Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 czerwca 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Natalia Bonowicz

po rozpoznaniu w dniu 08 czerwca 2021 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S.A. w B.

przeciwko M. R.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanej M. R. na rzecz powoda (...) S.A. w B. kwotę 9.415,00 zł (dziewięć tysięcy czterysta piętnaście złotych) z umownymi odsetkami za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 23 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty;

II. w pozostałej części powództwo oddala;

III. zasądza od pozwanej na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 2.244,96 zł (dwa tysiące dwieście czterdzieści cztery złote dziewięćdziesiąt sześć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt: I C 782/20 upr

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w B. pozwem z dnia 28 kwietnia 2020 r. wytoczył przed tutejszym Sądem powództwo w postępowaniu nakazowym przeciwko M. R. (k. 3 i n.). Domagał się w nim wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i orzeczenia, że pozwana winna zapłacić powodowi kwotę 19.763,15 zł wraz z odsetkami umownymi od dnia 17 kwietnia 2020 r., czego podstawą miał być weksel in blanco wystawiony przez pozwaną na zabezpieczenie umowy pożyczki. Do pozwu załączono w/w weksel, wypowiedzenie umowy pożyczki z wezwaniem do wykupu weksla, deklarację wekslową oraz informację odpowiadającą odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców powoda.

Zarządzeniem z dnia 04 czerwca 2020 r., Sąd zwrócił pozew, uznając, że – wobec braku przesłanek do rozpoznania w postępowaniu nakazowym – nie został należycie opłacony. Powód w terminie tygodnia od doręczenia w/w zarządzenia uiścił brakującą opłatę od pozwu.

Działając na zobowiązanie Sądu powód pismem datowanym na dzień 17 lipca 2020 r. (data nadania w polskiej placówce pocztowej dnia 20 lipca 2020 r.) przedstawił istotne postanowienia umowy pożyczki oraz złożył uwierzytelniony odpis umowy pożyczki, harmonogram spłat, deklarację wekslową, zakładkę platby, ostateczne wezwanie do zapłaty, wypowiedzenie umowy pożyczki wraz z wezwaniem do wykupu weksla, wydruki z emonitoringu strony internetowej Poczty Polskiej.

W związku z nie odebraniem przez pozwaną odpisu pozwu i załącznikami (dwukrotne awizo), Sąd w dniu 14 września 2020 r. zobowiązał powoda do doręczenia pozwanej odpisu pozwu z załącznikami za pośrednictwem komornika albo do zwrotu pisma i wskazania aktualnego adresu pozwanej lub dowodu, że pozwana przebywa pod adresem wskazanym w pozwie w terminie 2 miesięcy pod rygorem zawieszenia postępowania. Z uwagi na niewykonanie przez powoda w/w zarządzenia w terminie, postanowieniem z dnia 19 stycznia 2021 r. Sąd zawiesił postępowanie.

Pozwana w dniu 01 lutego 2021 r. złożyła odpowiedź na pozew. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia z powodem umowy pożyczki, oświadczyła, że nie uchyla się od płatności ale podała, że nie ma możliwości spłacać pożyczki w ratach ustalonych umową. Nadto pozwana poddała w wątpliwość uczciwość zapisów umowy pożyczki, wniosła również o rozłożenie zapłaty zaległości na raty w wysokości po 100 zł miesięcznie z uwagi na swoją trudną sytuację finansową i osobistą.

Pismem z dnia 16 lutego 2021 r. pełnomocnik powoda wskazał, że skutecznie doręczono pozwanej korespondencję sądową i przedłożył postanowienie Komornika S. przy Sądzie Rejonowym w Toruniu M. G. wraz z protokołem doręczenia korespondencji pozwanej, zgodnie z którym doręczenie korespondencji pozwanej nastąpiło 14 stycznia 2021 r.

Postanowieniem z dnia 09 kwietnia 2021 r. Sąd podjął zawieszone postępowanie.

Na dalszym etapie postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana dnia 06 listopada 2019 r. zawarła z powodem umowę pożyczki gotówkowej nr (...). Do jej dyspozycji pozostawiono kwotę 8.750,00 zł (kwota kapitału), zaś całkowita kwota do zapłaty z tytułu pożyczki wyniosła 20.304,00 zł. Na całkowitą kwotę do zapłaty oprócz kapitału złożyły się opłaty dodatkowe w wysokości równej kapitałowi (opłata przygotowawcza 129,00 zł, prowizja 7.521,00 zł, (...) 1.100,00 zł (pkt 1.4 umowy) oraz odsetki kapitałowe w wysokości 9,88 % w skali roku (pkt 1.2 umowy). Całość miała zostać spłacona w 36 miesięcznych ratach po 564,00 zł każda rata do dnia 16 listopada 2022 r. (pkt 2.1 umowy). Zabezpieczeniem spłaty był wystawiony przez pożyczkobiorcę weksel in blanco (pkt 3.1 a). Na rzecz powoda zapisano uprawnienie do naliczania odsetek karnych w przypadku opóźnienia się pożyczkobiorcy ze spłatą rat, których wysokość równać się miała odsetkom maksymalnym za opóźnienie (pkt 4.1 umowy). Gdyby opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczyło 30 dni, pożyczkobiorca miał zostać wezwany do uregulowania należności w terminie 7 dni, a w razie bezskutecznego upływu tego terminu, powodowi przysługiwało uprawnienie do rozwiązania umowy za 30 dniowym terminem wypowiedzenia (pkt 8.1 a umowy) oraz prawo wypełnienia i wezwania do wykupu weksla w terminie 14 dni (pkt 8.2 umowy).

( Dowód: umowa pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 06.11.2019 r. 32-35v; harmonogram spłat k. 36 i k. 81; weksel k. 4; deklaracja wekslowa k. 6, k. 37 i k. 82)

Pismem z dnia 18 lutego 2020 r. powód, w związku z nie realizowaniem przez pozwaną postanowień umowy nr (...), wezwał pozwaną do dobrowolnej zapłaty zaległych dwóch rat pożyczki, wymagalnych w dniach 16 stycznia 2020 r. i 16 lutego 2020 r. w łącznej wysokości 1.128,00 zł w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania, informując, że w przypadku braku wpłaty w/w kwoty w określonym wyżej terminie, umowa pożyczki nr (...) zostanie wypowiedziana i wszystkie zobowiązania z niej wynikające zgodnie z warunkami umowy zostaną postawione w stan natychmiastowej wymagalności. Pismo z dnia 18 lutego 2020 r. zostało odebrane przez pozwaną w placówce pocztowej w dniu 25 lutego 2020 r.

( Dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty z emonitoringiem k. 39-42 i k. 86-87)

Z uwagi na nieregulowanie swoich zobowiązań w terminie, pozwana pismem z dnia 18 marca 2020 r. została przez powoda wezwana do wykupu wypełnionego weksla. Z w/w wezwaniem pozwanej doręczono wypowiedzenie umowy pożyczki. Na dzień wystawienia w/w pisma zaległość pozwanej sięgać miała 19.763,15 zł, w tym 23,15 zł odsetek karnych za opóźnienie. Pismo z dnia 18 marca 2020 r. zostało odebrane przez pozwaną w placówce pocztowej w dniu 23 marca 2020 r.

( Dowód : wypowiedzenie umowy pożyczki wraz z wezwaniem do wykupu weksla, k. 5, k. 43, k. 88, książka nadawcza wraz emonitoringiem k. k. 44-46 i k. 89; karta klienta k.83-83v; zakładka platby, k. 84, karta odsetek dziennych k. 85)

Powód (...) S.A. w B. wypełnił weksel in blanco na kwotę 19.763,15 zł wskazując termin zapłaty na dzień 16 kwietnia 2020 r.

( Dowód: weksel k. 4)

Do chwili obecnej pozwana tytułem spłaty pożyczki gotówkowej nr (...) uiściła na rzecz powoda łącznie kwotę 564,00 zł

( Dowód: zakładka platby k. 84)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dostarczonych przez stronę powodową dokumentów, które – w ocenie Sądu – nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności i prawdziwości, wobec czego stanowiły one wiarygodną podstawę ustaleń faktycznych. Wiarygodność i autentyczność w/w dokumentów nie była nadto kwestionowana przez pozwaną.

Sąd zważył, co następuje:

Powód dochodzi roszczeń z weksla z dnia 07 listopada 2019 r. wystawionego przez pozwaną M. R. w związku z zawartą przez nią z (...) S.A. w B. dnia 06 listopada 2019 r. umową pożyczki gotówkowej nr (...). Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r. poz. 160) jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa. Jednakże dominuje pogląd, że w stosunku do pierwszego wekslobiorcy – będącego kontrahentem z porozumienia wekslowego – zarzut niezgodnego z porozumieniem uzupełnienia weksla może być podnoszony bez ograniczeń, w tym zakresie art. 10 prawa wekslowego nie stosuje się (por. wyrok SN z dnia 28.04.2016 r. wydany w sprawie V CSK 519). Wyżej powołany art. 10 wyznacza natomiast granice skuteczności tego zarzutu względem dalszego nabywcy, który nabył weksel sposobami prawa wekslowego.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wprawdzie przyznała, że wzięła pożyczkę u powoda, to jednak poddała pod wątpliwość uczciwość zapisów umowy pożyczki.

W takiej sytuacji w okolicznościach sprawy najistotniejsze znaczenie, przesądzające o wzajemnych roszczeniach stron ma umowa pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 06 listopada 2019 r.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że wypowiedzenie umowy pożyczki zostało doręczone pozwanej w dniu 23 marca 2020 r. Sąd ustalił, że do skutecznego wypowiedzenia przedmiotowej umowy pożyczki doszło z dniem 22 kwietnia 2020 r., wobec czego roszczenie dochodzone przez powoda jest wymagalne, jednakże data płatności na złożonym w sprawie wekslu jest przedwczesna.

Zgodnie z art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W niniejszej sprawie zastosowanie winny znaleźć także przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 993 ze zmianami), albowiem pozwana zawarła przedmiotową umowę pożyczki jako konsument (art. 22 ¹ k.c.). Art. 3 ust. 1 tejże ustawy stanowi, iż przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, zaś z art. 3 ust. 2 pkt 1 wynika, że za umowę o kredyt konsumencki uważa się również umowę pożyczki.

W ocenie Sądu wskazane w umowie koszty dodatkowe związane z udzieleniem pożyczki budzą poważne wątpliwości w świetle przepisów o zobowiązaniach umownych i ochronie konsumenta przed niedozwolonymi klauzulami umownymi. Zgodnie bowiem z treścią art. 385 ¹§1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. W pierwszej kolejności wskazać należy, że nie budzi wątpliwości, iż pozwana występowała w sprawie w charakterze konsumenta. Powyższy fakt wynika wprost z umowy. W ocenie Sądu oczywistym jest także, że przedłożona umowa powstała poprzez uzupełnienie wzorca, którym posługuje się powód – przedsiębiorca, o dane osobowe pożyczkobiorcy oraz wysokość udzielanej pożyczki. Nie sposób także przyjąć, by indywidualnie negocjowany był dodatkowy (...), który choć reguluje ,,dodatkowe uprawnienia’’ przyznane zgodnie ,,z decyzją zawartą we wniosku’’, to jednak stanowi element sine qua non umowy. Spełniony został zatem także i ten warunek stawiany przez kodeks cywilny. W odniesieniu do wyłączenia, jakie formułuje art. 385 ¹§1 zd. 2 k.c. w ocenie Sądu za świadczenia główne (w tym wynagrodzenie) uznać należy wypłatę kapitału, jego zwrot oraz zapłatę odsetek kapitałowych. Pozostałe kwestie, w tym opłaty składające się na pozakodeksowe koszty pożyczki zdaniem Sądu nie kwalifikują się do wspomnianej wcześniej kategorii.

Do rozstrzygnięcia pozostała zatem najistotniejsza kwestia: czy i ewentualnie w jakim zakresie świadczenia dodatkowe można zaliczyć do grupy niedozwolonych postanowień umownych. Powód udzielił pozwanej pożyczki, której kapitał wyniósł 8.750,00 zł. Jednocześnie (poza odsetkami) obciążył ją opłatą przygotowawczą i prowizją (łącznie 7.650,00 zł) oraz opłatą za wybór (...) (1.100 zł), tym samym koszty pozaodsetkowe równały się wysokości kapitału. Biorąc pod uwagę, że zakładany czas trwania umowy pożyczki przekraczał rok, dzięki temu nie przekroczono górnej granicy ustalonej w art. 36a ust. 1 i 2 ustawy o kredycie konsumenckim. Niemniej w ocenie Sądu spełnienie wymogów stawianych przez wspomnianą ustawę nie legitymizuje samoistnie samej umowy w świetle przepisów o klauzulach abuzywnych.

Sąd jest świadomy, że działalność przedsiębiorstw pozabankowych, których modelem działania jest udzielanie pożyczek konsumentom, jest, jak każda działalność gospodarcza, obliczona na zysk. Jednocześnie ryzyko działalności związane z opóźnieniem w spłacie czy też brakiem spłaty w ogóle w przypadku takich podmiotów jest istotnie wyższe niż w przypadku banków czy innych podmiotów dogłębnie sprawdzających zdolność kredytową potencjalnego klienta. Z tego też względu Sąd nie odbiera takim przedsiębiorcom możliwości uzyskania dochodu już po opłaceniu kosztów operacyjnych związanych z działalnością przedsiębiorstwa, w tym z wypłatą wynagrodzeń pracowników. Niemniej opłaty, jakimi powód obciąża swoich klientów, w tym pozwaną, w ocenie Sądu są nadmierne i wykorzystują często przymusową sytuację pożyczkobiorców. Zasadniczym źródłem zarobku pożyczkodawcy winny być odsetki rozumiane jako wynagrodzenie dla pożyczkodawcy za korzystanie przez inną osobę z jej środków finansowych. Jednak oprócz nich powód w umowie pożyczki nalicza opłatę przygotowawczą, opłatę (...) oraz jednocześnie wynagrodzenie prowizyjne. Pożyczkodawca nie ma obowiązku wykazania na co konkretnie są tak pozyskane środki, jednak podanie ich bez jakiegokolwiek odniesienia do faktycznych danych wymaga zastanowienia. O ile opłata przygotowawcza może być rozumiana jako zwrot kosztów: materiałów biurowych, czasu i nakładu pracy osób zatrudnionych, związanych z użytkowaniem lokalu, sieci telefonicznej itd. w powiązaniu z przygotowaniem i zawarciem umowy, o tyle prowizja z założenia ma stanowić dodatkowe wynagrodzenie – dla przedsiębiorcy lub pracownika – w związku z samym faktem zawarcia umowy. Wspomniana tu prowizja równała się prawie 86 % wysokości kapitału.

W przekonaniu Sądu powództwo w zakresie dotyczącym nałożonego na konsumenta obowiązku uiszczenia prowizji w kwocie 7.521,00 zł nie zasługiwało na uwzględnienie. Postanowienie umowne przewidujące obowiązek zapłaty prowizji w takiej wysokości, w świetle pozostałych postanowień umownych dotyczących okołoodsetkowych kosztów udzielonej pożyczki, winno zostać z umowy wyeliminowane w całości.

Należało przyjąć, że postanowienie umowne dotyczące prowizji nie było również indywidualnie negocjowane i przyjęte na z góry przygotowanym przez przedsiębiorcę wzorze. Prowizja była jedną z wielu opłat administracyjnych nałożonych na konsumenta (obok opłaty przygotowawczej, opłaty za dodatkowe usługi – (...)), a w umowie zawieranej na z góry ustalonym wzorze, nie określono żadnych kryteriów ustalenia tak wygórowanej prowizji. Wzajemna relacja tych opłat dodatkowych, relacji między nimi i ich charakteru mogły być dla konsumenta mylące co do skutków ekonomicznych. Przypomnieć wypada, że umowa nie została zawarta na zbyt długi okres (36 miesięcy), terminowa spłata została dodatkowo zabezpieczona odpłatną usługą (...) oraz wekslem, a zatem wynagrodzenie związane z korzystaniem z cudzego kapitału w żadnym stopniu nie uzasadniało tak wygórowanej prowizji. Z treści umowy nie wynikało, aby opłata prowizyjna w kwocie 7.521,00 zł pozostawała w jakimkolwiek związku z konkretnymi czynnościami poniesionymi w związku z realizacją umowy. Tym samym, niezależnie od oceny zgodności tego postanowienia umownego z ustawą o kredycie konsumenckim, należało uznać, że prowizja była oderwana od faktycznych kosztów poniesionych przez pożyczkodawcę, stanowiąc dodatkowe, nieekwiwalentne wynagrodzenie za korzystanie przez pozwaną z pożyczonego kapitału. W przekonaniu Sądu, obciążenie pożyczkobiorcy ww. prowizją prowadziłoby do obejścia przepisów regulujących instytucję odsetek maksymalnych, a tym samym było sprzeczne z prawem i dobrymi obyczajami. Powyższe postanowienie umowne należało zatem wyeliminować z umowy w całości, uznając, że nie jest ono wiążące dla konsumenta w rozumieniu art. 385 ¹§1 k.c.

Eliminacji podlegały również odsetki umowne naliczone przez powoda od całej kwoty pożyczki, w tym także od niewiążącej konsumenta prowizji 7.521,00 zł.

Sąd uznał, iż postanowienia dotyczące opłat dodatkowych (prowizja i w konsekwencji naliczone odsetki umowne) naruszają interes konsumenta i dobre obyczaje, a zatem nie wiążą pozwanej. W związku z tym pozwana nie może zostać obciążona pełną kwotą 19.763,15 zł. oraz odsetkami liczonymi od tej kwoty przez powoda. Za zasadne Sąd uznał obciążenie pozwanej kosztami pożyczki w wysokości 129,00 zł (opłata przygotowawcza) i 1.100,00 zł ( (...)), to jest z pominięciem kwoty odpowiadającej wysokości opłaty prowizyjnej (7.521,00 zł) oraz dochodzonych pozwem naliczonych przez powódkę odsetek umownych. W ocenie Sądu nieistotnym pozostaje, że wskazane kwoty nie przekraczają granicy wyznaczonej przez art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim.

Stąd też – po uwzględnieniu przyznanych przez powoda wpłat pozwanej (jak wskazano wyżej była to kwota łącznie 564,00 zł) oraz po obniżeniu całkowitej kwoty do zapłaty o uznaną za niedozwoloną sumy, Sąd w pkt I wyroku na podstawie art. 720 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 9.415,00 zł zaś na podstawie art. 481 k.c. umowne odsetki za opóźnienie od w/w kwoty od dnia następującego po upływie 30 - dniowego terminu wypowiedzenia umowy pożyczki, czyli od dnia 23 kwietnia 2020 r.

W przedmiotowej sprawie pozwana wniosła o rozłożenie należności na raty w wysokości po 100 zł miesięcznie wskazując, że poczuwa się do obowiązku spłaty zadłużenia i deklarując, że taką kwotę miesięcznie raty będzie w stanie wygospodarować.

Sąd zważył, iż zgodnie z treścią art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. W doktrynie podkreśla się, że uprawnienie to przysługuje sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. Podstawowym warunkiem takiego odstąpienia od zasady obowiązku natychmiastowej zapłaty na rzecz wierzyciela długu wymagalnego w całości, jest rękojmia, którą musi dawać zobowiązany, iż jest w stanie podołać obowiązkowi zapłaty zobowiązania w ratach. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 r., III PZP 11/70).

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że ciężar przytoczenia i udowodnienia okoliczności uzasadniających twierdzenie, że w sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, należy do strony, która domaga się zastosowania tego przepisu. W niniejszej sprawie pozwana ograniczyła się do lakonicznych twierdzeń o swojej trudnej sytuacji finansowej i osobistej i nie przedstawiła na tę okoliczność żadnych dowodów. Nadto, zdaniem Sądu, pozwana nie daje rękojmi spełniania świadczenia w ratach, gdyż pomimo zaciągnięcia pożyczki w listopadzie 2019 r., uiściła ona na rzecz powoda jedynie 564 zł, przy czym od czasu złożenia odpowiedzi na pozew w lutym 2021 r. kiedy deklarowała spłatę w ratach, nie uiściła na rzecz powoda żadnej kwoty. Wniosek pozwanej o rozłożenie zasądzonej kwoty na raty nie mógł być zatem uwzględniony.

W pkt II sentencji wyroku oddalono powództwo w oparciu o art. 385 ¹ k.c. w części, w jakiej zostało oparte na abuzywnych zapisach umowy oraz w części daty początkowej zasądzenia odsetek.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 §1 i 3 w zw. z art. 100 k.p.c. Powód poniósł koszty w łącznej wysokości 4.677,00 zł – opłata od pozwu 1.000,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 3.600,00 zł oraz 60 zł tytułem kosztów czynności nieegzekucyjnych. Jednak biorąc pod uwagę, że powód wygrał sprawę w 46 % (9.415,00 spośród 20.304,00 zł), na jego rzecz należało zasądzić kwotę 2.151,42 zł stanowiącą 46 % z 4.677,00 zł.