I C 1819/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2017-02-27
Sygn. akt I C 1819/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 lutego 2017 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym
Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz
Protokolant st. sekr. sąd. Bożena Czajkowska
Po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2017 r. w Toruniu.
sprawy z powództwa
M. W.
przeciwko:
Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty we W.
o:
zapłatę
orzeka:
I. oddala powództwo;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt I C 1819/16
UZASADNIENIE
Powód M. W. wniósł o wydanie nakazu zapłaty przeciwko Prokurze Niestandaryzowanemu Sekurytyzacyjnemu Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu we W. na kwotę 3.946,00 zł.
W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 9 czerwca 2015 r. z jego konta bankowego została wyegzekwowana kwota 3.946 zł przez komornika sądowego na mocy nakazu zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny, sygn. akt (...). Na mocy postanowienia tego samego Sądu z dnia 10 grudnia 2015 r. nakaz ten utracił klauzulę wykonalności. Powód dodał, że pozwany próbuje wyegzekwować od niego nienależne świadczenie.
W dniu 6 grudnia 2016 r. Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny, sygn. akt (...), wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie powoda.
Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w sprawie (...).
W uzasadnieniu pozwany wskazał, że postępowanie egzekucyjne było prowadzone w oparciu o ww. tytuł wykonawczy. Wprawdzie w grudniu 2015 r. zostało uchylone postanowienie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności, jednakże nakaz zapłaty nie utracił mocy, a prawomocnym postanowieniem z dnia 17 lutego 2016 r. Sąd odrzucił sprzeciw strony powodowej. Pozwany dodał, że nie można mu zarzucać, iż bezpodstawnie wzbogacił się kosztem powoda ani, że postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte z naruszeniem prawa. Z ostrożności procesowej pozwany podniósł zarzut potrącenia kwoty 3.946 zł z tytułu przysługującej stronie pozwanej należności wynikającej z nakazu zapłaty z dnia 3 lutego 2015r.
W dniu 24 stycznia 2017 r. powód złożył pismo procesowe, w którym wskazał, że zarówno nakaz zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. (sygn. akt (...)), jak i późniejsze pisma komornicze były wysyłane na nieaktualny adres powoda.
Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska.
Sąd ustalił, co następuje:
W dniu 3 lutego 2015 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu, X Wydział Cywilny, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał, aby pozwany M. W. zapłacił na rzecz powoda Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty we W. kwotę 2.381,46 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 9 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty, z uwzględnieniem zmian stopy procentowej odsetek ustawowych, oraz kwotę 642,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w terminie dwóch tygodni od doręczenia niniejszego nakazu albo wniósł w tym terminie sprzeciw do tutejszego Sądu.
Dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie (...)
Powyższy nakaz zapłaty został wysłany do M. W. na adres: ul. (...), (...)-(...) T.. Pomimo podwójnego awizowania przesyłka nie została podjęta w terminie i została uznana za doręczoną z dniem 10 marca 2015 r.
Dowód: przesyłka, k. 25, akta sprawy (...)
W dniu 3 kwietnia 2015 r. nakazowi zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. nadano klauzulę wykonalności.
Bezsporne
W dniu 9 czerwca 2015 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Toruniu zajął rachunek bankowy M. W..
Dowód: zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat, k. 6,
Z rachunku bankowego należącego do M. W., w oparciu o nakaz zapłaty z dnia 3 kwietnia 2015r. została wyegzekwowana kwota 3.946 zł.
Bezsporne
W dniu 4 września 2015 r. M. W. wniósł do Sądu Rejonowego w Toruniu sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w sprawie (...). W piśmie tym wskazał, że jego aktualny adres to: (...)-(...) L., (...). Wskazał także, że nakaz zapłaty został wysłany na nieprawidłowy adres.
Dowód: pismo M. W., k. 29-30, akta sprawy I Nc 10073/14.
M. W. w dniu 4 września 2015 r. udzielił pełnomocnictwa swojej żonie – I. W. m.in. do reprezentowania go przed Sądem Rejonowym w Toruniu w sprawie o sygn. akt (...), udzielania wyjaśnień i odwołań, składania nowych dowodów w sprawie.
Dowód: pełnomocnictwo, k. 32.
Na mocy zarządzenia Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 30 listopada 2015 r. wysłano do pełnomocnika M. I. W. – na adres w L., nakaz zapłaty, odpis pozwu wraz z załącznikami i pouczeniem, oraz przesłano do niej sprzeciw od nakazu zapłaty wraz z wezwaniem do usunięcia braków formalnych pisma przez: złożenie pisma wraz z odpisem dla powoda na urzędowym formularzu oraz złożenia odpisów załączników dla strony przeciwnej.
Bezsporne.
Postanowieniem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 10 grudnia 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...)uchylono w całości postanowienie Sądu Rejonowego w Toruniu w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty wydanemu w postępowaniu upominawczym w dniu 3 lutego 2015 r. W uzasadnieniu wskazano, że ze względu na wysłanie odpisu nakazu zapłaty na nieaktualny adres M. W. (ul. (...) w T.) nie można przyjąć, iż doręczenie było skuteczne. Oznaczało to, że termin do wniesienia sprzeciwu nie rozpoczął w ogóle biegu. W związku z tym nakaz ten w ogóle nie uprawomocnił się.
Bezsporne.
Przesyłka z nakazem zapłaty, odpisem pozwu wraz z załącznikami i pouczeniem oraz wezwaniem do uzupełnienia braków formalnych sprzeciwu (pisma z dnia 4 września 2016 r.) została wysłana do pełnomocnika M. I. W.. Przesyłka została uznana za doręczoną z dniem 28 grudnia 2016 r., bowiem pomimo dwukrotnego awizowania przesyłka ta nie została podjęta w terminie.
Dowód: przesyłka, k. 57, akta sprawy (...).
Postanowieniem z dnia 17 lutego 2016 r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...)Sąd Rejonowy w Toruniu odrzucił sprzeciw pozwanego od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym w dniu 3 lutego 2015 r.
W uzasadnieniu wskazano, że wezwanie zostało uznane za doręczone poprzez awizo pełnomocnikowi M. W. w dniu 28 grudnia 2015 r. M. W. nie usunął braków formalnych i termin do wniesienia poprawionego sprzeciwu upłynął bezskutecznie w dniu 11 stycznia 2016 r.
Dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 17 lutego 2016 r., akta sprawy (...).
Nakaz zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. uprawomocnił się w dniu 12 stycznia 2016 r.
Bezsporne
Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz okoliczności bezspornych.
Na gruncie niniejszej sprawy Sąd w przeważającej mierze opierał się na dokumentach urzędowych w postaci orzeczeń Sądu oraz przesyłek sądowych (potwierdzeń nadania), które zgodnie z art. 244 k.p.c. stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone.
Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu albowiem były kompletne i jasne, wraz z pozostałymi dowodami obrazowały dokładny stan faktyczny sprawy. Ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Co więcej wiarygodność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.
Kwestią sporną w niniejszym postępowaniu było to, czy powodowi należy się zwrot kwoty 3.946 zł jako świadczenia nienależnego wyegzekwowanego przez pozwanego na mocy nakazu zapłaty, który został doręczony powodowi na niewłaściwy adres.
Zgodnie z treścią art. 405 k.c., kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Stosownie do treści art. 410 § 1 k.c. przepisy dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego. Przepis § 2 tego artykułu stanowi, że świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa prawna świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.
Na gruncie niniejszej sprawy powód, choć nie sprecyzował tego, powoływał się na to, że świadczenie, które przymusowo spełnił ze względu na prowadzone przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, było nienależne, bowiem odpadła podstawa prawna świadczenia. Jako argument przemawiający za tą tezą powód wskazał, że postanowieniem z dnia 10 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny uchylił w całości postanowienie tego Sądu w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. Strona powodowa powoływała się również na to, że ze względu na wskazanie przez pozwanego jego błędnego adresu i w konsekwencji braku prawidłowego doręczenia orzeczenia, nakaz zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. nie uprawomocnił się i w związku z tym nie było możliwe nadanie mu klauzuli wykonalności, a następnie wszczęcie egzekucji.
W pierwszym rzędzie należy wskazać, że rozumowanie powoda zasługiwałoby na uwzględnienie w sytuacji, gdyby nakaz zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. wydany w sprawie (...)nie uprawomocnił się, gdyby powód skutecznie wniósł sprzeciw, a następnie zostałoby wydane orzeczenie oddalające powództwo. Wówczas należałoby stwierdzić odpadnięcie podstawy prawnej świadczenia i uznać, że wyegzekwowana kwota była nienależna. Jednak na gruncie niniejszej sprawy sytuacja kształtuje się inaczej.
Bezspornym było, że przesyłka zawierająca nakaz zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. nieprawidłowo została uznana za doręczoną w dniu 9 marca 2015 r. Dalsze postępowanie Sądu Rejonowego w Toruniu było konsekwencją tego pierwotnego błędu (stwierdzenie prawomocności nakazu zapłaty z dniem 24 marca 2015 r., a następnie nadanie klauzuli wykonalności). W międzyczasie, tj. od nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty do wniesienia sprzeciwu przez M. W. w dniu 4 września 2015 r. komornik sądowy wyegzekwował z konta strony powodowej kwotę 3.946 zł. Sąd Rejonowy w Toruniu postanowieniem z dnia 10 grudnia 2015 r. na mocy art. 359 § 1 k.p.c. uchylił postanowienie Sądu w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r.
Oczywistym jest, że klauzula wykonalności mogła zostać nadana jedynie prawomocnemu nakazowi zapłaty (art. 777 § 1 pkt 2 k.p.c.). Wskazać jednak należy, że na dzień dokonania tej czynności nakaz zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. był prawomocny (od dnia 24 marca 2015r.). Sąd nie dysponował bowiem wiedzą co do aktualnego miejsca zamieszkania powoda. Dopiero z dniem wniesienia sprzeciwu przez pełnomocnika powoda – I. W., a następnie wysłaniem do niej na prawidłowy adres w L., zarówno nakazu zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r., jak i wezwania do uzupełnienia braków formalnych, Sąd zdecydował o uchyleniu postanowienia nadającego klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty wskutek zmiany okoliczności sprawy.
Wskazać bowiem należy, że na gruncie sprawy (...) M. W. nie wniósł skutecznie sprzeciwu, a zatem nakaz zapłaty uprawomocnił się z dniem 12 stycznia 2016 r. Wezwanie do uzupełnienia braków formalnych sprzeciwu z dnia 4 września 2015 r. zostało uznane za doręczone z dniem 28 grudnia 2015 r. Wezwanie to zostało wysłane na prawidłowy, wskazany przez powoda adres. Zgodnie z treścią art. 133 § 3 zdanie 1. kpc, jeżeli ustanowiono pełnomocnika procesowego lub osobę upoważnioną do odbioru pism sądowych, doręczenia należy dokonać tym osobom. Na gruncie niniejszej sprawy przesyłka została wysłana do pełnomocnika powoda – I. W.. Kwestie dotyczące doręczeń przesyłek sądowych reguluje przepis art. 139 kpc. Sąd uczynił zadość wymaganiom wskazanym w tym przepisie i wobec nie uzupełnienia braków formalnych sprzeciwu (pisma z dnia 4 września 2015 r.) w terminie, Sąd odrzucił go na mocy art. 504 § 1 kpc. Termin do skutecznego wniesienia sprzeciwu upłynął 11 stycznia 2016 r., a zatem nakaz zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. uprawomocnił się w dniu 12 stycznia 2016 r. Działając lege artis dopiero w tym momencie należało by nadać mu klauzulę wykonalności.
Wobec powyższego, a mianowicie istnienia prawomocnego orzeczenia stwierdzającego roszczenie Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W. wobec M. W., nie zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 410 § 2 k.c. Nie odpadła bowiem podstawa prawna świadczenia.
Gdyby nawet uznać inaczej to w ocenie Sądu pozwany skutecznie podniósł zarzut potrącenia, albowiem posiada wobec powoda tytuł prawny – prawomocny nakaz zapłaty. (art. 498 k.c., 499 k.c.)
W odniesieniu do zarzutów podnoszonych przez powoda, dotyczących przedawnienia albo braku istniejącego zobowiązania wskazać należy, iż w niniejszym procesie Sąd nie badał tych zarzutów, bowiem powód winien podnosić je w postępowaniu dotyczącym wydanego nakazu zapłaty (sygn. akt X (...)). W przedmiotowym postępowaniu Sąd nie bada zasadności roszczenia stwierdzonego prawomocnym nakazem zapłaty.
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na mocy § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015.1804).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Magdalena Glinkiewicz
Data wytworzenia informacji: