umowy najmu.

Dowód: upoważnienie do odbioru odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego k. 17

M. C. zawarł umowę najmu pojazdu zastępczego z uwagi na szkodę do której doszło w dniu 20 stycznia 2022 r., w wyniku której został uszkodzony pojazd należący do M. C.. Towarzystwo (...) prowadzi w sprawie tej szkody postępowanie likwidacyjne. Ponadto, do Sądu Rejonowego w Toruniu został skierowany wniosek o ukaranie sprawcy szkody.

Dowód: akta szkodowe szkody CA20/14197.22 k. 80

M. C. ustalał ze stroną powodową warunki umowy najmu. Zadał pytanie o ubezpieczenie pojazdu, dostał informacje, że udział własny to 0 % i jeżeli cokolwiek się stanie to pojazd jest ubezpieczony, nawet w przypadku szkody całkowitej. Dopytywał, czy ma wykupić dodatkowy pakiet, lecz dostał informacje, że wszystko jest w pakiecie. M. C. nie miał możliwości zapoznać się z regulaminem najmu pojazdu, gdyż pracownik strony powodowej dysponował jedynie tabletem, nie przekazał pozwanemu dokumentów w postaci papierowej. M. C. podpisywał umowę w T., wieczorem, a regulamin został zapisany małą czcionką, wobec czego miał problemy z jego przeczytaniem.

Dowód: zeznania M. C. k. 77v-78

W trakcie trwania umowy najmu pojazdu zastępczego doszło do uszkodzenia najmowanego pojazdu przez pozwanego. Wobec czego, (...) Sp. z o.o. Sp. k na podstawie załącznika nr 1 do regulaminu litera T wypożyczalni obciążył M. C. opłatą administracyjną w kwocie 2500 zł.

Bezsporne, a nadto dowód: zeznania M. C. k. 77v, zdjęcia pojazdu k. 18-20

Strona powodowa wystawiła dwie faktury. Faktura nr (...) dotyczyła wynajmu pojazdu i opiewała na kwotę 3 915,00 zł, z terminem płatności do dnia 25 marca 2022 roku. Faktura nr (...) dotyczyła opłaty administracyjnej w kwocie 2500 zł, również z terminem płatności do 25 marca 2022 roku.

Dowód: faktury VAT (...)

Wobec braku zapłaty przez M. C. należności z wyżej wymienionych faktur, strona powodowa wystosowała wezwanie do zapłaty.

Dowód: wezwanie do zapłaty k. 23

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dowodów z dokumentów oraz zeznań pozwanego M. C.. Sąd w pełni dał wiarę dowodom z dokumentów, albowiem ich prawdziwość nie budziła wątpliwości, nie były one kwestionowane przez strony.

Sąd uznał zeznania złożone przez pozwanego za wiarygodne, gdyż korespondują one z dokumentami, a nadto są logiczne i jasne. Pozwany przyznał, że doszło z jego winy do uszkodzenia najmowanego pojazdu, o czym poinformował powoda. Pozwany zeznał, iż nie miał możliwości spokojnego zapoznania się z treścią regulaminu wynajmu pojazdu, gdyż przy zawieraniu umowy pracownik powoda dysponował jedynie tabletem i nie miał przy sobie wersji papierowej. Zeznaniom tym nie przeczyła strona powodowa.

Strony nie kwestionowały zgromadzonego materiału dowodowego. Ustalony stan faktyczny był w znacznej mierze bezsporny między stronami. Osią sporu między stronami jest to, kto miał uregulować czynsz najmu, czy bezpośrednio najemca czy ubezpieczyciel – TU (...) (...) w postępowaniu likwidacyjnym szkody z dnia 20 stycznia 2022 roku oraz zasadność roszczenia powoda w zakresie opłaty administracyjnej z tytułu uszkodzenia najmowanego pojazdu.

Powód dochodził swoich roszczeń z tytułu umowy najmu. Zgodnie z art. 659 k.c. w umowie najmu najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. W niniejszej sprawie czynsz miał zostać uregulowany przez ubezpieczyciela w ramach likwidacji szkody z dnia 20 stycznia 2022 roku, jednak do tego nie doszło. Zgodnie z upoważnieniem do odbioru odszkodowania, pozwany zobowiązał się w wypadku, gdy ubezpieczyciel nie dokona wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od zakończenia umowy najmu pojazdu do zapłaty należności wynikającej z umowy najmu pojazdu. Wobec powyższego, powód wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 3 915,00. Pozwany nie dokonał zapłaty, jednocześnie przyznając, że podpisał przedmiotowe upoważnienie i nie kwestionował istnienia tej należności. Pozwany jedynie wskazywał na to, że to ubezpieczyciel miał pokryć koszty najmu pojazdu zastępczego.

W tym zakresie, Sąd przyznał rację stronie powodowej i zasądził na rzecz powoda kwotę 3 915,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 marca 2022 roku do dnia zapłaty. Pozwany zgodnie z art. 659 k.c. oraz upoważnieniem do odbioru odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego zobowiązał się do zapłaty czynszu najmu, w szczególności w przypadku, gdy ubezpieczyciel od którego miało zostać odebrane odszkodowanie nie dokona wypłaty na rzecz spółki wynajmującej pojazd w terminie 30 dni od dnia zakończenia umowy najmu. Umowa najmu zakończyła się z dniem 18 lutego 2022 roku, a ubezpieczyciel w ciągu 30 dni od jej zakończenia ani do dnia zamknięcia rozprawy nie uregulował w jakiejkolwiek części należności z tytułu umowy najmu pojazdu zastępczego, wobec czego to pozwany był zobowiązany do zapłaty czynszu najmu. Termin płatności określony został do dnia 25 marca 2022 roku, wobec czego roszczenie stało się z tym dniem wymagalne. Wobec powyższego, Sąd na podstawie art. 481 § 1 kc orzekł o odsetkach, zasądzając odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty od dnia 26 marca 2022 roku do dnia zapłaty. Nadmienić należy, że pozwany dalej ma możliwość dochodzenia roszczenia z tytułu konieczności najmu pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela.

Sąd nie uznał za zasadne roszczenie powoda w zakresie kwoty 2 500 zł tytułem opłaty administracyjnej. Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego w zakresie w jakim stwierdził on, że nie był o niej informowany, a wręcz przeciwnie był zapewniany, że samochód jest ubezpieczony, nie wymagane jest, aby konsument sam dokupywał dodatkowe pakiety ubezpieczenia, gdyż nawet jeśli nastąpi szkoda całkowita to samochód jest ubezpieczony. Pozwany nie miał możliwości przeczytania regulaminu, który jest napisany bardzo małą czcionką, co sprawia, że nawet w wersji papierowej jest on nieczytelny, a tym bardziej wyświetlany na ekranie tabletu. Pozwany był przekonany, że w przypadku jakiejkolwiek szkody nie będzie ponosił kosztów, a swoje przekonanie oparł na zapewnieniach pracownika strony powodowej. Zasadą jest to, że najmowane pojazdy objęte są ubezpieczeniem AC, o wyjątkach powinien zostać poinformowany konsument. Z regulaminu nie wynika w sposób jednoznaczny za jakie szkody odpowiada ubezpieczyciel w ramach AC, a za jakie najemca, w jakich przypadkach może zostać nałożona na najemcę kara administracyjna określona w załączniku do regulaminu. Informacje te powinny zostać przekazane najemcy przed podpisaniem umowy w sposób jasny, nie budzący wątpliwości.

Zgodnie z art. 384 § 1 k.c. ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności regulamin wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy. Natomiast zgodnie z art. 384 § 2 k.c. w razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści, nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów. Z art. 384 § 4 k.c. wypływa zobowiązanie dla strony posługującej się wzorcem umowy w postaci elektronicznej, strona ta powinna udostępnić go drugiej stronie przed zawarciem umowy w taki sposób, aby mogła ona wzorzec ten przechowywać i odtwarzać w zwykłym toku czynności. Powód dostarczył pozwanemu regulamin wraz z załącznikiem, jednakże w toku rozmowy przed zawarciem umowy najmu pojazdu pozwany został wprowadzony w błąd, został fałszywie zapewniony, że ubezpieczenie pokrywa wszelkie uszkodzenia, a nadto nie został on poinformowany o istnieniu opłaty administracyjnej w wysokości 2.500 zł. Wobec tego, Sąd uznał, że przedstawienie konsumentowi regulaminu, który jest nieczytelny nie spełnia wymogu ustawowego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 13 czerwca 2016 roku, I ACa 23/15, LEX nr 2121872). Ponadto, wobec faktu braku poinformowania przez stronę powodową pozwanego o istnieniu i wysokości opłaty administracyjnej, a także zapewnieniu przez stronę powodową, iż koszty związane z ewentualnymi szkodami pokryje ubezpieczenie AC, Sąd uznał, iż obciążenie pozwanego opłatą administracyjną w wysokości 2 500 zł narusza interesy konsumenta, który nie miał rzeczywistej możliwości zapoznania się z regulaminem, a przy tym został wprowadzony w błąd co do jego treści i co do zakresu ubezpieczenia, które posiadał wynajmowany pojazd. Pozwany miał prawo być przekonany, że nie ponosi on odpowiedzialności za uszkodzenie pojazdu, a koszty związane ze spowodowaną przez niego szkodą pokryje ubezpieczenie (AC), o czym był zapewniany. Strona powodowa nie przeczyła zeznaniom pozwanego, nie przedstawiła żadnych dowodów, które miałby świadczyć o tym, że pozwany został poinformowany w sposób należyty o istnieniu opłaty administracyjnej oraz o zakresie swojej odpowiedzialności.

Zachowanie strony powodowej, która powołuje się na postanowienie zawarte w regulaminie, z którym pozwany nie miał rzeczywistej możliwości zapoznania się, a przy tym był zapewniany o tym, iż nie będzie musiał korzystać z dodatkowych pakietów ubezpieczenia, gdyż samochód jest ubezpieczony i nawet w przypadku szkody całkowitej, koszty związane z jej likwidacją pokryje ubezpieczyciel, należy uznać za sprzeczne z zasadami uczciwego postępowania, w szczególności, gdy stroną umowy jest konsument. Strona powodowa nie była lojalna wobec najemcy pojazdu, wobec czego powoływanie się przez nią na zapisy regulaminu i żądanie zapłaty opłaty administracyjnej należy uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego – art. 5 k.c. Sąd w niniejszym stanie faktycznym stwierdził, że regulamin wypożyczalni nie został udostępniony konsumentowi w sposób umożliwiający zapoznanie się z nim, a ponadto konsument był wprowadzony w błąd, co należy uznać za naruszające jego interesy. Wobec czego, Sąd uznał, że nie postanowienia regulaminu dotyczące odpowiedzialności najemcy za uszkodzenia pojazdu i opłat administracyjnych nie wiążą pozwanego.

Wobec powyższego, Sąd uznał za zasadne roszczenie powoda jedynie w części dotyczącej czynszu najmu pojazdu, a w zakresie roszczenia w wysokości 2 500 zł tytułem opłaty administracyjnej wynikającej z załącznika nr 1 litera T do regulaminu wypożyczalni Sąd powództwo oddalił. Zatem, strona powodowa wygrała w 61 %.

Sąd o kosztach orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Powód poniósł koszty w łącznej wysokości 2 217 zł, (400 zł opłata od pozwu, 1 800 zł wynagrodzenie radcy prawnego zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 17 zł opłata skarbowa. Koszty pozwanego to 1800 zł – wynagrodzenie adwokata zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie. Stosownie zatem do udziału w jakim strona powodowa wygrała proces przysługuje jej od pozwanego 1.352,37 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a pozwanemu od strony powodowej 702 zł. Po wzajemnym rozliczeniu powyższych kwot pozwany jest zobowiązany do zwrotu na rzecz powoda kwoty 650,37 zł.