Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lipca 2025 r.

Sąd Rejonowy w T. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	asesor sądowy P. K.
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy A. K.

po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2025 r. w T.

na rozprawie

sprawy z powództwa M. P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I. oddala powództwo;

II. zasądza od powoda M. P. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 287 zł (dwieście osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 851/25 upr T., 31 lipca 2025 roku

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 9 kwietnia 2025 roku powód M. P. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 1 035,17 złotych z odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lutego 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że 18 grudnia 2021 roku miało miejsce zdarzenie drogowe, w którym uszkodzony został pojazd marki V. (...) o nr rej. (...) należący do poszkodowanego M. G.. Powód wskazał, że sprawca szkody kierował pojazdem, na który posiadał polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego wykupioną u pozwanego. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu, który uznał swoją odpowiedzialność co do zasady. Pozwany zarejestrował szkodę pod nr (...), a następnie wypłacił na rzecz powoda kwotę 2 164,80 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Powód wskazał, że na skutek umowy cesji z dnia 7 lutego 2022 roku wstąpił w prawa poszkodowanego. Powód podał, że domaga się zapłaty kwoty 1 035,17 zł z tytułu poniesionych przez poszkodowanego kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pojazd ten był niezbędny poszkodowanemu przez cały okres związany z likwidacją szkody, tj. przez 16 dni. Stawka za dobę najmu wynosiła 199,99 zł brutto. Pozwany uznał cały, szesnastodniowy okres najmu za zasadny, ale jednocześnie zweryfikował stawkę dobową najmu samochodu zastępczego z kwoty 199,99 zł brutto do kwoty 135,30 zł brutto. Zdaniem powoda weryfikacja stawki czynszu nie była uprawniona, ponieważ pozwany nie udostępnił poszkodowanemu informacji dotyczących pojazdu zastępczego. Poza tym, twierdził powód, stawka zastosowana na fakturze VAT była stawką rynkową. Powód podał też, że dążąc do minimalizacji rozmiarów szkody skierował do pozwanego zapytanie o warunki najmu samochodu zastępczego organizowanego za pośrednictwem pozwanego, lecz pozwany nie udostępnił informacji w tym zakresie. Dlatego do czasu zakończenia likwidacji szkody poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego wynajętego u powoda. Powód podał, że domaga się zapłaty należności wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 19 lutego 2022 roku, to jest do dnia następnego po dacie pisma pozwanego, którym poinformował o wysokości przyznanego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego (k. 4-7).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 maja 2025 roku wydanym w sprawie o sygn. akt X Nc (...) Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w T. orzekł zgodnie z żądaniem pozwu (k. 26).

Sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wniósł w ustawowym terminie pozwany wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Motywując swoje stanowisko pozwany wskazał, że udzielił ochrony ubezpieczeniowej sprawcy szkody w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, w wyniku której w dniu 18 grudnia 2021 roku uszkodzeniu uległ pojazdu w związku ze szkodą w pojeździe marki V. (...) o nr rej. (...) będący własnością M. G.. W imieniu poszkodowanego szkodę zgłosił przez Internet powód w dniu 21 grudnia 2021 roku w godzinach popołudniowych. W trakcie zgłoszenia szkody na pytanie pozwanego czy poszkodowany chce wynająć pojazdu udzielono odpowiedzi: mam już wynajęty. Pozwany poinformował jednak poszkodowanego o możliwości zorganizowania samochodu zastępczego w różnych klasach oraz wskazał cenę za dobę wynajmu informując, że są to kwoty akceptowane przez pozwanego oraz zaprosił do kontaktu wskazując numer telefonu kontaktowego. Po zgłoszeniu szkody powód korespondencją e-mail z dnia 21 grudnia 2021 rok zwrócił się do pozwanego o przesłanie umowy najmu oraz regulaminu wynajmu pojazdu zastępczego wraz z potwierdzeniem pełnego zakresu ubezpieczenia oraz o wskazanie jakiej marki i klasy zostanie wynajęte auto zastępcze oraz w jakim terminie zostanie przekazane poszkodowanemu. Wówczas pozwany w dniu 22 grudnia 2021 roku wysłał do powoda na wskazany do korespondencji adres e-mail pismo, w którym poinformował o możliwości zorganizowania przez pozwanego samochodu zastępczego ze wskazaniem danych kontaktowych pozwanego oraz poinformował, że w przypadku samodzielnie zorganizowanego wynajmu, zwrot kosztów nastąpi według cen wskazanych przez pozwanego. Ponadto poinformował o zasadach wynajmu pojazdu zastępczego oraz akceptowanych stawkach za wynajem stosowanych przez wypożyczalnie współpracujące z pozwanym oraz zaprosił do kontaktu wskazując numer telefonu. Pozwany wskazał, że także w dniu 22 grudnia 2021 roku wysłał pod adres poszkodowanego pismo, w którym poinformował o możliwości zorganizowania przez pozwanego samochodu zastępczego ze wskazaniem danych kontaktowych pozwanego oraz poinformował, że w przypadku samodzielnie zorganizowanego wynajmu, zwrot kosztów nastąpi według cen wskazanych przez pozwanego. Ponadto poinformował o zasadach wynajmu pojazdu zastępczego oraz akceptowanych stawkach za wynajem stosowanych przez wypożyczalnie współpracujące z pozwanym. Pozwany podniósł, że w tamtym okresie powód zawsze postępował tak samo, tj. we wszystkich sprawach dotyczących wynajmu pojazdu zastępczego wysyłał wiadomości e-mail oczekując umowy wynajmu, regulaminu, wskazania marki i klasy pojazdu, które zostanie wynajęte oraz w jakim terminie pojazd zostanie przekazany poszkodowanemu powtarzając te same żądania pomimo, że pozwany prosił o wcześniejszy kontakt telefoniczny z działem A.. Pozwany podniósł, że warunki bezpłatnego dla poszkodowanego najmu ustala indywidualnie z poszkodowanym w zależności od konkretnych okoliczności sprawy. Przyjęcie propozycji (...) jest uzależnione od decyzji osoby poszkodowanej. Tym samym, twierdził pozwany, to poszkodowany powinien skontaktować się z pozwanym celem ustalenia jego potrzeb. Pozwany wskazał, że od dnia 22 grudnia 2021 roku zarówno poszkodowany, jak i powód jako jego pełnomocnik wiedzieli, że stawka za wynajem ustalona z powodem jest znacznie wyższa od stawki akceptowanej przez pozwanego. W dniu 8 lutego 2022 roku pozwany otrzymał fakturę VAT (...) z dnia 10 stycznia 2022 roku na kwotę 3 199,97 zł brutto za wynajem pojazdu zastępczego przez okres 16 dni w cenie 162,60 zł netto (199,99 zł brutto) za dobę. Pozwany zaakceptował okres wynajmu, lecz zweryfikował stawkę za wynajem z kwoty 162,60 zł netto do kwoty 110 zł netto wskazując, że za taką stawkę proponował zorganizowanie wynajmu pojazdu. Pozwany wypłacił powodowi kwotę 3 199,97 zł tytułem zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego wskazując w uzasadnieniu decyzji, że za dobę przyjął stawkę 110 zł netto, ponieważ za taką stawkę (...) proponowało zorganizowanie wynajmu pojazdu. Pozwany zaznaczył, że dzięki współpracy z formą 99 (...) spółką z o.o. mógł zorganizować pojazdu zastępczy za 110 zł netto za dobę. Tym samym, twierdził pozwany, między stronami sporna jest jedynie stawka za wynajem pojazdu zastępczego. Pozwany zaznaczył, że poszkodowany ma obowiązek współdziałania z nim w zakresie minimalizacji szkody. Pozwany wskazał, że zaproponował poszkodowanemu zorganizowanie pojazdu zastępczego, przedstawił akceptowane stawki za wynajem, a także zastrzegł prawo do weryfikacji kosztów w przypadku najmu pojazdu zastępczego z innej wypożyczalni. Poszkodowany nie był jednak zainteresowany podjęciem współpracy. Zarówno przed wynajęciem pojazdu zastępczego od powoda, jak i w trakcie wynajmu poszkodowany nie podjął z pozwanym w tym zakresie żadnej współpracy, nie zwrócił się z zapytaniem o możliwość zorganizowania pojazdu zastępczego oraz o ustalenie warunków takiej umowy, w tym akceptowanego okresu wynajmu. Pozwany wskazał również, że po otrzymaniu od niego propozycji zorganizowania pojazdu zastępczego poszkodowany oraz powód całkowicie zignorowali informacje uzyskane od pozwanego w przedmiocie najmu pojazdu z wypożyczalni współpracującej z pozwanym. Pozwany zakwestionował także żądanie zapłaty odsetek ustawowych od dnia 19 lutego 2022 roku. Pozwany wskazał w tym zakresie, że zgłoszenie roszczenia o zapłatę kosztów wynajmu pojazdu zastępczego otrzymał w dacie doręczenia faktury za wynajem pojazdu zastępczego, które nastąpiło korespondencją e-mail w dniu 8 lutego 2022 roku o godz. 15:56. Ewentualne odsetki byłyby należne po upływie 14 dni od daty doręczenia pozwanemu faktury za pojazdu zastępczy. (k. 32-36).

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 grudnia 2021 roku w T. przy ul. (...) doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki V. (...) o nr rej. (...) należący do M. G.. Sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego. Kierującym uszkodzonym pojazdem był M. G.. Pojazd po zdarzeniu został przez poszkodowanego odstawiony do serwisu naprawczego w T..

Bezsporne, a nadto dowód : zeznania świadka M. G. na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku - k. 81-82, znacznik czasowy od 00:04:56 do 00:32:32, podsumowanie zgłoszenia szkody nr (...) - k. 45, zdjęcia dowodu rejestracyjnego pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) - w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2021-12-21_ (...)_Mail autodekretacja1, oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeniowego z dnia 20 grudnia 2021 roku - w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2022-02-08_ (...)_Faktura za pojazd zastepczy i Cesja

Poszkodowany potrzebował pojazdu zastępczego do codziennego użytku, głównie do dojazdu do pracy. Poszkodowany posiada jeszcze drugie auto, ale korzystna z niego jego małżonka i w czasie naprawy uszkodzonego pojazdu nie miał poszkodowany nie miał możliwości korzystania z niego. Właściciel warsztatu naprawczego pomógł poszkodowanemu wynająć pojazd zastępczy. W dniu 20 grudnia 2021 roku poszkodowany M. G. zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki V. (...) o nr rej. (...). Strony uzgodniły stawkę za dzień najmu w wysokości 162,60 złotych netto. Najem trwał 16 dni, od 20 grudnia 2021 roku do 5 stycznia 2022 roku.

Bezsporne, a nadto dowód : umowa najmu pojazdu zastępczego z dnia 20 grudnia 2021 roku - k. 12, protokół zdawczo-odbiorczy - k. 13, faktura VAT (...) – k. 14, oświadczenie poszkodowanego z dnia 5 stycznia 2022 roku - k. 15, zeznania świadka M. G. na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku – k. 81-82, znacznik czasowy od 00:04:56 do 00:32:32

Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 21 grudnia 2021 roku. Zgłoszenia dokonała N. M., pracownik powoda. W zgłoszeniu w odpowiedzi na pytanie czy poszkodowany chce wynająć pojazd zastępczy udzielono odpowiedzi: Mam już wynajęty. W podsumowaniu zgłoszenia szkody pozwany poinformował zgłaszającego, że poszkodowanemu przysługuje pojazd zastępczy o podobnej klasie na czas naprawy uszkodzonego pojazdu lub na czas niezbędny do zakupu innego pojazdu ze wskazaniem stawek dobowych za wynajem pojazdu w wysokości zależnej od klasy pojazdu. Zgłaszający zapoznał się z treścią powyższych informacji. Szkoda została zarejestrowana przez pozwanego pod numerem (...).

Bezsporne, a nadto dowód : podsumowanie zgłoszenia szkody nr (...) - k. 45-46

W dniu 21 grudnia 2021 roku pracownik powoda N. M. wysłała do pozwanego wiadomość e-mail, do którego załączone zostało pełnomocnictwo udzielone w dniu 20 grudnia 2021 roku przez poszkodowanego M. G., który upoważnił i udzielił pełnomocnictwa N. M. i K. J. działającym w imieniu powoda do zgłoszenia szkody z dnia 18 grudnia 2021 roku oraz kontaktu z towarzystwem ubezpieczeniowym sprawcy zdarzenia, do pozyskiwania dokumentacji związanej z postępowaniem likwidacyjnym zaistniałej szkody, jak również do analizy oraz weryfikacji zasad i regulaminów najmu pojazdów zastępczych z wypożyczalni współpracujących z towarzystwem ubezpieczeniowym i innych wymaganych dokumentów. W pełnomocnictwie wskazano, że wszelkie oferty i propozycje najmu pojazdu zastępczego wraz z dokumentacją kierowane mają być bezpośrednio na adres e-mail: (...) lub korespondencyjnie na adres firmy: (...) .H.U. (...) ul. (...), (...)-(...) T.. W pełnomocnictwie poszkodowany oświadczył też, że pełnomocnik jest osobą upoważnioną do kontaktu z towarzystwem ubezpieczeniowym w związku ze szkodą z dnia 18 grudnia 2021 roku. Wszelki kontakt – telefoniczny i korespondencyjny (w tym przesyłanie decyzji, dokumentacji dotyczącej ofert najmu wypożyczalni współpracujących z ubezpieczycielem) ubezpieczyciela w związku ze szkodą z dnia 18 grudnia 2021 roku miał odbywać się bezpośrednio z pełnomocnikiem. Pełnomocnictwo obejmowało też umocowanie do podejmowania wszelkich czynności zmierzających do jego realizacji, w tym prawnych i faktycznych dotyczących postępowania likwidacyjnego oraz umocowanie do składania i odbierania oświadczeń.

Bezsporne, a nadto dowód : pełnomocnictwo z dnia 20 grudnia 2021 roku - k. 47, wiadomość e-mail z dnia 21 grudnia 2021 roku - k. 50, a także w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2021-12-21_ (...)_Mail autodekretacja1, zeznania świadka M. G. na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku - k. 81-82, znacznik czasowy od 00:04:56 do 00:32:32

W kolejnej wiadomości e-mail z dnia 21 grudnia 2021 roku kierowanej do pozwanego N. M. oświadczyła, że poszkodowany jest zainteresowany wynajmem pojazdu zastępczego współpracującej z pozwanym. Jednocześnie poprosiła o przesłanie umowy najmu oraz regulaminu wynajmu pojazdu zastępczego wraz z potwierdzeniem pełnego zakresu ubezpieczenia. Dodatkowo N. M. poprosiła o informację jakiej marki i klasy zostanie wynajęte auto zastępcze oraz w jakim terminie zostanie przekazane poszkodowanemu.

Bezsporne, a nadto dowód : wiadomość e-mail z dnia 21 grudnia 2021 roku - k. 49, a także w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2021-12-21_ (...)_Mail autodekretacja

Poszkodowany M. G. oraz powód pismami z dnia 22 grudnia 2021 roku zostali przez pozwanego poinformowani o otrzymaniu zgłoszenia o wypłatę odszkodowania z polisy OC posiadaczy pojazdów za zdarzenie z dnia 18 grudnia 2021 roku. W piśmie wskazano też, że opiekunem szkody jest M. K., wskazano także jego adres e-mail oraz numer telefonu do kontaktu z opiekunem szkody. Do wiadomości wysłanych do poszkodowanego i powoda dołączono także informację o zasadach wynajmu pojazdu zastępczego. Wskazano w niej informację o możliwości kontaktu telefonicznego (wraz z podanym numerem telefonu) z infolinią w sprawie najmu pojazdu zastępczego. W informacji o zasadach wynajmu pojazdu zastępczego wskazano też, że w przypadku skorzystania z pomocy (...) SA w organizacji wynajmu pojazdu zastępczego rozliczenie odbędzie się bezgotówkowo. Wspomniane zasady najmu pojazdu zastępczego wskazywały także, że w przypadku samodzielnie zorganizowanego wynajmu, udokumentowane koszty mogą zostać uznane w takiej wysokości, w jakiej (...) SA poniosłoby je, gdyby ten wynajem był organizowany przy pomocy (...) SA. Za najem pojazdu zastępczego klasy D (klasy średniej, czyli tej samej klasy, co pojazd poszkodowanego) akceptowana dobowa stawka wynosiła: 130 złotych netto za okres najmu od 1 do 7 dni oraz 110 zł netto za okres powyżej 7 dni. Informację o akceptowanych stawkach dobowych za najem pojazdu zastępczego pozwany wysłał poszkodowanemu na jego adres domowy. Powodowi natomiast pismo informacyjne z dnia 22 grudnia 2021 roku wysłał wiadomością e-mail z dnia 22 grudnia 2021 roku na adres poczty elektronicznej: (...).

Bezsporne, a nadto dowód : pismo pozwanego z dnia 22 grudnia 2021 roku adresowane do M. G. - k. 51-54, a także w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2021-12-22_ (...)_Szablon pism 7dniowych - (...) SA, dokument pozwanego zatytułowany „pisma wychodzące” - k. 65, pismo pozwanego z dnia 22 grudnia 2021 roku adresowane do powoda - k. 48, a także w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2021-12-22_ (...)_Szablon dokumentu wychodzacego e-mail dla (...) SA1, wiadomość e-mail z dnia 22 grudnia 2022 roku - w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2021-12-22_ (...)_S. kontaktu6, częściowo przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 12 marca 2025 roku - k. 16-17

Pozwany współpracuje z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. od dnia 25 maja 2018 roku na podstawie umowy o współpracy w zakresie świadczenia usług assistance komunikacyjnego. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. świadczy na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w W. m. in. zlecane przez pozwanego usługi w zakresie usług wynajmu pojazdów. W przypadku pojazdu klasy D warunki najmu w dacie zdarzenia szkodowego i w okresie wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego (od 20 grudnia 2021 roku do 5 stycznia 2022 roku) przewidywały 130 zł netto za dobę jeśli wynajem trwał nie dłużej niż 7 dni i 110 zł netto jeśli wynajem trwa powyżej 7 dni. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. świadczy całodobowo i na terenie całej Polski usługi wynajmu pojazdu. Firma ta ma także placówkę mieszczącą się w T., gdzie świadczy usługi całodobowo przez 7 dni w tygodniu.

Dowód : kopia umowy o współpracy w zakresie świadczenia usług assistance komunikacyjnego z dnia 25 maja 2018 roku wraz z załącznikami i aneksami - na płycie CD zatytułowanej „Umowa o współpracy z firmy 99 (...) Sp. z o.o.” - k. 64 plik: 99R. Sp z o.o.-umowa o współpracy z dnia 25.05.2018r. wraz z aneksami

Poszkodowany M. G. nie poniósł żadnych kosztów najmu pojazdu zastępczego wynajętego od powoda. Nie interesowało go czy inna wypożyczalnia może wynająć mu pojazd zastępczy po niższych kosztach. Nie kontaktował się z powodem w sprawie wynajmu innych pojazdów niż ten, który wynajął od powoda. Poza tym poszkodowany nie był zainteresowany wynajmem innego pojazdu zastępczego, ponieważ miał auto zastępcze, które mu odpowiadało. Poszkodowany nie przywiązywał wagi do tego jakiej klasy pojazdu zostanie mu wynajęty, ani nie wiedział dlaczego zaproponowano mu wynajem pojazdu marki V. (...), a nie innej.

Dowód : zeznania świadka M. G. na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku - k. 81-82, znacznik czasowy od 00:04:56 do 00:32:32

Poszkodowany zdał pojazd zastępczy po naprawie swojego pojazdu. Po zakończeniu najmu pojazdu zastępczego powód wystawił w dniu 10 stycznia 2022 roku poszkodowanemu fakturę VAT (...) na kwotę 3 199,97 złotych brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 16 dni. W fakturze wskazano jako sposób płatności przelew w terminie 21 dni oraz termin płatności: 27 stycznia 2022 roku. W dniu 7 lutego 2022 roku M. G. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności, której przedmiotem była przysługująca mu względem pozwanego wierzytelność o odszkodowanie za wypożyczenie pojazdu zastępczego w związku ze szkodą w pojeździe marki V. (...) o nr rej. (...) uszkodzonym w dniu 18 grudnia 2021 roku. Na mocy umowy cesji poszkodowany przelał powyższą wierzytelność na rzecz powoda. Powód przesłał fakturę oraz umowę cesji pozwanemu jako załączniki do wiadomości e-mail z dnia 8 lutego 2022 roku.

Dowód : umowa cesji z dnia 7 lutego 2022 roku - k. 11, Faktura VAT (...) - k. 14, wiadomość e-mail z dnia 8 lutego 2022 roku wraz z załącznikami - w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2022-02-08_ (...)_Faktura za pojazd zastepczy i Cesja, zeznania świadka M. G. na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku - k. 81-82, znacznik czasowy od 00:04:56 do 00:32:32

Decyzją z dnia 18 lutego 2022 roku pozwany przyznał odszkodowanie w wysokości 2 164,80 złotych z tytułu kosztów poniesionych w związku z najmem pojazdu zastępczego – po przyjęciu dobowej stawki najmu w kwocie 110 złotych netto. Pozwany w decyzji wskazał, że za stawkę 110 zł netto (...) proponowało zorganizowanie wynajmu pojazdu. Decyzja została wysłana zarówno do poszkodowanego, jak i do powoda.

Dowód : decyzja pozwanego z 18 lutego 2022 roku skierowana do powoda - k. 19, a także w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2022-02-18_ (...)_Zawiadomienie o wyplacie uprawniony dla FIRMA HANDLOWO- (...), decyzja pozwanego z dnia 18 lutego 2022 roku skierowana do poszkodowanego - w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2022-02-18_ (...)_Polecenie wyplaty uprawniony dla (...), (...)

Pismem z dnia 7 kwietnia 2022 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1 035,17 zł tytułem zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 18 grudnia 2021 roku w samochodzie marki V. (...) o nr rej. (...). Powód zakreślił w wezwaniu do zapłaty pozwanemu termin do zapłaty wynoszący 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Pismem z dnia 11 kwietnia 2022 roku pozwany odmówił dopłaty odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego stwierdzając, że nie ma podstaw do zmiany stanowiska zajętego w decyzji z dnia 18 lutego 2022 roku. Pismem z dnia 12 marca 2025 roku pełnomocnik powoda skierował do pozwanego przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 1 035,17 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma. Uzasadniając wezwanie pełnomocnik powoda wskazał, że w trakcie procesu likwidacji szkody pozwany wypłacił na rzecz poszkodowanego odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w kwocie 2 164,80 zł. W wezwaniu wskazano, że korekta stawki dobowej z kwoty 199,99 zł brutto do kwoty 135,30 zł brutto była nieuprawniona, gdyż poszkodowany wynajął samochód z firmy mocodawcy bezpośrednio po powstaniu szkody, a jeszcze przed zgłoszeniem szkody pozwanemu. Stąd informacja o możliwości wynajęcia samochodu zastępczego za pośrednictwem pozwanego i o stawkach obowiązujących wśród tych wypożyczalni była spóźniona i nie może mieć zastosowania do niniejszej sprawy. W wezwaniu wskazano też, że stawka wskazana na fakturze VAT była stawką rynkową. Pełnomocnik powoda zaznaczył także w wezwaniu do zapłaty, że w trakcie zgłoszenia szkody pozwany został poinformowany, że poszkodowany dążąc do minimalizacji rozmiarów szkody chce skorzystać z wypożyczalni samochodu za pośrednictwem pozwanego przy czym przed wynajmem chciał zapoznać się z dokumentami w postaci umowy najmu oraz regulaminu wypożyczalni, ale takie dokumenty nie zostały udostępnione ani poszkodowanemu ani powodowi, dlatego poszkodowany kontynuował najem u powoda. Pozwany pismem z dnia 20 marca 2025 roku ponownie odmówił dopłaty odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego stwierdzając, że podtrzymuje decyzję dotyczącą uznanych kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, że za zasadne uznał zastosowanie stawki 110,00 zł netto + VAT uznając wskazany na fakturze czas wynajmu pojazdu w całości. Pozwany wskazał też, że przekazał poszkodowanemu informacje o stawkach i zasadach wynajmu pojazdu zastępczego. Informacja ta była jednoznaczna i zdecydowanie wyrażała gotowość organizacji przez pozwanego pojazdu zastępczego po stawce dziennej 110,00 zł netto. Pozwany zaznaczył również, że poszkodowany ma obowiązek współdziałania z ubezpieczycielem w celu niepowiększenia rozmiaru szkody i dlatego pozwany prosił o skontaktowanie się z jego infolinią. Pozwany wskazał też w piśmie z dnia 20 marca 2025 roku, że poinformował poszkodowanego o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego i wskazał stawki, które akceptuje. Wyższe koszty od proponowanych przez (...) są powiększeniem rozmiaru szkody i wykraczają poza zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Bezsporne, a nadto dowód : wezwanie do zapłaty z dnia 7 kwietnia 2022 roku - w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2022-04-07_ (...)_odwolanie ws wynajmu, pismo pozwanego z dnia 11 kwietnia 2022 roku - k. 20, a także w aktach szkody na płycie CD – k. 67, plik: 2022-04-11_ (...)_Odpowiedz na wystapienie klienta (...), przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 12 marca 2025 roku wraz z dowodem nadania - k. 16-18, a także w aktach szkody na płycie CD - k. 67, plik: 2025-03-19_ (...)_Skarga, pismo pozwanego z dnia 20 marca 2025 roku - k. 21-22, a także w aktach szkody na płycie CD - k. 64, plik: 2025-03-20_0060_Odpowiedz na wystapienie klienta (...) list polecony

Sąd zważył, co następuje:

Opisany wyżej stan faktyczny zasadniczo nie był sporny i znalazł oparcie w przedstawionych przez strony dowodach z dokumentów, które Sąd obdarzył wiarą w całości. Dokumenty przedstawione przez strony nie były kwestionowane co do wiarygodności, sąd także nie znalazł podstaw, by ich wiarygodność kwestionować. Dostarczone przez pozwanego dokumenty przedstawiają przebieg postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez ubezpieczyciela. Z kolei dokumenty dołączone przez powoda do pozwu przedstawiają także okoliczności nabycia przez niego wierzytelności, której zapłaty dochodził pozwem, zawarcia z poszkodowanym umowy najmu pojazdu zastępczego, jego zdania i wystawienia faktury. Dokumenty dostarczone przez strony miały walor dokumentów prywatnych stanowiących dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 k.p.c.).

Za wiarygodne Sąd uznał także zeznania świadka M. G., bowiem były one logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym. Zeznania te dotyczyły głównie okoliczności bezspornych, ale pozwoliły także na ustalenie okoliczności w jakich poszkodowany M. G. najął od powoda pojazd zastępczy oraz przyczyn skorzystania z oferty powoda i braku zainteresowania propozycją najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego. Fakt, że poszkodowany nie pamiętał niektórych okoliczności wypadku i wynajmu pojazdu zastępczego nie dyskwalifikuje zeznań świadka i nie powoduje, że nie można przyznać im waloru wiarygodności w pozostałym zakresie. Świadek zeznawał bowiem na okoliczności sprzed ponad trzech i pół roku (w dacie składania zeznań, czyli 14 lipca 2025 roku), których miał prawo nie pamiętać, a przede wszystkim okoliczności te mogły być dla niego nieistotne. Jeśli chodzi o dowód z dokumentu w postaci oświadczenia poszkodowanego z dnia 5 stycznia 2022 roku (k. 15), sąd uznał go za wiarygodny, w tym sensie, że niewątpliwie poszkodowany M. G. złożył podpis pod oświadczeniem. Niemniej jednak treść oświadczenia w części, w której poszkodowany podał, że przed skorzystaniem z najmu za pośrednictwem towarzystwa ubezpieczeń chciał zapoznać się z warunkami najmu, gdyż w jego gospodarstwie domowym z pojazdu korzystały także inne osoby, a także nie posiadał środków finansowych na pokrycie ewentualnej kaucji czy kary za udostępnienie wynajętego pojazdu pozostałym domownikom jest sprzeczne z wiarygodnymi zeznaniami poszkodowanego złożonymi na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku, w ramach których zeznał, że nie kontaktował się z powodem w sprawie wynajmu innego pojazdu zastępczego, a ponadto nie byłby nim zainteresowany. To samo dotyczy części oświadczenia, w której poszkodowany podał, że nie zdecydował się na najem za pośrednictwem towarzystwa ubezpieczeniowego i kontynuował najem pojazdu zastępczego od powoda, ponieważ ubezpieczyciel wskazał stawki dobowe najmu za poszczególne segmenty, nie przedstawił natomiast regulaminu wypożyczalni ani danych firmy wynajmujących pojazdu za jego pośrednictwem. Ponownie należy podkreślić, że poszkodowany zeznał, że nie rozmawiał z powodem o wynajmie innego pojazdu zastępczego, także w wypożyczalni współpracującej z pozwanym, a ponadto nie byłby zainteresowany takim wynajmem. Co więcej, należy pamiętać, że poszkodowany udzielił powodowi w dniu 20 grudnia 2021 roku pełnomocnictwa, a w aktach sprawy oprócz wiadomości e-mail z dnia 21 grudnia 2021 roku brak jest jakichkolwiek dowodów wskazujących na to, że powód bądź poszkodowany kontaktowali się z pozwanym w sprawie organizacji najmu innego pojazdu zastępczego. Dlatego też, choć dowód z oświadczenia poszkodowanego z dnia 5 stycznia 2022 roku stanowił w sprawie dowód tego, że poszkodowany podpisał ten dokument i tym samym złożył oświadczenie zawarte w nim (art. 245 k.p.c.), to nie stanowił dowodu w zakresie ustalenia przyczyn braku zainteresowania poszkodowanego propozycją organizacji przez pozwanego najmu pojazdu zastępczego i dążenia poszkodowanego do minimalizacji rozmiarów szkody.

Sąd postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku oddalił sformułowany w punkcie 4 pozwu wniosek powoda o zobowiązanie pozwanego do złożenia pełnych akt szkodowych. Zgodnie z treścią art. 29 ust. 6 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 838 z późn. zm.), zakład ubezpieczeń udostępnia ubezpieczającemu, ubezpieczonemu, osobie występującej z roszczeniem lub uprawnionemu z umowy ubezpieczenia informacje i dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania lub świadczenia. Osoby te mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez zakład ubezpieczeń udostępnionych informacji, a także sporządzenia na swój koszt kserokopii dokumentów i potwierdzenia ich zgodności z oryginałem przez zakład ubezpieczeń. Powód wystąpił z roszczeniem przeciwko pozwanemu będącemu zakładem ubezpieczeń, wobec czego ma prawo samodzielnie pozyskać dokumenty z akt szkody. Poza tym pozwany złożył akta szkody na płycie CD wraz ze sprzeciwem od nakazu zapłaty, więc wniosek powoda był bezprzedmiotowy.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku sąd oddalił wniosek powoda sformułowany w punkcie 6 pozwu o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia dokumentacji, która wykaże jaki pojazd miał zostać przedstawiony powodowi do najmu z podaniem danych tego pojazdu oraz wykazaniem, że wskazany pojazd był w dacie szkody dostępny, gdzie ten pojazd znajdował się w dacie powstania szkody, wskazania podmiotu, który miał dokonać podstawienia i najmu pojazdu, cennika firmy wynajmującej, treści umów wiążących pozwanego z podmiotem najmującym pojazd, pełnych zasad rozliczenia przez pozwanego najmu pojazdu z firmą wypożyczającą, treści umów najmu i regulaminów najmu pojazdu, który miał zostać przekazany powodowi. Po pierwsze żądanie dotyczy zupełnie nieistotnych dla postępowania kwestii – bez znaczenia jest jaki pojazd miał zostać przedstawiony powodowi do najmu, ponieważ nie powód był w potrzebie najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 18 grudnia 2021 roku. Pojazd taki był potrzebny co najwyżej poszkodowanemu M. G.. Po drugie natomiast, brak było podstaw ku formułowaniu takiego żądania. Zgodnie z treścią art. 248 § 1 k.p.c., każdy obowiązany jest przedstawić na zarządzenie sądu w oznaczonym terminie i miejscu dokument znajdujący się w jego posiadaniu i stanowiący dowód faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że dokument zawiera informacje niejawne. Powód tymczasem w punkcie 6 pozwu nie żądał przedstawienia przez pozwanego żadnego konkretnego dokumentu, lecz wykreowania na potrzeby postępowania dowodu w postaci bliżej nieokreślonej dokumentacji zawierającej żądane przez powoda informacje. Powód nie uprawdopodobnił nawet, że żądana przez niego dokumentacja w ogóle istnieje i jest w posiadaniu pozwanego. Pozwany nie ma natomiast obowiązku dostarczać na potrzeby powoda dodatkowych twierdzeń czy materiału dowodowego. Poza tym strona pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty wskazała, że skierowała zarówno do powoda, jak i do poszkodowanego propozycję zorganizowania najmu pojazdu zastępczego. Nie przygotowała zawczasu gotowej umowy najmu pojazdu zastępczego, wobec czego brak było informacji na temat konkretnego pojazdu zastępczego – żadna oferta najmu pojazdu zastępczego nie została poszkodowanemu złożona wobec jego braku zainteresowania propozycją zorganizowania najmu pojazdu zastępczego złożoną przez pozwanego. Poza tym pozwany dołączył do sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym płytę CD, na której znajduje się plik zawierający kopię umowy o współpracy zawartej przez pozwanego z 99 (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. określającej zasady świadczenia usług (...) komunikacyjnego, w tym usług wynajmu pojazdów. Oprócz tego, w informacji o zasadach wynajmu pojazdu zastępczego wysłanej zarówno poszkodowanemu, jak i powodowi w dniu 22 grudnia 2021 roku znajdowały się wszystkie informacje umożliwiające uzyskanie wiedzy na temat zasad wynajmu pojazdu zastępczego oraz akceptowanych przez pozwanego stawkach najmu pojazdu zastępczego, gdyby poszkodowany zdecydował się nie korzystać z propozycji pozwanego. W ocenie sądu, w świetle powyższego brak było podstaw, by zobowiązywać pozwanego do przedkładania jakichkolwiek dokumentów.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku sąd pominął dowód z opinii biegłego wnioskowany w punkcie 7 pozwu na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. Powód wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w celu ustalenia uzasadnionej dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego w klasie odpowiadającej pojazdowi uszkodzonemu na rynku lokalnym według miejsca zamieszkania poszkodowanego oraz ustalenia czy stawka zastosowana przez powoda była stawką rynkową. Powód wniósł także o przeprowadzenie po przedstawieniu przez pozwanego żądanej w punkcie 6 pozwu dokumentacji, dowodu z opinii biegłego w celu ustalenia czy wynajmujący byłby zobowiązany do ponoszenia dodatkowych kosztów poza czynszem najmu pojazdu zastępczego, a jeżeli tak, to z jakiego tytułu i w jakiej wysokości, czy stawka wskazana przez pozwanego, tj. 135,30 zł brutto faktycznie obowiązywała w cenniku firm współpracujących za wynajem pojazdu tożsamego do uszkodzonego w dacie powstania szkody oraz czy w świetle przedłożonych przez pozwanego dokumentów należy uznać, że zastosowana przez powoda stawka za dobę najmu w kwocie 199,99 zł brutto byłą stawką rynkową. Dowód z opinii biegłego wnioskowany przez powoda zmierzał jednak do wykazania faktów w części nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w części bezspornych, a w części niewymagających wiadomości specjalnych. Po pierwsze bowiem, pozwany nie kwestionował tego, że stawka zastosowana przez powoda była stawką rynkową. Była to okoliczność bezsporna. Nie miało to jednak istotnego znaczenia, bowiem rynkowość stawki nie jest istotna w obliczu okoliczności, że pozwany skutecznie złożył poszkodowanemu i reprezentującemu go w procesie likwidacji szkody powodowi propozycję najmu pojazdu zastępczego po niższej stawce. W tej sytuacji brak przyjęcia propozycji, co doprowadziłoby do obniżenia kosztów najmu pojazdu zastępczego, należy poczytywać za zaniedbanie przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody. Poza tym nie są konieczne wiadomości specjalne, by ustalić czy wynajmujący byłby zobowiązany do ponoszenia jakichkolwiek dodatkowych kosztów poza czynszem najmu pojazdu zastępczego w przypadku skorzystania z propozycji pozwanego. Podobnie nie są konieczne wiadomości specjalne w celu ustalenia czy stawka wskazana przez pozwanego faktycznie obowiązywała w cenniku firm współpracujących z pozwanym za wynajem pojazdu o tej samej klasie, co uszkodzony pojazdu poszkodowanego. Aby ustalić powyższe okoliczności wystarczający byłby właśnie wspomniany cennik oraz umowa najmu. Jako, że poszkodowany nie był zainteresowany propozycją najmu pojazdu zastępczego złożoną przez pozwanego w czasie likwidacji szkody, ani oferta umowy najmu pojazdu zastępczego, ani inne szczegółowe informacje dotyczące najmu nie zostały mu przedstawione. Jeśli zaś chodzi o cennik usług, ten został przedstawiony w umowie o współpracy pozwanego z 99 (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. z dnia 25 maja 2018 roku, której kopia została złożona przez pozwanego wraz ze sprzeciwem. Poza tym warto zauważyć, że postępowanie w niniejszej sprawie prowadzone było w trybie postępowania uproszczonego (art. 505 ¹ -505 ¹⁴ k.p.c.). Zgodnie z treścią art. 505 ⁷ § 1 k.p.c., ilekroć ustalenie zasadności lub wysokości świadczenia powinno nastąpić przy zastosowaniu wiadomości specjalnych, od uznania sądu zależy powzięcie samodzielnej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy albo zasięgnięcie opinii biegłego. Z kolei zgodnie z art. 505 ⁷ § 2 k.p.c., opinii biegłego nie zasięga się, jeżeli jej przewidywany koszt miałby przekroczyć wartość przedmiotu sporu, chyba że uzasadniają to wyjątkowe okoliczności. W przedmiotowej sprawie brak jest wyjątkowych okoliczności uzasadniających dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, natomiast przewidywany koszt opinii wedle wszelkiego prawdopodobieństwa przekroczyłby wartość przedmiotu sporu.

Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń oraz legitymacja czynna powoda były bezsporne. W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 1 035,17 zł wraz z odsetkami tytułem zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania obejmującego zwrot kosztów pojazdu zastępczego. Powód wystawił fakturę VAT (...) z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego na kwotę 3 199,97 zł. Najem trwał 16 dni, stawka dobowa wynosiła 199,99 zł brutto. Pozwany nie kwestionował okresu najmu. Istota sporu sprowadzała się do ustalenia stawki czynszu najmu pojazdu zastępczego. Strona pozwana twierdziła, że należna stawka dobowa to 110 zł netto, gdyż ubezpieczyciel zaoferował pomoc w najmie pojazdu zastępczego takiej samej klasy jak uszkodzone auto poszkodowanego za taką właśnie kwotę. Należy jeszcze zauważyć, że uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...), natomiast pojazd zastępczy to V. (...). Obydwa pojazdy należały do segmentu D. Zgodnie z informacją o możliwości pomocy przy zorganizowaniu najmu pojazdu zastępczego (k. 54), stawka dobowa za najmem pojazdu klasy D wynosiła 130 zł netto w przypadku najmu pojazdu przez okres od 1-7 dni oraz 110 zł netto w przypadku najmu pojazdu zastępczego przez okres powyżej 7 dni.

Podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowiły przepisy art. 805 § 1 k.c. w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. i art. 363 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (T.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 367 ze zm., dalej: ustawa).

Stosownie do treści art. 805 § 1 k.c. ubezpieczyciel przez umowę ubezpieczenia zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej (OC) może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (art. 34 ust. 1 ustawy). Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej (art. 36 ust. 1 ustawy).

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i 4 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiskiem, które Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela, dla ustalenia pojęcia szkody ubezpieczeniowej należy sięgać do odpowiednich regulacji zawartych w kodeksie cywilnym, albowiem nie ma różnicy w pojęciu szkody w rozumieniu przepisów prawa cywilnego i prawa ubezpieczeniowego. W obu przypadkach chodzi bowiem o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej (por. uchwała z dnia 18 marca 1994 roku w sprawie III CZP 25/94, LEX nr 4054 i z dnia 15 listopada 2001 roku w sprawie III CZP 68/01, LEX nr 49443).

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. Paragraf drugi tego przepisu stanowi, że naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono. Określa zatem zasadę pełnego odszkodowania.

Zgodnie z treścią art. 362 k.c., jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody może bowiem nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy, podczas gdy odszkodowanie ubezpieczeniowe z tytułu OC wypłaca się zawsze w pieniądzu.

W uchwale składu siedmiu sędziów z 17 listopada 2011 roku, w sprawie o sygn. akt III CZP 5/11 (OSNC 2012, Nr 3, poz. 28), Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego, niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym, mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i art. 826 § 1 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, nienadających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Za celowe i ekonomicznie uzasadnione mogą być – co do zasady – uznane wydatki poniesione na najęcie pojazdu zastępczego tego samego typu co uszkodzony i na czas niezbędny do naprawy albo zakupu nowego pojazdu.

Za szkodę podlegającą naprawieniu przez ubezpieczyciela można uznać jednak tylko koszty niezbędne, ekonomicznie uzasadnione i rzeczywiście poniesione przez poszkodowanego na najem pojazdu zastępczego. Świadczenie ubezpieczyciela ma bowiem charakter odszkodowawczy i nie powinno przewyższać wysokości poniesionej szkody. W orzecznictwie podnosi się, iż w każdym przypadku ocenić należy, czy wydatek był niezbędny dla korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka transportowego, gdyby mu szkody nie wyrządzono (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 23 października 2015 r., I ACa 185/15, LEX nr 2053900).

Jeśli chodzi o stawkę pojazdu zastępczego Sąd miał w polu widzenia treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r. (III CZP 20/17, LEX nr 2340475) zgodnie z którą: wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

W uzasadnieniu powyższej uchwały Sąd Najwyższy zmierzył się z problemem usystematyzowania dotychczasowej wykładni i praktyki orzekania w przedmiotowych sprawach. Sąd Najwyższy w przytoczonej uchwale stwierdził, że nie mogą być uznane za celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, które nie są konieczne do wyeliminowania negatywnego następstwa majątkowego w postaci utraty możliwości korzystania z uszkodzonego (zniszczonego) pojazdu, gdyż następstwo to może być wyeliminowane - bez uszczerbku dla godnych ochrony interesów poszkodowanego - w inny, mniej uciążliwy dla dłużnika sposób. Jeżeli zatem ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu - we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów - skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te - w zakresie nadwyżki - będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”. W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość potrzebie ochrony uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela. Z uwagi na ciążący na ubezpieczycielu obowiązek szczególnej, podwyższonej staranności nie można też przypisać decydującego znaczenia czynnikowi w postaci szczególnego zaufania, jakie poszkodowany ma do kontrahenta, z którego usług chciałby skorzystać. Poniesienia wyższych kosztów nie uzasadnia również sama przez się prostota skorzystania z oferty najmu złożonej przez przedsiębiorcę prowadzącego warsztat naprawczy, w którym uszkodzony pojazd ma być naprawiany. Konieczność dodatkowego kontaktu z ubezpieczycielem - w praktyce zwykle telefonicznego - nie może być uznana za niedogodność, która uzasadnia poniesienie wyższych kosztów najmu. Co więcej, należy uznać, że w ramach ciążącego na poszkodowanym obowiązku minimalizacji szkody i współdziałania z dłużnikiem (ubezpieczycielem) mieści się obowiązek niezwłocznego zasięgnięcia informacji co do tego, czy ubezpieczyciel może zaproponować poszkodowanemu pojazd zastępczy równorzędny uszkodzonemu (zniszczonemu). Nie ma to nic wspólnego z koniecznością poszukiwania przez poszkodowanego najtańszej oferty rynkowej najmu, nie jest bowiem istotne to, czy propozycja ubezpieczyciela jest najtańsza, lecz to, że jest przez niego akceptowana.

Zgodnie z uzasadnieniem uchwały za istotne przy najmie pojazdu zastępczego należy uznać: równorzędność pojazdu zastępczego (pod względem klasy i stanu pojazdu) oraz czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego, obowiązek wpłaty kaucji. Za nieistotne należy uznać zaś: koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela, prostota skorzystania z oferty najmu złożonej przez przedsiębiorcę prowadzącego warsztat naprawczy, szczególne zaufanie jakie poszkodowany ma do kontrahenta, z którego usług chciałby skorzystać. Sąd Najwyższy wskazał nadto, iż w ramach ciążącego na poszkodowanym obowiązku minimalizacji szkody i współdziałania z dłużnikiem (ubezpieczycielem) mieści się obowiązek niezwłocznego zasięgnięcia informacji co do tego, czy ubezpieczyciel może zaproponować poszkodowanemu pojazd zastępczy równorzędny uszkodzonemu (zniszczonemu). Tym samym obowiązek ten ciąży na poszkodowanym nawet, gdyby ubezpieczyciel sam nie przejawiał inicjatywy w tym zakresie.

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy należy zauważyć, że poszkodowanemu M. G., jak również powodowi, któremu poszkodowany udzielił pełnomocnictwa do kontaktu z pozwanym w toku postępowania likwidacyjnego, także w zakresie oferty i propozycji najmu pojazdu zastępczego (k. 47) udzielono informacji o możliwości skorzystania z pojazdu zastępczego oferowanego przez współpracującą z ubezpieczycielem wypożyczalnię pojazdów, w segmencie pojazdu uszkodzonego, poprzez przedłożenie pisma z dnia 22 grudnia 2021 roku informującego o otrzymaniu zgłoszenia o wypłatę odszkodowania z polisy OC posiadaczy pojazdów za zdarzenie z 18 grudnia 2021 roku. Do listu dołączone zostało pismo zatytułowane „zasady wynajmu pojazdu zastępczego”, w którym zawarto informację o możliwości najmu pojazdu zastępczego w klasie pojazdu uszkodzonego po wskazanej stawce. Poszkodowany, jak i powód otrzymali wspomniany dokument biorąc pod uwagę fakt, iż pismo zostało wysłane na adres domowy poszkodowanego, a propozycja została wysłana na adres poczty elektronicznej powoda ((...)) wskazany w pełnomocnictwie z dnia 20 grudnia 2021 roku udzielonym powodowi przez poszkodowanego w toku postępowania likwidacyjnego. W treści pełnomocnictwa wskazano, że wszelkie oferty i propozycje najmu pojazdu zastępczego wraz z dokumentacją kierowane mają być bezpośrednio na adres e-mail: (...) lub korespondencyjnie na adres firmy: (...) .H.U. (...). (...) 58, 87-100 (...). Poza tym pełnomocnik powoda w przedsądowym wezwaniu do zapłaty z dnia 12 marca 2025 roku powołał się na okoliczność, że pozwany przedstawił poszkodowanemu informację o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego (k. 16-17). We wspomnianym piśmie pozwanego ubezpieczyciela zatytułowanym „zasady wynajmu pojazdu zastępczego” zawarto informację o akceptowanych stawkach najmu pojazdu zastępczego oraz numer telefonu do infolinii, pod którym można uzyskać więcej informacji na temat najmu pojazdu zastępczego.

Podkreślić przy tym należy, że Sąd rozpoznający sprawę podziela pogląd wyrażony przez Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 8 grudnia 2016 roku (sygn. akt XXIII Ga 2060/17), w którym wskazano, że nie jest wymagane, aby ubezpieczyciel złożył poszkodowanemu ofertę najmu w rozumieniu art. 66 k.c., to jest zawierającą wszystkie opisane w tym przepisie warunki. Wystarczające jest bowiem przedstawienie tylko podstawowych zasad najmu przez ubezpieczyciela, a nawet sama propozycja takiego najmu, po której poszkodowany powinien podjąć inicjatywę zmierzającą do ustalenia interesujących go warunków najmu i w oparciu o nie podjąć decyzję, czy korzysta z propozycji ubezpieczyciela, czy poszukuje samochodu zastępczego na rynku będąc jednocześnie świadomym, że będzie zobowiązany do pokrycia kosztów wykraczających ponad te wynikające z propozycji ubezpieczyciela. Informacja przekazana poszkodowanemu nie musi wyczerpywać przesłanek, które pozwalałyby uznać ją za ofertę w rozumieniu art. 66 k.c., wystarczające jest, że stanowią one informacje pozwalające poszkodowanemu powziąć wiedzę co do tego, że istnieje możliwość wypożyczenia pojazdu u ubezpieczyciela, a także co do tego, jaka jest orientacyjna stawka najmu. Na podstawie bowiem tych informacji poszkodowany może uzyskać przekonanie, że w istocie stawka ta jest znacznie niższa od tej, którą ustalono w umowie najmu zawartej z powodem (tak Sąd Okręgowy w Szczecinie w wyroku z dnia 8 grudnia 2017 roku, sygn. akt VIII Ga 422/17).

Biorąc pod uwagę fakt, iż poszkodowany został poinformowany o możliwości skorzystania z pojazdu zastępczego oferowanego przez wypożyczalnie współpracujące z pozwanym, na powodzie w związku spoczywał obowiązek wykazania, że poniesione wyższe koszty najmu pojazdu zastępczego były celowe i ekonomicznie uzasadnione. Powód nie sprostał temu obowiązkowi. Poszkodowany M. G. na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku zeznał, że nie interesował się tym po jakiej stawce wynajął samochód, a nadto, że nie był zainteresowany wynajmem innego pojazdu zastępczego niż wynajęty od powoda. Tym samym uprawnionym jest twierdzenie, że poszkodowany nie interesował się w żadnym stopniu propozycją zakładu ubezpieczeń dotyczącą wynajęcia pojazdu zastępczego za jego pośrednictwem albo w innych wypożyczalniach, ale za wskazaną przez ubezpieczyciela kwotę, zaś pojazd zastępczy wynajęto za kwotę wyższą, to takie zachowanie poszkodowanego M. G. ocenić należy jako przyczynienie się do zwiększenia szkody. W ocenie Sądu nic nie stało na przeszkodzie próbie zainteresowania się ofertą pozwanego przez poszkodowanego i ewentualnym ustaleniem zasad najmu. Z treści zeznań M. G. wynika natomiast jednoznacznie, że nie podjął takiej próby, a warunki najmu pojazdu zastępczego w ogóle go nie interesowały, skoro nie musiał płacić za najem pojazdu zastępczego, ponieważ koszty te pokrywa ubezpieczyciel. Nie ma przy tym znaczenia fakt, iż w dacie udzielania poszkodowanemu informacji o możliwości najmu pojazdu zastępczego w wypożyczalni współpracującej z pozwanym poszkodowany już korzystał z pojazdu zastępczego wynajętego u powoda. Zgłoszenie szkody nastąpiło już po wynajęciu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego, więc pozwany nie mógł złożyć propozycji zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przed wynajęciem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego u powoda. Pozwany złożył jednak taką propozycję niezwłocznie po zgłoszeniu szkody, w dniu 22 grudnia 2021 roku. Nie sposób w tych okolicznościach uznać tej propozycji za spóźnioną. Dodatkowo należy podkreślić, że M. G. zeznał na rozprawie w dniu 14 lipca 2025 roku, że właściciel warsztatu, w którym naprawiał swój uszkodzony pojazdu pomógł mu wynająć auto zastępcze. Poszkodowany zeznał, że nigdy nie korzystał z takich usług i nie wiedział jak to działa. Poszkodowany zeznał też, że nie przywiązuje wagi do klasy pojazdu i nie wie dlaczego zaproponowano mu najem pojazdu marki V. (...). Poszkodowany nie miał zatem szczególnych preferencji co do tego od kogo chciałby nająć pojazd zastępczy i jaki miałby to być samochód, a warunki najmu zaoferowane mu przez powoda nie były tego rodzaju, by uzasadniało to korzystanie z pojazdu zastępczego powoda pomimo złożenia propozycji najmu pojazdu zastępczego przez pozwanego.

W ocenie Sądu strona powodowa nie wykazała słuszności najmu pojazdu zastępczego po wyższej stawce niż oferowana przez pozwanego, a więc koszty najmu powinny być limitowane do stawki zaproponowanej poszkodowanej przez pozwanego. Pozwany zaproponował natomiast najem pojazdu zastępczego za stawkę w wysokości 110 zł netto za dobę najmu pojazdu zastępczego jeżeli okres najmu przekracza 7 dni. W przedmiotowej sprawie okres najmu pojazdu zastępczego przekroczył 7 dni, wobec czego uprawnione było zweryfikowanie stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego do kwoty 110 zł netto, czyli 135,30 zł brutto za dobę najmu pojazdu zastępczego.

Warto w tym miejscu odnieść się do działań powoda polegających na rzekomym zainteresowaniu propozycją najmu pojazdu zastępczego złożoną przez pozwanego. Po pierwsze, jak słusznie wskazał w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany, powód nie skorzystał ze wskazanego w celach kontaktowych w sprawie najmu pojazdu zastępczego numeru telefonu infolinii, choć w informacji o zasadach dotyczących najmu pojazdu zastępczego wskazano właśnie tę drogę kontaktu w sprawie najmu pojazdu zastępczego. Po drugie, wysyłając na ogólny adres e-mail pozwanego żądanie dotyczące przesłania umowy najmu. regulaminu wynajmu pojazdu zastępczego, potwierdzenia pełnego zakresu ubezpieczenia oraz informacji o marce i klasie pojazdu zastępczego w wiadomości z dnia 21 grudnia 2021 powód musiał wiedzieć, że żądanie nie zostanie spełnione i oczekiwane dokumenty nie zostaną dostarczone. Poszkodowany i powód, aby uzyskać wiadomości wskazane w wiadomości e-mail z dnia 21 grudnia 2021 roku mogli wszak skorzystać z numeru telefonu podanego przez pozwanego w zasadach dotyczących najmu pojazdu zastępczego albo napisać wiadomość e-mail do opiekuna szkody bądź też zadzwonić na numer telefonu opiekuna szkody, do którego dane kontaktowe również zostały przez pozwanego udostępnione poszkodowanemu. Po trzecie, jak zeznał poszkodowany M. G. nie był on zainteresowany zamianą pojazdu zastępczego wynajętego u powoda na inne auto. Jest to zresztą logiczne, bowiem poszkodowany, skoro był przekonany o tym, że nie będzie musiał nic zapłacić tytułem najmu pojazdu zastępczego u powoda, to nie był zainteresowani wynajęciem innego pojazdu zastępczego od pozwanego. W wiadomości z dnia 21 grudnia 2021 roku kierowanej na adres poczty elektronicznej pozwanego powód wskazywał, że poszkodowany jest zainteresowany wynajmem pojazdu zastępczego z firmy współpracującej z pozwanym, ale zeznania świadka M. G. temu przeczą. Co więcej, wiadomość e-mail powoda zawierająca żądanie przesłania umowy najmu pojazdu, regulaminu wynajmu pojazdu zastępczego i innych informacji została wysłana do pozwanego w dniu 21 grudnia 2021 roku, czyli w dniu zgłoszenia szkody. Miało to miejsce jeszcze zanim pozwany w ogóle przedstawił poszkodowanemu i powodowi informację o zasadach wynajmu pojazdu zastępczego wraz z pismem z dnia 22 grudnia 2021 roku, a zatem zanim w ogóle pozwany przedstawił propozycję organizacji wynajmu pojazdu zastępczego. To z kolei wskazuje, że powód z góry planował wysłanie takiego zapytania aby usprawiedliwić dalszy najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego u powoda, a nie po to, by faktycznie zainteresować się propozycją pozwanego, niezależnie od tego jaką propozycję złożyłby mu pozwany w zakresie organizacji najmu pojazdu zastępczego i niezależnie od tego jaką formę kontaktu w celu zorganizowania najmu pojazdu zastępczego pozwany wskazałby powodowi. Oczywistym jest też dla sądu, że powód nie był zainteresowany rozwiązaniem umowy najmu zawartej z poszkodowanym i zawarciem przez niego umowy najmu z przedsiębiorcą współpracującym z ubezpieczycielem, bowiem oznaczałoby to dla niego utratę zarobku. Wszystkie powyższe okoliczności wskazują, że czynności powoda mające na celu ustalenie warunków najmu oferowanego przez pozwanego miały charakter generyczny, pozorowany, nierzeczywisty i zmierzający wyłącznie do tego, by usprawiedliwić najem pojazdu zastępczego u powoda za oferowane przez niego stawki.

Nie ma przy tym znaczenia, jak już wskazywano wcześniej, czy stawka najmu pojazdu zastępczego stosowana przez powoda jest rynkowa czy też nie. Istotne znaczenie ma to, że pozwany złożył skutecznie propozycję najmu pojazdu zastępczego za niższą stawkę. Niecelowe jest także porównywanie oferty powoda do hipotetycznej propozycji pozwanego i potencjalnych warunków takiego najmu. Poszkodowany nie wykazał jakiegokolwiek zainteresowania propozycją pozwanego ani nie wskazywał na szczególne przesłanki, dla których z propozycji tej nie skorzystał.

Reasumując, sąd doszedł do przekonania, że ubezpieczyciel po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, powinien zwrócić poszkodowanemu koszty wynajmu pojazdu zastępczego za okres 16 dni, czyli za cały okres najmu pojazdu zastępczego, lecz po stawce podanej przez ubezpieczyciela w zasadach wynajmu pojazdu zastępczego przedstawionych poszkodowanym i powodowi. Stawka ta wynosiła 110 zł netto, czyli 135,30 zł brutto. Biorąc powyższe pod uwagę, odszkodowanie należne poszkodowanemu (a w przedmiotowej sprawie powodowi jako nabywcy wierzytelności) z tytułu najmu pojazdu zastępczego u powoda wynosiło 2 164,80 zł. Suma ta odpowiada czynszowi za najem pojazdu zastępczego przez okres 16 dni po stawce 135,30 zł. Jako, że pozwany wypłacił bezsporną część odszkodowania w wysokości 2 164,80 zł, świadczenie zostało przez ubezpieczyciela spełnione w prawidłowej wysokości, a zobowiązanie wygasło. Tym samym powództwo było bezzasadne i jako takie podlegało oddaleniu, o czym sąd orzekł w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, tj. na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Jako, że pozwany wygrał proces w całości, powód obowiązany jest zwrócić mu, zgodnie z żądaniem, koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W związku z tym sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu w wysokości 287 zł, na którą to kwotę składały się: koszty zastępstwa procesowego ustalone na podstawie zastosowanego odpowiednio § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935) w kwocie 270 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Kwota 287 zł tytułem zwrotu kosztów procesu została zasądzona od powoda na rzecz pozwanego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, zgodnie z brzmieniem art. 98 § 1 ¹ k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.