I C 1159/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2025-10-20

Sygn. akt: I C 1159/25 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2025 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

asesor sądowy Paweł Kamiński

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Karolina Kotowska

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2025 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy M. T. - (...) w T.

przeciwko J. P.

o zapłatę

I. oddala powództwo;

II. kosztami procesu obciąża powoda.

UZASADNIENIE

Powód Gmina M. T. pozwem z dnia 5 grudnia 2024 roku (data wniesienia pozwu do Sądu Rejonowego w Toruniu) wniósł o zasądzenie od pozwanych K. P. i J. P. in solidum kwoty 9 538,04 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód zażądał również zasądzenia solidarnie od pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia prawomocności orzeczenia do dnia zapłaty.

Uzasadniając powództwo powód wskazał, że pozwana K. P. była najemcą stanowiącego własność powoda lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w T. przy ul. (...). Z uwagi na utratę tytułu prawnego do tego lokalu, powód skierował przeciwko pozwanym pozew o eksmisję. W dniu 14 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy w Toruniu wydał wyrok orzekający eksmisję pozwanych z lokalu przy ul. (...) i orzekł o uprawnieniu pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego. Powód wskazał, że pozwane są zobowiązane do płacenia odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu, ale z tego obowiązku nie wywiązują się. Powód wskazał, że na dzień wniesienia pozwu łączne zadłużenie pozwanych wynosi 9 538,04 zł. Na kwotę tą składa się 8 141,62 zł tytułem należności głównej i 1 396,42 zł tytułem odsetek (k. 4).

W dniu 27 grudnia 2024 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu wydał w sprawie I Nc 2720/24 nakaz zapłaty orzekający w całości zgodnie z żądaniem pozwu (k. 15). Odpis nakazu zapłaty wraz z pouczeniem adresowany do każdej z pozwanych odebrała pod adresem wskazanym w pozwie K. P. w dniu 21 stycznia 2025 roku (k. 21). Nakaz zapłaty nie został zaskarżony i został uznany za prawomocny z dniem 12 lutego 2025 roku. Na wniosek powoda z dnia 20 lutego 2025 roku (k. 23) i na podstawie zarządzenia referendarza sądowego wydanego w dniu 21 lutego 2025 roku w sprawie I Co 369/25 (k. 25) nakazowi zapłaty została nadana klauzula wykonalności i w dniu 4 marca 2025 roku wierzycielowi wydano tytuł wykonawczy.

W dniu 25 kwietnia 2025 roku pozwana J. P. wniosła o udostępnienie akt sprawy I Nc 2720/24 do wglądu i wykonanie fotokopii z akt sprawy (k. 28).

Pismem z dnia 25 kwietnia 2025 roku pozwana J. P. wniosła o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego, uchylenie tytułu wykonawczego, uchylenie prawomocności nakazu zapłaty i przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu od nakazu zapłaty. Pozwana uzasadniając wnioski wskazała, że dowiedziała się o sprawie 18 kwietnia 2025 roku poprzez zajęcie jej rachunku bankowego, nie otrzymała żadnego dokumentu, ani zawiadomienia w sprawie. Pozwana wyjaśniła, że w banku dowiedziała się, że powództwo zostało wytoczone przez (...). Pozwana podała, że w (...) dowiedziała się, że jej matka nie opłaciła żadnego rachunku od 2015 roku. Aktualnie mieszkanie zadłużone jest na ponad 40 tysięcy złotych. Pozwana J. P. poprosiła o wykaz wpłat i otrzymała kartotekę od września 2021 roku, na której widnieje zadłużenie na 6 tysięcy złotych i dalej rosło. Pozwana podniosła, że od kiedy skończyła 18 lat nie mieszka pod adresem wskazanym w pozwie, a w dacie wniesienia pozwu, tj. od lipca 2024 roku pozwana wynajmowała z partnerem mieszkanie na (...) w T. (k. 29).

W dniu 2 maja 2025 roku pozwana J. P. złożyła do Sądu Rejonowego w Toruniu pismo procesowe zawierające wniosek o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty poprzez uchylenie na podstawie art. 359 § 1 k.p.c. klauzuli wykonalności oraz o doręczenie nakazu zapłaty, ewentualnie o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego w sprawie I Nc 2720/24 w dniu 27 grudnia 2024 roku. Pozwana w uzasadnieniu tego pisma procesowego wskazała, że nakaz zapłaty został odebrany przez drugą pozwaną w sprawie, jej matkę K. P.. J. P. podała, że jej matka nie poinformowała jej o odebraniu korespondencji. Pozwana wskazała, że nie utrzymuje z matką kontaktów. Pozwana J. P. wskazała, że matka na przełomie maja i czerwca 2022 roku wyrzuciła ją z domu. Pozwana podała też, że wiadomość o toczącej się sprawie uzyskała dopiero po wizycie w kancelarii komornika K. M.. W dniu 18 kwietnia 2025 roku komornik zajął rachunek bankowy pozwanej. Niezwłocznie po tym wydarzeniu pozwana umówiła się na wizytę o komornika, który przyjął ją dopiero w dniu 29 kwietnia 2025 roku. Wówczas pozwana zapoznała się z wydanym wobec niej nakazem zapłaty (k. 57-59). Jednocześnie z wymienionym wyżej pismem procesowym pozwana J. P. wniosła w dniu 2 maja 2025 roku sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 27 grudnia 2024 roku wydanego w sprawie I Nc 2720/24 wnosząc o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty pozwana powtórzyła zawarte we wniosku o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty twierdzenia dotyczące okoliczności, w których dowiedziała się o prowadzonym postępowaniu i wydaniu przeciwko niej nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym oraz dotyczące opuszczenia przez nią lokalu nr (...) położonego w T. przy ul. (...). Pozwana wskazała też, że korespondencję sądową przeznaczoną dla niej odbierała jej matka, K. P., mimo że pozwana nie mieszkała wtedy z matką i nie była świadoma, że ta odbiera przeznaczoną dla pozwanej korespondencję. Pozwana wskazała, że na przełomie maja i czerwca 2022 roku jej matka, K. P. wyrzuciła ją z domu i od tego czasu nie miała z nią większego kontaktu. Pozwana zaznaczyła, że po wyrzuceniu jej z domu nigdzie się nie meldowała, ponieważ wiedziała, że nie jest to obowiązkowe. Pozwana wskazała, że pełnoletność osiągnęła w lutym 2021 roku, w związku z czym z matką jako osoba pełnoletnia zamieszkiwała niecałe 17 miesięcy. Pozwana wskazała, że po wyprowadzce z domu zamieszkała z ojcem, a następnie z babcią. Potem zamieszkała ze swoim obecnym partnerem, z którym mieszka od około roku. Pozwana wskazała, że nie odpowiada za dług względem powoda za okres przypadający po czerwcu 2022 roku. Pozwana wskazała też, że odpowiada jedynie za dług powstały jedynie przez okres 17 miesięcy – od lutego 2021 roku do czerwca 2022 roku. Pozwana zaznaczyła, że komornik K. M. zajął prowadzony dla niej rachunek bankowy i środki pieniężne, które się na nim znajdowały. Pozwana wskazała, że kwota zajęta przez komornika jest dużo wyższa aniżeli kwota, którą pozwana jest dłuższa powodowi. Pozwana zaznaczyła, że obciążanie jej za długi K. P. jest niesprawiedliwe. Pozwana podała, że K. P. sprawiła jej w życiu wiele krzywd, podobnie jak jej rodzeństwu. Pozwana zaznaczyła, że wyraża wolę uregulowania długu, który faktycznie ją obciąża, tj. zaległych opłat za lokal nr (...) przy ul. (...) w T. za okres od lutego 2021 roku do maja 2022 roku, lecz kwota ta najprawdopodobniej została już przez nią spłacona przez zajęcie jej rachunku bankowego w postępowaniu egzekucyjnym o sygn. akt Km 212/25 (k. 69-74).

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2025 roku (k. 31) Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu na podstawie art. 359 § 1 k.p.c. oddalił wniosek pozwanej o uchylenie postanowienia referendarza sądowego o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4 marca 2025 roku w stosunku do pozwanej J. P. (pkt 1 postanowienia) oraz odrzucił wniosek pozwanej J. P. o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty (pkt 2 postanowienia). W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że pozwana skutecznie wykazała, że w chwili doręczenia jej korespondencji nie zamieszkiwała pod adresem wskazanym w pozwie, a zatem nakaz zapłaty nie został jej doręczony. W tej sytuacji, wskazał referendarz sądowy, niedopuszczalny i zbędny był wniosek pozwanej J. P. o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty. W związku z powyższym zarządzono ponowne doręczenie pozwanej J. P. odpisu nakazu zapłaty, pozwu i dołączonych do pozwu załączników. Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 27 grudnia 2024 roku wydany w sprawie I Nc 2720/24 został doręczony pozwanej J. P. w dniu 6 sierpnia 2025 roku (k. 39).

W ustawowym terminie, tj. w dniu 14 sierpnia 2025 roku pozwana J. P. wniosła w imieniu własnym sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 27 grudnia 2024 roku wydanego w sprawie I Nc 2720/24 zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa. Pozwana wniosła też o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, ewentualnie o nieobciążanie jej kosztami procesu. Uzasadniając swoje stanowisko pozwana powtórzyła argumenty podane w uzasadnieniu sprzeciwu wniesionego w dniu 2 maja 2025 roku. Pozwana wskazała, że wyegzekwowano od niej kwotę 6 600 zł, czyli więcej niż wynosi faktyczny jej dług wobec powoda, wobec czego powództwo powinno zostać oddalone. Pozwana w sprzeciwie wniesionym w dniu 14 sierpnia 2025 roku wskazała jednak, że pełnoletniość osiągnęła w grudniu 2021 roku, wobec czego zamieszkiwała z matką jako osoba pełnoletnia jedynie przez okres niecałych 6 miesięcy (od grudnia 2021 roku do czerwca 2022 roku). Pozwana wskazała, że zaprzestała zajmowania lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. w czerwcu 2022 roku (k. 40-45).

Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2025 roku Sąd na podstawie art. 505 § 3 k.p.c. stwierdził utratę mocy nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Toruniu w sprawie I Nc 2720/24 w dniu 27 grudnia 2024 roku w części, w której został wydany co do pozwanej J. P. (k. 54).

Powód w odpowiedzi na sprzeciw pozwanej J. P. oświadczył, że cofa pozew w stosunku do niej o kwotę 1 659,42 zł i ogranicza powództwo do kwoty 7 878,62 zł. Powód wniósł o zasądzenie od pozwanej J. P. na swoją rzecz kwoty 7 878,62 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Z ostrożności procesowej powód wniósł o nieobciążanie go kosztami procesu należnymi stronie wygrywającej sprawę w części dotyczącej żądania pozwu, co do którego powództwo zostało cofnięte. Powód uzasadniają swoje stanowisko wskazał, że z dołączonych do sprzeciwu od nakazu zapłaty dowodów wynika tylko, że pozwana J. P. nie zamieszkiwała w lokalu przy ul. (...) od lipca 2024 roku. Powód wskazał, że pozwana w zawieranej w dniu 21 lipca 2024 roku umowie najmu jako swój dotychczasowy adres wskazała ul. (...) w T.. Powód zaznaczył też, że zgodnie z oświadczeniem pozwanej K. P. w okresie, którego dotyczyło roszczenie dochodzone pozwem wraz z nią zamieszkiwała również J. P. oraz pozostałej dzieci K. D. P. i F. P.. Powód zaznaczył, że w kwietniu 2025 roku K. P. złożyła kolejne oświadczenie, w którym wskazała, że pozwana J. P. nie zamieszkuje z nią od 3 lat. Powód podał, że informacje podawane przez użytkowników lokali i dotyczące osób zamieszkujących w danym lokalu stanowią podstawę do naliczania opłat za lokal oraz są podstawą do określania kręgu osób odpowiedzialnych za zadłużenie i zobowiązanych do opuszczenia i wydania lokalu. Powód podał, że pozwana J. P. stała się pełnoletnia 2 grudnia 2021 roku, wobec czego błędnie została obciążona należnościami za lokal za okres poprzedzający osiągnięcie przez nią pełnoletności, tj. za okres od 1 lipca 2021 roku do 2 grudnia 2021 roku. Dodatkowo, wobec wykazania faktu niezamieszkiwania pozwanej w lokalu w okresie od 22 lipca 2024 roku nie ponosi ona odpowiedzialności za dochodzone roszczenie za okres od dnia 22 lipca 2024 roku do 31 października 2024 roku. W związku z tym powód cofnął pozew w stosunku do J. P. o kwotę 1 659,42 zł i ograniczył powództwo do kwoty 7 878,62 zł. Na kwotę 1 659,42 zł składa się roszczenie z tytułu objętej pozwem należności głównej za okres od 1 lipca 2021 roku do 2 grudnia 2021 roku oraz za okres od 1 lipca 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku w wysokości 1 229,39 zł i naliczone od tej należności odsetki na dzień 31 października 2024 roku w wysokości 430,03 zł. Z kolei na kwotę 7 878,62 zł składa się roszczenie z tytułu dochodzonej pozwem należności głównej za okres od 2 grudnia 2021 roku do 30 czerwca 2024 roku w wysokości 6 912,23 zł i naliczone od tej należności odsetki na dzień 31 października 2024 roku w wysokości 966,39 zł. Uzasadniając wniosek o nieobciążanie go kosztami procesu w części, w której pozew został cofnięty powód zaznaczył, że wskazanie pozwanej J. P. jako osoby odpowiedzialnej za całe dochodzone pozew roszczenie było wynikiem działania samych pozwanych (k. 79-80).

Postanowieniem z dnia 18 września 2025 roku Sąd umorzył postępowanie co do kwoty 1 659,42 zł (k. 90). Postanowienie to stało się prawomocne z dniem 1 października 2025 roku.

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. P. była najemcą stanowiącego własność lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) w T.. Pozwana K. P. bezumownie zajmuje lokal numer (...) w T. przy ul. (...) w T. przynajmniej od dnia 14 lipca 2014 roku. W dniu 14 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy w Toruniu wyrokiem zaocznym wydanym w sprawie I C 819/14 w punkcie 1 wyroku nakazał pozwanym K. P. oraz małoletnim F. P., J. P. i D. P. (1) reprezentowanym przez matkę K. P., aby opróżnili lokal mieszkalny oznaczony numerem (...) położony w T. przy ulicy (...) i wydali go powodowi Gminie M. T.(...) T., w punkcie 2 ustalił, że pozwanym przysługuje prawo do otrzymania lokalu socjalnego, zaś w punkcie 3 nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

fakty bezsporne, a nadto dowód: wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 14 lipca 2014 roku wydany w sprawie I C 819/14 – k. 6

K. P. nie wykonywała obowiązku uiszczania odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. w okresie od 1 września 2021 roku do 30 kwietnia 2025 roku. W tym okresie K. P. nie dokonała jakiejkolwiek wpłaty na poczet odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. W okresie od 1 października 2021 roku do 31 października 2024 roku powstała zaległość wyniosła łącznie 9 538,04 zł, w tym 8 141,62 zł należności głównej oraz 1 396,42 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczanych w kolejnych, miesięcznych okresach od należności głównej. Miesięczne opłaty za używanie lokalu nr (...) przy ul. (...) w T., odpowiadające sumie odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu w wysokości czynszu najmu socjalnego lokalu oraz kosztów mediów (opłata za odpady komunalne, odprowadzanie ścieków, opłata dodatkowa za odprowadzanie ścieków, opłata za zimną wodę, opłata dodatkowa za zimną wodę) od 1 lipca 2021 roku wynosiły 196,43 zł. Od 1 maja 2022 roku opłaty te wynosiły 198,67 zł. Od 1 sierpnia 2022 roku opłaty wynosiły 204,21 zł. Z kolei od 1 kwietnia 2023 roku opłaty wynosiły 206,30 zł. Od 1 maja 2023 roku opłaty wynosiły 219,83 zł. Od 1 sierpnia 2023 roku opłaty wynosiły 248,18 zł i tyle samo wynosiły od 1 stycznia 2024 roku. Od 1 czerwca 2024 roku opłaty wynosiły 232,35 zł. Wreszcie od 1 grudnia 2024 roku opłaty za używanie lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. wynosiły 236,31 zł. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. w okresie od 1 grudnia 2021 roku do 30 czerwca 2024 roku wynosiło 6 912,23 zł oraz 966,39 zł z tytułu odsetek za opóźnienie w płatności tego odszkodowania.

dowód: kartoteka finansowa za okres od 1.10.2021 do 31.10.2024 – k. 7-10v, kopia kartoteki finansowej za okres od 1.09.2021 do 30.04.2025 – k. 64-65, informacja o opłatach od 1 lipca 2021 roku – k. 84, informacja o opłatach od 1 maja 2022 roku – k. 84v, informacja o opłatach od 1 sierpnia 2022 roku – k. 85, informacja o opłatach od 1 kwietnia 2023 roku – k. 85v, informacja o opłatach od 1 maja 2023 roku – k. 86, informacja o opłatach od 1 sierpnia 2023 roku – k. 86v, informacja o opłatach od 1 stycznia 2024 roku – k. 87, informacja o opłatach od 1 czerwca 2024 roku – k. 87v, informacja o opłatach od 1 grudnia 2024 roku – k. 88, zestawienie odszkodowania za lokal za okres od 1 grudnia 2021 roku do 30 czerwca 2024 roku – k. 88v

K. P. pismem z dnia 12 sierpnia 2024 roku została wezwana przez powoda do zapłaty kwoty zaległości z tytułu odszkodowania i pozostałych opłat za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) w T. przy ul. (...). Zaległość wskazana w wezwaniu do zapłaty wynosiła łącznie 8 623,57 zł, na co składała się suma 7 432,69 zł za okres od 1 października 2021 roku do 31 lipca 2024 roku, odsetki ustawowe według stanu na dzień 31 lipca 2024 roku w wysokości 1 179,08 zł i koszty upomnienia w wysokości 11,80 zł. Wezwanie wysłane do K. P. nie zostało przez nią podjęte – przesyłka polecona zawierająca wezwanie po dwukrotnym awizowaniu została zwrócona do nadawcy w dniu 29 sierpnia 2024 roku.

dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 12 sierpnia 2024 roku wraz z kopią koperty i druku potwierdzenia nadania – k. 11-12v

K. P. zamieszkiwała w lokalu nr (...) w T. przy ul. (...) wraz ze swoimi dziećmi – F. P., D. P. (1) i pozwaną J. P.. K. P. zaniedbywała swoje dzieci. Urządzała libacje alkoholowe, sprowadzała do lokalu obcych mężczyzn. W lokalu nr (...) przy ul. (...) znajdowały się dwa pokoje. Pokój z aneksem kuchennym zajmowała K. P., natomiast w drugim pokoju zamieszkiwały jej dzieci. W pokoju z aneksem kuchennym K. P. zainstalowała zamek sytuacji, w której zamykała ona drzwi na klucz, jej dzieci nie mogły wchodzić do kuchni i przygotować sobie posiłku. Często zdarzało się, że w lokalu nie było jedzenia ani prądu. Pozwana J. P. szykowała młodsze rodzeństwo do szkoły, ponieważ jej matka opuszczała na kilka dni mieszkanie. K. P. kłóciła się ze swoimi dziećmi obwiniając je o to, że nie ma pieniędzy na alkohol i papierosy. Po tym jak przestała otrzymywać świadczenie wychowawcze 500+ K. P. oczekiwała od dzieci, które ukończyły 18 lat, że będą dokładać się do kosztów utrzymania.

dowód: oświadczenie K. P. z dnia 13 sierpnia 2020 roku – k. 81-82v, zeznania świadka F. P. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 108v, znacznik czasowy od 00:09:23 do 00:18:31, zeznania świadka T. J. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 108v-109, znacznik czasowy od 00:30:51 do 00:42:34, zeznania świadka D. J. (1) na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109, znacznik czasowy od 00:46:18 do 00:51:00, zeznania świadka K. W. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v, znacznik czasowy od 00:54:55 do 01:03:32, zeznania pozwanej J. P. złożone w ramach przesłuchania stron na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v-110, znacznik czasowy od 01:09:26 do 01:34:45

J. P. urodziła się w dniu (...).

fakt bezsporny

Pozwana J. P. doznawała w czasie mieszkania w lokalu nr (...) w T. przy ul. (...) przemocy fizycznej i psychicznej ze strony swojej matki, K. P.. Nigdy nie traktowała tego lokalu jak swojego domu. Naganne zachowanie K. P. wobec jej dzieci rozpoczęło się od momentu jej rozstania z ojcem dzieci. K. P. obwiniała dzieci o to, że w domu nie ma jedzenia, nie ma prądu bądź, że opuścił ją partner. Bezpośrednią przyczyną opuszczenia domu przez J. P. był kolejny akt agresji ze strony jej matki – K. P. uderzyła ją, w wyniku czego J. P. upadła na podłogę. Kilka dni po tym zdarzeniu J. P. wyprowadziła się z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. Zdarzenie to miało miejsce przed dniem 2 czerwca 2022 roku. W dniu 2 czerwca 2022 roku pozwana J. P. skontaktowała się ze swoim ojcem, D. P. (2), którego poinformowała wiadomością tekstową wysłaną przez aplikację M., że zatrzyma się u niego na dłużej w związku z opuszczeniem lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. Wiadomość była wysłana już po opuszczeniu lokalu przez J. P.. Przez kilka dni po opuszczeniu lokalu pozwana mieszkała u swojej koleżanki, był to okres maksymalnie miesięczny. Potem J. P. wprowadziła się do ojca D. P. (2), u którego mieszkała przez około pół roku. D. P. (2) załatwił J. P. pracę w barze na R. w T.. Oczekiwał też od niej 100 zł tygodniowo oraz piwa albo wódki i papierosów. Również zachowanie ojca J. P. w barze, w którym pracowała pozwana spowodowało, że tę pracę straciła. Pozwana musiała się wyprowadzić z mieszkania ojca. Partnerka D. P. (2) czuła się niekomfortowo mieszkając z pozwaną J. P.. Wówczas J. P. wprowadziła się do mieszkania D. J. (1) i T. J. – babci i jej małżonka. J. P. mieszkała tam do czasu aż wprowadziła się do domu rodziców swojego chłopaka, K. W. w S., w styczniu 2024 roku. Następnie wraz ze swoim chłopakiem, K. W. pozwana przeprowadziła się do lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. J. P. i K. W. zawarli w dniu 21 lipca 2024 roku umowę najmu okazjonalnego lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. z wynajmującą A. K.. Umowa została zawarta na czas określony od dnia 26 lipca 2024 roku do 31 lipca 2025 roku. Pozwana wyprowadziła się jednak z tego lokalu przed zakończeniem umowy najmu, gdy była w 5 miesiącu ciąży w maju lub czerwcu 2025 roku. Wówczas na krótko zamieszkała wraz z K. W. w S., w domu rodziców K. W.. Aktualnie pozwana urodziła swoje pierwsze dziecko. Niedawno natomiast pozwana wraz z K. W. przeprowadziła się ponownie do T.. Od momentu opuszczenia lokalu nr (...) w T. przy ul. (...) J. P. nie wróciła do niego, by w nim zamieszkiwać.

dowód: zeznania świadka F. P. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 108v, znacznik czasowy od 00:09:23 do 00:18:31, zeznania świadka T. J. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 108v-109, znacznik czasowy od 00:30:51 do 00:42:34, zeznania świadka D. J. (1) na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109, znacznik czasowy od 00:46:18 do 00:51:00, zeznania świadka K. W. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v, znacznik czasowy od 00:54:55 do 01:03:32, zeznania pozwanej J. P. złożone w ramach przesłuchania stron na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v-110, znacznik czasowy od 01:09:26 do 01:34:45, wydruk wiadomości tekstowych wymienionych przez J. P. z jej ojcem D. P. (2) w okresie od 22 maja 2022 roku do 5 czerwca 2022 roku – k. 46, kopia umowy najmu okazjonalnego lokalu z dnia 21 lipca 2024 roku – k. 62-63, oświadczenie K. P. z dnia 22 kwietnia 2025 roku – k. 83

Zachowanie K. P. wobec pozostałych dzieci – F. P. i D. P. (1) było analogiczne do jej zachowania wobec J. P.. Także F. P. wyprowadził się z domu po osiągnięciu pełnoletności. Z kolei D. P. (1) została zabrana z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. została zabrana przez swoją siostrę, J. P. i jej partnera, K. W.. Aktualnie D. P. (1) zamieszkuje z nimi, a J. P. sprawuje nad nią opiekę.

dowód: zeznania świadka F. P. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 108v, znacznik czasowy od 00:09:23 do 00:18:31, zeznania świadka T. J. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 108v-109, znacznik czasowy od 00:30:51 do 00:42:34, zeznania świadka D. J. (1) na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109, znacznik czasowy od 00:46:18 do 00:51:00, zeznania świadka K. W. na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v, znacznik czasowy od 00:54:55 do 01:03:32, zeznania pozwanej J. P. złożone w ramach przesłuchania stron na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v-110, znacznik czasowy od 01:09:26 do 01:34:45

K. P. nie informowała J. P. o długach z tytułu braku uiszczania odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. J. P. dowiedziała się o długu dopiero po zajęciu jej rachunku bankowego przez komornika po wszczęciu wobec niej egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego w postaci zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Toruniu w dniu 27 grudnia 2024 roku w sprawie I Nc 2720/24. Korespondencję adresowaną do J. P. w sprawie I Nc 2720/24 w postaci odpisu pozwu i nakazu zapłaty wraz z pouczeniami odbierała K. P..

dowód: zeznania pozwanej J. P. złożone w ramach przesłuchania stron na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v-110, znacznik czasowy od 01:09:26 do 01:34:45, elektroniczne potwierdzenie odbioru korespondencji w sprawie I Nc 2720/24 – k. 21

Adresem zameldowania pozwanej J. P. jest lokal nr (...) przy ul. (...) w T..

fakt bezsporny, a także znany sądowi z urzędu, a nadto dowód: zeznania pozwanej J. P. złożone w ramach przesłuchania stron na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku – k. 109v-110, znacznik czasowy od 01:09:26 do 01:34:45

Sąd zważył co następuje:

Opisany wyżej stan faktyczny zasadniczo nie był sporny i znalazł oparcie w przedstawionych przez strony dowodach z dokumentów, które Sąd obdarzył wiarą w całości. Dokumenty przedstawione przez strony nie były kwestionowane co do wiarygodności, sąd także nie znalazł podstaw, by ich wiarygodność kwestionować. Dostarczone przez powoda dokumenty wskazują na sposób naliczania odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T., a także na to, że opłaty te nie były uiszczane przez K. P., ani przez J. P.. Fakt, że opłaty nie były regulowane przez okres wskazany w pozwie (od 1 października 2021 roku do 31 października 2024 roku) oraz w piśmie przygotowawczym powoda z dnia 10 września 2025 roku (od 1 grudnia 2021 roku do 30 czerwca 2024 roku) był zresztą przyznany przez pozwaną oraz potwierdzony przez dostarczony przez nią dokument w postaci kopii kartoteki finansowej za okres od 1 września 2021 roku do 30 kwietnia 2025 roku. Brak było podstaw do kwestionowania także dokumentu w postaci wyroku zaocznego wydanego przez Sąd Rejonowy w Toruniu w dniu 14 lipca 2014 roku, który potwierdzał, że K. P. i jej małoletnim dzieciom nie przysługiwał w okresie wskazanym w pozwie tytuł prawny do lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. Z kolei dokumenty złożone przez pozwaną J. P. do sprzeciwu od nakazu zapłaty przedstawiają także okoliczności zamieszkiwania pod innym adresem niż przy ul. (...) w T..

Za wiarygodne Sąd uznał także zeznania świadków F. P., T. J., D. J. (1) i K. W., bowiem były one logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym. Zeznania te dotyczyły okoliczności zamieszkiwania pozwanej J. P. i jej rodzeństwa z matką, K. P.. Oprócz tego świadkowie zeznawali na okoliczności daty i okoliczności wyprowadzenia się J. P. z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. Wszyscy świadkowie zeznawali zgodnie, logicznie przedstawiając wspomniane okoliczności oraz powody wyprowadzki J. P. z tego lokalu. F. P. zamieszkiwał przez wiele lat z J. P. i K. P. w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T., wobec czego dysponował wiedzą z pierwszej ręki na temat wydarzeń w tym lokalu oraz relacji pomiędzy jego matką a siostrą. D. J. (1) to babcia J. P. i jej rodzeństwa, zaś T. J. to małżonek D. J. (2) P. nazywa go dziadkiem. Pozwana i jej rodzeństwo ma bliskie relacje ze świadkami D. i T. J.. J. P. i D. P. (1) zwierzały im się z sytuacji w domu, otrzymywały od nich pieniądze na prąd i jedzenie, nocowały u nich. J. P. i F. P. mieszkali przez jakiś czas u D. J. (1) i T. J.. Bez wątpienia świadkowie dysponowali informacjami o okolicznościach życia J. P. i jej rodzeństwa w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. oraz okoliczności i daty wyprowadzenia się pozwanej z tego lokalu. Z kolei świadek K. W. to partner życiowy J. P.. Zna okoliczności zamieszkiwania J. P. i jej rodzeństwa w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. z ich relacji, ale dysponuje także bezpośrednimi informacjami na temat wspólnego zamieszkiwania z J. P..

Podobnie za wiarygodne sąd uznał zeznania pozwanej J. P.. Jej zeznania logicznie korelowały z zeznaniami pozostałych świadków. Pozwana w sposób dokładny wyjaśniła warunki, w których zamieszkiwała w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. oraz relacje ze swoją matką, K. P., które doprowadziły do opuszczenia przez nią tego lokalu. Pozwana w sposób logiczny opowiedziała gdzie zamieszkiwała po wprowadzeniu się z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. i z jakiego powodu zmieniała kolejne miejsca zamieszkania. Podobnie pozwana logicznie wyjaśniła, że nie miała pojęcia o długu jaki powstał w związku z brakiem uiszczania odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu – matka nie powiedziała jej o długach, podobnie jak nie powiedziała jej o wydanym nakazie zapłaty. Ta okoliczność potwierdza, że pozwana nie utrzymuje ze swoją matką relacji. Pozwana wskazała w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 2 maja 2025 roku, że jako osoba pełnoletnia zamieszkiwała w lokalu nr (...) przy ul. (...) przez niecałe 17 miesięcy (k. 72), zaś w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 8 sierpnia 2025 roku (wniesionym 14 sierpnia 2025 roku) wskazała, że jako pełnoletnia osoba zamieszkiwała z matką niecałe 6 miesięcy (k. 43). Ten błąd łatwo jednak wytłumaczyć, bowiem pozwana w sprzeciwie od nakazy zapłaty z dnia 2 maja 2025 roku omyłkowo wskazała, że osiągnęła pełnoletniość w lutym 2021 roku, podczas gdy w rzeczywistości J. P. skończyła 18 lat 2 grudnia 2021 roku. Okoliczność, że w umowie najmu okazjonalnego lokalu przy ul. (...) w T. z dnia 21 lipca 2024 roku jako adres zamieszkania J. P. wskazano ul. (...) w T. wynikała z tego, że był to adres zameldowania pozwanej. Z kolei okoliczność, że adresem zameldowania J. P. jest ul. (...) w T. jest okolicznością znaną sądowi z urzędu. Brak było podstaw, by kwestionować wiarygodność zeznań pozwanej.

Zeznania świadków i pozwanej korelowały ze sobą logicznie, ale w istocie rzeczy potwierdzone zostały także przez dowód dostarczony przez powoda. K. P. złożyła bowiem powodowi w dniu 22 kwietnia 2025 roku oświadczenie, w którym wskazała, że J. P. nie zamieszkuje w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. od trzech lat. Zresztą okoliczności i data opuszczenia przez pozwaną J. P. lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. przedstawione przez pozwaną oraz świadków F. P., T. J., D. J. (1) i K. W. nie były kwestionowane przez powoda.

Dla porządku należy wyjaśnić, że nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym wydany przez Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym w Toruniu w dniu 27 grudnia 2024 roku w sprawie I Nc 2720/24 na skutek wniesienia skutecznie przez pozwaną J. P. sprzeciwu utracił moc w stosunku do niej (art. 505 § 1 i 2 k.p.c.). Nakaz zapłaty jest natomiast prawomocny w stosunku do pozwanej K. P.. Z uwagi na to, że nakaz zapłaty nie został prawidłowo doręczony pozwanej J. P. pod adres wskazany w pozwie, konieczne było doręczenie go pod adres, pod którym zamieszkiwała. To nastąpiło w dniu 6 sierpnia 2025 roku. W związku z tym, że pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty w dniu 14 sierpnia 2025 roku, uczyniła to w terminie i skutecznie.

Po częściowym cofnięciu pozwu i ostatecznym sprecyzowaniu powództwa powód Gmina M. T. działająca przez swój zakład budżetowy – (...), domagał się zasądzenia od pozwanej J. P. kwoty 7 878,62 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) położonego przy ul. (...) w T., na którą to kwotę składało się 6 912,23 zł odszkodowania tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) położonego przy ul. (...) w T. przez okres od 2 grudnia 2021 roku do 30 czerwca 2024 roku i 966,39 zł tytułem odsetek naliczonych od kwoty 6 912,23 zł do dnia 31 października 2024 roku.

Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 725, dalej: u.o.p.l.), osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Stosownie do dyspozycji przepisu art. 18 ust. 2 u.o.p.l. odszkodowanie, o którym mowa w art. 18 ust. 1 u.o.p.l., odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby zajmującej lokal bez tytułu prawnego odszkodowania uzupełniającego. Do odszkodowania uzupełniającego zaliczyć należy ponoszone przez właściciela lokalu koszty związane z dostawą do lokalu mediów, to jest koszty centralnego ogrzewania, dostarczania zimnej wody, podgrzewania wody, odprowadzania ścieków czy wywozu nieczystości stałych.

Obowiązek uiszczania odszkodowania za używanie lokalu bez tytułu prawnego dotyczy więc osób, które utraciły tytuł prawny do zajmowanego lokalu bądź nigdy takiego tytułu nie miały. Odszkodowanie należy uiszczać od momentu utraty tytułu prawnego do lokalu albo zajęcia lokalu mimo braku do tego tytułu prawnego aż do dnia opuszczenia lokalu, co należy rozumieć jako sytuację, gdy lokal ten zdany właścicielowi. W okresie do dnia zaoferowania najmu lokalu socjalnego, osoby m.in. wyeksmitowane oczekujące na lokal są zobowiązane do zapłaty odszkodowania w wysokości odpowiadającej czynszowi najmu lokalu socjalnego.

Zgodnie z art. 18. ust. 3a u.o.p.l. osoby uprawnione do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, uiszczają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać za zajmowany lokal, gdyby lokal ten wchodził w skład mieszkaniowego zasobu gminy, na podstawie umowy najmu socjalnego lokalu.

Analiza zgromadzonego materiału dowodowego prowadziła Sąd do wniosku, iż strona powodowa jest właścicielem lokalu nr (...) przy ul. (...), zaś w okresie objętym pozwem pozwanej J. P. nie przysługiwał tytuł prawny do zajmowania spornego lokalu Ocena dowodów nie pozostawiała wątpliwości, iż pozwana, podobnie jak jej rodzeństwo i matka K. P., ów tytuł utraciła, wskutek czego prawomocnym orzeczeniem sądowym nakazano jej eksmisję z zajmowanego lokalu.

Ocena materiału dowodowego prowadziła Sąd do wniosku, iż pozwana nie zajmowała lokalu przez przeważającą część spornego okresu. Pozwana wykazała bowiem, że opuściła lokal w roku 2022. Pozwana wskazywała, że opuściła lokal nr (...) położony przy ul. (...) w T. na przełomie maja i czerwca 2022 roku, nie będąc jednak w stanie wskazać precyzyjnie daty opuszczenia spornego lokalu. Niewykluczone jednak, że pozwana opuściła lokal nawet wcześniej – w oświadczeniu z dnia 22 kwietnia 2025 roku K. P. wskazała, że J. P. nie zamieszkuje w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. od trzech lat. Dodatkowo, wiadomości do D. P. (2) z dnia 2 czerwca 2022 roku zapowiadające zatrzymanie się u niego na dłużej pozwana J. P. wysłała już po opuszczeniu lokalu nr (...) przy ul. (...) w T., a zanim wprowadziła się do ojca, pozwana zatrzymała się na kilka dni u swojej koleżanki, maksymalnie na okres miesiąca.

To na powodzie spoczywał obowiązek wykazania twierdzeń, na których opierał swoje powództwo zgodnie z treścią art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c. Powód był zatem obowiązany, by wykazać, że przysługuje mu odszkodowanie za bezumowne korzystanie przez pozwaną J. P. z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. Powód nie wykazał natomiast, że w spornym lokalu pozwana zamieszkiwała w tym lokalu. Wręcz przeciwnie – powód dostarczył dowody wskazujące, że pozwana od ponad trzech lat nie zamieszkuje w tym lokalu. Nie wiadomo kiedy dokładnie pozwana opuściła sporny lokal, wobec czego nie wiadomo jaka powinna być wysokość należnego powodowi względem pozwanej J. P. odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Tym samym powód nie wykazał roszczenia przysługującego mu wobec J. P. co do wysokości.

Nawet jednak przyjmując hipotetycznie, że pozwana J. P. zajmowała lokal nr (...) przy ul. (...) w T. do końca kwietnia 2022 roku bądź maja 2022 roku, powodowi teoretycznie przysługiwałoby od pozwanej roszczenie o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu za okres od 2 grudnia 2021 roku do 30 kwietnia 2022 roku bądź do 31 maja 2022 roku. Jako, że pozwana ukończyła 18 lat w dniu 2 grudnia 2021 roku, dopiero od tej daty powód mógł domagać się od niej odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Co prawda ustawodawca nie wprowadził expressis verbis w art. 18 ust. 1-3 ustawy z 2001 r. o ochronie praw lokatorów ograniczenia co do ich zastosowania jedynie do osób pełnoletnich zajmujących lokal, jak to uczynił w art. 688 1 § 1 k.c., a ponadto z treści art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów wynika, że do zapłaty odszkodowania zobowiązane są „osoby zajmujące lokal”. Niemniej jednak, iż dla ustalenia, że osoba „zajmuje” lokal konieczne jest przypisanie tej osobie woli wykonywania tej czynności, tj. pozostawania - zamieszkiwania w danym lokalu, zaś w przypadku osób małoletnich nie można przypisać im woli pozostawania w danym lokalu. Zamieszkiwanie przez nie w konkretnym lokalu mieszkalnym nie jest ich wolną decyzją, lecz pochodną korzystania z tego lokalu przez ich przedstawicieli ustawowych. Zgodnie z art. 26 § 1 k.c., miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Małoletniemu nie można tym samym przypisać woli pozostawania (zamieszkania) w określonym miejscu, ponieważ wolę tę wyrażają rodzice wykonując władzę rodzicielską. Tym samym brak możliwości wyrażenia woli zamieszkiwania po stronie małoletniego sprawia, że nie „zajmuje” on lokalu mieszkalnego w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, co ma oczywiste konsekwencje w zakresie braku zobowiązania do zapłaty odszkodowania za ewentualne korzystanie bezumowne z lokalu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2024 r. sygn. akt II NSNc 433/23, LEX nr 3738873). Miesięczna wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu wskazana przez powoda nie budziła wątpliwości sądu, nie była także kwestionowana przez pozwaną. Suma miesięcznego odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. odpowiadającego wysokości czynszu najmu socjalnego lokalu wskazana w informacjach o opłatach przedłożonych przez powoda stanowi kwotę odpowiadającą także wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie pozwane byłyby obowiązane opłacać za zajmowany lokal, gdyby lokal ten wchodził w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Rozliczenia mediów wskazane w przedłożonych przez powoda informacjach o opłatach również nie budziły wątpliwości sądu i żądane przez stronę powodową kwoty za opłaty niezależne od właściciela za okres użytkowania lokalu bez tytułu prawnego są jej należne. Powodowi przy przyjęciu, że pozwana J. P. zamieszkiwała w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. do dnia 30 kwietnia 2022 roku przysługiwałoby od niej odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu za okres od 2 grudnia 2021 roku do 30 kwietnia 2022 roku, czyli kwota 1 091,70 zł. W przypadku przyjęcia, że pozwana J. P. zamieszkiwała w spornym lokalu do końca maja 2022 roku, kwota ta wynosiłaby 1 290,37 zł. Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 u.o.p.l. obowiązek zapłaty odszkodowania staje się wymagalny za każdy miesiąc z dołu po upływie miesiąca.

Pozwana pozostawałaby więc w opóźnieniu z zapłatą należności za grudzień 2021 roku od 4 stycznia 2022 roku, za styczeń 2022 roku od dnia 2 lutego 2022 roku, za luty 2022 roku od dnia 2 marca 2022 roku, za marzec 2022 roku od dnia 2 kwietnia 2022 roku, za kwiecień 2022 roku od dnia 3 maja 2022 roku i za maj 2022 roku od dnia 2 czerwca 2022 roku. Powodowi przysługiwałyby zatem odsetki za opóźnienie naliczone za okres do 31 października 2024 roku od kwoty 1 091,70 zł (przy przyjęciu, że pozwana zamieszkiwała w spornym lokalu do końca kwietnia 2022 roku) bądź od kwoty 1 290,37 zł (przy przyjęciu, że pozwana zamieszkiwała w spornym lokalu do końca maja 2022 roku). Kwota tych skapitalizowanych odsetek wynosiłaby 336,97 zł przy przyjęciu, że pozwana zamieszkiwała w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. do końca kwietnia 2022 roku i 393,33 zł przy przyjęciu, że pozwana zamieszkiwała w tym lokalu do końca maja 2022 roku. Tym samym, przy przyjęciu, że pozwana J. P. zamieszkiwała w spornym lokalu do końca kwietnia 2022 roku, powodowi przysługiwałoby roszczenie o odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu w okresie od 2 grudnia 2021 roku do 30 kwietnia 2022 roku w łącznej kwocie 1 428,67 zł, na którą składałaby się kwota 1 091,70 zł tytułem roszczenia głównego oraz 336,97 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie naliczonych od miesięcznych kwot odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu od pierwszego dnia opóźnienia każdego miesięcznego odszkodowania do dnia 31 października 2024 roku. W przypadku przyjęcia, że pozwana zamieszkiwała w spornym lokalu do końca kwietnia 2022 roku, powodowi przysługiwałoby roszczenie o odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu w okresie od 2 grudnia 2021 roku do 31 maja 2022 roku w łącznej kwocie 1 683,70 zł, na którą składałaby się kwota 1 290,37 zł tytułem roszczenia głównego oraz 393,33 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie naliczonych od miesięcznych kwot odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu od pierwszego dnia opóźnienia każdego miesięcznego odszkodowania do dnia 31 października 2024 roku (tj. od kwoty 305,68 zł od dnia 4 stycznia 2022 roku do dnia 31 października 2024 roku, od kwoty 196,43 zł od dnia 2 lutego 2022 roku do dnia 31 października 2024 roku, od kwoty 196,43 zł od dnia 2 marca 2022 roku do dnia 31 października 2024 roku, od kwoty 196,43 zł od dnia 2 kwietnia 2022 roku do dnia 31 października 2024 roku, od kwoty 196,73 zł od dnia 3 maja 2022 roku do dnia 31 października 2024 roku i od kwoty 198,67 zł od dnia 2 czerwca 2022 roku do dnia 31 października 2024 roku).

Niemniej jednak w ocenie sądu okoliczności ujawnione w toku postępowania przemawiają za tym, by uznać, że roszczenie powoda wobec pozwanej J. P. nie jest zasadne w żadnym zakresie.

Zgodnie z treścią art. 5 k.c., nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Klauzula generalna niedopuszczalności czynienia ze swego prawa użytku sprzecznego z zasadami współżycia społecznego ma na celu zapobieganie stosowaniu prawa w sposób prowadzący do skutków nieetycznych lub rozmijających się w sposób zasadniczy z celem danej regulacji prawnej. Jeśli więc uwzględnienie powództwa, zgodnego z literą prawa, powodowałoby skutki rażąco niesprawiedliwe i krzywdzące (summum ius summa iniuria), nie dające się zaakceptować z punktu widzenia norm moralnych i wartości powszechnie uznawanych w społeczeństwie, art. 5 k.c. zezwala na jego oddalenie. Odmowa udzielenia ochrony osobie, która korzysta z przysługującego jej prawa podmiotowego w sposób zgodny z jego treścią, może mieć miejsce zupełnie wyjątkowo i musi być umotywowana istnieniem szczególnych okoliczności uzasadniających przyjęcie, że w określonym układzie stosunków uwzględnienie powództwa prowadziłoby do skutków szczególnie dotkliwych i nieakceptowanych. Zastosowanie art. 5 k.c. wymaga zawsze rozważenia przeciwstawnych wartości, dokonania pogłębionej oceny wszystkich okoliczności rozpatrywanego przypadku oraz unikania wszelkiego schematyzmu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2023 roku sygn. akt II CSKP 870/22, LEX nr 3565984).

Przenosząc powyższe okoliczności na grunt przedmiotowej sprawy należy zauważyć, że pozwana opuściła lokal nr (...) przy ul. (...) w T. w wieku 18 lat. Uczyniła to z powodu doznawanej w domu ze strony swojej matki, K. P. przemocy fizycznej i psychicznej. Zarówno powódka, jak i jej brat F. P. w swoich zeznaniach na rozprawie w dniu 20 października 2025 roku wskazywali, że atmosfera w domu była fatalna, ich matka sprowadzała obcych mężczyzn do domu, zaniedbywała swoje dzieci. K. P. nie interesował los jej dzieci, lecz jej własny komfort, oczekiwała, że jej dzieci od ukończenia 18 roku życia będą zarabiały na utrzymanie domu. Fatalna atmosfera w domu i naganne zachowanie K. P. spowodowało, że zarówno pozwana J. P., jak i następnie jej rodzeństwo – F. P. i D. P. (1) opuścili lokal nr (...) przy ul. (...) w T.. Zresztą jeszcze przed wyprowadzką dzieci K. P. często przebywali u swojej babci D. J. (1) i jej małżonka T. J., gdzie spożywały posiłki i otrzymywały pieniądze na podstawowe potrzeby. K. P. uzyskuje pieniądze wystarczające, by uiszczać odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu. Dodatkowo jest osobą w sile wieku (ma 41 lat), zdolną do pracy zarobkowej. Brak jest podstaw, by uznać, że nie jest w stanie ponosić kosztów zajmowania bezumownie lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. J. P. na skutek zachowania swojej matki musiała opuścić ten lokal jako osoba osiemnastoletnia – w toku nauki, niezarabiająca na siebie, bez perspektyw na szybką poprawę swojego losu. Pozwana przeprowadziła się do lokalu swojego ojca, w którym jednak również nie mogła zostać na stałe, gdyż jej ojciec także nie chciał, by córka z nim zamieszkiwała. Pozwana znalazła się więc w bardzo trudnym położeniu, z którego wybawili ją D. J. (1) i T. J., którzy przyjęli ją pod swój dach. W ocenie sądu domaganie się przez powoda od pozwanej J. P. jakiejkolwiek sumy z tytułu bezumownego korzystania z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. przez krótki okres, w którym zamieszkiwała ona ten lokal po ukończeniu 18 lat stanowi przejaw niedopuszczalnego czynienia ze swego prawa użytku sprzecznego z zasadami współżycia społecznego. Oznaczałoby to bowiem w praktyce przerzucenie na J. P. obowiązku utrzymania lokalu spoczywającego na jej matce, K. P.. Z przedłożonej przez J. P. kopii kartoteki finansowej za okres od 1 września 2021 roku do 30 kwietnia 2024 roku (k. 64-65) wynika, że K. P. w tym okresie nie dokonała żadnych wpłat na poczet odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. W ocenie sądu niesprawiedliwym byłoby obciążanie jej osiemnastoletniej córki obowiązkiem utrzymywania lokalu, który spoczywać powinien na K. P.. Osiemnastoletnia J. P. zamieszkując w lokalu nr (...) przy ul. (...) w T. nie uzyskiwała dochodów, sporny lokal opuściła bez pieniędzy, w dodatku nie wiedziała, że jej matka nie uiszcza odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu – wiedzę o tym pozwana uzyskała dopiero po zajęciu jej rachunku bankowego przez komornika. Osoba w wieku 18 lat, zamieszkująca ze swoim rodzicem ma prawo sądzić, że rodzic opłaca rachunki związane z utrzymaniem tego lokalu, ma prawo również oczekiwać, że rodzic będzie wykonywać względem niej obowiązek alimentacyjny do czasu aż będzie w stanie samodzielnie się utrzymać (art. 135 § 2 k.r.o.). Ewentualne uwzględnienie powództwa stanowiłoby obciążenie J. P. długami jej matki. Pozwana J. P. objęła już opieką swoją młodszą siostrę, D. P. (1), która zamieszkała z nią. Oszczędziła w ten sposób swojej siostrze kolejnych traumatycznych przeżyć związanych z dalszym zamieszkiwaniem z matką. Dodatkowo J. P. niedawno sama stała się matką. W ocenie sądu pozwana nie powinna natomiast wchodzić w dorosłe życie obciążona długami, które spłacić powinna K. P.. Zdaniem sądu wyrok uwzględniający powództwo przeciwko pozwanej J. P. w jakimkolwiek zakresie godziłby w społeczne poczucie sprawiedliwości i byłoby rażąco niesprawiedliwym rozstrzygnięciem. Tym samym dochodzenie przez powoda roszczenia o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) położonego w T. przy ul. (...) w niniejszym postępowaniu względem pozwanej J. P. stanowi przejaw czynienia ze swojego prawa użytku, który jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, poczuciem moralności i etyki. Dochodzenie tego roszczenia przez powoda w związku z tym nie jest przez sąd uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony (art. 5 k.c.).

Sąd nie zgadza się z twierdzeniami powoda, że wskazanie pozwanej J. P. jako osoby współodpowiedzialnej za całe dochodzone pozwem roszczenie było wynikiem jej działania, a właściwie zaniechania w poinformowaniu powoda o opuszczeniu przez nią lokalu nr (...) przy ul. (...) w T.. Okoliczności opuszczenia przez pozwaną tego lokalu, a także młody wiek, w jakim była zmuszona opuścić lokal, a ponadto kolejne przymusowe zmiany miejsca zamieszkania w pełni usprawiedliwiają to, że pozwana nie zawiadomiła powoda o tym, że opuściła lokal. Dodatkowo postępowanie dowodowe wykazało, że J. P. nie miała pojęcia o tym, że jej matka nie uiszcza odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu od wielu lat i dowiedziała się o tym dopiero po wszczęciu przeciwko niej postępowania egzekucyjnego. Pozwana nie miała zatem również powodów, by sądzić, że zawiadomienie (...) o opuszczeniu lokalu było konieczne. Poza tym usprawiedliwiony wydaje się wniosek, że pozwana miała prawo uważać, że jej matka zgłosi powodowi fakt opuszczenia przez nią wspólnie zamieszkiwanego lokalu, choćby tylko ze względu na to, że zaowocowałoby to obniżeniem części opłat składających się na odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, sąd doszedł do przekonania, że powód nie udowodnił roszczenia co do wysokości, a ponadto w ocenie sądu dochodzenie go w okolicznościach niniejszej sprawy stanowi nadużycie prawa podmiotowego i nie korzysta z ochrony.

Tym samym roszczenie powoda względem pozwanej J. P. było bezzasadne w całości, a co za tym idzie podlegało oddaleniu, o czym sąd orzekł w punkcie I wyroku.

W punkcie II wyroku natomiast sąd orzekł o kosztach procesu zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, w myśl art. 98 § 1 k.p.c. Powód w związku z oddaleniem powództwa przegrał sprawę w całości w zakresie, w jakim postępowanie prowadzone było z jego powództwa przeciwko pozwanej J. P.. Zgodnie z art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c., sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Jedyną stroną, która poniosła w niniejszym postępowaniu koszty procesu był powód – kosztami tymi była opłata sądowej od pozwu w wysokości 500 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1 800 zł obliczonych na podstawie § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat a czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1935 z późn. zm.). Pozwana nie poniosła żadnych kosztów procesu w niniejszej sprawie. W sytuacji, gdy któraś ze stron poniosła koszty procesu i brak podstaw do obciążenia nimi strony przeciwnej, sąd powinien użyć formuły, że kosztami procesu obciąża tę właśnie stronę (tak M. Manowska(w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-477(16), red. M. Manowska, LEX 2022, uwagi do art. 108, teza 6). Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, sąd w punkcie II wyroku kosztami procesu obciążył powoda.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Mariola Wiśniewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  asesor sądowy Paweł Kamiński
Data wytworzenia informacji: