Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2025 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	asesor sądowy Paweł Kamiński
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Karolina Kotowska

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2025 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w L.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powoda (...) w L. kwotę 1 887,07 zł (tysiąc osiemset osiemdziesiąt siedem złotych siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 1 347,07 zł od dnia 18 marca 2024 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 540,00 zł od dnia 26 kwietnia 2024 roku do dnia zapłaty;

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 117 zł (tysiąc sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 1158/24 upr T., dnia 14 marca 2025 roku

UZASADNIENIE

Pozwem z 26 kwietnia 2024 roku (data nadania) powód (...) w L. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S. kwoty 1 887,07 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 1 347,07 zł od dnia 18 marca 2024 roku oraz od kwoty 540,00 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, a także o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych (k. 4-6).

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 7 lutego 2024 roku miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku której uszkodzeniu uległ należący do A. K. pojazd marki V. o numerze rejestracyjnym (...). Powód wskazał, że sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie OC u pozwanego. Dodał także, że szkoda została zgłoszona i zarejestrowana pod numerem (...), a postępowanie likwidacyjne zakończyło się wydaniem decyzji z dnia 18 marca 2024 roku o uznaniu roszczenia co do zasady i wypłacie kwoty 742,02 zł tytułem odszkodowania. Powód wskazał, że dokonał kalkulacji naprawy pojazdu, z której wynika, że należne odszkodowanie zostało zaniżone. W związku z zaniżeniem odszkodowania, twierdzi powód, był zmuszony zlecić sporządzenie prywatnej kalkulacji, w związku z czym poniósł koszt w wysokości 540,00 zł. Powód odwołał się od decyzji pozwanego i wezwał do zapłaty kwoty 1 887,07 zł, lecz pozwany podtrzymał swoje stanowisko i zaproponował rażąco niską ugodę. Powód zaznaczył, że na podstawie umów cesji z dnia 18 marca 2024 roku oraz z dnia 21 marca 2024 roku nabył wierzytelność od poszkodowanej. Powód wyjaśnił, że dochodzi pozwem należności z tytułu dopłaty do odszkodowania z tytułu szkody z dnia 7 lutego 2024 roku w wysokości 1 347,07 zł oraz zwrotu kosztów wykonania prywatnej kalkulacji naprawy w wysokości 540,00 zł. Powód wskazał, że odsetek ustawowych za opóźnienie domaga się od kwoty 1 347,07 zł od dnia wydania przez pozwanego decyzji w sprawie, zaś w zakresie kosztów prywatnej opinii od dnia wytoczenia powództwa w sprawie.

Nakazem zapłaty wydanym 21 czerwca 2024 roku w postępowaniu upominawczym w sprawie I Nc 1024/24 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu (k. 50).

Sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty wywiódł pozwany, zaskarżając nakaz zapłaty w całości i wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych (k. 56-57).

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany zakwestionował legitymację czynną powoda do występowania w niniejszym postępowaniu twierdząc, że podpisy złożone na umowie cesji wierzytelności z dnia 18 marca 2024 roku i oświadczenia z dnia 7 lutego 2024 roku są identyczne co powoduje wątpliwość co do rzeczywistej woli zawarcia umów oraz podpisania oświadczeń. Pozwany wskazał, że podpis poszkodowanego naniesiony jest mechanicznie na każdy z tych dokumentów.

W piśmie przygotowawczym z dnia 12 sierpnia 2024 roku powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie (k. 68-69). Powód podkreślił, że umowy cesji łączące powoda z (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o. z poszkodowaną zawierają wszystkie essentialia negotii umowy przelewu wierzytelności i są w pełni ważne i skuteczne. Powód wskazał też, że pełnomocnictwo do zawarcia umowy cesji oraz inne dokumenty podpisane przez poszkodowaną zostało podpisane z wykorzystaniem kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Powód wyjaśnił, że w ramach procedury zawarcia umowy przelewu wierzytelności, cedent otrzymuje mailowo tzw. kopertę, w której znajdują się wszystkie dokumenty, które powinny być podpisane. W kopercie znajduje się także pełnomocnictwo, na podstawie którego zostaje podpisana umowa oraz ewentualne oświadczenia dotyczące sprawy. Osoba podpisująca dokumenty może złożyć podpis pisząc palcem po ekranie lub nakreślając podpis używając myszki lub rysika. Powód podniósł też, że dla oceny skuteczności złożenia oświadczenia woli zastosowanie znajduje art. 60 k.c. Powód wskazał, że poszkodowana złożyła skutecznie oświadczenie woli w przedmiocie przelewu przysługującej jej wobec pozwanego wierzytelności na rzecz powoda. Powód podkreślił też, że umowa cesji z dnia 18 marca 2024 roku została podpisana własnoręcznie przez osoby składające na niej podpisy.

W piśmie procesowym z dnia 31 grudnia 2024 roku powód ponownie wskazał, że podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie (k. 146-147).

Na dalszym etapie postępowania, aż do zamknięcia rozprawy stanowiska stron pozostały bez zmian.

Sąd ustalił, co następuje:

W wyniku kolizji drogowej, która miała miejsce 7 lutego 2024 roku uszkodzeniu uległ należący do A. K. pojazd marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej w S.. Szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi celem jej likwidacji w ramach policy OC sprawcy zdarzenia. Postępowanie likwidacyjne było przez pozwanego prowadzone pod numerem (...).

Bezsporne, a nadto dowód: decyzja pozwanego z 18 marca 2024 r. – k. 10; informacja o kosztach naprawy wraz z kalkulacją naprawy nr (...) z dnia 14 lutego 2024 r. – k. 11-13; kserokopia dowodu rejestracyjnego pojazdu marki V. – k. 31-32; kserokopia informacji o zastosowaniu postępowania mandatowego wobec sprawcy wykroczenia z 1 marca 2024 r. – k. 23; częściowo zeznania świadka A. K. na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024 r. – k. 135-135v, znacznik czasowy 00:08:06 do 00:24:15

W toku postępowania likwidacyjnego, ubezpieczyciel decyzją z 18 marca 2024 roku przyznał poszkodowanej odszkodowanie w wysokości 742,02 zł.

Bezsporne, a nadto dowód: decyzja pozwanego z 18 marca 2024 r. – k. 10; częściowo zeznania świadka A. K. na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024 r. – k. 135-135v, znacznik czasowy 00:08:06 do 00:24:15

W dniu 18 marca 2024 roku A. K. zbyła wierzytelność wynikającą ze szkody w pojeździe marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) powstałej na skutek zdarzenia z dnia 7 lutego 2024 roku przysługującą jej wobec wszystkich podmiotów zobowiązanych do naprawienia szkody na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O.. Umowę przelewu wierzytelności w imieniu poszkodowanej A. K. zawarł jej pełnomocnik – A. T. upoważniony do tej czynności na podstawie pełnomocnictwa z dnia 18 marca 2024 roku. W imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. reprezentowała przy zawarciu umowy cesji z dnia 18 marca 2024 roku prokurent P. K.. Następnie, umową z 21 marca 2024 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. dokonała przelewu ww. wierzytelności na rzecz (...) z siedzibą w L.. W ramach tej umowy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. reprezentowana była przez prokurenta P. K., a (...) z siedzibą w L. przez pełnomocnika – J. T. umocowaną do tej czynności na podstawie pełnomocnictwa z dnia 9 sierpnia 2022 roku.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności nr (...) z 18 marca 2024 r. – k. 24-25; pełnomocnictwo z 18 marca 2024 r. – k. 26; certyfikat podpisu elektronicznego z 18 marca 2024 r. – k. 27; umowa przelewu (cesji) wierzytelności – umowa sprzedaży z 21 marca 2024 r. – k. 28; pełnomocnictwo z 9 sierpnia 2022 r. – k. 29; zeznania świadka P. K. na rozprawie w dniu 7 października 2024 r. – k. 106v, znacznik czasowy 00:10:32 do 00:22:57; zeznania świadka A. T. na rozprawie w dniu 7 października 2024 r. – k. 106v-107, znacznik czasowy 00:34:03 do 00:41:23; zeznania świadka A. K. na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024 r. – k. 135-135v, znacznik czasowy 00:08:06 do 00:24:15

Poszkodowana A. K. w oświadczeniu z dnia 18 marca 2024 roku podała, że w dniu zdarzenia 7 lutego 2024 roku uszkodzony pojazd V. o numerze rejestracyjnym (...) posiadał części oryginalne. Poszkodowana podała też, że pojazd przed wypadkiem nie miał innych, nienaprawionych uszkodzeń, nie miał też przed wypadkiem z dnia 7 lutego 2024 roku szkód, które zostały naprawione. Pojazd został wyprodukowany w roku 2011.

Dowód: kserokopia dowodu rejestracyjnego pojazdu marki V. – k. 31-32; oświadczenie z 18 marca 2024 r. – k. 33; oświadczenie z 18 marca 2024 r. – k. 34; historia pojazdu – k. 35-36; częściowo zeznania świadka A. K. na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024 r. – k. 135-135v, znacznik czasowy 00:08:06 do 00:24:15

Na zlecenie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. wykonano kalkulację naprawy nr (...) przedmiotowego pojazdu, która opiewała na kwotę 2 089,09 zł brutto. Koszt sporządzenia kosztorysu wyniósł 540 zł brutto.

Dowód: kalkulacja naprawy nr (...) – k. 14-15v; faktura VAT nr (...) z 21 marca 2024 r. – k. 16

Pismem z 22 marca 2024 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. działając jako pełnomocnik (...) z siedzibą w L. wezwała (...) Spółkę Akcyjną w S. do zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania, tj. 1 347,07 zł oraz kwoty 540 zł tytułem refundacji wydatków związanych ze sporządzeniem prywatnej kalkulacji naprawy w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma. Ubezpieczyciel odmówił wypłaty ww. kwot pismem z dnia 4 kwietnia 2024 roku. Zaproponował jednak polubowne rozwiązanie o zawarcie ugody przy dopłacie kwoty 360,00 zł. Powód w wiadomości e-mail z dnia 4 kwietnia 2024 roku wskazał pozwanemu, że proponowana kwota ugody jest niewystarczająca i wysunął propozycję ugodowego zakończenia sprawy poprzez dopłatę kwoty 1400 zł. Roszczenie powoda nie zostało zaspokojone, a jego propozycja ugodowa nie została przez pozwanego przyjęta.

Bezsporne, a nadto dowód : przedsądowe wezwanie do zapłaty z 22 marca 2024 r. – k. 17-17v; pełnomocnictwo z 1.09.2022 r. – k. 24; pismo pozwanego z 4 kwietnia 2024 r. – k. 18-19; wiadomość e-mail z 4 kwietnia 2024 r. – k. 20-22; pełnomocnictwo z 1 września 2022 r. – k. 30

Uzasadniony koszt naprawy pojazdu marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po szkodzie z dnia 7 lutego 2024 roku wynosił 2 089,09 zł brutto.

Bezsporne, a nadto dowód : kalkulacja naprawy nr (...) – k. 14-15v

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia Sąd ustalił na podstawie faktów bezspornych pomiędzy stronami, dowodów z dokumentów dostarczonych przez powoda, a także zeznań świadków P. K., A. T. i A. K.. Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu, dostarczonym przez powoda albowiem były kompletne i jasne, wraz z pozostałymi dowodami obrazowały dokładny stan faktyczny sprawy. Dokumenty dostarczone przez powoda nie były też kwestionowane przez pozwanego z tym zastrzeżeniem, że pozwany kwestionował autentyczność podpisów złożonych na umowie cesji wierzytelności z dnia 18 marca 2024 roku.

Jeśli chodzi o świadków A. T. i P. K., sąd uznał ich zeznania za wiarygodne. Świadkowie rzeczowo i konkretnie odpowiadali na pytania sądu, w szczególności potwierdzili autentyczność złożonych przez siebie podpisów, a także przybliżyli zasady zawierania podobnych umów cesji z klientami (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Świadkowie są także osobami niezwiązanymi z żadną ze stron, mimo że są pracownikami (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zeznania świadków w istocie rzeczy pokrywały się z zeznaniami świadka A. K. i informacjami wynikającymi z dokumentów załączonych do pozwu, należało więc uznać je za w pełni wiarygodne, spójne i logiczne.

Podobnie sąd uznał za wiarygodne zeznania w charakterze świadka poszkodowanej A. K.. Świadek potwierdziła zawarcie umowy przelewu wierzytelności z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością oraz to, że widniejące pod dokumentami dołączonymi do pozwu podpisy zostały złożone przez nią. Świadek jest niezwiązana z żadną ze stron postępowania, a nadto jej zeznania pokrywały się z zeznaniami złożonymi przez świadków A. T. i P. K.. Zeznania poszkodowanej potwierdzone są także treścią dokumentów dołączonych do pozwu.

Sąd postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024 roku oddalił wniosek powoda o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia akt szkody nr CA21/12851/24. Zgodnie z treścią art. 29 ust. 6 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 838 ze zm.), zakład ubezpieczeń udostępnia ubezpieczającemu, ubezpieczonemu, osobie występującej z roszczeniem lub uprawnionemu z umowy ubezpieczenia informacje i dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania lub świadczenia. Osoby te mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez zakład ubezpieczeń udostępnionych informacji, a także sporządzenia na swój koszt kserokopii dokumentów i potwierdzenia ich zgodności z oryginałem przez zakład ubezpieczeń. Powód wystąpił z roszczeniem przeciwko pozwanemu będącemu zakładem ubezpieczeń, wobec czego ma prawo samodzielnie pozyskać dokumenty z akt szkody. Nie ma potrzeby, by sąd bądź pozwany go w tym wyręczali.

Na rozprawie w dnia 24 lutego 2025 roku sąd pominął dowód z akt szkody na płycie CD złożony przez pozwanego wraz z pismem procesowym z dnia 24 stycznia 2025 roku na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 4 i 6 k.p.c. w zw. z art. 243 ² k.p.c. Pozwany został zobowiązany do złożenia dowodu wymienionego jako załącznik numer 3 do sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia 12 lipca 2024 roku w postaci zaszyfrowanych akt szkody w dwóch egzemplarzach w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia wezwania pod rygorem pominięcia dowodu z akt szkody oraz oceny przez sąd jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez pozwanego dowodu w postaci akt szkody. Wezwanie zostało doręczone pełnomocnikowi pozwanego w dniu 27 grudnia 2024 roku. Termin na wykonanie zobowiązania upłynął bezskutecznie z dniem 10 stycznia 2025 roku. Pozwany złożył płytę CD wraz z pismem procesowym z dnia 24 stycznia 2025 roku (data nadania pisma w placówce pocztowej), a zatem po upływie zakreślonego mu terminu. Ponadto, wbrew twierdzeniom zawartym w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 12 lipca 2024 roku oraz w piśmie procesowym pozwanego z dnia 24 stycznia 2025 roku, wiadomość e-mail z hasłem do akt szkody na płycie CD nie została przez pozwanego wysłana na adres poczty elektronicznej sądu, natomiast pliki na płycie z aktami szkody nie dają się otworzyć i zapoznać się z ich treścią.

Sąd na rozprawie w dniu 24 lutego 2025 roku pominął także dowód z opinii biegłego z zakresu techniki i mechaniki samochodowej wnioskowany w punkcie 5 pozwu oraz w piśmie procesowym powoda z dnia 31 grudnia 2024 roku na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. i art. 505 ⁷ § 1 i 2 k.p.c. Po pierwsze bowiem fakty, na które dowód ten miał być przeprowadzony nie były sporne – pozwany nie kwestionował bowiem roszczenia powoda co do wysokości, nie kwestionował także twierdzeń powoda co do wysokości kosztów przywrócenia pojazdu poszkodowanej do stanu sprzed szkody z dnia 7 lutego 2024 roku. Tym samym dla rozstrzygnięcia sporu nie były niezbędne wiadomości specjalne wymagające zasięgnięcia opinii biegłego (art. 278 § 1 k.p.c.). Po drugie natomiast zgodnie z art. 505 ⁷ § 1 k.p.c., ilekroć ustalenie zasadności lub wysokości świadczenia powinno nastąpić przy zastosowaniu wiadomości specjalnych, od uznania sądu zależy powzięcie samodzielnej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy albo zasięgnięcie opinii biegłego. Art. 505 ⁷ § 2 k.p.c. wskazuje natomiast, że opinii biegłego nie zasięga się, jeżeli jej przewidywany koszt miałby przekroczyć wartość przedmiotu sporu, chyba że uzasadniają to wyjątkowe okoliczności. W ocenie sądu w przedmiotowej sprawie, rozpoznawanej w postępowaniu uproszczonym dowód z opinii biegłego nie był niezbędny, a poza tym przewidywany koszt opinii prawdopodobnie przekroczyłby wartość przedmiotu sporu.

Sąd uznał powództwo w niniejszej sprawie za zasadne w całości.

Spór pomiędzy stronami dotyczył wyłącznie legitymacji procesowej czynnej powoda.

Legitymacja czynna powoda nie budzi wątpliwości sądu. Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przelew wierzytelności to umowa, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel (cedent) przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej (cesjonariusza). Zatem przelew wierzytelności z art. 509 k.c. w relacji: dłużnik cedowanej wierzytelności i jej cesjonariusz, powoduje zmianę podmiotu, któremu dłużnik powinien spełnić świadczenie. Dlatego też z chwilą dokonania cesji nabywca wierzytelności uzyskuje status wierzyciela. Przy czym nie można pomijać, że cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu - cedentowi. Istotnym jest również, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności o zaległe odsetki, jak również, że wierzytelność przechodzi na cesjonariusza w takim stanie, w jakim dotychczas istniała. Zatem zasadniczo cesja nie wpływa na kształt wierzytelności, zmienia się jedynie podmiot uprawniony do żądania świadczenia. Istotnym jest również, że przejście takie może być albo następstwem umowy albo bezpośrednim skutkiem działania ustawy. Ponadto warunkiem skutecznego zawarcia umowy przelewu i rozporządzenia wierzytelnością jest to, aby była ona zindywidualizowana. Dlatego też winien zostać określony stosunek prawny, z którego ona wynika. Ważne jest także wskazanie stron tego stosunku, świadczenia jak również przedmiotu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 1999 r., III CKN 423/98, LEX nr 38867). Podkreślić należy także, że przedmiotem przelewu co do zasady może być wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Konieczne jest jednak wyraźne określenie stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność. Skuteczne jest także zbycie wierzytelności nieoznaczonej dokładnie w umowie przelewu, jeżeli można ją jednak określić na podstawie treści stosunku zobowiązaniowego, z którego ona wynika (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w B. - I Wydział Cywilny z dnia 25 lutego 2021 r., I ACa 252/20, LEX nr 3518065).

Powód był legitymowany czynnie do wzięcia udziału w procesie w związku z nabyciem przez niego od poszkodowanej wierzytelności z tytułu szkody w przedmiotowym pojeździe na podstawie umowy przelewu wierzytelności nr (...) z dnia 18 marca 2024 roku pomiędzy A. K. a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O., a następnie umowy przelewu wierzytelności z dnia 21 marca 2024 roku pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O. a (...) w L.. Skuteczność tych umów nie została skutecznie podważona przez pozwanego, ponadto została potwierdzona zarówno przez powoda, świadków P. K., A. T., jak i poszkodowaną A. K., która na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024 roku potwierdziła, że podpisała dokumenty pełnomocnictwa z dnia 18 marca 2024 roku, certyfikat podpisu elektronicznego z dnia 18 marca 2024 roku oraz dwa oświadczenia z dnia 18 marca 2024 roku dotyczące wypadku z dnia 7 lutego 2024 roku. Zgodnie z art. 510 § 2 k.c., jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania. Przywołana regulacja prawna wyraża tzw. zasadę kauzalności przelewu, która uzależnia skuteczność rozporządzenia wierzytelnością od istnienia zobowiązania - wykazania causy - czyli prawnie istotnej przyczyny przysporzenia. W razie jej braku przelew wierzytelności nie dochodzi do skutku, tj. nie powoduje przejścia uprawnień na cesjonariusza. Cedent i cesjonariusz w ramach łączącego ich stosunku prawnego zobowiązani są uzgodnić causę w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie muszą jej ujawniać na zewnątrz, zwłaszcza dłużnikowi. Co do zasady więc przelew wierzytelności ma charakter kauzalny, przy tym jednak umowa przelewu nie musi określać podstawy prawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 2016 r. sygn. akt I CSK 181/15, LEX nr 2054083). Wskazać należy, że analiza treści umowy cesji zawartej przez poszkodowaną A. K. z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O., jak również zeznanie poszkodowanej jednoznacznie wskazują, że zgodnym zamiarem stron (art. 65 § 2 k.c.), tj. rzeczywistą causę stanowiło przeniesienie prawa do dochodzenia świadczenia odszkodowawczego za szkodę z dnia 7 lutego 2024 roku w zakresie kosztów przywrócenia pojazdu poszkodowanej do stanu sprzed szkody. Z umowy cesji oraz zeznań poszkodowanej wynika, że przyczyną (causa) jej zawarcia było pozyskanie większej kwoty odszkodowania umożliwiającej naprawienie pojazdu (causa solvendi). Poszkodowana A. K. zeznała, że scedowała na cesjonariusza wierzytelność w zamian za wynagrodzenie. Wobec powyższego poszkodowana dokonała skutecznej cesji na rzecz powoda roszczeń odszkodowawczych, wynikających z kolizji drogowej. Nie budziły też wątpliwości sądu umocowanie do działania w imieniu poszkodowanej przy zawieraniu umowy cesji A. T., która złożyła podpis pod umową cesji wierzytelności z dnia 18 marca 2024 roku – uprawnienie to wynikało z pełnomocnictwa z dnia 18 marca 2024 roku, którego udzielenie potwierdziła poszkodowana A. K.. Także uprawnienie P. K., która podpisywała umowę przelewu wierzytelności z dnia 18 marca 2024 roku oraz umowę przelewu wierzytelności z dnia 21 marca 2024 roku w imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. nie budziło wątpliwości sądu. P. K. jest, jak wynika z jej zeznań i informacji z Krajowego Rejestru Sądowego, prokurentem H. spóki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. (jest to prokura samoistna). W związku z tym ma prawo reprezentować ten podmiot przy dokonywaniu czynności materialnoprawnych jako pełnomocnik (art. 109 ¹ k.c.). Zarówno P. K., jak i A. T. złożyły na rozprawie w dniu 7 października 2024 roku zeznania wskazujące na zawarcie umowy cesji z dnia 18 marca 2024 roku, a także szczegółowo wyjaśniły procedurę zawierania podobnych umów. Jeśli chodzi o J. T. działającą przy zawarciu umowy cesji z dnia 21 marca 2024 roku w imieniu powoda, jej uprawnienie do zawarcia tej umowy za powoda zostało przez powoda wykazane pełnomocnictwem z dnia 9 sierpnia 2022 roku dołączonym do pozwu (k. 29). Warto także zaznaczyć, że dla ważności umowy przelewu wierzytelności nie jest wymagana szczególna forma. Zgodnie z art. 511 k.c., jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Wierzytelność dochodzona w przedmiotowej sprawie nie była jednak stwierdzona pismem – była to wierzytelność wynikająca z czynu niedozwolonego, wobec czego forma pisemna nie była niezbędna. Zresztą nawet gdyby była, to jej niezachowanie wiązałoby się wyłącznie z ustawowo określonymi ograniczeniami dowodowymi (art. 74 k.c.), a nie nieważnością umowy przelewu. Warto przy tym zaznaczyć w kontekście umocowania A. T. do zawarcia umowy cesji wierzytelności w imieniu poszkodowanej, że zgodnie z art. 99 § 1 k.c., jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. Jak już wskazywano wcześniej, do zawarcia umowy cesji nie była wymagana forma pisemna, wobec czego pełnomocnictwo także nie musiało przybrać takiej formy. Należy przy tym zaznaczyć, że forma pisemna obydwu umów przelewu – z dnia 18 marca 2024 roku i 21 marca 2024 roku została zachowana. Pisemną formę przyjęło także pełnomocnictwo udzielone w dniu 18 marca 2024 roku przez poszkodowaną A. T. do zawarcia umowy przelewu wierzytelności. Ograniczenia dowodowe nie mają w przedmiotowej sprawie miejsca – dowód z zeznań świadków przeprowadzony w przedmiotowej sprawie nie był skierowany przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentów w postaci umów przelewu wierzytelności z dnia 18 marca 2024 roku i 21 marca 2024 roku (art. 247 k.p.c.). Dowód ten zmierzał jedynie do potwierdzenia, że podpisy złożone na tych dokumentach należały do osób, które je złożyły, a także do wykazania rzeczywistej woli ich zawarcia i zostały przeprowadzone na wniosek powoda w reakcji na zakwestionowanie przez pozwanego skuteczności przelewu wierzytelności i w konsekwencji legitymacji procesowej czynnej powoda. Postępowanie dowodowe wykazało natomiast ponad wszelką wątpliwość, że umowy cesji z dnia 18 marca 2024 roku i z dnia 21 marca 2024 roku zostały skutecznie zawarte przez ich strony, a ponadto zeznania świadków (również poszkodowanej) wykazały wolę zawarcia umów cesji (art. 60 k.c.) w kształcie wynikającym z dokumentów załączonych do pozwu. Zeznania świadków potwierdziły także zawarcie umowy cesji zgodnie z procedurą opisaną przez powoda w piśmie procesowym z dnia 12 sierpnia 2024 roku.

Tym samym w ocenie sądu, powód wstąpił w prawa poprzedniego wierzyciela (poszkodowanego), przysługujące wobec strony pozwanej z tytułu przedmiotowej szkody w pojeździe i należnego, a nie wypłaconego jeszcze odszkodowania, na podstawie art. 509 § 1 i 2 k.c. Powód mógł zatem skutecznie realizować uprawnienia poprzedniego wierzyciela również w zakresie dochodzenia należności na drodze sądowej.

Stosownie do treści art. 805 § 1 k.c. ubezpieczyciel przez umowę ubezpieczenia zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Jak wynika z art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 § 4 k.c.). Jeżeli nie umówiono się inaczej, suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela (art. 824 ¹ § 1 k.c.). Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych regulują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2500, dalej: ustawa). Zgodnie z art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 cyt. ustawy, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenia mienia, a odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 cyt. ustawy, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej (OC) może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Ustalenie odszkodowania z ubezpieczenia OC następuje według ogólnych zasad, określonych w art. 361 – 363 k.c., z tym jedynie zastrzeżeniem, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest tylko do świadczenia pieniężnego, ograniczonego do wysokości, ustalonej w umowie, sumy gwarancyjnej (art. 822 § 1 k.c. i art. 36 ust. 1 cyt. ustawy).

Roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą wystąpienia w majątku poszkodowanego pierwszych negatywnych konsekwencji zdarzenia będącego przyczyną szkody. Szkodą bezpośrednią jest uszkodzenie pojazdu. W momencie jej wystąpienia powstaje odpowiedzialność sprawcy i ubezpieczyciela. Granice odpowiedzialności odpowiadają co do zasady niezbędnym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy (wyrok Sądu Najwyższego z 8 marca 2018 r., II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Podkreślić należy, że decyzja o naprawie pojazdu, sposobie naprawy, naprawie prowizorycznej, należy do poszkodowanego.

Sąd w pełni podziela ugruntowane w judykaturze stanowisko, iż poszkodowany ma prawo wyboru zarówno sposobu naprawy jak i warsztatu, w którym jej dokona. Pozwany jako odpowiedzialny za szkodę powinien wyrównać uszczerbek majątkowy poszkodowanego, który powstał w chwili wypadku. Świadczenie ubezpieczyciela ma charakter pieniężny.

Powód nie dochodził w niniejszej sprawie rzeczywiście poniesionych, ale hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu.

Należy bowiem podkreślić, iż obowiązek naprawienia szkody powstaje z chwilą szkody i nie jest uzależniony od tego czy poszkodowany dokonał naprawy i czy w ogóle zamierza jej dokonać (wyrok Sądu Najwyższego z 7 sierpnia 2003 r., IV CKN 387/01, LEX nr 141410). Niemniej jednak zakres szkody i wysokość należnego odszkodowania uzależnione są także od zdarzeń, które nastąpiły po wystąpieniu szkody. Jak wskazuje Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 grudnia 2022 roku (...) 726/22 (LEX nr 3456189), w razie naprawienia pojazdu we własnym zakresie uprawniony nie może żądać zapłaty odszkodowania obliczonego metodą kosztorysową, tzn. stanowiącego równowartość kosztów restytucji, czyli hipotetycznych koszów naprawy tego pojazdu. Żądanie zapłaty kosztów nieprzeprowadzonej restytucji nie może być uwzględnione, jeśli przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe. W takich bowiem przypadkach zgodnie z art. 363 § 1 zd. 2 k.c. roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu, rozumianego jako rekompensata pieniężna obliczana metodą dyferencyjną. Mowa tu w szczególności o dwóch sytuacjach: zbycia uszkodzonego pojazdu, wykluczającego dokonanie jego naprawy przez poszkodowanego, albo samodzielnego naprawienia samochodu, które - wobec dokonania rzeczywistej naprawy pojazdu - nie pozwala na obliczenie odszkodowania w sposób kosztorysowy jako hipotetycznych kosztów przywrócenia stanu poprzedniego, a z pominięciem kosztów rzeczywiście poniesionych (por. wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 4 października 2023 roku VIII Ca 741/23, LEX nr 3628827, a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2021 r., (...) 1/21, LEX nr 3191839). Nie można bowiem przyjąć, że obowiązek naprawienia szkody nie jest uzależniony od jakichkolwiek zdarzeń następczych - szkoda ma charakter dynamiczny.

Także w najnowszej uchwale 7 sędziów z 11 września 2024 r., III CZP 65/23 (LEX nr 3754128), Sąd Najwyższy trafnie przyjął, że jeżeli naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy.

W przedmiotowej sprawie roszczenie powoda nie było jednak przez pozwanego kwestionowane co do wysokości, wobec czego sąd uznał, że koszt przywrócenia pojazdu poszkodowanej A. K. marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po szkodzie z dnia 7 lutego 2024 roku jest bezsporny. Z kalkulacji naprawy nr (...) zleconej przez powoda wynika, że koszt przywrócenia pojazdu poszkodowanej do stanu sprzed szkody wynosił 2 089,09 zł. Pozwany dotychczas wypłacił natomiast kwotę 742,02 zł. Różnica pomiędzy tymi kwotami wynosi 1 347,07 zł i to tej kwoty powód dochodził tytułem dopłaty do odszkodowania z tytułu szkody z dnia 7 lutego 2024 roku. Biorąc pod uwagę fakt, że koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody był bezsporny, roszczenie powoda w tym zakresie było zasadne.

W kwestii zasadności obciążania ubezpieczyciela kosztami prywatnej kalkulacji naprawy, należy wskazać co następuje. Niewątpliwie zaciągnięcie przez poszkodowanego zobowiązania do zapłaty wynagrodzenia za sporządzenia kosztorysu może stanowić szkodę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c., pozostającą w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym. Sąd nie ma wątpliwości, że poszkodowanemu oraz cesjonariuszowi roszczeń odszkodowawczych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych może przysługiwać od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot kosztów tzw. prywatnej opinii (ekspertyzy) rzeczoznawcy, ale tylko wówczas jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2019 r., sygn. akt III CZP 99/18, LEX nr 2714676). Poprzednik prawny powoda, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. poniósł tytułem sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy koszt w wysokości 540,00 zł, co wynika z załączonej do pozwu faktury numer (...) z dnia 21 marca 2024 roku. Wierzytelność z tytułu poniesienia tego kosztu również była przedmiotem umowy cesji zawartej w dniu 21 marca 2024 roku pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O. a powodem. W ocenie sądu nie posiadający fachowej wiedzy powód, miał prawo zasięgnąć opinii celem ustalenia, czy przyznane poszkodowanemu odszkodowanie zostało określone prawidłowo przez stronę pozwaną korzystającą przy sporządzaniu wycen z wiedzy rzeczoznawców, mających wiedzę i doświadczenie w zakresie wykonywania takich kalkulacji. Tego kosztu pozwany także nie kwestionował, wobec czego należało przyjąć, że jest on bezsporny. Tym samym w tej części roszczenie powoda także było zasadne.

Podsumowując, sąd doszedł do wniosku, że należne odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) powinno wynosić 2 089,09 zł. Do tej pory pozwany wypłacił odszkodowanie w wysokości 742,02 zł, do zapłaty pozostała zatem kwota 1 347,07 zł. Mając na względzie, iż powód w niniejszym postępowaniu dochodził tytułem odszkodowania kwoty 1 347,07 zł, sąd zasądził na rzecz powoda tę kwotę. Również na podstawie art. art. 34 ust. 1 w zw. z art. 36 ustawy oraz art. 361 § 1 i 2 k.c. sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 540,00 zł tytułem kosztów prywatnej kalkulacji naprawy pojazdu sporządzonej na zlecenie powoda. Łącznie zatem sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 887,07 zł w punkcie I wyroku.

O odsetkach od kwoty zasądzonej w punkcie I wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy. W niniejszej sprawie powód żądał zasądzenia odsetek od kwoty 1 347,07 zł od dnia 18 marca 2024 r., tj. od dnia wydania przez pozwanego decyzji o przyznaniu odszkodowania. Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Stosownie zaś do ust. 2 cytowanego artykułu w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. W przedmiotowej sprawie brak jest informacji o tym kiedy została zgłoszona szkoda. Niemniej jednak z dołączonej do pozwu kalkulacji naprawy (...) (k. 11v-13) sporządzonej na zlecenie pozwanego ubezpieczyciela wynika, że została ona wykonana w dniu 14 lutego 2024 roku, a zatem przyjąć należy, że szkoda została zgłoszona pozwanemu najpóźniej w dniu 14 lutego 2024 roku. Trzydziestodniowy termin na wypłatę odszkodowania upływał zatem najpóźniej z dniem 15 marca 2024 roku. Roszczenie powoda stało się więc wymagalne w dniu 15 marca 2024 roku. Od dnia następnego, tj. od dnia 16 marca 2024 roku możliwe stało się naliczanie odsetek za opóźnienie. Dlatego też sąd zasądził w punkcie I wyroku od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 347,07 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 marca 2024 roku do dnia zapłaty.

Kwotę 540 złotych sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 26 kwietnia 2024 roku (tj. od daty wniesienia pozwu) do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd, w punkcie II wyroku, orzekł na podstawie art. 98 § 1, § 1 ¹ i § 3 k.p.c. mając na względzie zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 117 zł. Powód wygrał sprawę w całości, wobec czego przysługuje mu pełna kompensata kosztów procesu. Na koszty procesu poniesione przez powoda w kwocie 1 117 zł składały się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 200 zł, 900 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego określonych na podstawie § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 z późn. zm.) oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Kwota 1 117 zł tytułem zwrotu kosztów procesu została zasądzona od pozwanego na rzecz powoda wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, zgodnie z treścią brzmieniem art. 98 § 1 ¹ k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.