Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2020 r. w Toruniu

sprawy z powództwa (...) Państwowe S.A. w W.

przeciwko J. M.

o zapłatę

oddala powództwo.

I C 2210/19

UZASADNIENIE

(...) Państwowe S.A. w W. wniosły pozew przeciwko J. M. w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zapłatę kwoty 3213,18 zł z odsetkami i kosztami. Dla uzasadnienia swojego żądania wskazał powód, że pozwana korzystała z jego lokalu mieszkalnego i była zobowiązana do uiszczania „należności za eksploatację i rozliczenie mediów”.

Powództwo zostało uwzględnione nakazem zapłaty, wydanym przez referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin - Zachód w Lublinie 16.04.2019r. ( k. 6 ).

W sprzeciwie od tego nakazu ( k. 7v ) pozwana wniosła o oddalenie powództwa, wskazując, iż w spornym lokalu zamieszkała dopiero 2.01.2018r., po śmierci najemcy J. W..

Postanowieniem z 1.07.2019r. ( k. 10v ) referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin - Zachód w Lublinie przekazał sprawę w/g właściwości do Sądu Rejonowego w Toruniu.

W piśmie przygotowawczym z 9.09.2019r. ( k. 21 ) powód podtrzymał żądanie pozwu. Zaprzeczył wszelkim twierdzeniom pozwanej. Wskazał, że zajmowała ona lokal mieszkalny w okresie objętym pozwem i zobowiązana jest do zapłaty czynszu na podstawie art. 688 ¹ kc.

Sąd ustalił i zważył, co następuje.

Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań celowe będzie, w ocenie sądu, wyjaśnienie kilku kwestii o charakterze ogólnym.

Przede wszystkim podkreślić wypada, iż w obecnym stanie prawnym proces cywilny ma charakter kontradyktoryjny, co oznacza, iż ciężar jego prowadzenia ( przedstawiania twierdzeń i dowodów ) spoczywa na stronach ( art. 3 kpc, art. 232 zd. 1kpc ). Sąd ma prawo dopuścić dowód nie wskazany przez strony ale – co do zasady – nie ma takiego obowiązku ( art. 232 zd. 2 kpc).

Strona, strona która powołuje się na dokument, obowiązana jest przedstawić sądowi – co do zasady - jego oryginał. Reguła ta nie została w kodeksie postępowania cywilnego wyrażona expressis verbis ( jak się wydaje jedynie dlatego, że ustawodawca uznał, iż rozumie się to samo przez się – jeżeli strona wnosi aby sąd przeprowadził dowód z dokumentu, to jest oczywiste, że powinien go sądowi dostarczyć ). Pośrednio wynika jednak z art. 129 § 1 kpc. Stanowi on, że strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest, na żądanie przeciwnika, złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą. W praktyce rozpowszechniony jest pogląd głoszący, iż z powołanego przepisu wynika, że strona ma obowiązek przedstawić oryginał dokumentu wyłącznie na żądanie strony przeciwnej. Pogląd ten jest, w ocenie sądu, błędny. Omawiany przepis ustanawia jedynie zasadę, iż na żądanie przeciwnika strona, powołująca się na dokument, ma obowiązek złożyć go w sądzie „jeszcze przed rozprawą”. Stosowne żądanie ma zatem jedynie takie znaczenie, że wykonanie obowiązku przedstawienia oryginału dokumentu przesuwa w czasie . Bez żądania strony przeciwnej obowiązek ten zaktualizowałby się dopiero na rozprawie, zaś zgłoszenie żądania powoduje, że musi być wykonany wcześniej ( przed rozprawą ). Na tym wyczerpuje się istota omawianego przepisu. Pogląd taki wyrażany był w doktrynie, jak też w orzecznictwie jeszcze przez zmianą art. 129 kpc, dokonaną ustawą z 23.10.2009r. o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów, Dz. U. nr 216, poz. 1676 ( vide: K. K.: Dokument w procesie cywilnym, P. 1993, str. 121i wyrok SN z 6.11.2002r., I CKN 1280/00, LEX nr 78358 ). Wskazywano przy tym, że zwykła odbitka ksero ( tj. odbitka niepotwierdzona, niestanowiąca dokumentu) nie może zastąpić dokumentu, na którego bazie powstała i podkreślano, iż niedopuszczalne jest również prowadzenie dowodu z tego rodzaju odbitek w trybie art. 308 kpc. Po zmianie kodeksu postępowania cywilnego, dokonanej w/w ustawą, argumentacja na rzecz tego poglądu uległa wzmocnieniu. Ustawodawca dopuścił bowiem możliwość zastąpienia oryginału dokumentu jedynie odpisem poświadczonym za zgodność z oryginałem przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ( art.129 § 2 kpc ). Skoro tak, to trudno w dalszym ciągu bronić poglądu, że może być on również zastąpiony zwykłym, nieuwierzytelnionym odpisem ( którego najpowszechniejszym rodzajem jest kserokopia ). W obecnym stanie prawnym, po nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 10 lipca 2015r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. z 2015r., poz. 311 ), sprawa nie powinna już budzić wątpliwości. Zmiana treści art. 308 kpc powoduje bowiem, że nie może on już być podstawą wnioskowania o możliwości uznania kserokopii dokumentu za inny środek dowodowy w rozumieniu tego przepisu ( w ocenie sądu, pogląd taki nigdy nie był uprawniony ponieważ odpis dokumentu nie może być uznany za inny środek dowodowy od oryginału tego dokumentu ). Wyrażona w art. 129 § 1 i 2 kpc reguła - lege non distinguente – dotyczy również dokumentów elektronicznych. Ponieważ ustawodawca dopuścił elektroniczne poświadczenie dokumentu wyłącznie w postępowaniach obsługiwanych przez system teleinformatyczny ( art. 129 § 2 ¹ kpc ), we wszystkich innych przypadkach strona, która na taki dokument się powołuje, a nie zamierza przedstawić sądowi jego oryginału, powinna wykonać tradycyjny odpis dokumentu ( np. wydruk ) i złożyć go do akt sądowych – po uprzednim uwierzytelnieniu przy zachowaniu wymogów określonych w ustawach korporacyjnych ( art. 4 ust. 1b ustawy- Prawo o adwokaturze, art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych, art. 9 ust. 3 ustawy o rzecznikach patentowych, art. 31 ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, stwierdzić należy, iż powód nie wykazał aby przysługiwała mu dochodzona pozwem wierzytelność.

Pozwana zaprzeczała twierdzeniom o zajmowaniu lokalu w okresie objętym pozwem ( grudzień 2016 – listopad 2017 ). Obowiązkiem powoda było zatem udowodnienie tego faktu. Powód powoływał się wyłącznie na dokumenty ( umowę najmu, pismo z 26.01.2010r., zaświadczenie o zameldowaniu, potwierdzenie odbioru pisma z 25.09.2017r., oświadczenie mieszkańca, wykaz sald, wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem nadania ), jednak nie przedstawił ich oryginałów ani uwierzytelnionych odpisów. Zwykłe ( nieuwierzytelnione ) kopie oryginałów zastąpić nie mogły. Wniosek o przeprowadzenie dowodu z dokumentów podlegał zatem oddaleniu.

Reasumując, powód nie wykazał faktu zamieszkiwania przez pozwaną z najemcą lokalu w spornym okresie, wobec czego powództwo o zapłatę czynszu najmu nie miało uzasadnionych podstaw.

Mając powyższe na uwadze i na podstawie powołanych przepisów prawa, sąd orzekł jak w sentencji.